77 pháp luật tài chính phường và thực tiễn thực hiện tại phường phú thứ, thị xã kinh môn, tỉnh hải dương

Luận văn tốt nghiệp

Học viện Tài chính
MỤC LỤC

SV: Nguyễn Thị Thanh Thanh

1

Lớp: CQ54/63.01


Luận văn tốt nghiệp

Học viện Tài chính
DANH MỤC CÁC BẢNG

SV: Nguyễn Thị Thanh Thanh

2

Lớp: CQ54/63.01


Luận văn tốt nghiệp

Học viện Tài chính
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ

SV: Nguyễn Thị Thanh Thanh

3

Lớp: CQ54/63.01


Luận văn tốt nghiệp

Học viện Tài chính
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

GTGT
HĐNN
KBNN
NSNN
NSĐP
TNDN
UBND
XDCB

SV: Nguyễn Thị Thanh Thanh

Giá trị gia tăng
Hội đồng nhân dân
Kho bạc nhà nước
Ngân sách nhà nước
Ngân sách địa phương
Thu nhập doanh nghiệp
Ủy ban nhân dân
XDCB

4

Lớp: CQ54/63.01


Luận văn tốt nghiệp

Học viện Tài chính
PHẦN MỞ ĐẦU

1.

Tính cấp thiết của đề tài

Quản lý tài chính Nhà nước là hoạt động quan trọng để thúc đẩy phát triển đất
nước. Nhà nước ra đời trong cuộc đấu tranh của xã hội có giai cấp, nó là sản
phẩm của cuộc đấu tranh giai cấp, Nhà nước xuất hiện với tư cách là tổ chức có
quyền lực cơng đặc biệt để thực hiện các chức năng và nhiệm vụ về nhiều mặt
như quản lý hành chính và các nhiệm vụ xã hội. Thực hiện tốt chức năng và
nhiệm vụ của mình, Nhà nước cần phải có nguồn lực tài chính ngân sách nhà
nước ( NSNN), đó là cơ sở vật chất cho Nhà nước tồn tại và hoạt động phát
triển.
Tài chính nhà nước là khâu chủ đạo, là điều kiện vật chất quan trọng để thực
hiện chức năng nhiệm vụ của Nhà nước, đồng thời NSNN là công cụ quan trọng
để Nhà nước điều khiển vĩ mơ nền kinh tế, giữ gìn an ninh quốc phong, trật tự
an toàn xã hội và bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ Tổ quốc Việt Nam. Tài chính xã là
cấp tài chính cơ sở trong hệ thống tài chính Nhà nước, tương đương với tài
chính xã là tài chính phường, thị trấn.
Hoạt động tài chính phường ngày càng trở lên đa dạng và phong phú ,các khoản
thu không chỉ phản ánh thu NSNN mà nội dung các khoản chi cũng ngày một đa

dạng và phức tạp. Vì vậy để góp phần nâng cao hiệu quả trong quản lý tài chính
phường nhằm đảm bảo cho chính quyền phường thực hiện tốt chức năng, nhiệm
vụ của mình,từ những kiến thức đã được học tập tại trường gắn với thời gian tìm
hiểu thực tế tại địa phương, từ đó tìm ra những ưu điểm cần phát huy và những
nhược điểm còn tồn tại cần khắc phục để tham mưu cho cấp uỷ Đảng và chính
quyền địa phương có những giải pháp tốt nhất trong thực hiện pháp luật tài
chính phường. Do vậy, em chọn đề tài “ Pháp luật tài chính phường và thực tiễn
thực hiện tại phường Phú Thứ, thị xã Kinh Môn, tỉnh Hải Dương” làm đề tài
luận văn tốt nghiệp.
2.

Mục tiêu nghiên cứu luận văn

SV: Nguyễn Thị Thanh Thanh

5

Lớp: CQ54/63.01


Luận văn tốt nghiệp

Học viện Tài chính

2.1.Mục tiêu chung
Nghiên cứu cơ sở lí luận về tài chính phường, pháp luật về tài chính phường qua
thực tiễn thực hiện về pháp luật tài chính phường tại Việt Nam hiện nay tại
phường Phú Thứ- Thị xã Kinh Môn- Tỉnh Hải Dương để đánh giá đúng thực
trạng pháp luật tài chính phường, đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện pháp
luật về tài chính phường tại Việt Nam và nâng cao hơn nữa hiệu quả thực hiện

tại phường Phú Thứ- Thị xã Kinh Môn- Tỉnh Hải Dương.
2.

Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài luận văn

2.1.Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là tài chính phường và pháp luật tài chính
phương.
2.2.Phạm vi nghiên cứu
Pháp luật tài chính phường tại Việt Nam hiện nay và thực hiện pháp luật tài
chính phường tại phường Phú Thứ- thị xã Kinh Mơn- tỉnh Hải Dương giai đoạn
2017-2019.
3.

Phương pháp nghiên cứu

Luận văn sử dụng các phương pháp nghiên cứu cụ thể như sau:
Phương pháp thu thập thông tin
Phương pháp này được sử dụng phổ biến trong nghiên cứu các đề tài về tài
chính Nhà nước, tài chính phường, quản lý NSNN các cấp, đặc biệt là ngân sách
và hoạt động tài chính khác của phường, báo cáo dự tốn và quyết tóan ngân
sách được lựa chọn để nghiên cứu.Việc thu thập thông tin bao gồm thu thập
thông tin từ thực nghiệm và thu thập thông tin từ tài liệu tham khảo. Thông qua
phương pháp này sẽ cung cấp các số liệu, thông tin chính xác làm cơ sở cho việc
nghiên cứu tình hình thực hiện pháp luật tài chính phường tại phường Phú ThứThị xã Kinh Môn- Tỉnh Hải Dương.
Phương pháp thống kê và phân tích

SV: Nguyễn Thị Thanh Thanh

6

Lớp: CQ54/63.01


Luận văn tốt nghiệp

Học viện Tài chính

Thu thập số liệu bao gồm: Số liệu thứ cấp như tình hình phát triển kinh tế xã
hội, tình hình dân số và lao động. Cơ sở vật chất và kỹ thuật phục vụ sự nghiệp
kinh tế và đời sống nhân dân trên địa bàn, phương pháp thu thập số liệu phát
triển kinh tế xã hội, tiến hành điều tra số liệu của ban tài chính, văn phịng thống kê phường.
Phân tích số liệu: Sử dụng phương pháp so sánh và cân đối là chủ yếu để từ đó
rút ra quy luật biến động và phát triển của các vấn đề mà tài chính quan tâm.
Phương pháp so sánh đối chiếu
Vì quản lý tài chính phường là một phần của quản lý tài chính của Nhà nước,
quản lý có tính tn thủ, hệ thống cao. Để quản lý tốt cần phải luôn đối chiếu
các quá trình quản lý ngân sách với Luật NSNN, các văn bản dưới luật. Bởi
vậy, phương pháp này được dùng phổ biến trong luận văn này.
4. Nhiệm vụ nghiên cứu của luận văn

