SKKN Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục phát triển vận động trong lĩnh vực phát triển thể chất cho trẻ mẫu giáo

SKKN Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục phát
triển vận động trong lĩnh vực phát triển thể chất cho trẻ mẫu giáo
1. Phần mở đầu
1.1. Lý do chọn đề tài, sáng kiến, giải pháp
Trong chương trình giáo dục mầm non, giáo dục phát triển thể chất là một
trong những lĩnh vực giáo dục phát triển toàn diện cho trẻ. Giáo dục phát triển vận
động là một trong những nhiệm vụ của giáo dục phát triển thể chất nhằm góp phần
phát triển tồn diện cho trẻ mầm non. Giáo dục phát triển vận động cho trẻ không
chỉ đơn thuần dạy múa hay dạy vận động mà mục đích để phát triển các cơ, bắp,
xương, khớp, sự khéo léo, dẻo dai...thông qua các động tác là cơ hội phát huy năng
lực vận động tiềm ẩn của đứa trẻ. Trẻ được vận động một cách phù hợp sẽ tạo điều
kiện thuận lợi cho sự phát triển của hệ thần kinh, giúp cho quá trình cảm giác, tri
giác, trí nhớ, tư duy phát triển tốt. Đồng thời củng cố cho trẻ những kiến thức về sự
vật hiện tượng xung quanh. Thông qua hoạt động phát triển vận động cịn giúp trẻ
phát triển tình cảm, xã hội, vì vận động sẽ giúp trẻ nâng cao nhận biết của bản
thân, phẩm chất đạo đức như tinh thần tập thể, lòng mong muốn giúp đỡ lẫn nhau,
tính thẳng thắn, tính trung thực, tính khiêm tốn, cơng bằng...
Đối với trẻ ở lứa tuổi mẫu giáo qua từng độ tuổi thì cơ thể trẻ lớn lên, khỏe
mạnh hơn, hệ thần kinh trung ương phát triển, quá trình hưng phấn và ức chế cân
bằng hơn, mơi trường sống mở rộng hơn, có nhiều thử thách mới giúp trẻ phát triển
tốt kĩ năng vận động. Trẻ có sự phát triển rõ rệt các vận động cơ bản như đi, chạy,
nhảy và các vận động khác đòi hỏi sức mạnh, sức nhanh và sự khéo léo cũng được
trẻ thực hiện khá tốt như Ném, bò. Song trong quá trình thực hiện các vận động thì
việc thực hiện kĩ thuật các vận động trẻ vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn theo từng
lứa tuổi.
Vậy làm thế nào để giúp trẻ mẫu giáo vượt qua những khó khăn thử thách để
góp phần nâng cao chất lượng giáo dục phát triển vận động cho trẻ? Muốn làm
được điều đó đòi hỏi người giáo viên phải biết linh hoạt và sáng tạo trong việc lựa
chọn nội dung, hệ thống các phương pháp, biện pháp, hình thức tổ chức phù hợp
nhằm phát huy được tính tích cực tham gia của trẻ. Song trên thực tế việc tổ chức
1

SKKN Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục phát
triển vận động trong lĩnh vực phát triển thể chất cho trẻ mẫu giáo
các hoạt động giáo dục phát triển vận động cho trẻ Mẫu giáo còn nhiều hạn chế
như: Việc tổ chức các hoạt động vận động cho trẻ cịn rập khn, máy móc chưa
sáng tạo trong việc lựa chọn nội dung cũng như hình thức và phương pháp tổ chức
hoạt động cho trẻ; chưa thực sự lấy trẻ làm trung tâm cho việc tổ chức hoạt động,
trong tổ chức hoạt động giáo viên còn nói nhiều, chưa tạo mọi điều kiện để phát
huy tính tích cực chủ động của trẻ; việc tích hợp lồng ghép giáo dục phát triển vận
động vào các lĩnh vực khác chưa linh hoạt và sáng tạo; môi trường cho trẻ hoạt
động chưa phong phú và hấp dẫn, đồ dùng đồ chơi phục vụ chuyên đề còn hạn chế
về số lượng và chủng loại nên chưa kích thích trẻ tham gia hoạt động; chưa thực sự
phát huy được sự tham gia của các bậc phụ huynh trong tổ chức các hoạt động thể
thao cho trẻ....Từ những lý do trên nên dẫn đến chất lượng giáo dục phát triển vận
động cho trẻ chưa cao.
Là người cán bộ quản lý, bản thân tơi băn khoăn, trăn trở phải làm gì để phát
huy tính chủ động sáng tạo của đội ngũ giáo viên, giúp giáo viên thực hiện tốt các
hoạt động giáo dục phát triển vận động, mang lại những kiến thức, sự mạnh dạn, tự
tin cho trẻ, nâng cao chất lượng giáo dục phát triển vận động ở lĩnh vực phát triển
thể chất. Để giải quyết được vấn đề đó tơi đã mạnh dạn chọn và nghiên cứu đề tài:
"Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục phát triển vận
động trong lĩnh vực phát triển thể chất cho trẻ mẫu giáo ở đơn vị chúng tôi".
*Điểm mới của đề tài, sáng kiến, giải pháp
Chuyên đề giáo dục phát triển vận động là chuyên đề đã được thực hiện
trong nhiều năm học vừa qua nên đã có rất nhiều đồng nghiệp ở các đơn vị bạn
nghiên cứu, tuy nhiên mỗi đề tài đề cập đến những khía cạnh khác nhau của việc
nâng cao chất lượng giáo dục vận động cho trẻ mẫu giáo, phù hợp với tình hình
thực tế của từng đơn vị. Đối với sáng kiến kỹ thuật của Tôi, điểm mới của đề tài là
tập trung đi sâu nghiên cứu và áp dụng một số biện pháp: Chú trọng công tác bồi

dưỡng nâng cao nhận thức, chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ giáo viên; Đầu tư
tăng trưởng cơ sở vật chất, xây dựng tốt môi trường giáo dục phát triển vận động
2


SKKN Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục phát
triển vận động trong lĩnh vực phát triển thể chất cho trẻ mẫu giáo
cho trẻ trong trường mầm non tạo sân chơi an toàn, thân thiện cho trẻ hoạt động
tốt; Hướng dẫn, chỉ đạo giáo viên tổ chức tốt các hình thức tổ chức giáo dục phát
triển vận động cho trẻ; Hướng dẫn giáo viên lồng ghép tích hợp nội dung vận động
vào các hoạt động thuộc các lĩnh vực khác; Làm tốt công tác phối hợp với phụ
huynh và cộng đồng trong giáo dục phát triển vận động. Với những biện pháp
mới, có tính khả thi cao, phù hợp với tình hình của nhà trường, tác động có hiệu
quả rất lớn đến chất lượng giáo dục phát triển vận động cho trẻ mẫu giáo trong
trường mầm non.
1.2. Phạm vi áp dụng của đề tài
Trong phạm vi khả năng và trách nhiệm của mình, bản thân chỉ tập trung
nghiên cứu: "Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục phát
triển vận động trong lĩnh vực phát triển thể chất cho trẻ mẫu giáo ở đơn vị tôi
đang công tác”, từ những biện pháp đưa ra sẽ giúp giáo viên tổ chức tốt các hoạt
động giáo dục phát triển vận động góp phần nâng cao chất lượng giáo dục phát
triển vận động trong lĩnh vực phát triển thể chất cho trẻ mẫu giáo ở chính đơn vị
chúng tơi. Đề tài này đã được áp dụng rộng rãi, có hiệu quả đối với các trường
mầm non trên địa bàn huyện Lệ Thủy, có thể áp dụng rộng rãi đối với các trường
mầm non trong tỉnh và ngoại tỉnh.
2. Phần nội dung
2.1. Thực trạng của đề tài:
2.1.1. Thuận lợi:
- 100% cán bộ giáo viên có trình độ đạt chuẩn và trên chuẩn
- Nhà trường ln nhận được sự qua tâm của các cấp lãnh đạo cấp học cũng

như lãnh đạo địa phương các cấp; được tạo điều kiện tốt về trang thiết bị, cơ sở vật
chất (Trường được trang cấp, đầu tư mua sắm khá đầy đủ cơ sở vật chất để thực
hiện tốt chuyên đề giáo dục phát triển vận động như máy vi tính, máy chiếu đa
năng, các băng nhạc, các đĩa nhạc có hình ảnh thể dục, có đủ vịng, gậy, nơ; xây
3


