Tải bản đầy đủ (.pdf) (20 trang)

Vận dụng thuyết phân quyền trong tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước việt nam

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (416.86 KB, 20 trang )

Vn dng thuyt phân quyn trong t chc và
hong ca b c Vit Nam

ng Hng Chin


Khoa Lut
Lu Lý lun và lch s c và pháp lut; Mã s: 60 38 01
ng dn: PGS.TS. Nguy
o v: 2008


Abstract: Nghiên cu khái quát v quyn lc và s cn thit phi phân chia
quyn l i và phát trin ca thuyt phân quyn (TPQ). Nghiên c
ng phân chia quyn lc trong thi k c i và cách mc bit là
ng ca John Locke, Montesquieu và Jean Jacques Rousseau. Trình bày s vn dng
ca thuyt phân quyn trong xây d  c pháp quyn xã hi ch  Vit
Nam. Nghiên cn v t chc quyn lc trong
n cng, Hii, b sung
t v t chc b  xut mt s bin pháp nhm nâng
cao hiu qu hong ca b i mi t chc và hong ca b
 vn dng nhng ht nhân hp lý ci mi
t chc và hong ca Quc hng chuyên nghii nhim k bu
cm bo tính liên tc trong hong ca Quc hi
Keywords: B c; c; Pháp lut Vit Nam; Thuyt phân quyn

Content


U
1.   tài:






 1992 (



, 

 2001) 









 















 , do dân, , 



 , 









 




 



























. 







 , 






 ; 




, 

; 







 , 







 





 





 , 
dân. 

, 
































 , 



















.








 c, 










, 



































 , 








  . Do


, 

































 . Vit Nam,  , 








n pháp , 





























.
 ,
 


















 , 
 c
Vit Nam.
, 



 



































































, do dân, .
2.  :







 , 























 , 

















 , 

 

 




 , 







, 
























 ,

















 .










, 



























 
















 . , 
 

, 



 n pháp 1992 






(2001), 












 





 , 






quan lp pháp, hành pháp, . 









 :  c













 





  ; 






" .

 , .
, 
nhau, 



























c Vit Nam.
3. , 










 :

 t Nam, 



 , 










quan lp pháp, hành pháp, 




















 .












, 










:
- 









 ,  , 




 .
- 


















 







n


1946 ,  .
- 



































, 
















 .
4. 









 :
- 




















 .
- 





  ,










, 


 .
- 











 






, 



 1946, 1959, 1980 1992 (






, 

 2001) 










.
5. 





 :















 , 



 


Minh, 





, 












 c. 


























 , 













, 
























 , 

























 .
6. 























 :
L

 














 , 







, 

























 .  

 








  ,  , 

























































c.






 t Nam, l


 








 n pháp, 



































 







.
7. 








 : , 











, 




:
Chương 1: Lý thuyt v phân quyn
Chương 2: S phân công, phi hp quyn lc trong t chc b c Vit Nam
Chương 3: Vn dng thuyt phân quyn trong xây dc pháp quyn xã hi ch 
vit nam.
ng 1
LÝ THUYT V PHÂN QUYN


