Tieu luan những vấn đề chung về phương thức lãnh đạo của đảng và đổi mơí phương thức phương thức lãnh đạo của đảng trong điều kiện mơí

0
MỤC LỤC
Trang
MỞ ĐẦU………………………………………………………………....… 1
NỘI DUNG
I. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ PHƯƠNG THỨC LÃNH ĐẠO CỦA
ĐẢNG........................................................................................................3
1. Khái niệm “nội dung lãnh đạo của Đảng”
2. Khái niệm phương thức lãnh đạo của Đảng
II. ĐỔI MỚI PHƯƠNG THỨC LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG TRONG ĐIỀU
KIỆN MỚI…………………………………………………………………….7
1. Khái quát về điều kiện mới
2. Nội dung về đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng
3. Tính tất yếu đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng trong điều kiện mơí
KẾT LUẬN…………………………………………………………………17


1
MỞ ĐẦU
Trong lịch sử từ khi thành lập và lãnh đạo xây dựng đất nước tiến lên
CNXH và Chủ nghĩa cộng sản ở Việt Nam, với vai trò, sứ mệnh của mình,
Đảng Cộng sản Việt Nam là chủ thể lãnh đạo đối với Nhà nước và xã hội. Với
quyền lực chính trị của Đảng chính là quyền định hướng, hoạch định quan
điểm, chủ trương, đường lối, chính sách lớn; quyền sử dụng bộ máy nhà nước
để thực hiện các mục tiêu chính trị của mình. Trong đó, năng lực cầm quyền
của Đảng gắn liền với năng lực hoạch định, đề ra đường lối chính trị; năng lực
của đội ngũ cán bộ, đảng viên và năng lực kiểm tra, giám sát, kiểm sốt việc
thực hiện đường lối chính trị của Đảng trong hoạt động Nhà nước. Vì vậy, để
thực hiện được vai trị cầm quyền của mình, địi hỏi Đảng cần thường xuyên
tự đổi mơí, nâng cao tầm trí tuệ để thực hiện có hiệu quả đường lối chính trị
của Đảng.

Trong điều kiện ở nước ta một đảng duy nhất cầm quyền là Đảng Cộng
sản Việt Nam, phương thức lãnh đạo của Đảng tác động trực tiếp đến hoạt
động của tất cả các tổ chức trong hệ thống chính trị. Phương thức lãnh đạo tốt,
sẽ tạo động lực cho các tổ chức trong hệ thống chính trị phát huy vai trị, vị trí
của mình. Ngược lại, nếu phương thức lãnh đạo của Đảng khơng tốt, sẽ kìm
hãm sự phát huy năng lực của các tổ chức trong hệ thống chính trị. Do vậy,
vấn đề đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng có vai trị quan trọng đối với
sự nghiệp cách mạng, đó cũng chính là điều kiện để tổ chức cơ sở Đảng thực
hiện tốt chức năng là hạt nhân lãnh đạo chính trị của Đảng ở cơ sở. Từ lý do
trên, tôi chọn đề tài “Những vấn đề chung về phương thức lãnh đạo của
Đảng và đổi mơí phương thức phương thức lãnh đạo của Đảng trong
điều kiện mơí” để nghiên cứu viết bài thu hoạch kết thúc học phần môn Lý
luận chung về Đảng và Xây dựng Đảng trong điều kiện mơí.


2
NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ PHƯƠNG THỨC LÃNH ĐẠO
CỦA ĐẢNG VÀ ĐỔI MỚI PHƯƠNG THỨC LÃNH ĐẠO
CỦA ĐẢNG TRONG ĐIỀU KIỆN MỚI

I. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ PHƯƠNG THỨC LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG

1. Khái niệm “nội dung lãnh đạo của Đảng”
Đảng là tổ chức chính trị, chức năng của Đảng là lãnh đạo cách mạng.
Sự lãnh đạo của Đảng là lãnh đạo chính trị, tức là Đảng đề ra đường lối cách
mạng, tổ chức thực hiện và tiến hành công tác kiểm tra, giám sát. Đảng không
can thiệp quá sâu, không bao biện làm thay công việc của các tổ chức thuộc
đối tượng lãnh đạo của Đảng. Sự lãnh đạo của Đảng được thể hiện trong hai
thời kỳ chính: đấu tranh giành chính quyền; xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo
vệ Tổ quốc.

