(TH) rèn kĩ năng sống cho học sinh lớp 3b qua hoạt động trải nghiệm

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN
Kính gửi: Hội đồng khoa học huyện ...................... .
Số Họ và tên
T
T
1

......................

Ngày
Nơi
tháng năm cơng
sinh
tác

Chức
danh

TH ....... Giáo
............ viên
...

Trình
độ
chun
mơn
Cao
đẳng

Tỉ
lệ(%)
đóng góp
tạo
ra
sáng kiến
100%

Là tác giả đề nghị xét công nhận sáng kiến: Rèn kĩ năng sống cho học
sinh lớp 3B qua hoạt động trải nghiệm.
1. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: Khơng có
2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến:
Rèn kĩ năng sống cho học sinh qua các hoạt động trải nghiệm nhằm
phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của các em trong học tập, lao
động và vui chơi. Qua đó giúp cho các em mạnh dạn, tự tin khi giao tiếp,
chủ động, sáng tạo trong tiếp thu bài học và vận dụng kiến thức trong thực
tế. Ngồi ra cịn giúp các em biết tự chăm sóc và bảo vệ bản thân mình.
Sáng kiến áp dụng thuộc lĩnh vực giáo dục.
3. Ngày sáng kiến được áp dụng:
Sáng kiến được áp dụng từ ngày 06/9/2018 đến ngày tháng 4/2019.
4. Mô tả bản chất của sáng kiến:
4. 1. Tính mới:
“Rèn kĩ năng sống” qua hoạt động trải nghiệm cho học sinh trong tất
cả các tiết học ở các môn học và ở mọi lúc, mọi nơi như tham gia các hoạt
động giáo dục, hoạt động tập thể, vui chơi và khi ở gia đình. Chính các em
học sinh là người tích hợp được các kĩ năng đã học để giải quyết các vấn đề
trong thực tiễn của cuộc sống hàng ngày. Sáng kiến có thể ứng dụng rộng rãi
trong các trường tiểu học trong tồn huyện, tồn tỉnh. Nhằm góp phần nâng
cao chất lượng giáo dục toàn diện trong các nhà trường. Học sinh yêu

trường lớp, yêu các hoạt động, chủ động, tự tin khi chiếm lĩnh kiến thức cho
bản thân. Sáng kiến sẽ phát huy rất tốt việc tích lũy kiến thức cho học sinh
1


và đặc biệt chú trọng đến việc chăm sóc và bảo vệ bản thân trong môi
trường sống của xã hội hiện đại. Nhằm định hướng cho học sinh biết cách
học và tự tin học tiếp lên cấp học trên. Với vốn kiến thức tích lũy được, học
sinh có thể học tiếp ở các cấp học trên một cách tự tin và sáng tạo.
Khi “Rèn kĩ năng sống” cho học sinh đã thu hút được phụ huynh tham
gia vào phong trào “học, chơi và làm cùng con” từ đó phụ huynh đã quan
tâm, gần gũi với con hơn, biết dành thời gian quan tâm đến con nhiều hơn.
Với yêu cầu đó người giáo viên cần tự đổi mới phương pháp dạy học của
mình cùng với sự vào cuộc của phụ huynh và dựa vào đối tượng học sinh
trong lớp và khả năng nhận thức của từng em để các em đều đạt chuẩn kiến
thức, kĩ năng và phát triển toàn diện năng lực, phẩm chất. Các em có kĩ năng
sống tốt, thích nghi kịp sự phát triển của xã hội. Để học sinh phát triển tồn
diện thì giáo viên cần phải thấu hiểu tâm tư, tình cảm của học sinh, biết
được nhu cầu chính đáng của học sinh. Một trong những nhiệm vụ quan
trọng của giáo viên là phải “Rèn kĩ năng sống” cho học sinh nhằm phát huy
tính tích cực, chủ động, sáng tạo của của các em. Các thầy cô cũng đã chủ
động, quan tâm trong việc trau dồi kĩ năng sống cho bản thân để dạy kĩ năng
sống cho học sinh.
Để phát huy vai trị gương mẫu tơi đã tạo cho các em cơ hội được trải
nghiệm, tự khẳng định bản thân đồng thời biết yêu thương chia sẻ, động
viên, yêu quý và giúp đỡ bạn bè và mọi người xung quanh. Tôi đã mạnh dạn
giao việc cho các em luân phiên làm lớp trưởng, nhóm trưởng và tổ trưởng
theo tuần, tháng. Sau đó tơi thường xun kiểm tra nhận xét kết quả học
sinh thực hiện theo giờ, ngày, đưa ra những việc học sinh đã làm được,
tuyên dương, khích lệ các em, đồng thời giúp các em biết được những mặt

còn hạn chế và đưa ra biện pháp hỗ trợ kịp thời trong các giờ học tại lớp
cũng như các buổi sinh hoạt tập thể. Kết quả lớp hiện tại có nhiều phong
trào"Rèn kĩ năng sống" đã và đang duy trì phát huy và nhân rộng hơn.
4.2. Tính thực tiễn:
* Đặc điểm tình hình: Năm học 2018 – 2019 tôi được Ban giám hiệu
nhà trường phân công chủ nhiệm và giảng dạy lớp 3B. Tro ng đó:
Tống
số

