SKKN Một số giải pháp giáo dục phẩm chất đạo đức cho học sinh lớp 3

I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
1. Đặt vấn đề
1.1 Cơ sở lí luận
Giáo dục đạo đức là một bộ phận rất quan trọng của quá
trình sư phạm, đặc biệt là ở tiểu học. Nó nhằm hình thành
những cơ sở ban đầu về mặt đạo đức cho học sinh tiểu học,
giúp các em ứng xử đúng đắn qua các mối quan hệ đạo đức
hàng ngày. Có thể nói, nhân cách của học sinh tiểu học thể hiện
trước hết qua bộ mặt đạo đức. Điều này thể hiện qua thái độ cư
xử đối với ông bà, cha mẹ, anh chị em ruột trong gia đình, với
thầy cơ giáo, bạn bè qua thái độ với học tập, rèn luyện hàng
ngày... Đó là cơ sở quan trọng của việc hình thành những
nguyên tắc, chuẩn mực đạo đức cao hơn ở các lớp trên.
Trong những năm gần đây, phẩm chất đạo đức học sinh đang là một vấn đề
được dư luận xã hội quan tâm và đánh giá khác nhau: Khen ngợi, đồng tình ủng
hộ và phê phán gay gắt, ... Tình trạng bạo lực học đường, nói tục, chửi thề, tệ
nạn xã hội, học sinh chưa biết giao tiếp và lễ phép với người lớn, học sinh bỏ
học đã và đang xảy ra ở từng cấp học và đang là nỗi đau cho toàn xã hội. Vì vậy,
mỗi chúng ta hãy cùng nhau “Chung tay góp sức” để loại bỏ những điều khơng
hay, khơng tốt xa rời các em.
Phẩm chất đạo đức học sinh ngày càng đi xuống bởi nhiều lí do, nguyên
nhân chủ yếu là do thiếu sự quan tâm, giáo dục của gia đình đối với con cái (cịn
tình trạng khốn trắng giáo dục con cái cho nhà trường); phẩm chất, lối sống
chưa chuẩn mực của một số phụ huynh tác động rất lớn đến con cái, bởi vì từ
khi mới sinh ra đến tuổi đi học, trẻ chịu sự chi phối sâu sắc của cha mẹ; mọi
hành vi, cử chỉ, thái độ, tình cảm của cha mẹ đều tác động mạnh mẽ, sâu sắc đến
sự hình thành nhân cách của trẻ. Công tác phối hợp giữa ba môi trường, nhà
trường, gia đình và xã hội trong quản lý, giáo dục đạo đức, kĩ năng sống chưa


thật sự chặt chẽ và hiệu quả, đặc biệt là chưa phát huy được vai trò của cha mẹ

học sinh trong việc phát hiện, phối hợp với nhà trường trong giáo dục các học


3

sinh cá biệt, có biểu hiện khác thường, cần được hỗ trợ và can thiệp sớm.
Chương trình, nội dung giáo dục đạo đức, lối sống văn hóa, giáo dục kĩ năng
sống trong nhà trường còn nhiều bất cập như chưa phù hợp tâm sinh lý lứa tuổi
và nhận thức của học sinh, chậm đổi mới về nội dung và phương pháp giáo dục,
nhất là chưa quan tâm đúng mức giáo dục kĩ năng sống.
Là một giáo viên tôi nhận thấy rằng: Bồi dưỡng về phẩm chất đạo đức cho
học sinh là điều hết sức quan trọng. Việc giáo dục đạo đức cho học sinh được
nhà trường, gia đình và xã hội quan tâm. Trong cuộc sống hiện nay, tình hình
học sinh suy thối về đạo đức q nhiều. Chính vì thế, qua những năm giảng dạy
tôi luôn mong muốn học sinh mình lớn lên sẽ thành đạt về tri thức, đặc biệt phải
là những con người có “Phẩm chất đạo đức tốt”. Xây dựng cho các em thành
những con người mới, con người toàn diện phù hợp với sự phát triển của xã hội.
1.2 Cơ sở thực tiễn
Ở lứa tuổi tiểu học, phần lớn các em ở độ tuổi 6 - 11 tuổi, các em bắt đầu
có ý thức tự hình thành các hành vi đạo đức cũng như là hình thành nhân cách
cho mình. Đặc biệt là ở giai đoạn này, các em đang có xu hướng bộc lộ một cách
rõ rệt “cái tơi” của mình. Ngồi ra, các em cịn phải chịu nhiều tác động từ phía
gia đình và xã hội. Như chúng ta đã biết, trẻ em sinh ra khơng phải có ngay hành
vi đạo đức, cùng với sự trưởng thành và phát triển của các em mà do nhiều yếu
tố chi phối. Đặc biệt, gia đình là cái nơi văn hố góp phần vào việc hồn thiện
hành vi đạo đức của các em. Tuy nhiên, trong thực tế ở nhiều gia đình chưa thực
sự là tấm gương để các em noi theo mà họ cịn có những hành vi đạo đức khơng
hay, những lời nói khơng tốt ngay trước mắt các em. Mà ở lứa tuổi này các em
dễ nhạy cảm với những điều không tốt từ người lớn nên các em nhanh chóng
học theo, khơng biết những điều mình bắt chước như thế là khơng hay.

Khi đến lớp, các em chưa được giáo viên giải thích rõ ràng về những hành
vi đúng, sai của chuẩn mực đạo đức. Vì thế, các em cịn gặp nhiều khó khăn
trong việc thực hiện tốt các hành vi đạo đức đúng. Ngoài ra, mỗi khi các em mắc