Trong thời kỳ Đảng lãnh đạo đấu tranh dành chính quyền, nhiệm vụ
trọng tâm của Đảng là lãnh đạo giai cấp công nhân, nhân dân lao động lật đổ
chế độ áp bức, bóc lột, giành chính quyền. Trong thời kỳ này, Đảng lãnh đạo
thực hiện nhiệm vụ đó, chủ yếu bằng việc tập hợp, giáo dục, giác ngộ nhân
dân, đưa họ vào các phong trào cách mạng đấu tranh dành chính quyền. Sự
lãnh đạo của Đảng tập trung chủ yếu trên một số lĩnh vực như: chính trị, quân
sự, ngoại giao ..., lãnh đạo các tổ chức quần chúng, các lực lượng cách mạng
do Đảng lập ra. Đảng phải đề ra đừơng lối, chủ trương, các giải pháp tổ chức
thực hiện thắng lợi nhiệm vụ giành chính quyền.
Khi giành được chính quyền, trở thành Đảng cầm quyền, nhiệm vụ
trọng tâm của Đảng là lãnh đạo xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ vững
chắc Tổ quốc. Đảng có hệ thống chính trị từ Trung ương đến cơ sở; Đảng chịu
trách nhiệm trước hết và cao nhất về cuộc sống vật chất, tinh thần của nhân
dân và về vận mệnh của đất nước, dân tộc. Sự lãnh đạo của Đảng đựơc mở
rộng đối với toàn xã hội. Đảng lãnh đạo tất cả các lĩnh vực đời sống của xã


3
hội, các tổ chức trong hệ thống chính trị, các tổ chức kinh tế, xã hội và các tổ
chức khác...Đảng phải đề ra các quyết định chính trị đúng đắn đối với các tổ
chức, các lĩnh vực này, lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhằm từng bước thực hiện
thắng lợi nhiệm vụ trọng tâm là xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ vững
chắc Tổ quốc. Có thể coi, những quyết định đó, là nội dung lãnh đạo của
Đảng trong thời kỳ Đảng cầm quyền.
Từ phân tích trên, có thể định nghĩa: nội dung lãnh đạo của Đảng là
những quyết định của Đảng về đường lối, chủ trương, chính sách đối với
công tác xây dựng nội bộ Đảng; các tổ chức, các lực lượng, các lĩnh vực hoạt
động của Đảng và việc chỉ đạo thực hiện các quyết định đó, nhằm hồn thành
thắng lợi nhiệm vụ cách mạng.
Nội dung lãnh đạo của Đảng trong thời kỳ Đảng cầm quyền là những

quyết định của Đảng về đường lối, chủ trương, chính sách đối với cơng tác
xây dựng nội bộ Đảng; các tổ chức trong hệ thống chính trị, các tổ chức kinh
tế, xã hội và các tổ chức khác ..; các lĩnh vực đời sống của xã hội và việc chỉ
đạo thực hiện các quyết định đó, nhằm xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội
và bảo vệ vững chắc Tổ quốc xã hội chủ nghĩa.
Có thể nói khái quát, nội dung lãnh đạo của Đảng là những công việc
Đảng phải tiến hành đối với đối tượng lãnh đạo, nhằm hoàn thành thắng lợi
nhiệm vụ cách mạng.
Để lãnh đạo cách mạng dành thắng lợi, hai vấn đề quan trọng Đảng
phải quan tâm là xác định đúng nội dung lãnh đạo và tạo lập phương thức
lãnh đạo đúng đắn, để nội dung lãnh đạo được thực hiện.
2. Khái niệm phương thức lãnh đạo của Đảng
Để đưa ra khái niệm phương thức lãnh đạo của Đảng cần dựa vào chỉ
dẫn của Chủ tịch Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng ta và kết quả nghiên cứu
của các cơng trình khoa học tiêu biểu và về vấn đề này.


4
- Quan điềm của Chủ tịch Hồ Chí Minh và kết quả nghiên cứu của các
cơng trình khoa học
+ Quan điềm của Chủ tịch Hồ Chí Minh
Những vấn đề chủ yếu của sự lãnh đạo của Đảng ta đã được Chủ tịch
Hồ Chí Minh chỉ rõ, gồm: chủ thể lãnh đạo (Đảng Cộng sản Việt Nam), đối
tượng lãnh đạo (nhân dân lao động Việt Nam), nhân dân lao động (đề ra và
thực hiện nhiệm vụ của cách mạng Việt Nam), cách lãnh đạo của Đảng.
Người nhấn mạnh, Đảng là người lãnh đạo cách mạng, người cầm lái con
thuyền cách mạng. Người cầm lái vững vàng, kiên định mục tiêu và con
đường cách mạng đã lựa chọn; bình tĩnh, sáng suốt xử lý đúng đắn mọi tình
huống thì mới đưa cách mạng đến thắng lợi.
Chủ tịch Hồ Chí Minh cịn nhiều lần bàn và chỉ ra những nội hàm chủ

