(SKKN CHẤT 2020) giải pháp cải tiến kỹ năng làm việc nhóm trong công tác quản lý nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả quản lý giáo dục trong trường mầm non

Giải pháp cải tiến kỹ năng làm việc nhóm trong công
tác quản lý nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả
quản lý giáo dục trong trường mầm non

- Lĩnh vực áp dụng:
Sáng kiến được áp dụng trong công tác quản lý, chỉ đạo, phối hợp
nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả quản lý giáo dục trong tr ường
mầm non.
- Mô tả sáng kiến:
+ Về nội dung của sáng kiến:
Andrew Carnegie - là một doanh nhân người Mỹ gốc Scotland và được
mệnh danh là Vua Thép của ngành công nghiệp Mỹ đã từng nói th ế
này: “Làm việc nhóm là khả năng làm việc cùng nhau hướng đến
tầm nhìn chung. Là khả năng dẫn dắt những thành tích cá nhân vì
các mục tiêu của tổ chức. Đây là nguồn nhiên liệu giúp nh ững người
bình thường có thể đạt được những kết quả phi thường”; hoặc Ken
Blanchard – Chuyên gia tư vấn và đào t ạo quản lý trên toàn c ầu - cũng
từng nói: “Khơng ai trong chúng ta có thể sáng su ốt hơn t ất c ả
chúng ta”.


download by :


Xuất phát từ quan niệm “Trí tuệ tập thể bao giờ cũng sáng suốt hơn
trí tuệ mỗi cá nhân”, trong một nhà trường thì mỗi tổ chức như Ban
chi ủy, Ban giám hiệu, Tổ chuyên môn, Ban chấp hành các đồn thể v.v..
sẽ tạo thành các nhóm làm việc cơ bản tạo nên hiệu quả ch ất lượng
nhà trường. Nhưng làm sao để có kỹ năng làm việc nhóm thành th ục
nhằm phát huy triệt để khả năng của mỗi cá nhân và sự phối hợp nhịp
nhàng khi thực hiện nhiệm vụ nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục trong

mỗi nhà trường là mục tiêu mà mỗi cán bộ quản lý giáo d ục c ần ph ải
hướng tới.
Chính vì lẽ đó mà tơi đã lựa chọn, nghiên cứu, ứng dụng và đ ề xu ất
“Giải pháp cải tiến kỹ năng làm việc nhóm trong cơng tác quản lý
nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả quản lý giáo dục trong
trường mầm non”.
Mục tiêu của giải pháp là:
Tạo ra mối quan hệ tích cực giữa các nhóm làm việc, nhằm th ực hi ện
hiệu quả, thành công nhiệm vụ được giao.
Tạo ra sự thống nhất về phương thức thực hiện nhiệm vụ, tơn trọng
và khích lệ lẫn nhau, hợp tác chứ không cạnh tranh, làm việc theo
hướng “tư duy cùng thắng” nhằm đảm bảo việc triển khai và thực
hiện các nhiệm vụ giáo dục trong nhà trường một cách hiệu quả nhất.


download by :


Nội dung giải pháp:
Bước 1: Xác định nhóm làm việc để xây dựng ngun tắc, tiêu chí
của nhóm:
- Xác định nhóm làm việc:
Dựa vào hình thức tổ chức, thời gian làm việc, tính chất và u c ầu
cơng việc hoặc chun mơn của người tham gia nhóm có th ể xác đ ịnh
các loại nhóm làm việc khác nhau:
Nhóm chính thức (nhóm ổn định): Thường là những người có chun
mơn gần gũi nhau, thực hiện các nhiệm vụ mang tính ổn định lâu dài,
ít có sự biến động, ví dụ như Ban giám hiệu, tổ chuyên môn, ban ch ấp
hành đồn thanh niên,…
Nhóm khơng chính thức (nhóm tạm thời): Là nhóm được thành l ập do

u cầu đột xuất cơng việc đòi hỏi phải giải quyết trong thời gian hạn
định, thường là thời gian ngắn. Ví dụ: nhóm thi giáo viên gi ỏi, nhóm
bồi dưỡng học sinh tham gia các đội tuyển thi các cấp, nhóm đi ều tra
phổ cập,…
- Xây dựng nguyên tắc làm việc nhóm:

download by :