- Góp phần hệ thống hóa cơ sở lý luận về pháp luật tài chính phường.
- Đánh giá thực trạng pháp luật tài chính phường tại Việt Nam hiện nay và tình
hình thực hiện pháp luật tài chính phường tại phường Phú Thứ- thị xã Kinh
Môn- tỉnh Hải Dương
- Đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật tài chính phường tại Việt
Nam và tăng cường hơn nữa cơng tác thực hiện pháp luật tài chính phường trên
địa bàn phường Phú Thứ-thị xã Kinh Môn- tỉnh Hải Dương
5. Kết cấu luận văn

Cơ cấu luận văn gồm 3 chương gồm:
Chương 1: Một số vấn đề lý luận về tài chính phường và pháp luật tài chính
phường.
Chương 2: Thực trạng pháp luật tài chính phường ở Việt Nam hiện nay và thực
hiện pháp luật tài chính phường tại phường Phú Thứ- Thị xã Kinh Môn- Tỉnh
Hải Dương.
Chương 3: Một số giải pháp nhằm hồn thiện pháp luật tài chính phường tại
Việt Nam và nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật tài chính phường tại phường
Phú Thứ- Thị xã Kinh Môn- tỉnh Hải Dương.

SV: Nguyễn Thị Thanh Thanh

7

Lớp: CQ54/63.01


Luận văn tốt nghiệp

Học viện Tài chính

CHƯƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ TÀI CHÍNH PHƯỜNG VÀ
PHÁP LUẬT VỀ TÀI CHÍNH PHƯỜNG
1.1

Khái qt về tài chính phường

1.1.1

Khái niệm và vai trị của tài chính phường

Tài chính thể hiện ra là sự vận động của vốn tiền tệ, diễn ra ở mọi chủ thể trong
xã hội. Nó phản ánh tổng hợp các mối quan hệ kinh tế nảy sinh trong phân phối
các nguồn tài chính thơng qua việc tạo lập và sử dụng cac quỹ tiền tệ nhằm đáp
ứng các nhu cầu khác nhau của các chủ thể trong xã hội.
Phường là một đơn vị hành chính cấp thấp nhất của Việt Nam hiện nay, cùng cấp
với xã và thị trấn. Phường là đơn vị hành chính nội thị, nội thành của một thị xã
hay một thành phố trực thuộc tỉnh hoặc của một quận, thị xã hay thành phố trực
thuộc trung ương.
Tài chính phường có nghĩa là sự vận động của vốn tiền tệ, diễn ra ở mọi chủ thể
có mặt trên phạm vi phường, phản ánh tổng hợp các mối quan hệ kinh tế nảy
sinh trong phân phối các nguồn tài chính thơng qua việc tạo lập và sử dụng các
quỹ tiền tệ nhằm đáp ứng ác nhu cầu khác nhau của nhà nước nói chung và
phường nói riêng.
Phường là đơn vị hành chính cấp cơ sở, chính quyền cơ sở trong hệ thống tổ
chức chính quyền 4 cấp ở nước ta. Tài chính phường là nguồn lực quan trọng
cho các hoạt động chính trị, kinh tế, văn hóa. Tài chính phường được xác định là
một cấp tài chính quan trọng gắn với chức năng, nhiệm vụ của chính quyền và
đảm bảo thực hiện nhiệm vụ của chính quyền địa phương. Cụ thể chính quyền
phường sử dụng tài chính phường để chi lương, phụ cấp cho cán bộ chun
trách và cơng chức thuộc bộ máy hành chính, đảng, đoàn thể ở phường bảo đảm
cơ sở hạ tầng giao thông, môi trường liên quan đến đời sống cộng đồng dân cư,
giáo dục, chăm sóc sức khỏe ban đầu, bảo đảm trật tự trị an... theo phân cấp
quản lý kinh tế - xã hội. Vì vậy, có thể nói tài chính phường giữ vai trị rất quan
trọng trong việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ của chính quyền nhà nước ở cấp
SV: Nguyễn Thị Thanh Thanh

8

Lớp: CQ54/63.01

Luận văn tốt nghiệp

Học viện Tài chính

cơ sở, gắn bó mật thiết với dân, trực tiếp xử lý các vấn đề mà cộng đồng dân cư
đặt ra. Do đó, hoạt động tài chính phường phải hướng đảm bảo:
-

Đảm bảo kinh phí hoạt động cho bộ máy chính quyền.

-

Chăm lo lợi ích công cộng mà thuộc phường quản lý như : đê điều, văn hóa,
giáo dục, y tế, thể dục thể tha, chính sách xã hội.

-

Phải đảm bảo chăm lo mơi sinh, mơi trường và an tồn xã hội.

-

Mặt khác, tài chính phường ( bao gồm ngân sách phường và các hoạt động tài
chính khác) cịn góp phần to lớn trong việc phát triển sản xuất kinh doanh trên
địa bàn, hướng dẫn nó phát triển theo đúng định hướng của nhà nước.
1.1.2. Các nguồn tài chính phường
Tài chính phường bao gồm ngân sách phường và các hoạt động tài chính khác
của phường. Tài chính phường bao gồm: Ngân sách phường; Quỹ ngồi ngân
sách và các hoạt động tài chính khác.

Ngân sách phường
Là một bộ phận trong hệ thống NSNN nên ngân sách phường cũng mang những
đặc trưng chung, như:
Về bản chất, ngân sách phường là hệ thống các quan hệ kinh tế giữa nhà nước
với các chủ thể khác, phát sinh trong quá trình tạo lập, phân phối và sử dụng quỹ
tiền tệ của chính quyền nhà nước cấp phường nhằm phục vụ cho việc thực hiện
các chức năng, nhiệm vụ của chính quyền nhà nước cấp cơ sở trong khn khổ
đã được phân cơng, phân cấp quản lý.
Về hình thức, quá trình vận động của quỹ ngân sách phường cũng được nhìn
nhận trên hai giác độ: quá trình huy động nguồn thu; và quá trình phân phối, sử
dụng ngân sách phường (thường gọi tắt là chi). Sự nhìn nhận về hình thức của
ngân sách phường cịn được thể hiện thơng qua chu trình với các khâu: Lập,
chấp hành, quyết tốn ngân sách phường mà chính quyền cơ sở ở mọi nơi đều
phải tuân thủ.

