Báo cáo thực hành Công tác xã hội nhóm tại Trung tâm Nuôi dưỡng và Chăm sóc người già thành phố Cần Thơ, trực thuộc hội Chữ Thập Đỏ

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG

BÁO CÁO THỰC HÀNH
CƠNG TÁC XÃ HỘI NHĨM
Thực hiện: Nhóm 2

HÀ NỘI – 2019


DANH SÁCH NHÓM SINH VIÊN


MỤC LỤC
I.

Thành lập nhóm :......................................................................................................................3
1.

Loại hình nhóm :.................................................................................................................3

2.

Lý do thành lập nhóm :......................................................................................................3

3.

Mục đích nhóm :..................................................................................................................3

4.

Xây dựng nhóm :.................................................................................................................3

II.

Điều hành nhóm:.......................................................................................................................4
1.

2.

Giai đoạn nhóm bắt đầu hoạt động:.................................................................................4
1.1.

Giới thiệu các thành viên trong nhóm:....................................................................4

1.2.

Xây dựng mục đích nhóm:........................................................................................4

1.3.

Giúp các thành viên nhóm cảm nhận họ là một phần của nhóm:.........................4

Giai đoạn can thiệp:............................................................................................................5

III.

Khó khăn trong q trình thực hành:.................................................................................5

IV.

Lượng giá:................................................................................................................................5

V.

Tự lượng giá:.............................................................................................................................6

VI.

Kết quả hoạt động của nhóm:.............................................................................................11

VII.

Sinh viên tự đánh giá trong đợt thực hành:..................................................................12

1.

Tự đánh giá cá nhân:........................................................................................................12

2.

Các kỹ Năng sinh viên đã sử dụng:................................................................................12

3.

Ưu điểm và hạn chế của bản thân:.................................................................................12
3.1.

Ưu Điểm:.................................................................................................................12

3.2.

Hạn chế:..................................................................................................................12

4.

Bài học kinh nghiệm cho bản thân:................................................................................13

VIII.

ĐỀ XUẤT KIẾN NGHỊ:..................................................................................................13

1.

Đối với nhóm thân chủ:....................................................................................................13

2.

Đối với mơn học:................................................................................................................13


LỜI MỞ ĐẦU
Trung tâm Ni dưỡng và Chăm sóc người già thành phố Cần Thơ, trực thuộc hội
Chữ Thập Đỏ. Là một trong những trung tâm uy tín đầu tiên của thành phố Cần Thơ.
Trung tâm thành lập từ ngày 30/12/1993 đến nay đã được 26 năm. Năm 2016 trung tâm
đổi tên thành Trung tâm nuôi dưỡng.
Với hệ thống cơ sở hạ tầng bao gồm 1 phịng hành chính quản trị, 1 phịng truyền
thơng, 1 phịng y tế. Ngồi ra trung tâm cịn có phịng bếp rộng rãi phục vụ các bữa ăn
đầy đủ chất dinh dưỡng cho các cụ, hệ thống 2 dãy phịng ngủ và có khu vui chơi, sân
vườn rộng rãi cho các cụ vui chơi tập thể dục.
Trung tâm được vận hành bởi 21 nhân viên và 2 lãnh đạo ( giám đốc). Tuy số nhân

viên phục vụ cịn ít đạc biệt trung tâm hiện chỉ có 6 điều dưỡng. Tuy nhiên bằng tâm
huyết và nỗ lực, cán bộ nhân viên trung tâm vẫn luôn cố gắng hoàn thành nhiệm vụ.
Hiện tại trung tâm đang quản lí 72 cụ. Trong đó có 29 cụ trong diện bảo trợ xã hội và
41 cụ thuộc diện dịch vụ. Có thể nói với con số 71 cụ trong một mơ hình gia đình chăm
sóc thì đây là một con số không nhỏ đối với bất kỳ tủng tâm bảo trợ/dưỡng lão nào khác
trên toàn quốc. Để đáp ứng được thêm những nhu cầu càn thiết cho các cụ, những năm
trở lại gần đây trung tâm đã kết hợp với chính quyền địa phương và các mạnh thường
quân trao tặng cho các cụ nhiều vật dụng trong sinh hoạt trong đó có cả những tặng phẩm
cso giá trị cao như bình nóng lạnh, ti vi, máy giặt,…
Mơ hình trung tâm đang áp dụng là mơ hình gia đình, các cụ được sống chung cùng
một mái nhà có các nhân viên chăm sóc và có các người thân thăm nom thường xun.
Chính điều này đã hình thành và tạo cho các cụ có cảm giác gần gũi như sống trong chính
gia đình của mình.