1.1. Khái quát v quyn lc.
c tiên, lut s m khác nhau cng v khái nim quyn

lc: T m ca Aristote thi Hy Lp c i, coi quyn lc là yu t không ch có trong th gii
bit cm giác, mà còn tn ti trong c gii vô n  c nêu ti Bách khoa trit hc
Liên Xô; mt s nhà khoa hc ca Anh, M nhìn nhn quyn lc theo mt ni hàm h
yu t i và mt s khái nim ca Vit Nam. Các khái nihông
hoàn toàn thng nht,  n: quyn l chi phi hoc khii
khác phi phc tùng ý chí ca ch th nm quyn.
  lum riêng v quyn lc:
Quyn lc là cái mà nh nó, ch th này có th chi phi hành vi hoc buc ch th khác phi
phc tùng ý chí ca mình.
Cùng vi vic nêu ra ngun gc, lu m quyn lc nhà
c: Quyn lc là sc mng ch c thc hin, có kh t buc các ch
th khác trong xã hi phc tùng theo ý chí cc.
m v quyn lc, lu cn hai c t chc
quyn lc n là tp quyn và phân quyn. tp quyn tc là quyn lc ti cao ca
c do mt cá nhân hoc mm gi và nó có th chi phn s hình thành hoc hot
ng cc khác; phân quyn là quyn lc phân tách thành các nhánh
quyn lc riêng r gm lp, ngang bc lp và kim ch i trng
nhau.
Khái quát v quyn lc nêu trên to ra  cho vic tip cn các ni dung tip theo
ca lu
1.2. S cn thit phi phân chia quyn lc.
1.2.1. Nhà nước - sự cần thiết và nguy cơ tha hóa.
 khnh s cn thit ci vi s tn ti và phát trin ca xã hi, lu
dm ca nhing, thung phái trit hc khác nhau. ho thy, dù
không thng nhm v ngun gng ca h u th hin mt s
thng nht rng: c là mt thit ch thit yi vi s tn ti ca xã hi.
Tuy nhiên, cùng vi s cn thiquyn lc nhà c là trng
thái quyn lc s dng không vì li ích cng mà b li dng  tho mãn li ích ca mt hay
mt s i trong xã hi.
 tha hoá quyn lng trc vì nó gn lin vi bn cht ca quyn

lc và bn tính ci: Quyn lc có kh n cho con i s tho mãn v
tin bc, danh vng; bn chi luôn bao gm c tính xu, nht là s n lc.  tránh
s tha hoá quyn lc và bo v nhân quyn, mt trong các gic tìm ra bi các nhà tng
phân chia quyn lc c.
1.2.2. Phân quyền - giải pháp giảm thiểu sự tha hóa quyền lực nhà nước.
1.2.2.1. Hn ch quyn l ch
 phân tích nhu kin c  s tha hoá quyn lc xy ra trên thc t gm:
mt là sc mnh to ln ca quyn l



 và kh i s tho mãn v tin
bc, danh vng; hai là nhng tính xu thuc v bn cht ci (tham lam, ích kn
lvà ba là hành vi thc t ci nm quyn. Lung, vì hai yu t u mang tính bn
cht, khách quan không th loi tr, ch có yu t th ba là có th n, nên, cách duy nht chng li
s tha hoá quyn lc là phi kim soát cht ch vic s dng quyn lc, n s lm dng quyn lc
xy ra trên thc t.
 hn ch quyn lc.
 tránh cách hi Hn ch quyn lc không phi là làm
cho quyn lc b gim hiu lc, hiu qu, mà s hn ch ó nhng là nhi
nm quyn lc, không cho phép tu tin s dng quyn lc theo ý chí riêng, gim thiu kh s dng
quyn l tho mãn li ích riêng.
Lu ra rây là mt v r vi mc, bi vic này thc
cht là  trói chân, trói tay mìnhng thi lucng b máy, nu
thc hin vic hn ch thái quá, làm mt s linh hot c



.
1.2.2.2. Phân quyn - mt gii pháp hn ch quyn lc.