SV: Nguyễn Thị Thanh Thanh

9

Lớp: CQ54/63.01


Luận văn tốt nghiệp

Học viện Tài chính

Một điểm khác biệt giữa ngân sách phường với các cấp ngân sách khác trong hệ
thống NSNN, đó là: Ngân sách phường vừa là một cấp trong hệ thống NSNN,
lại vừa là đơn vị sử dụng ngân sách. Đóng vai một cấp ngân sách, vì ngân sách
phường cũng được phân cấp quản lý nguồn thu và thực hiện các nhiệm vụ chi

như một cấp ngân sách thực thụ. Đóng vai như một đơn vị sử dụng ngân sách,
bởi phường cũng có nhiệm vụ trực tiếp chi tiêu các nguồn kinh phí theo chế độ,
tiêu chuẩn, định mức quy định. Chính yếu tố “lưỡng tính” này của ngân sách
phường lại tạo lên những trở ngại khơng nhỏ cho q trình quản lý ngân sách
phường ở nước ta thời gian qua.
Các quỹ công chuyên dùng ở cấp phường
Ở cấp phường thường có các quỹ cơng chun dùng sau: Quỹ quốc phòng – an
ninh; Quỹ Đền ơn đáp nghĩa…
+ Quỹ quốc phòng – an ninh:
Quỹ quốc phòng – an ninh là một trong những “kênh” để tạo lập nguồn kinh phí
đảm bảo cho nhu cầu hoạt động của dân quân tự vệ.
Quỹ quốc phòng – an ninh được lập ở cấp phường, do cơ quan, tổ chức, cá nhân
hoạt động, cư trú trên địa bàn tự nguyện đóng góp để hỗ trợ cho xây dựng, huấn
luyện, hoạt động của dân quân tự vệ và các hoạt động giữ gìn an ninh chính trị,
trật tự an tồn xã hội ở cấp phường.
Việc đóng góp quỹ theo nguyên tắc tự nguyện; việc quản lý và sử dụng quỹ
quốc phòng – an ninh thực hiện theo nguyên tắc công bằng, dân chủ, công khai,
đúng pháp luật.
Căn cứ vào yêu cầu, nhiệm vụ quốc phòng, quân sự địa phương hội đồng nhân
dân (HĐND) cấp tỉnh quyết định mức đóng góp quỹ quốc phòng – an ninh; ủy
ban nhân dân ( UBND) cấp tỉnh ban hành quy chế thu, quản lý và sử dụng quỹ
quốc phịng – an ninh đúng mục đích, đúng đối tượng, hiệu quả, thiết thực.
+ Quỹ Đền ơn đáp nghĩa:

SV: Nguyễn Thị Thanh Thanh

10

Lớp: CQ54/63.01

Luận văn tốt nghiệp

Học viện Tài chính

Quỹ Đền ơn đáp nghĩa được xây dựng bằng sự đóng góp tự nguyện theo trách
nhiệm và tình cảm của các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân trong nước
và ngoài nước để cùng nhà nước chăm sóc người có cơng với cách mạng.
Quỹ Đền ơn đáp nghĩa được thành lập ở các cấp sau: Quỹ Đền ơn đáp nghĩa
trung ương.
Quỹ Đền ơn đáp nghĩa ở tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (gọi chung là
Quỹ Đền ơn đáp nghĩa cấp tỉnh).
Quỹ Đền ơn đáp nghĩa ở thị xã, quận, thành phố trực thuộc tỉnh (gọi chung là
Quỹ Đền ơn đáp nghĩa cấp thị xã).
Quỹ Đền ơn đáp nghĩa ở xã, phường, thị trấn (gọi chung là Quỹ Đền ơn đáp
nghĩa cấp xã).
Quỹ Đền ơn đáp nghĩa không thuộc NSNN, Quỹ được hạch toán độc lập, thực
hiện chế độ kế toán đơn vị hành chính sự nghiệp hiện hành và báo cáo theo quy
định của pháp luật về kế tốn….
Ngồi ra, tùy theo hoàn cảnh kinh tế-xã hội của mỗi địa phương mà mỗi nơi còn
tạo lập ra các quỹ khác, như: Quỹ khuyến học.
Các hoạt động tài chính khác ở cấp phường:
Ngồi quỹ ngân sách phường và các quỹ công chuyên dùng, tại phường cịn phát
sinh các hoạt động tài chính khác thuộc các hoạt động mang tính sự nghiệp, như:
chợ, đị, bến bãi, giao thông, giáo dục, y tế, .v.v…
Các hoạt động tài chính khác ở cấp phường tuy rất đa dạng, nhưng quy mô của
mỗi hoạt động lại nhỏ bé và thường chưa có được một bộ phận chuyên trách để
quản lý. Chính vì vậy, cơng tác quản lý các hoạt động tài chính khác ở cấp
phường rất khó khăn, địi hỏi phải có sự hướng dẫn, kiểm tra của các cơ quan
quản lý nhà nước ở cấp phường.

1.2

Pháp luật tài chính phường

1.2.1. Khái niệm

SV: Nguyễn Thị Thanh Thanh

11

Lớp: CQ54/63.01


Luận văn tốt nghiệp

Học viện Tài chính

Pháp luật tài chính phường là tập hợp các qui phạm pháp luật điều chỉnh các
quan hệ xã hội phát sinh trong quá trình tạo lập, quản lí, sử dụng quĩ tài chính
phường.
Quan hệ pháp luật tài chính phường là những quan hệ xã hội phát sinh trong q
trình hoạt động tài chính của các chủ thể được các qui phạm pháp luật tài chính
phường điều chỉnh, trong đó các bên tham gia có những quyền và nghĩa vụ pháp
lí nhất định và được Nhà nước bảo đảm thực hiện.
Chủ thể của quan hệ pháp luật tài chính phường là những người tham gia vào
các quan hệ tài chính được nhà nước cơng nhận có năng lực chủ thể. Đó là các
tổ chức cơ quan nhà nước tham gia quản lý và các cá nhân tổ chức có hoạt động
tham gia tài chính tại phường.
Khách thể của quan hệ pháp luật tài chính phường là tiền và các giấy tờ có giá
trị có thể chuyển đổi thành tiền nhằm thỏa mãn các nhu cầu khác nhau của các

chủ thể tham gia vào quan hệ pháp luật tài chính phường.
Nội dung của quan hệ pháp luật tài chính phường là tổng hợp quyền và nghĩa
vụ của các chủ thể tham gia vào quan hệ pháp luật tài chính phường do các quy
phạm pháp luật tài chính phường quy định hay thừa nhận và được đảm bảo thực
hiện bởi các biện pháp cưỡng chế của nhà nước.
* Xét về bản chất do phát sinh trong một lĩnh vực đặc thù là lĩnh vực tài
chính cơng nên quan hệ pháp luật tài chính phường thuộc loại quan hệ có tính
chất hành chính và được điều chỉnh bới các quy phạm pháp luật thuộc
ngành luật cơng. Tính chất hành chính, quyền lực cơng của quan hệ pháp luật tài
chính phường thể hiện:
– Chủ thể: thành phần tham gia quan hệ pháp luật tài chính có ít nhất 1 bên là cơ
quan cơng quyền, thậm chí hầu hết các quan hệ pháp luật tài chính phường đều
có hai bên tham gia là các cơ quan công quyền.

