Phân tích vai trò của thương mại điện tử trong bối cảnh covid19. Thực trạng ứng dụng thương mại điện tử Việt Nam trong bối cảnh đại dịch covid19

TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI
--------------------------

BÀI THẢO LUẬN
Môn: Thương mại điện tử căn bản
Đề tài: Phân tích vai trị của thương mại điện tử trong
bối cảnh covid-19. Thực trạng ứng dụng thương mại
điện tử Việt Nam trong bối cảnh đại dịch covid-19
Lớp học phần: 2102PCOM0111
Nhóm thực hiện: Nhóm 3
Giảng viên hướng dẫn: TS. Lê Xuân Cù


BIÊN BẢN ĐÁNH GIÁ
NHÓM 03

STT

Họ và tên

Mã sinh
viên

Nhiệm vụ

21
22
23
24
25

Phạm Thị Hồn
Vũ Huy Hồng
Phan Thị Hợp
Nguyễn Thị Huệ
Trần Thị Bích Huệ
(NT)
Nguyễn Duy Hưng
Nguyễn Quốc Hưng
Trịnh Thị Hương
Nguyễn Thị Hường
Đinh Quang Huy

18D100256
18D100017
18D100198
18D130161
18D260021

Phần 1.1.1+1.1.2
Phần 1.2.1+1.2.2
Phần 2.1.1
Phần 1.2.3, Thuyết trình
Làm slide

18D100321
18D100200
18D100021
18D100321
18D100019

Phần 1.1.3, Thuyết trình
Phần 2.1.2
Phần 2.2
Tổng hợp word
Phần 2.3

26
27
28
29
30

Tự
đánh
giá

Nhóm
đánh
giá

Chữ kí


MỤC LỤC


LỜI MỞ ĐẦU
Cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật đã và đang đem lại đem lại những chuyển biến
mạnh mẽ trên toàn thế giới, nhất là CNTT đã dẫn đến sự xuất hiện một phương thức kinh
doanh thương mại hoàn tồn mới, đó là thương mại điện tử. Việc áp dụng CNTT trong

hoạt động kinh tế đã đem lại nhiều lợi ích to lớn cho tồn xã hội. Việc ứng dụng thương
mại điện tử trong hoạt động kinh doanh cũng trở thành một xu thế tất yếu của thời đại.
Thương mại điện tử là lĩnh vực hoạt động kinh tế khơng cịn xa lạ với nhiều quốc gia và
đang phát triển mạnh mẽ. Trong quá trình hội nhập, ngành thương mại điện tử của Việt
Nam cũng khơng nằm ngồi xu hướng phát triển chung của thế giới.
Trong đại dịch Covid-19, xu hướng thương mại điện tử càng chứng tỏ được vai trị
và đã phát huy được tác dụng tích cực. Cách mạng 4.0 và đại dịch Covid-19 đã và đang
trở thành điều kiện tốt để thúc đẩy các doanh nghiệp Việt Nam sử dụng mạng trực tuyến
nhằm tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Thương mại điện tử sẽ là một trong
các lĩnh vực tiên phong của nền kinh tế số, giúp doanh nghiệp nâng cao sức cạnh tranh, là
công cụ hữu hiệu giúp doanh nghiệp vượt qua khó khăn, thúc đẩy phát triển sau đại dịch
Covid-19. Để tìm hiểu rõ hơn về vấn đề này, chúng em chọn đề tài:” Phân tích vai trị của
thương mại điện tử trong bối cảnh đại dịch Covid-19? Tìm hiểu về thực trạng ứng dụng
thương mại điện tử Việt Nam trong bối cảnh đại dịch Covid-19?” làm đề tài thảo luận của
mình.

4


CHƯƠNG 1: PHÂN TÍCH VAI TRỊ CỦA THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ TRONG BỐI
CẢNH COVID-19
1.1 Bối cảnh covid 19
1.1.1. Chung
Đại dịch COVID-19 là một đại dịch bệnh truyền nhiễm với tác nhân là virus
SARS-CoV-2, đang diễn ra trên phạm vi toàn cầu. Khởi nguồn vào cuối tháng 12 năm
2019 với tâm dịch đầu tiên được ghi nhận tại thành phố Vũ Hán thuộc miền Trung Trung
Quốc, bắt nguồn từ một nhóm người mắc viêm phổi không rõ nguyên nhân. Giới chức y
tế địa phương xác nhận rằng trước đó họ đã từng tiếp xúc, chủ yếu với những thương
nhân buôn bán và làm việc tại chợ bán buôn hải sản Hoa Nam. Các nhà khoa học Trung
Quốc đã tiến hành nghiên cứu và phân lập được một chủng coronavirus mới, được Tổ

chức Y tế Thế giới lúc đó tạm thời gọi là 2019-nCoV, có trình tự gen giống với SARSCoV trước đây với mức tương đồng lên tới 79,5%.
Đại dịch COVID-19 do virus SARS-CoV-2 gây ra có trường hợp nhiễm bệnh đầu
tiên tại Việt Nam vào ngày 23 tháng 1 năm 2020. Việc cách ly, theo dõi và hạn chế người
từ vùng dịch, đóng cửa biên giới, triển khai việc khai báo y tế đã diễn ra. Các hoạt động
"tập trung đông người", đi lại, buôn bán tại các địa phương bị hạn chế. Một số nơi thực
hiện đo thân nhiệt, trang bị chất sát khuẩn, phát khẩu trang miễn phí và siết chặt kiểm
soát. Kinh tế, xã hội bị ảnh hưởng bởi đại dịch.
Đại dịch Covid-19 đang thay đổi thế giới theo bốn góc độ:
Thứ nhất, trật tự và hoạt động kinh tế thế giới thay đổi mạnh mẽ do hầu hết các
quốc gia đang trải qua thời kỳ cách ly tại nhà, giãn cách xã hội và thậm chí đóng cửa
quốc gia. Hoạt động kinh tế chỉ nhằm cung cấp nhu cầu thiết yếu cho cuộc sống, khu vực
doanh nghiệp hoạt động trong điều kiện bình thường mới-chính là sự ngưng trệ của tất cả
các yếu tố hoạt động kinh tế.

