ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
BÀI TẬP CUỐI KỲ
HỌC PHẦN: PHÁT TRIỂN CỘNG ĐỒNG
DỰ ÁN TRIỂN KHAI PHÂN LOẠI RÁC TRÊN ĐỊA BÀN TỔ DÂN PHỐ SỐ
11, PHƯỜNG THANH XUÂN TRUNG, THANH XUÂN, HÀ NỘI.
Giảng viên
: TS. Mai Tuyết Hạnh
Sinh viên thực hiện
: Nguyễn Thị Quỳnh Anh
MSSV
: 19031845
Khoa
: K64 Quốc tế học
download by :
MỤC LỤC
Contents
1. Lí do lựa chọn dự án ....................................................................................................3
1.1.
Lí do lựa chọn dự án và mô tả cộng đồng ...........................................................3
1.2.
Xây dựng bảng hỏi và phỏng vấn sâu .................................................................4
2. Mô tả vấn đề...............................................................................................................15
3. Mô tả dự án ................................................................................................................17
4. Lập kế hoạch ..............................................................................................................19
4.1.
Xác định hoạt động .............................................................................................19
4.2.
Đánh giá tài nguyên ............................................................................................19
4.3.
Liệt kê phương án ...............................................................................................20
4.4.
Dự báo kết quả ....................................................................................................20
4.5.
Lập kế hoạch tổng thể (Sơ đồ Gantt) và kế hoạch chi tiết. .............................21
4.6.
Sơ đồ giám sát và lượng giá ...............................................................................24
5. Mô tả sự hợp tác của các bên liên quan tiềm năng để thực hiện dự án................26
6. Mơ tả kinh phí của dự án/ đóng góp các bên. .........................................................27
2
download by :
DỰ ÁN TRIỂN KHAI PHÂN LOẠI RÁC TRÊN ĐỊA BÀN TỔ DÂN PHỐ SỐ 11,
PHƯỜNG THANH XUÂN TRUNG, THANH XUÂN, HÀ NỘI.
1. Lí do lựa chọn dự án
1.1. Lí do lựa chọn dự án và mô tả cộng đồng
Bảo vệ môi trường đã trở thành vấn đề trọng yếu mang tính tồn cầu, ngày
càng được
nhiều quốc gia trên thế giới chú trọng và trở thành nội dung trong chiến lược
phát triển kinh
tế - xã hội. Bước vào thời kỳ công nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nước, cùng
với sự phát
triển kinh tế, đời sống vật chất và tinh thần của người dân cũng được cải thiện
và nâng cao,
tuy nhiên người dân cũng đã và đang phải đối mặt với những vấn đề môi
trường ngày càng
gia tăng.
Bảo vệ môi trường đang là một vấn đề vơ cùng cấp thiết địi hỏi phải có sự
chung tay
giúp đỡ của tồn cộng đồng. Nhưng hiện nay tại Hà Nội - thủ đô của Việt Nam,
trung tâm
kinh tế văn hóa chính trị xã hội, nơi có mật độ dân cư đơng thứ hai trong cả
nước, rác thải
sinh hoạt đang là một vấn đề lớn với số lượng nhiều và chưa có cách xử lí rác
thải hiệu quả,
chưa tận dụng tối đa lợi ích của những loại rác có thể sử dụng lại hay tái chế
được như chai
lọ, vỏ hộp sữa, bao bì, nilon sạch, giấy.... Những loại rác này không được làm
sạch, thu
gom, phân loại rõ ràng mà bị đổ lẫn lộn vào nhau, khơng tận dụng được tối đa
lợi ích của
“rác sạch cũng là tài nguyên”.
Với thực trạng đó trên địa bàn Tổ dân phố số 11, phường Thanh Xuân
Trung, quận
Thanh Xuân, Hà Nội, tôi quyết định thực hiện dự án phân loại rác tại nguồn,
tận dụng tối
đa lợi ích của nguồn tài nguyên rác. Rác được phân loại ra sẽ được xử lí hiệu
quả hơn và
cũng vì vậy mà rác ít bị trộn lẫn và giảm gây mùi hơi thối cho người dân xung
quanh đây,
góp phần bảo vệ môi trường sống xung quanh khu vực.