Nam

30

20

Nữ

Dân
tộc

Con hộ
nghèo

Con hộ
cận
nghèo

Mồ
côi

Khuyết
tật

10

11

3

2

1(cha)

1(bại
não)

Ghi
chú

2


* Thuận lợi:
- Giáo viên: Bản thân tôi luôn gương mẫu và có chun mơn vững
vàng, u nghề và vận dụng linh hoạt kiến thức học sinh đã biết vào bài học
nhằm phát huy tối đa khả năng sáng tạo của các em trong từng bài học. Với
sự phát triển của xã hội hiện nay thì học sinh ngồi việc lĩnh hội kiến thức,
phát triển năng lực, phẩm chất cũng cần phải được trang bị đầy đủ các kĩ
năng sống cần thiết để thích nghi và phát triển theo hướng tích cực. Tơi ln
ham học hỏi, tìm tịi và trang bị kiến thức về kĩ năng sống cho bản thân để

hồn thiện mình và giúp đỡ học sinh một cách thuận lợi nhất. Ngồi ra tơi
được sinh ra và lớn lên tại địa phương mà tôi đang công tác nên có rất nhiều
thuận lợi về việc tìm hiểu hồn cảnh của học sinh cũng như gần gũi khi chia
sẻ với phụ huynh.
- Học sinh: Hầu hết học sinh trong lớp tôi chủ nhiệm ngoan, biết vâng
lời bố mẹ và thầy cơ. Trong lớp tích cực chia sẻ và sẵn sàng quan tâm, hỗ
trợ bạn trong tiết học. Mạnh dạn nói ra những mong muốn của bản thân, hợp
tác tốt với cơ và bạn.
- Cơ sở vật chất: Trường có đủ phòng học, bảng, bàn ghế cho học sinh
học tập trong lớp cũng như có đủ sân chơi, bãi tập cho các em tham gia các
hoạt động tập thể và vui chơi. Phịng học có đủ ánh sáng, đảm bảo ấm về
mùa đơng và thống mát về mùa hè. Khn viên nhà trường có đủ tường,
rào, cơng trình vệ sinh, nước phục vụ đầy đủ cho sinh hoạt và an toàn khi
các em đến trường.
* Khó khăn:
- Giáo viên: Do tuổi cao nên thị lực giảm cũng ít nhiều gặp khó khăn
khi tham gia các hoạt động tại trường. Ngoài ra cũng chưa có phản ứng
nhanh trong các tình huống cần xử lí.
- Học sinh: Một số em hồn cảnh éo le, mồ côi, khuyết tật nên cũng rất
cần thời gian để quan tâm thỏa đáng đến các em. Trình độ nhận thức của các
em không đồng đều, nhiều em hiếu động mà các em đều là con em nông dân
do đó ít nhiều cũng ảnh hưởng đến chất lượng học tập và rèn luyện khi đến
trường.
- Phụ huynh: Còn nhiều phụ huynh có kinh tế cịn eo hẹp nên cịn đi
làm xa bỏ mặc con cho ông bà và nhà trường. Một số phụ huynh hạn chế về
kiến thức do đó cũng khơng thể rèn cho con những kĩ năng sống cần thiết
giúp các em học tập, lao động, vui chơi một cách tích cực nhất.
3

- Cơ sổ vật chất: Bàn ghế của học sinh cịn là bàn đơi ghế liền nên
cũng làm ảnh hưởng đến việc hoạt động nhóm của các em trong các giờ học.
* Thực trạng: Tôi đã tiến hành điều tra, khảo sát để giúp học sinh có kĩ
năng sống cần thiết từ đó nâng cao hiệu quả giao tiếp, học tập, vui chơi và
bảo vệ bản thân:
Qua khảo sát lần 1 ở lớp 3B với chủ đề: Kĩ năng của em; kết quả cụ
thể như sau:
Tổng
số