5


Thứ hai, cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn rơi vào tình trạng gay gắt, diễn
ra trên nhiều lĩnh vực, mơ hình quan hệ giữa các siêu cường thay đổi mạnh mẽ, sâu sắc
và toàn diện.
Thứ ba, đại dịch COVID - 19 đã mang lại những thăng trầm chưa từng thấy trong
tư tưởng chính trị và xã hội kể từ sau Chiến tranh Lạnh đến nay. Để đối phó với đại dịch,
mối quan hệ giữa chính phủ, xã hội và cá nhân đang có những điều chỉnh lớn.
Thứ tư, đại dịch COVID-19 đang định hình lại hướng đi của dư luận toàn cầu,
dẫn đến sự trỗi dậy của chủ nghĩa dân tộc, chủ nghĩa phân biệt chủng tộc và bài ngoại; tự
do, mở cửa và xuyên quốc gia theo tồn cầu hố cũng như tương tác xã hội xun khu
vực đang phải đối mặt với thách thức và hạn chế nghiêm trọng. Điều này thúc đẩy sự
ngăn chặn lẫn nhau; cạnh tranh chiến lược giữa các nền kinh tế lớn ngày càng khốc liệt.
Đại dịch COVID-19 gây ra khủng hoảng sức khỏe cộng đồng, khủng hoảng kinh tế và
sinh kế, hiện nay nhiều nền kinh tế lớn đang rơi vào suy thối nghiêm trọng, từ đó trật tự

kinh tế thế giới có thể được cải tổ trên quy mơ lớn và q trình tồn cầu hóa sẽ được điều
chỉnh. Đại dịch làm cho thế giới có thể bước vào thời kỳ cạnh tranh, phòng ngừa và cảnh
giác giữa các quốc gia. Với bối cảnh thế giới thay đổi trong và sau đại dịch, kinh tế và
thương mại thế giới chịu tác động của 4 đặc điểm KHÁC BIỆT cơ bản. Thứ nhất, tất cả
các nền kinh tế đều đồng thời bị tác động bất ngờ theo cách như nhau. Thứ hai, cả bên
cung lẫn bên cầu đều suy giảm chứ không bị mất cân đối đáng kể so với trước đây. Thứ
ba, kinh tế và thương mại sa sút khơng phải do ngun nhân trong hệ thống hay mang
tính cơ cấu mà do hiệu ứng từ những biện pháp hành chính cần thiết để đối phó đại dịch
như phong tỏa, giãn cách hay cách ly xã hội, phong tỏa biên giới quốc gia… Thứ tư, mức
độ tồn cầu hóa, tự do hóa thương mại và hội nhập quốc tế hiện tại cao hơn trước đây rất
nhiều. Tăng trưởng kinh tế thế giới hiện đang giảm tốc và tác động mạnh mẽ đến tổng
cầu kinh tế thế giới.
1.1.2. Nền kinh tế trong bối cảnh covid-19

6


Dự báo cơ sở đưa ra mức giảm 5,2% trong GDP toàn cầu vào năm 2020, sử dụng
trọng số tỷ giá hối đối thị trường - cuộc suy thối tồn cầu sâu nhất trong nhiều thập kỷ,
bất chấp những nỗ lực phi thường của các chính phủ nhằm chống lại suy thối với sự hỗ
trợ của chính sách tài khóa và tiền tệ. Trong thời gian dài hơn, các cuộc suy thoái sâu do
đại dịch gây ra dự kiến sẽ để lại những vết sẹo lâu dài do đầu tư thấp hơn, sự xói mịn
nguồn nhân lực do mất việc làm và đi học, và sự phân mảnh của các mối liên kết thương
mại và cung ứng toàn cầu.
Khu vực đồng tiền chung châu Âu gồm 19 quốc gia sẽ chứng kiến mức giảm kỷ
lục 7,7% trong năm nay. Hy Lạp, Ý, Tây Ban Nha và Croatia đều dự kiến sẽ chứng kiến
nền kinh tế của họ suy giảm hơn 9% vào năm 2020. Các quốc gia này phụ thuộc rất nhiều
vào du lịch, một lĩnh vực đã bị ảnh hưởng bởi nhiều tuần đóng cửa trên tồn quốc và hạn
chế đi lại. Ngay cả cường quốc kinh tế của Châu Âu là Đức cũng được dự đoán là sẽ
giảm 6,5% GDP.

Đại dịch đã làm ảnh hưởng đến chi tiêu của người tiêu dùng, sản lượng công
nghiệp, đầu tư, thương mại quốc tế, dịng vốn và chuỗi cung ứng. Nó cũng đã khiến hàng
triệu người mất việc làm. Ước tính sẽ mất đi khoảng 70% tổng số việc làm ở các thị
trường mới nổi và các nền kinh tế đang phát triển. Tỷ lệ thất nghiệp trên 27 quốc gia EU
được dự báo sẽ tăng từ 6,7% vào năm 2019 lên 9% vào năm 2020 nhưng sau đó giảm
xuống khoảng 8% vào năm 2021.
Đối với Việt Nam
Trong năm qua, dịch Covid-19 xuất hiện và diễn biến phức tạp, ảnh hưởng nghiêm
trọng đến tất cả các quốc gia trên thế giới. Nền kinh tế Việt Nam có độ mở lớn, hội nhập
quốc tế ngày càng sâu rộng nên chịu nhiều tác động tiêu cực của dịch bệnh trong các lĩnh
vực kinh tế – xã hội. Các hoạt động sản xuất, cung ứng và lưu chuyển thương mại, hàng
không, du lịch, lao động và việc làm bị đình trệ, gián đoạn do ảnh hưởng của dịch bệnh.
Doanh nghiệp là đối tượng chịu ảnh hưởng nặng nề, nhiều doanh nghiệp phải tạm ngừng
hoạt động hoặc phá sản, giải thể, thu hẹp quy mô sản xuất kinh doanh. Trong 10 tháng

7


đầu năm 2020, số doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh có thời hạn là 41,8 nghìn doanh
nghiệp, tăng 58,7% so với cùng kỳ năm 2019; 13,5 nghìn doanh nghiệp hồn tất thủ tục
giải thể, tăng 0,1%.
Cụ thể, trong 9 tháng đầu năm 2020 cả nước có 98.954 doanh nghiệp thành lập
mới, giảm 3,2% so với cùng kỳ năm trước. Đây là lần đầu tiên số DN thành lập mới trong
9 tháng đầu năm bị sụt giảm trong giai đoạn 2015-2020. Trong khi đó, 9 tháng đầu năm
giai đoạn 2015-2019 số DN thành lập mới bình quân mỗi năm tăng 14,3%. Có 78,3 nghìn
doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường, tăng 27,2% so với cùng kỳ năm 2019, trong đó có
38,6 nghìn DN đăng ký tạm ngừng kinh doanh, tăng 81,8% với cùng kỳ năm 2019. Theo
đánh giá của cộng đồng DN, đến thời điểm trung tuần tháng 9 năm 2020 có tới trên 80%
doanh nghiệp đang chịu tác động tiêu cực do ảnh hưởng của đại dịch. Tuy vậy, cũng có
3,3% số doanh nghiệp nhận được ảnh hưởng tích cực từ đại dịch, các doanh nghiệp này

