PHẠM VI - THỜI GIAN SỐNG CỦA BIẾN (SCOPE & LIFE TIME)BIẾN (SCOPE & LIFE TIM

CÂU HỎI: Cho biết kết quả thực
thi chương trình sau:
void f(int, int&, int);
void main()
{
int a=100, b=200, c=300;
cout<f(a,b,c);
cout<getch();
}
void f(int a, int&b, int c)
{
if (a{ a=a+50; b=b-50;
}
cout<}


CHƯƠNG 5
CHƯƠNG TRÌNH CON
(TIẾP THEO)

VI. PHẠM VI - THỜI GIAN SỐNG CỦA BIẾN
(SCOPE & LIFE TIME)
VII. HÀM ĐỆ QUI


VI. PHẠM VI - THỜI GIAN SỐNG
CỦA BIẾN (SCOPE & LIFE TIME)





Định nghĩa phạm vi biến: Phạm vi của
biến là phần chương trình trong đó việc
tham khảo đến biến là hợp lệ. Gồm biến
cục bộ và biến tòan cục.
ĐN Thời gian sống của biến: Khi thực thi
chương trình, biến được tạo ra và hủy đi.
Thời gian sống là thời gian tồn tại của biến
từ lúc được tạo ra đến lúc hủy đi. Thời
gian sống phụ thuộc phạm vi và lớp lưu
trữ.


VI. PHẠM VI - THỜI GIAN SỐNG CỦA
BIẾN (SCOPE & LIFE TIME)
1. Biến tịan cục:
 Khai báo bên ngồi các hàm.
 Tự động khởi tạo giá trị 0 (không cho phép
viết lệnh khai báo khởi tạo trị ).
 Có thời gian sống cùng với thời gian chạy
chương trình.
Nhắc lại:
int n; //khai báo biến
int a=5; //khai báo biến có khởi tạo trị.
//khơng cho phép đ/v tịan cục

VI. PHẠM VI - THỜI GIAN SỐNG
CỦA BIẾN (SCOPE & LIFE TIME)
2. Biến cục bộ:
 Khai báo bên trong hàm, trong khối lệnh.
 Không được tự động khởi tạo giá trị.
 Có phạm vi từ vị trí khai báo đến cuối hàm
hoặc cuối khối lệnh.
 Thời gian sống từ lúc hàm được thực thi
hoặc khối lệnh được thực thi đến lúc kết
thúc hàm hoặc chạy xong khối lệnh.
 Xét ví dụ sau:


n3=4412
int n1;
void sub_fun();
main: n1=0 n2=2
void main()
sub: n1=0 n2=30
{
main: n1=40 n2=2
int n2=2;
int n3;
cout<<“n3=“<cout<<“main: n1=”<sub_fun();
cout<<“main: n1=”<}
void sub_fun()
{

int n2;
n2=30;
cout<<“sub: n1=”<n1=40;
}


VI. PHẠM VI - THỜI GIAN SỐNG
CỦA BIẾN (SCOPE & LIFE TIME)
Lưu ý 1:
 Trong cùng phạm vi, mỗi biến chỉ được
khai báo một lần.
 Phạm vi cục bộ che phủ phạm vi toàn cục.
 Trong phạm vi cục bộ, muốn sử dụng biến
tịan cục cùng tên ta dùng tóan tử phạm vi
(::)
 Ví dụ:


#include <iostream.h> main: n1=10
int n1;
Global: n1=0
void sub_fun();
Global: n1=40
void main()
{
int n1=10;
cout<<“main: n1=”<cout<<“Global: “<<“n1= “<<::n1<::n1=40;

sub_fun();
}
void sub_fun()
{
cout<<“Global: n1=”<}


VI. PHẠM VI - THỜI GIAN SỐNG
CỦA BIẾN (SCOPE & LIFE TIME)
Lưu ý 2:
 Các hàm phải được khai báo tồn cục
(Bên trong hàm khơng được khai báo
hàm)
 Các hàm cùng tên, khác thơng số được
gọi là overload.
 Ví dụ:


#include <iostream.h>
#include <conio.h>
void GiaiPhuongTrinh(float, float);
void GiaiPhuongTrinh(float,float,float);
void main()
{
float m=2,n=3,p=-4;
cout<<“Giai Phuong trinh bac 1: ” <GiaiPhuongTrinh(m,n);
cout<<“Giai Phuong trinh bac 2: ” <GiaiPhuongTrinh(m,n,p);

getch();
}


void GiaiPhuongTrinh(float a, float b)
{
if (a!=0) cout<<“x=“<<–b/a<else
if (b!=0) cout<<“PTVN”<else cout<<“VSN”<return;
}


void GiaiPhuongTrinh(float a, float b, float c)
{
if (a==0) { GiaiPhuongTrinh(a,b); return;}
float d=b*b -4*a*c;
if (d>0)
{ cout<<“x1=“<<(-b-sqrt(d))/(2*a)<cout<<“x2=“<<(-b+sqrt(d))/(2*a)<}
else if (d==0)
cout<<“x1=x2=“<<-b/(2*a)<else
cout<<“PTB2 vo nghiem”;
return;
}

VI. PHẠM VI - THỜI GIAN SỐNG CỦA
BIẾN (SCOPE & LIFE TIME)
3. Lớp lưu trữ biến:
Có 4 lớp lưu trữ là: auto, static, extern, register.
a. Lớp lưu trữ cho biến cục bộ: auto, static hoặc
register.
Chỉ định lớp khi khai báo một biến cục bộ
Ví dụ: static int x;
register float y;
 Mặc định là auto, khơng được khởi động trị.
Ví dụ: int n; //n có một trị bất kỳ khi tạo
 Biến thuộc lớp register có đặc tính giống auto,
nhưng được lưu trong thanh ghi (Vùng nhớ CPU).