1


Hình I.1. Trung tâm Ni dưỡng và Chăm sóc người già thành phố Cần Thơ

2


I.
1.

THÀNH LẬP NHĨM :
Loại hình nhóm :

Nhóm giải trí.
2.

Lý do thành lập nhóm :

- Các cụ già tại trung tâm đều là người già neo đơn hoặc sống xa gia đình.
- Người cao tuổi thường gặp nhiều vấn đề về sức khỏe tinh thần do cô đơn tuổi già đặc
biệt là những người già sống đơn cơi xa gia đình hoặc người già neo đơn nên các kiến
thức hoặc hình thức hỗ trợ về sức khỏe tinh thần là rất hữu ích và q giá.
3.

Mục đích nhóm :

Sau buổi đầu tiên tiếp xúc và làm quen với các thành viên trong trung tâm, nhận được sự
trao đổi và mong muốn của các thành viên tại trung tâm, nhóm sinh viên đã quyết định
thành lập nhóm giải trí với mục đích :
- Tìm hiểu tình hình trạng sức khỏe và tình trạng chăm sóc sức khỏe của các cụ.
- Giúp các cụ cải thiện sức khỏe tinh thần bằng các hình thức giải trí khác nhau như đọc
báo, mở đài, lắng nghe tâm sự và trao đổi tâm tư nguyện vọng,…
4.

Xây dựng nhóm :

Để tiến hành được việc thành lập nhóm sinh hoạt chung, nhóm sinh viên đã tiếp
xúc và đánh giá khả năng tham gia nhóm của từng thành viên trong trung tâm. Tuy nhiên,
loại hình nhóm giáo dục kỹ năng nâng cao sức khỏe không phù hợp với điều kiện về thể
chất và nhu cầu của các cụ nên nhóm sinh viên đã chuyển loại hình hoạt động nhóm sang
nhóm giải trí nhằm phù hợp với tình trạng sức khỏe của các cụ.
Việc chọn các thành viên trong nhóm sử dụng phương pháp liên hệ trực tiếp với
từng cụ trong trung tâm và nhờ sự giúp đỡ của nhân viên điều dưỡng trong trung tâm. Do
điều kiện sức khỏe của các cụ nên nhóm sinh viên quyết định thành lập nhóm nhỏ để phù
hợp với nguyện vọng của các cụ tại trung tâm.

3


Danh sách thành viên nhóm:
Nhóm cộng đồng
STT Họ và tên
Giớ Tuổi
i
tính
1
Nguyễn Thị Kiều Dung Nữ 83
2
Nguyễn Thị Ngọc Nga Nữ 72
Nhóm dịch vụ
3
Nguyễn Thị Kỳ Hoa
Nữ 83
4
Nguyễn Kim Phượng
Nữ 83

Khu lưu trú

Cộng đồng
Cộng đồng

Thời gian
ở
trung

tâm
5 năm
26 năm

Dịch vụ
Dịch vụ

3 năm
4 năm

II. ĐIỀU HÀNH NHĨM:
1.
1.1.

Giai đoạn nhóm bắt đầu hoạt động:
Giới thiệu các thành viên trong nhóm:

Các thành viên trong nhóm đều có quen nhau từ trước nên sinh viên khơng cần giúp các
thành viên làm quen với nhau. Thay vào đấy sinh viên cần tự giới thiệu mục đích nhóm,
loại hình nhóm với các cụ.
Ở phần giới thiệu này, nhóm sinh viên sẽ trình bày một cách cụ thể hơn về mục đích hỗ
trợ của nhóm và nhiệm vụ của mình đó là hỗ trợ các cụ có các hoạt động giải trí nhằm
đem lại cho các thành viên sự thoải mái, phù hợp với vấn đề về thể chất và tinh thần của
các cụ.
1.2.

