QUẢN LÝ CHẤT THẢI
NGUY HẠI
GV: ThS. Nguyễn Thanh Hải
CÁC TÍNH CHẤT CỦA
CHẤT THẢI NGUY HẠI
Ignitable
Toxic
Corrosive
Reactive
NHẬN DIỆN CHẤT THẢI NGUY HẠI
Các chất thải nguy hại có thể gây hại cho
con người, động - thực vật khi:
•
•
•
•
Hấp thu một lượng lớn cùng lúc
Hấp thu một lượng nhỏ nhưng trong một khoảng thời gian dài
Các chất không bị hòa tan
Các chất rất độc (vd arsenic)
NHẬN DIỆN CHẤT THẢI NGUY HẠI
Khi con người, động - thực vật tiếp xúc với
các chất thải nguy hại ta gọi là sự phơi nhiễm
(exposure). Ảnh hưởng của sự phơi nhiễm tùy thuộc:
•
•
•
•
•
Cách sử dụng và thảI bỏ các chất thải
ĐốI tượng bị nhiễm
Nồng độ (hay liều lượng) chất thải
Cách phơi nhiễm
Thời gian và tần suất nhiễm
CÁC CON ĐƯỜNG XÂM NHẬP CỦA CHẤT
THẢI NGUY HẠI VÀO CƠ THỂ
CÁC CON ĐƯỜNG LAN TRUYỀN CỦA
CHẤT THẢI NGUY HẠI VÀO MÔI TRƯỜNG
Dễ cháy nổ
Những chất thải gọi là dễ cháy nổ khi nó có những tính chất sau:
•
o
Những chất có điểm nổ nhỏ hơn 60 C hay những dung dịch có chứa 24% cồn theo thể tích
CÁC LOẠI CHẤT DỄ CHÁY NỔ
•
•
•
Hạt sương, bụi dễ cháy nổ
Các chất oxi hóa
Các chất tự phát cháy
CÁC CHẤT HỮU CƠ DỄ CHÁY NỔ
Các chất bụi có thể cháy nổ
•
•
•
•
Magne và các hợp kim của nó
Zirconi
Titan
Nhơm
4Al (dạng bột) + 3O2 (từ khơng khí) → 2Al2O3
• Bụi than
• Bụi các polymer: cellulose acetate, polyethylene, và polystyrene
CÁC CHẤT OXI HĨA
Là những chất có thể phản ứng với các chất khử và sinh ra nhiều nhiệt:
•
•
O2
Halogen và các hợp chất của nó
4HNO3 + Cu → Cu(NO3)2 + 2H2O + 2NO2
CÁC CHẤT OXI HÓA
CÁC CHẤT TỰ CHÁY
•
•
•
•
Là những chất tự cháy trong khơng khí mà khơng cần mồi lửa (pyrophoric)
Phospho trắng
Kim loại kiềm (nhóm 1A)
Các dạng bột magne, calci, cobalt, mangan, sắt, zirconi, và nhôm.
CÁC CHẤT TỰ CHÁY
•
•
•
Một số hợp chất cơ kim như ethyllithium (LiC2H5) và phenyllithium (LiC6H5),
Một số carbonyl kim loại như sắt pentacarbonyl, Fe(CO)5.
Một số kim loại và hydrur kim loại như lithium hydrur (LiH); pentaborane
(B5H9);và arsine (AsH3)
CÁC CHẤT TỰ CHÁY
LiH + H2O → LiOH + H2 + nhiệt
2LiH + O2 → Li2O + H2O
(1)
(2)
CÁC ĐỘC CHẤT LÀ SẢN PHẨM
CỦA SỰ CHÁY
•
CO
sản phẩm của sự đốt cháy khơng hồn tồn
•
Các độc chất SO2, P4O10, và HCl
khi đốt các sulfur, phosphor, và các clorur hữu cơ
CÁC ĐỘC CHẤT LÀ SẢN PHẨM
CỦA SỰ CHÁY
•
Khi đốt cháy các chất hữu cơ độc hại trong điều kiện thiếu oxy chúng sẽ tạo ra các chất đa vòng
thơm như benzo[a]pyrene, đây là tiền chất ung thư.
CÁC CHẤT CĨ HOẠT TÍNH
MẠNH
Là những chất có thể có những phản ứng hóa học
mãnh liệt trong những điều kiện nhất định
2Na + 2H2O → 2NaOH + H2 + nhiệt
Những chất có thể phản ứng với nước, acid
hoặc baz sinh ra các khí hoặc hơi độc
Hydro sulfur (H2S), hydro cyanur (HCN)
CÁC CHẤT CĨ HOẠT TÍNH
MẠNH
Một số chất có thể tự phản ứng do trong thành
phần của nó vừa có chất oxi hóa vừa có chất khử
(Redox)
Nitroglycerin C3H5(ONO2)3 → CO2, H2O, O2 và N2
4C3H5N3O9 → 12CO2 + 10H2O + 6N2 + O2
CÁC
CHẤT
CĨ
HOẠT
TÍNH
MẠNH
CÁC CHẤT ĂN MỊN
•
•
Là những chất có khả năng hịa tan kim loại hoặc oxi hóa bề mặt của kim loại.
Là một trong 4 nhóm:
Acid mạnh
Baz mạnh
Chất oxi hóa
Tác nhân dehydrat hóa
CÁC CHẤT ĂN MÒN