SKKN Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục phát
triển vận động trong lĩnh vực phát triển thể chất cho trẻ mẫu giáo
dựng mới khu “Vui chơi phát triển vận động” và đồ chơi phát triển vận động với
hơn 800.000.000đ).
2.1.2. Khó khăn:
- Một số giáo viên mới vào nghề, giáo viên lớn tuổi đứng lớp khả năng vận
dụng sáng tạo trong cách dạy chưa cao.
- Trẻ đa số là con nhà nông dân và phần lớn bố mẹ đi làm ăn xa, trẻ ở nhà
với ơng bà nên điều kiện chăm sóc cho trẻ cịn hạn chế; một số phụ huynh chưa
nhận thức được tầm quan trọng của việc giáo dục phát triển vận động đối với sự
phát triển toàn diện của trẻ.
- Một số điều kiện phục vụ cho việc giáo dục phát triển vận động cịn thiếu
(01 điểm trường chưa có khu vui chơi phát triển vận động cho trẻ hoạt động); đồ
chơi phát triển chưa phong phú về chủng loại và số lượng.
2.1.3. Số liệu khảo sát thực tế:
- Về đội ngũ viên khối mẫu giáo:
+ Số lượng: 25 đồng chí; Trong đó: Đại học: 25 đồng chí
+ Về kiến thức và kĩ năng:
Mức độ đạt được
Nội dung đánh giá

Tốt

Khá

Đạt yêu cầu

Không đạt
yêu cầu

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

10

40

12

48

3

12

0

0

10

40

12

48

3

12

0

0

8

32

10

7

28

0

0

Khả năng nắm được mục đích,
yêu cầu, phương pháp tổ chức
hoạt động vận động.
Có kĩ năng lập kế hoạch hoạt
động.
Có kĩ năng tổ chức các hoạt
động giáo dục phát triển vận

4

40


SKKN Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục phát
triển vận động trong lĩnh vực phát triển thể chất cho trẻ mẫu giáo
động.

- Về trẻ:
+ Khảo sát tình hình sức khỏe của 300 trẻ mẫu giáo đầu năm
Qua việc cân đo theo dõi sức khỏe của trẻ bằng biểu đồ phát triển cho thấy
số trẻ suy dinh dưỡng thể nhẹ cân và suy dinh dưỡng thể thấp còi còn cao,

cụ thể như sau:

Kênh nặng- chiều cao

Số lượng

Tỷ lệ

Trẻ cân nặng bình thường

265/300

88,3

Trẻ SDDđộ 1

35/300

11,7

Số trẻ có chiều cao phát triển bình thường

265/300

88,3

Trẻ thấp cịi độ 1

35/300

11,7

+ Khảo sát về thái độ và mức độ đạt được của trẻ khi tham gia và các hoạt
động phát triển vận động.
Mức độ đánh giá
Nội dung đánh giá

Độ tuổi

Đạt

Không đạt

SL

%

SL

%

Thái độ (Trẻ hứng thú,

3-4 Tuổi

66/109

60,6

43/107

39,4

mạnh dạn, tích cực tham

4-5 Tuổi

55/94

58,5

39/94

41,5

gia hoạt động)

5-6 Tuổi

56/97

57,7

41/97

42,3

Kĩ năng vận động tinh

3-4 Tuổi

66/109

60,6

43/107

39,4

5


SKKN Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục phát
triển vận động trong lĩnh vực phát triển thể chất cho trẻ mẫu giáo

Kĩ năng vận động thô

4-5 Tuổi

55/94

58,5

39/94

41,5

5-6 Tuổi

56/97

57,7

41/97

42,3

3-4 Tuổi

72/109

66,1

37/109

33,9

4-5 Tuổi

63/94

67,0

31/94

33,0

5-6 Tuổi

66/97

31/97

32,0

68,0

Từ kết quả khảo sát trên tôi thấy rằng sự hứng thú và khả năng vận động của
trẻ, kĩ năng tổ chức các hoạt động giáo dục phát triển vận động của giáo viên cịn
hạn chế dẫn đến chất lượng chưa cao. Vì vậy để chỉ đạo, hướng dẫn giáo viên tổ
chức tốt các hoạt động giáo dục phát triển vận động góp phần nâng cao chất lượng
giáo dục phát triển vận động trong lĩnh vực phát triển thể chất cho trẻ mẫu giáo tôi
đã mạnh dạn nghiên cứu và áp dụng những biện pháp sau:
2.2. Các giải pháp:
2.2.1. Biện pháp thứ nhất: Chú trọng công tác bồi dưỡng nâng cao nhận
thức, chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ giáo viên.
Như chúng ta đã biết: Giáo viên mầm non là lực lượng nồng cốt có ảnh
hưởng sâu sắc đến q trình hình thành nhân cách của trẻ. Thực tế cho ta thấy, nếu
đội ngũ giáo viên có chất lượng thể hiện ở mọi mặt thì ảnh hưởng tốt đến các cháu.
Chính vì vậy người cán bộ quản lý nắm bắt được đặc điểm của đội ngũ giáo viên
để từ đó có những biện pháp phù hợp hướng đội ngũ đi theo quỹ đạo chung, góp
phần thúc đẩy nhà trường thực hiện mục tiêu, hồn thành mục tiêu kế hoạch đào
tạo. Giáo viên là đối tượng trực tiếp thực hiện nhiệm vụ giáo dục trẻ, là nhân tố
quyết định đến chất lượng công tác giáo dục của các cháu. Vì vậy để nâng cao chất
lượng tổ chức các hoạt động giáo dục phát triển vận động cho trẻ thì tơi thiết nghĩ
cần phải có một đội ngũ giáo viên có năng lực, nắm chắc được những kiến thức và
kĩ năng về tổ chức hoạt động giáo dục phát triển vận động. Song qua thực tế khảo
sát, tơi thấy đội ngũ của đơn vị vẫn cịn nhiều kiến thức và kĩ năng cần phải được
bồi dưỡng và rèn luyện thêm. Để bản thân mình có được những kiến thức và kinh
nghiệm trong chỉ đạo đội ngũ tổ chức tốt các hoạt động giáo dục phát triển vận

6


SKKN Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục phát
triển vận động trong lĩnh vực phát triển thể chất cho trẻ mẫu giáo
động thì bản thân tôi luôn luôn tranh thủ mọi điều kiện để làm tốt công tác tự bồi
dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho bản thân. Đồng thời với việc làm tốt công tác tự
bồi dưỡng và tham gia tốt các lớp bồi dưỡng do Sở giáo dục, Phòng giáo dục
huyện tổ chức, tôi phải xây dựng kế hoạch bồi dưỡng kiến thức - kĩ năng cho đội
ngũ một cách phù hợp, thường xuyên với nhiều biện pháp và hình thức khác nhau.
a. Bồi dưỡng lý thuyết.
Trước khi vào năm học chúng tôi đã tổ chức cho giáo viên các lớp tham dự
lớp học bồi dưỡng chuyên môn do trường tổ chức bằng hình thức tổ chức theo
khối lớp, bồi dưỡng tập trung toàn trường với các nội dung sau:
+ Bồi dưỡng cho giáo viên về đặc điểm và khả năng phát triển vận động của
trẻ mẫu giáo. Với nội dung này tôi tiến hành cho giáo viên tự nghiên cứu 9 tiết sau
đó tổ chức bồi dưỡng tập trung 6 tiết bằng hình thức cho đại diện theo khối lên
trình bày đặc điểm phát triển và khả năng vận động của từng độ tuổi. Qua đó giúp
giáo viên nắm chắc và khắc sâu hơn về kiến thức.
+ Bồi dưỡng mục tiêu giáo dục phát triển vận động cho trẻ mẫu giáo theo
chương trình giáo dục mầm non: Khỏe mạnh, cân nặng và chiều cao phát triển bình
thường theo lứa tuổi; thực hiện được các vận động cơ bản một cách vững vàng,
đúng tư thế; có khả năng phối hợp các giác quan và vận động, vận động nhịp
nhàng, biết định hướng trong khơng gian; có kĩ năng trong một số hoạt động cần
sự khéo léo của đôi tay.
+ Bồi dưỡng cho giáo viên biết về nội dung phát triển vận động bao gồm:
Phát thiển các nhóm cơ và hơ hấp: hơ hấp, cơ tay, cơ lưng, cơ bụng…
Phát triển các vận động cơ bản (vận động thô) Đi, chạy, nhảy, ném, bật, leo
trèo nhanh, chậm, thăng bằng…Trẻ vận động các vận động theo nhạc, nhịp điệu và
hiệu lệnh bằng lời, với các dụng cụ như vịng, bóng, gậy, dây nơ, quả bơng…