Xây dựng mục đích nhóm:

Tổ chức các buổi đọc sách báo, nghe đài, lắng nghe tâm sự, trò chuyện giúp các cụ
cải thiện đời sống về mặt tinh thần, tạo niềm vui, sự thoải mái, không cịn cảm thấy buồn

chán, cơ đơn.
1.3.

Giúp các thành viên nhóm cảm nhận họ là một phần của nhóm:

Để giúp các thành viên nhóm hiểu và cảm nhận được hoạt động của nhóm là một
thể thống nhất, nhóm sinh viên sẽ giúp các thành viên chia sẻ những kinh nghiệm cá nhân
các thành viên, nói chuyện để tạo cảm giác hịa đồng và để các cụ thấy bản thân được
đồng cảm hơn nhằm tạo sự thân thiện, cởi mở giữa nhóm sinh viên và giữa các thành
viên trong nhóm với nhau.
4


2.

Giai đoạn can thiệp:

Đây là giai đoạn tiến hành can thiệp hỗ trợ. Nhóm sinh viên chia các thành viên
đến gặp hai nhóm đối tượng khác nhau. Sau đó sinh viên triển khai các hoạt động giống
như mục đích đã đề ra. Các hoạt động ở đây mang tính chất thoải mái, bên cạnh đó cùng
chia sẻ và lắng nghe câu chuyện của các cụ. Do là nhóm giải trí đặc trưng, sinh viên
muốn tạo môi trường vui vẻ cho các cụ nên nhóm khơng tiến hành chọn trưởng nhóm.
III.

KHĨ KHĂN TRONG Q TRÌNH THỰC HÀNH:

Trong q thực hành nhóm hầu hết các cụ đều vui vẻ hợp tác với sinh viên.
Nhưng q trình hợp tác đơi khi phải kết thúc sớm do các cụ tuổi đã cao không đủ sức
khỏe hoạt động trong thời gian dài. Ngoài ra các cụ cũng có những xích mích, mâu thuẫn
khó giải quyết với các cụ khác trong trung tâm. Bên cạnh đó có một bộ phận nhỏ các cụ

bị liệt khơng thể giao tiếp, vận động. Thời gian thực hành tại trung tâm ngắn khiến sinh
viên chưa giải quyết được các vấn đề gặp phải tại trung tâm.
IV. LƯỢNG GIÁ:
Sau khi kết thúc quá trình thực hành trong khoảng thời gian hơn 1 ngày, hoạt động nhóm
đã đạt được những kết quả nhất định:
- Đánh giá được nhu cầu các thành viên thông qua phỏng vấn trực tiếp.
- Tạo điều kiện để các thành viên chia sẻ những quan điểm riêng của cá nhân về
vấn đề chăm sóc sức khỏe, chất lượng cuộc sống tại trung tâm.
* Tuy nhiên, do thời gian sinh hoạt nhóm có hạn nên các mục tiêu và hoạt động do nhóm
sinh viên đặt ra khơng đạt kết quả như mong muốn, chất lượng các buổi sinh hoạt chưa
thật sự đạt hiệu quả, vẫn chưa đi sâu vào tất cả các vấn đề của thành viên trong nhóm gặp
phải. Những khó khăn mà nhóm sinh viên gặp phải khi bắt đầu thành lập nhóm:
- Các cụ tại trung tâm đều đã cao tuổi, sức khỏe yếu khó có thể vận động, di
chuyển nên việc thu hút các thành viên vào nhóm cịn gặp khó khăn.
- Các thành viên đều đã có những kiến thức nhất định về chăm sóc sức khỏe cho
bản thân nên ít có nhu cầu tham gia sinh hoạt nhóm.
- Các thành viên có nhu cầu tham gia nhóm lại xảy ra những mâu thuẫn, bất đồng
quan điểm về lối sống từ trước nên không có ý muốn trao đổi, hoạt động nhóm cùng
nhau.
* Đánh giá rủi ro:
5


- Trong q trình trao đổi thơng tin, nhóm sinh viên gặp phải vấn đề nhiễu loạn
thông tin giữa các luồng ý kiến, giữa nhóm cán bộ nhân viên cũng như nhóm người già
cũng đưa ra những ý kiến khác nhau.
- Thơng qua việc trao đổi, tìm hiểu thơng tin về các thành viên, nhóm sinh viên
nhận thấy mục đích ban đầu của nhóm là nâng cao kỹ năng chăm sóc sức khỏe cho các
cụ khơng thực hiện được nên đã chuyển loại hình nhóm sang nhóm giải trí bằng cách
đọc sách báo, nghe đài cùng các cụ.

