Tiểu luận môn Cơ sở lý luận báo chí

Đề bài: Phân tích 3 chương trình truyền hình để liên hệ với việc
thực hiện chức năng cơ bản của báo chí?
Bài làm:
Xã hội ngày càng phát triển,thì con người càng muốn được
tiếp nhận và tìm hiểu những nguồn thơng tin đa dạng,phong phú
và hiện đại.Với sự đảm bảo của hoạt động báo chí thực hiện đầy
đủ các chức năng như: chức năng thông tin-giao tếp,chức năng
tư tưởng,chức năng khai sáng-giải trí,chức năng quản lý,giám
sát và phản biện xã hội và chức năng kinh tế-dịch vụ.Để tìm
hiểu rõ về các chức năng cơ bản của báo chí,chúng ta cùng đi
phân tích 3 chương trình truyền hình được cơng chúng đặc biệt
quan tâm để nhìn nhận về các chức năng cơ bản của báo chí mà
các chương trình đó thực hiện.Ba chương trình được lựa chọn để
phân tích,đó là: Chương trình Thời sự 19h,Chuyển động 24h và
Giai điệu tự hào của Đài truyền hình Việt Nam.
Lý do lựa chọn ba chương trình trên,bởi vì cả chương trình
đều là những chương trình uy tín,được sắp xếp phát sóng vào
những khung giờ vàng của Đài truyền hình Việt Nam và được
đơng đảo q khán giả đón xem.
Mỗi chương trình đều thực hiện đầy đủ hoặc gần đủ các
chức năng cơ bản của báo chí.Nhưng để tiện cho q trình tìm
hiểu,các chương trình sẽ được phân tích những chức năng cơ
bản và mang tính đặc trưng nhất.


I.Chương trình Thời sự

Đây là chương trình mang tính chính luận,cho nên chức
năng cơ bản được tập trung phân tích là chức năng thông tingiao tiếp và chức năng tư tưởng.Những tin tức đã được cập nhật
trong chương trình bao gồm:
 Bế mạc Hội nghị trung ương lần thứ 12

 Thông báo Hội nghị trung ương lần thứ 12
 Chủ tịch nước gặp điển hình phong trào dân vận khéo
tồn quân
 Đoàn đại biểu Đảng cộng sản Việt Nam sang thăm
Triều Tiên
 Bộ xây dựng đồng quan điểm với Hà Nội về tòa nhà
8B Lê Trực
 60% nợ xấu được hệ thống tổ chức tín dụng tự xử lý
 Tập trung nguồn lực phát triển khoa học-công nghệ


 Chưa tìm thấy 3 thuyền viên mất tích ngồi khơi Nhật
Bản
 Bạo lực nghiêm trọng trước thềm bầu cử Thổ Nhĩ Kỳ
 Việt Nam lên án vụ khủng bố ở Thổ Nhĩ Kỳ
Chương trình Thời sự được khảo sát vào 19 giờ ngày 11
tháng 10 năm 2015 trên kênh VTV1.Kéo dài khoảng 60
phút được dẫn dắt bởi 2 BTV Hương Linh và Vân
Anh.Cung cấp cho khán thính giả những tin tức nổi bật
trong ngày được cập nhật ở trong nước lẫn quốc tế.Cả
chương trình có khoảng 10 bản tin thì 2 bản tin đầu nói về
Hội nghị ban chấp hành trung ương Đảng lần thứ 12 chiếm
khoảng 2/3 thời lượng.Khoảng 1/3 thời lượng nói về các tin
tức khác liên quan đến tình hình kinh tế-xã hội-ngoại giao
và tin tức nước ngoài đã được liệt kê ở trên.Khoảng gần 2/3
chương trình cung cấp những nội dung hội nghị(Hội nghị
Ban chấp hành Trung ương Đảng,Hoạt động của chính
khách...).
Chương trình đã đem đến cho người xem những nội dung
thông tin quan trọng tại thời điểm đó và được nhiều người

quan tâm.Thơng tin nổi bật,có chọn lọc và đảm bảo đầy đủ
trên các lĩnh vực chính trị-kinh tế-văn hóa-xã hội.Tuy
nhiên,cịn dành q nhiều thời lượng cho các tin tức Hội
nghị và hoạt động của các nhà lãnh đạo mà chưa phản ánh
nhiều những tin tức về đời sống kinh tế-xã hội của nhân
dân.Bản tin kéo dài 1 giờ đồng hồ thì 2/3 thời lượng đã
dành cho những thông tin hội nghị và điểm xuyết vào đó