7


SKKN Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục phát
triển vận động trong lĩnh vực phát triển thể chất cho trẻ mẫu giáo
Phát triển các vận động tinh: Vận động khéo léo của bàn tay, các ngón tay,
phối hợp vận động mắt – tay và kĩ năng sử dụng các đồ dùng như. Bút, kéo, đồ
dùng, đồ chơi.
+ Bồi dưỡng cho giáo viên vị trí, vai trò; nội dung và yêu cầu khi lựa chọn
nội dung, nội dung trọng tâm; cấu trúc nội dung các phần và phương pháp hướng
dẫn của từng hình thức tổ chức hoạt động giáo dục phát triển vận động.
Thể dục buổi sáng: Là hoạt động không thể thiếu trong sinh hoạt hàng ngày,
tập thể dục buổi sáng giúp trẻ ham thích thể dục, thể thao, ham thích vận động, kĩ
năng sử dụng đồ dùng theo từng chủ đề.
Giờ thể dục: giờ thể dục được coi là hình thức cơ bản để tổ chức hoạt động
giáo dục phát triển vận động cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non. Trong các giờ
thể dục, giáo viên cung cấp (rèn luyện) cho trẻ những kĩ năng, kĩ xảo vận động có
mục đích, có tổ chức, có hệ thống và có kế hoạch. Nhiệm vụ chuyên biệt của giờ
thể dục là hình thành những kĩ năng vận động đúng, qua đó phát triển các tố chất
thể lực cho trẻ ở các độ tuổi. Giờ thể dục được tiến hành với 03 loại tiết: Tiết có 01
vận động và trị chơi vận động; tiết có 02 vận động; tiết có 03 vận động. Với tiết có
02-03 vận động thì có thể có 01 vận động mới và 01- 02 vận động cũ hoặc cả 02 và
03 vận động đều ở giai đoạn củng cố.
Phút thể dục (hay thể dục chống mệt mỏi): được tiến hành trong thời gian
giữa hai hoạt động hoặc ngay trong giờ hoạt động (khi cô giáo nhận thấy dấu hiệu
giảm sự tập trung chú ý ở đa số trẻ) nhằm tăng khả năng làm việc của hệ thần kinh,
cơ bắp, tăng tuần hoàn máu...hoặc khi trẻ ngủ trưa dậy giúp thay đổi trạng thái cơ
thể, trẻ trở nên tỉnh táo hơn. Phút thể dục có tác dụng thay đổi hoạt động của trẻ
nhằm chống lại sự mệt mỏi, giúp trẻ dễ tập trung, chú ý vào hoạt động tiếp theo.

Trò chơi vận động: Là một hình thức trong giáo dục phát triển vận động, nó
có vị trí quan trọng trong cuộc sống và hoạt động hằng ngày. Trò chơi vận động
vừa là hình thức tổ chức vui chơi, nghỉ ngơi tích cực, vừa là phương tiện để giáo
dục trẻ một cách toàn diện.
8


SKKN Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục phát
triển vận động trong lĩnh vực phát triển thể chất cho trẻ mẫu giáo
Dạo chơi, thăm quan: Tổ chức cho trẻ đi bộ, đi xe ô tơ trong hoặc ngồi
trường. Trên đường đi giáo viên có thể cho trẻ dừng chân tập các bài tập như nhảy
qua rãnh nước, bật qua suối chơi các trò chơi vận động, chơi với bóng, tắm nắng…
Qua dạo chơi giúp trẻ nghĩ ngơi tích cực, củng cố kĩ năng vận động, phát triển các
tố chất vận động trong những điều kiện tự nhiên. Ngoài ra, giáo dục ở trẻ ý thức
chấp hành tổ chức kỉ luật, tính tập thể, sự tự tin...
Tuần lễ sức khỏe: Là hình thức nghỉ ngơi tích cực dành cho trẻ trong suốt
một tuần. Tuần lễ sức khỏe nhằm mục đích tạo điều kiện cho trẻ được vui chơi
thoải mái ngoài trời; bổ sung thêm nhiều trò chơi, bài tập vận động khác nhau
trong các hoạt động của trẻ; hình thành cho trẻ những hiểu biết cơ bản về đặc điểm
cấu tạo và chức năng của cơ thể mình. Từ đó, có sự chuẩn bị tâm lí cần thiết cho
hoạt động bảo vệ sức khỏe.
“Ngày hội thể thao”: Chiếm một vị trí đặc biệt quan trọng trong trường mầm
non nói chung và trong lĩnh vực giáo dục vận động nói riêng. Tổ chức “Ngày hội
thể dục, thể thao” nhằm rèn luyện cơ thể trẻ, khích lệ lịng u thích thể dục, thể
thao, góp phần củng cố và hồn thiện kĩ năng vận động ở trẻ. Nó xác định kết quả
giáo dục của cô giáo và sự tập luyện của trẻ, tạo ra khơng khí thi đua, rèn luyện thể
dục giữa các lớp trong một trường.
Các hình thức trên đều góp phần rèn luyện và phát triển vận động cho trẻ.
Trong đó trị chơi vận động là hình thức phát triển vận động có hiệu quả nhất vì
Trị chơi vận động thu hút nhiều trẻ cùng tham gia và cịn có tác dụng hồn thiện

kỹ năng vận động cho trẻ. Vì vậy giáo viên cần quan tâm đến trị chơi vận động
một cách tối đa.
Ví dụ: Để hồn thiện vận động chạy cho trẻ, giáo viên có thể củng cố bằng
trị chơi “Ơ tơ và chim sẻ”.
Ngồi ra trò chơi vận động còn tạo điều kiện để trẻ rèn luyện các tố chất và
phát triển thể lực. Ví dụ: trị chơi Mèo đuổi chuột; trị chơi đuổi bắt. Qua trị chơi
trẻ được rèn luyện tính nhanh nhẹn, luồn khéo.
9


SKKN Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục phát
triển vận động trong lĩnh vực phát triển thể chất cho trẻ mẫu giáo
+ Bồi dưỡng cho giáo viên cách xây dựng kế hoạch theo chủ đề.
+ Bồi dưỡng cho giáo viên tạo góc vận động cho trẻ
+ Hướng dẫn tích hợp lồng ghép vào trong các hoạt động.
+ Cho giáo viên kiến tập các hoạt động tổ chức tốt.
+ Hàng tháng tổ chức sinh hoạt chuyên môn theo khối để giáo viên trao đổi
học tập lẫn nhau.
+ Kết hợp nhân viên y tế bồi dưỡng sơ cứu ban đầu khi gặp sự cố khơng an
tồn cho trẻ.
+ Trong các buổi sinh hoạt chyên môn hàng tháng của từng khối và các buổi
sinh hoạt chuyên môn chung của nhà trường tôi đã chỉ đạo từng tổ tiến hành cho
giáo viên ôn lại phương pháp thực hiện hoạt động phát triển vận động, bằng cách
giáo viên nói lại lần lượt các bước thực hiện hoạt động vận động, đồng thời tập nói
cách hướng dẫn vận động đó (đặc biệt quan tâm đến những giáo viên mới vào
nghề, giáo viên chun mơn cịn yếu).
+ Tạo mọi điều kiện thuận lợi để cho giáo viên tham gia tốt các lớp học nâng
cao trình độ trên chuẩn và giáo viên được tham gia các buổi bồi dưỡng chuyên
môn về chuyên đề do Sở GD, PGD và Cụm tổ chức.
+ Khích lệ động viên giáo viên tranh thủ mọi thời gian tự học và nghiên cứu

các tài liệu về chuyên đề qua các kênh thông tin khác.
b. Hướng dẫn và chỉ đạo giáo viên xây dựng kế hoạch.
Để giáo viên xây dụng kế hoạch giáo dục phát triển vận động phù hợp với
từng lớp, đầu năm học tôi đã yêu cầu giáo viên các lớp khảo sát tình hình thực tế
của lớp về đồ dùng vận động, khả năng vận động của trẻ để nắm được những trẻ
hiếu động, có thể lực tốt, những trẻ có thể lực yếu.
Khi lên kế hoạch phải dựa vào khả năng đặc điểm lứa tuổi để đưa ra cách
vận động đảm bảo nguyên tắc từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phúc tạp và phù hợp
10


