Sáng kiến Môn âm nhạc thường thức 2022 Khối THCS

ỦY BAN NHÂN DÂN QUẬN HOÀN KIẾM
TRƯỜNG THCS ABC

SÁNG KIẾN
Tên sáng kiến : “Phương pháp dạy phân môn Âm nhạc thường
thức trong môn âm nhạc ở trường THCS”

Lĩnh vực: Âm nhạc
Cấp học: Trung học cơ sở
Tên tác giả: ……………………………
Đơn vị cơng tác: THCS abc
Chức vụ: Giáo Viên

Hồng Mai, tháng 4 năm 2022


SÁNG KIẾN

Trường THCS abc

MỤC LỤC
MỤC LỤC

Trang 1

PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ

Trang 2

PHẦN II.GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

Trang 4

I. Cơ sở lí luận

Trang 4

II. Cơ sở thực tiễn

Trang 5

III .Các giải pháp

Trang 7

PHẦN III .KẾT LUẬN

Trang 12

Tài liệu tham khảo

Trang 15

Nhận xét đánh giá

Trang 16

1


SÁNG KIẾN

Trường THCS abc

PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ
I. Lí do chọn đề tài.
Mỗi chúng ta không ai lớn lên mà khơng có lời ru của mẹ, giấc ngủ trẻ thơ
sẽ khơng trịn nếu thiếu đi câu hát của cha. Âm nhạc thật giản đơn nhưng cũng
thật kì diệu với chúng ta từ thủa đó.
Xã hội phát triển, nhu cầu cuộc sống của con người ngày càng cao, đi cùng
với những nhu cầu vật chất thiết yếu giúp con người sống và phát triển thì nhu
cầu về tinh thần cũng khơng thể thiếu được, nó giúp cho cuộc sống của con
người sinh động, nhiều màu sắc và tươi vui hơn. Trong đó một phần có vai trị
của âm nhạc.
Mái trường là nơi ni dưỡng, hình thành và phát triển những kiến thức và
nhân cách cho học sinh. Ở đây các em biết tính cộng, trừ, nhân, chia qua những
bài tốn học, biết nói lời hay ý đẹp qua mơn học ngữ văn, và mơn âm nhạc giúp
các em có được những giây phút thư giản, giúp các em cảm nhận được nét đẹp
hồn nhiên trong sáng, vô tư của tuổi học trị, tình bạn bè, tình thầy cơ, tình u
q hương đất nước. Qua môn âm nhạc những kiến thức nhạc lí cơ bản sẽ giúp
các em hiểu và biết hát những bài hát đúng và hay hơn…khiếu thẩm mĩ âm nhạc
của các em cũng sé được hình thành và phát triển.
Âm nhạc, với vai trị là một mơn học chính khóa ở trường THCS, có ý nghĩa
khơng kém phần quan trọng trong sự hình thành và phát triển nhân cách học
sinh. Nhưng trên thực tế phương pháp giảng dạy môn âm nhạc nói chung và
phân mơn Âm nhạc thường thức nói riêng chưa đạt hiệu quả giáo dục cao. Đó là
lí do tơi chọn tên sáng kiến “Phương pháp dạy phân môn Âm nhạc thường
thức trong môn âm nhạc ở trường THCS” làm đề tài nghiên cứu của mình .
II. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu.
1. Mục tiêu:
- Đề xuất một số phương pháp trong việc giảng dạy môn học Âm nhạc, đặc

biệt là phân môn Âm nhạc thường thức ở trường THCS trong giai đoạn hiện
nay,phát huy hứng thú học tập ở học sinh.
2. Nhiệm vụ:
- Xác định cơ sở lí luận và cơ sở pháp lí của việc nâng cao kiến thức phân
môn Âm nhạc thường thức thông qua giờ dạy môn Âm nhạc.