yếu của khái niệm “lãnh đạo”, “lãnh đạo đúng” của Đảng. Trong tác phẩm
“Sửa đổi lối làm việc”. Người viết:
Lãnh đạo đúng nghĩa là:
1. Phải quyết định mọi vấn đề một cách cho đúng. mà muốn thế thì nhất
định phải so sánh kinh nghiệm của dân chúng. vì dân chúng chính là người
chịu đựng cái kết quả của sự lãnh đạo của ta.
2. Phải tổ chức sự thi hành cho đúng. Mà muốn vậy, khơng có dân
chúng giúp sức thì khơng xong.
3. Phải tổ chức sự kiểm soát, mà muốn muốn kiểm sốt đúng thì cũng
phải có quần chúng giúp mới được.
Những điểm nêu trên cũng là những yếu tố chủ yếu tạo nên sự lãnh
đạo đúng của Đảng. Đó cũng chính là quy trình, cách thức, phương pháp lãnh
đạo đúng đắn của Đảng.
+ Quan điểm của Đảng ta
Tại Đại hội VII Đảng ta đã chỉ ra khá rõ về phương thức lãnh đạo của


5
Đảng trong thời kỳ đổi mới: Đảng lãnh đạo bằng Cương lĩnh, chiến lược, các
định hướng về chính sách và chủ trương công tác; bằng các công tác tuyên
truyền, thuyết phục, vận động, tổ chức, kiểm tra và bằng hành động gương
mẫu của đảng viên.... Sau 5 năm áp dụng phương thức đó, tại Hội nghị đại
biểu tồn quốc giữa nhiệm kỳ khoá VII, Đảng ta bổ sung: Đảng "lãnh đạo
thông qua tổ chức đảng chứ không chỉ thông qua cá nhân đảng viên". Như
vậy, Đảng ta đã đưa ra khá đầy đủ những nội hàm chủ yếu của phương thức
lãnh đạo của Đảng.
Tại Đại hội X Đảng ta đã có bước phát triển lớn về phương thức lãnh
đạo, bổ sung thêm nhiều nội dung cụ thể, thiết thực. Đảng nhấn mạnh: "Tiếp
tục đổi mới phong cách, lề lối làm việc của Đảng theo hướng thực sự dân chủ,
kỷ cương, thiết thực, sâu sát cơ sở, sâu sát quần chúng; làm việc có chương

trình, kế hoạch, có trọng tâm, trọng điểm, nói đi đơi với làm. Đổi mới cách ra
nghị quyết, văn kiện và báo cáo phải ngắn gọn, thiết thực, cụ thể; đổi mới
nâng cao chất lượng, hiệu quả của hội nghị. Cấp uỷ dành nhiều thời gian tổ
chức, chỉ đạo kiểm tra, tổng kết việc thực hiện nghị quyết; chỉ đạo hoạt động
của Nhà nước, Mặt trận và các đoàn thể nhân dân... Xây dựng và thực hiện
chế độ báo cáo xin ý kiến... Bộ Chính trị, Ban Bí thư phải báo cáo, xin ý kiến
Ban Chấp hành Trung ương về hoạt động của mình giữa hai kỳ họp Ban Chấp
hành Trung ương".
Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã
hội ở nước ta (bổ sung và phát triển năm 2011) đã chỉ rõ hơn và bổ sung thêm
những vấn đề chủ yếu về phương thức lãnh đạo của Đảng. Trong đó, nhấn
mạnh, đảng lãnh đạo bằng công tác cán bộ và thơng qua tổ chức đảng và dảng
viên
- Các cơng trình khoa học


6
Theo "Đại từ điển Tiếng Việt" do Nguyễn Như Ý chủ biên: phương
thức là phương pháp và hình thức tiến hành. Phương pháp là cách thức tiến
hành để có hiệu quả cao.
Sách “Sự lãnh đạo của Đảng trong một số lĩnh vực trọng yếu của đời
sống xã hội nước ta”, cho rằng: Đảng lãnh đạo bằng chủ trương, đường lối,
sự chỉ đạo các vấn đề lớn do thực tiễn đặt ra; lãnh đạo q trình cụ thể hố,
thể chế hố đường lối thành kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội; Đảng lãnh
đạo thông qua các tổ chức Đảng và phân công đảng viên; Đảng lãnh đạo tổ
chức phối hợp giữa các cơ quan, các đoàn thể...; Đảng lãnh đạo bằng công tác
kiểm tra; Đảng lãnh đạo thông qua đội ngũ đảng viên.
Sách "Đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng", đưa ra định nghĩa:
Phương thức lãnh đạo là tổng thể phương pháp, hình thức, biện pháp, quy
trình, lề lối làm việc, tác phong công tác... mà Đảng sử dụng để thực hiện sự

lãnh đạo tồn xã hội thơng qua tổ chức đảng, đảng viên ....
* Từ phân tích trên, có thể đưa ra khái niệm: phương thức lãnh đạo của
Đảng là tổng thể các hình thức, phương pháp, cách thức, quy chế, quy trình,
phong cách, lề lối làm việc... mà Đảng sử dụng để tác động vào đối tượng
lãnh đạo nhằm thực hiện thắng lợi Cương lĩnh chính trị, đường lối, các nghị
quyết của Đảng, xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội và bảo vệ vững chắc
Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Phương thức lãnh đạo của Đảng, gồm:
Thứ nhất, Đảng lãnh đạo bằng Cương lĩnh chính trị; các quan điểm,
đường lối, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội; các chủ trương, quan điểm và
các quyết định của Đảng về tổ chức, hoạt động của Nhà nước và các tổ chức
chính trị - xã hội.
Thứ hai, Đảng lãnh đạo, chỉ đạo Nhà nước thể chế hóa cương lĩnh,
quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng và cụ thể hóa thành kế hoạch,
chương trình hoạt động của Nhà nước để thực hiện trong toàn xã hội.