HS có kĩ năng tốt

HS biết thực hiện kĩ
năng

HS thực hiện kĩ năng
chưa tốt

HS

Số lượng

Tỉ lệ %

Số lượng

Tỉ lệ %

Số lượng

Tỉ lệ %

29

5

17,2%

13

44,8%

11

38,0%

Trong lớp tôi có 1 học sinh: Nguyễn Đình Dũng sinh năm 2006 là học
sinh khuyết tật nặng không đánh giá.
* Nguyên nhân của thực trạng:
Do các em học sinh tiểu học đang thiếu kĩ năng sống rất nhiều nhưng
tơi có thể liệt kê một số nguyên nhân chủ yếu sau:
- Các gia đình hiện nay ít con và thường nng chiều con q mức.
Ngồi ra bố, mẹ cịn trẻ mải đi làm ăn xa để kiếm tiền hoặc ham dùng điện
thoại thông minh mà chưa quan tâm đến rèn kĩ năng sống cho con.
- Do sự phát triển của xã hội và của thơng tin mạng nên cũng có ảnh
hưởng đến sự phát triển kĩ năng sống của các em.
- Các em ở vùng nông thôn không được tham gia sinh hoạt các câu lạc
bộ, cung văn hóa cũng dẫn đến sự thiếu tự tin, nhạy bén và có phản ứng
chậm trong các tình huống thực tế của cuộc sống hàng ngày.
- Một phần cũng do giáo viên chưa chú trọng rèn kĩ năng sống cho các

em ở mọi lúc mọi nơi.
4.3. Giải pháp thực hiện:
Giải pháp 1: Rèn kĩ năng sống nhằm thực hiện yêu cầu đổi mới
Giáo dục Tiểu học.
Đảng ta đã xác định con người vừa là mục tiêu, vừa là động lực của sự
phát triển của đất nước. Để thực hiện thành cơng sự nghiệp cơng nghiệp hóa,
hiện đại hóa đất nước, cần phải có những người lao động mới phát triển toàn
4


diện, do vậy cần phải đổi mới giáo dục. Về đổi mới chương trình giáo dục
phổ thơng mới đã khẳng định mục tiêu là xây dựng nội dung chương trình,
phương pháp giáo dục, sách giáo khoa phổ thông mới nhằm nâng cao chất
lượng giáo dục toàn diện thế hệ trẻ, đáp ứng nguồn nhân lực phục vụ cơng
nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, phù hợp với thực tiễn và truyền thống
Việt Nam, tiếp cận trình độ giáo dục phổ thông ở các nước phát triển trong
khu vực và trên thế giới. Tiếp tục nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện,
đổi mới nội dung, phương pháp dạy học. Đảm bảo học sinh muốn học gì và
học như thế nào? Thì từ đó giáo viên mới biết tổ chức cho học sinh học tập
phát huy được tính chủ động và có sáng tạo trong các tiết học diễn ra trong
và ngoài nhà trường mà đạt được mục tiêu giáo dục của nhà trường. Mục
tiêu của giáo dục là đào tạo con người Việt Nam phát triển tồn diện, có đạo
đức, tri thức, sức khỏe, thẩm mĩ, hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm
chất và năng lực của học sinh. Như vậy, việc “Rèn kĩ năng sống” cho học
sinh trong các nhà trường là cần thiết và cấp bách để đáp ứng yêu cầu đổi
mới giáo dục phổ thông đang xây dựng hiện nay.
Giải pháp 2: Rèn kĩ năng sống cho học sinh.
Hiện nay dù các em được gia đình quan tâm chu đáo hay gia đình có
hồn cảnh éo le đi nữa thì các em vẫn thiếu những bước đi vững chắc để
trưởng thành. Người góp phần khơng nhỏ vào sự trưởng thành của các em là

người mẹ thứ hai đó chính là thầy, cơ. Vì vậy giáo viên cần tích cực đổi mới
phương pháp giảng dạy nhằm khuyến khích sự chuyên cần, tích cực của học
sinh, cần phải biết khai thác phát huy năng khiếu, tiềm năng sáng tạo ở mỗi
học sinh. Vì mỗi học sinh là một nhân vật đặc biệt, phải giáo dục học sinh
để các em cảm thấy thoải mái trong mọi tình huống của cuộc sống. Cần
thường xuyên tổ chức các hoạt động giáo dục một cách thích hợp tuân theo
một số quan điểm. Giúp các em phát triển đồng đều các lĩnh vực: thể chất,
ngơn ngữ, nhận thức, tình cảm - xã hội và thẩm mĩ. Phát huy tính tích cực
của các em, giúp các em hứng thú, chủ động khám phá tìm tòi, biết vận dụng
vốn kiến thức, kĩ năng vào việc giải quyết các tình huống khác nhau. Cần
giúp các em có được những mối liên kết mật thiết với những bạn khác trong
lớp, các em biết chia sẻ chăm sóc, cần phải học về cách hành xử, biết lắng
nghe trình bày và diễn đạt được ý của mình khi vào trong các nhóm học sinh
khác nhau, giúp các em ln cảm thấy tự tin khi tiếp nhận các thử thách
mới. Điều này liên quan tới việc các em có cảm thấy thoải mái, tự tin hay
không đối với mọi người xung quanh. Cần chuẩn bị cho học sinh sự tự tin,
thoải mái trong mọi trường hợp. Thường xuyên liên hệ với phụ huynh để kịp
thời nắm tình hình của các em, trao đổi với phụ huynh những nội dung và
5


