Tài liệu Tài liệu giáo khoa Hoá học 10 chủ biên thầy giáo Nguyễn xuân trường ppt
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1016.79 KB, 48 trang )
!"#"$
%&!"#"$ '(")*+,-"$
.%&!"#"$
1. Lớp vỏ
/01#"1231,%electron423"$. '+,-5,5"267
8%9!&9:7;<=+,-"$2,%"$>!"*"?,%7
1
5
@A*AB
CD
7*BB2E8F428 .
G3"(5,5"2678%7C*H
CA
,I
GJ,%23"(K!"*8L8M2-,%23"("+
2. Hạt nhân
N#""$01#"&"8%E"
Proton O"J23"(2P723"(5,5"-Q!"?,%7
R*H
CA
,I
8M&"8%5,5"S11T"23"("+*JQ!- GU"M
"3*"V),!23"("+,%12E8F*23"(5,5",%C8%23
"(W&",%R
Nơtron N#"E"I123*J+,-9!&9:7+,-&"8%
7
1
&
@1
@*HX
CYX
9!&9:728
.'(")*+,-"$
Kích thướcZLQ"$1T"+"LJJ2(W
C
1
GUU"F(")"$*"QS1T"2E8F,%[9"18%(3,%\
\@
C
1\@
C<
1
"$K!",%2J(W*BD\
G(#""$]KE*8%W
C=
\*8M2(
"$,)E2(#"W ,
"^"-Z&J2#1T""$8%,
A
,41T"":,!_."LJJ2
(,%D1`,%"$8a7VWJb 2J"L#""$
8%J1T"2(KE*D1`,%J(")1T"#""K
cWCKhối lượng và điện tích của các hạt cấu tạo nên nguyên tử
'(3 '+,- G3"(
d,5" 5
1
5
@A*AB× 10
−31
1
5
≈*B=A× 10
−3
28
C*HY
CA
O" &
1
&
@*HXYH× 10
−27
1
&
≈128
R*HY
CA
E"
1
@*HXB× 10
−27
1
≈128
G(5,5"8%&",#]KE6W
CX
\ d,5"U
2T9V#" /e5,5"8%#",%I"a2J""!"$J
!"#f_
Khối lượng'+,-1T""$8%W
CYH
"$>!",%2J
+,-,%*HX
CYX
'+,-"$,%*AA
CYH
gT",-!"!"Kh?1T"i+"$,)")1?"J1%LQ2-
j(QkY1J
YD
"$ gT",(")h?")W
A
YB
"$28%9
Y N#""$C"+CG08F
.N#""$
1. Điện tích hạt nhân
jL23"(1f&"71T"2E8F23"(QE4R."#"ZJl
&"*"L23"(#"im,%lR n31Z""$"%23i+
&""#"7i+5,5"U2TV#" 8M"*""$
Điện tích hạt nhân = Số proton = Số electron
j(QkG3"(#""$9,%<R*8M"$9J<&"8%J<
5,5" cZ"2-23"(#""$4hZ"2-i+&"8%i+5,5".
"?,%o12-LJ2UMZ""$
2. Số khối
bi+#"&"4(3,%l.8%"bi+#"#"E"4(3,%."#",%
số khối#"2J4(3,%[.
[@lR
j(Qk#""$,JX&"8%<E"*8Mi++#"
"$,,%XR<@DB
3. Khối lượng nguyên tử
'+,-"$7"b+,-&"*E"8%5,5"J"
"$ 8L+,-5,5"!"Ki8)+,-&"8%E"
+,-"$7+,-&"8%E""#"
"$
j(QkN#""$I1JD&"8%=E"*9V#"JD
5,5" 2F+,-"$I1
'+,-"$I17+,-D&"8%=E" '+
,-1f&"8%1fE"9!&9:728 jM+,-"$I17
YX28
8M*#""!"Ki8)W"$,#"M&"^2J"%T
+,-"$
."+
1. Định nghĩa
Tất cả các nguyên tử có cùng điện tích hạt nhân đều thuộc cùng một nguyên tố hoá học.
8M*"$S1T""+JSi+&"8%Si+
5,5"
j(Qk!"W"$JS23"(#",%XR26"T"+,
"$"+,26JX&"8%X5,5"
2Z*"2pZ"AY"+"n8%WX"+"#4"bi+
WA"+. "+"#2-&"3"!"G!"!"L
E%"8h"k1%2-26Z"&]"(31
(!"1T""+,%"(!""!"W"$"+2J
2. Số hiệu nguyên tử
G3"(#""$1T""+2-,%số hiệu nguyên tử "+
2J
+3"$2q"1T""+8%"2-(3,%l
j(Qk+3"$"+,%AY jM23"(#""$
,%AYRrJAY&""#"8%AY5,5"%,)&8K
3. Kí hiệu các nguyên tử
GU2q"221T""+*#(3"QS*"]
:Qsi
A
Z
X
(3"+
li+3"$
[i++[@lR
j(Qk
a(3""J"UZ"2-
C+3"$"+,,%Xr23"(#""$,%XRr"#"
JX&"8%4DBCX.@<E"
C"$,JX5,5"2TV
C'+,-"$,,%DB28
.G08F
'?"$S1T""+*""!7"#"
e"$2J*i+&"26i++J"UQi+
E"
e"$JSi+&"86i+E",%eđồng
vị
t#9J208F
W208F26J<&""#"i+E",,-",%<*A*
NZ""+,%f-&6208F*:J8%"+J1T"20
8F %e208F"0"#""n4WD.*"]26Z2-
208F"#4W.
]6208FJ?QkV""83i$Qku,-#""$
208F 24,%2E"5.208F 4,%YDB.