7
Thứ ba, thông qua hoạt động của các tổ chức đảng, đảng viên trong các
cơ quan nhà nước và các tổ chức chính trị - xã hội, các tổ chức kinh tế, các tổ
chức xã hội…
Thứ tư, lãnh đạo bằng công tác tuyên truyền, giáo dục, vận động nhân
dân thực hiện Cương lĩnh, đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của
Nhà nước.
Thứ năm, bằng công tác tổ chức, cán bộ các cơ quan nhà nước và các tổ
chức chính trị - xã hội và bằng phong cách, lề lối làm việc của Đảng.
Thứ sáu, kiểm tra, giám sát các tổ chức đảng và đảng viên hoạt động
trong các cơ quan nhà nước và các tổ chức chính trị - xã hội, các lĩnh vực đời
sống của xã hội; lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan chức năng của các tổ chức này
tiến hành thanh tra, kiểm soát, kiểm tra hoạt động của các cơ quan và cán bộ,

công chức của các tổ chức đó.
Thứ bảy, động viên các đoàn thể nhân dân và nhân dân tham gia giám
sát, phản biện xã hội đối với hoạt động của các tổ chức đảng, cán bộ, công
chức và tạo điều kiện thuận lợi để các đoàn thể và nhân dân thực hiện công
việc này đạt chất lượng, hiệu quả.
Đây là bảy yếu tố cấu thành phương thức lãnh đạo của Đảng
II. ĐỔI MỚI PHƯƠNG THỨC LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG TRONG
ĐIỀU KIỆN MỚI
1. Khái quát về điều kiện mới
Toàn Đảng, toàn quân và tồn dân tiến hành đổi mới tồn diện cơng
cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc theo đường lối xây dựng
nền kinh tế thị trường, định hướng xã hội chủ nghĩa dưới sự lãnh đạo của
Đảng. Đây là điều rất mới mẻ, chưa có tiền lệ trong lịch sử. Một số nước xã
hội chủ nghĩa đang tiến hành xây dựng chủ nghĩa xã hội theo hướng này, song


8
họ cũng đang tìm tịi, thử nghiệm các chủ trương, giải pháp và tích cực đúc
rút kinh nghiệm xây dựng và phát triển lý luận về vấn đề này.
Đảng lãnh đạo Nhà nước và xã hội trong điều kiện mở cửa, chủ động và
tích cực hội nhập quốc tế, nhằm đạt mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ,
công bằng và văn minh, xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội trên đất nước
ta.
Nhà nước ta đang trong quá trình xây dựng Nhà nước pháp quyền Việt
Nam xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân. Đảng lãnh
đạo Nhà nước, nhằm phát huy mạnh mẽ vai trị của Nhà nước trong cơng cuộc
đổi mới, song Đảng, các tổ chức đảng và đảng viên phải hoạt động trong
khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật.
Đảng Cộng sản Việt Nam là Đảng duy nhất cầm quyền lãnh đạo Nhà
nước và xã hội tiến hành đổi mới toàn diện đất nước. Trước đây, ở nước ta,

ngoài Đảng Cộng sản Việt Nam cầm quyền cịn có các đảng khác khơng cầm
quyền, như Đảng Dân chủ, Đảng Xã hội, các đảng này, không đối lập với
Đảng Cộng sản Việt Nam mà hợp tác cùng Đảng Cộng sản Việt Nam trong
chống ngoại xâm, bảo vệ thành quả cách mạng và xây dựng đất nước. Đến
năm 1998, hai đảng này tự giải tán. Từ đó đến nay, ở nước ta có duy nhất
Đảng Cộng sản Việt Nam cầm quyền.
Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo công cuộc đổi mới trong xu thế
dân chủ hoá mọi mặt đời sống xã hội phát triển mạnh mẽ trên thế giới và ở
nước ta. Cạnh đó, khoa học công nghệ phát triển như vũ bão, đạt thành quả to
lớn về mọi mặt, thức đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội và cung cấp các
phương tiện rất hiện đại phục vụ sự lãnh đạo của Đảng nói chung, và đổi mới
phương thức lãnh đạo của Đảng nói riêng, đạt kết quả. Đặc biệt, sự hình thành
và phát triển xã hội thông tin, các phương tiện hiện đại về thông tin mạng tác
động mạnh mẽ đến sự lãnh đạo của Đảng và phong cách, lề lối làm việc của
Đảng, các cấp uỷ đảng và đội ngũ cán bộ, đảng viên và đời sống nhân dân.


