Chủ động và tích cực hội nhập kinh tế quốc tế

Trải qua gần 50 năm kể từ khi Đảng xác định xây dựng con đường xã hội
chủ nghĩa, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng mở ra đúc kết lại những
thành quả đã đạt được và một lần nữa khẳng định lại định hướng xã hội chủ nghĩa
trong phát triển kinh tế thị trường ở nước ta trong quá trình thực hiện 2006-2011.
Đất nước bước vào thời kì đổi mới, nền kinh tế quốc dân có nhiều thay đổi, đây
là lúc Việt Nam cần phải “chủ động và tích cực hội nhập kinh tế quốc tế”.
Kể từ đại hội lần thứ VI đề ra những đường lối đổi mới, đất nước ta đã có
những đổi thay nhất định trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Đặc biệt, nước
ta đã bỏ chế độ quan liêu bao cấp để trở thành nước có nền kinh tế thị trường theo
định hướng xã hội chủ nghĩa. Bên cạnh đó, việc mở rộng hợp tác và quan hệ quốc
tế giúp nước ta phát triển với tốc độ nhanh hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, đối diện
với thuận lợi vẫn có những khó khăn, thách thức to lớn. Diễn biến trong nước và
quốc tế có nhiều biến động ảnh hưởng đến công cuộc đổi mới của đất nước.
Xu hướng hội nhập và tồn cầu hóa kinh tế trở thành xu thế khách quan
thời đại, tạo ra nhiều cơ hội và khó khăn. Khoa học- cơng nghệ phát triển, chiến
tranh khu vực gây nhiều hệ lụy khó lường, các thế lực thù địch tìm cách chống
phá Đảng, nền kinh tế có nhiều khởi sắc nhưng phát triển không đồng đề,… Các
vấn đề nhức nhối đòi hỏi dân tộc ta lúc này phải tranh thủ thời cơ, vượt qua thách
thức và ra sức đổi mới toàn diên trên mọi mặt, sớm đưa đất nước bước ra khỏi
tình trạng lạc hậu và kém phát triển hơn so với đất nước khác.
Trong bối cảnh đó, Đại hội đại biểu tồn quốc lần thứ X của Đảng đã được
triệu tập. Từ ngày 18 đến 25-4-2006, Đại hội khai mạc với sự tham dự của 1.176
đại biểu đại diện cho hơn 3,1 triệu đảng viên trong cả nước.
Đại hội X của Đảng được coi là dấu mốc quan trọng trong tiến trình đẩy
mạnh cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa bởi lẽ q trình cơng nghiệp hóa hiện đại
hóa là một phần quan trọng của nền kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa. Nội dung
“chủ động và tích cực hội nhập kinh tế quốc tế” là một trong các lĩnh vực chủ yếu
của nội dung mới trong thành tố thứ ba chủ đề Đại hội X về “đẩy mạnh tồn diện
cơng cuộc đổi mới”. Trên cơ sở phân tích, đánh giá tình hình đất nước, tự phê

