nâng cao hiệu quả hoạt động thanh toán quốc tế tại ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn đống đa

Chuyên đề tốt nghiệp Học Viện Ngân Hàng
MỤC LỤC
Lời mở đầu………………………………………………………….1
Bảng 2.3: Kết quả kinh doanh ngoại
tệ…………………………………………… 29 3
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT 4
LỜI MỞ ĐẦU 1
CHƯƠNG I: HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG THANH TOÁN QUỐC
TẾ CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 3
1.1. Tổng quan về thanh toán quốc tế của NHTM 3
1.1.1. Khái niệm thanh toán quốc tế 3
1.1.2. Khái quát các phương thức chủ yếu dùng trong thanh toán quốc tế
3
1.2. Những vấn đề cơ bản về hiệu quả hoạt động TTQT của NHTM 14
1.3. Các nhân tố cơ bản ảnh hưởng tới hiệu quả hoạt động TTQT của
NHTM 17
1.3.1. Nhân tố khách quan 17
1.3.2.Nhân tố chủ quan 20
1.3.3. Nhân tố từ phía khách hàng 21
CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG THANH
TOÁN QUỐC TẾ CỦA NHNo&PTNT ĐỐNG ĐA 22
2.1. Giới thiệu chung về NHNo&PTNT Đống Đa 22
2.1.2. Hoạt động huy động vốn 26
2.1.3. Hoạt động sử dụng vốn 27
2.1.4. Kinh doanh ngoại tệ 29
2.1.5. Kết quả kinh doanh 30
2.2. Thực trạng hiệu quả hoạt động TTQT của NHNo&PTNT Đống Đa 31
2.2.1. Bối cảnh kinh tế xã hội năm 2009 ảnh hưởng đến hoạt động TTQT
31
2.2.2. Thực trạng hoạt động thanh toán quốc tế năm 2009 tại Chi nhánh
NHNo&PTNT Đống Đa 36

2.2.3. Hiệu quả hoạt động thanh toán quốc tê đánh giá qua các chỉ tiêu.38
2.4 Một số nhận xét về thực trạng hiệu quả hoạt động TTQT của NHNo&
PTNT Đống Đa 41
Chuyên đề tốt nghiệp Học Viện Ngân Hàng
2.4.1. Kết quả đạt được 41
2.4.2. Những hạn chế và tồn tại 43
CHƯƠNG III: GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT
ĐỘNG THANH TOÁN QUỐC TẾ CỦA NHNo&PTNT ĐỐNG
ĐA 46
3.1. Định hướng phát triển hoạt động của NHNo&PTNT Đống Đa 46
3.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động TTQT của NHNo&PTNT
Đống Đa 47
3.2.1. Mở rộng hoạt động tín dụng xuất nhập khẩu và các hình thức hỗ
trợ 47
3.2.2. Nâng cao năng lực chuyên môn của cán bộ làm công tác TTQT 48
3.2.3. Xây dựng biểu phí hợp lý 49
3.2.4. Đa dạng hóa sản phẩm dịch vụ và nâng cao chất lượng phục vụ
khách hàng 50
3.3 Một số kiến nghị 51
KẾT LUẬN 52
Kết luận …………………………………………………………. 53
Chuyên đề tốt nghiệp Học Viện Ngân Hàng
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU
Sơ đồ 1.1: Quy trình nghiệp vụ phương thức Ghi sổ 4
Sơ đồ 1.2: Quy trình nghiệp vụ của phương thức chuyển tiền 5
Sơ đồ 1.3: Quy trình nghiệp vụ nhờ thu phiếu trơn 6
Sơ đồ 1.4: Quy trình nghiệp vụ nhờ thu kèm chứng từ 7
Sơ đồ1.5: Quy trình nghiệp vụ phương thức tín dụng chứng từ 22
Sơ đồ 2.1: Cơ cấu tổ chức của AGRIBANK Đống Đa 24
Bảng 2.1: Tổng nguồn vốn huy động tại Chi nhánh Đống Đa từ 2007- 2009 26

Bảng 2.2: Tổng dư nợ qua các năm 2007-2009 28
Bảng 2.3: Kết quả kinh doanh ngoại tệ…………………………………………… 29
Bảng 2.4: Kết quả kinh doanh của Chi nhánh các năm 2007-2009 30
Bảng 2.5: Kết quả hoạt động TTQT của Chi nhánh các năm 2007-2009 37
Bảng 2.6: Phí thu được từ hoạt động TTQT của NHNo&PTNT Đống Đa 38
Bảng 2.7: Doanh số TTQT của Chi nhánh từ năm 2007-2009 39
Bảng 2.8: Số món thanh toán quốc tế qua Chi nhánh 40
Biểu đồ 2.1: Tổng nguồn vốn huy động từ 2007-2009 27
Biểu đồ 2.2: Tổng dư nợ qua các năm 2007-2009 29
Biểu đồ 2.3: Chênh lệch thu chi của NHNo&PTNT Đống Đa 31
Biểu đồ 2.4: Phí thu được từ hoạt động TTQT của NHNo&PTNT Đống Đa 38
Biểu đồ 2.5: Tông doanh số xuât nhập khẩu các năm 2007 – 2009 ……………….39
Biểu đồ 2.6: Số món thanh toán quốc tế nhập 41
Biểu đồ 2.7: Tổng doanh số XK, NK của NHNo&PTNT Đống Đa 43
Chuyên đề tốt nghiệp Học Viện Ngân Hàng
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
NHTM Ngân hàng thương mại
TTQT Thanh toán quốc tế
NH Ngân hàng
NK Nhập khẩu
XK Xuất khẩu
TCTD Tổ chức tín dụng
NHNN Ngân hàng nhà nước
NHNo&PTNT Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn
KTXH Kinh tế xã hội
CBCNV Cán bộ công nhân viên
NHTW Ngân hàng trung ương
NKNT Kinh doanh ngoại tệ
XNK Xuất nhập khẩu
Chuyên đề tốt nghiệp Học Viện Ngân Hàng