4

phải các hành vi đạo đức chưa đúng, giáo viên thường ít tìm hiểu ngun nhân
mà cứ cho rằng em đó làm như vậy là khơng đúng mà khơng có biện pháp giáo
dục phù hợp để nhắc nhở các em, chỉ ra cho các em biết được việc làm đó là sai
và tác hại của nó như thế nào nếu thực hiện. Ngược lại, giáo viên chỉ áp đặt cái
sai phạm mà học sinh đã gây ra. Làm thế nào để nâng cao chất lượng giáo dục từ
việc phối hợp đồng bộ các môi trường này. Từ những trăn trở trên đã thôi thúc
tôi tập trung nghiên cứu tài liệu và học hỏi ở các anh chị đồng nghiệp cùng với
kinh nghiệm của bản thân trong quá trình giảng dạy nên tôi đã mạnh dạn chọn
và thực hiện đề tài: “Một số giải pháp giáo dục phẩm chất đạo đức cho học
sinh lớp 3”.
2. Mục đích đề tài
Đề tài nhằm đề ra một số giải pháp giáo dục phẩm chất đạo đức cho học
sinh lớp 3 để giúp học sinh hình thành và phát triển nhân cách tồn diện, có
phẩm chất đạo đức chuẩn mực, để trở thành một người cơng dân tốt, có ích cho
gia đình và xã hội.
3. Lịch sử đề tài
Tôi nghiên cứu đề tài này thông qua sách báo, tài liệu và từ mạng internet
cùng với việc học hỏi từ đồng nghiệp, những kinh nghiệm tích luỹ được của bản
thân. Đây cũng là lần đầu tiên tôi nghiên cứu và áp dụng đề tài “Một số giải
pháp giáo dục phẩm chất đạo đức cho học sinh lớp 3”.
4. Phạm vi, đối tượng áp dụng
4.1 Phạm vi đề tài
Đề tài đưa ra những giải pháp nhằm giúp học sinh lớp 3 có được những

hành vi đúng đắn, những việc làm tốt, mạnh dạn, tự tin khi trình bày ý kiến cá
nhân, biết đoàn kết, yêu thương, trung thực và lễ phép với mọi người.
4.2 Đối tượng


5

Đề tài này nghiên cứu và đưa ra những giải pháp nhằm áp dụng học sinh
lớp 3.
II. NỘI DUNG CÔNG VIỆC ĐÃ LÀM
1. Thực trạng đề tài
Thực trạng của xã hội vô cùng phức tạp đã ảnh hưởng không nhỏ tới sự
giáo dục đạo đức của học sinh trong nhà trường, ở gia đình và xã hội, giáo dục
đạo đức cho học sinh cũng rất phức tạp, tỉ lệ học sinh hư ngày càng gia tăng gây
ảnh hưởng không nhỏ tới sự giáo dục học sinh trong nhà trường. Từ chỗ học
sinh không học bài, không làm bài tập, ý thức kém dẫn đến chán học, bỏ học rồi
gây gổ đánh nhau, chơi bời, ....
Xã hội càng phát triển con người càng phải hoàn thiện, một con người hoàn
thiện về nhân cách là con người khơng chỉ có tài mà cần phải có cả đức. Nhân
cách của con người muốn được xây dựng và phát triển cần bắt đầu ngay từ khi
mới sinh ra và đặc biệt là trong giai đoạn ngồi trên ghế nhà trường. Có thể nói,
việc hình thành và phát triển các phẩm chất đạo đức, tri thức cho thế hệ trẻ là
một trong những nhiệm vụ quan trọng, cấp thiết, đây cũng là một trong những
nhiệm vụ của nhà trường nói riêng, của ngành giáo dục nói chung cần phải thực
hiện. Giáo dục đạo đức cho học sinh của lớp là một mặt của hoạt động giáo dục
nhằm xây dựng cho trẻ những tính cách nhất định và bồi dưỡng cho các em
những quy tắc hành vi thể hiện trong thái độ với bạn bè, học tập, gia đình và mọi
người xung quanh... là nền móng giúp các em đứng vững trong cuộc sống.
Để học sinh có được tính trung thực, ngoan hiền, tự tin, lễ phép, có khả
năng thực hiện được nhiệm vụ học tập thì địi hỏi giáo viên phải có sự nghiên

cứu, khơng ngừng học hỏi ở đồng nghiệp không chỉ từ những kinh nghiệm đúc
kết trong nhiều năm học mà còn từ những phương pháp tổ chức trên lớp, phải
mang lại sự hứng thú, tích cực thì sẽ đem lại hiệu quả cao. Tuy nhiên, trong năm
học 2019 - 2020, tôi nhận thấy mức độ đáp ứng yêu cầu giáo dục về phẩm chất
đạo đức của các em chưa như mong đợi, kết quả cụ thể như sau:


6

Năm học

2019-2020

TSHS

Tốt

Phẩm chất

Đạt

Cần
cố gắng

TS

TL

TS

TL

TS

TL

Chăm học,
chăm làm

11

35,42%

20

64,58%

0

0

Tự tin,
trách
nhiệm

11

35,42%

20

64,58%

0

0

Trung
thực, kỉ
luật

12

38,64%

19

61,36%

0

0

Đoàn kết,
yêu thương

12

38,64%

19

61,36%

0

0

31

Bảng thống kê cho thấy thực trạng việc giáo dục phẩm chất cho học sinh
của năm trước đạt hiệu quả nhưng chưa cao. Chính vì thế, tơi đã đi sâu, tìm hiểu
ở nhiều khía cạnh và được biết:
Về phía học sinh:
Về mặt tâm lí: Khi bước vào lớp 3, các em đã sang một lớp mới. Chính vì
vậy, các em có cảm giác bỡ ngỡ chưa biết lớp mình sẽ như thế nào, ln có một
tâm thế khác lạ so với lớp dưới.
Về giao tiếp: Khi tơi hỏi thì các em trả lời cịn rất ngắn gọn bằng tiếng một
“có” hay “không”. Ngay cả những câu giao tiếp thông thường với các bạn cịn
khơng tự tin, khơng dám hỏi bạn các khi giao tiếp.
Các em chưa biết cách ứng xử hằng ngày như thế nào là đúng chỉ thích thế
nào thì làm thế đó, chưa có ý thức tự phục vụ cao, chưa biết đồn kết, u
thương lẫn nhau.
Các em cịn bị ảnh hưởng bởi gia đình về cách giao tiếp, lời nói và xưng hơ
chưa chuẩn mực.