SKKN Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục phát
triển vận động trong lĩnh vực phát triển thể chất cho trẻ mẫu giáo
với thực tế của trẻ. Đầu năm thực hiện những bài tập nhẹ nhàng dễ thực hiện, cuối
năm tăng dần độ khó, vận động tinh xảo khéo léo.
Ví dụ: Với bài tập đội hình đội ngũ:
* Đối với trẻ từ 3 – 4 tuổi.
+ Đội hình vịng trịn
+ Xếp hàng dọc theo tổ
+ Từ hàng dọc chuyển thành hàng ngang
+ Từ hàng ngang chuyển thành hàng dọc
+ Quay phải, quay trái, quay đằng sau.
* Đối với trẻ 4 – 5 tuổi.
+ Xếp thành 1-2 vòng tròn
+ Xếp hàng dọc, hàng ngang.
+ Từ hàng dọc chuyển thành hàng ngang và ngược lại.
+ Từ 1 hàng dọc chuyển thành 2 hàng dọc và ngược lại.
* Đối với trẻ từ 5 – 6 tuổi:
+ Xếp hàng dọc, hàng ngang theo tổ.
Chuyển hàng: 1 hàng dọc thành 2 hàng dọc và ngược lại

1 hàng ngang thành 2 hàng ngang và ngược lại
1 vòng tròn thành 2 vòng trịn và ngược lại.
Với sự chỉ đạo về chun mơn của các cấp, tơi chỉ đạo đ/c Phó hiệu trưởng,
các đồng chí tổ trưởng, tổ phó các khối cùng các đ/c giáo viên từng khối dự kiến
thời gian thực hiện các chủ đề trong năm. Sau khi BGH phê duyệt, triển khai đến
từng lớp. Giao cho đ/c Phó hiệu trưởng, đồng chí tổ trưởng chun mơn định
hướng cho giáo viên trong khối thống nhất lên mục tiêu, lựa chọn nội dung thực
11


SKKN Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục phát
triển vận động trong lĩnh vực phát triển thể chất cho trẻ mẫu giáo
hiện trong từng chủ đề dựa trên nguyên tắc từ dễ đến khó, phù hợp với từng chủ đề
và độ tuổi, phù hợp với tình hình thực tế của trẻ trong lớp.
Riêng đối với khối mẫu giáo 5 tuổi, mục tiêu, nội dung thực hiện trong các
chủ đề được bổ sung các chỉ số trong bộ chuẩn phát triển trẻ 5 tuổi.
Sau khi tơi đã xem và góp ý bổ sung vào mục tiêu, tôi tổ chức họp giáo viên
để kiểm tra lại toàn bộ, thống nhất và đưa vào thực hiện.
Cuối mỗi chủ đề tôi tổ chức cho giáo viên thảo luận nhận xét rút kinh
nghiệm thực hiện chủ đề so với yêu cầu đề ra, ghi lại những đề nghị của giáo viên
để giải đáp, hoặc tổ chức tiết thao giảng để giáo viên dễ nhận thấy những điểm
mạnh và những điểm cịn hạn chế của đồng nghiệp từ đó rút kinh nghiệm cho bản
thân. Với những câu hỏi nằm ngoài khả năng của Ban giám hiệu thì tơi sẽ xin ý
kiến giải đáp của các đồng chí lãnh đạo phụ trách cấp học.
c. Bồi dưỡng qua thực hành.
Như ông cha ta đã nói “Học đi đơi với hành
Lý thuyết phải gắn liền với thực tiễn”
Để giúp giáo viên củng cố được những kiến thức về lý thuyết và rèn luyện kĩ
năng tổ chức các hoạt động giáo dục, phát huy việc vận dụng phương pháp dạy học
tích cực, lấy trẻ làm trung tâm, tôi tiến hành bồi dưỡng cho giáo viên bằng hình

thức tổ chức thực hành như sau:
- Song song với việc bồi dưỡng lý thuyết cho GV, để GV hiểu rõ về thực
hành hoạt động vận động, tôi tổ chức xây dựng các tiết kiến tập với từng độ tuổi.
Trong q trình dự giờ giáo viên tơi đã chọn và bồi dưỡng thêm cho giáo
viên những kĩ năng cơ bản, cách hướng dẫn theo khả năng của trẻ tại lớp đó để cho
tất cả giáo viên trong trường đến dự. Qua các tiết thực hành giúp cho giáo viên dự
khắc sâu hơn về phương pháp và hình thức tổ chức các hoạt động đã được bồi
dưỡng bằng lý thuyết. Đồng thời giúp cho người dự học thêm được sự linh hoạt và
12


SKKN Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục phát
triển vận động trong lĩnh vực phát triển thể chất cho trẻ mẫu giáo
sáng tạo trong thao tác sử dụng đồ dùng đồ chơi cũng như việc xử lý các tình
huống sư phạm.
- Bồi dưỡng thơng qua dự giờ góp ý trực tiếp hằng ngày.
- Bồi dưỡng thông qua các hội thi, hội thảo về chuyên đề.
2.2.2. Biện pháp 2: Đầu tư tăng trưởng cơ sở vật chất, xây dựng tốt môi
trường giáo dục phát triển vận động trong và ngoài lớp cho trẻ trong trường
mầm non tạo sân chơi an toàn, thân thiện cho trẻ hoạt động tốt.
Cơ sở vật chất là phương tiện, là cánh tay đắc lực giúp cho người giáo viên
thực hiện tốt nhiệm vụ chăm sóc - giáo dục trẻ. Đối với trẻ mầm non đồ dùng đồ
chơi rất quan trọng, đặc biệt là đồ dùng cho trẻ vận động. Sự tích cực vận động của
trẻ phụ thuộc vào chế độ vận động, kể cả vận động do giáo viên tổ chức và hoạt
động tự vận động của trẻ. Chế độ vận động hợp lí, phù hợp với kinh nghiệm vận
động, sở thích, mong muốn của trẻ và khả năng của cơ thể trẻ ở trường mầm non
đảm bảo thỏa mãn nhu cầu sinh học của trẻ, giúp trẻ phát triển tồn diện. Do đó,
giáo viên phải quan tâm đến việc tổ chức hoạt động phát triển vận động cho trẻ, sự
đa dạng của các bài tập cũng như thực hiện các nhiệm vụ cơ bản và yêu cầu về nội
dung của các hoạt động đó. Để làm được điều này, cần phải lựa chọn chính xác các

thiết bị luyện tập bởi đây là một phần của môi trường đồ chơi, đồ vật, vận động
trong các trường mầm non. Xây dựng môi trường giáo dục phát triển vận động cho
trẻ mầm non gắn với việc lựa chọn trang thiết bị, đồ dùng, dụng cụ luyện tập. Các
phương tiện luyện tập phải đảm bảo độ bền vững, an tồn cho trẻ; kích thước,
trọng lượng phải phù hợp với độ tuổi và cơ thể trẻ. Lựa chọn các bài tập sao cho trẻ
phải có nỗ lực thể chất và tiêu hao năng lượng thì mới có tác dụng phát triển thể
chất cho trẻ. Việc sử dụng các thiết bị, dụng cụ luyện tập có thể tạo ra các tình
huống, phương án, phức tạp hóa điều kiện thực hiện các bài tập thể dục khác nhau.
Ví dụ: Trẻ đi bộ, chạy vượt qua các chướng ngại vật; đi, bò, trườn trên ghế thể dục;
chui qua cổng vòng cung; nhảy trên tấm bạt lò xo...Qua đó, trẻ thể hiện sự linh
hoạt, tháo vát, quyết tâm, lòng dũng cảm, sức chịu đựng, khả năng phản ứng nhanh
13


SKKN Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục phát
triển vận động trong lĩnh vực phát triển thể chất cho trẻ mẫu giáo
nhẹn, khéo léo...Các đồ dùng, dụng cụ luyện tập giúp trẻ có sự nhận thức rõ ràng
về vận động. Trẻ tích cực vận động khi có những hiểu biết cụ thể về phương pháp
thực hiện vận động với các đồ dùng, dụng cụ luyện tập. Chính các đồ dùng, dụng
cụ luyện tập giúp trẻ nắm vững cách thực hiện vận động một cách nhanh chóng
hơn. Lựa chọn và sắp xếp hợp lí vị trí các trang thiết bị luyện tập tạo điều kiện
thuận lợi cho trẻ thực hiện các bài tập vận động một cách độc lập. Trẻ mẫu giáo có
thể chọn những vận động mà trẻ thích, phù hợp với mình, giải quyết các nhiệm vụ
vận động một cách thoải mái, sáng tạo khi thực hiện vận động với chúng và tự
kiểm sốt động cơ hoạt động của mình. Việc trẻ tích cực tham gia chuẩn bị đồ
dùng, dụng cụ luyện tập giúp hình thành cho trẻ thói quen cẩn thận,chu đáo trong
hoạt động. Mơi trường vận động sắp xếp hợp lí, gọn gàng, đẹp đẽ, màu sắc hài hòa,
các trang thiết bị, dụng cụ luyện tập khác nhau tạo cảm xúc tích cực cho trẻ. Chính
vì thế nên để tổ chức tốt các hoạt động giáo dục thể chất thì chúng ta cần phải xây
dựng được môi trường vật chất, môi trường xã hội.