2


SÁNG KIẾN

Trường THCS abc

- Nâng cao kiến thức bộ môn Âm nhạc nói chung và phân mơn Âm nhạc
thường thức nói riêng.
- Đề xuất những biện pháp trong giảng dạy để nâng chất lượng dạy, học phân
môn Âm nhạc thường thức.
III. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.
1 .Đối tượng :
-Nghiên cứu chương trình phân mơn âm nhạc thường thức ở trường trung
học cơ sở
-Tìm hiểu khả năng âm nhạc thường thức của học sinh trường THCS Lĩnh
Nam
-Thực trạng giảng dạy và học tập âm nhạc nói chung và âm nhạc thường
thức nói riêng ở trường THCS Lĩnh Nam
-Tìm hiểu phương pháp dạy phân môn âm nhạc thường thức ở trường
THCS Lĩnh Nam
- Nội dung chương trình Âm nhạc lớp 6, 7, 8, 9
2.Phạm vi nghiên cứu:
- Nghiên cứu thực trạng việc giảng dạy phân môn âm nhạc thường thức trong

môn âm nhạc ở trường THCS hiện nay.
- Nghiên cứu một số phương pháp dạy học thường được sử dụng để giảng
dạy phân môn âm nhạc thường thức trong môn Âm nhạc ở trường THCS.
- Giáo viên nắm vững trình độ và chất lượng học sinh khối 6, 7, 8, 9 trường
THCS Lĩnh Nam thông qua việc kiểm tra khảo sát đầu năm để định hướng, đưa
ra phương pháp giảng dạy phù hợp với trình độ của học sinh nhằm nâng cao
kiến thức phân môn Âm nhạc thường thức thông qua giờ dạy bộ môn Âm nhạc.
3. Phương pháp nghiên cứu:
Để thực hiện đề tài này tôi đã sử dụng một số phương pháp nghiên cứu sau
đây:
- Phương pháp điều tra, khảo sát
- Phương pháp phỏng vấn, trao đổi, trò chuyện
- Phương pháp phân tích tài liệu

3


SÁNG KIẾN

Trường THCS abc

PHẦN II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. Cơ sơ lí luận.
Phương pháp là thuật ngữ bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp "methodos" có nghĩa
là con đường, cách thức để đạt được mục đích nhất định. Phương pháp là hình
thức vận động bên trong của nội dung. Bởi vậy phương pháp bao giờ cũng có
tính mục đích, tính cấu trúc và luôn gắn liền với nội dung. Người ta chỉ có thể
hành động có phương pháp khi có một biểu tượng rõ nét về đối tượng hoặc hiểu
và ý thức được mục đích đã định sẵn. Khơng có phương pháp vạn năng cho mọi
đối tượng, mọi mục đích. Tuy nhiên, khi đã có phương pháp hành động đúng

đắn thì bản thân phương pháp lại có tác dụng làm cho nội dung ngày càng hoàn
thiện hơn và vận động vào ý thức của người hành động, đồng thời nó cũng giúp
đạt được mục đích ở mức độ mới về chất. Nói cách khác, mục đích và nội dung
quy định phương pháp nhưng phương pháp cũng có tác động lại nội dung làm
cho nội dung có chất lượng cao hơn.
Phương pháp dạy học chính là con đường, cách thức dạy học nhằm đạt
được mục đích dạy học. Đây là một quá trình gồm hai mặt của một hoạt động,
hoạt động của thầy và hoạt động của trị. Do đó phương pháp dạy học phản ánh
mối quan hệ tác động qua lại giữa hoạt động dạy và hoạt động học, trong đó
hoạt động dạy giữ vai trò chủ đạo và hoạt dộng học giữ vai trị chủ động, tự giác,
tích cực.
Theo Nguyễn Ngọc Quang ( trong " Phương pháp dạy đại học- 1978" ) cho
rằng: Phương pháp dạy học là cách thức làm việc của thầy và trò dưới sự chỉ đạo
của thầy nhắm làm cho trò nắm vững kiến thức, kĩ năng, kĩ xảo một cách tự
giác, tích cực, tự lực phát triển những năng lực nhận thức và hành động, hình
thành thế giới quan khoa học và đạo đức cách mạng.
Theo quan điểm Triết học thì mọi hoạt động của con người đều bao gồm
hai phạm trù: mục đích và phương pháp. Sau khi đã có mục đích thì tất cả mọi
con đường, cách thức, phương tiện cần đến hoạt động để đạt được mục đích đều
là phương pháp hoạt động. Như thế với mọi hoạt động giáo dục ta hồn tồn có
thể coi cách thức lựa chọn nội dung giáo dục để đạt dược mục đích giáo dục
nhất định như là một phương pháp giáo dục. Thậm chí ngay cả việc lựa chọn
một trong các loại hình giáo dục hay lựa chọn đa dạng các loại hình trường lớp
cũng là phương pháp giáo dục, dạy học để đạt được mục đích giáo dục, dạy học.
4