7

Học sinh tập trung chú ý vào học tập chưa cao, các em khơng thích học. Vì

vậy, việc lĩnh hội kiến thức của học sinh cịn nhiều khó khăn nên khi áp dụng
vào thực tế thì chưa thể hiện hết sự chuẩn mực và có những hành vi đạo đức
chưa tốt trong cuộc sống.
Một số học sinh trong lớp chưa biết giúp đỡ lẫn nhau, chưa có tinh thần
đồn kết, chưa biết yêu trường, lớp, bạn bè và thầy cô.
Về phía gia đình:
Qua tìm hiểu tình hình lớp có nhiều em gia đình cịn rất khó khăn. Một số
ít cha mẹ cịn nhờ cơ, dì, ơng bà, …giữ con dùm để đi làm ruộng ở xa, đi làm
công ty nên khơng có thời gian quan tâm cho việc học của các em nhiều.
Một số gia đình khá giả thì cho các em sử dụng điện thoại một cách tuỳ ý
đã tạo cơ hội các em có thể bắt chước những hành động và việc làm khơng tốt
vào cuộc sống. Ngồi ra, việc sử dụng điện thoại thường xuyên khi ở nhà cũng
làm ảnh hưởng không nhỏ đến việc tập trung học tập dẫn đến học sinh lười học.
Cũng có một số gia đình có cha thường xun nhậu say về bạo lực tất cả
các thành viên trong gia đình, bn bán gian lận, nói xấu người khác và có
những lời nói thơ tục làm ảnh hưởng đến các em. Từ đó, các em bắt chước
những lời nói, việc làm khơng tốt đem vào lớp học để nói với các bạn.
Ngồi ra, tơi cịn nhận thấy sự thiếu quan tâm của phụ huynh đến kết quả
học tập của con em mình. Cụ thể qua việc đi thăm gia đình học sinh thường
xuyên, tôi nhận được một số câu trả lời: “Tôi bận q, nhờ cơ dạy dỗ dùm, tơi
khơng có thời gian đến trường được có gì cơ liên lạc qua điện thoại với tơi
dùm”.
Cũng có nhiều cha mẹ với tâm lí chỉ chú trọng tới việc học các mơn học
chính mà lơ là với việc rèn luyện, hình thành phẩm chất đạo đức cho các em.
Về phía giáo viên:


8

Giáo viên chưa chuẩn bị tốt cho các em khi dạy những bài học trên lớp vì

cho rằng mơn Đạo đức khơng phải là mơn học chính thì nó sẽ không ảnh hưởng
đến kết quả học tập của các em vào cuối năm học.
Khi dạy các bài học trên lớp việc chuẩn bị đồ dùng trực quan đôi khi chưa
đầy đủ, sinh động nên việc tiếp thu của học sinh cũng hạn chế. Còn coi trọng
dạy kiến thức kĩ năng hơn việc quan tâm uốn nắn giáo dục phẩm chất cho học
sinh.
Việc đánh giá bằng những lời nhận xét kết hợp với động viên, khen ngợi sẽ
tạo hứng thú, lòng tự tin cho học sinh. Tuy nhiên, hoạt động này giáo viên ít chú
ý đến bởi lẽ khi các em trả lời câu hỏi xong thì giáo viên chỉ nói đúng hoặc sai,
q khơ khan. Điều đó sẽ làm cho các em trở nên thụ động, ít tham gia vào bài
học và nhận xét câu trả lời của bạn.
Giáo viên chưa thay đổi kịp khi đánh giá, nhận xét học sinh theo Thông tư
30 và thông tư 22, chưa được quen với cách đánh giá mới nên còn nhiều lúng
túng. Trong hồ sơ, có thể dễ nhận thấy những lời nhận xét của giáo viên còn
chung chung chưa chỉ ra được những điểm mạnh, điểm yếu của học sinh. Trong
khi đó thì nhiệm vụ giáo dục phẩm chất lại là một nhiệm vụ quan trọng trong
công tác chủ nhiệm.
2. Nội dung cần giải quyết
Từ những thực trạng trên, để việc giáo dục phẩm chất đạo đức cho các em
đạt hiệu quả tốt hơn, giúp các em học sinh có hứng thú trong học tập, có khả
năng tự thể hiện mình, nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trong nhà trường,
tôi đã chú trọng đến một số nội dung như sau:
2.1 Xây dựng niềm tin cho học sinh khi bước vào lớp 3.
2.2 Những bài học giáo dục phẩm chất đạo đức được đúc kết trên lớp qua
các tiết học.
2.3 Tổ chức các hoạt động trò chơi để giáo dục đạo đức học sinh.


9

2.4 Phối hợp tốt 3 mơi trường giáo dục: “Gia đình- nhà trường- xã hội”
để giáo dục đạo đức cho học sinh.
3. Biện pháp cần giải quyết
Trong thực tế hiện nay, chất lượng giáo dục phẩm chất đạo đức của học
sinh nói chung và của học sinh Tiểu học nói riêng có phần giảm sút bởi ảnh
hưởng của nhiều nguyên nhân: Sự cạnh tranh của cơ chế thị trường có mặt tích
cực thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế, nhưng cũng dễ phát triển những thói
hư, tật xấu ảnh hưởng đến các em. Ngoài học tập ở nhà trường, học sinh Tiểu
học nói chung và học sinh lớp tơi nói riêng cịn được sống và vui chơi với nhiều
mối quan hệ trong làng xóm, tiếp xúc nhiều phương tiện thông tin đại chúng tạo
nên nhiều yếu tố chi phối và phát triển hành vi đạo đức của các em chưa thực sự
đúng. Chính vì vậy, để giáo dục phẩm chất đạo đức tốt cho học sinh thì tơi đã áp
dụng các giải pháp sau:
3.1 Xây dựng niềm tin cho học sinh khi bước vào lớp 3
Khi bước vào lớp 3, mọi thứ đối với các em đều thấy nó phải bắt đầu lại,
ngỡ ngàng trước lớp mới. Chính vì thế, tơi ln mềm mỏng, quan sát từng em để
nắm bắt những yêu cầu mong muốn của các em, làm cho các em cảm thấy tin
tưởng và hứng thú khi vào lớp học. Đó là tiền đề để hình thành và phát triển sự
yêu trường, yêu lớp, yêu cô giáo, yêu các bạn, các em sẽ nghĩ rằng trường học
như là ngơi nhà thứ hai của mình.
Ngồi ra, tơi cịn trang bị cho các em thêm những tâm lí chung của các bạn
khi bước vào lớp để các em nắm được và vượt qua nỗi lo sợ một cách dễ hơn. Ví
dụ: Khi dạy bài “Căng thẳng học đường” ở sách thực hành Tâm lý học đường
lớp 3, tôi sẽ nói cho các em biết: Đó là phần lớn nguyên nhân gây căng thẳng
học đường là do các em chưa thích nghi với mơi trường học đường, từ cách ứng
xử cho đến việc thực hiện những nội quy, hoạt động học tập… Nhưng để tránh
bị căng thẳng học đường, em nên chia sẻ với thầy cô và cha mẹ về những điều
khiến em lo lắng hoặc bực bội để được giúp đỡ, tư vấn…