Nguyên tắc 1: Lợi ích giữa các thành viên đảm bảo sự hài hòa, giúp
hạn chế phát sinh mâu thuẫn trong q trình làm việc nhóm. Ví dụ: Khi
phân cơng 2 giáo viên cùng bồi dưỡng học sinh tham gia đ ội tuy ển thi
các cấp (chẳng hạn thi bé kể chuyện đọc thơ), căn cứ vào tiêu chí xét
thi đua được thông qua hội nghị cán bộ viên chức từ đầu năm, nếu học
sinh đạt thành tích ở phần thi nào thì các giáo viên tr ực ti ếp tham gia
bồi dưỡng học sinh ở phần thi đó đều được tính điểm để xét thi đua
cuối năm, như vậy vừa tránh được tâm lý tỵ nạnh, ỷ nại lẫn nhau
trong quá trìn làm việc, vừa thúc đẩy được sự hợp tác, chia s ẻ l ẫn
nhau.
Nguyên tắc 2: Chia sẻ thông tin, thống nhất phương thức thực
hiện: Việc chia sẻ thông tin thể hiện sự minh bạch, giúp các thành viên
trong nhóm xử lý các nội dung cơng việc đảm bảo tính thống nhất, có
căn cứ, dựa trên sự đồng thuận của cả nhóm, giúp tập trung năng lực
của cả nhóm, tiết kiệm thời gian, tăng cường hiệu quả làm việc nhóm.
Ngun tắc 3: Tơn trọng và khích lệ nhau, cộng tác ch ứ không
cạnh tranh: Nhờ tôn trọng và khích lệ nhau có th ể phát huy đ ược ưu
thế của từng thành viên trong nhóm, kết quả cuối cùng là thành qu ả
của tập thể chứ không phải sự phản ánh năng lực của mỗi cá nhân,
chính vì vậy địi hỏi phải có sự cơng tác, mọi thành viên đ ều h ướng t ới
mục tiêu chung.

download by :


- Xây dựng tiêu chí nhóm làm việc hiệu quả:
Dựa trên những yêu cầu công việc cụ thể khác nhau mà xây dựng tiêu
chí khác nhau, làm sao để các thành viên ch ủ đ ộng hoàn thành nhi ệm
vụ của mình trong nhóm. Biết chấp nhận cả những ý kiên tiêu c ực và ý
kiến tích cực của nhau, trường hợp có xung đột phải đ ược gi ải quy ết
nhanh chóng và dựa trên sự nhất trí của đa số thành viên. M ỗi thành
viên đều nhận thức được vai trị của mình, đều ý th ức đ ược mình là
người có thể tạo ảnh hưởng, kích thích thành viên khác ra quyết đ ịnh
hoặc thực thi quyết định, nhờ đó phát huy được năng lực và sở thích
của từng thành viên.
Bước 2: Nâng cao kỹ năng làm việc nhóm trong cơng tác qu ản lý
giáo dục mầm non nhằm mang lại hiệu quả cao khi thực hiện
các mục tiêu giáo dục
Muốn đảm bảo thành công của một nhóm nhằm thực hiện tốt một
nhiệm vụ được phân cơng trong cơng tác giáo dục, thì việc nâng cao kỹ
năng làm việc nhóm là hết sức cần thiết, tơi đã ứng dụng một số kỹ
năng làm việc nhóm và mang lại hiệu quả như sau:
- Thiết lập mục tiêu chung của nhóm:

download by :


Mục tiêu cụ thể của nhóm cần cụ thể, có tính khả thi, có ý nghĩa th ực
tiễn và phù hợp với điều kiện thực tế của trường.
Xác định vai trò trách nhiệm của mỗi thành viên để đảm bảo các thành

viên trong nhóm thực hiện đúng chức trách, nhiệm vụ đ ược giao và
phối hợp hiệu quả vì mục tiêu chung của nhóm.
Các thành viên cần phải biết và thống nhất các tiêu chí đánh giá cơng
việc để đảm bảo sự công bằng đối với từng thành viên.
Lựa chọn thành viên trong nhóm phù hợp với nhiệm vụ của nhóm.