9
Tình hình thế giới và khu vực diễn biến rất phức tạp, khó lường, tranh
chấp biển đảo giữa các quốc gia, trong đó có nước ta ngày càng gay gắt. Vấn
đề giữ vững và bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ, nhất là biển, đảo và bầu trời là vấn
đề rất phức tạp hiện nay.
Đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng trong điều kiện mới, có
những thuận lợi, nhưng cũng gặp khơng ít khó khăn, thách thức.
2. Nội dung về đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng
- Khái niệm đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng
Đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng trong điều kiện mới là tồn bộ
hoạt động của Đảng và những tổ chức có liên quan nhằm thay đổi từng phần
hoặc toàn bộ một điểm nào đó của phương thức lãnh đạo hiện có theo hướng
tích cực, tiến bộ, bảo đảm cho sự lãnh đạo của Đảng đem lại kết quả cao hơn,

nhằm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ cách mạng.
- Nội dung đổi mới đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng
+ Đổi mới việc chuẩn bị ra nghị quyết của Đảng
Tập trung vào đổi mới, nâng cao chất lượng việc xây dựng chương
trình, kế hoạch làm việc tồn khố và sự chỉ đạo các cơ quan tham mưu trong
chuẩn bị những điều kiện cần thiết phục vụ việc ra nghị quyết, như tài liệu, tư
liệu và các phương tiện cần thiết. Đổi mới việc xây dựng dự thảo nghị quyết,
xin ý kiến các cơ quan đoàn thể và các tổ chức đảng.
+ Đổi mới việc ra nghị quyết và phân công cán bộ phụ trách thực hiện
Đổi mới việc nghiên cứu, trao đổi và quyết định về chủ đề nghị quyết
và việc xem xét, quyết định giao cho các cơ quan, tổ chức làm chủ đề án xây
dựng dự thảo nghị quyết và các cơ quan phối hợp. Nâng cao chất lượng hội
nghị để ra nghị quyết.


10
Đổi mới việc phân công cán bộ phụ trách từng công việc để tổ chức
thực hiện nghị quyết đã ban hành trên cơ sở thực hiện nghiêm chỉnh chế độ
lãnh đạo tập thể, cá nhân phụ trách.
+ Đổi mới việc tổ chức thực hiện nghị quyết của Đảng
Đổi mới việc quán triệt nghị quyết trong các tổ chức đảng, các tổ chức
trong hệ thống chính trị và nhân dân.
Chỉ đạo các cơ quan thông tin đại chúng kịp thời tuyên truyền về nghị
quyết của Đảng trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Tập trung chỉ đạo Nhà nước cụ thể hoá, thể chế hoá nghị quyết, xây
dựng đề án, chương trình, kế hoạch thực hiện
+ Đổi mới phong cách, lề lối làm việc
Tiến hành công việc này, theo hướng tăng cường dân chủ, giữ vững kỷ
cương, kỷ luật của Đảng và thực hiện nghiêm chỉnh quy chế làm việc, xây
dựng và thực hiện tốt chương trình làm việc hàng tháng, quý, năm. Xác định

rõ trọng tâm, trọng điểm cần lãnh đạo.
Duy trì nghiêm chế độ báo cáo xin ý kiến về chỉ đạo hoạt động của Nhà
nước và Mặt trận Tổ quốc, đoàn thể và các tổ chức trong các lĩnh vực đời
sống của xã hội.
Rèn luyện phong cách bám sát thực tiễn, giải quyết kịp thời những vấn
đề nảy sinh, nói đi đơi với làm, coi trọng chỉ đạo, kiểm tra, tổng kết thực tiễn.
+ Đổi mới công tác tổ chức, cán bộ Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc, đoàn
thể nhân dân và trong các lĩnh vực đời sống xã hội
Tập trung vào những điểm chủ yếu như: Rà soát, cụ thể hoá chức năng,
nhiệm vụ của các tổ chức, làm cơ sở để sắp xếp kiện toàn tổ chức, bộ máy và
cán bộ Nhà nước, Mặt trận, đoàn thể và các tổ chức trong các lĩnh vực đời
sống xã hội. Đổi mới mạnh mẽ các khâu trong công tác cán bộ: đánh giá, quy
hoạch, bổ nhiệm, thực hiện chính sách cán bộ, bảo đảm chọn và sử dụng đúng