10

Để làm điểm tựa vững chắc cho học sinh, khi đến trường đến lớp thì tơi
ln chuẩn bị cho mình một hành trang (trang phục, đầu tóc, nét mặt, cử chỉ, ...)
như là ngày đầu tiên nhận lớp. Có như thế mới tạo được ấn tượng ban đầu với
các em vì các em thích đẹp, thích sự nhẹ nhàng và thích được cơ quan tâm, khen
ngợi.
Tơi sẽ xây dựng mối quan hệ giữa cơ và trị bằng cách hỏi các em những
điều gần gũi nhất nhằm tạo sự thân thiện. Đồng thời, qua cách trả lời của các
em, tơi có thể xác định được các em có mạnh dạn trong giao tiếp khơng, các em
có tự hồn thành được câu hỏi của tơi khơng, trong câu trả lời đó có thể hiện sự
lễ phép khi giao tiếp với người lớn hay khơng, … Nếu các em đã làm tốt thì tôi
sẽ khen ngợi, trường hợp trong câu trả lời của các em chưa thể hiện sự lễ phép
hay trả lời chưa trịn câu thì tơi sẽ uốn nắn và chỉnh sửa và nhắc nhở thêm.
Qua áp dụng giải pháp này thì tơi thấy các em học sinh của lớp tơi đã bắt
đầu thích thú khi được đi đến trường học cùng cơ giáo và các bạn, tích cực tham
gia vào các hoạt động học tập và vui chơi của lớp. Các em cũng có những thói
quen tốt khi trả lời câu hỏi của người lớn biết “dạ, thưa” và nói đúng nội dung
cần trao đổi, biết cách ứng xử thân thiện với mọi người, biết lắng nghe người
khác, biết thể hiện sự lễ phép và tôn trọng người đối diện mình trong khi giao
tiếp, biết yêu thương, giúp đỡ bạn bè. Điều đó góp phần tạo cho học sinh có một
niềm tin vững chắc vào người giáo viên: “Cô giáo như mẹ hiền”.
3.2 Những bài học giáo dục phẩm chất đạo đức được đúc kết trên lớp qua
các tiết học
Trẻ được đến trường là một niềm vui, cũng là bước ngoặt trong cuộc sống
và là sự phát triển tâm lí của các em. Bước vào lớp 3, các em vẫn cịn rất bỡ ngỡ,
chưa dám tự mình quyết định cách ứng xử. Chỉ sợ những việc mình làm là sai,
sẽ không được thầy yêu bạn mến. Để giúp các em mạnh dạn trong cách nghĩ,
cách làm thì mơn Đạo đức và các môn học khác sẽ đáp ứng các yêu cầu đó.

11

Giáo dục đạo đức cho học sinh trước buổi học là một việc làm cần thiết.
Chính vì thế, trước khi bắt đầu tiết Hoạt động ngoài giờ lên lớp, tiết sinh hoạt
tập thể thì tơi ln cho học sinh đọc “5 điều Bác Hồ dạy” để giáo dục các em có
sự yêu mến những điều mà ta sẽ được học. Các em sẽ thấy được những việc các
em cần yêu thích và học tập tốt những điều mà Bác đã dặn dò. Để các em khắc
sâu và thực hiện được tốt 5 điều Bác Hồ dạy, trước tiên tôi cần phải giải thích
từng điều một cách cụ thể.
Tơi ln giáo dục các em trong tất cả các môn học mà các em được học
trong các tiết học trong lớp và ngồi sân trường. Sau đó, thơng qua các giờ học
thì các em sẽ được rèn luyện các hành vi đạo đức từ những việc nhỏ của từng
môn học. Tôi cho học sinh thực hiện các hành vi đạo đức theo chuẩn để rèn
luyện thói quen cho các em. Tơi cũng thường xun tạo ra các tình huống để các
em có thể sử dụng những hành vi đạo đức đúng mà các em đã học được để ứng
xử nhằm củng cố những kiến thức về chuẩn hành vi đạo đức mà các em đã lĩnh
hội được thông qua các bài học và các mối quan hệ xã hội.
Đối với môn Đạo đức thì tơi thường lồng ghép vào các nội dung để giáo
dục đạo đức cho các em vì những bài học rất thiết thực với các em. Tôi thường
xuyên cho học sinh thực hành đóng vai các hành vi đạo đức theo chuẩn để hình
thành thói quen cho các em.
Cụ thể ở bài “Quan tâm, chăm sóc ơng bà, cha mẹ, anh chị em” ở bài tập 3:
Tôi chia lớp thành 4 nhóm và cho các nhóm đóng vai theo 2 tình huống. Tình
huống thứ nhất: Lan ngồi học trong nhà thì thấy em bé đang chơi trị chơi nguy
hiểm ở ngồi sân. Tình huống thứ hai: Ơng của Huy có thói quen đọc báo hằng
ngày. Nhưng mấy hơm nay ông bị đau mắt nên không đọc báo được. Tôi gọi các
nhóm lên đóng vai xong và tơi hỏi: Khi các em đã được xem và tham gia đóng
vai trong hai tình huống trên thì các em rút ra được bài học gì cho mình. Các em
đều có câu trả lời là: Con cháu có bổn phận quan tâm, chăm sóc, ơng bà, cha mẹ,

anh chị em trong gia đình. Sự quan tâm, chăm sóc ơng bà, cha me của các em sẽ
mang lại niềm vui hạnh phúc….


12

Bài “Tự làm lấy việc của mình” qua bài học giúp các em biết trong học tập,
lao động và sinh hoạt hằng ngày, em hãy tự làm lấy công việc của mình, khơng
nên dựa dẫm người khác.
Hay bài “Tích cực tham gia việc lớp, việc trường” cũng ở môn Đạo đức. Từ
bài học này các em biết tham gia việc lớp, trường vừa là quyền, vừa là bổn phận
của học sinh. Biết nhắc nhở bạn bè cùng tham gia việc lớp, việc trường. Từ đó
biết bảo vệ của cơng, giữ gìn và bảo vệ mơi trường xung quanh để đem lại cho
chúng ta một bầu khơng khí thống mát, sạch đẹp và học tập tốt hơn.
Để giúp học sinh có tính chịu trách nhiệm về việc làm của mình, khi dạy
đến bài “Giữ lời hứa” ở môn Đạo đức, tôi nhắc các em: Khi mình hứa với bất cứ
ai điều gì mình phải thực hiện nhằm hình thành cho các em tính trung thực, kỷ
luật.
Khơng chỉ giáo dục phẩm chất đạo đức cho các em ở môn Đạo đức, những
môn học nào có liên quan tơi đều lồng ghép vào để giáo dục. Chẳng hạn như
môn Tự nhiên và Xã hội cũng có bài “Họ nội, họ ngoại”. Khi học xong bài thì
các em biết quan tâm chăm sóc ơng bà, cha mẹ, anh, chị, em ruột trong gia đình
họ hàng của mình và biết yêu quý gia đình. Hay bài “Một số hoạt động ở
trường” giúp các em biết yêu quý trường, lớp và các bạn trong lớp của mình.
Trong khi giảng dạy từng mơn học tơi cũng ln nhắc nhở học sinh trả lời
câu một cách hỏi đầy đủ, đảm bảo nội dung.
Tôi cũng giáo dục học sinh, khơng chỉ có hành vi đạo đức tốt ở nhà trường
mà cũng phải thực hiện tốt những điều đó ở gia đình và xã hội.
Và những tiết sinh hoạt lớp tơi cịn liên hệ với việc giúp đỡ bạn bè trong
lớp như cho bạn mượn đồ dùng học tập khi bạn quên mang theo, hướng dẫn bạn

