ĐỀ CƯƠNG MÔN HỌC PHÁP LUẬT ĐẠI CƯƠNG

ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH HÀ TĨNH

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

TRƯỜNG ĐẠI HỌC HÀ TĨNH

Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

ĐỀ CƯƠNG MÔN HỌC PHÁP LUẬT ĐẠI CƯƠNG
Ngành đào tạo: Tất cả các ngành đào tạo – Trình độ đại học, cao đẳng
1. Thơng tin về giảng viên
1.1. Trần Thị Trà Giang
Chức danh, học hàm, học vị: Thạc sỹ Chính trị học, cử nhân Luật
Thời gian, địa điểm làm việc: Văn phịng Khoa Lý luận chính trị
Điện thoại:

(039) 3885134

email:

Các hướng nghiên cứu chính: pháp luật, tư tưởng Hồ chí Minh
1.2. Nguyễn Thị Thanh Nhàn
Chức danh, học hàm, học vị: Thạc sĩ, NCS Luật
Thời gian, địa điểm làm việc: Văn phịng Khoa Lý luận chính trị
Điện thoại:

(039) 3885134

email:

Các hướng nghiên cứu chính: pháp luật

1.3. Nguyễn Thị Thủy
Chức danh, học hàm, học vị: Cử nhân Luật
Thời gian, địa điểm làm việc: Văn phòng Khoa Lý luận chính trị
Điện thoại:

(039) 3885134

email:

Các hướng nghiên cứu chính: pháp luật
Địa chỉ Khoa phụ trách môn học: Khoa Lý luận chính trị, CS1, Trường
ĐHHT, số 447 Đường 26/3, Phường Đại Nài, TP. Hà Tĩnh.
2. Thông tin chung về môn học
Tên mơn học: Pháp luật đại cương
Mã mơn học: 141202
Số tín chỉ: 02
Mơn học:

Bắt buộc

Các mơn học tiên quyết: Có thể bố trí cùng với các mơn chung
Các mơn học kế tiếp: Các môn cơ sở ngành, chuyên ngành


Giờ tín chỉ đối với các hoạt động:

30 giờ tín chỉ

- Nghe giảng lý thuyết:

22 gtc

- Thảo luận, kiểm tra ở lớp:

8 gtc

- Tự học ở nhà:

60 giờ

3. Mục tiêu của môn học
- Về kiến thức:
Cung cấp những kiến thức lý luận cơ bản về nhà nước và pháp luật, về
hệ thống pháp luật Việt Nam; cung cấp hiểu biết về một số ngành luật chủ yếu
trong hệ thống pháp luật Việt Nam hiện nay và các vấn đề pháp luật thực định có
liên quan.
- Về kỹ năng:
Giúp sinh viên biết phân biệt tính hợp pháp, khơng hợp pháp của các
hành vi trong học tập và cuộc sống; có khả năng vận dụng những kiến thức lý
luận đã học để giải quyết các vấn đề có liên quan đến cơng việc của bản thân.
- Về thái độ:
Nâng cao ý thức pháp luật, trách nhiệm công dân và thái độ tôn trọng,
nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật cho sinh viên.
4. Tóm tắt nội dung môn học
Học phần được kết cấu thành 8 chương. Trong đó, chương 1 và chương 2 trình
bày những vấn đề lý luận cơ bản về nhà nước, pháp luật, về hệ thống pháp luật
Việt Nam. Từ chương 3 đến chương 8 trình bày khái niệm và các chế định pháp
luật cơ bản của một số ngành luật chủ yếu trong hệ thống pháp luật Việt Nam.
5. Nội dung chi tiết môn học
Chương 1. Những vấn đề lý luận về nhà nước và pháp luật

1.1. Những vấn đề lý luận cơ bản về nhà nước
1.2. Những vấn đề lý luận cơ bản về pháp luật
Chương 2. Hệ thống pháp luật Việt Nam
2.1. Khái niệm về hệ thống pháp luật
2.2. Hệ thống ngành luật
2.3. Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật

2


Chương 3. Luật nhà nước
3.1. Khái niệm Luật nhà nước
3.2. Một số chế định pháp luật cơ bản
Chương 4. Luật hành chính
4.1. Khái niệm Luật hành chính
4.2. Một số chế định pháp luật cơ bản
Chương 5. Luật dân sự
5.1. Khái niệm Luật dân sự
5.2. Một số chế định pháp luật cơ bản
Chương 6. Luật lao động
6.1. Khái niệm Luật lao động
6.2. Một số chế định pháp luật cơ bản
Chương 7. Luật hình sự
7.1. Khái niệm Luật hình sự
7.2. Một số chế định pháp luật cơ bản
Chương 8. Công pháp quốc tế và tư pháp quốc tế
8.1. Công pháp quốc tế
8.2. Tư pháp quốc tế
6. Tài liệu học tập
Tài liệu bắt buộc