Tổng quan về địa bàn qua q trình tìm hiểu của nhóm, các số liệu và thông tin dưới
đây phần lớn mang quy mơ tồn phường do số liệu từ tổ dân phố khá khan hiếm và
khơng
cụ thể. Tuy nhiên, tình hình phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội của tổ dân phố số 11 cũng
mang những nét đặc trưng chung nhất và có sự ảnh hưởng lớn từ phường. Phường
Thanh
Xuân Trung là một trong những đơn vị nằm ở vị trí trung tâm của Quận Thanh Xuân, thành
phố Hà Nội. Căn cứ vào Nghị định số 74 - CP của Chính phủ ban hành ngày 22/11/1996
về việc thành lập quận Thanh Xuân, quận Cầu Giấy, thành lập và đổi tên một số phường
3
download by :
thuộc thành phố Hà Nội, phường Thanh Xuân Trung được thành lập trên cơ sở tồn bộ
diện
tích tự nhiên và nhân khẩu của phường Thanh Xuân (xã Thanh Xuân cũ). Phường có
diện
tích là 11.324 ha, có địa giới hành chính: phía Bắc giáp phường Nhân Chính, phía Tây
giáp
phường Thanh Xuân Bắc, phía Nam giáp phường Hạ Đình và phía Đơng giáp
phường
Thượng Đình.
Tổ dân phố số 11, phường Thanh Xuân Trung có đặc điểm là gồm nhiều các khu dân
cư cũ, người dân sống trong khu vực đa phần là người già, đã về hưu, ngồi ra thì có
người
tuổi trung niên, thanh niên và trẻ nhỏ, có cả những sinh viên sinh sống do khu vực
gần
trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn và trường Đại học Khoa học tự nhiên –
Đại
học Quốc gia Hà Nội.
Qua khảo sát thì cộng đồng khơng có nguồn tài ngun gì nổi bật, dân cư đông đúc,
sống san sát nhau. Cơ sở vật chất khá đầy đủ như đường xá ổn định và thuận lợi
do gần
ngay mặt đường lớn – đường Nguyễn Trãi; có trường mầm non trong tổ dân phố, sân
sinh
hoạt chung, dịch vụ y tế như trạm y tế, các của hàng, quán ăn, cắt tóc, làm đẹp,
hiệu thuốc,
chợ nhỏ… Với dân cư đông đúc kết hợp với sự phát triển của các nhà hàng, quán ăn,
làm
đẹp, chợ… khiến cho lượng rác thải ở khu vực tăng lên khá nhiều. Vấn đề đáng quan
tâm
là lượng rác thải ra nhiều nhưng người dân vứt rác khơng đúng vị trí, thời gian quy
định,
nhiều rác có thể tái chế được cũng khơng được làm sạch, thu gom, phân loại, xử lí
đúng,
rác bị trộn lẫn gây mùi, gây ơ nhiễm mơi trường sống…
Vì vậy, dự án triển khai phân loại rác trên địa bàn được hình thành với mục tiêu
giảm
rác thải, rác được đổ đúng vị trí và tận dụng được tối đa nguồn rác có thể tái chế, giúp
làm
giảm ô nhiễm môi trường đặc biệt là môi trường sống của cộng đồng tổ dân phố
số 11.
Người hưởng lợi trực tiếp chính là người dân của khu vực với môi trường sống văn
minh,
sạch sẽ hơn, đảm bảo sức khỏe và đời sống. Người hưởng lợi gián tiếp là những
người dân
sống ở những khu vực xung quanh, tổ dân phố xung quanh ví dụ tổ dân phố 10 –
cùng tuyến
phố với tổ dân phố 11…
1.2. Xây dựng bảng hỏi và phỏng vấn sâu
a. Tổng quan về cộng đồng
4
download by :
1.1. Câu hỏi dành cho chính quyền địa phương (Nếu là người dân, chuyển tiếp xuống câu
7)
Câu 1: Vị trí
Ơng/ bà cho chúng tôi biết địa chỉ cụ thể của thơn mình ạ (thơn/khu phố, xã/phường,
huyện/quận, tỉnh, tọa độ).