hoạt động trong những ngành như bảo hiểm, y tế, bưu chính và chuyển phát, .... Doanh
thu của khu vực DN giảm, trong đó DN siêu nhỏ giảm nhiều nhất, tiếp đến là DN nhỏ,
DN vừa và DN lớn. Điều này phản ánh sức chống chọi của DN phụ thuộc rất lớn vào quy
mô DN. Doanh nghiệp thuộc khu vực dịch vụ giảm doanh thu nhiều nhất, tiếp đến là khu
vực công nghiệp và xây dựng. Doanh nghiệp khu vực Nông, lâm nghiệp và thuỷ sản giảm
doanh thu ít nhất. Lao động bình qn 9 tháng đầu năm 2020 của khu vực doanh nghiệp
giảm khá mạnh so với cùng kỳ năm trước, trong đó doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa,
doanh nghiệp ngoài nhà nước và doanh nghiệp thuộc khu vực công nghiệp và xây dựng
có tỷ lệ lao động giảm ở mức cao nhất. Kinh tế nước ta có độ mở lớn khơng chỉ với hàm
ý xuất khẩu là động lực cho tăng trưởng kinh tế. Cộng đồng DN cho biết hiện có khoảng
1/3 số doanh nghiệp đang thiếu hụt nguyên, vật liệu đầu vào. Nhóm doanh nghiệp có quy
mơ càng lớn có tỷ lệ thiếu hụt nguyên, vật liệu đầu vào càng cao, tỷ lệ này giảm dần theo
quy mô doanh nghiệp. Điều này khơng có nghĩa trong bối cảnh đại dịch doanh nghiệp
càng nhỏ càng gặp ít khó khăn khi tiếp cận nguồn nguyên, vật liệu đầu vào. Đối với
doanh nghiệp càng nhỏ sự thiếu hụt nguyên, vật liệu đầu vào càng đáng lo ngại. Hiện tại
doanh nghiệp siêu nhỏ việc tiếp cận nguyên, vật liệu đầu vào chỉ thỏa mãn được gần 1/5

8


nhu cầu, tỷ lệ này tăng dần theo quy mô doanh nghiệp đến nhóm doanh nghiệp lớn là trên
1/3 nhu cầu. Thị trường tiêu thụ trong nước bị thu hẹp, khi có tới trên 2/3 số doanh
nghiệp cho rằng thị trường tiêu thụ trong nước giảm mạnh. Tỷ lệ doanh nghiệp gặp khó
khăn do thị trường xuất khẩu thu hẹp ở mức khá cao. Các doanh nghiệp xuất khẩu có quy
mơ càng lớn có tỷ lệ doanh nghiệp gặp khó khăn do thị trường xuất khẩu thu hẹp càng
cao. Sự sụt giảm đơn hàng xuất khẩu và khó khăn trong lưu thơng hàng hóa đang là
những khó khăn lớn nhất của đại bộ phận doanh nghiệp; chi phí vận chuyển, lưu kho tăng
cũng là vấn đề đáng quan ngại. Theo quy mơ doanh nghiệp, khó khăn trong lưu thơng
hàng hóa đang là vấn đề lớn nhất với nhóm doanh nghiệp siêu nhỏ; trong khi với nhóm
doanh nghiệp nhỏ, vừa và lớn, khó khăn lớn nhất do sụt giảm đơn hàng xuất khẩu. Với

tiềm lực tài chính và khả năng thanh khoản của khu vực DN nước ta còn yếu, khi đại dịch
COVID -19 lan rộng và diễn biến phức tạp, gây đình trệ sản xuất làm cho khu vực DN
càng gặp nhiều khó khăn hơn về vốn cho sản xuất.
1.1.3. Thương mại điện tử trong bối cảnh covid-19
Khơng có gì đáng ngạc nhiên khi Covid-19 đã trở thành một lợi ích cho bán lẻ trực
tuyến khi đại dịch khiến mọi người khơng muốn kết hợp và khóa máy buộc hàng triệu
người phải ở nhà. Số lượng và khối lượng bán hàng đã tăng lên đáng kể cùng với doanh
thu. Bộ phận bán lẻ quốc tế của Amazon lần đầu tiên có lãi và hầu hết các cơng ty thuần
túy lớn nhất đều chứng kiến mức tăng từ 10-20 điểm phần trăm trong quý II năm 2020.
Các nền tảng bán lẻ đã trải qua một đợt tăng lưu lượng truy cập tồn cầu chưa từng
có từ tháng 1 năm 2019 đến tháng 6 năm 2020, vượt qua cả những đỉnh điểm lưu lượng
truy cập vào mùa lễ. Nhìn chung, các trang web bán lẻ đã tạo ra gần 22 tỷ lượt truy cập
vào tháng 6 năm 2020, tăng từ 16,07 tỷ lượt truy cập toàn cầu vào tháng 1 năm 2020. Tất
nhiên, điều này là do đại dịch coronavirus toàn cầu đã buộc hàng triệu người phải ở nhà
để ngăn chặn sự lây lan của vi-rút. Do có nhiều đơn đặt hàng tại nhà và muốn tránh các
cửa hàng đông đúc ở những nơi có thể mua sắm, người tiêu dùng đã chuyển sang sử dụng
Internet để mua sắm các mặt hàng hàng ngày như tạp hóa hoặc giấy vệ sinh.

9


Tuy nhiên, vẫn có những tác động tiêu cực đối với các nhà bán lẻ trực tuyến như
Rakuten, do phụ thuộc nhiều vào việc bán vé du lịch và giải trí - những phân khúc đã bị
ảnh hưởng nặng nề bởi cuộc khủng hoảng. Mặc dù nhiều nhà bán lẻ thời trang nhanh đã
tăng gấp đôi hoặc gấp ba số lượng bán hàng trực tuyến, nhưng nó khơng đủ để bù đắp
cho việc đóng cửa các cửa hàng trong đại dịch.
Đối với Việt Nam:
Tốc độ tăng trưởng: Kết thúc năm 2020, thương mại điện tử Việt Nam tăng
trưởng 18% so với quy mô đạt 11,8 tỉ USD.
Về hoạt động: COVID-19 trở thành chất xúc tác thay đổi hành vi người tiêu dùng