208FS1T""+J"(!"+
G+8)"+2*"Z"208F
Khối lượng nguyên tử trung bình của các nguyên tố hoá học.
jLZ""+,%f-&6208F+,-"$
"+2J,%+,-"$"Lf-&208FJU2Z":,3&
"u11f208F
D jK"$
.nU2T5,5"""$
vP2"75,5"U2T9V#""$"5e
Vw2#L"]QkVw2#%"U2T9Vgq""C
1s%""$xEyEzCc4x"5zQCc.
gsxEyEzCc2pJW^!",)2Zin&""U,("Z"
!"#"$*J"KI222UW
"(1"(!""$
j6i*I"L?6%"
Z"7U2T5,5"""$I"51T"Vw
2#92F
d,5",%1T"&"$123*,#U2T!"4"+2T
%L1;i."8n9V#""#"%1T"21
15,5" gM"2T23"(211%I26*8nJ
1M"2T23"(,)!"8n"2JWuJ1q"5,5",%,)!" "
8n%,%obitan nguyên tử.
t#""$2I*5,5"J"UJ1q"o&E"8SV#"
"#"%2115,5"*1M"2T23"(2115,5"2J,)!"^
"1T"LJ2(,%\4#"^"1. {8n2J*WuJ1q"
5,5",%,)!"4")A|. "^"-Z"1T""k&2-"!1W
"$2"L"A"!1W5,5"imJ1q"^8n"
jFi""$*1f5,5",#J8n"0"#"1L}GJ,%Q"
"$*1f5,5"J1T"u,-
.v)&5,5"
"$*#"123"(QEP"5,5"123"("Q!
g+"5,5"K8K"$!&u,-J n3?"K
7I&W15,5"26,Z"8)#"q"m e5,5"^
#"!",Z"8)q"m!" "JP^1?u,-"!&!"
-,#*e5,5"^9#"!"J1?u,-!"rPQF"
K"$E5,5" (e5,5"%V2F"(!"
"+
~"51?u,-"!&1%5,5"2-&+"5"a,)&5,5"
41?u,-. Các electron có mức năng lượng gần bằng nhau thuộc cùng một lớp.
,)&5,5""a"%2-2i+@*Y*D*=* q(37Qpe
,)'*v*g*
.O,)&5,5"4&1?u,-.
gf,)&5,5",#&"%&,)&5,5" 5,5""1f&,)&J
1?u,-7
&,)&2-(37e"i*&*Q*z
+&,)&7i+"?"n,)&
v)&"?J&,)&*2J,%&,)&i
v)&"?YJY&,)&*2J,%&,)&Yi8%&,)&Y&
v)&"?DJD&,)&*2J,%&,)&Di*D&8%&,)&DQ*8 8
5,5"^&,)&i2-,%5,5"ir^&,)&&*2-,%5,5"&*8 8
Q.•"
{"*J86U2T5,5"""$*"2pZ"7",%8n
I9V#""2JWuJ1q"5,5",%,)!"48nJ1M"
2T2115,5",)!".
+8%Q#"&k"T8%2q2U11f&,)&5,5"
O,)&iJ"JQ#L
"$2 d,5"
U2T!"
"8n9V
#""#"%1T"21
15,5"
•"i •"&
O,)&&JD"JQ#Li+<b
O,)&QJB"8%&,)&zJX" •"Q8%"zJQ#&?"#&E
gf":?"+2Y5,5"
'1T""2pJ2Y5,5"*"J75,5"2pghép đôi.5,5"€&
2I"I"18%83"#"%,Z"
'1T"":J5,5"*"2J,%5,5"2T" 2i+"
-&*:J5,5"2T"1)"18%"#"%,Z"
+5,5""+2"1T"&,)&*1T",)&
ai+5,5""+2"1T""*"J"Uii+5,5""+2"1f&,)&8%
1f,)&
CO,)&iJ"J"+2Y5,5"
O,)&&JD"J"+2H5,5"
O,)&QJ"+25,5"8%&,)&zJ=5,5"
Cv)&"?J&,)&iJ"+2Y5,5"
v)&"?YJ&,)&i8%&,)&&J"+2<5,5"
v)&"?DJ&,)&i*&*Q*J"+2<5,5"
a2Ji,)&"?=J"+2DY5,5"8 8
gT",)&2p?2i+5,5""+22-,%,)&5,5"p%
5.+5,5""+2",)&8%&,)&4"a@2Z@D.
+"?"n,)& +5,5""+2,)& +5,5"&+8%
&,)&
@4,)&'. Y i
Y
@Y4,)&v. < Yi
Y
Y&
H
@D4,)&g. < Di
Y
D&
H
DQ
z.!"P5,5"""$"+
,(8e6
Trong nguyên tử, các electron lần lượt chiếm các mức năng lượng từ thấp đến cao.
%9#"*,)&8%&,)&5,5"•J1?u,-% k"U
1?u,-,)&"u"5"?"n"a2ZX8%&,)&"u"5"?"ni*&*Q*z
2,%"?"nio&9Z&&,)&"56"u1?u,-92F7"n
31
iYiY&DiD&=iDQ=&Bi8 8
‚n8%,(8e6*20"Pƒ2Zi+5,5""+2"1f&,)&*"J
"U8Z"2-iE20&+5,5"""$!"L"+"i+3
"$l"+2J
j(Qk
C"$2l@*J5,5" d,5"%Z1&1?u,-"!&!",%
i
C"$5,l@Y*JY5,5" WY5,5"26Z1&1?i
8M*"$28%"$5,:J,)&5,5"*,)&'
C"$,"l@D*JD5,5" N5,5"2Z1&1?i8L&1?i
:M"+2Y5,5"5,5""?DZ1&1?Yi
8M"$,"JY,)&5,5"*,)&'01Y5,5"8%,)&v*5,5"8 8
Cấu hình electron
g+UQin&+5,5""5,)&8%&,)&*"QS!L5,5"
"5i
Cv)&5,5"2-7ei+
CO,)&2-7e"i*&*Q
C+5,5"2-7i+^&("&We:&,)&*&,)&
IJ5,5"I
j(Qk
!5,5""$
N*
Y
N5*
D
v*
D
[,2-i
Ni
Y
N5i
Y
D
vi
Y
Yi
D
[,i
Y
Yi
Y
Y&
H
Di
Y
D&
%8Z"!L5,5""*1+UQsự phân bố electron theo cac
obitan, ",%1i
'(31f"71T"I8I*1f5,5"71T"1h"*5,5"€&2I2-
(371h"-6
2,%iE20&+5,5"8%"""$"+2"
.Gq2U1,)&5,5"%S
CG+8)"$"!"W"+*lớp ngoài cùng có tối đa là 8 electron.