LỜI MỞ ĐẦU
Trong xu hướng phát triển kinh tế thế giới hiện nay, các quan hệ kinh tế diễn
ra hết sức sôi động, kéo theo đó là sự đa dạng, phức tạp của chu chuyển hàng hóa
quốc tế. Đồng thời với nó là sự vận động của các dòng tiền trong thanh toán. Quá
trình thanh toán có vai trò quan trọng đối với hoạt động của các doanh nghiệp và cá
nhân. Hoạt động thanh toán quốc tế diễn ra trên thị trường rộng, phức tạp bởi
khoảng cách giữa người mua và người bán, bởi thông lệ của mỗi quốc gia và sự
khác biệt trong đồng tiền thanh toán. Phần lớn, các doanh nghiệp, tổ chức và cá
nhân đều không thể độc lập thực hiện được các hình thức thanh toán quốc tế. Do
vậy, đã xuất hiện nhu cầu thanh toán được thực hiện bởi các ngân hàng. NHTM là
một thành viên thực hiện việc thanh toán góp phần thúc đẩy sự phát triển của hoạt
động thương mại quốc tế. Ngân hàng tài trợ cho các doanh nghiệp xuất nhập khẩu,
cung cấp dịch vụ thanh toán và dịch vụ mua bán ngoại tệ, đảm bảo cho hoạt động
xuất nhập khẩu được thông suốt, an toàn, hiệu quả.
Mặt khác, nghiệp vụ thanh toán quốc tế đối với các NHTM VN là nghiệp vụ
quan trọng nhất trong số các nghiệp vụ ngoại bảng, và có tốc độ tăng trưởng mạnh
mang lại cho ngân hàng khoản thu phí ngày một lớn. Thanh toán quốc tế quyết định
sự phát triển của hoạt động ngoại thương, là cầu nối cho hoạt động nhập khẩu diễn
ra suôn sẻ và thuận lợi. Xuất nhập khẩu càng tăng về số lượng và giá trị thì hoạt
động thanh toán quốc tế ngày càng đa dạng và phức tạp.
Tuy nhiên, thanh toán quốc tế là hoạt động rất phức tạp, bởi các chủ thể tham
gia có sự cách biệt về địa giới cũng như chế độ chính trị, kinh tế, xã hội. Do đó, các
bên tham gia luôn quan tâm đến việc tìm ra phương thức thanh toán có hiệu quả
nhất và thực hiện các biện pháp để nâng cao hiệu quả hoạt động thanh toán quốc tế.
Sau thời gian thực tập tại phòng Thanh toán quốc tế thuộc NHNo&PTNT
Đống Đa, em đã chọn đề tài: “Nâng cao hiệu quả hoạt động thanh toán quốc tế
tại Ngân hàng Nông Nghiệp và Phát Triển Nông Thôn Đống Đa”
1
Chuyên đề tốt nghiệp Học Viện Ngân Hàng
Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu: Chuyên đề tập trung nghiên cứu một số giải pháp chính
nhằm nâng cao hiệu quả thanh toán quốc tế tại NHNo&PTNT Chi nhánh Đống Đa
Phạm vi nghiên cứu: Đó là các hoạt động thanh toán quốc tế tại Chi nhánh
Đống Đa trong những năm gần đây.
Phương pháp nghiên cứu:
Dựa trên các lý thuyết kinh tế kết hợp với thực tế, sử dụng phương pháp phân tích,
lựa chọn, so sánh… để làm rõ vấn đề cần nghiên cứu.
Ngoài phần mở đầu và phần kết thúc, chuyên đề gồm có 3 phần:
Chương I: Hiệu quả hoạt động thanh toán quốc tế của ngân hàng thương mại.
Chương II: Thực trạng hiệu quả hoạt động thanh toán quốc tế của
NHNo&PTNT Đống Đa.
Chương III: Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động thanh toán quốc tế của
NHNo&PTNT Đống Đa.
2
Chuyên đề tốt nghiệp Học Viện Ngân Hàng
CHƯƠNG I: HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG THANH TOÁN QUỐC TẾ CỦA
NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
1.1. Tổng quan về thanh toán quốc tế của NHTM
1.1.1. Khái niệm thanh toán quốc tế
TTQT là việc thực hiện các nghiệp vụ chi trả về tiền tệ phát sinh từ các quan hệ
kinh tế, thương mại, tài chính, tín dụng và dịch vụ phi mậu dịch giữa các tổ chức
kinh tế, giữa các công ty, các cá nhân của các nước với các đối tác của mình trên thế
giới để kết thúc một chu trình hoạt động trong lĩnh vực kinh tế đối ngoại bằng các
hình thức chuyển tiền hay bù trừ trên các tài khoản tại các ngân hàng.
1.1.2. Khái quát các phương thức chủ yếu dùng trong thanh toán quốc tế
Hiện nay, trong quan hệ ngoại thương có rất nhiều phương thức thanh toán
khác nhau được áp dụng như: chuyển tiền, ghi sổ, nhờ thu, tín dụng chứng từ Mỗi
phương thức đều có lợi thế cho một bên và khả năng rủi ro mang lại cho đối tác, vì
vậy cần có sự đàm phán trước khi đi đến thoả thuận của các bên.
1.1.2.1. Phương thức Ghi sổ hay mở tài khoản

Khái niệm: Là phương thức mà người xuất khẩu mở 1 tài khoản để ghi nợ
người nhập khẩu sau khi người xuất khẩu đã hoàn thành giao hàng hay dịch vụ, đến
từng định kỳ người nhập khẩu trả tiền cho người xuất khẩu.
Đặc điểm của phương thức Ghi sổ
• Đây là phương thức thanh toán chỉ có 2 bên tham gia thanh toán là người bán
và người mua.
• Không có sự tham gia của các ngân hàng với chức năng là người mở tài
khoản và thực thi tài khoản.
3
Chuyên đề tốt nghiệp Học Viện Ngân Hàng
• Chỉ mở tài khoản đơn biên, không mở tài khoản đa song biên.
• Chỉ có nhà xuất khẩu mở tài khoản (mở sổ) ghi chép các khoản tiền hàng.
Nếu người nhập khẩu mở tài khoản để ghi thì tài khoản chỉ là để theo dõi,
không có giá trị thanh quyết toán giữa hai bên
Sơ đồ 1.1 Quy trình nghiệp vụ phương thức Ghi sổ
(1) Giao hàng hoặc dịch vụ cùng với gửi chứng từ hàng hoá.
(2) Báo nợ trực tiếp
(3) Người mua dùng phương thức chuyển tiền để trả tiền khi đến định kỳ
thanh toán
1.1.2.2. Phương thức Chuyển tiền
Khái niệm: Thanh toán bằng chuyển tiền là phương thức thanh toán trong đó
khách hàng (người trả tiền) yêu cầu Ngân hàng phục vụ mình chuyển một số tiền
nhất định cho một người khác (người thụ hưởng) ở một địa điểm nhất định bằng
phương tiện chuyển tiền do khách hàng yêu cầu.
Các bên tham gia
• Người trả tiền (người mua, người mắc nợ) hoặc người chuyển tiền (người
đầu tư, kiều bào chuyển tiền về nước, người chuyển kinh phí ra nước ngoài)
là người yêu cầu ngân hàng chuyển tiền ra nước ngoài.
• Người hưởng lợi (người bán, chủ nợ, người tiếp nhận vốn đầu tư) hoặc là
người nào đó do người chuyển tiền chỉ định.