11
cán bộ, đặc biệt là người đứng đầu các cơ quan nhà nước, Mặt trận, đoàn thể
và các tổ chức trong các lĩnh vực đời sống xã hội. Đổi mới mạnh mẽ và tăng
cường phân cấp hợp lý về quản lý cán bộ trong các cơ quan nhà nước, Mặt
trận, đoàn thể và các tổ chức trong các lĩnh vực đời sống xã hội.
+ Phát huy mạnh mẽ vai trò của các tổ chức đảng và tính tiên phong,
gương mẫu của đảng viên hoạt động trong các cơ quan nhà nước và Mặt trận,
đoàn thể và trong trong các lĩnh vực đời sống xã hội
Các tổ chức đảng phải được xây dựng vững mạnh, năng lực lãnh đạo
phải được nâng cao, phải có tính thần đấu tranh tự phê bình và phê bình
nghiêm túc đối với những tiêu cực trong tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên và
trong cơ quan nhà nước, Mặt trận, đoàn thể và trong các lĩnh vực đời sống xã
hội.
Tập trung vào đổi mới nội dung, hình thức giáo dục, nâng cao nhận
thức, trách nhiệm của đảng viên đối với việc đổi mới phương thức lãnh đạo

của Đảng; đảng viên phải tiên phong, gương mẫu thực hiện nghị quyết của
Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và nhiệm vụ của cơ quan, đoàn
thể. Coi trọng việc tạo điều kiện thuận lợi để đảng viên thực hiện tốt nhiệm vụ
được giao. Đồng thời, từng đảng viên cịn phải lơi cuốn đơng đảo quần, cơng
chức thực hiện tốt nhiệm vụ của các cơ quan, đoàn thể.
+ Phát huy vai trò của Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể
nhân dân tham gia vào đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng
Đổi mới việc phát huy vai trò của của Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và
các đoàn thể nhân dân tham gia ý kiến xây dựng nghị quyết của Đảng, tham
gia vào công tác cán bộ nhà nước, Mặt trận, đoàn thể và của các tổ chức trong
các lĩnh vực đời sống xã hội. Phát huy vai trò giám sát, phản biện xã hội của
Mặt trận, đoàn thể đối với hoạt động của các tổ chức đảng, chính quyền, cán
bộ, đảng viên, cơng chức.


12
+ Đổi mới, nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát tổ chức
đảng và đảng viên làm việc trong các cơ quan nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và
các đoàn thể và các lĩnh vực đời sống xã hội
Tập trung vào kiểm tra, giám sát việc nâng cao nhận thức, trách nhiệm
của các cán bộ lãnh đạo chủ chốt, cán bộ, đảng viên về vị trí, vai trị, tác dụng
của công tác kiểm tra, giám sát, nhất là công tác giám sát đối với sự lãnh đạo
của Đảng, quản lý nhà nước, hoạt động của các cơ quan nhà nước; của cán bộ,
công chức trong các cơ quan đảng, chính quyền, đồn thể và trong các lĩnh
vực đời sống xã hội. Đổi mới nội dung, hình thức cơng tác kiểm tra, giám
sát...
3. Tính tất yếu đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng trong điều
kiện mơí
- Vai trị của phương thức lãnh đạo của Đảng trong điều kiện mới
Phương thức lãnh đạo của Đảng là một bộ phận quan trọng của cơng tác

xây dựng Đảng có vai trị rất lớn đối với xây dựng Đảng vững mạnh về chính
trị, tư tưởng và tổ chức, củng cố, nâng cao uy tín chính trị và vai trị lãnh đạo
của Đảng. Nhờ phương thức lãnh đạo đúng đắn hoạt động của Đảng được thể
hiện hiệu quả trong thực tiễn, được nhân dân thừa nhận. Qua đó, uy tín chính
trị và vai trò lãnh đạo của Đảng được nâng lên.
Phương thức lãnh đạo của Đảng có vai trị đặc biệt quan trọng đối với
việc thực hiện thắng lợi chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp
luật của Nhà nước. Thực tế cho thấy, khi đã có chủ trương, đường lối, chính
sách đúng, có tổ chức, bộ máy và cán bộ có chất lượng, nhưng Đảng không
tạo dựng được phương thức lãnh đạo đúng đắn, phù hợp, thì hiệu quả lãnh
đạo thấp, thậm chí nhiều khi chủ trương, đường lối, chính sách đúng cịn bị vơ
hiệu hố.
- u cầu của mục tiêu, nhiệm vụ cơng cuộc đổi mới, đẩy mạnh cơng
nghiệp hố, hiện đại hoá đất nước và xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội


13
chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân
Khi cách mạng chuyển sang giai đoạn mới, thì nhiệm vụ cách mạng đã
thay đổi căn bản. Yêu cầu của mục tiêu, nhiệm vụ công cuộc đổi mới, đẩy
mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước và xây dựng nhà nước pháp
quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân rất lớn lao và
hồn tồn mới. Đảng khơng thể sử dụng ngun si phương thức lãnh đạo của
các giai đoạn cách mạng trước để lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ đó. V.I.Lênin
đã khẳng định: "Khi tình hình đã thay đổi và chúng ta phải giải quyết nhiệm
vụ thuộc loại khác thì khơng nên nhìn lại đằng sau và sử dụng những phương
pháp của ngày hôm qua".
Từ năm 1986 Đảng bước vào lãnh đạo công cuộc đổi mới toàn diện đất
nước. Đảng đã đề ra mục tiêu, quan điểm, nguyên tắc đổi mới đúng đắn, sáng
tạo. Nhiệm vụ của cơng cuộc đổi mới tồn diện đất nước rất to lớn, nặng nề,

khác hẳn nhiệm vụ của các thời kỳ cách mạng trước đó. Để lãnh đạo công
cụôc đổi mới đạt kết qủa Đảng phải đổi mới và xác định phương thức lãnh
đạo phù hợp. Việc đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đã trở thành vấn
đề trọng tâm, nhiệm vụ trọng yếu và cấp bách. Phương thức lãnh đạo của
Đảng trong công cuộc đổi mới đã dần dần được hình thành đáp ứng yêu cầu,
mục tiêu đổi mới. Áp dụng phương thức đó, trong 10 năm đổi mới, đã đạt
được những thành tựu to lớn, đất nước đã vượt qua những thách thức hiểm
nghèo, ra khỏi khủng hoảng, tiếp tục phát triển. Thực tiễn cho thấy, việc đổi
mới phương thức lãnh đạo của Đảng đã trở thành một nhân tố đặc biệt quan
trọng quyết định thắng lợi công cuộc đổi mới.
- Sự phát triển của hệ thống chính trị xã hội chủ nghĩa và các tổ chức
xã hội nước ta; trình độ dân trí đã được nâng lên một bước lớn
Trở thành Đảng cầm quyền Đảng có hệ thống chính trị từ Trung ương
đến cơ sở. Đó là một chỉnh thể gồm Đảng Cộng sản Việt Nam; Nhà nước
cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ


14
chức chính trị - xã hội. Hoạt động của các tổ chức này, nhằm thực hiện thắng
lợi công cuộc đổi mới, tiến đến mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội dân
chủ, công bằng, văn minh, vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội. Trong đó, Đảng
Cộng sản Việt Nam là hạt nhân chính trị, lãnh đạo hệ thống chính trị và toàn
xã hội; Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, là trụ cột của hệ
thống chính trị; Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Tổng Liên đoàn lao động Việt
Nam, Đồn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh; Hiệp Liên hiệp phụ nữ Việt
Nam, Hội Nông dân Việt Nam, Hội Cựu chiến Việt Nam là cơ sở chính trị của
hệ thống chính trị nước ta.
Trước Đại hội VI của Đảng, Hội Cựu chiến binh Việt Nam không thuộc
hệ thống chính trị nước ta. Từ năm 1989 đến nay Hội Cựu chiến binh Việt
Nam là một thành viên của hệ thống chính trị . Ngồi các tổ chức trong hệ

thống chính trị nêu trên, ở nước ta hiện nay cịn có các tổ chức xã hội, xã hộinghề nghiệp…So với thời kỳ trước đổi mới các tổ chức trong hệ thống chính
trị nước ta đã có sự phát tiển khá lớn về vị trí, vai trị, chức năng, nhiệm vụ,
nội dung, phương thức hoạt động và về số lượng các tổ chức thành viên.
Để lãnh đạo các tổ chức trong hệ thống chính trị và nhân dân đạt kết
quả, vừa phát huy cao độ vai trò của từng tổ chức và cả hệ thống chính trị
trong thực hiện đường lối đổi mới; vừa giữ vững và tăng cường vai trị lãnh
đạo của Đảng thì Đảng phải đổi mới mạnh mẽ phương thức lãnh đạo phù hợp
với sự phát triển của các tổ chức trong hệ thống chính trị, các tổ chức xã hội
và các lĩnh vực đời sống xã hội.
- Thành tựu khoa học - công nghệ, phương tiện hiện đại phục vụ lãnh
đạo; sự phát triển của khoa học xã hội- nhân văn; xu hướng dân chủ hoá
mọi hoạt động của đời sống xã hội; mở cửa hội nhập quốc tế
Hiện nay, Đảng ta đang lãnh đạo công cuộc đổi mới trong điều kiện
khoa học- công nghệ phát triển rất mạnh mẽ và nhanh chóng. Đặc biệt là
trong những thập niên gần đây, trên thế giới các ngành khoa học – công nghệ