C"$J<5,5",)&%S26!"68e*PI"18%
&W? GJ,%"$(Z1
C"$J*Y*D5,5",)&%S,%e"$1,#
C"$JB*H*X5,5",)&%S,%e"$&1
5,5",)&%S4"o",%5,5"%S.VZ"2F"(!"
1T""+
cZ"2-in&+5,5"""$*!",%Z"2-i+5,5",)&%S*
"J"UQn22-e"(!""U"+2J
= N3"+"%"+
."oio&9Z&
C"+2-9Z&"56"u23"(#"
C"+JSi+,)&5,5"""$2-9Z&"%1T"%
C"+Ji+5,5"%S72-9Z"%1T"T"
gT"W"+2-io&9Z&"2-,%3"+""+
4W"%.
b) cW"%
A - Số thứ tự
Trong bảng tuần hoàn, số thứ tự của mỗi nguyên tố bằng số hiệu nguyên tử của nguyên tố đó.
GJh(,%23"(#"*,%i+&"8%i+5,5"""$"+
2J
Ví dụ„Z1IAY"3"+"%*8Mi+3"$,%AY*23
"(#",%AYR"#"JAY&"8%,)&8K"$JAY5,5"
B - Chu kì
cW"%4Q#Wo.01%*?8)7 chu kì L*Y*D8%X
4L22.01% L],#01Y% L01e"+
1%"$PJSsố lớp electron +"?"nL42i+"a2ZX.7
i+,)&5,5"
Chu kì 1
/01Y"+,%24l@.8%5,4l@Y.
"$"+%:J1T",)&5,5",)&'
Chu kì 2
/01<"+o"2"a,"4l@D.8%"MS,%54l@.
"$"+%JY,)&5,5",)&'401Y5,5".8%,)&v +
5,5",)&v"uQ"a2Z<l"u"aD2Z v)&5,5"%S2#"")
Z"P68e^"$"+5
l D = B H X < A
'(3"+ v c5 c • … 5
+5,5",)&%S Y D = B H X <
Chu kì 3
/01<"+o"2"a"4l@.8%"MS,%4l@<.
"$"+%JD,)&5,5",)&'401Y5,5".*,)&v401<
5,5".8%,)&g +5,5",)&g"uQ"a2Z<l"u"a2Z< v)&
5,5",)&%S2#"")Z"P68e^"$"+
Chu kì 4
/01<"+o"2"a1,#61,4l@A.8%"MS,%(Z1&"4l@
DH.
Chu kì 5
S01<"+o"2"a1,#6124l@DX.8%"MS,%(Z1
954l@B=.
Chu kì 6
/01DY"+o"2"a1,#6195i4l@BB.8%"MS,%(Z124l@
<H.
Chu kì 7
22 N3LX1)JYY"+
L*Y*D2-,%LK gfLK,%1T"%
L=*B*H2-,%L,) gfL,)4%Q%.2-o""%Y%
%""+%Q)<"+
Nhận xét. L%h1^271T"1,#618%"MS71T"(
Z1
Y 1fL*i+5,5",)&%S"u,,-""a2Z<*8L8M
J"F!""+"-&!"8)9S"u"E?"a2ZX4"a
(Z1J<5%S*I"1&W?.
C - Nhóm và phân nhóm
1. Nhóm
cW"%01<T"*1fT",%1T"J1 J12-2i+7ei+vgp"a
2Zj
"$"+"SJ126Ji+5,5""F748%7
i+"?"nJ1. 8Mnhóm gồm các nguyên tố có hoá trị cao nhất đối với oxi bằng
nhau (và bằng số thứ tự của nhóm).
2. Phân nhóm
gfJ1,#"%&J1&J1(8%&J1&k
Phân nhóm chính01"+"TWLK8%L,)
Phân nhóm phụ:01"+"TL,)
j(QkJ1j01&J1&J1(,%&J1,5*&J1
&k,%&J11
"$"+"S1T"&J1Ji+5,5"%S7*
Q2JJ"(!"uW+
Nguyên tử của các nguyên tố thuộc phân nhóm chính có số electron lớp ngoài cùng bằng số
thứ tự của nhóm.
D - Giới thiệu một vài phân nhóm chính
1. Phân nhóm chính nhóm VIII
]2-,%nhóm khí hiếm*01"+i
l '(3 d,5",)&%S
Y N5, N5 i
Y
5 5 CYi
Y
Y&
H
< [ [ CDi
Y
D&
H
DH '&" ' C=i
Y
=&
H
B= 5 5 CBi
Y
B&
H
a5,*"$"!"W"+"J126Jlớp ngoài cùng gồm 8
electron 4W<5,5"262p€&2I.2J,%!L5,5"68e
n"Z"!"+(Z1I"18%&W?
48L8M],%("E.
