Phương pháp giải bài toán kim loại tác dụng với dung dịch H+, NO3-

Vững vàng nền tảng, Khai sáng tƣơng lai

PHƢƠNG PHÁP GIẢI BÀI TOÁN KIM LOẠI TÁC DỤNG VỚI DUNG DỊCH H+; NO3CÁC BƢỚC TÍNH TỐN
Tính số mol : H  ; NO3 ; Cu; Fe; Fe2
Nhớ phản ứng: 4H   NO3  3e  NO  2H 2O
Chú ý số mol các chất để xem bài tốn được tính theo chất nào Cu ; H+ ; hay NO3 Có thể kết hợp với bảo tồn điện tích – khối lượng – mol ion
BÀI TẬP ÁP DỤNG
Câu 1: Hoà tan 19.2 gam Cu vào 500 ml dung dịch NaNO3 1M, sau đó thêm vào 500ml dung dịch HCl 2M . Kết
thúc phản ứng thu được dung dịch X và khí NO duy nhất, phải thêm bao nhiêu ml dung dịch NaOH 1M vào X để
kết tủa hết ion Cu2+
A. 600
B. 800
C. 400
D. 120
nCu=0.3 mol , nH+=1mol , nNO3- =0.5 mol
Có Ngay 4H   NO3  3e  NO  2H 2O  nH  du  0, 2  nOH   0,8
Câu 2: Cho 3.2 gam Cu tác dụng với 100ml dung dịch hỗn hợp HNO3 0.8M và H2SO4 0.2M, sản phẩm khử duy
nhất là khí NO. Số gam muối khan thu được là
A. 7.90

B. 8.84

C. 5.64

D. 10.08

Cu 2 : 0, 045

Có ngay H+ hết nên có ngay dd  NO3 : 0, 05  m  7,9
 2
 SO4 : 0, 02

Câu 3 Cho10,32g hh X gồm Cu, Ag tác dụng vừa đủ với 160 ml dd Y gồm HNO31M và H2SO4 0,5 M
thu được khí NO duy nhất và dd Z chứa m gam chất tan. Giá trị của m là
A. 20,36
B. 18,75
C. 22,96
D. 23,06
+
4H + NO3 + 3e → NO + 2H2O
0,32
0,16 →
0,08
0,16
Bảo toàn khối lượng:
10,32 + 0,16.63 + 0,08.98 = m + 0,08.30 + 0,16.18 → m = 22,96 → C
Câu 4 Cho m gam Fe vao 1 lit dd gom H2SO4 0,1M, Cu(NO3)2 0,1M, Fe(NO3)3 0,1M. Sau khi pu xay
ra hoan toan thu duoc 0,69m gam hh kim loai, dd X va khi NO (sp khu duy nhat). Gia tri m va khoi luong
chat ran khan thu dc khi co can dd X lan luot la:
A.25,8 va 78,5
B.25,8 va 55,7
C.20 va 78,5
D.20 va 55,7

 Fe2  0,325

Dễ thấy H+ hết do đó có ngay dd X  SO42  0,1  mmuoi  55, 7


 NO3  0, 45
Lại có ngay m  6, 4  5,6  0,69m  0,325.56  m  20
Câu 5: Cho 7,68 gam Cu vào 200 ml dung dịch gồm HNO3 0,6M và H2SO4 0,5M. Sau khi các phản ứng

xảy ra hoàn toàn (sản phẩm khử duy nhất là NO), cơ cạn cẩn thận tồn bộ dung dịch sau phản ứng thì
W: www.hoc247.net

F: www.facebook.com/hoc247.net

Y: youtube.com/c/hoc247tvc

Trang | 1


Vững vàng nền tảng, Khai sáng tƣơng lai

khối lượng muối khan thu được là
A. 20,16 gam.
B. 19,76 gam.

