Quản lý xã hội về phòng, chống tệ nạn ma túy ở thành phố bắc ninh, tỉnh bắc ninh hiện nay

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

HỌC VIỆN CHÍNH TR QUỐC GIA
HỒ CHÍ MINH

HỌC VIỆN BÁO CHÍ VÀ TUYÊN TRUYỀN

QUẢN LÝ XÃ HỘ V
T

ỞT À

Ố

C

, CHỐNG TỆ NẠN
T

C

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC

năm 2020

ỆN NAY


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

HỌC VIỆN CHÍNH TR QUỐC GIA

HỒ CHÍ MINH

HỌC VIỆN BÁO CHÍ VÀ TUYÊN TRUYỀN

QUẢN LÝ XÃ HỘ V
T

ỞT À

Ố

, CHỐNG TỆ NẠN

C

T

C

ỆN NAY

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
NGÀNH: CHÍNH TR HỌC
MÃ SỐ: 7 31 02 01

gườ hướng dẫn khoa học
gười thực hiện

T

V T

T

: NGUYỄN VÂN ANH

năm 2020


LỜI C M ĐO
Tơ x n cam đoan khóa luận “
l công
c u đ c lậ c a

ng ô

ướ

ự hướng ẫn c a TS.

nh ngh n

Thu Quyên.

Các thông tin, số liệu mà tôi sử dụng là dẫn ch ng ch ng minh cho các luận
đ ểm trong khóa luận là trung thực. Các trích dẫn trong khóa luận được trích
dẫn theo nguồn tài liệu trong danh mục tài liệu tham khảo. Tơi xin chịu mọi
trách nhiệm về khóa luận tốt nghiệp c a mình.

Hà N i, ngày

tháng

năm 2020

TÁC GIẢ KHĨA LUẬN


LỜI CẢM Ơ
Để ho n h nh đề tài “
” làm khóa luận tốt nghiệ đại

hi

học, bên cạnh sự cố gắng và nỗ lực c a bản thân, em còn nhận được sự giúp
đỡ, hỗ trợ từ g a đ nh hầy cơ và bạn bè Đây chính là nguồn đ ng lực to lớn
để em ho n h nh được khóa luận c a mình.
Em xin chân thành cảm ơn các hầy cô g áo Khoa

h nước và Pháp

luậ đã ạo đ ều kiện g ú đỡ cho em trong suốt q trình thực hiện khóa luận
tốt nghiệp.
Đặc biệt, em xin gửi lời cảm ơn chân h nh v
v n hướng dẫn – T

V Thị Thu

âu ắc nhất tới giảng

uy n đã định hướng hướng dẫn và chỉ

bảo tận tình giúp khóa luận c a em ngày càng hồn thiện.
Và cuối cùng, em xin gửi lời cảm ơn đến g a đ nh bạn bè đã luôn ng
h

g ú đỡ và tạo đ ều kiện tốt nhấ để em hồn thành khóa luận tốt nghiệp

c a mình.
Do thời gian có hạn và những hạn chế c a bản thân trong q trình
nghiên c u và viết khóa luận, chắc chắn khơng thể tránh khỏi những thiếu sót.
Em rất mong nhận được các ý kiến đóng gó và chỉ bảo c a các thầy, cơ giáo
để bài khóa luận c a m nh được hoàn thiện hơn
Em xin chân thành c

ơ !
Hà N i, ngày

tháng

Sinh viên

ă 2020


DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
Đ D
LĐT &X
Nxb

:H

đồng nhân dân

Lao đ ng - Thương b nh v Xã h i
h xuấ bản

TNMT

: Tệ nạn ma úy

UBND

: Ủy ban nhân dân


MụC LụC

MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
C ươ

1: M

Ố

ĐỀ LÝ LUẬN CỦA QUẢN LÝ XÃ H I

Ề

PHÒNG, CHỐNG TỆ NẠN MA TÚY .......................................................... 9

1.1. Khá n ệm đặc đ ểm c a uản l xã h

về h ng chống ệ nạn

ma úy ..................................................................................................... 9
ung

1.2. Nguyên tắc, n

hương há

uản l xã h

về phòng,

chống ệ nạn ma úy .............................................................................. 16
C ươ
Ệ

2:
Ạ

C

M

IỆ

Ạ

Ả

Ở

I

P Ố

ẮC

C Ố

I

ẮC

I

..................................................................................................... 28
2

Các yếu tố ác đ ng đến quản lý xã h i về phòng, chống ệ nạn ma

úy

h nh hố ắc

2.2. Kế
úy
C ươ

nh ỉnh ắc

nh h ện nay .............................. 28

uả, hạn chế trong quản lý xã h i về phòng, chống ệ nạn ma

h nh hố ắc

3: P

Ơ

I

ỀP

ẮC I

nh ỉnh ắc

nh h ện nay v nguy n nhân. .. 39

IẢI P
,C Ố
ẮC I

Ệ
ỜI

Ạ
I

P
M

ma úy
2
úy

h nh hố ắc
ả

há

nh ỉnh ắc

ăng cường uản l xã h

h nh hố ắc

nh ỉnh ắc

C Ờ
Ở

Ả
P Ố

I .................................... 54

hương hướng ăng cường uản l xã h

Ế

ỀP

về h ng, chống ệ nạn

nh hờ g an ớ .................. 55
về h ng, chống ệ nạn ma

nh hờ g an ớ ........................ 57

Ậ .................................................................................................... 71
MỤC

I IỆ

M

ẢO


DANH MụC BảNG

ả

2.1. Bảng thống kê số hường có người nghiện ma úy v
ngh ện có hồ ơ uản l

n địa b n h nh hố

ắc

ố ngườ

nh g a đoạn

2015 - 2019 .......................................................................................... 32
ả