[1] Trường Đại học Hà Tĩnh, Bài giảng Pháp luật đại cương , 2010
Tài liệu tham khảo
[2] Giáo trình Pháp luật đại cương, Bộ Giáo dục và Đào tạo
[3] Giáo trình Lý luận chung về nhà nước và pháp luật, Trường Đại học Luật
Hà Nội
[4] Giáo trình Pháp luật đại cương, Trường Đại học Kinh tế quốc dân Hà
Nội

3


7. Hình thức tổ chức dạy học
7.1. Lịch trình chung
Hình thức tổ chức dạy học
Lên lớp
Tự học, tự
Thảo luận
Lý thuyết
nghiên cứu
Kiểm tra
5
1
12
3
1
7
3
1
7
3

1
8
3
1
8
2
1
6
2
1
6
1
1
6
22gtc
8gtc
60g

Nội dung
Chương 1
Chương 2
Chương 3
Chương 4
Chương 5
Chương 6
Chương 7
Chương 8
Cộng

Tổng

6gtc-12g
4gtc-7g
4gtc-7g
4gtc-8g
4gtc-8g
3gtc-6g
3gtc-6g
2gtc-6g
30gtc-90g

Thời gian, địa điểm

Tuần

Hình thức tổ chức dạy học

7.2. Lịch trình tổ chức dạy học cụ thể

- Đọc [1] tr.1-28

- Nguyên nhân ra đời nhà

- Nêu các hình thái kinh tế

nước

- xã hội, đặc điểm của chế

- Đặc trưng của nhà nước

độ cộng sản nguyên thủy

- Bản chất nhà nước

- Thống kê các quan điểm

Giảng

- Khái niệm chức năng nhà

về sự ra đời nhà nước

đường

nước

- Lấy ví dụ về các hoạt

- Khái niệm hình thức nhà

động của nhà nước

nước

- Nêu các kiểu nhà nước

- Khái niệm kiểu nhà nước

trong lịch sử

Lý
thuyết

Yêu cầu SV chuẩn bị

Chương 1

2gtc
1

Nội dung chính

4


- Đọc [1] tr.1-28
- Nguyên nhân xuất hiện,

2

Lý

2gtc

thuyết

Chương 1 (tiếp)

mối quan hệ giữa pháp luật

- Bản chất, chức năng của

và nhà nước

pháp luật

- Nêu các kiểu pháp luật

- Khái niệm quy phạm pháp trong lịch sử
luật, quan hệ pháp luật

- Lấy ví dụ về quy phạm

- Khái niệm vi phạm pháp

pháp luật

luật

- Lấy ví dụ về quan hệ
pháp luật
- Lấy ví dụ về vi phạm
pháp luật

Chương 1 (tiếp và hết)
1gtc
Lý

- Khái niệm trách nhiệm
pháp lý

- Khái niệm thực hiện pháp

thuyết

luật
- Khái niệm pháp chế
XHCN
Thảo luận chương 1

3

- Đọc [1] tr.25-28
- Nêu một số ví dụ vi phạm
pháp luật trên các lĩnh vực
- Nhận xét về tình hình
chấp hành pháp luật ở nước
ta hiện nay

- So sánh nhà nước với thị
tộc, nhà nước với các tổ
Thảo

1gtc

luận

chức trong xã hội có giai
cấp.

Soạn bài

- Phân biệt quy phạm pháp
luật với quy phạm đạo đức,
quan hệ pháp luật với quan

4

Lý
thuyết

2gtc

hệ xã hội
Chương 2

- Đọc [1] tr.29-34

- Khái niệm hệ thống pháp

- Nêu khái niệm quy phạm

luật

pháp luật, chế định pháp

- Khái niệm hệ thống ngành luật, ngành luật, mối quan
5


hệ giữa chúng

- Hệ thống các ngành luật
luật

cơ bản trong hệ thống pháp

- Khái niệm hệ thống văn

luật nước ta hiện nay

bản quy phạm pháp luật

- Trích dẫn điềuluật định
nghĩa văn bản quy phạm
pháp luật

Chương 2 (tiếp và hết)
- Khái niệm về hiệu lực
văn bản quy phạm pháp
Lý
thuyết

luật
1gtc

- Hiệu lực về thời gian,
không gian, đối tượng áp
dụng của văn bản quy phạm

5

pháp luật

- Đọc [1] tr.34-36 và Luật
ban hành văn bản quy
phạm pháp luật năm 2008
- Liệt kê các loại văn bản
quy phạm pháp luật theo
chủ thể ban hành