Về môi trường vật chất bao gồm môi trường cho trẻ hoạt động trong phịng
và mơi trường cho trẻ hoạt động ngồi trời. Để xây dựng tốt mơi trường vật chất
cho trẻ thì trước khi vào năm học nhà trường đã triển khai nội dung họp phụ huynh
trong toàn trường, tuyên truyền cho phụ huynh nắm được tầm quan trọng của việc
tổ chức hoạt động giáo dục vận động đến sự phát triển toàn diện của trẻ. Nhà
trường đã đưa vào kế hoạch trong năm học sẽ tiếp tục tổ chức tốt hội thi “xây dựng
góc vận động” ở các lớp; tiếp tục huy động sự ủng hộ giúp đỡ của quý bậc phụ
huynh để tăng trưởng cơ sở vật chất phục vụ chuyên đề như cải tạo khuôn viên,
mua sắm đồ dùng ở khu vận động... Sau khi thông qua kế hoạch của nhà trường
được phụ huynh ủng hộ. Với mức tiền đồ dùng học tập từ 300.000đ đến 350.000đ/
trẻ/năm, dưới sự định hướng của nhà trường, hội phụ huynh cùng với giáo viên các
lớp đã mua bổ sung thêm đồ dùng vận động như (bục bật sâu, gậy, ghế thể dục,
ván kê dốc, bóng, vịng, thú nhún, cổng chui, cột bóng rổ, dây thừng cho trẻ chơi
kéo co, giỏ tre chơi cắp cua bỏ giỏ, cầu thăng bằng…). Ngoài những đồ dùng đồ
chơi mua sẵn Nhà trường còn phát động giáo viên làm đồ dùng tự tạo bằng các vật
14


SKKN Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục phát
triển vận động trong lĩnh vực phát triển thể chất cho trẻ mẫu giáo
liệu, phế liệu phụ huynh và giáo viên mang đến, cuối mỗi tháng nhà trường tổ chức
nghiệm thu và đưa vào theo dõi thi đua tháng.
Ví dụ: Làm túi cát, bóng vải, dây nơ bằng vải vụn, quả tạ bằng bóng nhựa,
chai nhựa và ống nước, đường dích dắc bằng ống nước, cổng chui và vịng thể
dục, đích thẳng đứng bằng chai sữa, các con sau bằng lốp xe, bập bênh…
Nhà trường đã tham mưu với lãnh đạo địa phương xin vốn đầu tư của Huyện
để xây dựng mới khu vui chơi phát triển vận động với trị giá hơn 800.000.000đ;
huy động nguồn xã hội hóa giáo dục và tranh thủ mọi sự đầu tư của cấp trên để
mua sắm đồ chơi ngoài trời với mỗi điểm trường có hơn 5 loại; cải tạo khn viên
sân trường đảm bảo thống mát, sạch sẽ, an tồn và rộng rãi để giáo viên có thể tổ

chức các hoạt động giáo dục phát triển vận động ở ngoài trời tạo cho trẻ sự hứng
thú hấp dẫn.
Kết quả: Các lớp có đủ đồ dùng để thực hiện tất cả các bài tập, các điểm
trường đều có khn viên rộng rãi và an toàn, đặc biệt điểm trường trung tâm có
khu vui chơi phát triển vận động thật đẹp. Trong khn viên sân trường có khu vực
riêng cho giáo dục phát triển vận động với nhiều loại đồ dùng đồ chơi, tất cả các
loại đồ chơi đều thu hút sự chú ý của trẻ tham gia.
Việc tạo môi trường và tạo góc vận động, làm đồ dùng cho trẻ cũng là một
trong những cách để động viên, khích lệ trẻ tham gia vận động.
Môi trường cho trẻ luyện tập các kĩ năng vận động phải an toàn. Tạo cho trẻ
cảm giác an toàn, giúp trẻ mạnh dạn, tự tin thể hiện mình thơng qua vận động và
phối hợp các giác quan.
Ngoài việc tạo khu vận động cho trẻ được hoạt động tơi chỉ đạo các lớp tạo
góc vận động ở cầu thang để trẻ được học những hôm trời nắng hoặc mưa. Đồng
thời cũng treo những bức tranh vẽ các mảng tường trong và ngồi sân trường các
hình ảnh trị chơi dân gian. Với hình ảnh ngộ nghĩnh giáo viên cho trẻ ngắm nhìn
những bức tranh để trẻ được nói về trị chơi theo hiểu biết của mình.
15


SKKN Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục phát
triển vận động trong lĩnh vực phát triển thể chất cho trẻ mẫu giáo
Chỉ đạo các lớp dành một góc bên ngồi của lớp cho trẻ tạo ra những bức
tranh về những trò chơi vận động, giáo viên kết hợp với những hình ảnh trẻ đã vẽ
ghi lại tên trò chơi và cách chơi để phụ huynh được biết và chơi với trẻ tại nhà.
Đồng thời huy động phụ huynh sưu tầm các loại phế liệu để làm các loại đồ dùng
vận động để trưng bày ở góc vận động. Đồ dùng ở góc vận động đảm bảo về số
lượng, phong phú về chủng loại để cho trẻ thực hiện được các nội dung hoạt động
vận động thô và vận động tinh. Chỉ đạo giáo viên định kì hàng tuần vệ sinh sạch sẽ
các thiết bị, sau đó sắp xếp lại gọn gàng, đẹp đẽ.

Song song với việc xây dựng tốt môi trường vật chất chúng tôi đặc biệt quan
tâm đến việc xây dựng môi trường xã hội. Xây dựng mơi trường thân thiện giúp trẻ
tích cực, hứng thú với các hoạt động phát triển vận động. Mơi trường chăm sóc,
giáo dục trong trường mầm non cần phải đảm bảo an tồn về mặt tâm lí, tạo thuận
lợi giáo dục các kĩ năng xã hội cho trẻ. Hành vi, cử chỉ, lời nói, thái độ của giáo
viên đối với trẻ luôn mẫu mực để trẻ noi theo. Luôn luôn thực hiện tốt cuộc vận
động “Mỗi thầy cô giáo là tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo”.
2.2.3. Biện pháp 3. Hướng dẫn, chỉ đạo giáo viên tổ chức tốt các hình
thức tổ chức giáo dục phát triển vận động cho trẻ.
a. Chỉ đạo giáo viên các lớp mẫu giáo tổ chức tốt “Thể dục sáng”.
Như chúng ta đã biết, tác dụng của thể dục buổi sáng đối với trẻ em hàng
ngày có ý nghĩa to lớn về giáo dục và sức khỏe cho trẻ em, đặc biệt là trẻ ở lứa tuổi
mẫu giáo. Buổi sáng ngay sau khi ngủ dậy tập thể dục đơn giản, trẻ tích lũy được
sự sảng khối cho cả ngày.
Tập luyện thường xuyên như vậy, cơ thể của trẻ nâng cao hoạt động của các
cơ quan của cơ thể, thúc đẩy sự phát triển những kĩ năng vận động cần thiết, củng
cố các nhóm cơ, hình thành tư thế đúng đắn. Chính vì thế nên tơi đã chỉ đạo cho
giáo viên các lớp mẫu giáo thực hiện thể dục sáng hàng ngày cho trẻ vào một thời
gian nhất định, thời gian tập khoảng 10 phút. Cũng như các buổi tập khác, trẻ mặc
quần áo thích hợp để dễ vận động. Trang bị đầy đủ các loại dụng cụ như gậy, nơ,
16