2.2. Bảng thống k
úy

hạm ma úy v các h nh v

n địa b n h nh hố ắc

á

h

khác về ma

nh g a đoạn 2015 – 2019 ................ 34


1
MỞ ĐẦU

1.
ện nay, ệ nạn ma úy đã v đang
nhân loạ

uốc g a

úy gây ác hạ

ân

h nh h ểm họa lớn c a o n

c n o ánh khỏ ảnh hư ng o TNMT gây a

n nh ều l nh vực: K nh ế ch nh ị văn hóa xã h

hờ nó c ng l m

ong những nguy n nhân l m há

a

đồng

nh g a ăng

hạm, gây mất an ninh trật tự, an tồn xã h i, kìm hãm sự phát triển kinh tế,
phá vỡ hạnh húc g a đ nh uy hố văn hóa đạo đ c ong đời sống xã h i
ảnh hư ng ngh m ọng đến ự n định

há

ển v

c Không những vậy ma úy c n h y hoạ

ường ồn c a cả ân

c khỏe đờ

ống vậ chấ v

nh hần c a bản hân ngườ ngh ện l m ảnh hư ng ớ cu c ống c a mỗ
c ng đồng ân cư,
nước. V vậy

h nh nguy cơ đe ọa ự há

h ng chống TNMT l m

h ng đầu không chỉ c a mỗ

uốc g a

ân

ển bền vững c a đấ

ong những nh ệm vụ uan ọng

c m c n l nh ệm vụ cao cả c a

c ng đồng uốc ế.
hận h c được ác hạ c a TNMT, để h ng ngừa ngăn chặn v đấu
tranh có h ệu uả về TNMT, ong những năm ua, Đảng v
ban h nh nh ều ch
ố

00

ương ch nh ách h ng chống TNMT như

Đ-TTg ng y 2 0 20

c a Th

ướng Ch nh

Ch ến lược uốc g a h ng chống v k ểm oá ma úy
2020 v
2

2 20

h nước a đã

định hướng đến năm 20 0”;

ghị

h

Vệ

uyế

ố

uyế định
ban h nh
am đến năm
-C

ng y

c a Ch nh h về ăng cường chỉ đạo công ác h ng chống

k ểm oá v ca ngh ện ma úy ong nh h nh mớ T n cơ

đó các cơ

uan nh nước có h m uyền đã ch cực xây ựng v ho n h ện hệ hống
văn bản há luậ về h ng chống TNMT như
ự, trong đó có m
Luậ

chương

ng uy định

h ng chống ma úy v Luậ

h ng chống ma úy; Xây ựng v

ửa đ

ửa đ

b

ung

luậ h nh

hạm về ma úy; Ban h nh
b

ung m

ển kha Chương

ố đ ều c a Luậ

nh h nh đ ng h ng,


2
chống ma úy; Chương

nh mục

đoạn 2006 - 2010, 2012 - 20
năm 2020,... V ệc

Kế hoạch

ng hể h ng chống ma úy đến
Ch nh

ị

ghị

nh h nh đ ng h ng chống ma úy cơng ác h ng

chống v k ểm ố ma úy
ma úy v

uốc g a h ng chống ma úy g a

ển kha hực h ện các Chỉ hị c a

uyế v các Chương
h c c a cán b

u

nước a đã đạ được kế

công ch c v đông đảo ngườ

uả nhấ định.

ân ong xã h

hận

về ác hạ c a

ệ nạn được nâng l n ấ nh ều đặc b ệ l nhận h c c a cán b

đảng v n về ách nh ệm va
đó, đã huy đ ng được
nhân ân ong xã h
ắc

lãnh đạo chỉ đạo h ng chống TNMT

o

c mạnh c a cả hệ hống ch nh ị v các ầng lớ

ham g a h ng chống TNMT.

nh là m t trong những vùng trọng đ ểm kinh tế c a Bắc B , là

cầu nối giữa các tỉnh phía Đơng Bắc với Hà N
Hồng, ỉnh c n l

v đồng bằng châu th sông

ụ đ ểm c a ấ nh ều các khu công ngh ệ , do vậy tỉnh có

vai trị rất quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế khu vực và quốc gia.
địa lý thuận lợi, nền kinh tế trong tỉnh ngày m t phát triển, mậ đ

Với vị

ân cư ng y c ng cao, xã h

nó chung v TNMT nó

nay có xu hướng g a ăng nhanh chóng đặc b ệ l

ng trong tỉnh hiện

h nh hố

ắc

nh gây

ảnh hư ng đến sự phát triển nhiều mặt c a th nh hố c ng như đời sống c a
ngườ
ắc

ân Do đó cơng ác phòng, chống T

T

th nh hố ắc

nh ỉnh

nh hiện nay là m t trong những việc làm vô cùng cần thiết và cấp

bách. T ong những năm ua, dưới sự chỉ đạo c a các cấp y đảng, ch nh
uyền địa hương, c a các ban ng nh đo n hể h nh hố ắc
đ ng

nh đã ch

ch cực hực h ện ch c năng nh ệm vụ c a m nh heo uy định c a

há luậ ; uản l có h ệu uả cơng ác h ng chống TNMT
hố hợ vớ các ch

hể có ch c năng uy n

n địa b n

uyền vận đ ng đấu

anh

h ng chống TNMT vớ những đố ượng l n uan đến ngh ện ma úy; c ng
vớ sự tham gia tích cực c a quần chúng nhân dân, cơng tác phịng, chống
TNMT

th nh hố

ắc

nh ỉnh

ắc

nh những năm ua đã hu được

những kết quả đáng kh ch lệ. Tuy nhiên, ong những năm gần đây, TNMT
th nh hố

ắc

nh ỉnh

ắc

nh

n b ến ấ

h c ạ

h ện đang có xu


3
hướng g a ăng v
hóa - xã h

ấ khó để k ểm oá , gây ảnh hư ng xấu đến đờ ống văn

an n nh ậ ự c a o n h nh hố.