một vài thông tin kinh tế-xã hội.Tin tức hội nghị chủ yếu
được xây dựng bằng tin lời nên người xem rất dễ nhàm
chán.
Bản tin Thời sự là chương trình đảm bảo chắc chắn cho
chức năng thông tin-giao tiếp và chức năng tư tưởng.Bởi vì
chương trình đã đem đến cho người xem những tin tức
được dư luận quan tâm.Cung cấp nguồn tin chính thống và
xác thực cho khán giả.Bên cạnh đó,thì Thời sự cũng đảm
nhận chức năng tư tưởng rất rõ rệt khi liên tục cung cấp
những tin tức chính trị,về những hoạt động của các nhà
lãnh đạo,đảm nhiệm tròn trịa chức năng tư tưởng được giao
phó.
Sau đây sẽ phân tích 2 chức năng cơ bản đó là chức năng
thơng tin-giao tiếp và chức năng tư tưởng dựa trên bản tin
Thời sự đã lựa chọn.
1.Chức năng thơng tin-giao tiếp
Vai trị,vị trí của chức năng thông tin-giao tiếp:
+Thông tin-giao tiếp là chức năng khởi nguồn,chức
năng cơ bản nhất của truyền thông đại chúng.Truyền thông
đại chúng ra đời và phát triển là do nhu cầu tiếp nhận thông
tin ngày càng cao của con người và xã hội.Thơng tin là nhu

cầu sống cịn,nhu cầu phát triển của con người,đồng thời là
động lực kích thích sự phát triển của xã hội.Xã hội ngày
càng phát triển thì nhu cầu thơng tin của con người ngày
càng cao.
+Thơng tin và tuyên truyền chính là hai mặt của một vấn
đề,bởi mục đích của thơng tin chính là tun truyền


+Thông tin trên các kênh phương tiện thông tin đại chúng
khơng chỉ trở thành sức mạnh chính trị trong cuộc đấu
tranh chính trị tư tưởng,đóng góp vào cơng cuộc phát triển
kinh tế đất nước,mà cịn góp phần hình thành diện mạo văn
hóa quốc gia cũng như nhân cách con người
+Từ thực tiễn,cho thấy thơng tin-giao tiếp trở thành chức
năng nịng cốt của báo chí
Về chức năng thơng tin-giao tiếp,báo chí cần đạt được các u
cầu sau:
 Thơng tin nhanh chóng,hợp thời,”hot”,hiểu được tính
hợp thời ,phù hợp với lợi ích của cơng chúng.Nếu khái
niệm nhanh chóng được hiểu là khoảng thời gian từ
khi sự kiện,vấn đề nảy sinh đến khi đông đảo công
chúng biết được qua các phương tiện truyền thông thì
hợp thời là việc cơng bố,việc xã hội hóa sự kiện,vấn
đề ấy vào thời điểm nào có lợi nhất cho chủ thể truyền
thông cũng như công chúng xã hội.
 Thông tin phải trung thực,đúng bản chất sự kiện,đảm
bảo với lợi ích chính trị,dân tộc và xã hội.Tính trung
thực được thể hiện ở các cấp độ sau:
o Sự kiện phải được thơng báo xác thực,đúng bản
chất,quy mơ của nó,khơng “có bé xé ra to”,không

thêm thắt sự kiện làm cho thông tin bị sai lệch
o Sự kiện thông tin phải được đặt trong bối cảnh
tình hình và có tác động tích cực tới các mối quan
hệ xã hội hiện tại


 Thông tin đa dạng,phong phú,tránh một chiều.Nhu cầu
thông tin cũng như đời sống tinh thần của con người
không chấp nhận sự đơn điệu,nghèo nàn.Chính vì
thế,một ấn phẩm truyền thơng ln phải được cải
tiến,làm mới để kích thích nhu cầu tiếp nhận của công
chúng.
 Thông tin phải định hướng được dư luận xã hội.Đây
cũng là nhiệm vụ hàng đầu của truyền thơng đại chúng
nhằm phục vụ tiến trình phát triển kinh tế-xã hội.Bởi
nó có khả năng vận động nhân dân tham gia thực hiện
đầy đủ các chủ trương,chính sách của nhà nước;kêu
gọi nhân dân tập hợp tham gia giải quyết các vấn đề
liên quan đến lợi ích của đất nước,cộng đồng;từ đó
đảm bảo sự phát triển bền vững,khơng ngừng nâng
cao chất lượng cuộc sống.
 Thơng tin báo chí phải phù hợp với văn hóa,đảm bảo
tính nhân văn.u cầu này càng trở nên cấp thiết khi
chúng ta đang hội nhập sâu rộng với quốc tế và khu
vực.
Với bản tin Thời sự được lựa chọn để phân tích đã đảm bảo
được các yêu cầu trên đây:
 Bản tin Thời sự kéo dài khoảng 60 phút đã cập nhật và
cung đến cho khán giả những tin tức trên các lĩnh vực
chính trị-kinh tế-xã hội và cả tin tức nước ngồi.Thơng tin