học, nhặt của rơi trả lại bạn, … Những trường hợp như thế, chúng ta cần phải
biết nói lời cảm ơn. Tơi thường xun ngợi khen những bạn làm việc tốt giúp
bạn bè, thầy cô, ông bà, cha mẹ… Những bạn nào hay mắc lỗi, tơi ln tìm hiểu


13

kĩ nguyên nhân, đưa ra lời khuyên một cách phù hợp, động viên, giúp đỡ các em
kịp thời.
Ví dụ: Lớp tơi có một học sinh thường lấy trộm đồ dùng học tập, tiền của
các bạn. Mỗi lần lấy trộm như thế, em nhất quyết khơng thừa nhận mình lấy, và
tìm đủ mọi lí do để nguỵ biện cho hành động của mình, em cũng chẳng xin lỗi
ai. Tơi đã liên lạc với phụ huynh để xác minh những điều em này kể là đúng
không. Qua trao đổi với phụ huynh thì tơi biết được, em này bị thiếu thốn về vật
chất, gia đình khó khăn, ba mẹ chưa thật sự quan tâm. Em đi học chỉ vỏn vẹn 3
quyển tập, 1 cây viết chì, 1 hộp phấn, khơng được mẹ cho tiền đi học như các
bạn khác. Tôi đã gọi riêng em vào nói chuyện: “Cơ đã biết tất cả mọi chuyện
nhưng cô muốn nghe sự thật từ con kể”. Lần đầu, em ấy vẫn chối và vài lần sau
nữa vẫn khơng thừa nhận. Tơi kiên nhẫn đợi và nhìn vào ánh mắt của em, nhắc
lại: “Cô muốn nghe con nói sự thật!” Lúc này, em ấy ấp úng và nói lí nhí: “Con
đã lấy ạ!” Qua sự việc ấy, tôi khen, dù sao em đã dám nhận lỗi. Từ đó, tơi đặc
biệt chú ý đến em hơn, quan tâm và nhắc nhở em thường xuyên. Và một bài học
về tinh thần chịu trách nhiệm về việc làm của mình đã được tôi truyền tải đến
em và các bạn trong lớp. Kể từ đó đến nay, lớp tơi khơng cịn phàn nàn về việc
lấy cắp vặt nữa.
Ngồi ra, tơi cũng lồng ghép giáo dục các em ở tiết Hoạt động ngồi
giờ lên lớp, lồng ghép dạy kĩ năng sống thơng qua những bài ở sách “Thực hành
tâm lý học đường”, “Thực hành kĩ năng sống” dành cho học sinh lớp 3.
Bài “Khi em có lỗi” ở sách Thực hành kĩ năng sống: Trong bài học này, tôi
giúp các em nhận ra khi mình nhặt được của rơi thì mình phải biết nhận lỗi, xin

lỗi và sửa lỗi. Qua đó giáo dục các em tính trung thực, khơng nói dối, khơng
khơng nói sai sự thật đó là đức tính tốt của một người học sinh.
Hay bài “Yêu thương và chia sẻ” cũng ở sách thực hành kĩ năng sống.
Khi học xong bài này thì các em biết mình cần phải làm gì để trở thành những
người bạn tốt của nhau.


14

Để giáo dục các em ý thức giữ gìn vệ sinh trường lớp, tôi thường xuyên
nhắc nhở các em làm những việc cụ thể để bảo vệ môi trường, để có một bầu
khơng khí trong lành thống mát. Chính vì thế, trước khi vào tiết học, tôi luôn
yêu cầu các em nhặt rác và bỏ đúng nơi quy định. Tuy đây là một việc làm rất
nhỏ nhưng hình thành cho các em thói quen và ý thức giữ gìn vệ sinh trường,
lớp. Từ đó, các em sẽ cảm thấy yêu trường, lớp hơn.
Khi áp dụng giải pháp này, tôi thấy các em học sinh lớp tơi biết đi thưa về
trình, biết yêu thương, lễ phép và nhường nhịn mọi người xung quanh, khơng
lấy những gì khơng phải của mình, biết giữ gìn và bảo vệ mơi trường. Các em
tham gia thực hành nhiều tình huống để nhận biết được hành vi đúng và chưa
đúng, biết đánh giá, nhận xét câu trả lời của bạn, thường xuyên trao đổi nội dung
học tập với bạn, tạo cho các em tính mạnh dạn khi thực hiện nhiệm vụ học tập.
Biết làm những công việc nhà để giúp đỡ cha mẹ. Từ những việc làm đó đã tích
luỹ cho các em nhiều phẩm chất đạo đức tốt đẹp, trở thành thói quen. Từ đó, các
em sẽ tiến bộ nhiều trong học tập.
3.3 Tổ chức các hoạt động trò chơi để giáo dục đạo đức học sinh
Để các tiết học luôn sinh động và thu hút sự tập trung chú ý của các em thì
địi hỏi người giáo viên cần phải nghiên cứu nội dung bài học thật kỹ, để có
được những hoạt động vừa học vừa chơi. Bởi ở lứa tuổi các em thì sự tập trung
vào bài học chưa cao. Để các em nắm vững được kiến thức của bài thơng qua đó
giáo dục đạo đức, kĩ năng sống thì tơi ln tổ chức nhiều hoạt động học tập

trong đó có hoạt động trò chơi để các em vừa được chơi vừa được học sẽ giúp
các em nhớ được nội dung bài thật lâu hơn và biết ứng xử những tình huống một
cách hợp lý.
Ở lứa tuổi các em mà chúng ta dùng lời nói q nhiều thì các em sẽ khơng
nhớ hết được nội dung ta cần truyền tải đến các em. Vì vậy trong mỗi tiết học,
tơi đều tổ chức cho các em tham gia vào phần trò chơi thi đua giữa các nhóm.