T s khnh v s cn thit phi hn ch quyn lc nêu trên, phn này nêu ra
c hn ch hu hiu.
Da trên lp lun rng, trong s dng quyn lc, khi mt ngi nm quyn mà không
lm quyn lc, suy cho cùng, nguyên nhân ch có th bi: không mun, hoc không dám, hoc không th.
nu ch trông ch s không mun  yu t mang tính t giác ci cm quyn, thì quá mo
hii vi li ích xã hi, bi nhng cám d xoay quanh hai ch n l là rt lng
xuyên, còn trong mi li luôn tn ti c hai mt tt - xuc bit là s  quyn lc. Vì
vy, tác gi cho rng trong t chc quyn lc, phi ly s kim soát làm trng, tc là phi làm
cho nhà cm quyn không dám hoc không th lm quyn, hoc c hai.
 i to ra m t chc quyn l quyn
lc quá tp trung vào tay mi, mà phc phân ra, giao cho nhi khác nhau
m nhim trong mi quan h vc lp, va có s kim soát, kim ch ln nhau.
m ct lõi ca hc thuyt phân quyn.
1.3. S i và phát trin ca thuyt phân quyn:
c ht lunh: Các khái nim ng phân quyc thuyt phân
quyt tam quyn phân l ch là nhng tên gi do các nhà nghiên cu dùngn
h thm v chia tách quyn lc thành các b phn khác nhau và mi quan h kim
chi trng gia chúng. Bn thân cng kht tên cho h thng nhm ca
mình.
Còn trong lutác gi gi chung là “Thuyết phân quyền”.
1.3.1. Tư tưởng phân quyền thời kỳ cổ đại:
Phn này lt trình bày các ng phân quyn thi c i trong s k tha và phát trin qua
tng tác gi gm: Ephialtes (th k th c Công nguyên), Aistote (th k th IV TCN) và Polybe
(th k th 2 TCN). y quá trình hình thành cng phân quyn, bu t thc t ci
cách b c cn lý lun nêu trong tác phm Chính tr và 
ca Aristote và phát trii Polybe.
1.3.2. Tư tưởng phân quyền thời kỳ Cách mạng tư sản:
ng phân quyn ca John Locke (1632-1704)
Nng phân quyn ca John Locke, th hin trong tác phm Hai kho lun v chính
quyn vi1689, vi vic cho rng trong mc cng hoà có ba loi quyn lc: quyn lp pháp,

quyn hành pháp và quyn liên hip, tn lp pháp là ti cao và phi có s c lp gia lp
pháp và hành pháp.
So vi Aristote, tng phân quyn ca John Locke rõ ràng và c th , nc là
John Locke  c quyn u v s c lp ca nó.
ng phân quyn ca Montesquieu (1689 - 1755)
Vi tác phm  tinh thn pháp lu (1874), Montesquieu ã khc phc hn ch
ca John Locke khi ch ra rng bên cnh quyn lp pháp và hành pháp, còn có quy- quyn tài
c lp. c bit Montesquieu   cn mi quan h giuan quyn lc, mà theo ông,
 n ln quyn l, hay còn gi là s kim chi trng gia các nhánh quyn
lc. y i nghiên cu toàn din, sâu sc, trit  nht v phân quyn.
ng phân quyn ca mt s tác gi khác:
    t s     c n phân quyn,   
Rousseau (1712 - 1778) hay Emmanuel Kant (1724-1804), tuy không có ai nghiên cu v này mt
cách toàn din, c th  n b  gii quyt mi quan
h gic vi nhân dân và góp phn vào vic hoàn thin hc thuyt phân quyn.
T sau Cách m cn v lý lun v phân chia
quyn lc, ch yu là s hin thi sc. t hin ng
v mt khía cnh khác ca phân quyn: s phân cp, phân quyn gi- phân
quyn theo chiu dc.
 nghiên cng phân quyn nêu trên, lu khái quát thuyt phân quyn
gm các nn:
Mt là, quyn lc c cu thành bi các b phn khác nhau là: quyn lp pháp, quyn
hành pháp và quyn 
Hai là, các loi quyn lc tp trung vào tay mt cá nhân hoc m
c, mà phc hin/nm gi: quyn lp pháp thuc v
c; quyu chu trách nhim nm gi; quythuc v
m c lp cao so v m bo cho v công lý.
Ba là, gi




 , trong quá trình thc hin quyn lc, chúng có th kim soát,
kim ch l không cho bt k  lm dng quyn lc.  quyn lc
n quyn l hoc  m ch - i tr.
Bn là, ng thi vi vic phân chia gia lquyn lc
còn phc phân chia gi chính quyc quyn t
quynh nhng công vic riêng c không trái Hin pháp và lut.