SKKN Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục phát
triển vận động trong lĩnh vực phát triển thể chất cho trẻ mẫu giáo
vòng, hoa tua, cờ, nhạc …thể dục phù hợp với động tác và lứa tuổi để tạo hứng thú
cho trẻ tập.
Khi cho trẻ tập thể dục sáng tôi chỉ đạo giáo viên nên quan sát cách đứng
của trẻ, tư thế đầu, vai, mông và đặc biệt là cột sống của trẻ. Trẻ cần đứng thẳng,
vai thả đều, không lên gân, tay cử động thoải mái, không cúi đầu. Số lần lặp lại

mỗi bài tập phụ thuộc vào tính chất mỗi động tác, cũng như khả năng về thể lực
của trẻ. Những bài tập khó, có khối lượng vận động lớn chỉ nên lặp lại 2- 3 lần, còn
động tác phát triển chung đối với tay, chân thì nên từ 4- 6 lần. Chọn động tác và
sắp xếp bài tập cho trẻ cần theo một số quy định. Trước hết động tác phải phù hợp
và hấp dẫn đối với trẻ em. Bài tập phải có tác động hồn thiện kĩ năng đi, chạy,
trèo, ném, thúc đẩy sự hình thành tư thế đúng, gây sự hoạt động tích cực của các cơ
quan hơ hấp, tuần hồn, các nhóm cơ… Sẽ rất tốt nếu tổ chức thể dục buổi sáng
bằng các trị chơi vận động có chủ đề gồm 3 – 4 động tác thể dục. Không nên quên
đi bộ, các bài tập củng cố cơ vai, cơ chân, tay lưng, bụng, chạy 10- 15giây và đi bộ
kết thúc nhằm hồi tĩnh hơ hấp, điều hịa hoạt động tim, chuyển dần cơ thể vào
trạng thái yên tĩnh bình thường. Mỗi lần tập thể dục sáng cần thay đổi chủ đề trị
chơi. Sự đa dạng đó phụ thuộc vào óc tưởng tượng của mỗi giáo viên.
Để hình thành cho trẻ những thói quen vận động cần thiêt ngay từ khi còn
nhỏ. Hàng ngày vào các buổi sáng đơn vị chúng tơi đã duy trì thường xun hoạt
động thể dục sáng cho trẻ. Thời gian đầu chúng tôi cho các lớp tập theo nhịp hơ
sau đó phối hợp cho trẻ tập theo nhạc nhằm góp phần rèn luyện và phát triển cảm
giác nhịp điệu, khả năng cảm nhận cái đẹp qua vận động nhanh nhẹn, nhịp nhàng
đúng tư thế, sự hứng thú đối với các loại vận động và đối với hoạt động tập thể.
Rèn luyện tính trung thực, tính tổ chức kỷ luật, tinh thần tập thể, lòng dũng cảm, tự
tin và khả năng tự quản tự lập cho trẻ.
Qua các động tác thể dục sáng giúp cho trẻ tích lũy được sự sảng khối cả
ngày, thúc đẩy sự hình thành tư thế đúng, gây sự hoạt động tích cực của các cơ

17


SKKN Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục phát
triển vận động trong lĩnh vực phát triển thể chất cho trẻ mẫu giáo
quan hô hấp, tuần hồn, các nhóm cơ… giúp trẻ nhanh nhẹn, linh hoạt khi bước
vào một này mới.

b. Tổ chức tốt “Giờ thể dục”:
Có thể nói, các nội dung cơ bản theo yêu cầu của chương trình giáo dục
mầm non về giáo dục phát triển vận động cho trẻ mẫu giáo được thực hiện trên các
giờ thể dục. Vì vậy địi hỏi người giáo viên phải có sự linh hoạt và sáng tạo trong
việc lựa chọn nội dung cũng như phương pháp và hình thức tổ chức để tổ chức giờ
thể dục đạt kết quả cao. Đối với giờ thể dục tôi chỉ đạo giáo viên thực hiện đầy đủ
các nội dung của giờ thể dục. Khi tổ chức thực hiện các nội dung phải có sự linh
hoạt và sáng tạo, biết lồng ghép tích hợp các hoạt động khác (âm nhạc; dùng thơ,
truyện, đồng dao, cao dao; trò chơi dân gian ...) vào hoạt đồng giáo dục phát triển
vận động một cách linh hoạt và sáng tạo để giảm sự khô khan, cứng nhắc, làm
mềm hóa hoạt động giáo dục phát triển vận động tạo nên sự hứng thú và phấn khởi
hơn, giờ hoạt động của trẻ đạt kết quả cao hơn.
- Phần khởi động: Để trẻ tập trung chú ý, giáo viên cần sử dụng tín hiệu
khác nhau như: trống, xắc xơ, tín hiệu âm thanh – âm nhạc, đó là tín hiệu dễ thu
hút sự chú ý của trẻ. Trong một tiết học, giáo viên nên sử dụng một loại dụng cụ tín
hiệu thống nhất để khỏi ảnh hưởng đến sự chú ý của trẻ. Bên cạnh những tín hiệu
trên, giáo viên có thể sử dụng khẩu lệnh, hiệu lệnh. Trong tiết học thể dục việc sử
dụng khẩu lệnh và hiệu lệnh cũng hết sức quan trọng. Khẩu lệnh, hiệu lệnh phải to,
rõ, dứt khoát. Tùy theo độ tuổi giáo viên có thể lựa chọn cách tổ chức cho trẻ thực
hiện nội dung khởi động khác nhau. Chẳng hạn như giáo viên cho trẻ đi bộ thành
vòng tròn khép kín, giáo viên đi vào phía trong vịng trịn ngược chiều với trẻ để
theo dõi và điều khiển trẻ tập. Cho trẻ đi thường phối hợp với các kiểu đi: đi kiễng
gót 2m, đi thường 5m, 2m đi bằng gót chân, 5m đi thường, 2m đi khom lưng, 5m
đi thường đi như vậy khoảng 2 – 3lần. Sau đó, cho trẻ chuyển sang chạy thay đổi
tốc độ: chậm – nhanh – chậm. Hoặc cuối phần khởi động, giáo viên có thể cho trẻ
chơi một trò chơi vận động nhẹ nhàng như: “Tiếng gọi của ai?”, “Chuông reo ở
18


SKKN Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục phát

triển vận động trong lĩnh vực phát triển thể chất cho trẻ mẫu giáo
đâu?”, có tác dụng làm cho trẻ phấn khởi, thích thú trước khi chuyển sang phần
trọng động.
- Phần trọng động: Nội dung ở phần trọng động là tập những động tác mới,
hoặc ôn động tác cũ hay nâng cao độ khó về mức độ luyện tập của trẻ với mục
đích: Rèn luyện phát triển thân thể toàn diện và các tố chất thể lực, bồi dưỡng và
giáo dục ý chí, phẩm chất đạo đức tốt cho trẻ. Trong phần trọng động thực hiện 02
nội dung đó là thực hiện bài tập phát triển chung, vận động cơ bản, trò chơi vận
động (đối với những giờ vận động cơ bản chỉ có 01 nội dung vận động).
+ Thực hiện bài tập phát triển chung: Phát triển và rèn luyện các nhóm cơ
chính: cơ bả vai, cơ chân, cơ bụng, những động tác phát triển hệ hô hấp và những
động tác hỗ trợ cho bài tập vận động cơ bản. Ví dụ: Bài tập vận động cơ bản là
“ném xa” thì khi chọn động tác cho bài tập phát triển chung, giáo viên lưu ý chọn
động tác tay đưa từ dưới lên cao và tập động tác này số lần nhiều hơn (động tác
nhấn) các động tác còn lại. Hoặc bài tập vận động cơ bản là “bật xa”, nhiệm vụ
chính là tập cho trẻ biết nhún chân, giáo viên nên chọn bài tập phát triển chung có
động tác đứng lên ngồi xuống nhiều hơn (động tác nhấn). Khi tập, nên cho trẻ cầm
các dụng cụ như cờ, nơ, gậy thể dục,… nhưng các dụng cụ đó phải phù hợp với
vận động và khơng gây mệt mỏi cho trẻ. Các dụng cụ đó phải tạo cho trẻ lượng vận
động chính xác, được sắp đặt theo từng thể loại để dễ lấy và phân phát cho trẻ. Khi
chia dụng cụ cho trẻ, giáo viên phải lựa chọn các biện pháp sao cho không mất thời
gian và phải được tiến hành nhanh, gọn.
+ Vận động cơ bản: Hình thành và vận động kĩ năng cơ bản ở trẻ. Nội dung
vận động cơ bản có thể chỉ có 01 vận động mới hoặc có thể gồm 02- 03 vận động
01 vận động củ,01 vận động mới, 01-02 vận động củ hay cả 01-02 vận động trong
giai đoạn củng cố. Tùy theo từng loại tiết và tùy theo mức độ của vận động để giáo
viên lựa chọn phương pháp tổ chức và hình thức phù hợp.
Với loại tiết chỉ có 01 vận động mới thì giáo viên cần hướng dẫn tỉ mỉ và
tiến hành theo các bước sau: Tập mẫu, cho một số trẻ tập thử, cả lớp tập. Giáo viên
19