Xuất phát từ những lý do nêu trên, tơi lựa chọn đề tài: “
phịng, ch ng

n lý xã h i

t

hi n

nay l m đề tài khóa luận ố ngh ệ ng nh Ch nh ị học chuy n ng nh uản
l xã h

cho m nh vớ mong muốn đề

h ng chống TNMT ừng bước đ y l
hố ắc

nh ỉnh ắc

2

gó

hần n o đó v o mặ

TNMT ong đờ ống xã h

nh nói riêng v

nước V ệ

ận

th nh

am nó chung.

iên
về phịng, chống TNMT nó

Quản lý xã h

phịng, chống ệ nạn xã h

ng v

uản lý xã h

về

nó chung là m t trong những n i dung quan

trọng, nhận được sự quan tâm c a nhiều nhà nghiên c u. Trong thời gian qua,
ấ nh ều các nh khoa học các nh chuy n môn ngh n c u n
ướ các góc đ khác nhau: Luậ học Xã h

nước
đề

Các cơng

học Tâm l học

ung n y
uản l nh

nh ngh n c u n y đã được các ác g ả công bố ướ

ạng

khoa học ách chuy n khảo chuy n đề luận án luận văn các b

vế

đăng ong các ạ ch , như
- ách “

” c a ác g ả guy n Xuân

m v T ần Văn Luyện o Nxb Công an nhân ân xuấ bản năm 2002
T ong cuốn ách n y đã chỉ a những ác hạ khôn lường c a h ểm họa ma
úy

n cơ

đó các ác g ả đã nhận định khó khăn hách h c ong uá

nh đấu anh vớ h ểm họa ma úy.
- ách “

”c a

guy n Xuân

m T

hạm Đ nh Khánh T

xb Công an nhân ân năm 200
TNMT cờ bạc mạ

âm

n hương

những k nh ngh ệm đấu anh
vực nước a

n cơ

chống ệ nạn xã h

Công

guy n Thị K m L n o

nh đã chỉ a cơ

ện Xã h

ong hờ k h

há

l luận về

học đánh g á nh h nh v

h ng chống ệ nạn xã h

đó đã đề xuấ g ả

T

n hế g ớ , khu

ăng cường đấu anh h ng

nhậ k nh ế uốc ế.


4
- Đề

khoa học “
” c a ác g ả

guy n h ng ồng v V
đã ậ

ung đ

ng Vương năm 200

hân ch l m

T ong đề

n y ác g ả

hực ạng công ác đấu anh h ng chống

hạm về ma úy, nguy n nhân c a những ồn ạ hạn chế ừ đó hân ch
l m

những luận c khoa học cho các g ả
- Luận án Tiến

“

ư c v công tác phòng, ch ng ma túy

Vi t Nam trong th i kì h i nh
năm 20

há m ác g ả đưa a

” c a nghiên c u sinh Phan Thị Mỹ Hạnh

T ong luận án này, nghiên c u

nh đã l m

cơ

lý luận c a

quản l nh nước về phòng, chống ma túy

Việt Nam, chỉ ra kinh nghiệm

quản l nh nước về phòng, chống ma túy

m t số nước trên thế giới có thể

vận dụng vào Việ

am đánh g á hực trạng, chỉ ra những ưu đ ểm, hạn chế

và nguyên nhân c a nó, từ đó đề xuấ định hướng và các nhóm giải pháp nâng
cao hiệu quả quản l nh nước về phịng, chống ma túy

Việt Nam trong thời

kì h i nhập.
- Luận văn Thạc

Luật học Thực hi n pháp lu

ĩ

ực phòng,

ch ng ma túy, qua thực tiễn thành ph H

P

Hiển năm 20

lý luận về thực hiện pháp luật về

T ong luận văn

n cơ

” c a tác giả Nguy n Xuân

phòng chống ma túy, tác giả đã đánh g á hực trạng, hạn chế c ng như các uan
đ ểm, giả

há

ăng cường về cơng tác thực hiện pháp luậ

phịng, chống ma úy ong hờ g an ớ
- Luận văn Thạc

h nh hố Hải Phòng.

“

, ch ng t n n ma túy của

Chi cục phòng, ch ng t n n xã h i Hà N i hi
ồng

ong l nh vực

” c a ác g ả

guy n

ả được bảo vệ tại Học viện Báo chí và Tuyên truyền năm 20

Trong luận văn n y ác g ả đã làm rõ những vấn đề l luận v đánh g á hực
trạng quản l công ác h ng chống T
xã h

T c a Chi cục phòng, chống ệ nạn

luận văn chỉ a hương hướng v đề xuấ g ả

uản l công ác h ng chống T
Hà N i trong thời gian tới.

há

ăng cường

T c a Chi cục phòng, chống ệ nạn xã h


5
- Luận văn Thạc

“

,
” c a ác g ả T ần Văn

viện Báo chí và Tuyên truyền năm 20

T ong luận văn n y ác g ả đã l m

rõ những vấn đề lý luận về quản lý quản l xã h
o

Đ c h nh hố

cường quản l

ả được bảo vệ tại Học
về ệ nạn xã h

, từ đó chỉ ra dự báo v đề xuất giả

uản l xã h

về ệ nạn xã h

huyện

o

huyện
há

ăng

Đ c h nh hố

hời gian tới.
- Luận văn Thạc

“Qu

ư c v phòng, ch ng t n n xã h i

ịa bàn qu n Cầu Gi y, Thành ph Hà N i hi n nay” c a ác g ả T ần
ển được bảo vệ tại Học viện Báo chí và Tuyên truyền năm 20

a

T ong

luận văn n y ác g ả đã làm rõ những vấn đề lý luận, luận văn hân ch đánh

giá thực trạng uản l nh nước về h ng chống ệ nạn xã h
Giấy hiện nay đề xuấ

hương hướng và giải pháp nhằm ăng cường uản l

nh nước về h ng chống ệ nạn xã h
- Luận văn Thạc

quận Cầu

“Qu n lý ho

Cơng an qu

hời gian tới.
ng phịng, ch ng t n n ma túy của

Hà N i hi

” c a ác g ả Đặng

gọc được bảo vệ tại Học viện Báo chí và Tuyên truyền năm 20

nh
T ong

luận văn n y ác g ả đã làm rõ những vấn đề lý luận về quản lý hoạ đ ng
phòng, chống TNMT c a Công an quận; khảo á đánh g á hực trạng, chỉ rõ
ưu nhược đ ểm trong quản lý hoạ đ ng phịng, chống TNMT c a cơng an
quận Đống Đa Th nh hố Hà N i hiện nay ừ đó n u a các hương hướng

v đề xuất m t số giải pháp nhằm ăng cường quản lý hoạ đ ng phịng, chống
TNMT c a cơng an quận Đống Đa Th nh hố Hà N i trong thời gian tới.
- Luận văn Thạc
A