– mọi người nhanh chóng chuyển mạng từ mua sắm trực tiếp sang mua sắm trực tuyến.
Về nhân sự trong ngành: Vì vẫn giữ được lợi thế kinh doanh, nhiều doanh
nghiệp thương mại điện tử không chỉ tồn tại mà cịn phát triển nhanh, dẫn tới mở rộng
quy mơ, gia tăng nhân sự cho ngành.
Về đối ngoại: Không chỉ mua – bán nội địa diễn ra, dựa trên nền tảng “số”, cơ
quan chức năng cùng các doanh nhân – doanh nghiệp Việt Nam đã có thể thực hiện trao
đổi hàng hố – giao thương đối ngoại
Có thể kể đến sự tham gia đông đảo của giới doanh nhân, doanh nghiệp Việt vào
hàng loạt sự kiện như: hội nghị giao thương trực tuyến hàng hóa chun đề nơng sản,
thực phẩm Việt Nam - Quảng Tây, Trung Quốc; hội nghị Giao thương trực tuyến nông
sản, thực phẩm Việt Nam – Vân Nam, Trung Quốc; hội nghị giao thương trực tuyến nông
sản, thủy sản, thực phẩm Việt Nam – Singapore hay hội nghị xúc tiến thương mại giày
dép Việt Nam - Hoa Kỳ hậu COVID-19…
Đặc biệt, Bộ cơng thương đã có các hoạt động hợp tác với Amazon hỗ trợ, ứng
dụng thương mại điện tử trong hoạt động xuất khẩu trực tuyến, hỗ trợ doanh nghiệp Việt

10


Nam từng bước thâm nhập thị trường xuất khẩu Hoa Kỳ và các thị trường khác trên thế
giới.
Mặt trái:
Một số doanh nghiệp vì tham lợi nhuận đã khơng màng tới lợi ích của người tiêu
dùng, làm ảnh hưởng tới hình ảnh của ngành thương mại điện tử. Cụ thể, một số doanh
nghiệp dựa vào sự phát triển mạnh của thương mại điện tử đã chấp nhận bán phá giá,
nâng giá sàn, sử dụng hàng giả, hàng nhái, …
Một điểm yếu khác, đó là về vấn đề thanh tốn tại Việt Nam. Vì hình thức thanh
tốn trực tuyến cịn chưa phổ rộng. Việc sử dụng thanh toán về tiền mặt vẫn là một nhược
điểm, điểm cản gây ảnh hưởng tới các doanh nghiệp thương mại điện tử. Điều này đã dẫn
tới việc chưa tối ưu hoá 100% lợi thế phát triển của ngành thương mại điện tử.

1.2. Vai trò của thương mại điện tử trong bối cảnh Covid-19
1.2.1. Đối với các tổ chức (doanh nghiệp)
Thứ nhất, quảng bá thông tin và tiếp thị cho thị trường tồn cầu với chi phí
thấp: với khả năng kết nối internet hiện nay, bạn có thể dễ dàng đưa thông tin quảng cáo
đến hàng triệu người từ khắp mọi nơi trên thế giới. Tùy thuộc vào nhu cầu và khả năng
tài chính chi trả cho việc quảng bá mà doanh nghiệp cần có kế hoạch quảng cáo cho phù
hợp.
Thứ hai, dịch vụ tốt hơn cho khách hàng: Với thương mại điện tử, bạn có thể
cung cấp catalogue, thông tin, bảng báo giá chi tiết cho khách hàng một cách nhanh
chóng và thuận tiện, và việc mua hàng trên mạng đã trở nên dễ dàng phổ biến rất nhiều…
Trong thời đại ngày nay, cuộc sống số hóa đã đẩy nhịp sống tăng cao, khách hàng ngày
càng địi hỏi mọi thứ phải nhanh hơn từ thơng tin sản phẩm, việc mua hàng, thanh tốn và
các chính sách hậu bán hàng, ...

11


Thứ ba, tăng doanh thu: Với thương mại điện tử, đối tượng khách hàng của bạn
giờ đã khơng cịn giới hạn về khoảng cách địa lý hay thời gian làm việc. Do đó, mỗi
doanh nghiệp tiếp cận được số lượng khách hàng lớn, đẩy cao doanh thu lợi nhuận của
mình.
Thứ tư, giảm chi phí: Với thương mại điện tử sẽ không tốn kém quá nhiều cho
việc thuê cửa hàng, mặt bằng, nhân viên phục vụ, … Đặc biệt với những doanh nghiệp
xuất khẩu, các chi phí phát sinh do khoảng cách có thể giảm thiểu đi đáng kể
Thứ năm, tăng lợi thế cạnh tranh: Trong bối cảnh đa số mọi doanh nghiệp hiện
nay đều tham gia thương mại điện tử thì doanh nghiệp nào có những ý tưởng sáng tạo,
chiến lược tiếp thị tốt sẽ là lợi thế để cạnh tranh. Bởi thương mại điện tử là một sân chơi
cho sự sáng tạo, sự đột phá cho tất cả mọi doanh nghiệp.
Tại Việt Nam, dịch Covid-19 đã tác động mạnh đến TMĐT nói chung và
TMĐTXBG nói riêng. Qua khảo sát của iPrice Insights phối hợp SimilarWeb đối với 4

nền tảng TMĐT dẫn đầu thị trường thì có 3 nền tảng Tiki, Lazada và Sendo có số lượng
khách hàng truy cập sụt giảm mạnh so với cùng kỳ và các quý cuối năm 2019. Chỉ có nền
tảng Shopee có giảm trong quý III và quý IV/2019 nhưng lấy lại đà tăng vào quý I/2020
(VECOM, 2019) (Hình 3).
Tuy nhiên, giai đoạn dịch Covid-19 và hầu hết các quốc gia áp dụng lệnh giãn
cách xã hội, người dân bị hạn chế tiếp cận đến các cửa hàng, siêu thị trong thời gian khá
dài. Điều này đã thúc đẩy không chỉ người tiêu dùng có sự thay đổi quan trọng thói quen
mua hàng từ thương mại truyền thống sang mua trực tuyến trên các sàn giao dịch điện tử
hoặc các website, thúc đẩy nhanh chóng sự chuyển đổi số của DN TMĐT, DN logistics
hỗ trợ trong giao hàng đến tận nhà.
COVID-19 là cú huých đáng kể với thương mại điện tử, khiến nhiều doanh nghiệp
trước đây chưa từng bán trực tuyến nay bán trực tuyến, nhiều người chưa bao giờ mua hàng

12


trực tuyến nay mua hàng trực tuyến. Tuy vậy, sức mua thị trường vẫn bị tác động khá nặng
nề bởi dịch bệnh.
Số lượng giao dịch tăng mạnh so cùng kỳ nhưng tăng trưởng về doanh thu của thị
trường lại giảm do các mặt hàng giao dịch thương mại điện tử giai đoạn COVID-19 có giá
trị thấp. Ảnh hưởng của dịch cũng khiến hoạt động đặt phòng, mua vé máy bay online... sụt
giảm mạnh.
Hiện nay, lượng khách hàng truy cập các sàn trung bình khoảng 3,5 triệu lượt
khách/ngày, tăng hơn 150% so với kỳ trước. Các phân tích của GlobalData’s E-Commerce
Analytics cho thấy với tốc độ tăng trưởng xấp xỉ 18% hiện nay, dự kiến vào năm 2024 quy
mô thị trường có thể đạt 26,1 tỉ USD.
1.2.2. Đối với người tiêu dùng
Khi TMĐT phát triển, việc mua bán giao dịch dường như khơng cịn trở ngại nào
đáng kể thì người được hưởng lợi nhiều nhất vẫn là người tiêu dùng – đối tượng, động cơ
phát triển của xã hội + mua sắm mọi lúc mọi nơi.