SKKN Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục phát
triển vận động trong lĩnh vực phát triển thể chất cho trẻ mẫu giáo
áp dụng các hình thức tổ chức: Cả lớp, nhóm, cá nhân tùy thuộc vào bài tập và khả
năng của trẻ.
Ví dụ : Dạy cho trẻ thực hiện bài tập “Đi trên ghế băng đầu đội túi cát” cơ
giáo có thể gợi ý :
Đố các cháu cơ có biển báo gì đây ?
Khi gặp biển báo này những người đi bộ, chạy bộ như thế nào?
Hôm nay cô sẽ cho các con tập bài đi trên ghế băng đầu đội túi cát
Cô làm mẫu lần 1.
Cơ làm mẫu lần 2 giải thích: Tư thế chuẩn bị đứng tự nhiên, hai tay đứng
rộng bằng vai dầu đội túi cát khi có hiệu lệnh của cơ 1 chân bước lên ghế băng sau
đó bước tiếp chân kia, hai tay vung tự nhiên, mắt nhìn thẳng về phía trước. Cứ như
thế đi nhẹ nhàng trên ghế băng sao cho túi cát không bị rơi xuống.
Cô làm mẫu lần 3 và nhấn mạnh kĩ thuật vận động: Khi đi đầu khơng cúi,
mắt nhìn về phái trước, khơng làm rơi túi cát.
Lớp thực hiện lần lượt mỗi lần 02-03 trẻ (cơ quan sát sửa sai)
Chia 2 nhóm thi đua thực hiện.
Phương pháp thi đua có 2 hình thức: thi đua cá nhân và thi đua đồng đội:
Thi đua cá nhân: Giáo viên cần lưu ý nên chọn các cháu có sức, mức độ thực
hiện động tác gần ngang nhau để tránh gây chán nản ở trẻ.
Thi đua đồng đội: Giáo viên phải chú ý phân chia đội làm sao cho tương đối
vừa sức, số lượng bằng nhau, các đội bắt đầu thực hiện cùng lúc.
Khi trẻ chơi xong giáo viên phải là người phân xử thắng thua một cách
khách quan, khơng thiên vị thì sẽ có tác dụng giáo dục sự công bằng trong một tập
thể trẻ nhỏ. Khi trẻ thực hiện tránh trẻ hưng phấn quá mức.
Với loại tiết gồm 02 hoặc 03 vận động trong đó có 01 hoặc 02 vận động cũ
và 01 vận động mới thì giáo viên làm mẫu vận động mới 02-03 lần tùy theo mức

20


SKKN Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục phát
triển vận động trong lĩnh vực phát triển thể chất cho trẻ mẫu giáo
độ khó của vận động, cho trẻ làm và nhắc lại kĩ thuật vận động củ. Sau khi làm
mẫu xong giáo viên tổ chức cho trẻ thực hiện theo cá nhân, thi đua giữa các tổ...
Với loại tiết gồm 02 hoặc 03 vận động trong giai đoạn củng cố thì giáo viên
chỉ làm mẫu 01 lần toàn bộ vận động và nhắc lại kỹ thuật vận động sau đó cho trẻ
thực hiện theo hình thức nhóm, thi đua giữa các tổ.
Lưu ý với giáo viên khi tổ chức các hoạt động phát triển vận động cần cho trẻ
có thời gian để trẻ luyện tập và kiên trì theo đuổi một hoạt động nào đó mà trẻ muốn
trải nghiệm thành cơng. Trẻ ở giai đoạn này rất hiếu động nhưng chúng ta không thể
coi rằng trẻ đã phát triển tất cả các kĩ năng vận động một cách tự nhiên. Khi hướng
dẫn cho trẻ, không nhất thiết một nội dung nào giáo viên cũng phải thực hiện đầy đủ
các bước như tập mẫu, cho 1,2 trẻ lên tập thử, lần lượt từng cá nhân, từng nhóm,
từng tổ lên thực hiện, mà căn cứ vào khả năng của trẻ, giáo viên có thể lựa chọn các
bước để tổ chức thực hiện cho phù hợp, tạo điều kiện cho trẻ được tham gia vận
động tích cực, thoải mái. Tránh để trẻ phải đứng chờ đợi theo thứ tự mới đến lượt
được tham gia vận động. Cần vận dụng các nhóm phương pháp và biện pháp để phát
huy tính tích cực chủ động tham gia của trẻ, lấy trẻ làm trung tâm. Những trò chơi
trẻ đã hiểu luật chơi. Sau khi gọi tên trò chơi giáo viên chỉ cần giải thích sơ lược và
nhắc lại những điều cơ bản của trị chơi, có thể đưa thêm một số yêu cầu cao hơn
trước để trẻ thực hiện. Đối với trẻ nhút nhát, rụt rè giáo viên cần chia nhỏ nhiệm vụ
và thực hiện cùng với trẻ, giúp trẻ hứng thú, mạnh dạn, tự tin. Với những hoạt động
khó, giáo viên có thể hạ thấp mức độ để trẻ được tận hưởng cảm giác thành công và
hứng thú đến với những hoạt động khác. Đối với trẻ chậm tiếp thu thì động tác mẫu
có tác dụng rất lớn. Nội dung hướng dẫn và động tác làm mẫu cần ngắn gọn, đơn
giản để trẻ dễ nhìn thấy, dễ hiểu. Khơng nên sửa động tác nhiều quá vì dễ làm cho
trẻ mất hứng thú. Nếu trẻ không đạt như kết quả mong muốn thì giáo viên vẫn phải

kiên trì động viên, khuyến khích trẻ để trẻ tiếp tục tập. Đối với trẻ mẫu giáo lời
khen, lời động viên, khích lệ trẻ rất cần thiết, vì vậy giáo viên nên quan tâm đến
những thành tích nhỏ nhất của trẻ cũng được cơng nhận và cần khen ngợi đúng lúc,
đúng cách để trẻ thấy rằng mình đã cố gắng làm tốt.
21


SKKN Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục phát
triển vận động trong lĩnh vực phát triển thể chất cho trẻ mẫu giáo
Chỉ đạo giáo viên có sự nâng dần mức độ khó sau các lần luyện tập. Ví dụ
như trẻ đã tập tốt ở lần 1 thì lần 2 sẽ nâng dần mức độ khó lên theo u cầu của từng
độ tuổi.
+ Trị chơi vận động: (Trò chơi vận động được thực hiện trong giờ thể dục
nếu giờ đó chỉ có 01 vận động)
Trị chơi vận động có tác dụng gây hứng thú cho trẻ, khi tham gia vào trị
chơi, trẻ vận động tích cực hơn, tự nhiên, thoải mái. Trò chơi vận động cũng có thể
là vừa đồng thanh đọc một bài thơ, bài ca, bài đồng dao, vừa hát, vừa vận động…
Giáo viên cần lựa chọn các bài thơ, bài ca về nội dung phải ngắn gọn dễ
thuộc và phù hợp với chủ đề chủ điểm, bài thơ và bài ca phải vui nhộn.
Ví dụ: Bài thơ “Con sói xấu tính”, trước khi chơi giáo viên cần giúp trẻ đọc
lại bài thơ, nếu trong trị chơi có sự phân vai thì giáo viên giúp trẻ tự chọn vai chơi
của mình.
Ví dụ: Trị chơi “Gà tìm mồi”: Chơi tập thể
Luật chơi: Khi nghe hiệu lệnh những bạn làm mồi phải ngồi im, nếu đứng
dậy sẽ bị các bạn làm gà bắt.
Cách chơi: Chia trẻ làm 2 nhóm chơi. Một nhóm là gà, một nhóm là mồi.
Khi bắt đầu chơi nhóm làm gà sẽ nắm tay nhau nhảy đi kiếm mồi xung quanh các
bạn làm mồi. Những bạn làm mồi khi thấy những chú gà phải ngồi im lặng nhắm
mắt giả vờ như đi ngủ. Bạn nào đứng dậy sẽ bị bắt và đổi chỗ cho bạn làm gà. Khi
bắt đầu chơi bạn làm gà sẽ hát các bài hị vè do cơ tự sưu tầm.