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
Câu 2: Tài ngun thiên nhiên
Thơn/khu phố mình có những loại tài nguyên nào? (Kể rõ)
...............................................................................................................................................
Câu 3: Tổng số dân của thôn/khu phố mình là bao nhiêu?
...............................................................................................................................................
Câu 6: Giới tính
Nam: ……… %
Nữ: .……..%
1.2. Câu hỏi dành cho người dân
Câu 7: Giới tính của anh/ chị là gì?
Nam
Nữ
Câu 8: Anh/ chị sinh năm bao nhiêu?
...............................................................................................................................................
2. Các câu hỏi về nhu cầu và các vấn đề của cộng đồng
Câu 9: Anh/chị cảm thấy như thế nào về dịch vụ y tế ở khu vực?
Tốt
5
download by :
Tạm ổn
Khơng tốt
Câu 10: Tình trạng việc làm ở khi vực như nào (xoay quanh chủ yếu lĩnh vực gì)?
Kinh doanh qn ăn
Bn bán quần áo
Công nhân viên chức
Thất nghiệp
Khác (kể rõ): …………………………………
Câu 11 Thu nhập hiện tại của anh/chị có đủ đáp ứng cho cuộc sống sinh hoạt gia đình
khơng?
Dư dả
Đủ tiêu
Thiếu thốn
Câu 12: Tình trạng học vấn của anh/chị:
Bỏ học
THPT/Trung cấp nghề
Đại học/Cao đẳng
Trên Đại học
Câu 13: An ninh khu vực như thế nào, nhìn chung anh/chị có thấy hài lịng khơng?
An ninh tốt, hài lịng
Tạm ổn
Lỏng lẻo, khơng an tồn
Câu 14: Mức độ gắn bó của mối quan hệ giữa người dân trong cộng đồng với nhau:
6
download by :
Thân thiết
Xa cách
Không tiếp xúc nhiều
3. Tiềm năng và hạn chế của cồng đồng (câu hỏi dành cho cán bộ địa phương)
Câu 15: Cán bộ cho biết đâu là nguyên nhân góp phần tạo nên sự phát triển của địa
phương
trong những năm qua?
Tài nguyên thiên nhiên phong phú
Trình độ tay nghề của bà con ở địa phương
Ý chí vươn lên của cộng đồng
Tinh thần hợp tác
Khác (kể rõ)………………………………….
Câu 16: Xin cán bộ cho biết, hiện nay tình trạng lao động của địa phương đang như
thế
nào?
Tình trạng hiểu việc làm tăng cao, tỉ lệ thất nghiệp gia tăng
Lao động đi xuất khẩu sang nước ngoài ồ ạt khiến thiếu hụt nguồn lao động
Người lao động có đầy đủ cơng ăn việc làm
4. Các mối quan hệ trong cộng đồng
Câu 17: Nhận xét mức độ giao lưu của anh/chị đối với hàng xóm – các cá nhân khác trong
cộng đồng
Khơng bao giờ
Hiếm khi
Bình thường
Thường xuyên
7
download by :
Liên tục
Câu 18: Nếu câu trả lời không phải là ý (1) thì anh/chị hãy nhận xét mức độ xảy ra xung
đột với hàng xóm – các cá nhân khác trong cộng đồng
Khơng bao giờ
Hiếm khi
Bình thường
Thường xuyên
Liên tục
Câu 19: Anh/chị hãy nhận xét về
1. Mức độ quan tâm của chính quyền địa phương tới đời sống sinh hoạt chung của
người dân
Không quan tâm
Tương đối quan tâm
Quan tâm
Rất quan tâm
2. Mức độ quan tâm của chính quyền địa phương tới tình trạng cơ sở hạ tầng của
cộng
đồng
Khơng quan tâm
Tương đối quan tâm
Quan tâm
Rất quan tâm
3. Anh/chị nghĩ trong cộng đồng cịn vấn đề nào chính quyền địa phương chưa
chú ý
tới không?
8
download by :
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
4. Một số gợi ý từ anh/chị để giúp chính quyền địa phương cải thiện vấn đề được
nêu
trên?