‚)Q#2E!"*&"$(Z1:01J1T""$8%26^"#"(^
263"
2. Phân nhóm chính nhóm I.
],%nhóm kim loại kiềm*01"+i
l '(3 d,5",)&%S
D v" v CYi
" CDi
A ', ' C=i
DX x2 x CBi
BB 5i i CHi
"$"!"W1,#61:Jelectron lớp ngoài cùng.8)8K"$
(Z1!""W"%*"L"$1,#61JQ
5,5" jL8M"&W?*1,#61J)2
5,5"2U2#"")!L5,5"(Z1 ‚2J*"-&!"*1,#61
:J"FR {Q#2E!"*2J,%1,#2UL
CQk1#8)9"#"%9"yE"")*8(Qkv
Y
•*
Y
•8 8
CQk1#8))^3"2T""#"%28%29"611#•N*
'•N8 8
CQk8)&1"#"%1+,*'
Y
3. Phân nhóm chính nhóm VII.
]2-,%nhóm halogen*01"+i
l '(3 d,5",)&%S
A …, … CYi
Y
Y&
B
X , , CDi
Y
D&
B
DB c1 c C=i
Y
=&
B
BD " CBi
Y
B&
B
"$"+,5JXelectron lớp ngoài cùng 8)"$
(Z1!""W"%"L"$,5]€15,5" jL
8M*"&W?*,5J)""15,5"2U2#"")!
L5,5"68e(Z1 ‚2J"-&!"8)1,#*,5J
"FC
{Q#2E!"*,501e&"$"$…
Y
*,
Y
*
Y
GJ,%e&
12UL
CQk1#8)1,#1+'c*g,
Y
CQk8)2"#e-&!"(N…*N,*Nc*N QQF)*2J,%
e9"
CN29",5,%e9"*8(QkN,•*N,•
D
c) M9€"86inZ2b!"P5,5""$"+
"W"%
'io&9Z&"+"56"u23"(#""Li1T"i+"+*!
"P5,5"""$2-,q&2,q&,#*"J7PZ2b1T""%
t#*"a"+Jl@D2Zl@*i+5,5",)&%S"u,,-""a2Z
< GZ"+"Z&"5"al@2l@<*i+5,5",)&%S,#"u,,-"
"a2Z<8%?"Z&"k,q&,#8M^Li
8M*i+5,5",)&%S"$"+Z""%23
"(#""uQ
2pZ"7*!"P5,5"""$"+*2q3",%i+5,5",)&
%SVZ"2F"(!""+
jL8M*inZ2b"%Iii5,5",)&%S"$"+
23"(#""uQ(,%inZ2b"%"(!"
"+
GJ,%TQ2F,M""%g525,5&
vZ"
vZ"T"F
.n"#"%,Z"T"F
A - Vì sao các nguyên tử lại liên kết với nhau ?
"Z"7""n"$(Z126"0"#^"#""nQ]
"$"+2*,8 8 ,#,Z"8)"#"%&"$
^Q`8M8L"$(Z1J,)&5,5"%S68e4Y5,5"2+
8)5,*<5,5"2+8)(Z1. "$2:J5,5",)&%S*
!"P%I67!"P5,5"5,,%(Z1J!"
"$,JX5,5"%S*I67!"P5,5"(Z15
J!"
Vì vậy các nguyên tử liên kết với nhau để đạt tới cấu trúc electron của khí hiếm bền hơn cấu
trúc electron của từng nguyên tử đứng riêng rẽ.
B - Các nguyên tử liên kết với nhau như thế nào ?
n"#"%q&5,5"
Phân tử hiđro
gf"$2J1T"5,5" GJ,%5,5"i g5,5"i4"i.JQ#L
'"$2,#*#""$%P"2115,5"
"$,%121195&8%1T"& ‚in95&211
5,5"2J1%1M"2T23"(1"8ne#""u,*W5,5"26
"J1q""#8n% gf5,5"")2:"T1T""$*"^"%
W"$*"#"%q&5,5"
n95&"iCi
n9!"31T"8nJ1M"2T23"(1,)e#"123QE,%1
"ui?P"1f#"8)15,5"^8S%*,%17,n2†"Efe
#"*e"$,Z"8),Z"2-L"%
‚q&5,5"2-"#"%"T86W"$"&"$21f
"$26JY5,5""?,%+!"P(Z15,68e
J"UUQin"#"%&"$2i
N‡RN‡→ Η :N4I"?5,5".
eQ!!12q"9V(31T""$UQi+5,5",)&%S
NQ!!12q"e(3"$UQ1T"q&5,5" GU2EW
""q&5,5"71T"#+
NCN4I"?!"#.
gf#+2q"e(3"$UQ1T",Z"T"F2-"#"%
QinQS1T"q&5,5"
Phân tử clo
gf"$,JX5,5"%S '"$,,#*1f"$
J&5,5"2U"#"%q&5,5"
8M^,)&%S1f"$,26J<5,5"+!"P8K(
Z1568e
GU2E*9V(3"$,*"I5,5"I,
Z"1%:q&5,5",Z"^e"$ I"?5,5"8%I"?!
"#&"$,
, : ,r,C,
Phân tử hiđro clorua, nước, amoniac
h"E"n"*I"?5,5"8%I"?!"#&"$2,*
)*12-UQi
N : ,NC,
N:•:NNC•CN
Phân tử khí cacbonic CO
2
I"?5,5"8%I"?!"#&"$(
•::::••@@•
&"$(*"$,Z"8)1f"$97,Z"
T"F
"2J,%liên kết đôi vZ"2I6E,Z"2E"&"$NCN*,C
,*NC,8 8
Phân tử nitơ
"$"EJB5,5"%S '"#"%&"$"E*1f"$J&D
5,5"2UL"%Dq&5,5"
N"$"E,Z"8)7D,Z"T"F GJ,%liên kết ba.vZ"
6E,Z"2I ‚J,Z"&"$"E!"6*€1#"2T^
3"2T"
J1,#Liên kết cộng hoá trị là liên kết giữa các nguyên tử bằng những cặp electron chung.