15

Chẳng hạn trong tiết sinh hoạt lớp, tôi chia lớp thành hai đội cùng tham gia
vào trị chơi. Tơi u cầu các đội thi nhau kể về những việc cần làm để đi học
đúng giờ. Đội nào kể được nhiều việc đúng nhất thì đội đó thắng cuộc. Trong
phần trị chơi này tơi hình thành cho các em tính tích cực khi tham gia vào các
hoạt động học tập và mạnh dạn khi thực hiện nhiệm vụ học tập. Qua phần trò
chơi này giúp cho các em biết cần phải làm những việc gì để đi học đúng giờ,
khi đi học đúng giờ thì đem lại lợi ích gì cho mình đồng thời cũng giúp các em
chấp hành tốt những quy định của trường, lớp.
Thỉnh thoảng, tôi tổ chức cho các em tham gia vào các trò chơi vận động
cũng nhằm mục tiêu là giáo dục phẩm chất, đạo đức cho các em.
Chẳng hạn, tôi cho cả lớp cùng tham gia vào trò chơi “Kéo co”. Khi các em
đã chơi xong phần trị chơi thì tơi hỏi: Đội nào đã thắng cuộc trong phần trò
chơi? (Các bạn đội A đã thắng cuộc). Tại sao đội A lại thắng? (Tại vì các bạn đội
A biết đoàn kết). Em hiểu đoàn kết là thế nào? (Đoàn kết là phải biết giúp đỡ, hỗ
trợ nhau). Tôi lại đặt câu hỏi tiếp cho cả lớp: Vậy qua phần trò chơi này giáo dục
các em điều gì? (Là bạn bè chúng ta phải biết giúp đỡ, hỗ trợ, yêu thương lẫn
nhau). Tôi cũng giáo dục thêm cho các em biết không những là bạn bè mà cịn
có những người thân u của chúng ta thì các em cũng phải biết đoàn kết, yêu
thương và giúp đỡ lẫn nhau.
Như vậy, qua áp dụng giải pháp này thì tơi thấy các em học sinh lớp tơi

khơng cịn cảm giác mệt mỏi, buồn chán khi ngồi học quá lâu. Mà các em vừa
được học vừa được chơi với nhiều hình thức khác nhau khơng gây sự nhàm
chán. Từ những trị chơi đó các em có thể tự rút ra cho mình một bài học về sự
nhanh nhẹn, hồn thành được nhiệm vụ, đoàn kết, yêu thương, chăm làm việc
nhà giúp đỡ cha mẹ và nhận làm những việc phải vừa sức của mình.
3.4 Phối hợp tốt 3 mơi trường giáo dục: “Gia đình- nhà trường- xã hội” để
giáo dục đạo đức cho học sinh


16

Việc giáo dục những phẩm chất đạo đức cho học sinh khơng cịn là việc
riêng của nhà trường nữa mà phải có sự kết hợp chặt chẽ giữa gia đình, nhà
trường và xã hội. Việc hình thành nhân cách học sinh phần lớn từ phía gia đình
và xã hội. Chính vì thế mà việc giáo dục học sinh mọi lúc mọi nơi giúp điều
chỉnh kịp thời những biểu hiện lệch lạc trong mọi hành vi ứng xử của các em.
Tuy nhiên, trong thực tế các em chưa được giáo dục kịp thời do người lớn không
chú ý sửa sai, các em chưa được giáo viên giải thích rõ ràng về những hành vi
đúng, sai chuẩn mực đạo đức vì thế các em cịn gặp khó khăn trong giao tiếp,
một số phụ huynh ln nóng vội trong việc dạy con, họ chỉ chú trọng đến việc
học của con mình đồng thời lại q chiều chuộng con cái, khiến trẻ khơng có
năng lực tự phục vụ. Họ chưa chú ý nhắc nhở, rèn giũa nhiều mà luôn làm hộ
con cái cho nhanh để các em kịp giờ học, cha mẹ kịp giờ làm.
Cụ thể, ở lớp tơi có em Trà ở nhà được cha mẹ chăm lo cẩn thận nên khi
vào lớp em không biết giữ vệ sinh chỗ ngồi học, xả rác bừa bãi, tập vở không
lúc nào gọn gàng. Em chưa biết làm những công việc để phục vụ bản thân. Tôi
đã phối hợp cùng với phụ huynh, tạo điều kiện để em làm được những việc tự
phục vụ chính mình.
Bên cạnh đó, một số gia đình vì bố mẹ bận rộn nên khơng có thời gian quan
tâm đến con cái. Hằng ngày, các em được bố mẹ cho xem ti vi hoặc điện thoại

suốt nên các em thường bắt chước làm theo, chưa phân biệt được những việc
làm, hành động và cử chỉ nào đúng hay sai. Từ đó, các tình trạng bạo lực học
đường ngày càng nhiều hơn. Như em Tài: Em thường coi siêu nhân khi vào lớp
thì em làm một siêu nhân thường đánh, đá bạn hay khi xem những bộ phim
không lành mạnh vào lớp em nói lại những lời nói đó với các bạn trong lớp. Các
em không biết những việc làm và lời nói đó là khơng tốt vì vậy tơi đã giải thích
cho Tài và cả lớp cùng nghe để các em khơng được làm theo, khơng nên xem
điện thoại vì nó sẽ làm hại đến mắt của các em và nhiều vấn đề khác nữa. Sau
đó, tơi liên hệ với phụ huynh nên hạn chế cho các em xem điện thoại và nói rõ
tác hại của việc xem điện thoại ảnh hưởng đến các em như thế nào.