“

V

” c a ác g ả Đặng Thu T ang được bảo vệ tại Học viện Báo

chí và Tuyên truyền năm 20

T ong luận văn n y ác g ả đã làm rõ những

vấn đề lý luận về quản lý cai nghiện ma tuý
thực trạng quản lý cai nghiện ma tuý

cấp huyện

hân ch đánh g á

thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An thời

gian qua và chỉ rõ nguyên nhân c a thực trạng n y ừ đó đề xuất m t số giải


6
pháp nhằm ăng cường quản lý cai nghiện ma tuý

thành phố Vinh, tỉnh

Nghệ An thời gian tới.
v ế “P

-

ủ

, nâng cao
” c a ác

g ả L Thế T ệm đăng
chỉ

c mạnh

n Tạ ch C ng ản ố

ng hợ

200 năm 200

v ế đã

ong cu c đấu ong h ng chống ma úy v đặ a

y u cầu cho v ệc há huy

c mạnh

ng hợ

ong đấu anh h ng chống

ma úy v TNMT ong nh h nh mớ .
T n đây l các cơng
xã h

nó chung v

bước đầu l m

hực

nh nghiên c u vấn đề về phòng, chống ệ nạn

h ng chống TNMT nó
n uản l xã h

ng. Có m

ố cơng

về h ng chống TNMT

nh đã

những địa

hương cụ hể. Tuy nhiên, những nghiên c u này mới chỉ đề cậ đến việc
phòng, chống TNMT

tầm v mơ m chưa có những nghiên c u chuyên sâu

về vấn đề quản lý xã h i về phòng, chống TNMT
như h nh hố ắc

nh ỉnh ắc

m

địa hương cụ thể

nh. Vì vậy đề tài: “Qu n lý xã h

phịng, ch

hi n

khơng có sự trùng lặp với các cơng trình nghiên c u đã có.
3. Mụ

í

ệm vụ nghiên c u

3.1. Mụ đí
T n cơ

ê

ứu

làm rõ m t số vấn đề lý luận c a quản lý xã h

chống TNMT đánh g á hực ạng công ác n y

địa hương; từ đó chỉ a

hương hướng v đề xuấ giải pháp ăng cường quản lý xã h
chống TNMT

h nh hố ắc

nh ỉnh ắc

về h ng,
về h ng,

nh thời gian tới.

3.2. Nhi m vụ nghiên cứu
Để đạ được mục đ ch ngh n c u, khóa luận thực hiện những nhiệm vụ sau:
M t là, làm rõ m t số vấn đề lý luận c a quản lý xã h

về h ng,

chống TNMT.
Hai là đánh g á hực trạng quản lý xã h

h nh hố ắc

nh ỉnh ắc

nh hiện nay.

về h ng, chống TNMT


7
Ba là, chỉ a hương hướng v đề xuấ giải pháp ăng cường uản lý xã
h về h ng, chống TNMT

h nh hố ắc

nh ỉnh ắc

nh hời gian tới.

4 Đố ượng và phạm vi nghiên c u
4.1. Đ

ượng nghiên cứu

Đố ượng nghiên c u c a đề tài là quản lý xã h
h nh hố ắc

TNMT

nh ỉnh ắc

về h ng, chống

nh.

4.2. Ph m vi nghiên cứu
Về khơng gian: Khóa luận ậ
h

về h ng, chống TNMT

ung nghiên c u hoạ đ ng quản lý xã

h nh hố ắc

ngh n c u hoạ đ ng quản lý xã h

nh ỉnh ắc

nh m khơng

về h ng, chống ệ nạn xã h

nó chung.

Về thời gian: Khóa luận nghiên c u hoạ đ ng quản lý xã h

về h ng,

chống TNMT

h nh hố ắc

nh ỉnh ắc

5 Cơ sở lý luậ v p ươ

p áp

nh từ năm 20

đến 2019.

u

5.1. Cơ s lý luận
Cơ

lý luận c a khóa luận là hệ thống uan đ ểm c a ch ngh a

L n n ư ư ng Hồ Ch

nh

ác -

uan đ ểm đường lối c a Đảng C ng sản Việt

Nam, chính sách c a h nước C ng hòa xã h i ch ngh a V ệt Nam về uản
lý xã h

đố vớ

h ng, chống TNMT.

5.2. P ươ g pháp nghiên cứu
Để g ả

uyế nh ệm vụ ngh n c u, đề

c a ch ngh a uy vậ b ện ch ng v

ử ụng hương há luận

uy vậ lịch ử kế hợ vớ các hương

há ngh n c u khoa học cụ hể:
- hương há

hân ch – t ng hợp được ác g ả ử ụng

c a khóa luận nhằm hệ hống hóa cơ
ạng chỉ a hương hướng đề xuấ g ả

l luận khá
há

các chương

uá hóa đánh g á hực

ăng cường uản l xã h

về

h ng chống TNMT.
- hương há ngh n c u

l ệu o ánh được ử ụng nhằm kế hừa

có chọn lọc các kế

uả ngh n c u c a các công

vận ụng v o hực

n hoạ đ ng quản lý xã h

nh ngh n c u đã có ừ đó
về h ng, chống TNMT


8
h nh hố ắc

nh ỉnh ắc

nh h ện nay.

- hương há lịch ử hống k v

uá

nh uản l xã h

ắc

nh h ện nay.
6

ĩ

6.1. Ý

o ánh để xem x

về h ng chống TNMT
ận và thực ti n củ

ĩ

m

h nh hố ắc

ận

về h ng, chống TNMT; khóa luận đã l m

về ma úy, TNMT
6.2. Ý

hân ch n

l luận uản

h m m t số khái niệm

h m khá n ệm n y.

ĩ thực tiễn

Khóa luận đã đánh g á đúng hực ạng uản l xã h
TNMT

nh ỉnh

tài

Kết quả nghiên c u c a khóa luận đã hệ hống hóa cơ
lý xã h

cách cụ hể

h nh hố ắc

v hạn chế ong uá

nh ỉnh ắc

nh uản l xã h

phòng, chống ệ nạn xã h

về h ng, chống

nh ua đó hấy được những ưu đ ểm
về h ng chống TNMT nó

h nh hố ắc

nh ỉnh ắc

ng v

nh nó chung.

Khóa luận đã chỉ a hương hướng v đề xuất m t số giải pháp mang
nh o n

ện khả h nhằm ăng cường uản l xã h i về h ng chống

TNMT nó
nh ỉnh ắc

ng, phịng, chống ệ nạn xã h

nó chung

h nh hố

ắc

nh hờ g an ớ .

7. K t cấu của khóa luận
Ngồi phần m đầu và danh mục tài liệu tham khảo, phần n i dung c a
khóa luận bao gồm 0 chương 06 tiết.