S PHÂN CÔNG, PHI HP QUYN LC
TRONG T CHC B C VIT NAM


t, lunh v mt lý lun, n nay, phân quyc
tha nhn là nguyên tc trong t chc b c ca Vit Nam. c t nhnh v
t chc b máy trong c bn bn Hin pháp 1946, 1959, 1980 và 1992 (bao gm c ln si, b sung
, u cho thy có s tip thu nhng ht nhân cng phân quyn, vn c gi là s phân
công, phi hp quyn quyn lc.
2.1. S phân công, phi hp gin lc trong Hin pháp Vit Nam - nhng
du hiu ca thuyt phân quyn.
2.1.1. Sự phân công, phối hợp quyền lực nhà nước trong Hiến pháp năm 1946.
Hic xây di s ch o trc tip ca Ch tch H Chí Minh, trong
th hing phân quynh v t chc b c. Bi vy, trong
quá trình nghiên cu v Hin cho rng khi xây dng bn hin pháp này, Ch tch
H p nhn phân quy
Trong Hinh rõ ràng các ch
   m nhim: Ngh vin nhân dân gi quyn lp pháp, Chính ph nm
quyn hành pháp và quyc v Toà án.
Ngh vin có quyn m soát và phê bình Chính ph b phiu bt tín nhim B

ng và Ni các, nu B ng và Nc tín nhim thì phi t chc; Chính ph có quyn
trình d án lu Ngh vin biu quyt thông qua và Ch tc có quyn yêu cu Ngh vin: tho
lun li các lut mà Ngh viu quyt và  tín nhim ra Ngh vin tho lun li (Sau cuc
biu quyt này, Ni các mt tín nhim phi t chc).
Yêu cu v c lp c



c khnh ti u th 69: , các
viên thm phán ch tuân theo pháp luc can thip.
2.1.2. Sự phân công, phối hợp quyền lực nhà nước trong Hiến pháp năm 1959.
Hin pháp chu ng cng lp hin chung cc XHCN lúc by gi,
c bit là ca Liên X ng phân quyn b ph nhn hoàn toàn.
Mc dù khnh nguyên tc tp trung dân ch và ph nhn v nguyên tc s phân quyn trong
t chc b c t trong nnh ca Hic XHCN nói
chung và Vit Nam nói riêng v
nh rt rõ chm v quyn hn gicó s kim soát hong gia
vi nhau.
Trong Hin pháp 1959, có s th hin vic phân chia chm quyn, mi quan h
phi hp và kim soát ln nhau gic là có nhng du
hing phân quynm nhu so vi Hi kim soát gia
lp pháp và hành pháp kém cht ch u hin ch yu ca nó là vic Chính ph không có quyn
kim ch Quc hc li Quc ht v bt tín nhii vi Chính
ph.
2.1.3. Sự phân công, phối hợp quyền lực nhà nước trong Hiến pháp năm 1980.
Trong Hin pháp 1980, mc dù có s nh chm quyn gi p
 nh là rt kém rõ ràng; m c lp c
c lp pháp là rt thp, trong khi quyn lc ca Quc hng ti