VI. PHẠM VI - THỜI GIAN SỐNG
CỦA BIẾN (SCOPE & LIFE TIME)
Biến cục bộ auto và register có thời gian
sống cùng với hàm nên trị mất đi sau mỗi
lần gọi hàm.
 Biến cục bộ static có thời gian sống cùng
với chương trình. Được khởi động trị tự
động nếu ta khơng khởi động trị cho nó. Và
chỉ khởi động trị 1 lần duy nhất khi được
tạo. Nên giữ lại được giá trị của lần gọi
hàm trước đó.
 Ví dụ


1 1

#include <iostream.h>
2 1
#include <conio.h>
3 1
void sub();
void main()
4 1
{ int i;
5 1
for (i=0; i<5;i++)
sub();
return;
}
void sub()
{
static int num1=1;
int num2=1;
cout <num1++; num2++;
return;
}


VI. PHẠM VI - THỜI GIAN SỐNG
CỦA BIẾN (SCOPE & LIFE TIME)
b. Lớp lưu trữ cho biến tòan cục: extern
hoặc static.

extern int n;
static float b;
 Lớp lưu trữ của biến tòan cục chỉ để thay đổi
phạm vi sử dụng biến, không đổi thời gian
sống:
 extern để thông báo (declaration) một biến đã
được khai báo (definition) ở tập tin khác.
 static để ngăn cấm không cho biến sử dụng ở
tập tin khác.


Ví dụ:


FILE1.CPP

FILE2.CPP

int volts;
float current;
static double power;
void main()
{ fun1();
fun2();
fun3();
fun4();
}
extern double factor;
void fun1()
{

...
}
void fun2()
{
...
}

double factor;
extern int volts;
void fun3();
{
...
}
void fun4()
{
...
}


VII. HÀM ĐỆ QUI
1. Định nghĩa: Hàm đệ qui là hàm có chứa
(hoặc ẩn chứa) lời gọi hàm lại chính nó.
Ví dụ: Hàm in ra n dấu *
void InDauSao(int n)
{
cout<<‘*’;
if (n>1) InDauSao(n-1);
}

VII. HÀM ĐỆ QUI
2. Phân lọai:
 Đệ qui tuyến tính: Trong hàm chỉ có 1 lời
gọi hàm đệ qui.
 Đệ qui phi tuyến: Có hơn 1 lời gọi hàm
đệ qui. Đệ qui nhị phân là trường hợp
đặc biệt của đệ qui phi tuyến.
 Đệ qui tương hỗ: Không đệ qui trực tiếp,
khơng gọi lại chính mình.
Ví dụ: A gọi B, B gọi C, C gọi A


VII. HÀM ĐỆ QUI
3. Sử dụng hàm đệ qui khi nào?
 Giải bài tóan có tính đệ qui giúp chương
trình ngắn gọn.
 Là dạng tóan có thể qui về một bài tóan
cùng dạng nhưng với số lượng phép
tóan hay cơng việc giảm đi.
 Ví dụ:


VII. HÀM ĐỆ QUI
3. Sử dụng hàm đệ qui khi nào?
 Ví dụ:
n! = n * (n-1)!
USC(x,y)= USC(x-y,y) nếu x>y
Số chữ số của x= 1 + số chữ số của x/10
fibonacci(n)=fibonacci(n-1)+fibonacci(n-2)

VII. HÀM ĐỆ QUI
4. Nguyên tắc viết hàm đệ qui: Hàm đệ qui
cần thỏa 2 đk:
 Giải quyết được trong trường hợp riêng
ứng với giá trị đặc biệt của tham số (tr/h
suy biến).
 Trường hợp tổng quát, bài tóan được
định nghĩa đệ qui với giá trị tham số thay
đổi.
Ví dụ: Tính n!
Tổng quát: n!= n*(n-1)!
Suy biến: Bằng 1 khi n=0||n=1


VII. HÀM ĐỆ QUI


Như vậy một hàm đệ qui sẽ có dạng
... hàmF (...)
{
if ( thơng_số == trị_đặc_biệt )
return kết_quả;
....
hàmF (...);
....
}


5. Q trình thực thi hàm đệ qui:

Ví dụ 1: Đếm số chữ số của một số nguyên n>0
int DigitCount(int n)
{
if (n<10) return 1;
else
return 1+DigitCount(n/10);
}
Gọi hàm DigitCount(517) ta có quá trình thực thi
sau:


5. Quá trình thực thi hàm đệ qui:
DigitCount(517)

3

Thực thi DigitCount(517)
Thực
thi cục
DigitCount(51)
Khởi
tạo biến
bộ và tham trị
{

n=517
Khởi
tạo biến
bộ và tham trị
Thực

thi cục
DigitCount(5)
n=51
2 bộ và tham trị
Khởi tạo biến cục
{ if (n<10) //falsen=5
1
if (n<10)
//false
1+DigitCount(51);
{return
return
1+ DigitCount(5);
if (n<10)
//true

}
}

return 1;
}