• Ngân hàng chuyển tiền là ngân hàng ở nước người chuyển tiền.
Ngân hàng
bên bán
Ngân hàng bên mua
Người bán Người mua
3
3
3
2
1
4
Chuyên đề tốt nghiệp Học Viện Ngân Hàng
• Ngân hàng đại lý của ngân hàng chuyển tiền là ngân hàng ở nước người
hưởng lợi
Sơ đồ 1.2. Quy trình nghiệp vụ của phương thức chuyển tiền
(1) Giao dịch thương mại
(2) Viết đơn yêu cầu chuyển tiền (bằng thư hoặc bằng điện) cùng với uỷ
nhiệm chi(nếu có tài khoản mở tại ngân hàng)
(3) Chuyển tiền ra nước ngoài qua ngân hàng
(4) Ngân hàng chuyển tiền cho người hưởng lợi
1.1.2.3. Phương thức Nhờ thu
Phương thức thanh toán nhờ thu là phương thức thanh toán mà người xuất
khẩu sau khi giao hàng hoặc cung ứng một dịch vụ nào đó cho nhà nhập khẩu tiến
hành uỷ thác cho ngân hàng thu hộ tiền trên cơ sở hối phiếu hoặc chứng từ do người
xuất khẩu lập
Có 2 loại nhờ thu là: Nhờ thu phiếu trơn (Uỷ thác thu khônng kèm chứng từ -
clean collection) và Nhờ thu kèm chứng từ (documentary collection)
Các loại nhờ thu
a) Nhờ thu phiếu trơn (Uỷ thác thu không kèm chứng từ)
Là phương thức trong đó người bán uỷ thác cho ngân hàng thu hộ tiền ở người

mua căn cứ vào hối phiếu do mình lập ra, còn chứng từ gửi hàng thì gửi thẳng cho
người mua không qua ngân hàng.
Trình tự tiến hành nghiệp vụ của nhờ thu phiếu trơn phải trải qua các bước sau
đây:
5
Ngân hàng
chuyển tiền
Ngân hàng đại lý
Người
chuyển tiền
Người hưởng lợi
3
42
1
Chuyên đề tốt nghiệp Học Viện Ngân Hàng
(1) Người bán sau khi gửi hàng và chứng từ gửi hàng cho người mua, lập một
hối phiếu đòi tiền người mua và uỷ thác cho ngân hàng của mình đòi tiền hộ bằng
chỉ thị nhờ thu.
(2) Ngân hàng phục vụ bên bán gửi thư uỷ thác nhờ thu kèm hối phiếu cho
ngân hàng đại lý của mình ở nước ngưòi mua nhờ thu tiền.
(3) Ngân hàng đại lý yêu cầu người mua trả tiền hối phiếu (nếu trả tiền ngay)
hoặc chấp nhận trả tiền hối phiếu (nếu mua chịu)
(4) Ngân hàng đại lý chuyển tiền thu được cho người bán, nếu chỉ là chấp nhận
hối phiếu thì ngân hàng gửi hối phiếu hoặc chuyển lại cho người bán.
Khi đến hạn thanh toán, ngân hàng sẽ đòi tiền ở người mua và thực hiện việc
chuyển tiền như trên.
Sơ đồ 1.3. Quy trình nghiệp vụ nhờ thu phiếu trơn
b) Nhờ thu kèm chứng từ (documentary collection)
Khái niệm: Là phương thức trong đó người bán uỷ thác cho ngân hàng thu hộ
tiền ở người mua không những căn cứ vào hối phiếu mà còn căn cứ vào bộ chứng từ

gửi hàng kèm theo với điều kiện là nếu người mua trả tiền hối phiếu thì ngân hàng
mới trao bộ chứng từ gửi hàng cho người mua để nhận hàng.
Trình tự tiến hành nghiệp vụ nhờ thu kèm chứng từ cũng giống như nhờ thu
phiếu trơn, chỉ khác ở khâu (1) là lập một bộ chứng từ nhờ ngân hàng thu hộ tiền.
Bộ chứng từ gồm có hối phiếu và các chứng từ gửi hàng kèm theo, ở khâu (3) là
ngân hàng đại lý chỉ trao chứng từ gửi hàng cho người mua nếu như người mua trả
tiền hoặc chấp nhận trả tiền hối phiếu.
Ngân hàng chuyển
chứng từ
Ngân hàng thu và
xuất trình chứng từ
Người bán Người mua
2
44
3
Gửi hàng và chứng từ
4
1
6
Chuyên đề tốt nghiệp Học Viện Ngân Hàng
Sơ đồ 1.4 Quy trình nghiệp vụ nhờ thu kèm chứng từ
Trong nhờ thu kèm chứng từ, người bán uỷ thác cho ngân hàng ngoài việc thu
hộ tiền còn có việc nhờ ngân hàng khống chế chứng từ vận tải đối với người mua.
Đây là sự khác nhau cơ bản giữa nhờ thu kèm chứng từ và nhờ thu trơn. Với cách
khống chế này, quyền lợi của người bán được đảm bảo hơn.
Tuy vậy, nhờ thu kèm chứng từ còn một số mặt yếu như sau:
•Người bán thông qua ngân hàng mới khống chế được quyền định đoạt hàng
hoá của người mua nhưng chưa khống chế được việc trả tiền của người mua. Người
mua có thể kéo dài việc trả tiền bằng cách chưa nhận chứng từ hoặc có thể không
trả tiền cũng được, khi thị trường bất lợi với họ.

•Việc trả tiền còn quá chậm chạp, từ lúc giao hàng đến lúc nhận tiền có khi
kéo dài vài tháng hoặc nửa năm.
•Trong phương thức này ngân hàng chỉ đóng vai trò là ngưòi trung gian thu
tiền hộ, còn không có trách nhiệm đến việc trả tiền của người mua.
Điều kiện trao chứng từ
+ Điều kiện D/P: Là điều kiện thanh toán trả ngay khi chứng từ được xuất
trình. Ngân hàng thu hộ chỉ trao chứng từ thương mại khi nhà nhập khẩu thanh toán
nhờ thu. Thông thường thì người trả tiền phải thanh toán trong vòng 3 ngày làm
việc sau khi bộ chứng từ được xuất trình. Đối với điều kiện D/P , trong lệnh nhờ thu
phải có chỉ thị “ Release Documént against Payment”.
7
Ngân hàng
chuyển chứng từ
Ngân hàng thu và xuất
trình chứng từ
Người bán Người mua
2
44
3
Gửi hàng
4
1
Chuyên đề tốt nghiệp Học Viện Ngân Hàng
+ Điều kiện D/P at X days: Trong thực tế có thể xảy ra trường hợp người nhập
khẩu được yêu cầu ký chấp nhận hối phiếu nhưng chỉ nhận chứng từ khi thanh toán
hối phiếu tại một thời điểm đến hạn. Điều kiện thanh toán như vậy gọi là “
Acceptance D/P hay D/P at X days sight”.
+ Điều kiện D/A: Là điều kiện mà người xuất khẩu cấp tín dụng cho người
nhập khẩu. Thời hạn tín dụng chính là thời hạn của hối phiếu, hay còn gọi là “ thời
hạn trả chậm – Usance”. Đối với điều kiện này, trong lệnh nhờ thu phải có chỉ thị “