 th hin qua vic Hin pháp nh mt thit ch mi là Hc 

hp nht gia U ng v Quc hi và Ch tc ca Hin pháp 1959. c bit, Hin pháp
nh cho Quc hi có quyn t trao thêm cho mình và Hc nhng quyn khác,
ngoài nhng quyn pháp.
2.1.4. Sự phân công, phối hợp quyền lực nhà nước trong Hiến pháp năm 1992
Trong phn này, lu trình bày theo ni dung ca Hin pháp 1992 c si, b sung
y: Vic t chc quyn lc vc khnh theo nguyên tc tp trung,
thng nht nh c th, Hin pháp hi hin khá rõ s tip thu nhng
ht nhân ca thuyt phân quy ghi nhn mt cách chính thc trong Hin pháp ba
loi quyn lm ca thuyt phân quyn: gm l;
vic tha nhn s phân công, phi hp gia các loi quyn lc nc và vit ra nhnh c
th v s phân công, phi hp gin lc trong b c Vit Nam.
Cùng vi vic nêu ra nhnh c th chng tinh thi mi b c 
ng phân chia quyn lc, lun vnh chính nhi mi trong t chc b c, mà
Vit Nam c nhng thành tu v các mt kinh t, chính tr và xã hi trong nh
Tuy nhiên, lunh thc t s vn hành ca b c ta cho thy vn
còn nhiu v tn ti, yu kém.  khc phc nhng hn ch n tip tc nghiên cu và vn dng
nhng ht nhân hp lý ca thuyt phân quyn vào t chc quyn l nâng cao hiu lc, hiu
qu hong ca b máy, n xây dng c pháp quyn XHCN ca nhân
dân, do nhân dân và vì nhân dân.
2.2. Phân quyn gi phân công, phân cp trong b máy
c Vit Nam.
2.2.1. Khái quát về phân quyền giữa trung ương với địa phương.
Bn cht ca phân quyn gi       c trao cho chính quy a
n t qun, t quyt, t chu trách nhic pháp lut v nhng vic thuc pha
 phân quy cc thc hi b máy chính quyc thit lp mt
cách phù hp vi tng lo hành chính (t nhiên hay nhân t t
nhiên, xã hi c
2.2.2. Sự phân công, phân cấp giữa trung ương với địa phương trong bộ máy nhà nước Việt
Nam.
Qua thc t cho thy, vic t chc chính quyn ti vn n gi 

trong thi k h tp trung bao cp - thi k Hin pháp 1959, 1980 (mô hình Xô Vit), còn nhiu hn
ch, bt cp:
Một là, v u t chc b máy chính quya p:
S rp khuôn trong t chc b máy chính quyn t  to ra b máy
va cng knh, va kém hiu qu; vc vai trò ci din quyn lc 
nh n, va làm gim vai trò ch iu hành ca b máy hành chính  nhng
cp trung gian.
Hai là, v mi quan h gia các cp chính quyn.
Mi quan h gia các cp chính quyn t  vn mang nng tính cht ca 
ch tp trung bao cp: vic quu hành nng v mnh lnh hành chính và xét, duyt báo cáo. Dn
n tình trng cp trên bao bin, làm thay hoc can thip quá sâu vào công vic ca ci; ci
trông ch,  li vào cp trên, thiu t ch trong gii quyt công vic.
Ba là, v quan h gia H vi UBND cùng cp.
V lý lun, thì UBND p hành ca H cùng cp,  thc cht hot
ng cho thy nhiu khi klý lun. Hin nay, ging có khong
cách khá ln, thm chí nhiBND còn t ra ln át HD. Nguyên nhân do s thiu hiu qu
trong hong ca H nh v mi quan h song trùng trc thuc, khin cho hong ca
UBND ch yu ph thuc vào Chính ph và UBND trên.
 nhng tn tc nêu ra, lunh: Cn có s i mi trong h thng
chính quy ng yêu cu quc, xã hi. Ntính cht phc tp ca
v  i phi nghiên cu k ng và thc hin cn trng vic phân cp, phân quya
. Mc khác, s i mi c c th hin ti Ngh quyt Hi ngh ln th a BCH
ng khoá X.

VN DNG THUYT PHÂN QUYN
TRONG XÂY DNG C PHÁP QUYN XHCN
 VIT NAM


c ht, lunh li ht nhân hp lý ca thuyt phân quyn (s phân công rành

mch trong vic t chc và thc hin quyn lc nhm chng li s lm dng quyn lc vì mc
tiêu bo v nhân quyn); khnh s cn thit và tính hiu qu ca s vn dng ng này trong
u kin Vit Nam nhm khc phc nhng hn ch, yu kém ca b  tin ti xây dng
c pháp quyn xã hi ch .