SV: Nguyễn Thị Thanh Thanh

12

Lớp: CQ54/63.01


Luận văn tốt nghiệp

Học viện Tài chính

– Khách thể: Mục đích của việc xác lập và thực hiện pháp luật tài chính phường
là thỏa mãn nhu cầu thực hiện các chức năng cơ bản của nhà nước (vì lợi
ích cơng cộng).
– Nội dung: Hầu hết các quyền và nghĩ vụ của các bên tham gia quan hệ pháp
luật tài chính phường đều đc thiết lập nhằm hướng tới việc thỏa mãn lợi ích

chung.
1.2.2 Nội dung chủ yếu của pháp luật tài chính phường
1.2.2.1. Quy định về nguồn thu tài chính phường
Khái niệm:
Thu tài chính phường là tổng hợp các khoản thu phát sinh trong quá trình hình
thành và tập trung các khoản thu nhập hợp pháp của chính quyền phường nhằm
đảm bảo nguồn lực tài chính cho hoạt động của phường.
Thu tài chính phường thường bao gồm thu ngân sách phường với tư cách là một
cấp ngân sách và các khoản thu tài chính khác của phường với tư cách một đơn
vị dự toán sử dụng ngân sách, đơn vị sự nghiệp có thu.
Với ý nghĩa đó, thu tài chính phường bao gồm:
+ Thu ngân sách phường, chủ yếu là các loại thuế, phí, lệ phí được phân
chia cho ngân sách cấp phường theo quy định của pháp luật;
+ Các quỹ chuyên dùng tại phường;
+ Các khoản thu sự nghiệp tại phường; và
+ Thu từ hoa lợi do khai thác tài sản cơng thuộc phạm vi quản lý của chính
quyền phường.
Đặc điểm :
Thu tài chính phường được luật pháp quy định: Thơng thường các khoản thu tài
chính phường được quy định tại Luật NSNN, Nghị định của Chính phủ, Thơng
tư hướng dẫn của Bộ Tài chính. Bên cạnh đó, thu tài chính phường cịn phụ
thuộc vào quy định của chính quyền cấp tỉnh thông qua việc HĐND quyết định
tỷ lệ % phân chia giữa ngân sách cấp tỉnh, cấp thị xã với cấp phường.
SV: Nguyễn Thị Thanh Thanh

13

Lớp: CQ54/63.01

Luận văn tốt nghiệp

Học viện Tài chính

Thu tài chính phường hồn tồn khơng giống nhau về quy mơ, phạm vi giữa các
phường (kể cả các phường trong cùng một khu vực và các giữa các phường tại
những khu vực khác nhau) xuất phát từ các hoạt động kinh tế được diễn ra trên
địa bàn phường.
Thu tài chính phường ln chịu tác động của các yếu tố như: đặc điểm về địa lý,
lịch sử; hoạt động tơn giáo, tín ngưỡng; mức thu nhập của người dân; tính minh
bạch, cơng khai của hoạt động tài chính và mức độ liêm chính của đội ngũ cán
bộ, cơng chức phường.
Vai trị:
Thu tài chính phường đảm bảo nguồn lực tài chính cho chính quyền cấp phường
thực hiện đầy đủ chức năng, nhiệm vụ của mình theo quy định của pháp luật.
Thu tài chính phường tạo điều kiện duy trì, phát triển các hoạt động sự nghiệp
cơng về văn hóa, y tế cơ sở, giáo dục mầm non, giao thơng nơng thơn,… Trên cơ
sở đó góp phần đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của nhân dân địa phương trong
việc thụ hưởng các dịch vụ công trên địa bàn phường.
Để tạo lập quỹ tài chính phường thì pháp luật phải quy định các nguồn thu,
nhiệm vụ chi tùy thuộc vào điều kiện, trình độ phát triển kinh tế- xã hội của từng
địa phương, cơ quan Nhà nước cấp phường sử dụng quyền lực công để tâp
trung, tạo lập tài chính nhằm đáp ứng nhu cầu chi tiêu của phường. Thu tài chính
phường là hoạt động mang nội dung kinh tế, phản ánh nội ích vật chất của các tổ
chức, cá nhân với Nhà nước, tác động đến nhiều mặt của đời sống kinh tế, xã hội
và luôn chứa đựng trong yếu tố quyền lực nhà nước, do vậy phải được pháp luật
quy định chặt chẽ.
1.2.2.2 Quy định về quản lý tài chính phường
Quy trình quản lý tài chính ngân sách phường là khái niệm dùng để chỉ toàn bộ
hoạt động của một ngân sách,kể từ khi bắt đầu hình thành đến khi kết thúc

chuyển sang một ngân sách khác ở cấp địa phương.

SV: Nguyễn Thị Thanh Thanh

14

Lớp: CQ54/63.01


Luận văn tốt nghiệp

Học viện Tài chính

Quản lý tài chính rất đa dạng và phức tạp về nội dung quản lý do bao gồm hai
hoạt động: quản lý ngân sách và quản lý các hoạt động tài chính khác, chúng ta
có thể khái qt ở những nội dung chính như sau: Lập dự toán, chấp hành dự
toán và quyết toán dự tốn.
Lập dự tốn tài chính phường
Lập dự tốn ngân sách là cơng việc khởi đầu có ý nghĩa quyết định đến tồn bộ
các khâu của chu trình quản lý ngân sách. Lập dự toán ngân sách thực chất là lập
kế hoạch (dự toán) các khoản thu-chi của ngân sách trong một năm ngân sách.
Kết quả của khâu này là dự tốn ngân sách được HĐND phường quyết định.
Q trình lập ngân sách phường nhằm mục tiêu:
+ Huy động nguồn lực tài chính theo đúng chế độ, chính sách của Nhà nước
và bảo đảm kiểm soát chi tiêu tổng thể.
+ Phân bổ ngân sách phù hợp với ưu tiên trong kế hoạch phát triển kinh tếxã hội cấp phường và chính sách, chế độ của Nhà nước.
+ Là cơ sở cho việc quản lý thu, chi trong khâu chấp hành ngân sách cũng
như việc đánh giá, quyết toán ngân sách phường được công khai, minh
bạch và bảo đảm trách nhiệm giải trình.
Lập dự tốn ngân sách phường phải đảm bảo thực hiện đúng các yêu cầu sau