Release Document against Acceptance”.
Người nhập khẩu được yêu cầu chấp nhận hối phiếu, có nghĩa là phải ký chấp
nhận thanh toán hối phiếu sau một số ngày nhất định. Khi đã ký chấp nhận, người
nhập khẩu được nhận bộ chứng từ và đi nhận hàng.
Thời điểm để tính thời hạn hối phiếu có thể là:
• Từ ngày nhìn thấy hối phiếu, tức từ ngày ký chấp nhận hối phiếu
• Từ ngày giao hàng được ghi trên hối phiếu
• Từ ngày ký phát hối phiếu
• Một ngày cụ thể trong tương lai.
Phương thức thanh toán nhờ thu kèm chứng từ mang lại lợi thế cho bên phải
trả. Người được nhận tiền thường bị trì hoãn việc thanh toán bởi vì lý do sai sót
trong bộ chứng từ.
Những lưu ý khi sử dụng phương thức thanh toán nhờ thu
- Điều kiện liên quan đến hàng hoá:
+Trong trường hợp hàng đến trước chứng từ, người mua có thể yêu cầu Ngân
hàng cấp giấy đảm bảo với hãng chuyên chở để nhận hàng. Muốn có được giấy đảm
bảo, người mua phải trao cho ngân hàng giấy cam kết. Trưởng tàu chỉ giao hàng khi
có giấy đảm bảo.
+ Trong trường hợp người mua từ chối thanh toán và không nhận hàng, cách
giải quyết đối với lô hàng đó cần chú ý:
8
Chuyên đề tốt nghiệp Học Viện Ngân Hàng
• Uỷ thác ngay cho một cơ quan nào đó hay cho Ngân hàng đại lý lưu kho lô
hàng bị từ chối thanh toán. Nếu uỷ thác chậm, chủ tàu có thể lưu kho lô hàng đó vào
kho của hãng tàu.
• Cách giải quyết hàng hoá bị từ chối có thể: giảm giá hàng bán cho người
mua nếu háng giao chậm, phẩm chất kém… bán cho người khác thông qua tổ chức
trung gian, chuyển trả hàng về nước, bán đấu giá công khai.
- Điều kiện chiết khấu bộ chứng từ nhờ thu hàng xuất
+ Việc chiết khấu được thực hiện không quá 360 ngày và áp dụng hình thức có

truy đòi.
+ Khách hàng phải có đơn yêu cầu bằng văn bản đề nghị Ngân hàng chiết
khấu.
+ Số tiền chiết khấu:
• Chứng từ phù hợp, số tiền chiết khấu không lớn hơn trị giá bộ chứng từ
• Chứng từ không phù hợp, số tiền chiết khấu không vượt quá 90% giá trị bộ
chứng từ.
• Mức lãi suất chiết khấu được tính trên số ngày chiết khấu thực tế: từ ngày
tài khoản khách hàng ghi Có số tiền chiết khấu đến ngày tất toán chiết khấu hoặc
đến ngày khách hàng hoàn trả chiết khấu.
1.1.2.4. Tín dụng chứng từ L/C
Phương thức tín dụng chứng từ là một sự thoả thuận, trong đó một ngân hàng
(ngân hàng mở thư tín dụng) theo yêu cầu của khách hàng (người yêu cầu mở thư
tín dụng) sẽ trả một số tiền nhất định cho một người khác (người hưởng lợi số tiền
của thư tín dụng) hoặc chấp nhận hối phiếu do người này ký phát trong phạm vi số
tiền đó khi người này xuất trình cho ngân hàng một bộ chứng từ thanh toán phù hợp
với những quy định đề ra trong thư tín dụng.
a) Các bên tham gia trong phương thức tín dụng chứng từ gồm có:
- Người xin mở thư tín dụng là người mua, người nhập khẩu hàng hoá, hoặc là
người mua uỷ thác cho một người khác.
9
Chuyên đề tốt nghiệp Học Viện Ngân Hàng
- Ngân hàng mở thư tín dụng là ngân hàng đại diện cho người nhập khẩu, nó
cấp tín dụng cho người nhập khẩu.
- Người hưởng lợi thư tín dụng là người bán, người xuất khẩu hay bất cứ
người nào khác mà người hưởng lợi chỉ định.
- Ngân hàng thông báo thư tín dụng là ngân hàng ở nước người hưởng lợi.
b) Đặc điểm của phương thức tín dụng chứng từ
- Thư tín dụng thương mại là một công cụ quan trọng của phương thức tín
dụng chứng từ.

- L/C là hợp đồng kinh tế độc lập chỉ của 2 bên là NH phát hành và người thụ
hưởng. Mọi yêu cầu và chỉ thị của người xin mở L/C là do NH phát hành đại
diện.
- Về bản chất, L/C là 1 giao dịch hoàn toàn độc lập với hợp đồng mua bán.
Khi chứng từ xuất trình là phù hợp thì NH phát hành phải thanh toán vô điều kiện
cho nhà xuất khẩu, mặc dù trên thực tế hàng hoá có thể không được giao hoặc được
giao không hoàn toàn đúng như ghi trên chứng từ.
- Lợi ích của L/C là: Khả năng tài trợ vốn, cung cấp hành lang pháp luật cho
thương mại quốc tế, đảm bảo kiểm tra chứng từ cẩn thận trước khi được gửi tới
người mua.
- Phương thức thanh toán L/C ràng buộc ngân hàng mở và các bên tham gia
khá chặt chẽ, nó đảm bảo quyền lợi cho nhà xuất khẩu khi thực hiện giao hàng xong
đúng số lượng và chất lượng cũng như thời gian quy định thì sẽ nhận được tiền
trong thời gian mong muốn. Đối với nhà nhập khẩu, thì khi đã trả tiền họ sẽ nhận
được hàng hoá đúng yêu cầu, đúng thời gian và địa điểm cần thiết. Chính vì vậy mà
phương thức này hiện được dùng khá phổ biến như là công cụ thanh toán chính
trong giao dịch thương mại quốc tế.
c) Những nội dung chủ yếu của một thư tín dụng thương mại bao gồm những
điều khoản sau đây:
- Số hiệu, địa điểm và ngày mở.
10
Chuyên đề tốt nghiệp Học Viện Ngân Hàng
+ Số hiệu: dùng để trao đổi thư từ điện tín có liên quan đến việc thực hiện thư
tín dụng.
+ Địa điểm mở L/C: là nơi NH mở L/C viết cam kết trả tiền cho người xuất
khẩu.
+ Ngày mở: là ngày bắt đầu phát sinh cam kết của NH mở L/C với người xuất
khẩu, là ngày bắt đầu tính thời hạn hiệu lực của L/C.
- Tên, địa chỉ của những người có liên quan đến phương thức tín dụng chứng
từ