được cập nhật kịp thời và nhanh chóng,đảm bảo sự mới mẻ
và hấp dẫn với những thông tin liên quan đến Hội nghị


trung ương Đảng lần thứ 12,Về xử lý vụ việc tòa nhà 8B Lê
Trực...đang được dư luận đặc biệt quan tâm.
 Lẽ dĩ nhiên,những thông tin cung cấp đến cho khán giả cả
nước là những thông tin trung thực,gần gũi,không “phóng
đại tơ màu” chỉ là những thơng tin rất thiết thực và đáng
chú ý như : Đoàn đại biểu ĐCSVN sang thăm Triều
Tiên,Tập trung phát triển khoa học-công nghệ...
 Thông tin được tổng hợp trong cả chương trình rất đa dạng
phong phú,từ trong nước cho đến nước ngoài: Chủ tịch
nước gặp mặt phong trào dân vận khéo toàn quân,Bạo lực
nghiêm trọng trước thềm bầu cử ở Thổ Nhĩ Kỳ;từ kinh tế
cho đến xã hội: 60% nợ xấu được hệ thống tín dụng tự xử
lý,Chưa tìm thấy 3 thuyền viên mất tích ngồi khơi Nhật
Bản.Đem đến cho khán giả truyền hình những cái nhìn đa
chiều,tồn cảnh cả tình hình trong nước và quốc tế.Hình
thức đưa tin cũng được thay đổi từ tin hình,tin lời làm cho
khán giả đỡ nhàm chán.
 Thơng tin trong chương trình đảm bảo tính định hướng dư
luận xã hội.Đặc biệt là các thông tin liên quan đến Hội nghị
ban chấp hành trung ương của ĐCSVN.Giúp cho công
chúng tham khảo về tình hình kinh tế,xã hội,an ninh quốc
phịng...của đất nước cũng như cơ cấu tổ chức bộ máy nhà
nước,quốc hội.Những vấn đề nòng cốt như quan điểm tiếp
tục phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ
nghĩa,xây dựng và bảo vệ Nhà nước Việt Nam xã hội chủ
nghĩa.

 Những tin tức được chương trình cung cấp đảm bảo phù
hợp với yếu tố văn hóa cũng như yêu cầu về nhân
văn.Chẳng hạn như tin Việt Nam lên án vụ khủng bố ở Thổ
Nhĩ Kỳ.Yếu tố văn hóa cần phải được đảm bảo,đặc biệt
trong điều kiện chúng ta đang hội nhập sâu rộng và chắc
chắn yếu tố văn hóa cũng sẽ bị du nhập nhưng quan trọng
là chúng ta cần phải gìn giữ yếu tố văn hóa-nhân văn truyền
thống,phù hợp với thuần phong mỹ tục của con người Việt
Nam.
2.Chức năng tư tưởng
Vai trị,vị trí của chức năng tư tưởng:
+Đây là chức năng xuyên suốt của báo chí
+Báo chí đi đầu trong việc giáo dục tư tưởng,lý tưởng xã
hội và con người
+Đặc thù chức năng tư tưởng của báo chí là tác động đối
với mỗi con người
+Báo chí làm tư tưởng qua thơng tin sự kiện.Nó khơng chỉ
thơng tin về sự kiện mà nó cịn bình luận về sự kiện đang
diễn ra
+Báo chí tuyên truyền tốt chủ nghĩa Mác,tư tưởng Hồ Chí
Minh và đường lối,chính sách của Đảng.Nhờ đó,mà chúng
ta có thể đẩy lùi được sự chống phá của các thế lực thù địch
Về yêu cầu cơ bản chức năng tư tưởng của báo chí:


 Báo chí phải là lực lượng xung kích đi đầu và góp
phần quan trọng vào việc tuyên truyền,giáo dục lý
tưởng xã hội

 Báo chí đi đầu và góp phần tích cực vào việc tuyên
truyền,giáo dục hệ tư tưởng của Đảng cộng sản Việt
Nam
 Báo chí với những đặc trưng thế mạnh của mình trong
hệ thống chính trị và gắn bó chặt chẽ với dư luận xã
hội
 Báo chí phải là binh chủng đi đầu,xung kích trong
cuộc đấu tranh chống tham nhũng,tích cực góp phần
làm lành hóa các quan hệ xã hội,bảo vệ hệ tư
tưởng,củng cố niềm tin của nhân dân vào hệ thống
chính trị
Với bản tin Thời sự trên đây:
 Báo chí được xây dựng là để nhằm phục vụ xã
hội.Vậy nên báo chí ln là lực lượng chủ chốt trong
việc tuyên truyền các chủ trương,chính sách của Đảng
và pháp luật của Nhà nước.Giám sát và định hướng dư
luận để cho công chúng được giáo dục về mọi mặt
thông qua các kênh truyền thông đại chúng,và đặc biệt
kênh nghe nhìn rất hiệu quả trong việc tiếp nhận của
cơng chúng.Chẳng hạn như các bản tin về dịch sốt
xuất huyết được cung cấp sẽ giúp cho mọi người có
những biện pháp phòng chống dịch bệnh dễ lây lan