SÁNG KIẾN

Trường THCS abc

Theo quan niệm thông thường cho rằng phương pháp là con đường đi tới
nhận thức sự thật khách quan hay là tập hợp các phương tiện tác động vào đối
tượng để đạt được mục đích đặt ra. Quan niệm đơn giản đó cho rằng phương
pháp là sản phẩm chủ quan của tư duy. Thực ra con người khơng thể làm việc gì
nếu khơng có những kiến thức nhất định về đối tượng hoặc những tri thức về
những vật xung quanh ảnh hưởng trực tiếp đến mục đích cụ thể của mình. Chính
vì vậy các nhà lí luận về phương pháp nêu rõ: chúng ta phải có những quy luật
vận động nội tại của đối tượng trước khi xác định phương pháp, tức là phương
pháp có chủ thể và khách thể. Một số nhà nghiên cứu định nghĩa: "Phương pháp
là hình thức lí giải thực tiễn về mặt thực hành và lí thuyết xuất phát từ quy luật
vận động của khách thể được nghiên cứu ". Phương pháp nhận thức của con
người có nội dung khách quan và chủ quan. Bởi vì: "những quy luật khách quan
mà con người nhận thức được tạo nên mặt khách quan của phương pháp, còn
những thủ thuật thao tác nảy sinh trên cơ sở những quy luật đó mà con người sử
dụng để nhận thức và cải biến các hiện tượng tạo nên mặt chủ quan của phương
pháp"
Có ý kiến cho rằng phương pháp là những thủ thuật, phương tiện của người
thầy để cung cấp kiến thức cho học sinh. Từ đó họ coi phương pháp dạy học
khơng mang tính giai cấp, thời đại và là kinh nghiệm chung của mọi dân tộc.
Như vậy phương pháp dạy học là một vấn đề phức tạp, có nhiều quan niệm khác
nhau nhưng chúng ta cần có cách hiểu thống nhất về phương pháp dạy học là
con đường, cách thức, phương tiện để đạt được mục đích dạy học. Nó gắn liền
với q trình giáo dục và có sự tác động qua lại giữa hoạt động của thầy và hoạt
động học của trò trong quá trình dạy học.
II.Cơ sở thực tiễn .
1.Đặc điểm tình hình chung của việc dạy môn Âm nhạc ở trường THCS
Lĩnh Nam:
a.Thuận lợi:
Được sự quan tâm của phòng giáo dục và đào tạo Quận Hoàng Mai, Ban

Giám Hiệu và các đồng chí giáo viên của trường ln tạo điều kiện về cơ sở vật
chất, trang thiết bị phục vụ cho công tác giảng dạy:
Đàn oocgan
Băng, đĩa nhạc
5