Ngày nay trong thời đại thông tin, khái niệm “shopping qua mạng” đang trở nên
ngày càng có tính xã hội hóa cao, số người tiếp cận với internet, với mạng ngày càng tăng
và kèm theo đó là rất nhiều dịch vụ được mở ra, tao nên một lớp thị trường mới:” thị
trường áo”.
Thứ nhất, hạn chế khoảng cách, tụ tập đông người
Với diễn biến phức tạp của Covid- 19 nên tâm lý hạn chế tiếp xúc với người xung
quanh khiến người tiêu dùng lựa chọn mua sắm trực tuyến nhiều hơn. Chỉ với chiếc điện
thoại di đơng thơng minh, người tiêu dùng có thể lựa chọn bất cứ sản phẩm gì mình mong
muốn mà khơng phải di chuyển tới nhiều địa điểm, hạn chế khoảng cách, tụ tập đông
người.

13


Thứ hai, giúp người tiêu dùng có nhiều sự lựa chọn hơn, tham khảo được nhiều
nguồn hàng có giá cả phù hợp tránh được tình trạng hết hàng do tích trữ hàng hóa trong
thời điểm dịch bệnh.
Nhiều hàng hóa, nhiều nhà cung cấp để lựa chọn: đây là một lợi thế mà chỉ có hình
thức mua bán siêu thị mới có thể cạnh tranh đươc. Số lượng hàng hóa mà các cửa hàng và
DN cung cấp cũng dễ lựa chọn và đa dạng, phong phú hơn rất nhiều so với hình thức
kinh doanh truyền thống. Trong bổi cảnh dịch bệnh, các hàng hóa tiêu dùng có khả năng
tích trữ lâu dài đều được người tiêu dùng thu mua trên các kệ hàng. Do đó mà nguồn
cung hàng hóa sẽ bị gián đoạn, “người” có người “khơng”. Tuy nhiên trên các sàn thương
mại thì người tiêu dùng sẽ được mua hàng trực tiếp từ các nhà phân phối mà không xảy
ra tình trạng thiếu hàng như các gian hàng truyền thống.
Thứ ba, giao dịch nhanh đảm bảo an toàn
Người tiêu dùng có thể lựa chọn và tiến hành mua bán tại nhà thơng qua việc truy
cập internet với hình thức thanh tốn thơng qua các loại thẻ tín dụng. Một cách thức
thanh toán hữu hiệu được dùng trong các giao dịch thương mại điện tử vào mùa dịch
bệnh virus Corona bùng phát đó là giao dịch bằng thẻ thanh tốn khơng tiếp xúc. Hình

thức thanh tốn này khơng chỉ thanh tốn đơn giản hơn mà cịn đảm bảo an tồn.
Thứ tư, người tiêu dùng có thể tận dụng nhiều ưu đãi, khuyễn mãi
Trong bối cảnh kinh tế Việt Nam đang chịu ảnh hưởng từ dịch bệnh Covid-19 dẫn
đến tình trạng sụt giảm lương, khó khăn trong cơng việc do đó nhiều người hạn chế chi
tiêu và gia tăng tiết kiệm vào thời điểm này. Chính vì vậy mà các sàn TMĐT đã triển khai
các chương trình khuyến mãi nhằm kích cầu tiêu dùng. Khi tiến hành giao dịch trên các
sàn trực tuyến, người tiêu dùng sẽ được hưởng nhiều những chính sách ưu đãi riêng của
mỗi sàn thương mại.
Thứ năm, được tiếp cận với nhiều hình thức cơng nghệ

14


Hiện nay việc sử dụng công nghệ ADSL đang trở nên phổ biến và thuận tiện, chi
phí hợp lý thì người tiêu dùng có thể ngồi tại nhà để lựa chọn sản phẩm với đầy đủ âm
thanh, hình ảnh và các thông số kỹ thuật.
Thứ sáu, tiết kiệm thời gian
Trên thực tế, người tiêu dùng phải mất rất nhiều thời gian để di chuyển giữa các
cửa hàng và ngay tại một của hàng cũng cần nhiều thời gian để lựa chọn hoặc tìm kiếm
một sản phẩm nào đó mà khơng phải chỗ nào người tiêu dùng tìm đến cũng đều sẵn sằng
cung cấp cái mà họ cần. Mua sắm trực tuyến sẽ thuận tiện và tiết kiệm thời gian hơn so
với việc phải đi tìm kiếm hàng hóa ở các cửa hàng và siêu thị.
1.2.3. Đối với xã hội
Với bối cảnh đại dịch phức tạp như vậy và sự phát triển của thương mại điện tử đã
đóng vai trị quan trong không chỉ với doanh nghiệp, người tiêu dùng mà cịn quan trọng
với tồn xã hội
Thứ nhất, thương mại điện làm giảm đám đông trong xã hội
Do tâm lý ngại ra ngồi đi chợ, mua hàng vì sợ lây nhiễm bệnh, nhiều người dân
đã lựa chọn mua các sản phẩm thiết yếu, các vật dụng y tế qua mạng Internet, vì thế hoạt
động thương mại điện tử đã làm giảm nhiều đám đông. Khi tiến hành hoạt động thương

mại truyền thống, tiền từ tay người mua sang người bán chuyển từ người này sang người
khác làm dễ lây virus từ tờ tiền mang lại. Để đảm an tồn thì tồn xã hội đã thực hiện các
chỉ thị, nghị định của Chính phủ về cách ly xã hội.
Trong những năm gần đây, để mua được một món hàng vừa ý khơng nhất thiết
phải đến chợ truyền thống, cửa hàng tiện ích, hay siêu thị, mà chỉ cần một vài cú "lick
chuột" là cả một thế giới hàng hóa hiện ra ngay trên màn hình, tha hồ cho người mua lựa
chọn, làm thay đổi thói quen mua sắm của người tiêu dùng. Thương mại điện tử sẽ khơng
chỉ có cuộc cạnh tranh về giá mà còn về ưu thế giao hàng. Việc mua hàng và giao hàng