9
C ươ
M

Ố

ĐỀ

1

ẬN CỦA QUẢN LÝ XÃ H I VỀ

PHÒNG, CHỐNG TỆ NẠN MA TÚY
11

á

ệ

ủ

ả

v p

ố

ệ ạ

1.1.1. C

*
Ở Vệ

am, thuật ngữ "ma túy" xuất hiện ban đầu gắn với m t sản

ph m dân gian là thuốc phiện, về au c n được

ng để chỉ các sản ph m có

được từ cây cần sa, cô ca và các loại thuốc tân ược gây ngh ện khác. S
gọi là "ma túy" vì các chất này có tác dụng như ma huậ ma uá nó l m
ăng hưng hấn hoặc c chế thần k nh l m cho con người mê m n, ngây ngất
không tỉnh táo. Trong Từ đ ển Wikipedia, ma túy là tên gọi chung chỉ những
chất kích thích khi dùng m t lần có thể gây nghiện có nguồn gốc tự nhiên hay
nhân tạo. Những chấ n y kh đưa v o cơ hể sống s l m hay đ i trạng thái
nhận th c và sinh lý.
Chương

nh k ểm soát ma túy quốc tế c a Liên hợp quốc (

đã xác định: "Ma túy là nh ng ch
tự nhiên hoặc nhân t o khi xâm nh
i tâm tr

DC ) năm

c có tính gây nghi n, có nguồn g c
ơ

ư i thì có tác dụng làm

và trí tu , làm cho con ngư i bị l thu c vào chúng
ươ

gây nên nh ng t

ng c nhân và c

ồng" [21].

Theo T ch c Y tế Thế giới (WHO), "Ma túy là b t kỳ ch t gì mà khi
ư
ơ

ơ

s ng có th

i m t hay nhi u ch

ă

ủa

" [33,tr.16].
Theo Điều 2 Luật Phòng, chống ma úy được Quốc h i khóa X k họp

th

hơng ua ng y 0

ch t gây nghi n, ch

háng 2 năm 2000 uy định:"1. Ch t ma túy là các
ư ng thần ư c quy ịnh trong các danh mục do


10
Chính phủ ban hành. 2. Ch t gây nghi n là ch t kích thích hoặc c ch thần
gây tình tr ng nghi

ư i sử dụng. 3. Ch t ư ng thần là

iv

ch t kích thích, c ch thần kinh hoặc gây o giác, n u sử dụng nhi u lần có
th dẫn t i tình tr ng nghi

iv

Từ những uan đ ểm

ư i sử dụng" [24].

n, có thể quan niệm ma túy là chất có nguồn

gốc nhiên hoặc nhân tạo khi xâm nhậ v o cơ hể con người có tác dụng làm
hay đ i có hại về tâm lý, ý th c, s c khỏe và trí tuệ l m cho người sử dụng
lệ thu c vào chúng và gây nên những t n hương cho cá nhân hay c ng đồng.
*

ư i nghi n ma túy
Đ ều 2 Luật Phòng, chống ma úy uy định:

Theo khoản
nghi

ư i

ư i sử dụng ch t ma túy, thu c gây nghi n, thu

ư ng

thần và bị l thu c vào các ch t này [24].
gười nghiện ma úy l người tự mình hoặc nhờ ngườ khác đưa ma
úy v o cơ hể theo bốn đường: đường tiêu hóa đường hơ hấ

đường máu

uần ho n v đường th m thấu qua da, niêm mạc.

Theo uy định c a Luật Phòng, chống ma úy để xác định m

người

nghiện ma túy phả đảm bảo hai yếu tố ( ) Xác định ngườ đó l người sử
dụng ma túy; (2) Việc sử dụng ma túy c a ngườ đó hải dẫn đến lệ thu c vào
ma túy. Việc xác định m

người sử dụng ma túy chỉ cần xác định trong máu

hoặc nước tiểu c a ngườ đó có ma úy hay khơng hơng ua x ngh ệm.
Trong phòng, chống ngh ện ma úy v T

T, việc xác định m

người

là nghiện ma túy hay không nghiện ma túy là rất quan trọng đ i vớ cơ uan
thực thi pháp luậ để có thể áp dụng các biện pháp cai nghiện và xử lý vi
phạm hành chính phù hợ vớ họ.
* T n n ma túy
Theo uy định tại khoản

Đ ều 2 Luật Phòng, chống ma túy năm

2000: TNMT là tình tr ng nghi n ma t , t i ph m v
trái phép khác v ma t . Vớ

và các hành vi

uy định này c a Luật Phịng, chống ma túy,

TNMT phản ánh tình trạng nghiện ma túy, t i phạm về ma túy và các hành vi
trái phép khác về ma túy [24].


11
Tình trạng nghiện ma úy heo ngh a

ng là hiện ượng xã h i tiêu cực

được cấu thành b i t ng số ngườ ngh ện cơ cấu, di n biến c a nó c ng như
nguyên nhân và hậu quả đối với c ng đồng. C n t i phạm về ma túy là hành
vi nguy hiểm cho xã h i, không những gây ra thiệt hại to lớn cho lợi ích c a
nh nước, c a xã h i, c a cơng dân mà cịn làm băng hoạ đạo đ c và gây mất
trật tự an toàn xã h i.
Giữa tình trạng nghiện ma túy và t i phạm về ma túy có mối quan hệ
chặt ch , ràng bu c; có mố

ương uan ỷ lệ thuận với nhau. Tình trạng

nghiện ma úy g a ăng húc đ y hoạ đ ng t i phạm về ma úy g a ăng
ngược lại t i phạm về ma túy di n biến ph c tạ c ng ẫn đến số lượng người
nghiện ma úy ăng l n
Theo quy luật cung cầu, nhiều người nghiện ma túy dẫn đến nhu cầu sử
dụng ma úy g a ăng v cần nhiều ma úy để sử dụng o đó gây á lực lên
nguồn cung về ma túy. Khi nhu cầu sử dụng ma túy lớn s

húc đ y các đối

ượng hoạ đ ng mua bán, tàng trữ, vận chuyển trái phép chấ ma úy để thu
lợi nhuận. Khi nhu cầu sử dụng ma úy ăng l n không chỉ các đố ượng
đang ham g a vận chuyển, mua bán ma túy s