 Báo chí là cơng cụ để thực hiện nhiệm vụ chính
trị.Cho nên thật dễ hiểu khi báo chí trở thành lực
lượng xung kích hàng đầu trong việc tuyên truyền,giáo
dục hệ tư tưởng của Đảng cộng sản Việt Nam.Chương
trình Thời sự khảo sát trên đây là một minh chứng cho
vấn đề này.Khoảng gần 2/3 chương trình được dành

cho các bản tin về Hội nghị lần thứ 12 của Ban chấp
hành Trung ương Đảng.Không chỉ trong bản tin được
lựa chọn khảo sát mà bất cứ chương trình Thời sự nào
cũng tập trung phần lớn thời lượng để đưa những tin
tức về hoạt động của Đảng và Chính phủ
 Báo chí phải gắn bó với đời sống xã hội và đặc biệt là
dư luận xã hội.Bởi vì nguồn sống của báo chí chính là
xã hội.Báo chí phải lắng nghe và phản ánh tiếng nói
của nhân dân lên các sản phẩm truyền thơng.Nếu báo
chí khơng phản ánh đời sống của nhân dân thì báo chí
sẽ chỉ là một cỗ máy được cài đặt để thực hiện phục
vụ chính trị
 Báo chí cũng đóng vai trò then chốt trong việc khai
phá và đưa ra ánh sáng những vụ tham những khổng
lồ.Mà chỉ tới khi báo chí vào cuộc thì mọi chuyện mới
được phanh phui.Cho thấy vai trị cốt cán của báo chí
truyền hình trong việc đấu tranh chống tham nhũng
cũng như củng cố hệ tư tưởng chính trị.Vì chỉ khi
“mắt thấy tai nghe” thì thông tin mới được người xem
xác nhận


II.Chương trình Chuyển động 24h

Chương trình bao gồm những chuyên mục sau:
 Phần tiêu điểm mang tên Chòng chành con đường đến
trường
 Phần dự báo thời tiết
 Phần tin tức
o Chưa có quyết định chính thức về tăng lương cho

cơng chức
o Giải tỏa hộ dân sống ven rạch TP.HCM
o Cụm tin 24s:
 Người dân tại Xala sẽ được đền bù 70%
phương tiện bị cháy
 13% trẻ em Việt Nam thiếu vitamin A
 TP.HCM: bệnh chân tay miệng diễn biến
phức tạp


Những gương mặt khởi nghiệp thành công
Vụ nổ ở Thiên Tân,Trung Quốc
Nga can thiệp sâu vào Syria
Cụm tin 24s:
 HQ:Bệnh nhân Mers cuối cùng có phản ứng
dương tính trở lại
 TQ bắt giữ ngà voi,sừng tê giác nhập lậu
 IS là nghi can số một trong vụ đánh bom kép
tại thủ đơ Ankara,Thỗ Nhĩ Kỳ
o Người sống sót kể lại giây phút kinh hoàng xảy
ra vụ đánh bom ở Thổ Nhĩ Kỳ
o Hiện tượng băng tan chảy ở Nam cực
 Phần cặp lá u thương
 Phân thơng tin văn hóa-thể thao
o
o
o
o

Chuyển động 24h,chương trình được lựa chọn khảo sát vào 11

giờ 15 phút ngày 13 tháng 10 năm 2015.Đây là một chương
trình hồn tồn mới mẻ và mang tính tổng hợp cao.Chương trình
bao gồm các chuyên mục như tiêu điểm,dự báo thời tiết,tin
tức,việc tử tế,cặp lá yêu thương và cả những thơng tin văn
hóa,thể thao.Có thể nói,đây là một chương trình tổng hợp được
nhiều bản tin,chuyên mục trong một khung thời gian vào khoảng
30 đến 45 phút.Một diễn đàn mở cung cấp cho khán giả nhiều
góc nhìn mới mẻ và hấp dẫn.Theo lời của Phó thủ tướng Vũ Đức
Đam đã chia sẻ: “Chuyển động có nghĩa là khơng nên, khơng
thể và không được đứng yên... Tương tác không chỉ là nhìn nhận
vấn đề theo một chiều mà là nhiều chiều để có thể nhìn đúng,
nhìn trúng vấn đề... Và một trong các mục tiêu mà 'Chuyển động