.vZ"T"FIJn8%Jn
Liên kết cộng hoá trị không có cực
&"$2E!"N
Y
*,
Y
*•
Y
*
Y
8 8 q&5,5"IF,386&(
% vZ"T"F"&"$",%,Z"T"FIJn4I
&n.
Liên kết cộng hóa trị có cực
v!"-&&"$2,,%18(Qk
&"$N,*"$,J"(&11#E"$2P"q&
5,5"86&(1L1#E "J7"$,J2T1231#E
"$2 GT1232q"Wu"$"&"$P"5,5"86
&(1L
jL,J2T1231#E"&"$N,*&(,J1T"&23""(1*
-,#&(2J1T"&23"(QE
N2,,%1T"&"$Jn1T"2,%n1*1T"2,%nQE
vZ"T"F"2Jq&5,5"F,386&(1T""$2-,%
,Z"T"FJn,Z"T"F&n
I"?UQ,Z""&"$Jn*"2q"q&5,5"
,386&((3"$P"q&5,5"1#E4J2T231,)E.
j(QkN:,
vZ""&"$N…*N
Y
•*N
Y
*N
D
26,%,Z"T"FJn
vZ"T"FJn2-"#"%ee"$("86"(!"
*8(Qke&18)8 8
Y vZ"
.n"#"%
&W?*"$1,#J)5,5"*
"$&1J)""15,5""$2U,)&8K%
S"^68e+!L5,5"(Z1
'q""15,5"*"$"^"%&"$123,%
Ion dương
j(Qkin"#"%""a"$"
"$"J&""8%5,5"%8KJ"23 '
"$"1!"25,5"*,)&8K:]5,5"*"2Ji+&""#"
8s,% 8M,%Q23"(QE "$"I]^Q#"$
"%23e1%2pZ2b"%1T"&"$123QE2J,%QE"
J"UUQV"L"7&E"Li
→
R
R5
e"$1,#4,)&%SJ*Y*D5,5".26Q5,5"2UZ
2b"%QE
j(Qk'→'
R
R5
g→g
YR
RY5
[,→[,
DR
RD5
QE2-,%" """7"1,#"E?,
4'
R
.*154g
YR
.*I14[,
DR
.*io"4…5
YR
.*io"4…5
DR
.8 8
Ion âm
j(Qkin"#"%,"a"$,
"$,JX&"8%X5,5" '""15,5"*i+5,5""u,,%<
"i+&""8s,%X 8M,%Q23"(1 "$,I
]^Q#"$"%23e1%2pZ2b"%&"$12312J,%
1,
J"UUQV"L"7&E"Li
,R5→,
ˆ
"$&14,)&%SJB*H*X5,5".26Q""15,5"2UZ
2b"%1
j(Qk…R5→…
ˆ
•RY5→•
Yˆ
RY5→
Yˆ
12-,% """7"+9"
"E? j(Qk…
ˆ
*,
ˆ
*
Yˆ
8 8 2-,%z,*,*iz
.n"#"%,Z"
€"&W?2+"""(,
"$"QQ%5,5"Q!",)&%S"$,2UZ
2b"%"
R
8),)&8K%68e+!
‰
5,5"(Z15
J!""3"+"%
"$,JX5,5",)&%S*iŠi%M5,5""2U"^"%
,ˆJ<5,5"%S+(Z1J!"
N1)2-"#"%123-Q!PP",s8%"#"%&"$
",
GJ,%V"‹
‰
"%,Z" J"UUQV"‹"7iE207
&E"‹&W?i
v!1T"8(Qkin"#"%159"
h"E"n"*2+"15"99W"V"‹i
-&!"2-"#"a2-,%-&!"
j(Qk",*159"8 8
vZ"2-"#"%1,#2U
‰
-&8)&12U
‰
"
2JJinUtY*D5,5",)&%S"$1,#i,)&
%S"$&12U"#123-Q!
jM,Z"2-
‰
"%Q,nP""`23e123"(-Q!
.'Z",M8683"#"%,Z"
&W?*"$Z"-&8)2U"#1f"$,)&
5,5"%S68e+!"P(Z1
Œ"L2JJ"U9W"5
NqL"%eq&5,5""$2J,%,Z"T"F
vZ"T"F2-"#"%ee"$+4,Z"T"F
IJn.qee"$e"+J"(!"gần giống nhau 4,
Z"T"FJn.
Y NqUtY*D5,5""a"$%i"$*Q2J
"$Z"%e123-Q!rPP"7,nP""`23
vZ"2-"#"%e"+J"(!"!"
M"*IJ)•3"e,Z"T"F8%,Z"
j(Qk9€"&"$i
,:,N:,
R
,ˆ
O"$IJnO"$JnO"$
&"$Jn2pJ1T"&
vZ"T"FJn,%Q#U"Z&e,Z"T"FIJn8%,
Z" "n"Z*&"$2E!"4J,Z"T"FIJn.8%-&!"