C. 19,20 gam.

D. 22,56 gam.

4 H   NO3  3e  NO  2 H 2O
n 2  0,12

 Cu
n

0,12
 Cu
 dd nSO2  0,1  m  19, 76
n  0,12

4
 NO3

n
 0, 04
n   0,32
 NO3
 H
Câu 7: Cho 7,68 gam Cu vào 200 ml dung dịch gồm HNO3 0,6M và H2SO4 0,5M. Sau khi các phản ứng
xảy ra hồn tồn (sản phẩm khử duy nhất là NO), cơ cạn cẩn thận toàn bộ dung dịch sau phản ứng thì
khối lượng muối khan thu được là
A. 20,16 gam.
B. 19,76 gam.
C. 19,20 gam.
D. 22,56 gam.
4 H   NO3  3e  NO  2 H 2O
n 2  0,12

 Cu
n

0,12
 Cu
 dd nSO2  0,1  m  19, 76
n  0,12
4
 NO3

n
 0, 04

n   0,32
 NO3
 H
Câu 8 : Cho hỗn hợp gồm 1,12 gam Fe và 1,92 gam Cu vào 400 ml dung dịch chứa hỗn hợp gồm H2SO4
0,5M và NaNO3 0,2M. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được dung dịch X và khí NO (sản
phẩm khử duy nhất). Cho V ml dung dịch NaOH 1M vào dung dịch X thì lượng kết tủa thu được là lớn
nhất. Giá trị tối thiểu của V là
A. 240.
B. 400.
C. 120.
D. 360
4 H   NO   3e  NO  2 H O
3
2

nCu 2  0, 03
nCu  0, 03


nFe3  0, 02
 dd 
 m  19, 76  D
nFe  0, 02
n

0,
24

n  0, 08
 H

 NO3
.......

n   0, 4
 H
Câu 9: Để hòa tan hết hỗn hợp gồm 9,6 gam Cu và 12 gam CuO cần tối thiểu V ml dung dịch hỗn hợp HCl
2,5M và NaNO3 0,25M (biết NO là sản phẩm khử duy nhất). Giá trị của V là:
A. 120.
B. 280.
C. 400.
D. 680.
4 H   NO   3e  NO  2 H O
3
2

n

0,15
 Cu

; nH   2,5V
 nNO  0,1  C Chú ý phải tính theo NO3

3
nCuO  0,15 
n  0, 25V

 NO3

Câu 10: Lấy 0,1 mol Cu tác dụng với 500 ml dung dịch gồm KNO3 0,2M và HCl 0,4M thì thu được bao

nhiêu lít khí NO (đktc)?
A. 2,24 lít

B. 3,36 lít

C. 1,12 lít

D. 8,96 lít

4 H   NO3  3e  NO  2 H 2O

nCu  0,1
 nNO  0, 05  C
n  0,1

NO
 3
n   0, 2
 H
W: www.hoc247.net

F: www.facebook.com/hoc247.net

Y: youtube.com/c/hoc247tvc

Trang | 2


Vững vàng nền tảng, Khai sáng tƣơng lai

Câu 11: Cho 3.2 gam Cu tác dụng với 100ml dung dịch hỗn hợp HNO3 0.8M và H2SO4 0.2M, sản phẩm khử duy
nhất là khí NO. Số gam muối khan thu được là
A. 7.90
B. 8.84
C. 5.64
D. 10.08

4 H   NO3  3e  NO  2 H 2O
 SO42 : 0, 02


nCu  0, 05
 dd  NO3 : 0, 05  A
n  0, 08
 NO3
 2
Cu : 0, 045
n   0,12
 H
Câu 12: Hoà tan 19.2 gam Cu vào 500 ml dung dịch NaNO3 1M, sau đó thêm vào 500ml dung dịch HCl 2M . Kết
thúc phản ứng thu được dung dịch X và khí NO duy nhất, phải thêm bao nhiêu ml dung dịch NaOH 1M vào X để
kết tủa hết ion Cu2+
A. 600
B. 800
C. 400
D. 120