biện pháp chăm sóc và giáo dục các em tại nhà, bàn bạc cách giải quyết
những khó khăn mà các em thường gặp phải. Từ thực tế làm công tác chủ
nhiệm tôi nhận thấy những hoạt động và kết quả của lớp là năng lực thực
tiễn, phẩm chất và năng lực sáng tạo đa dạng, khác nhau của các em học
sinh. Vì vậy, giáo viên khơng làm thay, khơng tổ chức, không phân công học
sinh một cách trực tiếp mà chỉ hướng dẫn, hỗ trợ, giám sát cho tập thể hoặc
cá nhân học sinh tham gia trực tiếp; hoặc giáo viên đứng ở vai trò tổ chức
hoạt động, giúp học sinh chủ động, tích cực trong càng nhiều hoạt động
càng tốt. Giáo viên phải là người quan sát, nhận xét, góp ý để đánh

giá và phải ngay trong q trình hoạt động thực tiễn, dựa trên các biểu hiện
cụ thể về phương thức chứ không chỉ dựa vào kết quả hoạt động cuối cùng
của học sinh. Ví dụ: Đặt học sinh trước tình huống có vấn đề cần giải quyết,
quan sát cách thức và kết quả giải quyết tình huống của học sinh để đánh giá
được năng lực giải quyết vấn đề và nhiều năng lực khác. Nhìn chung, đánh
giá năng lực của hoạt động trải nghiệm cần sử dụng nhiều hình thức đánh
giá, coi trọng nhận xét quá trình tiến bộ về nhiều mặt khác nhau của học
sinh. Ngoài việc rèn kĩ năng sống qua hoạt động trải nghiệm được thiết kế
thành hoạt động riêng, trong từng môn học cũng cần coi trọng việc tổ chức,
hướng dẫn các hoạt động trải nghiệm phù hợp với đặc trưng nội dung môn
học và điều kiện dạy học; cần phải lưu ý đến các điều kiện để thực hiện
chương trình hoạt động trải nghiệm nhằm phát huy tối đa năng lực tiềm ẩn
trong mổi học sinh. Khi rèn kĩ năng sống qua hoạt động trải nghiệm cần lưu
ý thu hút sự tham gia, phối hợp, liên kết nhiều lực lượng giáo dục trong và
ngoài nhà trường như: giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ môn, tổng phụ
trách, Ban giám hiệu nhà trường, cha mẹ học sinh, …thì mới thu được kết
quả như mong muốn. Nhờ có kĩ năng sống tốt mà các em học sinh lớp tơi có
thể sẵn sàng tham gia múa trong Ngày hội văn hóa trường học cùng với phụ
huynh và giáo viên đầy hào hứng và phấn khởi.
(Phụ lục ảnh 1)
Giải pháp 3: Rèn kĩ năng hoạt động tập thể.
Phối hợp với các đoàn thể trong nhà trường tổ chức các hoạt động văn
nghệ, thể thao một cách thiết thực, khuyến khích sự tham gia chủ động, tự
giác của học sinh. Tổ chức các trò chơi dân gian và các hoạt động vui chơi
giải trí tích cực khác phù hợp với lứa tuổi của học sinh. Ngay từ đầu năm
học, tôi đã xây dựng kế hoạch và thực hiện nhiều hoạt động một cách thiết
thực, khuyến khích sự tham gia chủ động, tự giác của học sinh. Cụ thể như
sau: Phát động học sinh chơi các trò chơi dân gian; sưu tầm các bài hát, điệu
6

múa thể loại dân ca cho học sinh theo phù hợp theo từng lứa tuổi. Thực hiện
nội dung tăng cường tổ chức các trò chơi dân gian và các hoạt động văn
nghệ, vui chơi giải trí tích cực khác phù hợp với lứa tuổi của học sinh Tiểu
học. Trong các buổi sinh hoạt lớp tôi thường hướng dẫn các em một trò chơi
dân gian hay cho các em giao lưu văn nghệ giữa các tổ dưới hình thức tổ
chức các trò chơi nhằm động viên các em mạnh dạn tự tin hơn khi biểu diễn
trước đông người. Trong mỗi lần giao lưu văn nghệ tơi thường thay đổi hình
thức biểu diễn và thay đổi các em tham gia vào đội văn nghệ; có như vậy
mới thúc đẩy được phong trào văn nghệ của lớp sơi nổi, tích cực hơn, Vì
mỗi em đều muốn thể hiện hết khả năng tiềm ẩn trong mình và mong muốn
được thể hiện trước đơng người. Duy trì việc sinh hoạt ngồi giờ lên lớp
theo chủ điểm để học sinh được học, được chơi một cách thoải mái và tự tin.
Tôi luôn sằn sàng hướng dẫn các trò chơi và tham gia chơi cùng các em giúp
cho tình cảm cơ trị thêm gắn kết và các em cởi mở hơn khi giao tiếp. Khi
được học và chơi thoải mái các sẽ giáo dục được các em tính bao dung, độ
lượng, sẵn sàng giúp đỡ những người xung quanh. Vì vậy tơi thường xun
tổ chức và tham gia cùng các em chơi trò chơi dân gian trong năm học.
(Phụ lục ảnh 2)
Giải pháp 4: Rèn kĩ năng giao tiếp cho học sinh.
Giáo viên cần dạy học theo hướng phát huy tính độc lập, sáng tạo của
học sinh gắn với thực tiễn, có kiến thức bổ trợ phong phú, sử dụng thiết bị
dạy học và ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học, luôn tạo cho các
em tính chủ động, tích cực, hứng thú trong học tập; phát huy tính sáng tạo,
tạo được bầu khơng khí cởi mở thân thiện của lớp, của trường. Trong giờ
học, giáo viên cần tạo cơ hội cho các em được nói, được trình bày trước
nhóm bạn, trước tập thể, nhất là các em còn hay rụt rè, khả năng giao tiếp
kém qua đó góp phần tích lũy kĩ năng sống giao tiếp, trao đổi, ứng xử với
mọi người xung quanh cho các em. Giúp học sinh biết lắng nghe và tôn
trọng ý kiến người khác, biết đặt câu hỏi với thầy cô giáo và người lớn các