V. TỰ LƯỢNG GIÁ:
Nhóm tự lượng giá nhận thấy các hoạt chưa đạt được kết quả như mong đợi do
thời gian có hạn chỉ một ngày rưỡi bao gồm cả làm việc với cán bộ trung tâm và làm việc
với nhóm nên có nhiều vấn đề phát sinh chưa thể giải quyết được trong thời gian ngắn.
Ngay khi bắt đầu thành lập nhóm đã gặp phải các vấn đề như:
- Gặp khó khăn trong việc thu hút, chọn lựa các thành viên tham gia vào nhóm do
phần lớn người già tại trung tâm đã rất cao tuổi, sức khỏe yếu không thể di chuyển.
Những người có thể vận động, trao đổi thì ít có nhu cầu tham gia các hoạt động nhóm
cũng một phần do tuổi cao, sức yếu đi lại khó khăn, khơng tiện tham gia các hoạt động
nhóm.
- Các thành viên đồng ý tham gia cùng sinh viên thì lại khơng đồng ý trao đổi với
các thành viên khác trong nhóm do có mâu thuẫn từ trước, bất đồng quan điểm sống,
… Mặc dù rất có mong muốn giúp các thành viên tham gia nhóm giải quyết bất hịa
nhưng các thành viên nhóm tỏ ra khơng có nhu cầu, khơng hợp tác,… Một phần khác
do thời gian hạn hẹp nên sinh viên chỉ có thể dừng lại ở bước tìm hiểu ngun nhân
bất hịa.
- Nhóm sinh viên gặp phải vấn đề nhiễu loạn thơng tin trong q trình thu thập về
dịch vụ trung tâm vì thơng tin cán bộ, nhân viên trung tâm cung cấp có một số điểm
khác biệt với cung cấp của người già tại trung tâm. Đặc biệt nhóm người già tại trung
tâm cũng đưa ra các thơng tin khác nhau chia làm ba nhóm:

Nhóm tỏ ra hồn tồn ủng hộ về chất lượng trung tâm.

Nhóm tỏ ra bất bình với dịch vụ của trung tâm.

Nhóm khơng khen ngợi cũng khơng bất bình.

Có thể cịn những vấn đề mà sinh viên chưa tìm hiểu và giải đáp được do
thời gian ngắn.

6


Bảng theo dõi đi thực hành của sinh viên nhóm:

Họ và tên
Bùi Hồng Nhung
Bùi Vũ Hải Linh
Sái Bảo Ngọc
Trần Thị Hương
Nguyễn Trung Khánh

Sáng 28/10
X
X
X
X

7

Buổi
Chiều 28/10
X
X
X
X

Sáng 29/10
X
X

X
X
X


NHẬT KÝ THỰC HÀNH
Sáng 28/10:
Thời gian
8h - 9h

Đối tượng làm việc
Cán bộ trung tâm.

9h - 9h30

Cán bộ.

9h30 - 11h

Người già tại trung tâm. Sinh viên tách nhóm
đến từng phịng các cụ
già để chào hỏi, làm
quen thu thập thông tin,
nhu cầu của các cụ.

11h



Nội dung/hoạt động

Ghi chú
Họp với cán bộ trung
tâm, nghe giới thiệu về
trung tâm
Sinh viên đi theo cán bộ Điều dưỡng khá
trung tâm và được điều nhiệt tình.
dưỡng dẫn đi tham quan
các khu của trung tâm
cũng như nghe giới
thiệu sơ qua về tình
hình sức khỏe người già
tại các khu.
Do đặc thù nhóm
người già cao tuổi
hạn chế đi lại nên
sinh viên quyết
định tách nhóm
đến tưng phịng
các cụ để tiếp cận.
Trong thời gian
trao đổi với các cụ
sinh viên phát hiện
ra các cụ tại trung
tâm rất thích có
người trị chuyện
cùng.