ăng về quy mơ cường đ hoạt

đ ng lên mà cịn thu hút thêm nhiều đố ượng mới tham gia hoạ đ ng phạm
t i về ma túy.
Vì vậy, trong phịng, chống nghiện ma túy phải gắn với cơng tác phịng
ngừa đấu tranh với t i phạm về ma úy

gược lại, cơng tác phịng ngừa đấu

tranh với t i phạm về ma túy không thể tách rời và phả được thực hiện song
song với cơng tác phịng, chống nghiện ma túy. Từ đó, có hể h ểu, TNMT là
những hành vi c a con người gây ra, vi phạm các giá trị đạo đ c, làm sai lệch
chu n mực xã h i và có tính ph biến trong xã h i, gây hậu quả tiêu cực cho
con người và cho xã h i.
*P
Theo uy định tạ khoản
Phòng, ch ng ma túy là phịng ng
sốt các ho

ng h

Điều 2 Luật Phịng, chống ma túy thì:
ă

ặ

u tranh ch ng TNMT ki m

n ma túy [24] Theo uy định trên


12
phòng, chống là khái niệm kép, bao gồm hai yếu tố: Phòng TNMT là áp dụng
các biện há ngăn chặn, kìm hãm, phịng ngừa khơng để xảy ra tình trạng
TNMT; Chống TNMT là tiến hành các biện pháp kiên quyế để đấu tranh
chống lạ các h nh v l n uan đến ma túy và TNMT. Làm tốt cơng tác
phịng ngừa ma túy t c là từng bước xóa bỏ những nguy n nhân đ ều kiện
phát sinh t i phạm về ma túy, hạn chế cả khâu cung" c ng như khâu cầu"
ma túy. Làm tố công ác đấu tranh t c là khi có vụ phạm t i về ma túy xảy
ra, khi phát hiện ường hợp lạm dụng ma túy xảy ra thi kịp thờ đ ều tra xử lý
nghiêm minh theo pháp luậ Đ ều đó có ác ụng tích cực hỗ trợ cho cơng tác
phịng ngừa.
Theo n i dung trên, có thể hiểu, Phịng, chống TNMT là áp dụng các
biện há ngăn chặn, kìm hãm, phịng ngừa khơng để xảy ra tình trạng
TNMT đồng thời tiến hành các biện pháp kiên quyế để đấu tranh chống lại
các h nh v l n uan đến ma túy và TNMT.
1.1.1.2. Khái ni m qu n lý xã h i:
*
Quản lý là m t dạng hoạ đ ng xuất hiện rất sớm trong trong lịch sử,
tr thành m t hoạ đ ng ph biến mọi lúc, mọ nơ mọ l nh vực, mọi cấ đ
v có l n uan đến mọ người, là hoạ đ ng tất yếu này sinh khi có sự tham
gia hoạ đ ng c a nhiều người nhằm hướng mọi hoạ đ ng tới mục

u đề ra.

Theo Harolk Kootz & Cyryl O'Donell: "Qu n lý là vi c thi t l p và duy

ư

ơ

c v i nhau trong t ng nhóm có th ho t

ng h u hi u và có k t qu , nhằ

ư c các mục tiêu của nhóm" [12, tr.35].

Theo quan niệm c a C.Mác: Bất k lao đ ng xã h i trực tiếp hay lao
đ ng chung n o đó m được tiến hành tuân theo m
đều cần có sự quản lý

uy mơ ương đối lớn

m c đ nhiều hay ít nhằm phối hợp những hoạ đ ng

cá nhân và thực hiện những ch c năng chung há

nh ừ sự vận đ ng c a

toàn b cơ hể sản xuất, sự vận đ ng này khác với sự vận đ ng c a các cơ
uan đ c lập c a cá thể đó

t nhạc cơng tự đ ều khiển m nh nhưng m t

dàn nhạc phải có nhạc ư ng [7, tr.23].

13
Theo đó

ác chỉ ra rằng, quản lý là nhằm phối hợ các lao đ ng đơn lẻ

để đạ được cái thống nhất c a toàn b

uá

nh ản xuất,

đây

ác đã ếp

cận khái niệm quản lý từ góc đ mục đ ch c a quản lý.
Kế thừa và phát triển các quan niệm về quản lý, có thể
a định ngh a về quản l như au Qu n lý là sự
ó ư

ch

í

ng hợp và rút

ng có ý th c, có t

ủa chủ th qu n lý thông qua s c m nh quy n lực theo

m t quy trình v i nh mg nguyên t
ằ

các công cụ qu

ươ

thu t và

t mục tiêu của t ch

u ki n kinh t , xã

ịnh [29,tr.14].

h i nh
*

Từ khá n ệm uản l
ng có t ch

ó ư

i s ng xã h i nhằ
tri n nh ng giá trị t
h

a có hể định ngh a: Qu n lý xã h i là sự tác
í

ủa chủ th qu

ư ng t i mục tiêu nh

i v i các ho
ịnh. M t mặ

ẹp, mặt khác h n ch nh

ư ng t i m t xã h i phát tri n toàn di n và

ng của

ư ng t i phát

ng tiêu cực t i xã
ịnh [29,tr.15].

Quản lý xã h i là m t hệ thống bao gồm những nhân tố cơ bản: ch
quản l xã h
hương há

hể

đố ượng quản lý xã h i, mục tiêu quản lý xã h i, công cụ,
uản lý xã h

v mô

ường quản lý. Các nhân tố này có mối

quan hệ biện ch ng ác đ ng qua lại vớ nhau để hình thành nên quy luật và
tính quy luật trong quản lý xã h i.
1.1.1.3
Quản lý xã h i về phịng, chống T
tồn xã h

Đảng v

T đang là vấn đề quan tâm c a

h nước a đã ban h nh nh ều văn bản, chỉ thị, uyế

định nghị quyết về phòng, chống các TNMT v xác định phòng, chống
TNMT là nhiệm vụ ọng âm c a tồn xã h i. Ta có thể hiểu quản lý xã h
về phòng, chống TNMT như au

uản lý xã h

về phịng, chống TNMT là

sự ác đ ng đồng b có mục đ ch c a các ch thể trong xã h i thông qua hoạt
đ ng c a m t hệ thống các cơ ua nh nước và t ch c xã h

được ch c năng

hóa nhằm tiến hành hiệu quả các hoạ đ ng về phòng, chống TNMT.