15


ngay trong ngày sẽ là sự cạnh tranh với phương thức thương mại truyền thống mà các
nhà cung cấp hàng hóa đang hướng đến. Chính vì vậy, thương mại điện tử đang là xu
hướng phát triển, được người tiêu dùng, nhất là giới trẻ ưa chuộng. Nắm bắt xu hướng
này, nhiều nhà cung cấp hàng hóa thơng qua khơng gian mạng đã thành lập các trang bán
hàng điện tử với nhiều tính năng hỗ trợ người tiêu dùng vượt trội. Nhiều quốc gia trên thế
giới đang đối mặt với tình hình dịch bệnh phức tạp, áp dụng các phương thức thương mại
điện tử tối ưu nhất để tranh việc ra ngoài, đảm bảo an toàn cho bản thân và xã hội.
Thứ hai, thương mại điện tử phát triển thúc đẩy xã hội phát triển theo.
Bất chấp sự khác biệt dai dẳng giữa các quốc gia, cuộc khủng hoảng COVID-19
đã nâng cao tính năng động trong bối cảnh thương mại điện tử giữa các quốc gia và mở
rộng phạm vi thương mại điện tử, bao gồm thông qua các công ty mới, phân khúc người
tiêu dùng (ví dụ như người cao tuổi) và các sản phẩm (ví dụ như cửa hàng tạp
hóa). Trong khi đó, giao dịch thương mại điện tử ở nhiều nước đã có phần chuyển dịch từ
hàng hóa và dịch vụ xa xỉ sang các mặt hàng thiết yếu hàng ngày, phù hợp với số lượng
lớn cá nhân.
Thanh toán trực tuyến cũng được lựa chọn nhiều hơn trong giao dịch thương mại
điện tử bởi đây là cách thức hữu hiệu để hạn chế lây truyền virus. Những bước tiến về
cơng nghệ và số hóa đã mang đến cơ hội cho thanh toán kỹ thuật số trong việc kết nối

giữa người mua và người bán trong thời gian giãn cách xã hội và ở góc độ nào đó, góp
phần không nhỏ trong việc ổn định nền kinh tế - xã hội trong thời gian bị ảnh hưởng bởi
dịch bệnh.
Ở một số quốc gia, bao gồm Canada, Hy Lạp, Ireland, Malta, Ba Lan và Thổ Nhĩ
Kỳ, Mastercard và Visa đã tích cực làm việc với chính phủ để cung cấp trải nghiệm thanh
tốn khơng tiếp xúc cho khách hàng và giúp các thương nhân dễ dàng chấp nhận loại
hình thanh toán này hơn. Điều này đồng nghĩa là chủ thẻ có thể mua sắm nhiều hơn và
chỉ cần chạm để thanh tốn mà khơng cần phải sử dụng bảng bấm mã PIN - một phương
tiện có thể lây lan virus.

16


Thứ ba, bản chất toàn cầu của COVID 19 và tác động đối với thương mại điện tử
có thể khuyến khích tăng cường hợp tác quốc tế và phát triển hơn nữa các chính sách
mua và cung ứng trực tuyến.
Thứ tư, thương mại điện tử cho phép tránh xa vật lý trong khi vẫn tiếp cận được
với đầy đủ các sản phẩm đa dạng.
Trong khi thương mại điện tử trước đây đối với nhiều nhóm người tiêu dùng tập
trung vào hàng hóa cơng nghệ cao, đồ chơi hoặc sách, thì hiện nay thương mại điện tử
ngày càng liên quan đến các mặt hàng mà tính sẵn có là rất quan trọng đối với một phần
lớn dân số, bao gồm hàng tạp hóa, thuốc và các nhu yếu phẩm khác. Thương mại điện tử
đã tiếp tục cho phép truy cập liên tục, trực tuyến hoặc thực tế, vào một số lĩnh vực nhất
định của đời sống công cộng, chẳng hạn như các buổi hòa nhạc, bảo tàng hoặc bể bơi ,
bao gồm cả việc phân bổ hiệu quả vé có đóng dấu thời gian để tránh quá tải. Tương tự,
đối với nhiều công ty, thương mại điện tử hiện là một chiến lược bán hàng thay thế hoặc
bổ sung quan trọng, cho phép tiếp tục hoạt động bất chấp các hạn chế liên hệ và các biện
pháp hạn chế khác.
Thứ năm, đối với người dân, thanh toán trực tuyến giúp tiết kiệm thời gian, có thể
thanh tốn mọi lúc mọi nơi và mở ra nhiều cơ hội tiếp cận các dịch vụ tài chính cho mọi

đối tượng người dân. Đối với xã hội, thanh toán qua ngân hàng rõ ràng là đảm bảo an
ninh, an toàn hơn cho các bên giao dịch, quyền lợi hợp pháp của người dân được bảo vệ
trong trường hợp có xảy ra tranh chấp. Thanh tốn qua ngân hàng nhiều hơn cũng giúp
tăng tính minh bạch của nền kinh tế, hạn chế các hoạt động kinh tế ngầm, các hành vi
tham nhũng, trốn thuế… Còn nhiều tác động tích cực khác nữa của thanh tốn khơng
dùng tiền mặt chưa được kể tại đây nhưng chắc chắn đây sẽ là xu thế được nhiều quốc gia
lựa chọn, bởi một quy luật không thể không nhận thấy là các nước có nền kinh tế phát
triển thường là những nước ít sử dụng tiền mặt hơn.
Cuối cùng, mua sắm tạp hóa trực tuyến và khám bệnh từ xa đang giúp tránh tiếp
xúc trực tiếp và giảm nguy cơ lây nhiễm mới. Trò chuyện video, phát trực tuyến phim và

17


giáo dục trực tuyến làm cho các biện pháp cân bằng thể chất trở nên dễ chịu hơn. Tại
Trung Quốc, các cơng ty thương mại điện tử đóng vai trị quan trọng trong việc giữ cho
người Vũ Hán được cung cấp hàng hóa trong suoosrt hai tháng khóa cửa hồi đầu năm
2020.
Đồng thời, thương mại điện tử có thể giúp duy trì việc làm trong thời kỳ khủng
hoảng. Đối với nhiều nhà hàng đã phải đóng cửa trong thời ký kinh tế đóng băng, dịch vụ
giao hàng trực tuyến đã trở nên cứu cánh. Các giao viên và chuyên gia tư vấn đang tiếp
tục làm việc thông qua hội nghị truyền hình. Trong một số trường hợp, thương mại điện
tử thậm chí đang tạo ra những cơ hội kinh tế mới.