4 H   NO3  3e  NO  2 H 2O
Cu 2 : 0,3


n

0,3

 Cu
 dd .......
B
n  0,5
 NO3
 H  : 0, 2

n   1
 H
Câu 13 Cho m(g) Fe tác dụng với dung dịch gồm NaNO3 và H2SO4 khuấy đều trong điều kiện thích
hợp,sau khi phản ứng hoàn toàn thu được dung dịch X và 1,792 lít hỗn hợp khí Y và 1 phần kim loại
khơng tan.Biết rằng Y có một khí hóa nâu ngồi khơng khí và tỷ khối của Y so với H2 là 8.Khối lượng
muối tạo thành trong dung dịch X là :
A.17,12
B.17,21
C.18,04
D.18,40

 SO42 : 0,12
4 H  NO  3e  NO  2 H 2O


 X  Na  : 0, 04  C

nNO  nH 2  0, 04
 Fe2 : 0,1






3

Câu 14 Cho hỗn hợp X gồm Fe và Cu vào 400ml dung dịch chứa hỗn hợp H2SO4 0,5M và NaNO3 0,2M
sau khi các phản ứng xảy ra hoàn tồn thu được dd Y và khí NO (sp khử duy nhất) đồng thời còn 1 kim
loại chưa tan, Cho V ml dung dịch NaOH vào dung dịch X thì lượng kết tủa lớn nhất. Giá trị tối thiểu của
V ml là:
A.360
B.280
C.240
D.320
 NO : 0, 08

 H  : 0, 08

nH   0, 4
  2
   SO4 : 0, 2

n  0, 08  X  2
 nOH   0,32
 NO3
M
:
0,12



  Na  : 0, 08
 

Bài 15 Hịa tan hồn tồn hỗn hợp gồm 9,75 g Zn và 2,7 g Al vào 200 ml dd HNO3 2M và H2SO4 1,5M
thu khí NO (spkdn) và dd X. Cô cạn dd X (giả sử H2SO4 không bị bay hơi) thu được khối lượng muối
khan là:
A.41,25
B.53,65
C.44,05
D.49,65

W: www.hoc247.net

F: www.facebook.com/hoc247.net

Y: youtube.com/c/hoc247tvc

Trang | 3


Vững vàng nền tảng, Khai sáng tƣơng lai

 H  : du
 ne  0,15.2  0,1.3  0, 6
 2

 SO4 : 0,3
 X  m
nH   1


M :
nNO3  0, 4
 NO 
 3
Bài 16 Cho hh X gåm 0,09 mol Fe vµ 0,05 mol Fe(NO3)2.7H2O vµo 500 ml ddHCl 1M kÕt thóc pø thu
®c dd Y và khí NO (spkdn).Hỏi dd Y hoà tan tối đa bao nhiªu gam Cu
A.3,84
B.4,48
C.4,26
D.7,04
 H  : 0,1
 
nH   0,5
Cl : 0,5
 Y  3
 nCu  0, 06

Fe
:
0,12
nNO3  0,1

 Fe2 : 0, 02


Câu 17 Cho hon hop X gom Fe va Cu vao 400ml dd chua hon hop gom H2SO4 0,5M va NaNO3 0,2M
sau khi cac pu xay ra hoan toan thu duoc dd Y va khi NO (sp khu duy nhat) dong thoi con 1 kim loai chua
tan .Cho Vml ddNaOH vao dd X thi luong ket tua la lon nhat .Gia tri toi thieu cua Vml la
A.360

B.280

C.240

D.320

 NO : 0, 08


  H : 0, 08
nH   0, 4


2
   SO4 : 0, 2

n
X
 nOH   0,32
  0, 08
 NO3
  2
M
:
0,12


  Na  : 0, 08
 

Câu 18 Cho m(g) Fe tác dụng với dung dịch gồm NaNO3 và H2SO4 khuấy đều trong điều kiện thích
hợp,sau khi phản ứng hoàn toàn thu được dung dịch X và 1,792 lít hỗn hợp khí Y và 1 phần kim loại
khơng tan.Biết rằng Y có một khí hóa nâu ngồi khơng khí và tỷ khối của Y so với H2 là 8.Khối lượng
muối tạo thành trong dung dịch X là :
A.17,12