- Số tiền của thư tín dụng
+ Vừa được ghi bằng số và bằng chữ, thống nhất với nhau, tên của đơn vị tiền
tệ phải rõ ràng. Không nên ghi số tuyệt đối vì người xuất khẩu khó có thể giao hàng
có giá trị đúng như L/C quy định.
+ Nên ghi số tiền theo một giới hạn mà người xuất khẩu có thể đạt được hoặc
là một giới hạn chênh lệch hơn kém % của tổng số tiền.
- Thời hạn hiệu lực, thời hạn trả tiền, thời hạn giao hàng
- Những nội dung về hàng hoá
- Những nội dung về vận tải, giao nhận hàng hoá
- Những chứng từ người xuất khẩu phải xuất trình.
- Bộ chứng từ bao gồm:
+ Bản gốc thư tín dụng
+ Hoá đơn thương mại
+ Giấy tờ bảo hiểm
+ Vận đơn
+ Giấy chứng nhận kiểm định, giấy chứng nhận xuất xứ
+ Bản kê khai hàng hoá
+ Một số giấy tờ khác theo yêu cầu của người nhập khẩu

11
Chuyên đề tốt nghiệp Học Viện Ngân Hàng
Sơ đồ 1.5 Quy trình nghiệp vụ phương thức tín dụng chứng từ
1) Người nhập khẩu làm đơn xin mở thư tín dụng gửi đến ngân hàng của mình
yêu cầu mở một thư tín dụng cho người xuất khẩu hưởng.
2) Căn cứ vào đơn xin mở thư tín dụng, ngân hàng mở thư tín dụng sẽ lập một
thư tín dụng và thông báo qua ngân hàng đại lý của mình ở nước người xuất khẩu
thông báo việc mở thư tín dụng và chuyển thư tín dụng đến người xuất khẩu.
3) Khi nhận được thông báo này, ngân hàng thông báo sẽ thông báo cho
người xuất khẩu toàn bộ nội dung thông báo về việc mở thư tín dụng đó, và khi
nhận được bản gốc thư tín dụng thì chuyển ngay cho người xuất khẩu.

4) Người xuất khẩu nếu chấp nhận thư tín dụng thì tiến hành giao hàng, nếu
không thì tiến hành đề nghị ngân hàng mở L/C sửa đổi, bổ sung thư tín dụng cho
phù hợp với hợp đồng.
5) Sau khi giao hàng, người xuất khẩu lập bộ chứng từ theo yêu cầu của thư
tín dụng xuất trình thông qua ngân hàng thông báo cho ngân hàng mở thư tín dụng
xin thanh toán.
6) Ngân hàng mở thư tín dụng kiểm tra bộ chứng từ, nếu thấy phù hợp với thư
tín dụng thì tiến hành trả tiền cho người xuất khẩu. Nếu thấy không phù hợp, ngân
hàng từ chối thanh toán và gửi trả lại toàn bộ chứng từ cho người xuất khẩu.
Ngân hàng mở L/C Ngân hàng thông báo
L/C
Người nhập khẩu Người xuất khẩu
4
2
5
6
6 5 3
8 7 1
12
Chuyên đề tốt nghiệp Học Viện Ngân Hàng
7) Ngân hàng mở thư tín dụng đòi tiền người nhập khẩu và chuyển bộ chứng
từ cho người nhập khẩu sau khi nhận được tiền hoặc chấp nhận thanh toán.
8) Người nhập khẩu kiểm tra chứng từ, nếu thấy phù hợp với thư tín dụng thì
trả tiền hoặc chấp nhận trả tiền, nếu không phù hợp thì có quyền từ chối trả tiền.
d) Các loại thư tín dụng thương mại gồm có:
+ Theo công dụng của L/C:
• L/C có thể huỷ ngang: loại L/C mà người mở (nhà nhập khẩu) có quyền đề
nghị NH phát hành sửa đổi, bổ sung hoặc huỷ bỏ bất cứ lúc nào mà không cần có sự
chấp thuận và thông báo trước cho người thụ hưởng (người xuất khẩu).
• L/C không thể huỷ ngang: là L/C sau khi đã mở thì NH phát hành không

được sửa đổi, bổ sung hay hủy bỏ trong thời hạn hiệu lực của L/C nếu không có sự
đồng thuận của người thụ hưởng và NH xác nhận (nếu có).
• Thư tín dụng xác nhận: là loại L/C không thể huỷ ngang, được 1 NH khác
xác nhận, nghĩa là ngoài cam kết thanh toán của NH phát hành L/C còn có thêm sự
cam kết thanh toán của NH xác nhận, NH xác nhận có thể là NH thông báo hoặc là
một NH thứ ba tuỳ theo thoả thuận giữa người mua, người bán và NH phát hành
L/C. Đây là loại L/C đảm bảo nhất cho nhà xuất khẩu.
+ Căn cứ vào thời hạn thanh toán của L/C
• L/C trả ngay: là loại L/C không thể huỷ ngang và phải thanh toán ngay khi
hối phiếu được xuất trình.
• L/C trả chậm: là loại L/C trong đó NH phát hành cam kết thanh toán cho
người hưởng lợi số tiền của thư tín dụng một số ngày sau khi bộ chứng từ hoàn hảo
được xuất trình hoặc sau ngày giao hàng. Gồm 2 dạng:
- L/C có kỳ hạn: là loại L/C không thể huỷ ngang trong đó NH phát hành sẽ
chấp nhận hối phiếu có kỳ hạn do người hưởng lợi ký phát khi họ xuất trình được
bộ chứng từ hoàn hảo. Những hối phiếu này nhà xuất khẩu có thể giữ cho đến thời
hạn thanh toán và lúc đấy trình nộp NH để nhận tiền hoặc bán- chuyển nhượng trên
thị trường.
13
Chuyên đề tốt nghiệp Học Viện Ngân Hàng
- L/C trả dần: là loại L/C không thể huỷ ngang trong đó quy định người hưởng
sẽ được thanh toán dần toàn bộ số tiền của L/C theo những thời hạn đã quy định rõ
trong L/C đó. Loại L/C này không đòi hỏi hối phiếu do người bán ký phát.
• L/C chấp nhận: là loại L/C trong đó NH phát hành L/C thực hiện chấp nhận
hối phiếu hoặc chỉ định bên thứ 3 chấp nhận hối phiếu, với điều kiện người thụ
hưởng xuất trình bộ chứng từ theo quy định của L/C.
+ Một số loại L/C đặc biệt
• L/C có điều khoản đỏ: là L/C mà NH phát hành cho phép NH thông báo ứng
trước cho người thụ hưởng để mua hàng hóa nguyên liệu phục vụ sản xuất hàng hoá
theo L/C đã mở.