I6,o1*]2i+,%!"J,Z"T"FJn
Ghi chúŒ"o"Các nguyên tử liên kết với nhau để đạt tới cấu hình electron của khí hiếm
có 8 electron bền vững"2P8)2i+-&!""I"*"1T"i+"
-&*V"o%I&S-&
D N"F"+
•N"F"+
Electron hoá trị ,%e5,5"^,)&%JWu"18%83"#"%
,Z"
Hoá trị của một nguyên tố trong hợp chất ion4,%23"F.7i+23"(
2J
1,#J"FQE*&1J"F1
j(Qk"-&!","F"7
R
*,7ˆ"•*"F
97Y
R
*97Yˆ8 8
Hoá trị của một nguyên tố trong hợp chất cộng hoá trị 7i+,Z"1%"$
"+2JJ"U"#"%8)"$"+ I"*1T",
Z"T"F2-"#^1Tq&5,5"
j(Qk"&"$N
=
"&"$•
Y
•::::•"F9,%Y*"F,%=
= ""U
."U"$
,!""U1E,%18(Qk"$J5,5"%S ""U
1E*1f"$,Z"8)="$,M!"7=q&
5,5" "$%71"=2:1T""?Q326 gf"$
^2:,#,Z"8)="$
"$^"18%="$
^=2:L"?Q326
g#""U1E41f"$
J="$,M!".
vn,Z"T"F!",)*8L8M""U"$2668e*?*J
JW*JE
'1E*"# ,%e""U"$ '1E?!""!"
."U&"$
,!""U)2,%18(Qk""U)2*1f&"$)J=&"$
),M!"71"=2:1T""?Q326 gf&"$)^2:,#J=
&"$,M71^=2:1T""?Q3268%?"Z&"k8M
"U)2 ""U)2*1f&"$),%2E8F!"P
""U)2*&"$,Z"8)7,Z"e&"$ jL,nP"
e&"$ZE6i8),n,Z"T"F8%,nP""`23e
)2QJW*QE {
)22pF&Ž1T"& &"$
)QFU,#,%1":+)4,K.,)E)2*8L8M)2
b,1q"),K G,%2q2U1!"#""U)2
""U&",54u&Z.*"*"Z"•
Y
8 8 ,%e""U&"$*
PhQFJW*E ^3"2T"*1T"&""U&",58%"
2pF&Ž &"$"K1#""U8%Z"8%I(,%1"
QM1SP
""U&"$*&"$8s"0"#e2E8F2T,M&
."U
,!""U,,%18(Qk
"U",,
""U,*
R
8%,ˆ2-&+,&262q"2:
1T"L,M&&E V1f26JH-Q!!"
jL,nP""`23e-Q!,)""U!"68e -&!"
26o*JE*JJW j(Qk3"2TJW1+u,,%<
‚QF-&!""")8%-&!"JW26Qs238L
4,%e&"$123.2JJ"UU2T"nQ
Q."U1,#
i+A"+2pZ""LJE<"+,%1,#
"Uio"
gf"$^"14,M&&E.J<"$,M!"^<2:L,M&&E
a"Ž*"!"W1,#26,%!"o^3"2T"8%26J!"#""U
L"
vZ"e"$1,#"""U,%,Z"1,#4im"E
"L,)&Y. e"(!"2q"1,#"(Qs23*Qs3"*QQ"
1K*€Q%8 8 ,%Q,Z"1,#VZ"2F
vZ"1,#8eo1,#26JJW*JE
B g,
G+8)#"81I"$*&"$*"QS1T"2E8F,-!""(-&
2J,%1,
Mol là lượng chất chứa 6.10
23
hạt vi mô.
'QS2E8F1,&W:•#"81I29€",%"$*&"$
Fi+H
YD
,%i+"$?"YY
"i+2J,%i+[8I2I4[8Q.8%(3,%
8M1,"$7"$
1,&"$7&"$
1,7
.'+,-1,"$
'+,-1,"$1T""+,%+,-1T"1,"$
"+2J
52F`""L+,-1,"$(,%"$11T""+
j(Qkg
N
@;1,4g,%(3+,-1,.
g
@Y;1,
Y.'+,-1,&"$
'+,-1,&"$1T"!",%+,-1T"1,&"$!"2J
8M+,-1,&"$1T"!"(,%&"$1!"2J
j(Qk
Định luật Avôgađrô
Ở những điều kiện nhiệt độ, áp suất như nhau, những thể tích bằng nhau của mọi chất khí đều
chứa cùng một số phân tử.
jL1T"1,!"L(%h26?&"$"J3VWi
U"(Z1^1T"1,&"$!"L(%S74^S3"2T*&
i!".
n31("*^263"†4"@
*&@"."U"(2J,%YY*=,("
jM Thể tích mol phân tử của một khí là thể tích chiếm bởi một mol phân tử khí đó.
Thể tích mol phân tử của bất kì khí nào ở điều kiện tiêu chuẩn cũng bằng 22,4 lít.
PƒjL1,,%1T"2E8FEW"32,V+"Z"a"
"$1*&"$1*1*"U"(&"$18sV5QS")22-"7"
+,-1,"$*+,-1,&"$*+,-1,*"U"(1,
&"$
H :+!"(
:+([2+8)(c,%":i++,-1T""U"(([+,-
S"U"((c^S3"2T*&i!"
YA
M
d =
:+Z"([q>E(c,
52F,M"[8I2I"Le"U"(7([8%(cJ"&W?
S1T"i+&"$*1qQ+,-&"$P 8M*":+h
Z"1T"&"$([q>E1T"&"$(c,
a2J"J
A
B
M
d
M
=
2Jg
[
,%+,-&"$([ g
c
,%+,-&"$(c
j(Qk•9qE2,}
54Y."J
DY
H
Y
A
B
M
d
M
= = =
jM":+92+8)2,%H`,%9qE2H,
j(QkYL1+,-&"$1T"!"(Z"7":+Ji8)"E,%Y
Z(2JqE"EY,"L1T"&"$(2JqE&"$"EY,
Y
Y
N
M
d
M
= =
j(QkD'(q!&,I(}
'I(,%1T"f-&( '+,-YY*=,("I(^263"†,%YA
1 "2J,%+,-1,"LI(
a2J"J
YA
M
d =
Z"+,-1,(,%==1
jM
==
*B
YA
d = =
,
j(Qk=2F+,-&"$(izEZ"7":+J2+8)I
(,%Y*Y
J
YA
M
d =
g@Q YA
g@Y*Y*YA≈H=
'+,-1,(izE,%H=1
jM+,-&"$(,%H=28
X nZ2b"%"(!""+
.(1,#*&1
(1,#,%"(!"1T""+1%"$Jdễ mất electron2U"^"%
QE
"$%Q1!"5,5"*"(1,#"+2J%1#
-,#"(&1,%"(!"1T""+1%"$Jdễ thu electron2U
"^"%1 "$%Q"5,5""L"(&1"+2J%1#
3"+"%"(1,#*&1"+Z2b"5V,M"i
- Trong mỗi chu kì, theo chiều tăng của điện tích hạt nhân, tính kim loại của các nguyên tố yếu
dần, đồng thời tính phi kim tăng dần.