SÁNG KIẾN

Trường THCS abc

Tranh ảnh minh hoạ cho bài dạy.
Biểu bảng Thanh phách, Bộ gõ
Máy tính, Máy projector
Phịng giáo dục và ban giám hiệu nhà trường tạo điều kiện cử đi tập huấn dự
giờ các tiết âm nhạc, chuyên đề của các trường bạn.
Học sinh có nhiều em thích học nhạc và múa hát.
b. Khó khăn:
Nhưng trong thực tế hiện nay thì việc dạy học mơn học này ở các trường
THCS Lĩnh Nam cịn gặp nhiều khó khăn bất cập vì từ trước đến nay nó vẫn
được xem là mơn học phụ có vai trị thứ yếu và mờ nhạt trong nhà trường. Do đó
chất lượng và hiệu quả giáo dục còn thấp chưa đem lại cho học sinh những điều
bổ ích rõ rệt.
Thực tế ở trường tơi, các ẹm đều khơng có điều kiện tham ra các mơn
học năng khiếu: múa, hát, đàn…
Trình độ dân chí ở địa phương còn hạn chế .
Cơ sở vật chất của trường : chưa có phịng học chun mơn.
2.Ngun nhân của thực trạng:
- Nhận thức chưa đầy đủ của khơng ít cán bộ, giáo viên về tác dụng của môn
Âm nhạc trong nhà trường phổ thông, coi đây là môn học phụ nên dạy thế nào

cũng được, học thế nào cũng được, kết quả học tập của học sinh như thế nào
không quan trọng lắm vì vậy ảnh hưởng rất lớn đến ý thức học tập của các em
và phụ huynh học sinh cũng không quan tâm và chú ý động viên con em tích cực
học tập bộ mơn này.
3.Đánh giá thực trạng:
Mơn âm nhạc ở trường THCS giúp cho học sinh Lĩnh Nam có một “Trình độ
văn hố âm nhạc nhất định” bên cạnh đó mơn Âm nhạc cũng có vị trí, vai trị
và nhiệm vụ khơng kém phần quan trọng trong trường THCS đối với việc hình
thành và phát triển nhân cách cho học sinh, là những người chủ tương lai của
đất nước.
Thực trạng giảng dạy và học tập âm nhạc nói chung và âm nhạc thường
thức nói riêng ở trường THCS Lĩnh Nam
Thực trạng trên đây là do nhiều nguyên nhân, trong đó có những nguyên nhân
chủ yếu sau:

6


SÁNG KIẾN

Trường THCS abc

Cơ sở vật chất, thiết bị dạy học của bộ môn âm nhạc được trang bị ở các
trường THCS như hiện nay chưa đồng bộ, chỉ đủ đảm bảo yêu cầu cần thiết khi
dạy hai phân môn: học hát, nhạc lí, tập đọc nhạc theo phương pháp mới. Riêng
phân mơn Âm nhạc thường thức thì thiết bị phục vụ cho phân mơn này cịn q
ít, trong lúc đó để dạy tốt phân mơn này thì cần có đầy đủ các thiết bị như máy
nghe nhìn, băng đĩa nhạc, tranh ảnh. . . Mặt khác giáo viên muốn tìm thêm các
thơng tin tư liệu ngồi sách giáo khoa bộ mơn để giới thiệu cho cỏc em thì tài
liệu về Âm nhạc lại q ít. Vì vậy khi dạy phân môn này giáo viên phải thường

dạy chay.
III. Các giải pháp thực hiện.
1. Phương pháp dạy phân môn Âm nhạc thường thức trong môn Âm
nhạc ở trường THCS.
a. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp:
Trong thực tế có rất nhiều phương pháp giảng dạy bộ môn Âm nhạc từng
được áp dụng trong trường học. Nhưng theo tôi môn Âm nhạc trong trường học
là bộ môn mới hầu như học sinh chưa biết gì về âm nhạc nói chung và Âm nhạc
thường thức nói riêng cho nên để đạt được hiệu quả cao trong giờ dạy, việc đầu
tiên là tôi chọn lựa các phương pháp phù hợp với phân môn và phải tính đến khả
năng của bản thân, điều kiện của trường, sau đó là việc làm như thế nào để phối
hợp một cách hợp lý các phương pháp đó trong từng tiết dạy cụ thể.
b. Nội dung và cách thức thực hiện:
 Phương pháp kể chuyện
Trong giờ học Âm nhạc thường thức ngồi những thơng tin đã có trong sách
giáo khoa, nếu giáo viên có những câu chuyện kể về tác giả, tác phẩm hay các tư
liệu về các sinh hoạt âm nhạc, các loại nhạc cụ... thì sẽ thu hút được sự tập trung
chú ý của học sinh vào bài học, giúp các em dễ nhớ hơn nội dung bài học và góp
phần tích cực trong việc giáo dục đạo đức, tình cảm cho các em thơng qua bộ mơn.
Ví dụ:
- Khi giới thiệu về nhạc sỹ Hồng Việt (tiết 3 lớp 7) tơi kể cho HS nghe về
hồn cảnh hy sinh của nhạc sỹ, các em đã thực sự xúc động khi nghe câu chuyện
này.
- Khi giới thiệu nhạc sỹ Phan Huỳnh Điểu (tiết 10 lớp 8) tôi đã kể cho các
em nghe câu chuyện nhạc sỹ sáng tác ca khúc đầu tay của mình, bài hát “Đồn
7