• L/C tuần hoàn: là L/C không thể huỷ ngang mà sau khi đã sử dụng hết giá trị
của nó hoặc đã hết hạn thời hạn hiệu lực thì nó lại có giá trị như cũ và tiếp tục được
sử dụng một cách tuần hoàn trong một thời hạn nhất định cho đến khi tổng giá trị
hợp đồng được thực hiện.
• L/C chuyển nhượng: là L/C không huỷ ngang, người hưởng lợi thứ nhất
chuyển nhượng một phần hay toàn bộ nghĩa vụ thực hiện L/C cũng như quyền đòi
tiền mà mình có được cho những người hưởng lợi thứ hai, những người này nhận
một phần của thương vụ.
• L/C giáp lưng (back to back): khi người thụ hưởng nhận được một L/C (L/C
gốc) không phải L/C chuyển nhượng song không thể tự mình cung cấp hàng hoá,
khi đó họ có thể thoả thuận NH của mình phát hành một L/C thứ hai (L/C giáp
lưng) với nội dung tương tự cho người cung cấp hàng hóa.
• L/C dự phòng: thực chất là một hình thức bảo lãnh của NH
1.2. Những vấn đề cơ bản về hiệu quả hoạt động TTQT của NHTM
Để đánh giá hiệu quả hoạt động TTQT một cách đầy đủ và toàn diện, ta không
chỉ xem xét tính hiệu quả ở góc độ riêng Ngân hàng mà phải xem xét cả về góc độ
kinh tế và xã hội.Vì vậy, để đánh giá hiệu quả hoạt động, có thể đưa ra hai nhóm :
Nhóm chỉ tiêu đánh giá định lượng và Nhóm chỉ tiêu đánh giá định tính.
14
Chuyên đề tốt nghiệp Học Viện Ngân Hàng
1.2.1 Các chỉ tiêu đánh giá định lượng
- Doanh thu, chi phí, lợi nhuận thu được từ hoạt động TTQT
Ngân hàng là tổ chức kinh tế, hoạt động vì mục tiêu lợi nhuận. Vì vậy, lợi
nhuận là chỉ tiêu quan trọng nhất để đánh giá và phản ánh hiệu quả hoạt động
TTQT.
Doanh thu từ hoạt động TTQT là số tiền thực tế ngân hàng thu được từ hoạt
động TTQT, bằng tổng phí thu được: phí thông báo L/C, phí mở L/C, phí sửa đổi
L/C
Chi phí cho hoạt động TTQT là tất cả chi phí mà ngân hàng phải bỏ ra để phục
vụ, phát triển hoạt động TTQT: chi phí điện SWIFT, chi phí trang thiết bị, chi phí

nhân viên thanh toán.
Lợi nhuận thu được từ hoạt động TTQT là phần ngân hàng thu được sau khi đã
trừ đi các khoản chi phí cho hoạt động này
- Doanh số TTQT
Là tổng giá trị các khoản thanh toán quốc tế.
Doanh số TTQT = Doanh số thanh toán NK + Doanh số thanh toán XK
DSTT XK : Doanh số báo có hàng XK từ nghiệp vụ TTQT
DSTT NK : Giá trị thanh toán theo nghiệp vụ TTQT tại ngân hàng.
Chỉ tiêu này cho thấy khả năng hoạt động TTQT của ngân hàng. Doanh số
thanh toán cao chứng tỏ các nghiệp vụ nhiều và giá trị món thanh toán cao, do đó
thấy khách hàng tin tưởng ngân hàng và ngân hàng thu hút được nhiều khách hàng.
- Số món thanh toán quốc tế qua ngân hàng
Một trong những mục tiêu của ngân hàng là có được doanh số thanh toán quốc
tế ngày càng cao.Vì vậy, ngân hàng cần tăng được số món thanh toán quốc tế qua
ngân hàng. Số món thanh toán qua ngân hàng tăng phản ánh khách hàng ngày càng
tin tưởng vào ngân hàng, và tìm đến với ngân hàng nhiều hơn.
- Mạng lưới ngân hàng đại lý được mở rộng
Để hoạt động TTQT, có hiệu quả, tránh rủi ro và có thông tin về đối tác của
khách hàng một cách chính xác nhất, các ngân hàng phải có một hệ thống ngân
15
Chuyên đề tốt nghiệp Học Viện Ngân Hàng
hàng đại lý phát triển với số lượng lớn, rộng khắp; có mối quan hệ với nhiều quốc
gia, châu lục trên thế giới. Mặt khác, ngân hàng còn có thể có được thông tin chính
xác và nhanh nhất về tình hình tài chính của đối tác khách hàng, tránh được những
rủi ro có thể xảy ra.
- Chi phí rủi ro phát sinh mà ngân hàng phải bồi thường
Trong quá trình TTQT, ngân hàng có thể gặp các rủi ro phát sinh như: nhà
nhập khẩu không thanh toán hoặc từ chối thanh toán, hay không đủ khả năng thanh
toán cho ngân hàng Khi rủi ro này phát sinh sẽ làm tăng chi phí trong hoạt động
TTQT của ngân hàng, khi đó lợi nhuận từ hoạt động này của ngân hàng giảm.