Ví dụ: Khi thành lập nhóm giáo viên bồi dưỡng đội tuyển h ọc sinh thi
“Tiếng hát măng non cấp huyện”:
Đầu tiên là xác định mục tiêu của nhóm, mục tiêu chúng c ủa nhóm
cũng khơng ngồi mục tiêu chung của nhà trường, căn c ứ vào k ết qu ả
thi năm trước để đặt mục tiêu cho hội thi năm sau, sao cho v ừa có tính
kế thừa vừa có tính phát huy, nghĩa là đối với ti ết m ục có tri ển v ọng
hơn thì đặt mục tiêu cao hơn, cịn nhưng tiết mục khơng có tri ển v ọng
nhiều thì cố gắng duy trì kết quả năm trước. Chẳng h ạn năm tr ước
đạt 1 giải nhất, hai giải nhì, năm sau sẽ phấn đấu 2 gi ải nh ất, 1 gi ải
nhì, tăng 1 giải nhất so với năm trước.

download by :


Sau đó lựa chọn giáo viên tham gia bồi dưỡng đội tuyển, yêu c ầu v ề
giáo viên tham gia bồi dưỡng đội tuyển thi tiếng hát măng non tr ước
hết phải là người có năng khiếu âm nhạc, có am hiểu về ngh ệ thuật
ca hát, múa, biểu diễn. Tuy nhiên đội ngũ giáo viên có năng khi ếu
khơng nhiều nên vẫn phải chọn thêm các giáo viên khác tuy khơng có
năng khiếu nhưng phải có đủ sự kiên trì, chịu khó, tỷ mỷ để h ỗ trợ và
phối hợp các giáo viên có năng khiếu thực hiện tốt nhiệm vụ. Ch ẳng
hạn chọn giáo viên chủ chốt sẽ là giáo viên Dương Thị S; Nguyễn Thị T;
Dương Thị N có năng khiếu và am hiểu về nghệ thuật âm nhạc; bổ
sung thêm giáo viên Tạ Thị T; Tạ Thị Thanh H; Nguyễn Th ị Y là nh ững

giáo viên có tính nhẫn nại, kiên trì, tỷ mỷ h ỗ trợ cùng các giáo viên có
năng khiếu để thực hiện nhiệm vụ.
Phân công công việc rõ ràng cho các thành viên, đội tuy ển sẽ có 3 ph ần
thi, thi hát đơn ca hoặc song ca cần phải có giáo viên khơng nh ững có
giọng hát hay mà hát cần phải chuẩn, đúng kỹ thuật, phù h ợp v ới giáo
viên Dương Thị S nên giao nhiệm vụ cho giáo viên Dương Th ị S cùng
Nguyễn Thị Y thực hiện tiết mục này; phần thi múa tổ hợp cần ph ải
giáo viên có năng khiếu múa và tư duy sáng t ạo, bi ết thi ết k ế các đi ệu
múa phù hợp, linh hoạt, mang tính nghệ thuật, đối với tiết mục này thì
giáo viên Nguyễn Thị T làm là phù hợp nh ất, tuy nhiên đ ồng chí T tuy
có


download by :


những ưu điểm trên nhưng còn một nhược điểm là khơng kiên trì, c ẩn
thận cho nên bổ sung đồng chí Tạ Thị Thanh H hỗ trợ cùng để
khi bài múa đã được thiết kế ra thì đồng chí H sẽ là ng ười duy trì, rèn
luyện trẻ để có kết quả tốt nhất. Với tiết mục nhảy Aerobic cũng vậy,
người được giao rèn tiết mục này là đồng chí Dương Thị N - một giáo
viên trẻ trung, năng động, sáng tạo, có năng khi ếu v ề các nh ịp đi ệu,
điệu nhảy hiện đại phối hợp cùng với đồng chí Tạ Thị T là một giáo
viên nhanh nhẹn, tháo vát và nhiệt tình đ ể th ực hi ện nhi ệm v ụ. Vì v ậy
kết quả thi “Tiếng hát măng non của nhà trường” th ường đ ạt k ết qu ả
rất cao.