vấn đề chưa hiểu rõ, biết nói ra ý kiến của mình. Tơi ln động viên học
sinh được nói và trình bày trước đơng người để các em được bộc lộ và thể
hiện hết các khả năng của mình. Ngồi ra từ đó cũng là động lực giúp các
bạn trong lớp nhìn nhận và có mục tiêu cố gắng hơn trong giao tiếp . Khi
thực hiện giải pháp này, tôi đã nhận thấy sự hào hứng, sôi nổi của học sinh.
Nhiều em học sinh rụt rè, ít nói nay đã cởi mở hơn trong giao tiếp và tham
gia các hoạt động do trường, lớp tổ chức. Các em thực sự chủ động giải
quyết và ứng phó trước các tình huống trong thực tiễn. Chất lượng học tập
7


và rèn luyện của học sinh lớp chủ nhiệm được nâng lên rõ rệt. Đáng tự hào
và vui mừng hơn nữa khi nhà trường thực hiện kế hoạch tổ chức ngày Hội
văn hóa trường học của Phịng Giáo dục & Đào tạo ......................, học sinh
lớp chủ nhiệm của tôi tuy chỉ là lớp 3 nhưng đã có em tham gia vào các hoạt
động chính như “Thuyết minh” trong gian hàng cùng giáo viên của trường
đầy tự tin và hào hứng.
(Phụ lục ảnh 3)
Giải pháp 5: Rèn kĩ năng tự phục vụ và tự chăm sóc bản thân .
Học sinh Tiểu học cần có khả năng tự phục vụ và chăm sóc bản thân:
tự lập trong việc mặc quần áo, đi giày dép, ăn uống, vệ sinh cá nhân… Từ
đó các em biết tự chuẩn bị đồ dùng học tập khi đến lớp và biết bảo quản đồ
dùng học tập của mình; các em biết xem bài và chuẩn bị bài trước khi đến
lớp. Giúp các em rèn được năng lực tự học, tự giải quyết vấn đề, ra quyết
định, biết quan tâm giúp đỡ mọi người xung quanh. Để thúc đầy được phong
trào thực hiện tốt năng lực tự phục vụ thì sau mỗi tiết học tơi đều tun
dương những em chuẩn bị tốt đồ dùng học tập, tích cực chia sẻ, ghi vở sạch
sẽ cũng như mặc đúng trang phục. Trong đó tơi thường xun tun dương
những học sinh có tiến bộ và những học sinh hỗ trợ bạn tiến bộ, khen ngợi
các em trước lớp để các em khác học tập theo nhằm nhân rộng đội bạn cùng

tiến trong lớp. Ngoài việc rèn năng lực tự phục vụ tôi cũng luôn quan tâm
đến việc rèn kĩ năng bảo vệ bản thân và kĩ năng thoát hiểm khi cần thiết
bằng cách tập cho các em các tình huống giả định khi bị bắt cóc hay gặp sự
cố cháy vào các hoạt động ngoài giờ lên lớp và liên hệ trong bài học một các
linh hoạt đảm bảo phù hợp. Khi các em đã được làm thử hay tập thử các em
sẽ ghi nhớ lâu hơn sẽ giúp ích rất nhiều trong việc cung cấp kĩ năng sống
thực tế cho các em. Các em sẽ biết bảo vệ chính cơ thể của mình và xác định
được chỉ có mình mới có trách nhiệm bảo vệ chính cơ thể mình và biết được
quyền bất khả xâm phạm cơ thể người khác. Từ đó các em sẽ có trách nhiệm
với bản thân và tôn trọng những người xung quanh để sống than thiện và an
toàn hơn. Ngoài ra học sinh Tiểu học cần phân biệt những loại thực phẩm
an toàn và những loại thực phẩm có hại cho sức khỏe, đồng thời cũng phải
biết ăn các loại thực phẩm có đủ chất dinh dưỡng cho sự phát triển một cơ
thể khỏe mạnh. Để có cơ thể khỏe mạnh các em cần ăn, ngủ, học tập đúng
giờ năng luyện tập thể dục, thể thao. Khi có cơ thể khỏe mạnh, đủ đồ dùng
học tập các em sẽ tích cực, chủ động và hào hứng trong mọi hoạt động diễn
ra ở trường, lớp.
Giải pháp 6: Rèn kĩ năng sống qua các môn học.
8