Với trò chơi này sẽ giúp trẻ phát triển các cơ, sự khéo léo nhanh nhẹn của
tay chân đồng thời rất hứng thú khi được tham gia các vận động.
Khi chơi trò chơi vận động, hệ vận động được củng cố, các hệ cơ bắp của cơ
thể trẻ trở nên rắn chắc hơn, tăng cường sức khỏe cho trẻ, tạo điều kiện cho việc
rèn luyện thể lực.
22


SKKN Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục phát
triển vận động trong lĩnh vực phát triển thể chất cho trẻ mẫu giáo
Củng cố rèn luyện và hỗ trợ cho bài tập vận động cơ bản. Giáo viên lựa chọn
những trò chơi vận động cơ bản như trị chơi: Tín hiệu, chó sói xấu tính, bắt chước
tạo dáng, cáo và thỏ …
- Phần hồi tĩnh:
Đưa cơ thể về trạng thái bình thường sau quá trình vận động liên tục. Giáo
viên phải làm cho trẻ có cảm giác thoải mái, phấn khởi đỡ mệt mỏi, không chán
học. Giáo viên có thể tiến hành nhiều hình thức: cho trẻ đi vòng tròn, vừa nghe
những bản nhạc nhẹ vừa hít thở nhẹ nhàng, trị chơi vận động tĩnh như : “Bóng bay
xanh”, “Tìm đồ chơi”.
Ví dụ : Cơ cho trẻ đi vòng tròn đọc thơ “Bé bước một hai”, hít thở sâu .
- Nhận xét hoạt động.
Giáo viên có thể nhận xét ngay trong hoạt động hoặc cuối hoạt động, trong
khi hoạt động, khen chê trẻ kịp thời. Cuối hoạt động chủ yếu động viên trẻ, khen là
chính.
c. Chỉ đạo giáo viên tổ chức tốt “Trò chơi vận động”.
Trị chơi vận động là một hình thức trong giáo dục phát triển vận động, nó
có vị trí quan trọng trong cuộc sống và hoạt động hằng ngày của trẻ. Trị chơi vận
động có thể tổ chức vào nhiều thời điểm trong ngày ở trường mầm non (sau khi
đón trẻ và trước khi trả trẻ, trong giờ học thể dục, giữa các hoạt động, trong hoạt
động ngoài trời, hoạt động chiều....). Cho dù trò chơi quen thuộc nhưng mỗi lần

chơi đều đem lại cho trẻ những cảm xúc mới, mãnh liệt bởi chính khả năng sáng
tạo của giáo viên, cách đưa vào trò chơi những yếu tố mới, tùy thuộc vào khả năng
và nhu cầu của nhóm trẻ tham gia chơi. Có thể cùng một chủ đề nhưng thường trị
chơi này khác với trò chơi kia, lần chơi này khác với lần chơi trước, nhóm chơi này
chơi khác với nhóm chơi kia...Khi chơi, trẻ luyện tập các hành động vận động một
cách hứng khởi, nhiều lần mà không mệt mỏi thông qua việc tuân thủ luật chơi,
quy tắc chơi của trị chơi. Trị chơi vận động có ảnh hưởng tích cực đến hoạt động
23


SKKN Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục phát
triển vận động trong lĩnh vực phát triển thể chất cho trẻ mẫu giáo
của các cơ quan trong cơ thể, đặc biệt nó có ý nghĩa to lớn đối với việc củng cố và
hoàn thiện kĩ năng, kĩ xảo vận động, phát triển các tố chất vận động cần thiết đối
với trẻ mầm non. Để tổ chức tốt trò chơi vận động đòi hỏi giáo viên phải biết linh
hoạt từ việc lựa chọn trò chơi đến việc tổ chức trò chơi. Với việc lựa chọn trò chơi
tôi chỉ đạo giáo viên dựa vào nhu cầu và khả năng vận động, dựa vào mục tiêu giáo
dục phát triển vận động, dựa vào thời điểm tổ chức trò chơi trong ngày để có sự
lựa chọn trị chơi và cách tổ chức phù hợp. Đặc biệt, để phát huy tính tích cực của
trẻ tham gia vào trị chơi địi hỏi giáo viên phải có sự linh hoạt và sáng tạo trong tổ
chức các loại trị chơi. Phong cách nhí nhảnh, có sự thay đổi về hiệu lệnh trong các
lần chơi, động viên khen ngợi kịp thời, chính xác.
Trị chơi trong giờ thể dục thì giáo viên lựa chọn những trò chơi tất cả trẻ
biết và cùng tham gia chơi với lượng vận động tương đương nhau; kiểu vận động
của trò chơi và bài tập vận động cơ bản nên khác nhau, tính chất động - tĩnh của
vận động trong trị chơi với bài tập vận động cơ bản có thể ngược nhau. Ví dụ như
nội dung vận động cơ bản là chạy theo vịng trịn thì trị chơi vận động có thể là
“chim bay, cị bay” hoặc “Trời sáng, trời tối”. Trị chơi đảm bảo an tồn, vệ sinh và
mang tính giáo dục cao. Trị chơi vận động tổ chức trong trong giờ thể dục, khi mà
phần trọng động chỉ dạy một vận động cơ bản. Đối với trò chơi vận động trong giờ

thể dục thì có nêu tên trò chơi, nhắc lại luật chơi và cách chơi, phân vai chơi, tổ
chức cho trẻ chơi 2-3 lần sau đó nhận xét.
Trị chơi vận động trong hoạt động ngồi trời: Hoạt động ngoài trời hằng
ngày cung cấp nhiều cơ hội rèn kĩ năng vận động cho trẻ thông qua việc thực hiện
trị chơi vận động. Mỗi buổi chơi ngồi trời tôi chỉ đạo giáo viên nên lập kế hoạch
khoảng 1-2 trị chơi. Trong buổi chơi ngồi trời đầu tiên của tuần thì trị chơi thứ
nhất nên chọn giống với trị chơi vận động trong giờ thể dục trước đó và trò chơi
thứ hai tổ chức theo nguyện vọng của trẻ. Trong các buổi chơi ngồi trời tiếp theo,
cơ có thể cho trẻ làm quen với trò chơi mới, đồng thời tổ chức các trị chơi đã quen
thuộc nhưng có biến đổi nhằm nâng cao yêu cầu luyện tập cho trẻ. Ví dụ như cho
trẻ chơi nhảy lị cị nâng lên nhảy lị cị theo đi; chuyền bóng nâng lên chuyền
24


SKKN Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục phát
triển vận động trong lĩnh vực phát triển thể chất cho trẻ mẫu giáo
bóng cho người có màu áo giống mình...hoặc dựa trên các vận động trẻ đã được
học, phù hợp với khơng gian ngồi trời giáo viên có thể sáng tạo ra những trị chơi
tạo sự hứng thú cho trẻ. Ví dụ như từ nội dung vận động “Đi trong đường hẹp đầu
đội túi cát” thì giáo viên có thể cho trẻ chơi trị chơi “Chuyển gạo qua sông” thi
đua giữa các đội; vận động “Ném trúng đích thẳng đứng” thì giáo viên sáng tạo
cho trẻ chơi trò chơi “Những người thợ săn tài giỏi”.
Trò chơi thể thao: Trò chơi thể thao là một dạng trị chơi vận động nhưng có
u cầu cao hơn về mặt kĩ thuật thực hiện và tốc độ thực hiện. Vì thế với trị chơi
thể thao tơi chỉ đạo chỉ đưa vào để tổ chức cho trẻ 4-5tuổi và 5-6 tuổi. Để giúp trẻ
được tham gia tập thể ở các hoạt động trong ngày tôi đã chỉ đạo đến các lớp đưa
nội dung tổ chức các hoạt động giao lưu giữa các lớp trong khối, vào các ngày
khơng có hoạt động vận động để tránh sự quá sức đối với trẻ. Các trò chơi trong
hoạt động giao lưu được xen kẽ hoạt động động và hoạt động tĩnh. Các hoạt động
tĩnh thường phát triển nhiều các cơ nhỏ như trò chơi chyền bóng, lăn bóng và di

chyển theo bóng..., trị chơi dân gian “Cắp cua bỏ giỏ”; Nhảy cao, Nhảy xa, nhảy
lò cò, chạy... các trò chơi dân gian như: Nhảy bao bố; Kéo co; Ném bóng rổ…
d. Chỉ đạo tổ chức tốt “Ngày hội thể dục, thể thao” ở trường mầm non.
Trong “Ngày hội thể dục, thể thao”, tất cả trẻ đều được tham gia trực tiếp
vào hoạt động thể dục, thể thao; thi đua, thi đấu thể thao một cách tích cực, hào
hứng, sơi nổi. Qua đó, thúc đẩy các hoạt động tập thể, tạo khơng khí náo nức cho
trẻ vì được tham gia “biểu diễn”, “thi tài” cùng tập thể lớp mình cho các bạn xem.
Quá trình hoạt động tập thể như vậy sẽ phát triển ở trẻ tính linh hoạt, mạnh dạn,
tinh thần tập thể và để lại cho trẻ những cảm xúc vui tươi, phấn khởi, óc thẩm mĩ
về “những vận động viên tí hon” khi biểu diễn.
Hình thức “Ngày hội thể dục, thể thao” tơi chỉ đạo các lớp tổ chức 1lần/ học
kì. Nhà trường tổ chức 01 lần/năm học chỉ dành cho khối mẫu giáo lớn 5-6 tuổi.
* “Ngày hội thể dục, thể thao” ở cấp độ lớp, tôi đã chỉ đạo giáo viên xây
dựng và tổ chức theo các cách như sau:
25