Thảo luận chương 2
- Vẽ sơ đồ hệ thống ngành
Thảo
luận

1gtc

luật
- Xác định hiệu lực của một

Soạn bài

số văn bản quy phạm pháp
luật cụ thể
Chương 3. Luật nhà nước - Đọc [1] tr.37-39 và Hiến

6

7

Lý

thuyết

Lý
thuyết

2gtc

1gtc

- Đối tượng và phương

pháp 1992 (2001)

pháp điều chỉnh

- Định nghĩa Luật nhà nước

- Bộ máy Nhà nước

- Vai trị, vị trí của ngành

CHXHCNVN theo quy

luật này trong hệ thống

định của Hiến pháp 1992
Chương 3 (tiếp và hết)

pháp luật nước ta
- Đọc [1] tr.39-46, Hiến

- Bộ máy nhà nước (tiếp)

pháp 1992 (2001)

- Khái niệm công dân, công - Nhiệm vụ, quyền hạn của
dân Việt Nam

các cơ quan nhà nước
6


- Khái niệm về quyền và
nghĩa vụ của công dân

- Nêu quyền và nghĩa vụ cơ
bản của công dân theo quy
định Hiến pháp 1992

Thảo luận chương 3
- Chức danh của người
đứng đầu và cơ chế tổ chức,
Thảo
luận

1gtc

hoạt động của các cơ quan

Soạn bài

nhà nước
- Thống kê các cơ quan
ngang bộ, cơ quan thuộc
Chính phủ hiện nay
Chương 4. Luật hành
chính

8

Lý
thuyết

2gtc

- Đọc [1] tr.47-48 và Luật
cán bộ, công chức 2008

- Đối tượng, phương pháp

- Định nghĩa Luật hành

điều chỉnh

chính

- Khái niệm cán bộ, công

- Chủ thể, nội dung của

chức

quan hệ pháp luật hành

- Một số quy định cụ thể về chính
cơng chức ở trung ương,

- Trích dẫn điều luật định

cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã

nghĩa về cán bộ, công chức
- Đọc [1] tr.48-62, Pháp

Chương 4 (tiếp và hết)

lệnh xử lý vi phạm hành

- Thẩm quyền xử lý vi

chính 2002 (2003,2008)

phạm hành chính

- Nêu đặc điểm của trách

- Hình thức xử lý vi phạm

nhiệm hành chính

hành chính

- Lấy ví dụ về trách nhiệm

9

Lý
thuyết

Thảo
luận

1gtc

hành chính
Soạn bài

1gtc
Thảo luận chương 4
- Xác định các chức danh,
chức vụ cán bộ, công chức
- Làm rõ quy định về hình
7


thức xử phạt chính và xử
phạt bổ sung
- Đọc [1] tr.63-66, Bộ luật
Chương 5. Luật dân sự
- Đối tượng và phương

10

Lý
thuyết

2gtc

pháp điều chỉnh
- Khái niệm quyền sở hữu
- Khái niệm nghĩa vụ dân
sự, hợp đồng dân sự

dân sự 2005
- Định nghĩa luật dân sự
- Chủ thể, nội dung, khách
thể của quan hệ pháp luật
dân sự
- Tài sản, phân loại tài sản
- Lấy ví dụ về hợp đồng
dân sự

Chương 5 (tiếp và hết)
Lý
thuyết

- Khái niệm công nghệ,
1gtc

chuyển giao công nghệ
- Quy định cơ bản về

chuyển giao công nghệ

- Đọc [1] tr.66-75, Bộ luật
dân sự 2005, Luật sở hữu
trí tuệ 2006
- Khái niệm quyền sở hữu
trí tuệ