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
Câu 20: Các tổ chức chính trị, xã hội, đồn thể nào sau đây có trong cộng đồng mà
anh/chị
biết? (có thể chọn nhiều ý)
Hội phụ nữ
Hội người cao tuổi
Đoàn thanh niên
Hội cựu chiến binh
Tổ tuần tra nhân dân, tổ dân phố, tổ hoà giải,...
Các hội gồm những thành viên chung sở thích, nguyện vọng
Câu 21: Anh/chị có là thành viên trong tổ chức chính trị, xã hội, đồn thể nào khơng?
Có
Khơng
Câu 22: Nếu anh chị chọn ý (1), hãy nhận xét độ hài lòng của anh/chị đối với các hoạt động
của tổ chức chính trị, xã hội, đồn thể mà mình có tham gia
Khơng hài lòng
Tương đối hài lòng
9
download by :
Hài lòng
Rất hài lòng
b. Câu hỏi phỏng vấn sâu lãnh đạo địa phương
Câu 1: Xin ơng/bà có thể cho biết một số thông tin cơ bản về dân số ở địa phương
mình
được khơng ạ?
Câu 2: Tình hình kinh tế của địa phương hiện nay là như thế nào ạ?
Câu 3: Hiện nay ở địa phương có đang gặp phải những vấn đề gì nổi cộm, đáng quan
tâm
như các vấn đề về việc làm, tệ nạn xã hội, trẻ em thiếu chăm sóc,… khơng ạ?
Câu 4: Theo ơng/bà, địa phương mình có thế mạnh về những nguồn lực (kinh tế, sức
lao
động, tài nguyên thiên nhiên,…) nào?
Câu 5: Ở địa phương có tài nguyên nào (về thiên nhiên, đất đai, kỹ thuật, nhà
xưởng,…)
có tiềm năng mà vẫn chưa được sử dụng hiệu quả, hợp lý?
Câu 6: Các khó khăn, hạn chế còn tồn tại?
c. Câu hỏi phỏng vấn sâu người dân địa phương
Câu 1: Hiện tại thì địa phương mình hoạt động kinh tế chủ yếu là gì ạ?
Câu 2: Đời sống kinh tế của các hộ có tăng lên khơng ạ? và có vấn đề gì phát sinh khơng
ạ?
Câu 3: Tình hình an ninh trật tự ở đây như thế nào?
Câu 4: Anh/chị hãy cho biết hiện tại nơi mình sống có đang gặp vấn đề gì cần giải
quyết
khơng?
Câu 5: Ngồi vấn đề đấy ra thì cịn vấn đề nào khác mà anh/chị cảm thấy nó đang tồn tại
khơng?
Câu 6: Tại sao anh/chị lại nghĩ như vậy?
10
download by :
Câu 7: Trước tình hình đó thì, ban lãnh đạo tổ dân phố phường mình đã có những
biện
pháp nào để cải thiện và khắc phục tình trạng này chưa?
Câu 8: Ban lãnh đạo của địa phương đưa ra khá nhiều phương pháp nhằm cải thiện.
Câu 9: Tuy nhiên theo anh/ chị thấy thì những giải pháp đó đã phần nào giảm thiểu tình
trạng này chưa?
Câu 10: Anh/chị cảm thấy đây là vấn đề nghiêm trọng và cần được can thiệp sớm khơng?
d. Sơ đồ tìm hiểu địa bàn
-
Sơ đồ SWOT về địa bàn
Ưu điểm
-
Nhược điểm
Vị trí thuận lợi cho bn bán (gần
-
các trường đại học, chợ,…) để kinh
giải quyết triệt để gây ô nhiễm môi
doanh quần áo, hàng ăn, cho thuê
trường sống.
nhà ở…
-
Vấn đề xử lý rác thải chưa được
Dân cư đông đúc, nguồn nhân lực
Chất lượng đời sống (chủ yếu về
kinh tế) của người dân còn thấp.
dồi dào.
-
An ninh khu vực được đánh giá là
an tồn, khơng có các tệ nạn xã hội
như ma túy, cờ bạc,…
-
Người dân thân thiện, gần gũi và
khơng xảy ra xích mích gây mất
trật tự.