đây:
+ Lập theo đúng nội dung, mẫu biểu, mục lục ngân sách nhà nước, thời hạn
qui định.
+ Tuân theo các chính sách, chế độ, tiêu chuẩn, định mức.
+ Đảm bảo nguyên tắc cân đối ngân sách.
+ Phải căn cứ vào điều kiện và nguồn kinh phí để lựa chọn các hoạt động/dự
án cần ưu tiên bố trí vốn tránh dàn trải.
Nguyên tắc ưu tiên thực hiện các hoạt động đó là: (i) Ưu tiên cho các nhu cầu
chi cam kết trước khi xem xét các đề xuất mới; (ii) Chỉ bố trí vốn cho các dự án
nằm trong quy hoạch, đã được quyết định đầu tư và phê duyệt dự toán theo đúng
SV: Nguyễn Thị Thanh Thanh

15

Lớp: CQ54/63.01


Luận văn tốt nghiệp

Học viện Tài chính

trình tự xây dựng cơ bản; (iii) Ưu tiên vốn cho các cơng trình cấp thiết, tác động
trực tiếp đến nhiều người, góp phần giảm nghèo bền vững và (iv) Ưu tiên chi
cho các hoạt động có đủ nhân lực, vật lực để thực hiện.
Q trình lập dự tốn cần đảm bảo các u cầu và căn cứ được quy định theo
pháp luật.
Phương pháp lập dự tốn tài chính ngân sách phường: Phương pháp lập dự toán
tổng hợp từ UBND phường.
Tổ chức chấp hành dự tốn tài chính phường
Chấp hành dự tốn tài chính phường là quá trình sử dụng tổng hợp các biện pháp

kinh tế, tài chính và hành chính nhằm biến các chỉ tiêu thu, chi ghi trong kế
hoạch ngân sách năm trở thành hiện thực. Do đó, góp phần thực hiện các chỉ tiêu
của kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội của phường. Cũng qua việc chấp hành
ngân sách sẽ bảo đảm kiểm tra việc thực hiện các chính sách, chế độ, tiêu chuẩn,
định mức về kinh tế-tài chính của Nhà nước, đánh giá sự phù hợp giữa chính
sách với thực tiễn.
Đối với công tác quản lý điều hành ngân sách tài chính phường, chấp hành dự
tốn ngân sách tài chính là khâu cốt yếu có ý nghĩa quyết định với một chu trình
ngân sách. Nếu khâu lập kế hoạch đạt kết quả tốt thì cơ bản cũng mới dừng ở
trên giấy, nằm trong khả năng và dự kiến, chúng có biến thành hiện thực hay
khơng là tuỳ thuộc vào khâu chấp hành ngân sách. Hơn nữa, chấp hành ngân
sách thực hiện tốt sẽ có tác dụng tích cực trong việc thực hiện khâu tiếp theo là
quyết toán ngân sách tài chính phường.
Yêu cầu đầu tiên của chấp hành ngân sách là phải bảo đảm rằng ngân sách sẽ
được thực hiện tuân theo những điều mà pháp luật cho phép, cả về khía cạnh tài
chính cũng như chính sách trong dự tốn ngân sách. Tuy nhiên, q trình chấp
hành ngân sách không đơn giản chỉ là bảo đảm sự tuân thủ dự tốn ngân sách
bởi lẽ kể cả khi có dự báo tốt, những thay đổi không lường trước trong môi

SV: Nguyễn Thị Thanh Thanh

16

Lớp: CQ54/63.01


Luận văn tốt nghiệp

Học viện Tài chính

trường kinh tế vĩ mơ vẫn có thể xảy ra trong năm và cần được phản ánh trong
quá trình điều hành ngân sách.
Điều chỉnh việc thực thi ngân sách cho phù hợp với những thay đổi quan trọng
trong môi trường kinh tế vĩ mô cũng là một yêu cầu hết sức quan trọng nhằm
tránh gián đoạn hoặc giảm số lượng, chất lượng hoạt động của các cơ quan, đơn
vị.
Ngoài ra cần giải quyết kịp thời những vấn đề phát sinh trong quá trình thực
hiện để bảo đảm thu đúng, thu đủ, thu kịp thời vào ngân sách nhà nước và sử
dụng một cách hiệu quả những nguồn lực tài chính khan hiếm.
Quyết tốn ngân sách phường
Quyết toán ngân sách phường là khâu cuối cùng của một chu trình ngân sách.
Quyết tốn ngân sách phường là việc tổng kết, đánh giá việc tổ chức thực hiện
thu, chi ngân sách trong năm theo quyết định của các cơ quan có thẩm quyền,
cũng như xem xét trách nhiệm pháp lý của chính quyền cấp phường trong việc
huy động và sử dụng ngân sách.
Mục đích của quyết tốn ngân sách phường là tổng kết, đánh giá lại toàn bộ quá
trình thu, chi ngân sách trong một năm ngân sách đã qua, cung cấp đầy đủ thông
tin về quản lý điều hành thu, chi cho những người quan tâm như: Quốc hội,
HĐND các cấp, Chính phủ, các nhà tài trợ, người dân...
Quyết toán ngân sách được thực hiện tốt sẽ có ý nghĩa rất quan trọng trong việc
nhìn nhận lại quá trình chấp hành ngân sách qua một năm, rút ra những bài học
kinh nghiệm thiết thực bổ sung cho công tác lập ngân sách cũng như chấp hành
ngân sách những chu trình tiếp theo.
Về ngun tắc quyết tốn ngân sách phường:
Về số liệu
Số liệu trong báo cáo quyết tốn ngân sách phải chính xác, trung thực, đầy đủ.
Số quyết toán thu ngân sách phường là số thu đã thực nộp hoặc đã hạch toán thu
ngân sách qua Kho bạc Nhà nước;
SV: Nguyễn Thị Thanh Thanh