m chung v t chc quyn lc.
3.1.1. Nguyên tắc/mục đích tối cao trong tổ chức quyền lực nhà nước là phục vụ lợi ích của
nhân dân.
m ca Ch tch H Chí Minh: c ca Chính ph làm phi nhm vào
m do, hnh phúc cho mi. Cho nên Chính ph nhân dân bao gi 
pht quyn li nhân dân lên ht thy. Vic gì có li cho dân thì làm, vic gì có hi cho dân thì phi
, lung ra rng vic t chc quyn lt li ích ca nhân dân lên
trên ht. Vì vy cn quyt tâm gt b nhng thành kinh dn vn dng nhng ht nhân hp lý ca
thuyt phân quyn vào t chc và hong ca b c, vì li ích chung ca quc gia, dân tc
và nhân dân.

3.1.2. Quyền lực nhà nước thống nhất vào nhân dân, do nhân dân phân công thực hiện.
Lung, trong nguyên tc thng nht quyn lc, cn phi hiu là thng nht
i phân công thc hin quyn lc, vì tt c quyn lc nhà
u bt ngun t nhân dân, ch có nhân dân mi ch tht s ca quyn lc. Nhân
dân thng nht quyn lc thc hin quyn ln pháp.
m gi quyn lu do nhân dân trao cho, và Quc h là mt trong s c
dù Quc hc thành lp trc tip t s tín nhim c thc hin quyn
lc, Quc h có th thc hin mt s ch, 





 c gii

hn bi Hin pháp. Cho dù Quc h quan có quyn lp hin, song Hin pháp là sn phm trí tu ca
toàn th nhân dân, th hin ý chí, nguyn vng ca nhân dân, không phi ca riêng Quc hi.
i mi t chc và hong ca b  vn dng
nhng ht nhân hp lý ca thuyt phân quyn.
 nhm chung v v t chc quyn lc và phân tích tình hình
thc t, lut s  xut:
3.2.1. Đổi mới tổ chức và hoạt động của Quốc hội theo hướng chuyên nghiệp hoá.
   phân tích nhng hn ch trong tính kiêm nhim ca Quc hi hin nay  vic
 không th tp trung ht tâm lc, trí lc cho nhim v ci biu; s kiêm nhim to ra rào
cn tâm lý trong hong ci biu , lun ngh cn tin ti xây dng Quc hi chuyên
nghip. u kin thc t ca Vit Nam, nhim v phù hp c mt là: ng t l i
biu chuyên trách trong Quc hc ht là  các U ban ca Quc hng thi gim mu
 là thành viên Chính ph và cán b, công chc trong b 
3.2.2. Thay đô
̉
i nhiệm kỳ bầu cử, đảm bảo tính liên tục trong hoạt động của Quốc hội.
Sau khi phân tích thc trng và nhng hn ch ca s không liên tc trong hong ca Quc
hnh v nhim k bu c hin hành, lun ngh nh v nhim k bu c:
Mt khoá Quc h mi t chc bu li 1/3 s i biu Quc hi  to ra s
a kinh nghim ngh ng vi thc t i sng xã hi, góp phn nâng cao chng hot
ng ca Quc hi.
3.2.3. Tăng cươ
̀
ng chất vấn tại kỳ họp của Quốc hội, gă
́
n vơ
́
i “truy cứu trách nhiệm chính trị”
đối với những người giữ chức vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn.
Sau khi phân tích thc trng hong cht vn, nguyên nhân tn ti, luin ngh :