24h' đưa ra là hiện đại nhất, ngang tầm với thế giới”.Chương
trình đã cung cấp những nội dung trên tất cả các mặt của đời
sống xã hội.Được dẫn dắt bởi đội ngũ biên tập viên thông
minh,nhanh nhạy,tạo hứng thú cho người xem trong một không
gian đối thoại đa chiều: dưới quan điểm của khán giả,dưới góc
nhìn của nhà báo cùng những phân tích của giới chun
mơn.Tuy nhiên,nhiều vấn đề được đưa ra gây tranh cãi như vụ
việc tìm ra tuổi thật của cầu thủ Công Phượng hay vụ việc người
dân đánh chết những người trộm chó đã gây xơn xao dự luận
Chương trình đảm bảo thực thi đầy đủ được tính quản lý,giám
sát và phản biện xã hội(Tuy nhiên như đã nói ở trên,chương
trình này cũng có các chức năng khác như thơng tin-giao tiếp
hay khai sáng-giải trí...Nhưng để tiện cho q trình phân tích,bài
phân tích được sâu và tránh trùng lặp nên chỉ chú trọng vào phân
tích chức năng nổi bật nhất của chương trình đó là chức năng
quản lý,giám sát và phản biện xã hội).Chuyển động 24h đã làm

tròn trách nhiệm với chức năng quản lý,giám sát và phản biện xã
hội.Một chương trình lần đầu tiên nói lên những góc khuất trong
xã hội về cộng đồng người đồng tính khơng được sống thật với
bản thân hay các trường học khơng có nhà vệ sinh cho các em
nhỏ trong chuyên mục tiêu điểm.Bám sát cuộc sống thực tiễn để
phản ánh kịp thời và cung cấp những thông tin mới mẻ nhất đến
cho khán giả.Cũng chính nhờ chương trình mà nhiều vụ việc che
giấu được phát giác,gióng một chng cảnh tỉnh cho người dân
luôn cảnh giác,tránh bị lừa bịp như các cơ sở sản xuất lén xả
nước thải ra sông,phát hiện cơ sở sản xuất bánh trung thu giả tại


Hà Nội hay khơng nên tin vào trị lựa bịp của những tên đạo
trích lấy danh nghĩa Bác Hồ để lơi kéo nhân dân...
Chuyển động 24h có vai trị cốt cán trong việc quản lý,giám sát
và phản biện xã hội.
3.Chức năng quản lý,giám sát và phản biện xã hội sẽ được phân
tích trong chương trình Chuyển động 24h trên đây:
Vai trị,vị trí của chức năng quản lý,giám sát và phản biện xã
hội:
+Về quản lý xã hội: Vai trò tham gia quản lý xã hội của báo
chí trước hết bảo đảm dịng thơng tin hai chiều từ chủ thể và
khách thể quản lý,bảo đảm cho các quyết định quản lý được
thực thi trong thực tế
+Về giám sát xã hội: Giám sát có ý nghĩa rất quan trọng
trong việc bảo đảm cho hoạt động được thực hiện đúng mục
đích và đạt được hiệu quả tốt nhất trong điều kiện có thể ,theo
mục tiêu,chương trình kế hoạch đã đề ra
+Về phản biện xã hội: Phản biện xã hội là một phương thức
mới trong xã hội ta,thể hiện một tư duy mới.Phản biện xã hội là

nêu ra cái tiêu cực,cái chưa hoàn thiện để hoàn thiện,sửa đổi và
bổ sung.
Yêu cầu của chức năng quản lý,giám sát và phản biện xã hội:
 Đặc thù quản lý,giám sát,phản biện xã hội của báo chí:
đây chính là sự quản lý,giám sát và phản biện của


nhân dân.Do đó,tăng cường phản biện giám sát là tăng
cường quyền làm chủ của người dân.Muốn quản
lý,giám sát và phản biện tốt thì cần phải nâng cao dân
trí,vì dân trí là tiền đề của dân chủ
 Bộ máy công quyền mạnh,thể chế nhà nước mạnh,hệ
thống pháp luật phải minh bạch,rõ ràng.Phải có thể
chế quyền lực minh bạch dân chủ.Cán bộ cơng quyền
trong bộ máy phải có năng lực
Với chương trình Chuyển động 24h:
 Chuyển động 24h chính là diễn đàn để đưa tiếng nói
nhân dân lên sóng truyền hình.Nhân dân được trực
tiếp tham gia vào công việc quản lý,giám sát và phản
biện xã hội.Có rất nhiều chuyên mục trong Chuyển
động được nhân dân đóng góp và cung cấp thơng
tin,gửi gắm nguyện vọng của mình thơng qua chương
trình để cùng với báo chí quản lý xã hội.Ví dụ như các
vụ việc cơ sở sản xuất bánh trung thu giả,hay lò gạch
hoạt động trái phép ở Hải Dương làm hư hỏng nông
sản của bà con nơng dân...hay như các phóng sự trong
chun mục việc tử tế cũng được người dân cung cấp
cho chương trình.Để giúp cơng chúng có được cái
nhìn đúng đắn về vấn đề từ những người trong cuộc và
tiếng nói của dân chúng càng có ý nghĩa khi được báo

chí bảo hộ.
~ Trở lại với chương trình được lựa chọn khảo
sát.Cung cấp cho khán giả những thông tin được