SÁNG KIẾN

Trường THCS abc

vệ quốc quân”, như thế nào. Giới thiệu cho các em biết rằng, một thành công to
lớn của nhạc sỹ Phan Huỳnh Điểu là đã phổ nhạc cho các bài thơ như:
“Thuyền và biển ” (thơ Xuân Quỳnh), “Hành khúc ngày và đêm” (thơ Bùi
Cơng Minh), ”Bóng cây kơnia” (thơ Ngọc Anh). . .
- Dạy bài “Một số nhạc cụ dân tộc Việt Nam " (tiết 13 lớp 8) khi giới
thiệu Cồng Chiêng, tôi đã kể cho các em nghe câu chuyện nói về phong tục
người Tây Nguyên sử dụng Cồng Chiêng trong lễ “Thổi tai” một nghi lễ trang
trọng của họ: Nói đến đàn đá, kể cho học sinh nghe chuyện người Pháp đã lấy
cắp cây đàn đá cổ của người Việt chúng ta được phát hiện trước năm 1930 tại
Tây Nguyên (Nay dàn đàn đá đó cịn trưng bày tại bảo tàng Luse, Pháp).
Qua những câu chuyện như vậy, đã góp phần khơng nhỏ trong việc giáo dục ý
thức giữ gỡn, bảo vệ bản sắc văn hố dân tộc và lịng u q hương đất nước
cho học sinh.
Sử dụng tranh ảnh
Mỗi bài Âm nhạc thường thức trong sách giáo khoa của các em đều có
tranh ảnh minh hoạ nhưng chất lượng của nó chưa cao, chủ yếu là hình trắng
đen. Việc vẽ phóng to các bức tranh và tơ màu bức tranh đó sẽ giúp các em quan
sát rõ hơn, hấp dẫn hơn, điều này sẽ góp phần cho giờ học sinh động và có hiệu
quả hơn. Ngồi ra tơi cịn sưu tầm các tranh ảnh khác từ các tư liệu, sách báo để
giới thiệu cho học sinh trong tiết dạy.
 Nghe nhạc
Trong bài học Âm nhạc thường thức thì nghe nhạc là một phần không thể
thiếu được, tuỳ từng tiết học, tuỳ điều kiện trang thiết bị môn học ở trường mà
cho học sinh nghe nhạc bằng nhiều hình thức khác nhau.
 Học sinh hát
Một số tác giả có nhiều ca khúc được các em thuộc, đặc biệt là các bài hát
viết về thiếu nhi như các ca khúc của nhạc sĩ Phong Nhã, vì vậy giáo viên cần
tạo điều kiện, khuyến khích các em trình bày các ca khúc này, điều này làm các

em thực sự hứng thú. Mặt khác các bạn trong lớp cũng mong muốn được nghe
bạn mình hát. Qua việc trình bày các ca khúc của các nhạc sỹ, các em sẽ dễ nhớ
hơn tên tác giả của các ca khúc. Có thể cho các em hát đơn ca, song ca, tốp ca
hoặc cả lớp cùng hát tuỳ theo tính chất của từng bài hát.
 Giáo viên hát