1.2.2 Các chỉ tiêu đánh giá định tính
- Việc tăng cường và củng cố nguồn vốn ngoại tệ cho ngân hàng.
Khi thực hiện nghiệp vụ TTQT, mọi nguồn thu ngoại tệ từ nước ngoài hoặc chi
ngoại tệ để thanh toán cho nước ngoài, các NHTM đều phải thực hiện thông qua tài
khoản NOSTRO – tài khoản tiền gửi ngoại tệ của mình tại nước ngoài. Hoạt động
TTQT càng phát triển thì doanh số giao dịch qua tài khoản NOSTRO này sẽ ngày
càng nhiều. Đặc biệt, khi doanh số thanh toán hàng xuất khẩu càng cao thì nguồn vốn
ngoại tệ thu về trên tài khoản NOSTRO sẽ càng lớn và số dư tiền gửi ngoại tệ của
NHTM tại nước ngoài sẽ càng cao. Đây chính là hiệu quả mà hoạt động TTQT đã
mang lại cho hoạt động kinh doanh ngân hàng.
- Số vụ tranh chấp trong thanh toán quốc tế
Trong thanh toán quốc tế cũng có thể xảy ra những tranh chấp, gây đến rủi ro
cho ngân hàng, dẫn đến doanh thu từ hoạt động này giảm. Mặt khác, những vụ tranh
chấp đó còn làm giảm uy tín của ngân hàng. Vì vậy, số vụ tranh chấp trong thanh
toán quốc tế cũng phản ánh chất lượng và hiệu quả thanh toán quốc tế của ngân
hàng.
- Thương hiệu của ngân hàng
16
Chuyên đề tốt nghiệp Học Viện Ngân Hàng
Thương hiệu của ngân hàng ngày càng được nhiều người biết đến, khách hàng
ngày càng tăng một cách ổn định hay sự hài lòng của khách hàng đối với ngân
hàng.
- Chất lượng tín dụng xuất nhập khẩu của NHTM
Hiệu quả hoạt động TTQT được đánh giá thông qua việc nâng cao chất lượng
tín dụng xuất nhập khẩu của NHTM. Khi ngân hàng cho doanh nghiệp vay tiền để
mua hàng xuất khẩu, hoặc cho vay trên cơ sở đảm bảo bộ chứng từ xuất khẩu theo
L/C, ngân hàng sẽ thu lãi trên khoản vốn đã cho vay này. Hoạt động TTQT càng
phát triển thì các khoản tín dụng này sẽ càng nhiều và ngân hàng sẽ càng thu được
nhiều lãi và phí dịch vụ từ những hoạt động cho vay này. Ngoài ra, ngân hàng cần
tăng cường và hỗ trợ nghiệp vụ tài trợ xuất nhập khẩu. Đối với chỉ tiêu này cần đề

cập đến mối quan hệ lượng hóa giữa doanh số TTQT với doanh số tài trợ xuất nhập
khẩu qua các thời kỳ.
1.3. Các nhân tố cơ bản ảnh hưởng tới hiệu quả hoạt động TTQT của
NHTM
1.3.1. Nhân tố khách quan
a) Xu thế hội nhập, phát triển kinh tế của thế giới và khu vực
Trên thế giới hòa bình, hợp tác, và phát triển vẫn là xu thế lớn. Kinh tế thế
giới và khu vực hiện nay đang trong giai đoạn khó khăn và nhiều yếu tố bất trắc
khó lường. Toàn cầu hóa kinh tế là một xu thế khách quan, tạo ra cơ hội phát
triển cũng như chứa đựng nhiều yếu tố bất bình đẳng, gây khó khăn, thách thức
lớn cho các quốc gia, nhất là các nước đang phát triển.
Có ba hình thức hội nhập chủ yếu là : các hiệp định kinh tế thương mại song
phương, hình thành các khối kinh tế khu vực và những tổ chức kinh tế toàn cầu. Hội
nhập giúp loại bỏ những lệch lạc trong phân bổ các nguồn lực giữa các quốc gia,
đặc biệt tạo điều kiện cho quốc gia tham gia hội nhập phát huy lợi thế so sánh của
mình, đẩy mạnh sản xuất trong nước, tăng khả năng thoả mãn nhu cầu trong nước
và phục vụ xuất khẩu. Đồng thời, nó cũng mở ra những cơ hội kinh doanh mới cho
các doanh nghiệp trong nước trên cơ sở mở rộng nguồn vốn đầu tư và tiếp cận với
17
Chuyên đề tốt nghiệp Học Viện Ngân Hàng
công nghệ tiên tiến, hiện đại. Tuy nhiên, hội nhập cũng đặt các doanh nghiệp trong
nước trước những cạnh tranh mới, gay gắt hơn từ bên ngoài, buộc họ phải lựa chọn
những phương thức kinh doanh sao cho phù hợp nhất để có thể tồn tại và phát triển
vững mạnh.
b) Môi trường chính trị - kinh tế
Môi trường chính trị
Môi trường chính trị liên quan đến chiến tranh, bạo động, khủng bố, xung đột
tôn giáo, đảo chính, biểu tình… Sự ổn định về chính trị sẽ tạo điều kiện cho nền
kinh tế của một nước phát triển, trên cơ sở đó các hoạt động thương mại quốc tế sẽ
phát triển. Môi trường chính trị càng ổn định thì mức độ an toàn trong đầu tư sẽ

càng lớn và sẽ càng làm cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước yên tâm bỏ vốn vào
kinh doanh. Cơ hội mở rộng các hoạt động TTQT tăng kéo theo các hoạt động
thanh toán qua ngân hàng tăng, qua đó thúc đẩy hoạt động TTQT của các ngân hàng
phát triển. Mọi sự rủi ro về chính trị như chiến tranh, cấm vận kinh tế đều có ảnh
hưởng đến hoạt động thương mại quốc tế, ảnh hưởng đến việc thanh toán tiền hàng
trong TTQT.
Môi trường kinh tế
Môi trường kinh tế bao gồm: Chính sách quản lý kinh tế vĩ mô của Nhà nước,
tốc độ tăng trưởng kinh tế, hệ số mở cửa nền kinh tế (Tỷ lệ dân số XNK/GDP), môi
trường đầu tư nước ngoài, sự linh hoạt, mức độ mở cửa và độ liên kết của thị trường
tài chính trong nước với thị trường tài chính quốc tế, tầm cỡ trung tâm tài chính
quốc tế của Quốc gia; thị trường tài chính, tiền tệ trong nước, cán cân TTQT……
Môi trường kinh tế ổn định sẽ giúp cho các NHTM tránh được những rủi ro trong
quá trình hoạt động.
c) Pháp chế nội địa và quốc tế trong lĩnh vực TTQT
Trong thanh toán quốc tế luôn chứa đựng những rủi ro, những tranh chấp và
nó tỷ lệ thuận với sự hòa nhập ngày càng rộng, càng nhiều, càng sâu vào nền kinh
tế khu vực và quốc tế. Do vậy, pháp luật của mỗi quốc gia cần phải có những quy
18
Chuyên đề tốt nghiệp Học Viện Ngân Hàng
định cụ thể điều chỉnh mối quan hệ này trong sự tương quan hợp lý với thông lệ
quốc tế. Hiện tại các ngân hàng chỉ thực hiện theo quy định của UCP 600 là chủ
yếu. Trong hoạt động thanh toán quốc tế có nhiều bên tham gia và thuộc các quốc
gia khác nhau, mỗi bên tham gia sẽ chịu sự chi phối bởi luật pháp quốc gia, chính
vì vậy khi tham gia vào quan hệ thanh toán này phải nghiên cứu luật pháp của
nước sở tại, phong tục tập quán của mỗi nước.Do đó nếu không tôn trọng sẽ ảnh
hưởng rất lớn đến khả năng thanh toán của bên nhập khẩu và khả năng tăng hoạt
động kinh doanh của các doanh nghiệp.
d) Rủi ro trong TTQT
Rủi ro trong TTQT là những rủi ro phát sinh trong quá trình thực hiện TTQT