mọi người quan tâm,chứa đựng giá trị nhân văn
đồng thời để làm cho xã hội ổn định và sung túc
hơn.Chẳng hạn như tiêu điểm Chòng chành con
đường đến trường hay các tin tức trong nước
được nhiều quan tâm: Giải tỏa những hộ sống ở
ven rạch tại TP.HCM,Những người có phương
tiện bị thiêu rụi trong vụ cháy ở khu đô thị Xala
sẽ được đền bù 70%...Hay chuyên mục Cặp lá
yêu thương kể về cuộc sống khốn khó của 2 em
nhỏ để mong sự trở giúp và ủng hộ từ cộng đồng
~ Nhân dân đã thực sự được nói lên ý kiến của
mình,những nguyện vọng trăn trở và suy nghĩ về
một vấn đề xã hội nào đó đã được Chuyển động
24h đi sâu vào giải quyết.Tiếp cận vấn đề ở một
góc độ rất khác và mới mẻ,làm cho công chúng
hứng thú tiếp nhận những thơng tin và những
phân tích xác đáng từ chương trình
 Ngồi việc nói thay tiếng nói của nhân dân mà Chuyển
động 24h còn là nhịp cầu nối để chuyển tải những chủ
trương,chính sách từ Đảng,Nhà nước đến nhân
dân.Phổ biến những tư tưởng hay giải thích để nhân
dân áp dụng một văn bản Luật mới.Trong chương
trình này có các tin tức như Chưa có quyết định tăng
lương chính thức,Những gương mặt doanh nhân khởi
nghiệp thành cơng...

III.Chương trình Giai điệu tự hào(GĐTH)


Các tiết mục được biểu diễn trong chương trình:
 Con kênh xanh xanh(của tác giả Ngô Huỳnh) : Biểu
diễn Đồng Lan - Thái Trinh
 Qua sông(của tác giả Phạm Minh Tuấn) : Biểu diễn
Nhóm mặt trời đỏ - Nhóm 4 chị em
 Đàn sáo Hậu Giang(của tác giả Trần Long Ẩn) : Biểu
diễn Quang Linh
 Anh ở đầu sông,em cuối sông(của tác giả Phan Huỳnh
Điểu) : Biểu diễn Đức Long-Khánh Linh
 Bài ca đất phương Nam(của tác giả Lư Nhất Vũ-Lê
Giang) : Biểu diễn Phương Mỹ Chi
Chương trình được lựa chọn khảo sát là chương trình GĐTH
tháng 5 năm 2015 với chủ đề Bài ca đất phương Nam.Đây là
một chương trình âm nhạc rất có ý nghĩa khi cho phổ biến và


trình bày lại những nhạc phẩm “bài ca đi cùng năm
tháng”,những bài nhạc được gắn chặt và in sâu trong lòng các
thế hệ của người dân Việt Nam.Nhưng được hòa âm lại mới mẻ
và trình bày bởi các ca sĩ thuộc thế hệ trẻ,với mục đích nhắm
vào giới trẻ yêu thích và gắn bó với những sáng tác âm nhạc bất
hủ.Điểm đặc biệt của chương trình là phần bình luận của hai bên
hội đồng nghệ thuật trẻ tuổi cũng như lão thành để thấy được
những cảm nhận,suy nghĩ hay những tâm sự của họ gắn bó với
bài hát,với hồn cảnh lịch sử của dân tộc.Điểm mới của chương
trình này là thay chiếc “bình mới”(hịa âm,dàn dựng,giọng hát...)
cho “rượu cũ”(nhạc phẩm bất hủ).Tuy nhiên,sự thay đổi chưa

được hồn chỉnh mà cịn nửa vời,khiến cho khán giả lão thànhnhững người gắn bó với ký ức khơng hài lịng;đồng thời làm cho
khán giả trẻ không thỏa mãn khi họ chịu sự áp đặt lối mòn tư
tưởng thẩm định nghệ thuật của những người lớn tuổi.Bên cạnh
đó,một chương trình ý nghĩa như vậy, tun truyền lại các ca
khúc cách mạng bất hủ mà lại được phát sóng từng số theo tháng
thì thật là ít ỏi.Sự ỷ lại,khơng chịu tìm tịi,sáng tạo cũng là một
điểm trừ cho các chương trình truyền hình thực tế ở Việt
Nam.Chủ yếu các chương trình truyền hình thực tế đều được
mua bản quyền và áp dụng lại một cách sơ cứng mà khơng có sự
biến đổi linh hoạt và gần gũi
Chương trình này được lựa chọn để phân tích hai chức năng cịn
lại là khai sáng-giải trí và kinh tế-dịch vụ.Về chức năng khai
sáng-giải trí thì GĐTH đã thực hiện nhiệm vụ khai sáng-giải trí
trong lĩnh vực âm nhạc.Cịn chức năng kinh tế-dịch vụ được