bình về những sai lầm khuyết điểm, đổi mới tư duy lý luận, Đại hội đề ra đường
lối đổi mới.
Sự ra đời và phát triển của kinh tế thị trường ngành càng mạnh đòi hỏi phải
mở rộng các thị trường quốc gia, hình thành thị trường khu vực và quốc tế thống
nhất. Đây là động lực chủ yếu thúc đẩy q trình hội nhập kinh tế quốc tế nói
riêng và hội nhập quốc tế nói chung. Hội nhập kinh tế quốc tế là một xu thế tất
yếu. Và Việt Nam cần phải chủ động tham gia để đạt được lợi ích kinh tế cho dân
tộc.
Quá trình hội nhập sẽ giúp Việt Nam mở rộng thị trường để thúc đẩy
thương mại và các quan hệ kinh tế quốc tế khác, từ đó thúc đẩy tăng trưởng và
phát triển kinh tế-xã hội, tạo động lực thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, từ đó
nâng cao hiệu quả và năng lực cạnh tranh của các sản phẩm và doanh nghiệp. Hội
nhập kinh tế quốc tế cịn giúp nâng cao trình độ của nguồn nhân lực và nền khoa
học công nghệ quốc gia nhờ hợp tác giáo dục-đào tạo và nghiên cứu khoa học với
các nước tiên tiến. Từ đó làm tăng cơ hội cho các doanh nghiệp trong nước tiếp
cận thị trường quốc tế, làm tăng hạng kinh tế của nước ta trên bảng xếp hạng tồn
cầu. Và chỉ có hội nhập kinh tế quốc tế, nước ta mới có động lực và điều kiện để
tiếp tục hướng tới xây dựng xã hội chủ nghĩa. Tuy nhiên, hội nhập không chỉ đưa
lại những lợi ích, trái lại, nó cũng đặt các nước trước nhiều bất lợi và thách thức.
Ðể chủ động và tích cực hội nhập kinh tế quốc tế, Nghị quyết Ðại hội X
của Ðảng chỉ rõ: "Tiếp tục đổi mới thể chế kinh tế, rà soát lại các văn bản pháp
quy, sửa đổi, bổ sung, hoàn chỉnh hệ thống pháp luật bảo đảm tính đồng bộ, nhất
quán, ổn định và minh bạch". Đó chính là cải thiện mơi trường đầu tư; thu hút các
nguồn vốn FDI, ODA, đầu tư gián tiếp, tín dụng thương mại và các nguồn vốn
khác.
Nghị quyết Ðại hội X của Ðảng cũng chỉ rõ: Tinh thần tích cực hội nhập
kinh tế quốc tế là "phát huy vai trị chủ thể và tính năng động của doanh nghiệp
thuộc mọi thành phần kinh tế trong hội nhập kinh tế quốc tế, xúc tiến mạnh thương
mại và đầu tư, phát triển thị trường mới, sản phẩm mới và thương hiệu mới". Điều

này sẽ khuyến khích các doanh nghiệp Việt Nam hợp tác, liên doanh với doanh
nghiệp nước ngoài và mạnh dạn đầu tư ra nước ngồi.
Có thể thấy rằng, chủ động và tích cực hội nhập kinh tế mà Nghị quyết Ðại
hội X của Ðảng nêu ra đã có sự đổi mới. Trong chủ động có tích cực, và ngược
lại trong tích cực có sự chủ động. Ðó là mối quan hệ biện chứng được thể hiện
một cách nhất quán từ đổi mới thể chế kinh tế đến từng doanh nghiệp thuộc mọi
thành phần kinh tế.
Với chủ trương đường lối và quyết sách đúng đắn của Đảng, đất nước đã
thoát khỏi khủng hoảng kinh tế - xã hội, tạo ra tiền đề cần thiết cho giai đoạn phát
triển mới của đất nước. Các xu thế hịa bình, tồn cầu hóa, dân chủ hóa của thời
đại ngày càng được củng cố và tăng cường, là một trong những nước nằm trong
khu vực châu Á - Thái Bình Dương đang phát triển năng động với tốc độ cao.
Bước đột phá mới là Việt Nam đã tham gia Hiệp định thương mại tự do ASEAN
(AFTA) và ký Hiệp định thương mại song phương với Mỹ năm 2001, gia nhập
một loạt các cơ chế đa phương quan trọng. Từ thành tựu Việt Nam ra khỏi nhóm
các nước thu nhập thấp từ năm 2008, tính đến nay, quy mô GDP tăng theo từng
năm, nổi bật nhất là năm 2020 đạt 342,7 tỉ USD giúp nước ta trở thành nền kinh
tế lớn thứ tư trong ASEAN. Các doanh nghiệp nước ngoài liên tục đầu tư vốn vào
các dự án lớn ở nước ta, đem đến cơ hội việc làm cho hàng nghìn người. Chất
lượng cuộc sống nhân dân được cải thiện nhờ vào việc thay đổi nền kinh tế thị
trường kịp thời. Tuy nhiên, vẫn cịn khơng ít khó khăn bên cạnh những thành tựu
đạt được.
Đã hơn 15 năm trôi qua kể từ ngày Đại hội thứ X diễn ra, đất nước ngày
càng phát triển, thế giới đang bước vào guồng quay kĩ thuật – công nghiệp. Nước
ta nhất định phải trở thành nước phát triển công nghiệp hóa- hiện đại hóa theo
hướng hiện đại có nền kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa. Có như vậy, đời sống
nhân dân mới được cải thiện, đúng với tâm nguyện của Đảng và chủ tịch Hồ Chí
Minh về một đất nước “dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn
minh”.