- Nâng cao kỹ năng phối hợp nhóm:
Kỹ năng phối hợp nhóm là vơ cùng quan trọng, khơng có khả năng phối
hợp thì nhóm sẽ rời rạc, mục tiêu nhóm sẽ khơng th ực hi ện đ ược. Vì

vậy mỗi thành viên trong nhóm cần phải có mối quan hệ tương tác
giữa mình với các thành viên trong nhóm, mỗi ng ười đ ều phát huy th ế
mạnh của mình để phối hợp hiệu quả với thành viên khác. Tuy nhiên
khi phối hợp trong nhóm cần tránh sự áp đặt của lãnh đạo c ấp trên
hoặc của trưởng nhóm, muốn vậy mỗi lần ra quyết định thì các nhóm
cần thảo luận trong nhóm với nhau để đi đến thống nhất.


download by :


Ví dụ: Khi tổ chức điều tra phổ cập xóa mù, sau khi trưởng ban xây
dựng kế hoạch và phân công nhiệm vụ cho các thành viên, các giáo
viên tiến hành làm công tác điều tra số liệu phổ cập tại các thôn, phần
kế tiếp là các thành viên được phân công tổng hợp số liệu, cập nh ật
phần mềm. Phần việc này rất quan trọng quyết định vào sự chính xác
của số liệu, vì vậy trong nhóm tổng hợp số liệu đã phân cơng nh ư sau,
đồng chí Nguyễn Thị T là người địa phương sẽ chịu trách nhiệm t ổng
hợp và rà soát, đối chiếu số liệu điều tra của các giáo viên so với sổ hộ
khẩu của thôn, sổ hộ tịch của xã và số trẻ đang học tại các tr ường đ ể
đảm bảo tính chính xác; đồng chí Dương Thị N là người thành th ạo kỹ
năng ứng dụng công nghệ thông tin sẽ là người chịu trách nhi ệm tr ực
tiếp cập nhật các đối tượng điều tra lên phần mềm trực tuyến và
tổng hợp các biểu thống kê số liệu sao cho chính xác, trong lúc th ực
hiện các nhiệm vụ các đồng chí cùng nhau thảo luận, trao đổi đ ể đi
đến thống nhất. Vì thế số liệu phổ cập của trường điều tra rất chính
xác và đảm bảo đạt chuẩn phổ cập theo quy định.
- Xây dựng quy tắc giao tiếp nhóm để các thành viên nghiêm túc thực
hiện:

download by :


Khi ở trong nhóm các thành viên cần phải nghiêm túc thực hiện quy
tắc giao tiếp nhóm như sau:
+ Lắng nghe: Các thành viên phải biết lăng nghe ý kiến của nhau, l ắng
nghe khơng chỉ tiếp nhận mà cịn thanh lọc, phân tích và l ựa ch ọn ý
kiến.
+ Chất vấn: Chất vấn phải trên tính thần tơn trọng đối tác, giàu thiện
chí, khơng nên chất vấn bằng thái độ gay gắt.
+ Thuyết phục: Khi có những ý kiến khác nhau khi giải quyết các vấn
đề của nhóm thì cần có ý kiến thuyết phục bằng sự chân thành, thân
thiện.
+ Phản biện: Khi có ý kiến trái chiều, nếu cần phản biện thì cần thể
hiện thiện chí, thái độ ơn hịa, tránh nói to, nói căng thẳng.
Đã là thành viên trong một nhóm, nhất lại là các giáo viên thì c ần tuân
thủ đúng các chuẩn mực và quy tắc trong nhóm đã đ ược xây d ựng nh ư
trên, điều đó sẽ giảm được những mâu thuẫn gây mất đồn kết trong
nhóm, làm cho khơng khí của nhóm lúc nào cũng ơn hịa, thân thi ện t ạo
sự hứng khởi cho các thành viên cùng cố gắng hướng tới mục tiêu
hoàn thành nhiệm vụ.
- Nâng cao kỹ năng khuyến khích, tạo động lực làm việc theo nhóm:


download by :