thực hiện từ việc quảng cáo,đặc biệt quảng cáo cho nhà tài trợ
chính là hãng sâm Alipas cũng như là việc nhắn tin bày tỏ tình
cảm với tác phẩm âm nhạc mà mình yêu quý với 500đồng một
tin nhắn.Sau đây là phần phân tích cụ thể:
4.Chức năng khai sáng-giải trí
Vai trị,vị trí của chức năng khai sáng và giải trí:
+Các sản phẩm truyền thơng góp phần nâng cao dân trí và
phát huy các giá trị văn hóa của dân tộc cũng như giao lưu,tiếp
thu tinh hoa văn hóa của thế giới,phục vụ sự nghiệp phát triển
đất nước,chấn hưng dân tộc.Giúp cho cơng chúng của báo chí
được nâng cao hiểu biết,lưu giữ và bảo tồn những giá trị cổ
truyền của dân tộc để trao truyền cho các thế hệ mai sau
+Đồng thời,báo chí cịn có vai trị đem lại đời sống tinh
thần phong phú cho khán giả bằng các chương trình giải trí hữu

ích.Giá trị giải trí là cần thiết đối với mỗi con người và báo chí
thực hiện nhiệm vụ kết nối xã hội,mang đến cho mọi người một
cuộc sống tốt đẹp và hướng tới những giá trị nhân văn
Yêu cầu của chức năng khai sáng-giải trí:
 Báo chí với nhiệm vụ khai sáng:
o Đại chúng hóa các giá trị văn hóa
o Kích thích năng lực sáng tạo,thiết lập các giá trị
mới cho cộng đồng
o Tiếp thu và biến đổi các giá trị văn hóa tinh túy
o Tham gia giới thiệu,quảng bá những giá trị cổ
truyền


o Phê phán thói hư tật xấu,đấu tranh chống các biểu
hiện phi văn hóa,đi ngược lại thuần phong mỹ tục
o Giao lưu văn hóa với các dân tộc trên thế giới
 Báo chí với nhiệm vụ giải trí:
o Tạo điều kiện cho công chúng sử dụng thời gian
rảnh rỗi hợp lý,cân bằng tâm lý
o Chương trình giải trí phải mới mẻ,hấp dẫn,tránh
trùng lặp,mang tính đại chúng cao
o Cần phải có tính sáng tạo cũng như bản sắc Việt
trong các chương trình giải trí
o Gắn việc giới thiệu các giá trị mới bên cạnh việc
lưu giữ những giá trị cổ truyền
Với chương trình lựa chọn:
 Giai điệu tự hào là một chương trình ca nhạc mang
đậm dấu ấn giải trí và văn hóa.Nó mang tới cho khán
giả những giá trị văn hóa cổ truyền thơng qua những
bài nhạc sử bất hủ,mong muốn những bài hát được

vang mãi từ thế hệ này qua thế hệ khác và trao truyền
lại cho các thế hệ mai sau.Mục đích của việc làm mới
các ca khúc ấy bằng việc hòa âm mới hay ca sĩ mới là
nhằm mục đích được giới trẻ nhiệt tình đón nhận
những tác phẩm âm nhạc giá trị đó.Những bài hát như
Hị kéo pháo,Tiến lên chiến sĩ đồng bào,Năm anh em
trên một chiếc xe tăng được phối rock,rap là cũng
nhằm mục đích như vậy.Bên cạnh đó,khơng chỉ lưu
giữ những giá trị cổ truyền của dân tộc ta mà còn là sự


phổ biến đến khán giả Việt tinh hoa văn hóa thế
giới.Trong chương trình GĐTH số tháng 9 năm 2015
với chủ đề Thời thanh niên sôi nổi giới thiệu những
nhạc phẩm lời Nga hoặc Nga lời Việt đã gắn bó với
bao nhiêu thế hệ của người Việt Nam
 Nhiệm vụ giải trí trên truyền hình ln được đảm
đương với trọng trách cao.Bởi đây là phương tiện dễ
dàng thực hiện các chương trình giải trí thơng qua
hình thức cả nghe nhìn lẫn tương tác.Ví dụ như báo
giấy chỉ có những chun mục như giải đố,chuyện
cười;báo phát thanh thì âm nhạc có thể nghe qua
radio;cịn truyền hình sẽ đảm nhiệm được đầy đủ các
cơng việc kể trên.Những chương trình giải trí vừa có
giá trị âm nhạc,lịch sử,nhân văn thì nên cần lưu giữ và
mở rộng
5.Chức năng kinh tế-dịch vụ
Vai trị,vị trí của chức năng kinh tế-dịch vụ:
+Trong điều kiện nền kinh tế thị trường thì báo chí được
coi là một hàng hóa đặc biệt nên nó cũng sẽ có chức năng kinh

tế-dịch vụ
+Trong chức năng kinh tế-dịch vụ,quảng cáo là vấn đề có ý
nghĩa quan trọng .Có hai quan điểm được đưa ra:
~ Quan điểm một cho rằng,quảng cáo trên các sản phẩm
báo chí khơng phải là chức năng xã hội,mà là việc làm thêm,làm
kinh tế qua hợp đồng.