17

Lớp: CQ54/63.01


Luận văn tốt nghiệp

Học viện Tài chính

Số quyết tốn chi ngân sách là số chi đã thực thanh toán hoặc đã được phép hạch
toán chi theo quy định.
Về nội dung
Báo cáo quyết toán ngân sách phải theo đúng các nội dung trong dự toán được
giao và theo Mục lục NSNN; Báo cáo quyết toán của các đơn vị dự toán và ngân
sách các cấp chính quyền địa phương khơng được quyết toán chi lớn hơn thu.
Báo cáo quyết toán năm phải có báo cáo thuyết minh nguyên nhân tăng, giảm
các chỉ tiêu thu, chi ngân sách so với dự toán.
Về trách nhiệm
Thủ trưởng đơn vị sử dụng ngân sách phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về
tính chính xác, trung thực, đầy đủ của báo cáo quyết toán của đơn vị, chịu trách
nhiệm về những khoản thu, chi hạch toán, quyết toán sai chế độ.
Kho bạc Nhà nước các cấp có trách nhiệm tổng hợp số liệu quyết tốn gửi cơ
quan Tài chính cùng cấp để cơ quan Tài chính lập báo cáo quyết toán. Kho bạc
Nhà nước xác nhận số liệu thu, chi ngân sách trên báo cáo quyết toán của ngân
sách các cấp, đơn vị sử dụng ngân sách.
Kiểm tốn nhà nước có trách nhiệm kiểm tốn báo cáo quyết toán ngân sách nhà
nước các cấp trước khi Quốc hội, HĐND phê chuẩn quyết toán ngân sách.
1.2.2.3 Quy định về các nhiệm vụ chi và các khoản chi của tài chính
phường.
Khái niệm:

Chi ngân sách phường là việc UBND phường sử dụng ngân sách được HĐND
phường quyết định hàng năm nhằm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của
chính quyền cấp phường theo quy định của pháp luật.
Đặc điểm:
+ Quy mô chi ngân sách phường không lớn, nhưng nhiệm vụ chi ngân sách
phường vừa rộng vừa phức tạp. Quy mô chi của ngân sách phường ở các
địa phương thường không lớn nhưng nhiệm vụ chi ngân sách phường lại
SV: Nguyễn Thị Thanh Thanh

18

Lớp: CQ54/63.01


Luận văn tốt nghiệp

Học viện Tài chính

rất rộng. Có thể thấy, lĩnh vực chi ngân sách phường khơng khác gì một
cấp ngân sách hồn chỉnh, khơng chỉ cung cấp nguồn lực tài chính cho bộ
máy chính quyền cấp phường tồn tại và hoạt động nhằm thực hiện quản lý
nhà nước trên địa bàn, bao gồm các nội dung chi đầu tư, chi phát triển
kinh tế, văn hóa - xã hội và quốc phòng - an ninh trên địa bàn phường
được giao quản lý. Do đó, nhiệm vụ chi ngân sách phường rất phức tạp
mà cịn phải đảm bảo tài chính để đầu tư phát triển kinh tế, văn hóa, xã
hội và quốc phòng, an ninh trên địa bàn phường. Do đó, nhiệm vụ chi
ngân sách phường rất phức tạp.
+ Phường vừa là cấp ngân sách vừa là đơn vị sử dụng ngân sách, vì vậy,
quản lý chi đối với ngân sách phường vừa mang tính chất quản lý của một
cấp ngân sách, vừa mang tính chất quản lý của đơn vị sử dụng ngân sách.

Vai trò:

Chi ngân sách phường là điều kiện quan trọng để đáp ứng các yêu cầu phát triển
kinh tế, văn hóa, xã hội trên địa bàn phường.
Thơng qua chi ngân sách phường, chính quyền phường thực hiện các chức năng
quản lý nhà nước được giao, bao gồm cả việc duy trì trật tự ổn định xã hội, phát
triển các sự nghiệp kinh tế, văn hóa – xã hội theo phân cấp trên địa bàn. Thông
qua chi ngân sách, chính quyền phường kiểm tra, kiểm sốt, điều chỉnh các hoạt

SV: Nguyễn Thị Thanh Thanh

19

Lớp: CQ54/63.01


Luận văn tốt nghiệp

Học viện Tài chính

động sản xuất, kinh doanh, tăng cường hiệu quả các hoạt động quản lý pháp luật,
giữ vững an ninh, trật tự trên địa bàn phường.
Chi ngân sách phường cho bộ máy quản lý nhà nước ở phường là cơ sở để tăng
cường hiệu quả các hoạt động của chính quyền cấp phường trong quản lý pháp
luật, giữ vững quốc phòng an ninh, trật tự trên địa bàn phường.
1.2.2.4. Quy định về công khai, kế tốn, kiểm tra, giám sát tài chính
phường
Kế tốn,kiểm tra, thanh tra hoạt động tài chính phường
Kế tốn tài chính phường là việc thu thập, xử lý, kiểm tra, phân tích và cung cấp
thơng tin kinh tế, tài chính của phường dưới hình thức giá trị, hiện vật và thời

gian lao động.
Kế tốn tài chính phường có nhiệm vụ:
+ Thu thập, xử lý thơng tin, số liệu kế tốn theo đối tượng và nội dung cơng
việc kế tốn, theo chế độ kế toán.
+ Kiểm tra, giám sát các khoản thu, chi tài chính; các khoản thu, chi ngân sách
phường; nghĩa vụ thanh toán nợ; kiểm tra việc quản lý, sử dụng tài sản và
nguồn hình thành tài sản của phường; phát hiện và ngăn ngừa các hành vi vi
phạm pháp luật về tài chính, kế tốn, ngân sách.
+ Phân tích thơng tin, số liệu kế toán, ngân sách; tham mưu, đề xuất các giải
pháp phục vụ yêu cầu quản tý tài chính, ngân sách phường và quyết định
kinh tế, tài chính của chính quyền cấp phường.
+ Cung cấp thơng tin, số liệu kế tốn, tài chính, ngân sách phường theo quy
định của pháp luật.
Kiểm tra, thanh tra, kiểm toán đảm bảo việc thực hiện tài chính ngân sách
phường đúng pháp luật, việc sử dụng nguồn lực đóng góp của nhân dân đúng
mục tiêu, tránh những hậu quả xấu đè nặng lên người dân, người chịu thuế.
Công tác kiểm tra, thanh tra, kiểm sốt tài chính ngân sách được thực hiện bởi
nhiều cơ quan, trong đó chịu trách nhiệm chính và trước hết là thủ trưởng các
SV: Nguyễn Thị Thanh Thanh