17

Gia đình, nhà trường, xã hội ln được coi là “tam giác đều” trong công tác
giáo dục những phẩm chất đạo đức, học tập cho học sinh có hiệu quả. Tầm quan
trọng của mỗi lực lượng trên cũng như mối quan hệ giữa gia đình, nhà trường,
xã hội trong việc giáo dục đạo đức cho học sinh ai cũng biết và thực hiện tuy
nhiên cịn khoảng cách lớn giữa nói và làm. Vì vậy, cần giáo dục kịp thời để
chấn chỉnh những sai lệch cho các em trong học tập, cuộc sống hằng ngày.
Trong một năm học theo định kỳ trường có tổ chức họp phụ huynh 3 lần.
Mỗi lần họp, tôi đều lên kế hoạch cụ thể để trao đổi với phụ huynh về kết quả
học tập và năng lực, phẩm chất của các em. Từ đó, tơi đã cho phụ huynh học
sinh ký thoả ước, cùng phối hợp thực hiện giáo dục con em ở nhà, đồng thời
luôn có thơng tin kịp thời giữa giáo viên chủ nhiệm và phụ huynh về năng lực,
phẩm chất đạo đức của các em.
Đối với những em học sinh cá biệt thì tôi thường đến tận nhà các em gặp
riêng phụ huynh để trao đổi và cần sự hỗ trợ kịp thời của gia đình để việc giáo
dục các em đạt kết quả tốt hơn. Tơi thường phân tích tác hại của việc đánh mắng
con gây tâm lí trơ lì, hay nói dối, chối cãi mỗi khi mắc lỗi... Phụ huynh cần gần

gũi, động viên, hiểu những suy nghĩ, tình cảm của con. Tôi với phụ huynh cũng
thường xuyên liên hệ với nhau qua điện thoại về kết quả học tập của các em.
Chính vì thế, việc kết hợp giữa nhà trường và gia đình học sinh là rất cần thiết.
Nhà trường có vai trị, tác dụng rất quan trọng trong việc hướng dẫn phụ huynh
hiểu rõ mục tiêu giáo dục nói chung và giáo dục phẩm chất đạo đức cho học sinh
lớp Một nói riêng trong q trình giáo dục học sinh.
Ngồi ra, phụ huynh cần sắp xếp cơng việc nhà để quan tâm hơn đến con,
để cho các em làm công việc nhà phù hợp với các em, phụ huynh cũng là một
tấm gương tốt để các em noi theo, cha mẹ cũng phải giáo dục các em biết tự
chịu trách nhiệm về việc mình làm, trung thực, đồn kết và biết lễ phép với
người lớn. Ngồi ra, tơn trọng những sở trường, năng khiếu ở các em, không quá
gây áp lực về học tập, về thành tích mà coi nhẹ giáo dục phẩm chất đạo đức,
những đức tính lương thiện, có ích, biết u thương chia sẻ.


18

Đồng thời, tôi cũng thường xuyên trao đổi với Ban Giám hiệu nhà trường
để nhận được sự hỗ trợ kịp thời từ các ban ngành đồn thể xã, chính quyền địa
phương đối với những học sinh có hồn cảnh khó khăn để các em có đủ điều
kiện đến trường. Từ những việc làm đó đã dần hình thành cho các em thói quen
phải biết giúp đỡ lẫn nhau trong cuộc sống.
Qua những việc làm trên, tôi thấy các em học sinh đã có sự tiến bộ rõ trong
học tập và trong cách giao tiếp với mọi người xung quanh. Đồng thời cũng làm
cho mối quan hệ của phụ huynh học sinh và giáo viên chủ nhiệm ngày càng tốt
hơn trong việc giáo dục nhân cách cho các em trở thành một công dân tốt cho xã
hội.
4. Kết quả chuyển biến của đối tượng
Bằng những nỗ lực và quyết tâm tìm ra những nguyên nhân để từ đó có
những giải pháp hợp lí nhằm giúp học sinh lớp Một có phẩm chất đạo đức tốt.

Qua học kì I năm học 2020- 2021, học sinh đã có sự tiến bộ rõ rệt trong cách
ứng xử với mọi người, đa số các em biết đi học đúng giờ, biết giữ vệ sinh
trường, lớp, nơi ở và nơi công cộng, sẵn sàng nhận lỗi khi làm sai, trung thực,
khơng nói dối, biết giữ lời hứa, biết đi thưa về trình, biết lễ phép, vâng lời người
lớn, biết yêu thương, giúp đỡ bạn bè.
5. Kết quả đạt được
Đến cuối học kì I thì tơi đã tiến hành nhận xét, đánh giá về phẩm chất đạo
đức của học sinh ở lớp mình và thu được kết quả như sau:
Năm học

TSHS

2020-2021

31

Tốt

Phẩm chất

Chăm học,
chăm làm

Cần
cố gắng

Đạt

TS

TL

TS

TL

TS

TL

19

61,36%

12

38,64%

0

0


19

Tự tin,
trách
nhiệm

24

77,46%

7

22,54%

0

0

Trung
thực, kỉ
luật

24

77,46%

7

22,54%

0

0

Đoàn kết,
yêu thương

31

100%

0

0

0

0

Qua các tiết dự giờ của giáo viên trong trường, các thầy cô cũng đã công
nhận lớp tôi các em rất ngoan hiền, trung thực, tự tin, biết giúp đỡ bạn, biết lễ
phép với thầy, cô giáo. Các em cũng tích cực phát biểu xây dựng bài, biết tự
đánh giá, nhận xét kết quả học tập của bạn và của mình một cách chính xác. Đó
chính là động lực để tôi tiếp tục theo đuổi ý tưởng của mình nhằm góp phần
nâng cao hiệu quả dạy học và giáo dục năng lực, phẩm chất đạo đức cho học
sinh lớp 3/2 Trường Tiểu học và Trung học cơ sở Thạnh An nói riêng và khối 3
của trường nói chung, tiến tới nâng cao hiệu quả giáo dục tồn diện trong nhà
trường.
III. KẾT LUẬN
1. Tóm lược giải pháp
Khơng có phương pháp dạy học nào là tối ưu hay vạn năng, chỉ có lịng
nhiệt tình, tinh thần trách nhiệm của người thầy với nghề nghiệp là mang lại kết
quả cao trong giảng dạy và giáo dục đạo đức cho học sinh là chiếc chìa khố
vàng tri thức để mở ra cho các em cánh cửa khoa học vì một ngày mai tươi sáng.
Đó là vinh dự và trách nhiệm của người giáo viên. Đó cũng là duyên nợ của
người thầy. Duyên nợ với người, với nghề và nợ với mênh mông biển học.
Trong khuôn khổ hạn hẹp của một số kinh nghiệm mà bản thân tôi chiêm

nghiệm, trăn trở bằng một tình u nghề, hi vọng nó sẽ cùng các bạn đồng
nghiệp gần xa trao đổi để hoàn thành sứ mệnh vẻ vang mà Đảng và Nhà nước
trao cho nhà giáo.