-
Chính quyền địa phương làm việc
nghiêm túc, nhiệt tình và chu đáo,
quan tâm tới đời sống của cộng
đồng.
11
Khu nhà ở cịn chật hẹp, đơng đúc.
download by :
Cơ hội
Khó khăn, thách thức
-
Chính quyền đã và đang tập trung
khai thác tiềm năng, lợi thế và thu
hút nguồn lực để xây dựng cộng
đồng thành một môi trường sống
sạch đẹp, hấp dẫn.
-
Những phong trào thi đua yêu
đúng chỗ hoặc không đúng giờ.
nước, các cuộc vận động trong
cộng đồng cũng được đẩy mạnh.
Tạo nên một sự đồng thuận và tính đồn
phường.
kết cao trong cộng đồng
-
Sơ đồ lát cắt
12
download by :
-
Sơ đồ Venn
13
download by :
14
download by :
-
Sơ đồ kênh thông tin
2. Mô tả vấn đề
Với những hậu quả về việc khơng phân loại rác được trình bày rõ trên cây vấn đề thì
vấn đề này cần phải được giải quyết bằng việc triển khai phân loại rác trên địa bàn. Việc
triển khai phân loại rác này đóng góp một phần rất lớn cho cơng cuộc bảo vệ môi trường,
đặc biệt trong tổ dân phố số 11, môi trường sạch sẽ hơn, đời sống và sức khỏe con người
được nâng cao hơn. Hơn nữa, rác được thu gom, phân loại và xử lí góp phần tiết kiệm tài
ngun, tránh lãng phí và giúp q trình xử lí dễ hơn.
Nếu khơng giải quyết vấn đề này thì mơi trường sống ngày càng ô nhiễm, ảnh hưởng
trực tiếp đến cuộc sống và sức khỏe của người dân sống trong và quanh khu vực. Hậu quả
lâu dài cho sau này khiến cơng cuộc bảo vệ mơi trường ngày càng khó khăn hơn.
15
download by :
-
Cây vấn đề :
Tốn nhiều nguồn lực,
Vấn đề phân loại
rác chưa hợp
16
download by :
3. Mô tả dự án
Mô tả
Chỉ số kiểm tra
Mục tiêu dài hạn (Mục tiêu
- Dự án muốn việc phân loại rác,
lớn hơn mà dự án muốn
trực
Phương pháp kiểm tra
-
Thu
tận dụng tối đa nguồn tài nguyên
đóng góp, giải quyết được
sát, ghi
rác được triển khai trên tồn địa
qua các bài
- Việc đó giúp tận dụng được tối
sát, bài phỏng vấn
đa nguồn tài nguyên rác (rác tái
sâu, bảng hỏi…của
chế, tái sử dụng khi rác được làm
người dân
-
Quan sát, ghi chép
lượng rác ra ngoài mơi trường,
trong
tránh lãng phí tài ngun, giảm
rác phân loại
các
nguồn lực, chi phí xử lí lượng
thiện việc tiếp cận, giải
quyết được vấn đề)
khi tất cả các loại rác bị trộn
chế được, hướng đến tận dụng
tối đa những rác trong gia đình:
tái chế, tái sử dụng.
Điều đó vừa giúp giữ gìn mơi
sản phẩm cuối cùng có thể
hữu cơ…)
mục tiêu thay đổi 90% thói quen
chung, khơng tái sử dụng hay tái
Kết quả hoạt động (Những
đối với những rác
Dự án phân loại rác hướng đến
vứt rác theo kiểu truyền thống
phân
đảm bảo vệ sinh
đẽ hơn.
tiêu thay đổi hành vi, cải
thùng
loại (hàng ngày để
rác lớn, môi trường sạch sẽ, đẹp
Mục tiêu ngắn hạn (Mục
tiếp quan
chép…, gián tiếp
trường với 90% người tham gia.
sạch ngay từ nguồn) giúp giảm
bằng
cách khảo sát
những tác động tiêu cực mà bàn Hà Nội, giảm ô nhiễm môi
vấn đề ban đầu gây ra)
khảo
thập
-
Người xây dựng
dự án kết hợp lãnh
đạo, chính quyền
đi thu thập, phân
tích dữ liệu