14

1.1.2. Đặc đ ểm

v phòng,ch ng

ặ
Quản lý xã h

ủ
về phòng, chống TNMT là nhiệm vụ c a mọi cấp, mọi

ngành, mọi cá nhân trong xã h i. Đây l hoạ đ ng có nh đa ng nh v ấ h c
ạ

o đó, ch thể quản lý xã h

về phịng, chống TNMT c ng rấ đa ạng.

Quản l xã h

về h ng chống T

T hả đặ

ướ ự lãnh đạo c a Đảng

C ng ản V ệ

am, ự uản l c a h nước. Vì ma túy ảnh hư ng trực tiếp

đến s c khỏe c ng đồng đến trật tự an toàn xã h i, thậm ch đến an ninh quốc

gia, nên ch thể quản lý xã h

về phòng, chống TNMT phải là Chính ph . Do

ác đ ng ma huật" mang tính 2 chiều c a ma túy (lợ ch đặc biệt cao c a
người cung và nhu cầu kh n thiết c a người dùng) nên các ch thể phải tỏ
uy lực trực tiếp trong quản lý.
cơ uan ngang b

Các B

cơ uan hu c Chính ph trong phạm vi,

nhiệm vụ, quyền hạn c a m nh có trách nhiệm thực hiện và phối hợp với các
cơ uan hữu quan trong phòng, chống TNMT đề xuất và t ch c thực hiện
chiến lược, quy hoạch, kế hoạch về phòng, chống TNMT trên phạm vi toàn
quốc hướng dẫn, chỉ đạo, tuyên truyền, giáo dục pháp luật, kiến th c về
phòng, chống TNMT trên phạm vi toàn quốc hướng dẫn, chỉ đạo tuyên
truyền, giáo dục pháp luật, xây dựng phong trào quần chúng nhân dân tham
gia hoạ đ ng phòng, chống TNMT. UBND các cấp cơ uan chuy n môn
hu c

D các cấ thực hiện quản lý xã h

về phòng, chống TNMT tạ địa

hương, chỉ đạo việc tuyên truyền, giáo dục, t ch c phòng, chống TNMT
n địa bàn; quản lý việc cai nghiện ma túy và hòa nhập c ng đồng cho người
đã ca ngh ện ma túy.
go

khác như

a

uản l xã h

về h ng chống T

ch c ch nh ị – xã h

nhân ân lực lượng bảo vệ
họ ). T ch c ch nh ị – xã h

T c n có các ch

v các h ế chế xã h

ân hố

khác ( uần chúng

nhân ân ự uản g a đ nh

v các h ế chế xã h

hể
ng

có nh ệm vụ: Tham

gia xây dựng và t ch c thực hiện chiến lược, chính sách, kế hoạch về phòng,


15
chống T

T K ểm a, giám sát việc thực hiện pháp luật về quản lý xã h i

đố về h ng, chống TNMT c a các t ch c và cá nhân. Tuyên truyền đ ng
viên quần chúng nhân dân tham thực hiện nghiêm chỉnh đường lối, chính sách
và pháp luật về phòng, chống T

T đ ng viên mọi tầng lớp nhân dân tham

gia phong trào tồn dân về phịng, chống TNMT; cung cấp thông tin r ng rãi
và phong phú về địa b n l nh vực đố ượng mắc TNMT.
, ặ

ư

Đố ượng c a quản lý xã h l con người cùng với các hoạ đ ng và các
quan hệ c a c ng đồng các con người trong xã h i, cùng các nguồn tài nguyên
khác ngo con người c a đấ nước.
Muốn quản lý hiệu quả, các ch thể quản lý xã h i phải nắm vững và
hiểu rõ về đố ượng quản lý. Đố ượng c a quản lý xã h
T

về h ng, chống

T được xác định là cơng ác phịng, chống TNMT và những vấn đề liên quan

cơng tác phịng, chống TNMT. Đố ượng c a quản lý xã h

về h ng, chống

TNMT bao gồm các t ch c, cá nhân là công dân Việt Nam hoặc nước ngồi
cư ú ại Việt Nam có hành vi mua bán, vận chuyển trái phép, sản xuất, tàng
trữ, sử dụng các chất ma túy.
, ặ
Khách thể quản lý xã h

về phòng, chống TNMT là trật tự trong quản

lý hoạ đ ng TNMT. Khách thể quản l xã h

về phòng, chống TNMT rất

r ng lớn l n uan đến các đố ượng trực tiếp và gián tiếp buôn bán, vận
chuyển, sản xuấ

ng ữ, sử dụng ma túy và chịu ảnh hư ng tiêu cực c a các

hoạ đ ng trên.
Trong quản lý xã h i về phòng, chống TNMT, ch thể quản lý có th m
quyền ác đ ng tớ đố ượng quản lý và các khách thể có l n uan
ác đ ng l n

ước hết là

ch để đ ều khiển hành vi xử sự c a các đố ượng quản lý khi

tham gia vào các quan hệ xã h để thực hiện các hành vi xử sự ong khn kh
há luậ . Từ đó khơng chỉ ngăn chặn v ệc ản xuấ buôn bán ử ụng á h
chấ ma úy m c n hướng ớ mục

u chung c a o n xã h

nhằm huy đ ng


16
c mạnh

ng hợ c a các cấ

các ng nh v

o n xã h

TNMT có h ệu uả nhằm xây ựng nước V ệ
khơng có T

để h ng chống

am hồn hịnh văn m nh

T.

1.2. Nguyên tắc, n

p ươ

p áp

ả

v phòng,

ệ ạ

chố

1.2.1.