Chào mọi người ra về

Nhận xét:

 Những việc đã làm được:
 Thu thập được những thông tin cơ bản về trung tâm.
 Tạo thiện cảm với cán bộ và người già tại trung tâm.
 Làm quen với các cụ, thu thập thông tin lắng nghe tâm tư nguyện vọng của các cụ.



Thuận lợi:
8


 Được cán bộ trung tâm và nhân viên điều dưỡng chỉ bảo nhiệt tình.
 Các cụ tại trung tâm rất thân thiện, cởi mở với sinh viên.


Khó khăn:
 Trong khoảng thời gian thay trao đổi với các cụ tại trung tâm, sinh viên nhận thấy
các cụ ít có nhu cầu biết thêm các thông tin về cải thiện sức khỏe thể chất. Bên
cạnh đó, do các cụ đều có bảo hiểm y t, một số cụ có bảo hiểm cựu chiến binh.
Hàng tháng các cụ đều được khám sức khỏe định kỳ và được cấp thuốc theo chế
độ bảo hiểm. Vì vậy, các cụ đều khơng có nhu cầu tham gia các hoạt động liên
quan đến hoạt động thể chất như tập thể dục dưỡng sinh do sinh viên đề ra trong
bản kế hoạch trước khi xuống trung tâm.
 Khi sinh viên mới chỉ đề cập đến việc thành lập nhóm trao đổi, trị chuyện với các
cụ già khác trong trung tâm. Hầu hết các cụ đều cảm thấy khơng thỏa mái với ít
nhất một đến hai đối tượng khác trong số những cụ sinh viên đề cập đến.
 Một số cụ từ chối việc di chuyển với lý do tuổi cao sức yếu hạn chế đi lại.



Dự kiến buổi tiếp theo: Thay đổi hình thức nhóm ban đầu từ nhóm cung cấp thơng
tin sức khỏe thành nhóm giải trí tăng cường sức khỏe tinh thần. Nhóm sinh viên chủ
động tách ra phụ trách các nhóm nhỏ 2-3 cụ.

9


Chiều 28/10:
Thời gian
2h - 2h30

2h30 - 5h

5h











Đối tượng làm việc
Nội dung
Ghi chú
Nhóm sinh viên
Sinh viên trao đổi Đợi các cụ qua

công việc với nhau.
thời gian nghỉ
trưa.
Các cụ tại trung Sinh viên giúp các cụ Nhiều cụ thông
tâm
đọc báo, mở đài,
thạo khá nhiều
Sinh viên lắng trao đổi tên các loại thuốc
với các cụ một số kiến và công dụng.
thức về sức khỏe
Các cụ rất thích
Sinh viên lắng nghe kể chuyện hồi
cịn trẻ.
tâm sự của các cụ.
Sinh viên chào mọi
người và ra về.

Nhận xét:
 Những việc đã làm được:
Giúp các cụ cảm thấy vui vẻ, tinh thần phấn chấn được giãi bày tâm sự.
Thuận lợi:
Các cụ rất thỏa mái, quý mến sinh viên.
Khó khăn:
Sinh viên khơng gặp khó khăn.
Dự kiến buổi tiếp theo:
Gặp gỡ và nói chuyện cùng các cụ, kết thúc thực hành.
Họp tổng kết với cán bộ trung tâm.
Chia tay trung tâm.

10

Sáng 29/10:
Thời gian
8h - 9h30

9h30 - 10h
10h -10h30

11h






Đối tượng làm việc
Nội dung
Các cụ tại trung Các cụ chia sẻ thông
tâm
tin với sinh viên.
Sinh viên tặng quà
và chia tay các cụ.
Giáo viên
Sinh viên trao đổi
với giáo viên.
Cán bộ trung tâm
Sinh viên và giáo
viên họp tổng kết với
cán bộ trung tâm

Sinh viên chào tạm
biệt mọi người ra về

Ghi chú

Nhận xét:
 Những việc đã làm được:
 Chia tay các cụ trong trung tâm.
 Đánh giá tổng kết trung tâm cùng với giáo viên và cán bộ trung tâm.
Thuận lợi:
 Quá trình tổng kết thuận lợi.
Khó khăn:
 Khơng có.