8


SÁNG KIẾN

Trường THCS abc

Qua quá trình giảng dạy học sinh ở trường THCS tơi nhận thấy các em rất
thích được nghe cơ thầy mình hát, mặc dù cơ thầy hát không hay bằng các ca sỹ
chuyên nghiệp hát qua băng, đĩa. Hiện nay có rất nhiều ca khúc của các nhạc sỹ
được in trong các tập ca khúc. Chúng ta có thể sưu tầm và tập hát để hát cho các
em nghe trong các giờ dạy Âm nhạc thường thức.
 Sử dụng đàn Organ keyboard
Với những bài giới thiệu nhạc cụ, để cho học sinh nghe và phân biệt âm
sắc của các loại nhạc cụ, giáo viên có thể sử dụng tiếng đàn được cài sẵn trong
đàn Organ keyboard cho các em nghe. Ngồi ra giáo viên có thể đánh cho các
em nghe một số bài độc tấu được sử dụng âm sắc của các nhạc cụ mà các em
vừa được giới thiệu, qua đó cho học sinh phân biệt sắc tiếng của các nhạc cụ và
đưa ra những ý kiến nhận xét của mình về màu sắc âm thanh của các loại nhạc
cụ.
c. Phối hợp các phương pháp trong tiết học.
Sự phối hợp các phương pháp trong tiết học là rất quan trọng. Chúng ta phải
lựa chọn phương pháp nào cho từng tiết học cụ thể và sử dụng phối hợp các
phương pháp đó như thế nào để đạt kết quả cao nhất. Có thể chia phân mơn Âm

nhạc thường thức thành ba dạng bài như sau:
+ Giới thiệu tác giả, tác phẩm.
+ Giới thiệu nhạc cụ ( nhạc khí).
+ Giới thiệu một số thể loại âm nhạc.
 Đối với bài giới thiệu tác giả
Ngoài việc giới thiệu nhạc sĩ, tác phẩm âm nhạc qua sách giáo khoa, giáo
viên kể cho học sinh nghe những câu chuyện về tác giả hoặc hoàn cảnh ra đời
của tác phẩm, tiếp đến cho các em trình bày những ca khúc của tác giả mà các
em thuộc: Giáo viên hát trích đoạn một vài ca khúc cho các em nghe và cuối
cùng là cho các em nghe băng, đĩa.
Ví dụ
Giới thiệu nhạc sỹ Phong Nhã và bài hát “Ai yêu Bác Hồ Chí Minh hơn
thiếu niên nhi đồng”. Đây là một nhạc sỹ có rất nhiều các ca khúc mà các em
thuộc cho nên khi dạy bài này nên để các em trình bày các tác phẩm của nhạc sỹ
mà các em thuộc để các em có những tình tình cảm, ấn tượng với tác giả. Giáo
viên có thể cho học sinh biết thêm nhạc sỹ Phong Nhã là người đưa ra ý tưởng
xây dựng các nhà thiếu nhi, nơi để các em vui chơi , học tập.
9


SÁNG KIẾN

Trường THCS abc

 Đối với bài giới thiệu các cụ
Đối với dạng bài này, giáo viên sử dụng các tranh vẽ các loại nhạc cụ,
tranh ảnh các nghệ sỹ biểu diễn các loại nhạc cụ khác nhau, ngoài những thơng
tin về sách giáo khoa ta tìm thêm những tư liệu như nguồn gốc của các loại đàn
hay kể các câu chuyện phù hợp với bài học cho các em nghe, những tiết học này
giáo viên nên sữ dụng đàn Organ keyboard để cho các em nghe và nhận biết