Giảng dạy mơn Đạo đức, nhất là hình thành các hành vi đạo đức ở tiết
2. “Rèn kĩ năng sống” cho học sinh qua môn Đạo đức nhằm bước đầu trang
bị cho các em kĩ năng sống cần thiết ở lứa tuổi Tiểu học giúp các em biết
sống và ứng xử phù hợp trong các mối quan hệ với những người thân trong
gia đình với thầy cơ giáo, bạn bè và những người xung quanh, cộng đồng,
quê hương, đất nước và môi trường thiên nhiên. Thông qua “Rèn kĩ năng
sống” của môn Đạo đức giúp các em bước đầu biết sống tích cực, chủ
động, lành mạnh, tự tin, biết hợp tác, có kỉ luật, có mục đích, có kế hoạch,
sống gọn gàng ngăn nắp. Giáo dục các em trở thành người con ngoan trong

gia đình, là học sinh tích cực trong nhà trường và sau này sẽ là công dân tốt
của xã hội. Ngồi mơn Đạo đức thì cũng cần cho học sinh được trải nghiệm
những kiến thức liên quan đến mơn Tốn, Tiếng Việt, Tự nhiên và Xã hội…
giáo viên cũng cho học sinh trải nghiệm các kiến thức thực tế sau đó dẫn dắt
học sinh vào tiết học một các tự nhiên nhất. Từ đó giúp các em tự tin chiếm
lĩnh những kiến thức của tiết học dựa và kĩ năng sống của các em. Khi cho
học sinh trải nghiệm trong các tiết học sẽ giúp cho giáo viên chủ nhiệm làm
tốt công tác kiểm tra đánh giá phân loại năng lực, phẩm chất của học sinh.
Ngoài ra khi cho học sinh trải nghiệm bằng kĩ năng sống để hình thành kiến
thức mới của các bài học sẽ giúp các em khắc sâu và ghi nhớ bài học tốt hơn
nhằm gây hứng thú cho các em trong từng tiết học. Khi các em được trải
nghiệm kiến thức về tự nhiên các em biết phân biệt nhiều loại động thực vật
theo cấu tạo và đặc điểm chung nhằm giúp các em yêu thiên nhiên và biết
chăm sóc, bảo vệ các loại vật ni và cây trồng. Các em cịn biết các cơ
quan trong cơ thể và biết bảo vệ chính cơ thể của mình. Các em được trải
nghiệm mơn Tiếng Việt sẽ giúp các em bổ sung vốn từ vựng dùng trong giao
tiếp cũng như cảm nhận được các câu văn hay sẻ giúp các em sống nội tâm
và tình cảm hơn. Cịn khi các em được trải nghiệm kiến thức mơn Tốn sẽ
giúp các em biết vận dụng kiến thức của bài học vào thực tế của cuộc sống
và các tích lũy của cuộc sống để giải quyết các mục tiêu của bài học một
cách chủ động và linh hoạt hơn.
(Phụ lục ảnh 4)
Giải pháp 7: Rèn kĩ năng sống cho học sinh qua hành động chung
tay bảo vệ môi trường.
Môi trường sống của con người thể hiện mối quan hệ giữa con người
với môi trường, hiểu được một số nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường và
một số biện pháp để bảo vệ mơi trường. Từ đó làm cho cá nhân và cộng
đồng hiểu được bản chất phức tạp của môi trường tự nhiên giúp cho con
9