B.17,21

C.18,04

D.18,40

 SO42 : 0,12



4
H

NO

3
e

NO

2
H
O



3
2
 X  Na  : 0, 04  C

nNO  nH 2  0, 04
 Fe2 : 0,1


Câu 19 Cho m gam Fe vào 800 ml dung dich Cu(N03)2 0,2M và H2S04 0,25 M . sau khi các phản ứng
xảy ra hoàn toàn thu dc 0,6m gam hỗn hợp bột kim loại và V lít khí NO ( sản phẩm khử duy nhất ) giá trị
m và V = ?
A 10.8 và 4.48
B 10,8 và 2,24
C 17,8 và 4,48
D 17,8 và 2,24
có ngay V = 2,24
0,6m  0,16.64  m  0,31.56  m  17,8
Câu 20: Cho 0,87g hỗn hợp gồm Fe, Cu và Al vào bình đựng 300ml dung dịch H2SO4 0,1M. Sau khi các
phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được 0,32g chất rắn và có 448ml khí (đktc) thốt ra. Thêm tiếp vào bình
0,425g NaNO3, khi các phản ứng kết thúc thì thể tích khí NO (đktc, sản phẩm khử duy nhất) tạo thành và
W: www.hoc247.net

F: www.facebook.com/hoc247.net

Y: youtube.com/c/hoc247tvc

Trang | 4

Vững vàng nền tảng, Khai sáng tƣơng lai

khối lượng muối trong dung dịch là:
A. 0,224 lít và 3,750g
C. 0,112 lít và 3,865g

B. 0,112 lít và 3,750g
D. 0,224 lít và 3,865g

nCu  0, 005

Có ngay nFe  0, 005 phản ứng 4H   NO3  3e  NO  2H 2O vừa đủ
n  0, 01
 Al
BÀI TẬP LUYỆN TẬP
Câu 1: Cho 3,84 gam Cu phản ứng với 80 ml dung dịch HNO3 1M thốt ra V1 lít khí NO. Cho 3,84 gam
Cu phản ứng với 80 ml dung dịch HNO3 1M và H2SO4 0,5M thốt ra V2 lít khí NO. Biết NO là sản phẩm
khử duy nhất và các thể tích khí đo ở cùng điều kiện. Quan hệ giữa V1 và V2 là
A. V2 = 2V1.
B. V2 = V1.
C. V2 = 1,5V1.
D. V2 = 2,5V1.
Câu 2: Cho 3,2 gam Cu tác dụng với 100 ml dung dịch hỗn hợp HNO3 0,8M + H2SO4 0,2M, sản phẩm
khử duy nhất của HNO3 là khí NO.
a. Thể tích (lít) khí NO (ở đktc) là
A. 0,336.
B. 0,224.
C. 0,672.
D. 0,448

b. Số gam muối khan thu được là
A. 7,9.
B. 8,84.
C. 5,64.
D. Tất cả đều sai.
Câu 3: Cho 500 ml dung dịch hỗn hợp gồm HNO3 0,2M và HCl 1M. Khi cho Cu tác dụng với dung dịch
thì chỉ thu được một sản phẩm duy nhất là NO. Khối lượng Cu có thể hồ tan tối đa vào dung dịch là
A. 3,2 gam.
B. 6,4 gam.
C. 2,4 gam.
D. 9,6 gam.
Câu 4: Cho hỗn hợp gồm 6,4 gam Cu và 5,6 gam Fe vào cốc đựng dung dịch HCl loãng dư. Để tác dụng
hết với các chất có trong cốc sau phản ứng cần ít nhất khối lượng NaNO3 là (sản phẩm khử duy nhất là
NO)
A. 8,5 gam.
B. 17 gam.
C. 5,7 gam.
D. 2,8 gam.
Câu 5: Dung dịch A chứa 0,02 mol Fe(NO3)3 và 0,3 mol HCl có khả năng hoà tan được Cu với khối
lượng tối đa là:
A. 5,76 gam.
B. 0,64 gam.
C. 6,4 gam.
D. 0,576 gam.
Câu 6: Cho 11,6 gam FeCO3 tác dụng vừa đủ với dung dịch HNO3 thu được hỗn hợp khí (CO2, NO) và
dung dịch X. Khi thêm dung dịch HCl dư vào dung dịch X thì hồ tan tối đa được bao nhiêu gam bột Cu
(biết có khí NO bay ra)
A. 28,8 gam.