,!LD,%18(Qk
LDo"2"a"+4l@.*1T"1,#2UL x0,,-"2Z154l
@Y.,%1,#1##"2T€1" I14l@D.,%1T"1,#
29"2pJ"(,•"( ,4l@=.,%1T"&1 a&"&4l@B.2Z,~
4l@H.*"(&11#Q ,4l@X.,%1T"&12UL*02Z(Z14l
@<.
Œ,M""2-,q&,#2+8)1L
‚n8%"Z"!"#"$*"J"UW"(V,M"Z2b"(!""i
1T"L*i+,)&5,5""$"+7 '23"(#"
"uQ*inP"#"8)5,5",)&%S"u,,%1(
"$W1Q j(Qk
"+g[,O,
c("$4\.*<H*H*=D*X**=*AA
jLQ3"(#""uQ*("$W1QWuQ1!"5,5"2q
""(1,#W1Q*20"Wu"5,5"2q""(&1
"uQ
c("$1T"i+"+2-UQ
7[9"14\@
C<
1.
ŒL"""!1fL("$W1"a"V&W 1f&
J1(*("$"u"56"$"9+Q)
CTrong một phân nhóm chính, đi từ trên xuống dưới, tính kim loại của các nguyên tố mạnh
dần, đồng thời tính phi kim yếu dần.
,!&J1(J18%J1j,%18(QkTrong phân nhóm chính nhóm I
(!"1,#"u•3""a,"2Zz9
jLi}1T"&J1(*"56"a"9+Q)*23"(#""u
Q20"i+,)&5,5"h"u("$"+"u
j(Qk
C"+v'xi
Cc("$4\.*BY*<HY*DY*==Y*HY
c("$,"K!"*z9,)!" ‚2JWuQ1!"5,5"
%S"$1,#61h"u"a,"2Zz9 "$z9Q1!"
5,5"!"i8)"+"J1rJ,%1,#1#!"
OJ1(J1j4J1,5.01e&12ULP26J
)""15,5"
"(&1W1Q"az,2Z""*"?,%Wu""15,5"W1Q
GJ,%Q("$"u"az,2Z""
"+z,J(K!"Q""15,5"EWrJ,%&11#!"
J1
.GT123"+
GT1231T""+2q"Wu"$"+2J"
&"$P"5,5"86&(1L
8M2T1231T""+%,)"L"(&1J%1#r-,#
2T1231T""+%K"L"(1,#J%1#
jL"+z,,%&11#!"*"V),!2T123J,%=2U9
2F2T123"E2+"+
2,%W2T1231T"i+"+Q%O,4O,."Z",M&
Bảng độ âm điện của một số nguyên tố hoá học
N
Y*
v
*
c5
*B
c
Y*
Y*B
D*
•
D*B
…
=*
*A
g
*Y
[,
*B
*<
O
Y*
Y*B
,
D*
'
*<
*
/
*H
/5
*<
[i
Y*
5
Y*=
c
Y*<
x
*<
*
Y*B
i
*X
c
*A
Nhận xét :
C1T"L*2"a"i&W*2T123"+"uQ
C1T"&J1(*"56"a"9+Q)*2T123"+
W1Q
Œ,M"Z2b2T123&S-&8)inZ2b"(1,#*&1"+
"1T"L8%"1T"&J1(1%"2p9€"^"
cW2T123"+P&"Z"2-"1T"&"$-&!"*q&5,5"
,386&(%
j(Qk"&"$N,42T123,,%D*r2,%Y*.*q&5,5",>
86&("$,J2T123,)E,Z""&"$N,,%,Z"T"F
Jn
Z"$,Z"8)J32T123,)4W*XX."Lq&5,5"
"Tt861T""$"J,Z" j(Qk"-&!",*32T1
23,8%",%D*C*A@Y**-&!"",,%-&!"
.N"F"+
Trong một chu kì, 2"a"i&W*"F!"8)9"u,,-""a2ZX]J
"F8)2&1W1"a=2Z
,!LD,%18(Qk
Sự biến đổi hoá trị của các nguyên tố
+"?"n&
J1(
j j j j
N-&!"8)9
Y
• g• [,
Y
•
D
•
Y
O
Y
•
B
•
D
,
Y
•
X
N"F!"
8)9
Y D = B H X
N-&!"8)2 N
=
ON
D
N
Y
N,
N"F8)2 = D Y
‚n8%,("Z",Z"*"J"UW"(inZ2b2Ji
LD*"a2Z,*i+5,5"%S"$"+"u,,-"
"a2ZX4"a(Z1J<5,5"%S.
c"+2L4*g*[,."#"%,Z"8)9,,-"J23"F
,%R*YR*DR "+"Z&"54*O**,.,,-""#"%=*B*H*X,Z"T
"F8)9*J"F,,-",%=*B*H*X
"+&1*O**,,,-""#=*D*Y*,Z"T"F8)2
PJ"F,,-",%=*D*Y*
G+8)L*inZ2b"F"+hQ"E"n
Q.(!"9"8%29""+"T&J1
(
- Trong một chu kì,2"a"i&W"56"u23"(#"*"(yE
9"8%29""E?ZQ*20""(9"P1#Q
Sự biến đổi tính chất axit - bazơ của các oxit và hiđroxit tương ứng
,!9"8%29""E?"+"TLD,%18(Qk
I129"[,4•N.