~ Quan điểm thứ hai thì cho rằng,đăng tải thơng điệp quảng
cáo là chức năng xã hội của báo chí.Trong một cuộc thăm dò ý
kiến của hơn 1000 nhà báo thì 92% cho rằng quảng cáo có là
chức năng xã hội của báo chí.Quan điểm dựa trên những lý do
sau:
>Một là,quảng cáo là nhu cầu sống còn,nhu cầu phát
triển của chính bản thân nền kinh tế thị trường sản xuất hàng hóa
trong điều kiện khoa học-cơng nghệ phát triển.
>Thứ hai,chính các cơ quan báo chí cũng cần có
nguồn thu từ quảng cáo để tự hạch toán,trang trải thu-chi,là
nguồn lợi tức của các cơ quan báo chí
>Thứ ba,việc nhận thức quảng cáo là chức năng xã hội
của báo chí,trước hết là để thực hiện nó một cách có nguyên tắc
và chuyên nghiệp
>Bên cạnh đó,nguồn thu từ quảng cáo khơng cịn là
phụ thu mà đã trở thành nguồn thu chính,căn bản và lâu dài
u cầu của thơng điệp quảng cáo:
 Tính xác thực của thơng điệp bảo đảm lợi ích của
doanh nghiệp,khách hàng-công chúng truyền thông
 Phù hợp với quy tắc xã hội,đạo lý dân tộc và đạo đức
công đồng,giá trị văn hóa và quan niệm giá trị văn hóa
của nhân dân

 Phù hợp với quan điểm,chủ trương,chính sách và luật
pháp của Đảng và Nhà nước;tuân thủ luật quảng cáo
và các ngun tắc hoạt động của báo chí
Với chương trình GĐTH:
 Bất cứ một chương trình nào phát sóng trên truyền
hình đều được đan cài với các phần quảng cáo đan
xen.Lý do thì như đã phân tích ở trên,quảng cáo cũng
được coi là chức năng xã hội của báo chí,là nguồn thu
nhập cho các cơ quan báo chí.Vậynên việc cho đăng
tải quảng cáo để thu lợi nhuận là điều dễ hiểu.Đặc biệt
hơn nữa với các chương trình truyền hình thực tế ln
có các nhà tài trợ đồng hành cùng với chương trình,ví
dụ hãng Oppo đồng hành cùng The remix,FPT shop
đồng hành cùng Gương mặt thân quen thì hãng Sâm
Alipas đồng hành cùng chương trình Giai điệu tự hào
 Chuyên mục quảng cáo trên truyền hình cịn dày
đặc,nhiều nội dung quảng cáo khơng phù hợp với trẻ
em,dễ gây kích động và hướng dẫn trẻ con làm theo
những hành vi bạo lực.Bên cạnh đó,cần phải chú ý đến
yếu tố văn hóa cũng như phù hợp với các nguyên tắc
khác của báo chí
IV.Kết luận:
Những chức năng cơ bản của báo chí có mỗi quan hệ chặt
chẽ,bổ sung cho nhau tạo thành những mắt xích cho một hệ
thống hoàn chỉnh.Nằm trong sự tác động qua lại thường


xuyên,các chức năng này được thực hiện bằng các hình thức

khác nhau.Do đó,vai trị thực tế của báo chí trong xã hội chỉ
được hình dung đầy đủ khi hoạt động của nó được xem xét như
một q trình tập thể,hệ thống tổng hợp,khi các kết luận và kết
quả của nó là kết luận và hoạt động của các loại hình và phương
thức của hệ thống báo chí thống nhất.Việc tách ra và phân tích
các chức năng báo chí về mặt lý luận chỉ có ý nghĩa khi người ta
hiểu đủ hơn mối quan hệ thống nhất giữa chúng và từ đó sử
dụng có hiệu quả hơn mối quan hệ đó vào thực tiễn của hoạt
động báo chí.
Trên đây là phần phân tích và tìm hiểu về các chức năng cơ bản
của báo chí.Mỗi một sản phẩm báo chí sẽ thực hiện được các
chức năng cơ bản như chức năng thông tin-giao tiếp,chức năng
tư tưởng,chức năng khai sáng-giải trí,chức năng quản lý,giám
sát và phản biện xã hội và chức năng kinh tế-dịch vụ.Tuy
nhiên,tùy vào từng chương trình mà mức độ thể hiện chức năng
đó có rõ nét hay khơng rõ nét.Báo chí thực hiện các chức năng
trên cũng vì cơng chúng báo chí,nhằm mang đến những sản
phẩm báo chí chất lượng đến với khán giả.

Phụ lục
I.Chương trình Thời sự

Trang 2

II.Chương trình Chuyển động 24h

Trang 10


III.Chương trình Giai điệu tự hào

Trang 16

IV.Kết luận

Trang 24