W: www.hoc247.net

B. 16 gam.

C. 48 gam.

F: www.facebook.com/hoc247.net

D. 32 gam.

Y: youtube.com/c/hoc247tvc

Trang | 5


Vững vàng nền tảng, Khai sáng tƣơng lai

Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai
Website HOC247 cung cấp một môi trường học trực tuyến sinh động, nhiều tiện ích thơng minh, nội
dung bài giảng được biên soạn công phu và giảng dạy bởi những giáo viên nhiều năm kinh nghiệm,
giỏi về kiến thức chuyên môn lẫn kỹ năng sƣ phạm đến từ các trường Đại học và các trường chuyên
danh tiếng.
I. Luyện Thi Online

Học mọi lúc, mọi nơi, mọi thiết bi – Tiết kiệm 90%
- Luyên thi ĐH, THPT QG: Đội ngũ GV Giỏi, Kinh nghiệm từ các Trường ĐH và THPT danh tiếng
xây dựng các khóa luyện thi THPTQG các mơn: Tốn, Ngữ Văn, Tiếng Anh, Vật Lý, Hóa Học và Sinh
Học.
- Luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán: Ôn thi HSG lớp 9 và luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán các
trường PTNK, Chuyên HCM (LHP-TĐN-NTH-GĐ), Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An và các trường
Chuyên khác cùng TS.Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Trịnh Thanh Đèo và Thầy Nguyễn Đức

Tấn.
II. Khoá Học Nâng Cao và HSG
Học Toán Online cùng Chuyên Gia
- Toán Nâng Cao THCS: Cung cấp chương trình Tốn Nâng Cao, Tốn Chun dành cho các em HS
THCS lớp 6, 7, 8, 9 yêu thích mơn Tốn phát triển tư duy, nâng cao thành tích học tập ở trường và đạt
điểm tốt ở các kỳ thi HSG.
- Bồi dƣỡng HSG Toán: Bồi dưỡng 5 phân mơn Đại Số, Số Học, Giải Tích, Hình Học và Tổ Hợp dành
cho học sinh các khối lớp 10, 11, 12. Đội ngũ Giảng Viên giàu kinh nghiệm: TS. Lê Bá Khánh Trình, TS.
Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Lưu Bá Thắng, Thầy Lê Phúc Lữ, Thầy Võ Quốc Bá Cẩn cùng
đơi HLV đạt thành tích cao HSG Quốc Gia.
III. Kênh học tập miễn phí
HOC247 NET cộng đồng học tập miễn phí
HOC247 TV kênh Video bài giảng miễn phí
- HOC247 NET: Website hoc miễn phí các bài học theo chƣơng trình SGK từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả
các môn học với nội dung bài giảng chi tiết, sửa bài tập SGK, luyện tập trắc nghiệm mễn phí, kho tư liệu
tham khảo phong phú và cộng đồng hỏi đáp sôi động nhất.
- HOC247 TV: Kênh Youtube cung cấp các Video bài giảng, chuyên đề, ôn tập, sửa bài tập, sửa đề thi
miễn phí từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các mơn Tốn- Lý - Hố, Sinh- Sử - Địa, Ngữ Văn, Tin Học và Tiếng
Anh.
W: www.hoc247.net

F: www.facebook.com/hoc247.net

Y: youtube.com/c/hoc247tvc

Trang | 6