Thứ nhất, cnh rõ trong Lut hong giám sát ca Quc hi v ma cht vn
i biu Quc h trách nhim và
mt vnng thn nhi b cht vn không th lng tránh trách nhim.
Thứ hai, xây d c th v vic b phiu tín nhii vi nhng chc danh do Quc
hi bu hoc phê chun hoá v th tu kin; qt
c s tín nhim ca trên 50% tng s  thì phi t chc trong thi hn nhnh, nu không s b
bãi nhim.
Thứ ba, Hin pháp cnh bm cho i biu Quc hi không b truy t vì li nói
hay biu quyt trong Quc hi ( u th 40 Hin pháp 1946), nhm khuyn khích i biu Quc
hi ci m, thng tho lun, cht vn ti Quc hu qu hot
ng ca Quc hi.
3.2.4. Xác định la
̣
i vị trí, tính chất của Chính phủ trong bộ máy nhà nước và nâng cao vai trò
của cơ quan hành pháp trong hoạt động lập pháp.
* V v trí, tính cht ca Chính ph:
Lung vic coi Chính ph p hành ca Quc hi không còn phù hp
tn hin nay, khi mà Hin pháp khnh bn chc pháp quyn và tha nhn s
phân công quyn lc. M tránh s th ng,  li ca Chính ph vào Quc hi, ng thi  cao
tính t ch trong honh chính sách ca Chính ph, lu ngh b nh  l
quan chp hành ca Quc h và ch nh Chính ph là c cao
nht cc CHXHCN Vit Nam.
* Nâng cao vai trò cng lp pháp:
Lukhnh s tham gia ca hành pháp vào hong lp pháp là cn thit và phù hp
vi quy lut vì thc cht hong l phc v nhu cu ca hành pháp. V là phi to ra
  khin hành pháp phi có ng lc lp pháp t yêu cu thc t ng, tích cc tham
gia hong này.
 cho rng:
- Quc hng giám sát hong ca Chính ph to ra ng lc lp pháp, bi
qua giám sát s to áp lc phi tuân th pháp lut và áp lc gii quyt v bng pháp lut.

-  nâng cao chng cáo lut, Quc hi phi phát huy vai trò, trách nhim trong vic
thm tra, chnh lý các d án lu trình sang, sao cho phù hp vi ý chí, nguyn vng ca
nhân dân, phc v tt li ích quc gia, dân tc; ng thi minh bch hóa quá trình xây dng lut, to u
kin cho công chúng d dàng tip cn và t n vào d tho lut.
Ngoài ra,  bm s cn trng cn thit trong hong lp pháp, góp phn nâng cao cht
ng, tính kh thi cn lut, lu ngh nh cho Ch tc quyn yêu cu Quc
hi tho lun lo luc Quc hi thông qua n pháp 1946).
3.2.5. Đảm bảo sự độc lập của Toà án và tăng cường khả năng kiểm soát đối với lập pháp và
hành pháp.
m bo s c lp ca Toà án:
 khnh s c lp trong xét x  cho hong bo v công lý ca Toà án,
ng thi nêu ra hai yu t ng c lp ca Toà án (s kiêm nhim ca Quc hi (Chánh
án Toà án nhân dân ti cao và nhiu thm phán thuc Toà án các cng thi biu Quc hi) và
h qu ca vic áp dng th tc t tng xét hi), lung khc phc:
- V th nht (yu t kiêm nhim), có th c gii quyt bng vic i
biu Quc hi (nêu  phn trên);
- V v th hai (h qu th tc t tng xét hi), lucho rng phi i th tc xét
x, chuyn hn t t tng xét hi sang t tng tranh tng: Các kt qu u tra phi 
tranh lun công khai, Hng xét x phi gi  vai trò trung lp, u khin phiên toà, làm trng tài
u hành quá trình tranh tng, nghe ý kin, lp lun ca các bên, xem xét v vic  vào pháp lut
 phán quyt.
ng s kim soát ci vi lp pháp và hành pháp.
 phân tích, khnh vai trò bo v công lý cm dng quyn
lc cao ca lp pháp và hành pháp; nhng bt hp lý nh hin hành v thm quyn xét s v
án hành chính, lun ngh: thành lp Toà án Hin pháp và m rng thm quyn xét x ca Toà án
i vi c n quy phc ban hành.
i mi t chc và hong ca chính quy
ây là v ln và rt phc tp, nên tác gi luth trình bày m ,
mà ch n ngh:
Mt là, cn ng hoá mô hình t chc ca chính quy, 

























 .
Hai là, phát huy quyn t ch, 








a chính quy
Ba là, nâng cao vai trò quynh và giám sát c
KT LUN
1. 















