Tài liệu PHÁC ĐỒ ĐIỀU TRỊ UNG THƯ TUYẾN GIÁP THỂ BIỆT HÓA (Phần 2) potx

PHÁC ĐỒ ĐIỀU TRỊ UNG THƯ TUYẾN GIÁP
THỂ BIỆT HÓA (Phần 2)

BS TRẦN SONG TOÀN




ĐIỀU TRỊ BẰNG DƯỢC CHẤT PHÓNG XẠ NaI(I-131)
A. Chỉ định điều trị
131
I.
1. Ung thư tuyến giáp sau phẫu thuật ( cắt giáp gần trọn hoặc cắt giáp toàn phần.
Với kết quả giải phẫu bệnh gồm các thể sau: dạng nhú, dạng nang, tế bào
Hurthle).
2. Điều trị ung thư giáp tái phát.
3. Điều trị ung thư giáp có di căn.
B. Chống chỉ định điều trị
131
I.
.


Tuyệt đối:
o Phụ nữ đang mang thai.
o Phụ nữ đang cho con bú.
Riêng đối với bệnh nhân điều trị ngoại trú còn có những chống chỉ định sau:
o Bệnh nhân không thể tự chăm sóc bản thân.
o Bệnh nhân không không muốn cách ly sau khi uống
131
I.

o Bệnh nhân sống trong nhà nuôi dưỡng hoặc nơi đông người.  Tương đối:
o Bệnh nhân không thể tự kiểm soát tình trạng đi tiểu của mình.

C. Các bước cụ thể:

Chuẩn bị bệnh nhân trước khi điều trị:
 Bệnh nhân sau khi phẫu thuật cắt giáp phải được ngưng levothyroxin 4 tuần trước
khi điều trị bằng
131
I mục tiêu là để đạt được TSH>30µIU/L.
 Bệnh nhân phải có một chế độ ăn ít iod từ 2-4 tuần trước và tiếp tục 48-72 giờ
sau khi điều trị bằng
131
I.
 Tất cả các bệnh nhân nên được dùng Lithium trừ khi có chống chỉ định.
 Bệnh nhân cần phải được làm một số xét nghiệm trước khi điều trị bằng
131
I.
 Cần phải giải thích lợi ích, tác dụng phụ của việc điều trị bằng
131
I.
 Hướng dẫn an toàn bức xạ cho bệnh nhân ( phát bảng hướng dẫn cụ thể cho bệnh
nhân ).
Những việc cần phải làm trước khi cho bệnh nhân uống
131
I:
 Xem kết quả siêu âm và xạ hình giáp để đánh giá xem là còn nhiều hay ít mô
giáp.
 Phải khẳng định là bệnh nhân đã không chụp hình với thuốc cản quang (đặc biệt
thuốc có chứa iod) trong 2 tháng vừa qua.

 Cho thuốc chống ói nếu bệnh nhân có ói: Primperan, Promethazine.  Bệnh nhân
phải được nhịn đói trong vòng 4 tiếng (ít nhất 1 tiếng) trước và 2 tiếng sau khi uống
131
I.
 Giải thích sự cần thiết của việc chụp xạ hình tòan thân sau điều trị (RxWBS) và
hẹn ngày chụp cho bệnh nhân.
 Hẹn ngày tái khám cho bệnh nhân.

Chế độ ăn ít Iod:

 Những thực phẩm không được ăn:  Muối Iod và muối biển.
o Những thực phẩm từ biển: rau câu, rong biển, tôm-cua-sò-cá biển.  Những thực
phẩm, nước uống chế biến từ sữa có chứa Iod.
o Nhữ
ng thức ăn: bánh ngọt, bánh mì.
o Lòng đỏ trứng.
o Các loại vitamins mà trong thành phần của nó có chứa Iod.
o Một số thực phẩm khác có thể chứa Iod như các sản phẩm chế biến từ đậu: nước
tương, đậu hủ.

D. Các xét nghiệm trước khi điều trị
131
I.

1. Công thức máu.
2. Chức năng thận ( BUN, Creatinine ), chức năng gan (ALT, AST).
3. Chức năng tuyến giáp ( TSH, Tg, TgAb ).
4. Siêu âm cổ.
5. Xạ hình và độ tập trung Iod tại tuyến giáp.
6. ECG ( bệnh nhân lớn tuổi có vấn đề về tim mạch).

7. Ca
++
/máu (chỉ làm khi có dấu hiệu gợi ý).
8. X-quang ngực thẳng (khi cần).

Theo dõi tác dụng phụ của
131
I.
(3)


Nôn ói: Thường gặp nhất (50% các trường hợp), xảy ra vài giờ sau uống
131
I (7-12
h
),
tự ổn định trong vòng 24-36
h
. Xử trí: Primperan, Promethazine.
Thay đổi vị giác: Xảy ra ngay vào ngày uống
131
I, tự ổn định trong vòng 24-36
h
.
Viêm tuyến mang tai: (30% các trường hợp) xảy ra trong vòng 24
h
sau uống liều
(100-150mCi), giảm dần trong vòng 7 ngày. Xử trí: uống nhiều nước, ngậm kẹo
chua, Prednisone (10-30mg/ngày).
Sưng cổ: (10% các trường hợp), xảy ra 1-2 ngày sau uống

131
I), giảm dần trong
vòng 7 ngày. Thường gặp ở những bệnh nhân còn nhiều mô giáp ở vùng cổ. Xử trí:
Prednisone (10-30mg/ngày). Tối đa 2 tuần. Về lâu dài có thể ảnh hưởng đến: Rối
loạn kinh nguyệt và mãn kinh sớm. Ảnh hưởng trên tinh hoàn.

Nếu bệnh nhân điều trị liều cao có thể có những biến chứng sau:

1. Ức chế tuỷ xương ( hiếm khi xảy ra khi < 1000mCi).
2. Ung thư thứ phát ( hiếm khi xảy ra khi < 1000mCi).