màu sắc âm thanh của các loại đàn. Các em sẽ rất thích khi được nghe giáo viên
độc tấu một tác phẩm âm nhạc nào đó có sử dụng các tiếng đàn vừa được giới
thiệu. Bên cạnh đó giáo viên cho học sinh nghe trích đoạn các bản nhạc khơng
lời để các em cảm nhận được cái hay, cái đẹp riêng của âm thanh các loại nhạc
cụ.
Ví dụ
Giới thiệu một số nhạc cụ phương Tây. Sau khi cho học nghe âm sắc của
các loại đàn. Giáo viên đánh độc tấu cho các em nghe một số bài nhạc có sử
dụng nhiều âm sắc yêu cầu học sinh tìm tiếng đàn của từng loại nhạc cụ vừa
được giới thiệu ( Acodion, Piano, ghita…).
 Với bài giới thiệu thể loại âm nhạc
Giáo viên hướng dẫn cho các em tìm các tác phẩm phù hợp với các thể
loại âm nhạc. Đối với các ca khúc thì giáo viên động viên các em trình bày một
số bài hát mà cá em biết. Giáo viên trình bày những tác phẩm đặc sắc của từng
thể loại, sau đó cho học nghe các tác phẩm qua băng, đĩa nhạc.
Ví dụ
Bài “Giới thiệu một số thể loại bài hát”. Giáo viên hướng dẫn cho các em
tìm các ca khúc phù hợp với từng thể loại ngoài các ca khúc đã giới thiệu trong
sách giáo khoa, cho các em trình bày một số ca khúc mà các em thuộc.
II. Kết quả thu được qua khảo nghiệm (đối tượng là học sinh khối THCS )
- Kết quả khảo sát đầu năm các khối lớp thực dạy.
Tổng số
Hs
Khối 6:
274 HS

Thích
học
139

TL
50%

Bình
thường
61

TL
23%

Khơng
thích học
74

TL
27%

10


SÁNG KIẾN

Trường THCS abc

Khối 7:
349 HS

175

50%

130

37%

Khối 9:
78HS

52

67%

26

33%

44

13%

11


SÁNG KIẾN

Trường THCS abc

- Kết quả khảo sát cuối học kỳ II
Tổng số
Hs

Khối 6:
274 HS
Khối 7:
349 HS
Khối 9:
78 HS

Thích
học
245

TL
86,4%

Bình
thường
20

293

83,8%

45

78

100%

TL
7,2%

%
13%

Khơng
thích học
9

TL
3,2%

11

3,2%

12


SÁNG KIẾN

Trường THCS abc

PHẦN III. KẾT LUẬN
I. Bài học kinh nghiệm:
Trong quá trình giảng dạy kết hợp các phương pháp trên thì kết quả học
tập của các em có những chuyển biến rõ rệt, các em hứng thú với tiết học hơn,
khả năng hiểu bài và tiếp thu bài ngày càng tăng. Từ đó hình thành cho học sinh
thói quen tự tìm tịi và tự cảm nhận được nội dung, tính chất của một tác phẩm
âm nhạc, hiểu biết sâu sắc về cuộc đời và quá trình sáng tác của từng tác giả.
Cảm nhận được các âm sắc được thể hiện trên mỗi loại nhạc cụ.
Việc rèn luyện cách học tập cho học sinh, góp phần thành cơng cho một

tiết dạy. Trong giờ học học sinh chủ động, tích cực học tập và có hứng thú học
tập. Đây cũng là một trong những bước quan trọng để thực hiện cách đổi mới
phương pháp trong chương trình thay sách.
Nếu kiên trì để giúp đỡ các em một cách liên tục thì về sau học sinh sẽ đỡ
gặp khó khăn trong cơng việc học tập. Mặt khác nâng cao hiệu quả giờ lên lớp
của giáo viên, cho chất lượng giờ dạy và học nâng cao không ngừng.
Người giáo viên môn Âm nhạc trong giai đoạn hiện nay phải luôn đổi
mới, cải tiến phương pháp giảng dạy để phù hợp với trình độ học sinh hiện nay.
Kịp thời tiếp cận với đồng nghiệp trao đổi chuyên môn để vận dụng kịp thời.
Cần học hỏi và tìm tịi nhiều hơn nữa, tạo cho mình một khả năng và
phương pháp để trang bị lại cho các em tốt hơn.
Biết phát huy bản thân, động viên, kích thích đúng đối với học sinh thì sẽ
có những thành quả bất ngờ hơn, tránh được thói tự coi mình là số một.
Qua thực tế giảng dạy bộ mơn âm nhạc ở trường THCS, từ những kinh
nghiệm thực tế cùng với những kiến thức đã học và những ý kiến đóng góp của
bạn bè đồng nghiệp, bản thân tơi đã tìm ra cho mình những biện pháp để dạy tốt
phân môn Âm nhạc thường thức trong điều kiện trang thiết bị phục vụ cho mơn
học cịn nhiều hạn chế. Tơi đã tránh được tình trạng dạy chay ở các tiết học Âm
nhạc thường thức, thu hút các em tham gia hoạt động học tập tích cực, giúp các
em mạnh dạn hơn, tự tin hơn, có kỹ năng cảm thụ âm nhạc tốt hơn. Tuy nhiên
đây mới chỉ là cách nhìn nhận chủ quan của tơi trên một đối tượng học sinh nhất
định, chắc chắn vẫn cịn nhiều thiếu sót, hạn chế cần được đóng góp, bổ sung,