 , , 
  ,  . 



























 , 
















 , 










  , 







 , 

 .



, 































, 







 .
2. 













, 

















 

, 



















 . , 


,   ,  . 




 , 








, 












, .
3.  , 

 


















 , 

 

 n pháp, 

n pháp

1946 , 





,   . 










trong Hi



























 , 









 , 















 , .
4. 

, 




























 , 


 . , 





, 























 , 


















 , 




 ,  hân dân. 




















 ,  n
1992 , 

2001.

5. 



 






















 ,  . 












 , 
















































 . 

, 

, 

, 







 ,  










tay nhân dân, 



















.


,  



 








- 










, 










 . 









 












 ,
,  




















 




, 













 , 





 



 







n dân, do dân, ./.

References
I/ :
1. 





t Nam (1987), 














, 




, .
2. 





 t Nam (1991), 













 , Nxb
, .
3. 




 t Nam (1996), 











 

, Nxb
, .
4. 





 t Nam (2001), 














 , Nxb
, .
5. 





 t Nam (2006), 














 , Nxb
, .
6. 





 t Nam (2005),  49-NQ/

 02 6 2005
 2020.
7. 





 t Nam (2007), 













, 



, .
II/ 







:
8. Quc h









 (1946), Hin pháp 











1946, .
9. Quc h

 





 (1959), Hi






1959, .
10. Quc h
















 (1980), Hi



 
, .
11. Quc h
















 (1992), Hi






, .
12. Quc h















 m (2001), 
51/2001/QH10  25/12/2001 






 , 





 n pháp














, .
13. Quc h
















 (2001), 





c h
30/2001/QH10, .
14. Quc h
















 (2007), 





, 












c h83/2007/QH11, .
15. Quc h












  (2001), 










32/2001/QH10, .
16. Quc h
















 (2003), 





  ng


 11/2003/QH10, .
17. Quc h
















 (2003), 










c h05/2003/QH11, .
18. Quc h















 (2007), c
h






(2002-2007) (18/BC-QH11 n27/4/2007), .
III/ :
* T:
19. John Loke (1689),  , (

 2007),


, .
20. Montesquieu (1874),  t, ( 



 2004),








, .
21. Jean Jacques Rousseau (1762), , ( , 
2006), 








, .
* :
22.  (2006), , 














Vit Nam, 

, .
23. () (2005), 

, 


, .
24. 

 (2004), 










c, 

, .
25. 

 (2004),  , 

 , 


.
26. 

 (2005), 






 c, 



 




, .
27. 

 ( ) (2006), 







 c Vi


Hin pháp 1946, 1959, 1980, 1992 1992 




, 

 2001, 




, .
28. 

 ( ) (2006),  n pháp Vit Nam, 


, .
29. 

 () (2007), Quc hi Vi





 ,









, .
30. 





(2007), 

 





, 

, .
31.  (2004), ,  



 ,


, .
32. (2005), , 


, .
33. 



 (2005), 



 
















, 

, .
34. 


 (2004), , 





 

 t
Nam, 

, H.
35. 





 (2006), 



 : 

















, 







, .
36. 



 () (1999),  







, 





, .
37.  (2004), 







 , 







, 


.
38. () (1991), 






, 





i, .
39. Lê Minh Thông (2006), 








, do dân, , 



, .
40. 






() (2003), 

t,








, .
41. 







 -  (2004), 




, 








, .
42. 









- 



 (1993), 








t, 

, .

IV/ , :
43.  (2003), 





 






(3/2003), tr 35-40.
44. 

 (2003), 





 - 

 , 







 (2/2003), tr 14-21.
45. 







 (2003), 





 - 



 , 






(4/2003), tr 9-14.


×