20

Lớp: CQ54/63.01


Luận văn tốt nghiệp

Học viện Tài chính

đơn vị dự tốn phải thường xuyên tự kiểm tra đối chiếu với chính sách chế độ

quản lý ngân sách để đảm bảo việc thu chi đúng chính sách, chế độ quy định.
Thơng tư 334/2016/TT-BTC quy định:
+ HĐND phường giám sát việc thực hiện thu, chi ngân sách phường.
+ Cơ quan tài chính cấp trên có trách nhiệm kiểm tra, hướng dẫn cơng tác
quản lý ngân sách phường.
Cơng khai tài chính phường
Đối với hoạt động quản lý nhà nước thì việc cơng khai, minh bạch trong chi tiêu
tài chính, ngân sách là rất quan trọng. Đây là thước đo có ý nghĩa đặc biệt quan
trọng đối với nền dân chủ, tiến bộ của một quốc gia.
Ở nước ta, trước đây việc công khai tài chính được quy định tại một số văn bản
pháp luật như Luật NSNN; Luật Phòng chống tham nhũng… Tuy nhiên, do chưa
được hướng dẫn cụ thể, rõ ràng nên việc công khai ngân sách chưa được thực
hiện nghiêm túc, thậm chí đối phó, hình thức. Hầu hết các cơ quan chỉ thực hiện
việc công khai các khoản chi tiêu theo dự tốn kinh phí khơng kèm theo bất cứ
lời giải thích, chi tiết về các khoản chi tiêu như chi cho ai, làm việc gì, thời gian
nào… Vì vậy, có thể nói với quy định này, việc cơng khai ngân sách đã có bước
tiến khá dài hướng đến nền hành chính minh bạch, vì dân một cách tồn diện.
Cơng khai, minh bạch kết quả kiểm toán cũng giúp người dân tham gia giám sát
các hoạt động của chính quyền tốt hơn. Họ có thể đánh giá mức độ đạt được của
các cam kết từ phía chính quyền trong việc thực hiện các mục tiêu kinh tế xã hội
xét trên khía cạnh những con số về kinh tế, ngân sách.
Hiện nay, chúng ta đang ra sức nỗ lực đấu tranh phòng chống tham nhũng, lãng
phí, tiêu cực nhưng đạt kết quả thấp. Trong đó có nguyên nhân việc cấp, quản lý,
sử dụng, chi tiêu ngân sách của một số cơ quan nhà nước còn mập mờ, thiếu
minh bạch. Điều này đã tạo kẽ hở cho những người có chức, có quyền trong
quản lý ngân sách nhưng thối hóa biến chất có điều kiện, cơ hội để thực hiện
hành vi chiếm đoạt, lãng phí.
SV: Nguyễn Thị Thanh Thanh

21

Lớp: CQ54/63.01


Luận văn tốt nghiệp

Học viện Tài chính

Cơng khai kết quả kiểm tốn góp phần giáo dục, nâng cao ý thức chấp hành quy
định pháp luật của các đơn vị, tổ chức tham gia quản lý, sử dụng tiền, tài sản,
ngân sách nhà nước và các cá nhân có liên quan. Cơng khai thơng tin kết quả
kiểm tốn liên quan trực tiếp đến uy tín của cá nhân lãnh đạo và tập thể đơn vị
được kiểm toán. Đây là yếu tố có tác động gây áp lực cả bên trong và bên ngoài
đối với các đơn vị trong nỗ lực tuân thủ pháp luật, nâng cao hiệu quả quản lý.
Bên cạnh đó, kết quả kiểm tốn cơng khai thể hiện cả những mặt tích cực và
những yếu kém của đơn vị được kiểm toán, nêu cụ thể vi phạm và xác định rõ
trách nhiệm của một số cá nhân – là kênh thơng tin giúp cơng tác phịng chống
tham nhũng lãng phí trong quản lý sử dụng ngân sách.
1.2.2.5. Quy định về xử lý sai phạm
Xử lí vi phạm pháp luật là xem xét, quyết định áp dụng các hình thức trách
nhiệm pháp lí đối với các cá nhân, tổ chức vi phạm pháp luật. Việc xử lí vi phạm
pháp luật, phải dựa vào yếu tố cấu thành hành vi vi phạm pháp luật. Mỗi hành vi
vi phạm pháp luật bao gồm bốn yếu tố cấu thành là chủ thể, khách thể, mặt chủ
quan và mặt khách quan.
Những năm gần đây, kết quả thanh tra việc quản lý, sử dụng ngân sách nhà nước
và kiểm tra, kiểm toán quyết toán ngân sách nhà nước nói chung và ngân sách
tài chính địa phương nói riêng cho thấy tình hình vi phạm chế độ, chính sách
quản lý thu, chi ngân sách cịn xảy ra ở một số Bộ, ngành, địa phương, đơn vị;
tình trạng đầu tư còn dàn trải, hiệu quả đầu tư chưa cao, nợ đọng XDCB cịn
lớn; lãng phí trong quản lý, sử dụng tài sản công, trong tổ chức hội nghị, hội

thảo, lễ hội, đi cơng tác nước ngồi,… vẫn xảy ra, ảnh hưởng đến kỷ luật, kỷ
cương trong quản lý nhà nước và hiệu quả sử dụng các nguồn tài chính - ngân
sách nhà nước.
Pháp luật tài chính phường tại Việt Nam quy định về các hành vi vi phạm quy
định pháp luật tài chính phường. Tổ chức cá nhân có hành vi vi phạm pháp luật
tài chính phường thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm có thể bị xử lí kỷ luật,
SV: Nguyễn Thị Thanh Thanh

22

Lớp: CQ54/63.01


Luận văn tốt nghiệp

Học viện Tài chính

xử lý hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự, nếu gây thiệt hại thì phải
bồi thường theo quy định của pháp luật.
1.3.Các nhân tố ảnh hưởng đến thực hiện pháp luật tài chính phường
1.3.1 Nhân tố khách quan
Hệ thống pháp luật
Theo Các Mác: Pháp luật là ý chí của giai cấp thống trị được đề lên thành luật
mà nội dung của nó bị quy định bởi điều kiện vật chất của xã hội. Nghĩa là pháp
luật vừa là một phạm trù chủ quan thể hiện ý chí của giai cấp thống trị, vừa là
một phạm trù khách quan thể hiện ý chí bị quy định bởi điều kiện vật chất của
xã hội.
Pháp luật là hệ thống các quy tắc xử sự do nhà nước ban hành và bảo đảm thực
hiện, thể hiện ý chí của giai cấp thống trị trong xã hội, là nhân tố điều chỉnh các
quan hệ xã hội. Bản chất sâu xa của pháp luật là giai cấp, biểu hiện dễ thấy nhất

của pháp luật là tính xã hội, tính dân tộc và tính mở.
Pháp luật xuất phát từ nhu cầu khách quan của xã hội, là nhu cầu tự thân của
chính bộ máy nhà nước để hoạt động có hiệu quả dựa trên những nguyên tắc và
quy định cụ thể. Là phương tiện để nhà nước quản lý kinh tế, xã hội, pháp luật
triển khai những chủ trương, chính sách của nhà nước một cách nhanh nhất,
đồng bộ và có hiệu quả trên quy mơ rộng lớn nhất. Chỉ có trên cơ sở một hệ
thống pháp luật đồng bộ và đủ mạnh nhà nước mới phát huy được hiệu lực quản
lý kinh tế - xã hội.
Trong mối quan hệ với kinh tế, pháp luật có tính độc lập tương đối:
+ Pháp luật phụ thuộc vào kinh tế: nội dung pháp luật do các quan hệ kinh
tế -xã hội quyết định, chế độ kinh tế là cơ sở của pháp luật. Sự thay đổi
của kinh tế sớm hay muộn cũng dẫn đến sự thay đổi của pháp luật. Pháp
luật ln phản ánh trình độ phát triển của chế độ kinh tế, nó khơng thể cao
hơn hoặc thấp hơn trình độ phát triển đó.