liên quan đến các giao dịch quốc tế. Nguyên nhân phát sinh từ mối quan hệ giữa các
bên tham gia thanh toán như: Nhà xuất khẩu, nhà nhập khẩu, các ngân hàng, các tổ
chức cá nhân và các tác nhân trung gian, hoặc do những nhân tố khách quan khác
gây nên như thiên tai, chính trị, kinh tế. Có ba loại rủi ro thường gặp trong TTQT
là: Rủi ro về tác nghiệp, rủi ro về đạo đức và rủi ro về tín dụng.
Rủi ro về tác nghiệp
Là những rủi ro sai sót kỹ thuật do chính các bên tham gia gây nên, rủi ro này
được thể hiện trong việc lập hồ sơ chứng từ không hoàn hảo, không đáp ứng đủ các
điều khoản và các điều kiện của L/C hoặc không hành động đúng theo UCP 600 và
các thông lệ, tập quán quốc tế khác.
Rủi ro về đạo đức
Là những rủi ro xảy ra khi một bên tham gia cố tình không thực hiện đúng
nhiệm vụ của mình gây thiệt hại đến quyền lợi của người khác. Đạo đức hay còn
được hiểu là tín nhiệm, uy tín theo kinh doanh. Đây là vấn đề quan trọng trong
thương mại và thanh toán quốc tế, vì các bên đối tác tham gia thường ở rất cách xa
nhau, thậm chí không hề gặp mặt nhau trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.
Rủi ro tín dụng
19
Chuyên đề tốt nghiệp Học Viện Ngân Hàng
Là rủi ro mất khả năng thanh toán của một trong các bên tham gia vào thanh
toán.
1.3.2.Nhân tố chủ quan
a) Công nghệ thanh toán
Trong thu thế hội nhập quốc tế hoá nền kinh tế thế giới, vấn đề hiện đại hoá
công nghệ ngân hàng càng trở nên bức xúc đối với các NHTM Việt Nam Công
nghệ ngân hàng tạo nên sức cạnh tranh của ngân hàng thể hiện qua các mặt: tiết
kiệm chi phí, đẩy nhanh tốc độ thanh toán và lưu chuyển tiền tệ, quản lý tập trung
và sử dụng đồng vốn kinh doanh hiệu quả Hiện nay, nhiều hệ thống ngân hàng và
phần mềm tiên tiến đã được áp dụng để xử lý các nghiệp vụ của hoạt động TTQT
của ngân hàng hiện đại hầu hết các NHTM đã thấy sự cấp thiết và đang từng bước

cố gắng hiện đại hoá công nghệ thanh toán và coi đây là một trong những cột trụ
chính để nâng cao năng lực cạnh tranh và đảm bảo sự phát triển bền vững
b) Trình độ nguồn nhân lực của các NHTM
Kinh nghiệm của nhiều nước trên thế giới và khu vực cho thấy, trình độ
chuyên môn, năng lực và phẩm chất của cán bộ là một trong những yếu tố quyết
định đến số lượng, chất lượng sản phẩm dịch vụ và sự thành công của hoạt động
ngân hàng.
c) Uy tín và mạng lưới đại lý của NHTM
Uy tín của NHTM trong nước và trên trường quốc tế
Hoạt động của một ngân hàng nói chung và hoạt động TTQT của một ngân
hàng nói riêng có được mở rộng hay không tuỳ thuộc rất nhiều và uy tín của ngân
hàng đó ở trong nước và trên thế giới. Một ngân hàng có uy tín tốt trên thị trường sẽ
là điều kiện đầu tiên để khách hàng lựa chọn mua các sản phẩm dịch vụ.
Mạng lưới đại lý của NHTM
Bất kỳ một ngân hàng nào muốn cung cấp cho khách hàng các sản phẩm dịch
vụ của mình đều cần phải có một mạng lưới đại lý ở những nơi mà ngân hàng của họ
không có chi nhánh. Quan hệ đại lý giữa hai ngân hàng là quan hệ dịch vụ. Trên cơ
20
Chuyên đề tốt nghiệp Học Viện Ngân Hàng
sở đó, các NHTM có thể tăng được doanh thu nhờ việc thực hiện các dịch vụ uỷ
thác của ngân hàng đại lý của mình, mở rộng nghiệp vụ TTQT của mình như: trở
thành ngân hàng thu hộ, ngân hàng thông báo, ngân hàng bảo lãnh, ngân hàng
chuyển nhượng, ngân hàng chiết khấu Ngược lại, các NHTM có thể sử dụng mạng
lưới ngân hàng đại lý của mình để thực hiện các nghiệp vụ TTQT, giới thiệu thêm
các sản phẩm dịch vụ của mình. Hơn thế nữa với mối quan hệ đại lý tốt giữa các
ngân hàng, ngân hàng đối tác có thể được ngân hàng bạn cung cấp cho một hạn mức
tín dụng, các dịch vụ đầu tư
1.3.3. Nhân tố từ phía khách hàng
Với xu thế hội nhập, các doanh nghiệp Việt Nam có cơ hội thử sức trên
thương trường quốc tế rộng lớn. Tuy nhiên, sự hiểu biết hạn chế về thông lệ quốc tế,

luật pháp quốc tế cũng như luật pháp của các đối tác của các doanh nghiệp Việt
Nam, thêm vào đó là sự thiếu các chuyên gia trong lĩnh vực pháp luật, kỹ thuật,
nghiệp vụ thanh toán cho thấy tình trạng của các doanh nghiệp Việt Nam hiện nay
là tiềm lực kinh tế còn rất kém, chỉ dựa vào tài trợ của ngân hàng.
Một nguyên nhân nữa là khách hàng cố ý làm sai nguyên tắc. Khách hàng bao
gồm cả nhà xuất khẩu lẫn nhập khẩu, vấn đề ở đây là đạo đức kinh doanh của khách
hàng. Họ đã nắm được điểm yếu của thư tín dụng là việc thanh toán tách rời khỏi
hàng hóa mà chỉ căn cứ vào chứng từ. Đối tác có thể tinh vi lập bộ chứng từ giả mà
ngân hàng không thể phát hiện tính xác thực của nó.
21