ê

phòng, ch

Nguyên tắc quản lý xã h i là các hương châm chỉ đạo và các chu n
mực hoạ đ ng có nh chấ định hướng và chỉ đạo h nh đ ng bu c các ch
hể quản lý phải tuân theo nhằm đạt mục tiêu quản lý. Quản lý xã h

đối về

phòng, chống TNMT cần tuân th các nguyên tắc chung trong quản lý xã h i
và nguyên tắc đặc thù trong phòng, chống TNMT Để đạ được hiệu quả, ch
thể quản lý xã h i về phòng, chống TNMT cần tuân th các nguyên tắc sau:
Có hể nó văn bản há luậ l cơ
các ch

c ng l nguy n ắc bắ bu c c a

hể uản l nh nước hả uân h kh ham g a uản l xã h . Các

hoạ đ ng trong quản lý xã h

về h ng, chống T

T như ban h nh các văn

bản quản lý, t ch c thực hiện và kiểm tra, thanh tra việc thực hiện các quyết
định quản l đều phải tuân th theo các uy định c a pháp luật. Các hành vi
vi phạm uy định c a pháp luật về phòng, chống TNMT khi bị phát hiện phải
xử lý nghiêm khắc heo đúng uy định c a há luậ .
Pháp luật g ữ va
lối, ch

uan ọng ong thể chế hóa, cụ thể hóa đường

ương c a Đảng, thể hiện ý chí c a Nhân dân. B máy h nước nói

chung, mỗ cơ uan nh nước nói riêng muốn hoạ đ ng có hiệu quả đ
phả xác định đúng ch c năng h m quyền v

hỏi

uy định quyền hạn c a mỗ cơ

uan đó đồng thời mỗ cơ uan hải xác lập m

cách đúng đắn và hợp lý

mối quan hệ trong q trình thực hiện ch c năng

hải có nhiều hương há

và hình th c t ch c và hoạ đ ng phù hợp m

cơ chế đồng b trong quá

trình thiết lập và thực hiện quyền lực nh nước, tất cả đ ều đó chỉ có thể thực
hiện được khi dựa

n cơ

vững chắc c a nh để tạo h nh nước và quy


17
định c a pháp luật.
Nguyên tắc quản lý theo pháp luật trong quản lý về h ng chống
TNMT yêu cầu:
Các uy định c a pháp luật về h ng chống T
n cơ

T được ban hành

các quy định c a Luật ban h nh văn bản quy phạm pháp luật và các

uy định c a

h nước về trình tự, th tục ban hành, về n i dung phạm vi

đ ều chỉnh, phù hợp với tình hình TNMT

nước ương h ch vớ các đ ều ước

quốc ế Việt Nam tham gia, ký kết.
Khi tiến hành quản lý, các ch

hể uản l

hả dựa

n cơ

pháp

luậ căn c vào pháp luật về phòng, chống quyền hạn c a m nh đồng thời,
n cơ

c a pháp luậ để tạo a các ác đ ng ma úy để t ch c thực hiện

ch c năng nh ệm vụ, phù hợ đến các đố ượng quản lý.
Nghiêm cấm các hành vi tùy tiện, trái vớ các uy định c a pháp luật về
h ng chống TNMT; phát hiện những nguy n nhân v đ ều kiện làm phát
sinh, phát triển T

T

n địa bàn.

Do đó đảm bảo nguyên tắc quản lý theo pháp luậ
chống TNMT ln có

ong về h ng

ngh a uan trọng, không những đảm bảo nh hống

nhất trong t ch c thực hiện các n i dung, yêu cầu, mục

u ngăn chặn đ y

lùi TNMT trong c ng đồng m c n l đ ều kiện cần thiế để phát hiện đấu
tranh với t i phạm về ma túy và các vi phạm pháp luật khác về ma túy gó
hần bảo đảm an n nh ậ ự an o n xã h .
ủ
Đây l nguy n ắc cơ bản c a quản lý xã h

về h ng chống T

T.

Nguyên tắc này phản ánh mối quan hệ giữa ch thể v đố ượng c a quản lý
về h ng chống T

T

h ng chống TNMT cần phát huy vai trò ch thể

c a cơ uan uản l nh nước, c a c ng đồng ân cư c a g a đ nh đố ượng
mắc TNMT và c a chính bản thân người nghiện ma úy

h nước đóng va

định hướng ban h nh các uy định, t ch c b máy hướng dẫn nghiệp vụ,
hỗ trợ các đố ượng uy n uyền vận đ ng xã h i về h ng chống ma túy.


18
Các hoạ đ ng cụ thể c a phòng ngừa nghiện ma túy, phát hiện người nghiện
ma túy, cai nghiện và phòng chống tái nghiện ma úy o các cơ uan
c ng đồng ngườ

ch c,

ân g a đ nh v người nghiện ma túy cùng tiến hành t ch c

thực hiện.
Việc thực hiện phòng, chống TNMT
lồng ghép các chương
u các chương

nh

địa b n

nh mục tiêu quốc g a chương
ự án cần thiết; khác đang

n cơ

kế thừa và

nh hỗ trợ có mục

ển khai

địa hương có

b sung dự án hỗ ợ đối với các vấn đề có cơ chế, chính sách khuyến khích
các c ng đồng, doanh nghiệp ham g a đóng gó v o phịng, chống TNMT,
hỗ trợ người cai nghiện ma úy v chống á ngh ện.
ử ụ
uản l xã h

về h ng chống T

v khó khăn ong uản l
v o uá

ươ

nh uản l l

T l hoạ đ ng có nh h c ạ

o đó, v ệc ử ụng o n

ện các hương há

ấ cần h ế .Việc sử dụng toàn diện các hương há

quản lý thể hiện sự ác đ ng c a ch thể quản lý tớ đố ượng quản lý thông
qua việc vận dụng các quy luật t ch c hành chính, quy luật tâm lý và quy
luật kinh tế.
Đối với quản l xã h

về h ng chống T

T đố ượng quản lý c a

công ác n y uy cho c ng l con người, chịu sự ác đ ng c a nhiều mối quan
hệ, có nhiều mục tiêu, có những nhu cầu khác nhau v ln ln hay đ i theo
khơng gian và thời gian. Vì vậy
há

y heo để sử dụng cách th c này hay biện

ác đ ng k a để đạ được đố ượng mục tiêu c a quản lý.
Cần hả

ựa v o đ ều kiện, hoàn cảnh đố ượng và vấn đề cụ thể để

lựa chọn hương há

ác đ ng cho h hợ . Chẳng hạn, trong phòng ngừa

nghiện ma úy để thực hiện hiệu quả n i dung này luôn luôn là m t thách
th c đối với các c ng đồng, các cấp chính quyền v các cơ uan ch c năng

h ng chống TNMT không phải là trách nhiệm c a

ng a

ng cơ uan

nào, nó cần tr thành m t phong trào quần chúng, phải có tính xã h i cao.
Nếu chỉ dùng biện pháp hành chính thì khó có thể ngăn ngừa có hiệu quả