D
,%1T"29",•"(J"U3"(yE"Qk8)9"
8%"U3"(9""Qk8)yE
CTrong một phân nhóm chính,2"a"9+Q)"56"u23"(#"*
"(yE9"8%29""E?1#Q*20""(9"PZQ4"a
J1j.
j(Qk&J1(J1*9"8%29""+2J14c
Y
•
D
8%
N
D
c•
D
.J"(9"*9"8%29""++J1,%",4,
Y
•
D
8%,4•N.
D
.
,#J"(yE
nZ2b"(9"CyE9"8%29""+"T&J1
(2-"L%"WX M"!*Z•1T"2€V"+c*
*[i*5*[""L9"8%29""+&("2€J"(!"yE*]
9"8%29""+71"2€8%&(&WJ"(9"
%"(!"2p"*]6"(!"hZ2b"%
< jF"("+"3"+"%8%"(!"P
.cZ"8F"(1T""+"3"+"%4"?,%Z"i+"?"n
"+*i+"?"nL*i+"?"nJ1*&J1(&k.*J"Ui
!"#"$"+2J
j(QkcZ""+Ji+"?"n,%Y"TL=*&J1(J1*J"Ui
"$"+2JJY&"*Y5,5" "$2JJ=,)&5,5"48Li+
,)&5,5"7i+"?"nL.rJY5,5"%S48Li+5,5"%S
"+&k"T&J1(7i+"?"nJ1. GJ,%"+9
Ngược lại, biết cấu tạo nguyên tử của một nguyên tố, có thể suy ra vị trí của nguyên tố đó
trong hệ thống tuần hoàn.
j(QkcZ"!L5,5"1T""+,%i
Y
Yi
Y
Y&
H
Di
Y
D&
B
J"Ui"+
2JZ1I"?X"3"+"%48L"$JX5*X&"*23"(#",%
XR7i+"?"n"+"3"+"%.*"+2J"TLD48LJD
,)&5,5".*"T&J1(J1j48JX5,5"%S. GJ,%"+,
.cZ"8F"(1T""+"3"+"%*J"Uie
"(!"EWJ
GJ,%
C(1,#4"+&J1(J1***"a.r"(&14
"+&J1(J1j*j*j.
CN"F!"8)9
CjZ"2-I"?-&!"8)9
C•9"8%29"J"(9"yE
j(QkC"+9"TL=*&J1(J1
CjMJ,%1,#
CN"F!"8)97Y47i+"?"nJ1.
CI"?9"!",%• 'I"#-&!"(8)2
C•8%4•N.
Y
J"(yE1#
.‚n8%3"+"%*J"UQn22-!"#"$8%
"(!""+2-"L1
j(Qk"+Ji+"?"n<XI"0"#""n*")26Z
"#2-"+2J"2pQn22-!"#"$8%e"(!"E
WJ"5i2i
C"+Ji+"?"n<X*8MJ<X&"8%<X5,5"
CJJX,)&5,5"48L"TLX.
Cv)&%SJ5,5"48L^&J1(J1.
C(!"J,%"(!"1,#618%"J11,#61*JJ
"(!"1,#1#!"48LJ71^+J1.
!"#"$8%"(!""+z94l@<X.26Z"#u1
ADA2p9MQn2",%%"%2P2o
A GF,M""%g52,5&
Ei^i+3"$8%!"P5,5""+*"2p9
Qn2-3"+"%4E. ‚n8%3"+"%*"2p?inZ
2b"(!""+
M"*"au1<HA*Qn8%+,-"$"+8%inZ2b
"(!"P*%g52,5&*,2"2p,M&2-W
"%8%"L12F,M""%
%*2F,M""%2-&"Ui
‘Tính chất của các nguyên tố cũng như thành phần và tính chất của các đơn chất và hợp chất
tạo nên từ các nguyên tố đó biến thiên tuần hoàn theo chiều tăng của điện tích hạt nhân nguyên
tử".
OW?9C$
GF`&W?9C$
j(Qk'2+"""(,*"J&E"L&W?
4.
&W?"*"$"5,5""$,*Z"%
R
8%,ˆ JV"Li
C5@
R
,R5@,ˆ
"V"L"5,5",%V"L9"
Œ"L,"5,5",%V"L$, "$"5,5"J,%!"
$4!"F9.
"$,"5,5"J,%!"94!"F$.
OW?4.,%&W?9C$
j(QkY,"Qk8)1+io"4.,*"J&E"L&W?
4Y.
&W?"…5
YR
4"1+…5,
Y
.5,5""$,2U"#
"%…5
DR
8%,ˆ JV"Li
…5
YR
C5@…5
DR
in9
,R5@,ˆin$
…5
YR
,%!"$*"$,,%!"9
'31‘!"‘^2,%01"$*&"$q
OW?4Y.,%&W9C$
Định nghĩa : Sự oxi hoá là sự mất electron
Sự khử là sự thu electron
Chất nhường electron là chất khử
Chất thu electron là chất oxi hoá.
Phản ứng oxi hoá - khử là phản ứng trong sso nguyên tử hoặc ion này nhường electron cho
nguyên tử hoặc ion khác.
gT"!":J"U5,5"J1q"1T"!""5,5" Vì vậy trong phản
ứng oxi hoá - khử, quá trình oxi hoá và quá trình khử bao giờ cũng diễn ra đồng thời.
Y +941?9.