SV: Nguyễn Thị Thanh Thanh

23

Lớp: CQ54/63.01


Luận văn tốt nghiệp

Học viện Tài chính

+ Pháp luật có tác động trở lại một cách mạnh mẽ đối với kinh tế có thể tích
cực hoặc tiêu cực: khi pháp luật thể hiện ý chí của giai cấp thống trị là lực
lượng tiến bộ trong xã hội, phản ánh đúng trình độ phát triển của kinh tế
thì pháp luật có nội dung tiến bộ và có tác dụng tích cực. Ngược lại sẽ kìm

hãm sự phát triển của kinh tế, xã hội.
Chính sách kinh tế vĩ mơ
Các cơng cụ của chính sách kinh tế vĩ mơ gồm: chính sách tài chính; chính sách
tiền tệ; chính sách thu nhập; chính sách kinh tế đối ngoại...
Chính sách tài chính thực hiện điều tiết vĩ mô thông qua công cụ thuế và chi
ngân sách nhà nước.
Điều hành chính sách tiền tệ: Mục tiêu tổng quát của chính sách tiền tệ là nâng
cao phúc lợi kinh tế cho nhân dân, mục tiêu này là sự tổng hợp của sáu mục tiêu
cụ thể có quan hệ cùng chiều và ngược chiều với nhau, đó là các mục tiêu: Giá
cả ổn định; Lãi suất ổn định; Việc làm và thu nhập cao; Kinh tế tăng trưởng; Thị
trường tài chính và các tổ chức tài chính ổn định; Thị trường ngoại hối ổn định.
Khi thực hiện chính sách tiền tệ nới lỏng, Ngân hàng Trung ương cung ứng thêm
tiền cho lưu thông bằng cách giảm lãi suất triết khấu, khuyến khích các Ngân
hàng Thương mại mở rộng tín dụng và đầu tư cho các doanh nghiệp để tăng
thêm sản lượng, việc làm, thu nhập, dẫn đến sự tăng lên của tổng cầu, GNP tăng
lên, thu, chi ngân sách đều tăng.
Khi thực hiện chính sách thắt chặt tiền tệ (do có lạm phát cao) Ngân hàng Trung
ương rút bớt tiền về dự trữ bằng cách tăng lãi suất tiền gửi và lãi suất cho vay
làm cho lạm phát giảm, tổng cầu giảm, GNP giảm, thu, chi ngân sách đều có xu
hướng giảm.
Chính sách thu nhập: Chính sách này đảm bảo tiền lương và thu nhập cho mọi
đối tượng lao động nhằm đảm bảo an sinh xã hội, khi nền kinh tế có sự biến
động như suy thối hoặc lạm phát, chính phủ đều phải có những chính sách
thích ứng, một khi kiểm soát lạm phát trở thành mục tiêu chính thì các chính phủ
SV: Nguyễn Thị Thanh Thanh

24

Lớp: CQ54/63.01

Luận văn tốt nghiệp

Học viện Tài chính

đều quan tâm đến việc ổn định giá cả (ổn định chỉ số giá tiêu dùng). Cách làm
truyền thống để kiềm chế và đẩy lùi lạm phát là bằng các giải pháp giảm bớt
cung tiền, giảm bớt chi tiêu của Chính phủ. Tuy vậy những giải pháp này sẽ gây
ra hậu quả làm giảm đầu tư, giảm sản lượng, tăng thất nghiệp, giảm GNP thực
tế, hạn chế tiền lương, ảnh hưởng đến thu, chi ngân sách.
Chính sách kinh tế đối ngoại: kiểm sốt tỷ giá ngoại hối, kiểm soát ngoại
thương, thuế quan, trợ cấp xuất khẩu, nhập khẩu... chính sách này có tác dụng
điều tiết các hoạt động xuất nhập khẩu. Khi giá trị đồng nội tệ lên cao so với
ngoại tệ, các doanh nghiệp trong nước tham gia xuất khẩu sẽ gặp khó khăn hơn
so với khi đồng nội tệ ổn định và giảm giá so với đồng ngoại tệ, lúc này các
khoản thu ngân sách từ các hoạt động xuất nhập khẩu của các doanh nghiệp
cũng biến động theo hiệu quả kinh doanh thực tế của các doanh nghiệp.
Nhân tố thuộc về đối tượng quản lý
Tất cả các nguồn tài chính hình thành trong q trình sản xuất, lưu thơng, phân
phối và tiêu dùng có khả năng tác động vào ngân sách tài chính phường để hình
thành quỹ tài chính phường là nguồn thu của tài chính phường. Thu tài chính
phường cần xác định đúng nguồn thu, xây dựng chế độ động viên thích hợp,
tránh bỏ sót nguồn thu, đồng thời hạn chế tối đa tác động tiêu cực của thu tài
chính phường đối với các hoạt động sản xuất kinh doanh ở mỗi đơn vị. Trong
các nguồn thu của tài chính phường, thuế là khoản thu chủ yếu, là công cụ đóng
vai trị quan trọng trong quản lý và điều tiết vĩ mô nền kinh tế. Thuế thực hiện
kiểm kê, kiểm soát mọi hoạt động sản xuất kinh doanh, hướng dẫn tiêu dùng.
Khi các cấp có thẩm quyền và các cơ quan chuyên môn nghiệp vụ trực thuộc ở
từng địa phương bám sát nguồn thu, cần xây dựng những biện pháp quản lý thu
thuế chặt chẽ và hợp lý, từ khâu đăng ký thuế, kê khai thuế, tính thuế, theo dõi

nộp thuế; thanh tra thuế; sẽ đảm bảo nguồn thu sát với thực tế, khơng bị bỏ sót.
Các cấp chính quyền phân định rõ từng quy trình tổ chức quản lý phù hợp sẽ
đảm bảo thực hiện mục tiêu thu đúng, thu đủ, thu kịp thời căn cứ vào các yếu tố
SV: Nguyễn Thị Thanh Thanh

25

Lớp: CQ54/63.01