VI. KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA NHĨM:
Nhìn chung tuy gặp phải khó khăn và thất bại trong q trình tiến hành các tiến
trình của CTXH nhóm nhưng những hoạt động của nhóm sinh viên làm việc tại trung tâm
đã đạt được những kết quả nhất định đó là:
-

Giúp các cụ có thời gian thư giãn thỏa mái.
Nhóm sinh viên tiếp thu được những kiến thức thực tế từ cán bộ trung tâm cũng
như từ những câu chuyện “người thật việc thật” thông qua các cụ tại trung tâm.
Kỹ năng làm việc nhóm của sinh viên được cải thiện.
Sinh viên đã vận dụng được các kỹ năng trong quá trình học tập lý thuyết tại
trường vào thực tế (VD: kỹ năng lắng nghe, đặt câu hỏi, thấu cảm,…) tuy chưa
được nhuần nhuyễn.

11

VII.
1.

Tự đánh giá cá nhân:
-

2.

Qua quá trình làm việc tại trung tâm , sinh viên đã có cơ hội được vận dụng các
kiến thức đã học trong suốt quá trình tiếp xúc với các thân chủ.
Qua quá trình làm việc các thành viên trong nhóm đã hiểu rõ nhau hơn.
Các thành viên trong nhóm đã cố gắng tiếp xúc với thân chủ một cách gần gũi
nhất.
Các kỹ Năng sinh viên đã sử dụng:

3.

Kỹ năng giao tiếp: Sinh viên áp dụng kỹ năng này chủ yếu trong tồn bộ tiến trình
thực hành
Kỹ năng nắng nghe tích cực: Đối với các vấn đề Thân chủ đang gặp phải, và khó
khăn mà thân chủ mong muốn được giải quyết.
Kỹ năng nghiên cứu lập kế hoạch, đánh giá Thân chủ: Cũng như việc đánh giá cá
nhân trong việc tham gia hoạt động nhóm.
Ưu điểm và hạn chế của bản thân:

3.1.
3.2.
4.

SINH VIÊN TỰ ĐÁNH GIÁ TRONG ĐỢT THỰC HÀNH:

Ưu Điểm:
Biết áp dụng các lý thuyết vào thực tế.
Biết áp dụng các kỹ năng giao trong quá trình làm việc cho phù hợp
Đã nhận biết được một số vấn đề các cụ gặp phải.
Các thành viên trong nhóm tham gia tích cực trong đợt đi thực hành.
Các thành viên có ý thức tự giác.
Hạn chế:
Các kỹ năng sử dụng chưa thực sự được nhuẫn nhuyễn.
Các bất đồng trong nhóm cịn chưa được giải quyết triệt để
Cịn chưa thật sự chủ động khi tiếp xúc với các cụ trong thời gian đầu
Chưa thực sự tìm hiểu thấu đáo cũng như chưa giải quyết triệt để được một số vấn
đề các cụ gặp phải.
Bài học kinh nghiệm cho bản thân:

Cần nắm vững các lý thuyết đã học để áp dụng trước khi xuống tiếp xúc thân chủ.
Khi hoạt động nhóm khơng tránh khỏi những mâu thuẫn nên cần lắng nghe, thảo luận,
chia sẻ.
Cần có thái độ và tác phong chuyên nghiệp khi làm việc.

12


VIII. ĐỀ XUẤT KIẾN NGHỊ:
1.

Đối với nhóm thân chủ:
-

2.

Nhóm sinh viên cần tích cực chủ động hơn với vấn đề thân chủ gặp phải.
Không nên tiếp tục chủ quan về vấn đề đang xảy ra
Đối với môn học:

-

Việc thực hành thực sự bổ ích cho sinh viên, sinh viên được học tập thực hành
những kỹ năng được học trên lớp một cách thuần thục và tốt nhất.
Mong rằng trong tương lai sẽ có nhiều chuyến đi thực tập để sinh viên được trải
nghiệm nhiều hơn.

13