Khuyến khích cịn thể hiện sự ghi nhận, đánh giá thỏa đáng, đúng lúc,
đúng chỗ đối với nỗ lực của nhóm và từng thành viên trong nhóm.
Việc đưa ra các lời khen và sự khích lệ đơi khi cịn tạ ra sức m ạnh b ất

ngờ, những động lực tích cực khiến các thành viên làm việc không biết
mệt mỏi, hứng thú với công việc và tăng hiệu quả làm việc.
- Giải quyết các vấn đề phát sinh trong nhóm làm việc
Mâu thuẫn, xung đột là vấn đề thường sảy ra trong các nhóm làm việc,
giải quyết xung đột là vẫn đề rất phức tạp, đòi hỏi khả năng đi ều
hành của người nhóm trưởng. Tiếp đó là sự hưởng ứng tích cực của
các thành viên trong nhóm. Bản thân tơi dù ở cương v ị nhóm tr ưởng
hay chỉ là thành viên, khi nhóm có xung đột tơi th ường gi ải quy ết xung
đột (hoặc tham mưu cho trưởng nhóm giải quyết xung đột) theo các
bước sau:
+ Xác định xung đột: Vấn đề gây xung đột, những ai tham gia vào xung
đột đang diễn ra.
+ Dự đoán chiều hướng, diễn biến xung đột: Xung đột đơn giản hay
phức tạp, nguy cơ của xung đột.
+ Tìm biện pháp giải quyết: Trưng cầu những ý kiến khác nhau đ ể
giải quyết xung đột, huy động sự tham gia của mọi người vì mục tiêu
chung,


download by :


tránh đề cập đến quan điểm cá nhân, tránh định ki ến ho ặc áp đ ặt v ới
các nhóm xung đột.
Nhờ trú trọng vào việc dự đốn, phịng ngừa các mẫu thuẫn có thể xảy
ra mà trong các nhóm làm việc trong trường tơi rất ít khi xảy ra các
vấn đề tranh chấp gây mất đồn kết, nếu có vấn đề mâu thu ẫn x ảy ra
thì cũng chỉ là những mâu thuẫn nhỏ đã được giải quyết k ịp th ời và
triệt để không để ảnh hưởng đến hiệu quả và mục tiêu chung c ủa
nhóm.

+

Về khả năng áp dụng của sáng kiến: Sáng kiến có khả năng

áp dụng đại trà trong công tác quản lý tại các trường m ầm non nh ằm
mang lại hiệu quả quản lý giáo dục.
- Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu đ ược do áp
dụng giải pháp trong đơn theo ý kiến của tác giả với các nội
dung sau:
+ Mang lại hiệu quả kinh tế: Khi nhà trường phân công nhiệm vụ,
triển khai công việc cho các nhóm cơng tác, các thành viên trong nhóm
cùng phối hợp tốt với nhau giúp cho thời gian làm vi ệc đ ược rút ng ắn,
hiệu quả được nâng lên rõ rệt, cũng nhờ đó mà ti ết ki ệm được các chi
phí cho nhà trường.
+

Mang lại lợi ích xã hội:


download by :


Tạo ra mối quan hệ tích cực giữa các thành viên trong nhà tr ường,
chấp hành nguyên tắc làm việc đã được xây dựng, vì mục tiêu chung
của nhóm, của nhà trường. Tơn trọng, chia sẻ và khích lệ lẫn nhau,
biết hợp tác trong công việc, năng lực sở trường của mỗi người đ ược
phát huy, tạo ra sự phấn đấu thi đua tích cực giữa các giáo viên trong
tổ, trong nhà trường, các thành viên trong một nhóm… Vì v ậy công tác
quản lý trong trường mầm non hiệu quả hơn, góp phần nâng cao ch ất
lượng giáo dục trong trường mầm non.

Kết quả sau khi thực
Các nội
dung

Kết quả trước khi
thực

hiện

hiện giải pháp

giải pháp

đánh giá
Tốt

Tốt

download by :


Chấp
nguyên tắc làm
việc trong nhóm
của

các

viên

(cụ

cán

bộ,

viên, nhân viên)
Kỹ năng làm
việc phối hợp
trong nhóm của
các thành viên
(cụ thể là cán
bộ, giáo viên,
nhân viên)
Kỹ năng lắng
nghe, chia sẻ
của các thành
viên (cụ thể là
cán bộ, giáo


download by :


viên, nhân viên)
Kỹ năng tơn
trọng và khích
lệ lẫn nhau tạo
động lực làm
việc của các

thành viên (cụ
thể là cán bộ,
giáo viên, nhân
viên)
Hiệu quả

Tính từ

thực hiện

hạn đượ

các mục
tiêu
trong
cơng tác
quản lý
giáo dục
của mỗi

Đạt
trên
90%
MT


download by :