20

Bản thân tôi nghĩ rằng để các em phát triển tốt phẩm chất đạo đức trong
nhà trường thì địi hỏi người giáo viên phải là một tấm gương sáng và luôn là
chỗ dựa tinh thần vững chắc cho học sinh, tạo dựng một khơng khí vui tươi
trong nhà trường để các em nhận thấy rằng: “Mỗi ngày đến trường là một ngày
vui”.
Giáo dục đạo dức cho học sinh trong các tiết học là một việc rất cần thiết
và thiết thực với các em. Vì trong tiết học, các em khơng những nắm được
những nội dung của bài học mà qua những bài học đó các em cịn biết được
những hành vi ứng xử với mọi người xung quanh như: Biết được những việc
nào nên làm và những việc nào không nên làm, biết đi thưa về trình, lễ phép,
trung thực, khơng nói dối và biết làm những cơng việc nhà giúp đỡ cha mẹ, …
Trong xã hội chúng ta thì có rất nhiều người và mỗi người có hồn cảnh
sống khác nhau, khơng ai giống ai. Chính vì thế, tơi luôn nhắc nhở các em học
sinh lớp tôi là phải biết chia sẻ, đóng góp một phần nhỏ bé của mình cho xã hội
để giúp đỡ các bạn khó khăn hơn mình. Tích cực tham gia vào các phong trào
của trường, của lớp và bạn bè phải biết yêu thương, giúp đỡ, hỗ trợ nhau trong
học tập. Biết nhận xét, đánh giá những việc làm đúng hay chưa đúng để hình
thành những thói quen hằng ngày cho các em.
Việc giáo dục những phẩm chất chuẩn mực đạo đức cho học sinh khơng
cịn là việc riêng của nhà trường nữa mà phải có sự kết hợp chặt chẽ giữa gia
đình, nhà trường và xã hội. Chính vì thế mà việc giáo dục học sinh mọi lúc, mọi
nơi giúp điều chỉnh kịp thời những biểu hiện lệch lạc trong mọi hành vi ứng xử
của các em. Về phía phụ huynh cũng chuyển biến tích cực trong việc quan tâm

giáo dục con em mình. Phụ huynh thường xuyên quan tâm, liên lạc với giáo viên
thăm hỏi về việc học của con mình và phối hợp tốt với nhà trường về giáo dục
đạo đức cho các em.
Công tác giáo dục phẩm chất đạo đức cho học sinh đã có những kết quả
khả quan. Tơi tin tưởng đến cuối học kỳ II về mặt phẩm chất đáp ứng yêu cầu


21

giáo dục, biểu hiện rõ và thường xuyên của các em học sinh lớp tôi sẽ đạt mức
tốt tăng cao hơn nữa. Bản thân tơi thật sự hài lịng về kết quả đạt được, các em
gần gũi hơn với bạn bè trong lớp, cởi mở hơn đối với thầy, cô giáo, khơng cịn
tình trạng lấy trộm đồ dùng của bạn, nói tục, chửi thề, đánh nhau. Các em ngày
càng lễ phép hơn với người lớn, có nền nếp hơn, ngoan ngoãn, biết lắng nghe,
mạnh dạn khi thực hiện nhiệm vụ học tập, sẵn sàng nhận lỗi khi làm sai, biết
giúp đỡ, tơn trọng mọi người và có ý thức hơn trong nhiệm vụ học tập. Các hiện
tượng vi phạm đạo đức của học sinh cũng giảm hẳn so với mọi năm.
Trên đây là những kinh nghiệm của riêng tôi trong việc giáo dục đạo đức
học sinh lớp 3 có được những phẩm chất đạo đức tốt. Tôi tin rằng, nếu thực hiện
đồng bộ, đúng lúc, kịp thời các giải pháp trên thì các em học sinh của lớp tơi sẽ
có đạo đức thật tốt, sau này các em sẽ trở thành một người cơng dân có ích cho
xã hội.
2. Phạm vi áp dụng đề tài
Đề tài này tôi đã nghiên cứu và áp dụng thành công cho học sinh lớp 3/2
Trường Tiểu học và Trung học cơ sở Thạnh An. Ngồi ra đề tài cịn được áp
dụng cho tất cả các em học sinh khối 3 của Trường Tiểu học và Trung học cơ sở
Thạnh An, các xã ở huyện Thạnh Hố và tồn tỉnh Long An có điều kiện tương
tự như là Trường Tiểu học và Trung học cơ sở Thạnh An.
Đây là năm đầu tiên, tôi thực hiện đề tài này nên khơng tránh khỏi những
thiếu sót. Rất mong được sự đóng góp nhiệt tình của q thầy cô, các anh chị

đồng nghiệp để sáng kiến kinh nghiệm của tơi được hồn chỉnh hơn nữa giúp tơi
từng bước hồn thiện bản thân của mình và cống hiến nhiều hơn nữa để góp
phần nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức cho học sinh. Tôi xin chân thành
cảm ơn!
Thạnh An, ngày 03 tháng 03 năm 2021
Người viết


22

Phạm Thị Ngọc Lân


23

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2007): “Phương pháp dạy học các môn học ở
lớp 3” Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam.
2. Bộ Giáo Dục và Đào Tạo (2009), “Hướng dẫn thực hiện chuẩn kiến thức,
kĩ năng các môn học ở tiểu học” Nhà xuất bản giáo dục Việt Nam.
3. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2017): “Sách vở bài tập đạo đức lớp 3” Nhà xuất
bản Giáo dục Việt Nam.
4. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2018): “Sách thực hành kĩ năng sống lớp 3” Nhà
xuất bản Giáo dục Việt Nam.
5. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2018): “Sách thực hành tâm lí học đường lớp 3”
Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam.


24

MỤC LỤC
Trang
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI.........................................................................1
1. Đặt vấn đề .....................................................................................1
2. Mục đích đề tài..............................................................................3
3. Lịch sử đề tài.................................................................................3
4. Phạm vi đề tài, đối tượng áp dụng.................................................3
II. NỘI DUNG CÔNG VIỆC ĐÃ LÀM ...............................................4
1. Thực trạng đề tài............................................................................4
2. Nội dung cần giải quyết.................................................................7
3. Biện pháp cần giải quyết...............................................................8
4. Kết quả chuyển biến của đối tượng...............................................17
5. Kết quả đạt được...........................................................................17
III. KẾT LUẬN........................................................................................18
1. Tóm lược giải pháp.......................................................................18
2. Phạm vi áp dụng đề tài..................................................................20
TÀI LIỆU THAM KHẢO......................................................................21
Mục lục..............................................................................................22