13


SÁNG KIẾN

Trường THCS abc

khắc phục. Rất mong được sự đóng góp của các q thầy cơ giáo, đồng chí đồng
nghiệp để chúng ta có những giờ học Âm nhạc tốt hơn nữa.
Phương pháp học Âm nhạc thường thức trên có thể ứng dụng cho tất cả
các lớp ở bậc THCS. Đồng thời các đối tượng bước đầu làm quen với âm nhạc.
II. Kiến nghị
Để dạy và học tốt bộ môn âm nhạc, nhà trường nên đầu tư một phòng học
bộ mơn cố định, có máy chiếu ,loa ,đường truyền mạng internet,trang thiết bị để
nâng cao chất lượng dạy và học của thầy và trị đồng thời qua đó tổ chức các lớp
năng khiếu để tạo điều kiện phát huy tốt năng khiếu âm nhạc có sẵn trong học
sinh.
Hiện nay ở các trường THCS Lĩnh Nam , các loại băng đĩa phục vụ cho
giờ học Âm nhạc thường thức có nhưng rất hạn chế, cần phải được trang bị
nhiều hơn.
Cần phải bổ sung sách tham khảo và tài liệu về bộ mơn Âm nhạc để giáo
viên có điều kiện tham khảo, tìm hiểu nâng cao kiến thức chun mơn phục vụ
cho cơng tác giảng dạy của mình.
Trên đây là một số ý kiến về phương pháp giảng dạy Âm nhạc thường thức
trong trường THCS. Tơi rất mong nhận được sự đóng góp của đồng nghiệp để
kinh nghiệm giảng dạy Âm nhạc nói chung và Âm nhạc thường thức nói riêng
ngày càng được phong phú hơn.

Lĩnh Nam,Hoàng Mai, ngày 18 - 4 - 2022
Người viết

………………………

14


SÁNG KIẾN

Trường THCS abc

15


SÁNG KIẾN

Trường THCS abc

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan rằng, đây là sáng kiến “Phương pháp dạy phân môn Âm
nhạc thường thức trong môn âm nhạc ở trường THCS”
của tôi trong qúa trình giảng dạy , thực hiện nhiệm vụ tại trường THCS Lĩnh
Nam, không sao chép nội dung của người khác.

Xác nhận của Trường THCS abc
cơ quan của cá nhân đề nghị khen thưởng

Hà Nội, ngày 18 tháng 4 năm 2022
Cá nhân tác giả

…………………………

Xác nhận của Trường THCS abc
cơ quan áp dụng sáng kiến

16

SÁNG KIẾN

Trường THCS abc

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Sách giáo khoa môn Âm nhạc lớp 6, 7, 8, 9
2. Phương pháp giáo dục đại cương (NXB GD)
3. Lí thuyết âm nhạc cơ bản (NXB GD)
4. Phương pháp dạy xướng âm (NXB Quốc gia Hà Nội)

17


SÁNG KIẾN

Trường THCS abc

NHẬN XÉT, ĐÁNH GIÁ
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………

18