Thảo luận chương 5

11

- Xác định quyền sở hữu
Thảo
luận

trong một số trường hợp cụ
1gtc

thể

Soạn bài

- Xác định các trường hợp
chiếm hữu có và khơng có

12

Lý
thuyết

2gtc

căn cứ pháp luật
Chương 6. Luật lao động

- Đọc [1] tr.76-87 và Bộ

- Đối tượng và phương

luật lao động 2005, Luật

pháp điều chỉnh

bảo hiểm xã hội 2006

- Khái niệm về hợp đồng

- Định nghĩa Luật lao động

lao động

- Chủ thể, nội dung, khách

- Khái niệm về thỏa ước lao thể của quan hệ pháp luật
động tập thể

lao động

- Khái niệm về bảo hiểm xã - Liệt kê quyền và nghĩa vụ

8


hội
- Các loại hình và chế độ
bảo hiểm xã hội
Thảo luận chương 6
Thảo
luận

của các bên trong hợp đồng
lao động

- Trách nhiệm do vi phạm
1gtc

hợp đồng lao động

Soạn bài

- Thời gian làm việc, thời
gian nghỉ ngơi

13

Chương 7. Luật hình sự
Lý
thuyết

- Đối tượng và phương

1gtc

pháp điều chỉnh
- Khái niệm về tội phạm,
đồng phạm

Lý
thuyết

1gtc

14
Thảo
luận

- Đọc [1] tr.88 - 89 và Bộ
luật hình sự
- Định nghĩa luật hình sự
-Chủ thể, khách thể, nội
dung của quan hệ pháp luật

Chương 7 (tiếp và hết)

hình sự
- Đọc [1] tr.90-96 và Bộ

- Khái niệm về hình phạt

luật hình sự

- Các trường hợp loại trừ

- Phân loại tội phạm

trách nhiệm hình sự
Thảo luận chương 7

- Các loại hình phạt

- So sánh tội phạm với vi
1gtc

phạm pháp luật khác

Soạn bài

- Phân biệt hình phạt chính
với hình phạt bổ sung
Chương 8. Công pháp

- Đọc [1] tr.97 - 103

quốc tế và tư pháp quốc tế - Khái niệm quốc gia
15

Lý
thuyết

1gtc

- Khái niệm về công pháp

- Khái niệm lãnh thổ quốc

quốc tế

gia

- Khái niệm về tư pháp

Thảo
luận

quốc tế
Thảo luận chương 8
1gtc

- Vấn đề lãnh thổ quốc gia

Soạn bài

- Vấn đề quốc tịch
8. Chính sách đối với môn học và các yêu cầu khác của giảng viên
9


- Chuẩn bị tốt các phần được giao tự học
- Có mặt trên lớp đầy đủ
- Chuẩn bị nội dung thảo luận trên lớp
- Bài tập và bài kiểm tra đạt khơng dưới 6/10

9. Phương pháp, hình thức kiểm tra, đánh giá kết quả học tập
9.1. Kiểm tra, đánh giá thường xuyên và định kỳ
Mục đích: Củng cố và khắc sâu nội dung kiến thức trong quá trình giảng dạy,
lấy điểm thành phần để tính điểm trung bình bộ phận.
Kỹ thuật đánh giá
- Chấm điểm bài soạn theo từng chương của môn học;
- Chấm điểm tham gia thảo luận, xây dựng bài mới;
- Chấm điểm bài viết 15 phút, 45 phút.
Tiêu chí đánh giá bài soạn, bài thảo luận
- Trình bày tốt bản chất vấn đề yêu cầu, có mở rộng: 10 điểm
- Trình bày đúng bản chất vấn đề yêu cầu:

8- 9 điểm

- Trình bày được vấn đề ở mức trung bình:

5- 7 điểm

- Trình bày được vấn đề cịn có sai sót

4 điểm

- Trình bày sai bản chất, nội dung:

1 - 3 điểm

9.2. Số lượng điểm thành phần
KL kiến
thức

(1)
SL

(2)
H

SL

(3)
H

SL

(4)
H

SL

H

S
S
S
S
2 TC
1 1 1 1 1 1 1 3
(1) Điểm kiểm tra thường xuyên trong quá trình học tập;
(2) Điểm đánh giá nhận thức và thái độ tham gia thảo luận;
(3) Điểm chuyên cần (vắng học 2% tổng số tiết trừ 1 điểm, tính theo thang
điểm 10; nếu vắng quá 20% tổng số tiết không được dự thi kết thúc học phần);

(4) Điểm thi giữa học phần.
9.3. Lịch thi, kiểm tra
STT
1.

Nội dung thi,

Lịch thi

kiểm tra
Chương 1- 4

Lịch kiểm tra (15’)
Tuần thứ 6

10

Ghi chú


2.

Chương 1-5

3.

Chương 5- 8

4.

Tồn bộ
chương trình

Thi giữa kỳ
( tuần thứ 9 )
Tuần thứ 14
Theo lịch
Thi cuối kỳ

chung của
Trường
Theo lịch

Thi lại

5.

chung của
Hà Tĩnh, ngày

TRƯỞNG BỘ MÔN

GIẢNG VIÊN

Trần Thị Trà Giang
TRƯỞNG KHOA

tháng

Trường

năm 2011

Trần Thị Trà Giang
PHÒNG ĐÀO TẠO

11

BAN GIÁM HIỆU