18


CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG ỨNG DỤNG THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ
TRONG BỐI CẢNH ĐẠI DỊCH COVID-19
2.1. Thực trạng ứng dụng thương mại điện tử Việt Nam trong bối cảnh đại

dịch Covid-19
2.1.1. Đối với các tổ chức (doanh nghiệp)
Tình hình dịch bệnh Covid-19 diễn biến ngày càng phức tạp tạo ra nhiều thử
thách, khó khăn cho các doanh nghiệp ở tồn cầu trong đó có cả các doanh nghiệp, tổ
chức ở Việt Nam. Đặc biệt là thử thách thì các chính sách của Chính phủ đưa ra để nhằm
giải khả năng lây nhiễm của dịch bệnh như cách ly xã hội, phát hiện sớm các ca bệnh
trong cộng đồng được duy trì để khoanh vùng, dập dịch ngay lập tức, đóng nhiều của
hàng kinh doanh... Một số ngành, lĩnh vực kinh tế chịu sự tác động của dịch Covid-19
năm 2020 như Ngành nông nghiệp và phụ trợ; Công nghiệp chế biến, chế tạo; Xây dựng;
Bán lẻ; Du lịch; ...
Đại dịch COVID-19 đã và đang ảnh hưởng nặng nề lên hầu hết các ngành kinh tế.
Tuy nhiên, nó lại thúc đẩy mạnh mẽ nền tảng kinh doanh online. Hành vi người mua sắm
chuyển dịch một cách chóng mặt từ “offline” sang hướng “online”. Chính vì vậy, các
doanh nghiệp ở Việt Nam áp dụng các mơ hình thương mại điện tử để có thể tiếp cận với
khách hàng của mình tốt hơn. (tốc độ tăng trưởng ngành thương mại điện tử năm nay có
thể đạt mức 30%, với tổng giá trị đạt hơn 15 tỷ USD.)
Thương mại điện tử có tốc độ tăng trưởng tốt
Quý 2/2020, đại dịch Covid-19 làm cho thương mại điện tử Việt Nam cho thấy rõ
các bước phát triển mới, vượt trội so với các nước trong khu vực.

19


Bảng 2.1.1. Tốc độ tăng trưởng của thương mại điện tử ở một số quốc gia

Các đơn hàng thương mại điện tử ở Việt Nam tăng ổn định vào đầu tháng 4 khi
dãn cách xã hội được thực hiện triệt để. Điều đó đã đưa mức tăng trưởng trung bình từ
đầu tháng 3 lên tới 5.7%, vượt xa ngành bán lẻ đang chứng kiến sụt giảm tới 30-40%.
Trong khi đó Indonesia vẫn tăng trưởng mạnh (15%). Còn Philippines sụt tới 80% (tất cả
các hàng hố khơng thiết yếu) do lệnh cấm của chính phủ, khơng cho phép các cơng ty

vận chuyển hoạt động.
Ứng dụng công nghệ số trong doanh nghiệp
Năm 2020, các DN Việt đã ứng dụng công nghệ số và TMĐT để phát triển kênh
phân phối mới. Đặc biệt là các DN sản xuất nằm trong nhóm lớn nhất cả nước đều đưa
TMĐT vào chiến lược phát triển dài hạn, để đối phó với khủng hoảng và xây dựng kênh
phân phối mới. Khoảng 14,6% DN lựa chọn TMĐT để đối phó với đại dịch nên TMĐT
đã dần trở nên phổ biến, vừa là giải pháp cho DN Việt, vừa tạo nên xu hướng mới, thuận
tiện cho người tiêu dùng.

20


Chương trình phát triển TMĐT và các chương trình hỗ trợ DN ứng dụng, từng
bước đặt nền móng cho các hạ tầng phát triển TMĐT tại Việt Nam như Hệ thống thanh
toán TMĐT quốc gia KeyPay, Hệ thống Trục điện tử kết nối doanh nghiệp ERP Store,
Ngày mua sắm trực tuyến Việt Nam Online Friday, Gian hàng quốc gia Việt Nam trên các
sàn TMĐT lớn…
TMĐT năm 2020 đã chứng kiến những sự tăng trưởng bùng nổ ngay sau khi hàng
hóa biên giới được thông thương thuận lợi trở lại. Ngày mua sắm trực tuyến Việt Nam
2020 đã ghi nhận trên 113 triệu lượt xem và tương tác của người tiêu dùng trên các nền
tảng trực tuyến của Online Friday, thị trường ghi nhận 3,7 triệu đơn hàng được giao dịch
trong 60 giờ, tăng 267% so với cùng kỳ năm ngoái.
Cuộc đua của các nhóm ngành trên các sản thương mại điện tử
Các ngành hàng giá trị cao khơng cịn là sân chơi chính của các sàn TMĐT. Trong
trạng thái bình thường mới để khơi phục kinh tế hiện nay thì các ngành hàng trọng yếu để
cạnh tranh chính là bách hóa và thực phẩm tươi sống. Đây là những ngành hàng nằm
trong kế hoạch phát triển ở thì tương lai đối với các doanh nghiệp TMĐT ở trước dịch,
nhưng chất xúc tác covid 19 đã đốt cháy giai đoạn chuyển giao khiến nhu cầu các ngành
này tăng cao trong dịch. Nếu trước đây, thời trang và mỹ phẩm là những mặt hàng bán
chạy nhất trên các sản TMĐT thì trong bối cảnh dịch covid-19, bách hóa là mặt hàng có

sức hấp dẫn nhất hiện nay.
Bảng 2.1.2. Tốc độ tăng trưởng trung bình của các ngành hàng trên các sản thương mại
điện tử trong năm 2020
(Dữ liệu: iprice Group, Similar Web)
Doanh thu các sàn TMĐT tăng cao tuy nhiên lợi nhuận lại giảm do nhu cầu khách
hàng là các hàng hóa có biên độ lợi nhuận thấp. Một phần bởi vì chuỗi cung ứng của các