người sống có trách nhiệm hơn. “Sống xanh là sống có trách nhiệm, học
sống xanh để sống xanh với mình và với mọi người”. Trường học là môi
trường tốt nhất cho việc giáo dục bảo vệ mơi trường. Do đó, giáo dục về môi
trường sẽ là trải nghiệm quý báu cho học sinh có được những kĩ năng sống
cần thiết như: Kĩ năng làm việc nhóm; Kĩ năng ứng phó khó khăn trong cuộc
sống; Kĩ năng hợp tác và chia sẻ… Các em học sinh tự ý thức trong việc
chung tay bảo vệ môi trường bằng cách thu gom rác, biết giữ vệ sinh cá
nhân, thường xuyên vệ sinh khuôn viên trường học và lớp học. Các em biết
trồng và chăm sóc cơng trình măng non trong trường theo từng lớp làm cho
khn viên nhà trường ln có mn lồi hoa đua nhau khoe sắc. Giúp các
em yêu cái đẹp và biết giữ sạch. Từ đó các em sẽ có ý thức tự bảo vệ môi
trường bằng các công việc hàng ngày như: không vứt rác bừa bãi, để rác
đúng nới quy định, tự nhặt rác khi nhìn thấy ở trong lớp, trên sân trường…
và còn đi vệ sinh đúng nơi quy định. Các em biết nhắc mọi người có ý thức
bỏ rác đúng nơi quy định, biết giữ vệ sinh cá nhân, bảo vệ mơi trường sống
của mình. Bên cạnh đó, học sinh lớp tơi chủ nhiệm cùng với các em học sinh
tồn trường vơ cùng thích thú hưởng ứng các hoạt động ý nghĩa nhằm bảo
vệ bảo vệ mơi trường sống rất tích cực thể hiện qua các buổi vệ sinh chung
của toàn trường vào 20 phút ra chơi ngày thứ năm.
(Phụ lục ảnh 5)
Giải pháp 8: Rèn kĩ năng sống bằng động viên khen thưởng.
Để động viên, khuyến khích học sinh thực hiện tốt việc rèn luyện các
kĩ năng, ngay từ buổi họp phụ huynh đầu năm học tôi đưa ra kế hoạch rèn
luyện cho các em lớp tôi phụ trách. Trao đổi với Ban đại diện phụ huynh
cùng phối hợp và dành một khoản riêng để khen thưởng kịp thời động viên
các em để tạo cho các em có một động cơ tốt trong việc duy trì thực hiện
việc duy trì nền nếp và tham gia học tập vào cuối mỗi đợt thi đua. Tôi theo
dõi hằng ngày các em có biểu hiện tốt tơi ghi vào sổ, trong tiết Sinh hoạt lớp
cuối tuần cho các em mạnh dạn chia sẻ và tuyên dương những bạn tích cực

trong học tập và thực hiện nền nếp của trường, lớp. Đây là một hình thức
động viên về tinh thần rất giá trị và hiệu quả. Các em sẽ nhanh nhẹn hơn, có
đạo đức tốt hơn, mạnh dạn hơn trong giao tiếp, tự tin hơn trong cuộc sống.
Ngoài ra các em còn phấn khởi, bớt đi sự nhút nhát, rụt rè để thay vào đó sự
hứng thú đầy tự tin khi tham gia vào các tiết học, các buổi giao lưu hay hoạt
động ngoài giờ lên lớp. Giúp các em nhút nhát có động cơ để phấn đấu trong
các hoạt động học tập, vui chơi và giao tiếp. Không chỉ khen thưởng học
sinh ở mỗi đợt thi đua mà trong tất cả các tiết học, cuối mỗi buổi học những
10


em nào có cố gắng hay tích cực đều được cả lớp cùng cô giáo tuyên dương
kịp thời.
(Phụ lục ảnh 6)
4.4. Khả năng áp dụng của sáng kiến: Những giải pháp nêu trên tôi đã
áp dụng rất thành công trong năm học này tại lớp tôi chủ nhiệm và tôi tin
rằng những giải pháp đó các bạn đồng nghiệp đều có thể áp dụng được tại
các trường tiểu học trong tồn Ngành.
5. Những thơng tin cần được bảo mật: Khơng có
6. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến:
- Về Ban giám hiệu: Ngay từ đầu năm học tôi cần xin ý kiến chỉ đạo từ
Ban gián hiệu Trường Tiểu học ...................... cho áp dụng thử sáng kiến
này tại lớp 3B của tôi đang giảng dạy và chủ nhiệm.
- Về giáo viên: Tôi cũng nhận được sự chỉ đạo sát sao của đồng chí Tổ
trưởng chun mơn; sự phối hợp, giúp đỡ của các đồng chí giáo viên dạy
môn chuyên và giáo viên buổi 2 tạo điều kiện cho tôi áp dụng sáng kiến này.
Về bản thân tôi cũng cần quan tâm, tỉ mỉ, gần gũi, có trách nhiệm với học
sinh tạo cho các em một chỗ dựa tin cậy để các em có thể tâm sự, chia sẻ
những mong muốn của mình với cơ một cách thoải mái nhất.
- Về học sinh: Các em tham gia vào các hoạt động trải nghiệm rất

hứng thú và đầy tự tin.
- Về phụ huynh: Tôi cũng phối hợp, động viên phụ huynh bớt thời gian
gần gũi với con như cùng học, cùng chơi và làm bạn với con. Ngoài ra còn
cần quan sát, hỗ trợ con rèn những kĩ năng sống cần thiết và lắng nghe khi
con muốn chia sẻ.
7. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp
dụng sáng kiến theo ý kiến của tác giả:
7.1. Theo ý kiến tác giả:
Qua áp dụng các giải pháp tôi thu được kết quả như sau:
* Đối với học sinh:
Kết quả khảo sát lần 2 (Giữa kì II) ở lớp 3B năm học 2018 - 2019 như sau:
Tổng
số
HS