15
và khoa học xã hội - nhân văn nói chung và khoa học lãnh đạo, quản lý nối
riêng đã thu được những thành quả đáng khích lệ. Nhiều thành tựu khoa học
tiên tiến được nhanh chóng áp dụng vào sản xuất và đời sống đem lại hiệu quả
cao; cho ra đời các phương tiện phục vụ sự lãnh đạo, quản lý của các chính
đảng và người lãnh đạo, quản lý ở các nước trên thế giới và ở nước ta rất hiện
đại và rất tiện ích. Điều đó, địi hỏi Đảng phải đổi mới mạnh mẽ phương thức
lãnh đạo của mình nhằm sử dụng và khai thác triệt để các thành tựu khoa họccông nghệ hiện đại phục vụ sự lãnh đạo của Đảng và sự phát triển đất nước.
Khoa học xã hội và nhân văn cũng phát triển mạnh mẽ cung cấp thêm cơ sở
khoa học về sự phát triển của xã hội, đòi hỏi Đảng phải đổi mới phương thức
lãnh đạo.
Cạnh đó, xu hướng dân chủ hố mọi hoạt động của đời sống xã hội;
mở cửa hội nhập quốc tế đòi hỏi mỗi quốc gia, dân tộc muốn phát triển phải

tăng cường dân chủ và mở cửa, hội nhập quốc tế.
Hiện nay, nước ta đã và đang mở rộng quan hệ đối ngoại, quan hệ với
nhiều nước trên thế giới, khơng phân biệt các nước có chế độ chính trị khác
nhau, trên ngun tắc tơn trọng lẫn nhau, không can thiệp vào công việc nội
bộ của nhau, đôi bên cùng có lợi, vì sự phát triển của mỗi nước và tiến bộ của
nhân loại... Những biến đổi căn bản, to lớn đó, địi hỏi Đảng khơng thể sử
dụng phương thức lãnh đạo của các thời kỳ trước đây, mà phải đổi mới mạnh
mẽ phương thức lãnh đạo.
- Yêu cầu phát huy ưu điểm, kết quả, khắc phục khuyết điểm, hạn chế
về đổi mới phương thức lãnh đạo của trong những năm qua
Qua hơn 35 năm đổi mới, phương thức lãnh đạo của Đảng đã được
đổi mới một bước, góp phần rất quan trọng vào thành tựu đổi mới to lớn và có
ý nghĩa lịch sử. Tuy nhiên, việc đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng vẫn
còn lúng túng và chậm so với đổi mới kinh tế. Để tiếp tục đổi mới phương
thức lãnh đạo của Đảng đạt kết quả, vấn đề cấp bách phải giải quyết là phát


16
huy ưu điểm, kết quả, khắc phục khuyết điểm, hạn chế về đổi mới phương
thức lãnh đạo của Đảng trong những năm qua.

KẾT LUẬN


17
Nhìn lại lịch sử phát triển của Đảng, đặc biệt từ Đại hội VI đến nay, có
thể khẳng định việc đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng là đòi hỏi khách
quan và nhiệm vụ thường xuyên để củng cố, phát huy vai trò lãnh đạo của
Đảng cầm quyền.
Đổi mới phương thức lãnh đạo Đảng có những bước phát triển quan

trọng: Đã bổ sung, phát triển, làm sáng tỏ lý luận về vai trò, nội dung, phương
thức lãnh đạo của Đảng trong điều kiện đảng cầm quyền, phát triển kinh tế thị
trường, xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN và hội nhập quốc tế; nhận
thức sâu sắc hơn tầm quan trọng của công tác xây dựng Đảng, coi xây dựng
Đảng là nhiệm vụ then chốt, nhiệm vụ sống còn đối với Đảng và sự nghiệp
cách mạng của nhân dân ta; nhận thức rõ hơn về yêu cầu Đảng phải thường
xuyên tự đổi mới, tự chỉnh đốn; về nội dung, mục tiêu, nhiệm vụ xây dựng
Đảng trong sạch, vững mạnh cả về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và
cán bộ; tiếp tục bổ sung, phát triển nhận thức về vai trị của cơng tác nghiên
cứu lý luận, tổng kết thực tiễn, hồn thiện đường lối đổi mới; tăng cường
cơng tác tư tưởng, rèn luyện phẩm chất đạo đức, nâng cao chất lượng đội ngũ
cán bộ, đảng viên; đấu tranh chống suy thối, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”;
gắn bó mật thiết với nhân dân, dựa vào nhân dân để xây dựng Đảng...
Những bước phát triển quan trọng trong nhận thức của Đảng về xây
dựng, chỉnh đốn Đảng, đổi mới phương thức lãnh đạo đã cho thấy tầm vóc,
quy mơ, tính chất, chiều sâu và ý nghĩa của cơng cuộc xây dựng, chỉnh đốn
Đảng ngày càng được nâng lên. Đồng thời, cũng minh chứng cho năng lực,
bản lĩnh, trách nhiệm của Đảng ta đối với giai cấp, nhân dân và toàn thể dân
tộc trên con đường xây dựng Chủ nghĩa xã hội./.