21


ngành hàng bách hóa, thực phẩm tươi sống, thiết bị y tế vẫn chưa sẵn sàng để bước vào
các sàn TMĐT.
Nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ bị ảnh hưởng tiêu cực
Doanh nghiệp nhỏ và vừa là những doanh nghiệp bị ảnh hưởng mạnh mẽ nhất,
nhiều đơn vị giảm mạnh doanh số, thậm chí doanh thu, lợi nhuận giảm về xấp xỉ bằng 0.
Viện Khoa học Quản trị Doanh nghiệp nhỏ và vừa (SISME) đã xây dụng nền tảng số kết
nối cộng đồng doanh nghiệp, các đơn vị (hơn 1200 doanh nghiệp) có thể áp dụng điều
hành cơng ty từ xa, hướng tới số hóa quản trị và tối ưu hóa hoạt động sản xuất kinh
doanh...
Cùng với đó, chính các doanh nghiệp thuộc khu vực nhỏ và vừa cũng cần sự chủ
động ứng dụng nền tảng số vào hoạt động sản xuất kinh doanh, kết nối giao thương để
chia sẻ nguồn lực; tích cực chuyển đổi phương thức quản lý, quản trị hoạt động sản xuất
kinh doanh từ xa (hay còn gọi là cơ chế hoạt động không gặp mặt); tuyệt đối tuân thủ các
giải pháp giúp giảm thiểu lây lan dịch bệnh trong thời dịch COVID-19 và nâng cao hiệu
suất của người lao động cũng như gia tăng sự minh bạch của doanh nghiệp trong bối cảnh
hiện nay. Hoặc họ mua nhượng quyền thương hiệu hay hợp tác với các thương hiệu uy tín
khác để phát triển
Các doanh nghiệp kiến tạo thị trường phát triển nổi trội
Sự vào cuộc kịp thời của các sàn TMĐT đã góp phần cho tăng trưởng thương mại
điện tử B2C tại Việt Nam. Các doanh nghiệp kiến tạo thị trường ngày càng phát triển nổi

trội ở Việt Nam. Dưới đây là bảng thể hiện được sự phát triển của họ:

22


Bảng 2.1.3. Bảng xếp hạng các doanh nghiệp thương mại điện tử hàng đầu tại Việt Nam

(Nguồn: iprice Group, Similar Web)
Các doanh nghiệp kiến tạo thị trường phát triển rất mạnh mẽ trong mùa dịch khi
đáp ứng được nhu cầu mua sắm cao của người tiêu dùng, khách hàng. Các doanh nghiệp
nổi bật là shopee (lượng truy cập web mỗi tháng năm 2020 là hơn 37000000), Sendo
(lượng truy cập mỗi tháng là 27090000), tiếp theo là Lazada.vn, Tiki.
Các doanh nghiệp thực hiện Shopee, Lazada, Tiki và Sendo đều ra mắt tính năng
phát trực tiếp trên ứng dụng di động. các sàn TMĐT đang tạo ra một động lực phát triển

23


lớn cho ngành bách hóa trực tuyến, đặc biệt là về hậu cần giao vận. Năm 2020 thì giữa
tháng 4, Lazada triển khai cung cấp thực phẩm tươi sống, giao hàng nhanh trong 2 giờ.
Đến tháng 5, Tiki cũng giới thiệu TikiNGON – dịch vụ bán hàng tươi sống giao nhanh
trong 3 giờ. Cuộc đua bách hóa trực tuyến ngày càng nóng lên.
Tiếp theo là các hoạt động phát triển cơ sở hạ tầng chuyên sâu, đặc biệt tập trung
vào dịch vụ giao hàng nhanh. Thông qua các hoạt động này, các chợ thương mại điện tử
đang cố gắng tạo ra các đề xuất giá trị mới và thực tế hơn để giữ chân khách hàng, đồng
thời giảm sự phụ thuộc của họ vào chiết khấu. Những nỗ lực được tiếp tục và nâng cao
vào năm 2020 khi dịch bệnh Covid-19 đang diễn ra phức tạp.
Sự phát triển nhanh chóng của một số ứng dụng thương mại
Mơ hình thanh tốn khơng tiền mặt lên ngơi hay cịn gọi là ví thương mại điện tử.
Ước tính số lượng thanh tốn online trên các ứng dụng tăng khoảng 600% so với cùng kì

năm ngối.
Một số nhóm ngành ứng dụng thương mại được nhận định tăng trưởng cao trong
thời gian này như: Giáo dục trực tuyến (Zoom); Tư vấn sức khỏe trực tuyến…. Đặc biệt
là các nền tảng xem phim trực tuyến như Netflix đang phát triển tại nhiều quốc gia. Ứng
dụng này đã mang về mức lợi nhuận lên đến 1 tỷ USD trên toàn thế giới.
Giao thương - trao đổi hàng hóa với nước ngồi trên nền tảng “số”
Các doanh nghiệp khơng chỉ mua bán trong nước mà cịn họ dựa trên nền tảng
“số” thực hiện trao đổi hàng hóa – giao thương đối ngoại. Điều đó thể hiện qua việc
doanh nhân, doanh nghiệp Việt tham gia vào hàng loạt sự kiện như: hội nghị giao thương
trực tuyến hàng hóa chuyên đề nông sản, thực phẩm Việt Nam - Quảng Tây, Trung Quốc;
hội nghị Giao thương trực tuyến nông sản, thực phẩm Việt Nam – Vân Nam, Trung
Quốc; hội nghị giao thương trực tuyến nông sản, thủy sản, thực phẩm Việt Nam –
Singapore hay hội nghị xúc tiến thương mại giày dép Việt Nam - Hoa Kỳ hậu Covid 19…

24


Như vậy có thể thấy rằng, thương mại điện tử là một giải pháp quan trọng để thúc
đẩy nền kinh tế của mỗi quốc gia, doanh nghiệp trong đại dịch Covid-19. Thương mại
điện tử cũng giúp cho khách hàng, người tiêu dùng tiếp cận được với hàng hóa, dịch vụ
dễ dàng hơn.
2.1.2. Đối với người tiêu dùng
Nổi bật mua sắm trên ứng dụng di động
Công nghệ phát triển thúc đẩy xã hội phát triển theo, từ đó mơ hình kinh doanh
cũng có nhiều thay đổi. Trong những năm gần đây, để mua được một món hàng vừa ý
khơng nhất thiết phải đến chợ truyền thống, cửa hàng tiện ích, hay siêu thị, mà chỉ cần
một vài cú "lick chuột" là cả một thế giới hàng hóa hiện ra ngay trên màn hình, tha hồ
cho người mua lựa chọn, làm thay đổi thói quen mua sắm của người tiêu dùng. Điều này
đã làm cho lượng truy cập vào các ứng dụng trực tuyến tăng cao.
Kết quả quý II, theo báo cáo của iPrice Group và App Annie, tổng số lượt truy cập

vào các ứng dụng mua sắm trực tuyến tại Việt Nam đã đạt 12,7 tỷ, cao nhất từ trước đến
nay và tăng 43% so với quý I.

25