HS có kĩ năng tốt
Số lượng

Tỉ lệ %

HS có biết thực hiện HS thực hiện kĩ năng
kĩ năng
chưa tốt
Số lượng

Tỉ lệ %

Số lượng

Tỉ lệ %

11


29

18

62,1%

8

27,6%

3

10,3%

Kết quả về năng lực, phẩm chất của lớp 3B đạt được ở giữa kì II năm học
2018-2019 như sau:
Về năng lực

Năng lực

Tốt

Đạt

Cần cố gắng

Số lượng

Tỉ lệ %

Số lượng

Tỉ lệ %

Số lượng

Tự phục vụ,
tự quản

19/29

65,5

10/29

34,5

0

Hợp tác

21/29

72,4

8/29

27,6

0

Tự học &
GQVĐ

16/29

55,2

13/29

44,8

0

Tỉ lệ %

Về phẩm chất

Phẩm chất

Tốt

Đạt

Cần cố gắng

Số lượng

Tỉ lệ %

Số lượng

Tỉ lệ %

Số lượng

Chăm học,
chăm làm

19/29

65,5

10/29

34,5

0

Tự tin, trách
nhiệm

16/29

55,2

13/29

44,8

0

Trung thực

24/29

82,8

5/29

17,2

0

Đoàn kết,
yêu thương

24/29

82,8

5/29

17,2

0

Tỉ lệ %

* Đối với giáo viên:
Rèn kĩ năng sống là việc làm rất quan trọng và cần thiết điều đó giúp
hình thành nhân cách học sinh, giúp các em tự tin chủ động cũng như khả
năng phản ứng, xử lí các tình huống trong cuộc sống một cách linh hoạt và
12


nhạy bén. Do vậy giáo viên và đặc biệt là giáo viên chủ nhiệm lớp cần quan
tâm rèn kĩ năng sống cho các em mọi lúc, mọi nơi, trong tất cả các tiết học.
Để có kiến thức về kĩ năng sống rèn cho học sinh thì bản thân giáo viên
cũng ln tìm tịi, học hỏi để hồn thiện kĩ năng sống cho bản thân. Cũng
như cần tìm hiểu tâm lí, nhu cầu của học sinh, điều kiện và môi trường sống
của các em mới có thể rèn kĩ năng sống cho học sinh một cách hiệu quả và
thiết thực nhất. Kĩ năng sống cần cho suốt cả cuộc đời và luôn luôn được bổ
sung, nâng cấp để phù hợp với sự thay đổi của cuộc sống biến động. Người
trưởng thành cũng vẫn cần học kĩ năng sống. Rèn kĩ năng sống cho học sinh
không phải là công việc “một sớm, một chiều” mà địi hỏi phải có q trình,
kiên nhẫn và bằng cả tâm huyết và ở mọi lúc, mọi nơi, thực hiện càng sớm
càng tốt đối với học sinh. Kĩ năng sống rất đa dạng và mang đặc trưng vùng,
miền đòi hỏi người giáo viên phải vận dụng một cách linh hoạt, sáng tạo cho
phù hợp với nhu cầu, trình độ của học sinh và đặc điểm, hồn cảnh của nhà
trường, địa phương. Khi rèn kĩ năng sống qua hoạt động trải nghiệm cần lưu
ý thu hút sự tham gia, phối hợp, liên kết nhiều lực lượng giáo dục trong và
ngoài nhà trường như: giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ môn, tổng phụ
trách, Ban giám hiệu nhà trường, cha mẹ học sinh, cộng đồng xã hội,…thì
mới thu được kết quả như mong muốn.
* Đối với phụ huynh:
Ngoài thời gian học tập tại trường thì học sinh cũng có rất nhiều thời

gia ở gia đình và kĩ năng sống của những người lớn trong gia đình sẽ hiện
hữu trong các em. Vì vậy những người lớn trong gia đình cũng cần phải
gương mẫu và thường xuyên rèn kĩ năng sống cho các em. Để rèn được kĩ
năng sống tích cực cho các em thì phụ huynh cũng cần có những kĩ năng
sống tốt, công bằng và biết quan tâm đến mọi người trong gia đình. Từ đó
phụ huỳnh sẽ sống gương mẫu hơn, hịa thuận để các em có thêm động lực,
mạnh dạn, tự tin trong học tập, lao động và vui chơi.
7.2. Theo ý kiến của tổ chức, cá nhân đã tham gia áp dụng sáng kiến
lần đầu, kể cả áp dụng thử (nếu có): Khơng có
8. Danh sách những người đã tham gia áp dụng thử hoặc áp dụng
sáng kiến lần đầu (nếu có): Khơng có
Tơi xin cam đoan mọi thông tin trong đơn là trung thực, đúng sự thật
và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật.
......................, ngày 10 tháng 4
năm 2019
13


Người nộp đơn
......................

14