LỊCH sử văn MINH THẾ GIỚI

Bài sinh viên tự học tập và nghiên cứu
VĂN MINH KHU VỰC TRUNG - NAM MỸ

∗
∗
∗
∗
∗

1. Cơ sở hình thành
* Địa lý, dân cư
* Các thời kỳ lịch sử
2. Những thành tựu chủ yếu
Chữ viêt, tơn giáo, tín ngưỡng, kiến trúc và điêu khắc, KHTN


1. Cơ sở hình thành
* Địa lý


 Các nước Trung Mỹ (8): Belize, Costa Rica,
El Salvador Guatemala, Honduras, Mexico,
Nicaragua, Panama

Các nước Nam Mỹ (13): Argentina,
Bolivia, Brazil, Chile, Colombia, Ecuador,
Guiana, thuộc Pháp Guyana, Quần đảo Nam
Georgia và Nam Sandwich, Paraguay, Peru
Quần đảo Falkland Suriname, Uruguay,
Venezuela

Area

2
2.728.827 km  (1.053.606 dặ
m vuông Anh)

Dân số (2007)

188.187.764

Quốc gia

21[hiện]

Lãnh thổ phụ thuộc

19[hiện]

GDP

1,416 229 triệu USD
(PPP, 2005)

Ngôn ngữ chính

Tiếng Tây Ban Nha, Tiếng Anh
, Tiếng Maya, Tiếng Pháp, 
Creole Haiti, Antilles Creole,
và khác

Thiên nhiên Trung và Nam Mỹ

2
- Diện tích: 20,5 triệu Km .
a) Eo đất Trung Mĩ và quần đảo Ăng ti
+ Khí hậu: Nhiệt đới, khí hậu và thực vật phân hóa từ Đơng sang Tây, gió Tín phong Đơng Bắc thổi thường xuyên.
- Địa hình: Eo đất Trung Mĩ: nhiều núi và cao nguyên, nhiều núi lửa hoạt động và đồng bằng nhỏ hẹp ven biển. Quần đảo Ăng ti: Hình vịng cung, các
đảo có nhiều núi cao và đồng bằng ven biển.
b) Khu vực Nam Mĩ
Phía Tây: Nhiều cao nguyên, núi xen kẽ và thung lũng.
Ở giữa: Nhiều đồng bằng rộng lớn, nhiều rừng rậm, là vựa lúa và vùng chăn ni lớn.
Phía Đơng: Gồm sơn ngun Guyana, Brazin; rừng rậm nhiệt đới ẩm


Các thời kỳ lịch sử - Niên đại phát triển của các nền văn minh Trung Mỹ

            S

Thời kì

Niên đại

Nền văn minh

1

Đồ đá

20.000 trCN

Văn minh đồ đá

2

Cổ xưa

8000 – 2000 trCN

Văn minh cổ xưa

3

Hình thành

2000 – thế kỷ II sau CN

Văn minh Ocos, Olmec, Monte Alban

4

Cổ điển

Thế kỷ II - 500

Văn minh Monte Alban (tiếp theo), Teotihuacan, Maya

6

Hậu cổ điển

500-1500

Văn minh Toltec, Chichen Itza và hậu Aztec

TT


Dân cư

∗

Dân cư: Từ TK XV trở về trước, ở Châu Mỹ chỉ có người Indian (người da đỏ) và người Exkimô sinh sống.

∗

Các thời kỳ lịch sử:

∗

- Thời Tiền Columbus: Văn minh Maya (biến mất từ TK X); Văn minh Aztec. Hầu hết các nền văn minh nằm tại Costa, Rica và Panama, đều nói ngơn
ngữ Chibchan.

∗

- Thế Kỷ XVI-XVIII: Người Tây ban Nha tại Trung Mỹ = đa số dân số Trung Mỹ là người Tây ban Nha

∗

1811- 1823: Các quốc gia độc lập/ 1822- 1840): Cộng Hòa liên bang Trung Mỹ

∗

Thời kỳ các quốc gia độc lập

∗

-


I. Các nền văn minh ở Trung Mỹ
1. Văn minh Olmec (1500-300 SCN)
San Lorenzo là một làng điển hình của văn hóa Olmec.
- Người Olmec định cư, chế tác các dụng cụ: bình, vị đất sét nung...
- Nghệ thuật đúc tượng đá: tượng đầu trẻ em, tượng đầu người – các
vị thủ lĩnh Olmec – còn lưu lại ở San Lorenzo và các vùng lân cận

Tượng thần ở  Chatcatzingo

Tượng đầu người Olmec ở San Lorenzo


Tượng đá ở Cuicuilco

Mơ hình Kim tự tháp Cuicuilco

Thần lửa Cuicuilco


2. Teotihuacan - nền văn hóa đơ thị (TK I-X)

Chiến binh Teotihuacan

Thổ dân người Aztec hôm nay


Đại lộ Tử thần (Miccaotli)


Tơn giáo - tín ngưỡng

Nữ thần sinh sơi

Lư hương tế thần – mơ típ biểu tượng của
Teotihuacan


3. Nền văn minh của người Maya (TK III-XVI)
Một số đô thị tiêu biểu: Mayapan, Tikal, panenque, Copan

Kim tự tháp Mayapan


Thành Tikal: Đô thị Maya lớn nhất (TK I-IX)

Rộng 23 km2 với hơn 3000 cơng trình lớn nhỏ


Thành Palenque (431- TK VIII).

Thành Copan (TK I-IX)


Đời sống săn bắt


Chữ viết - Lịch pháp

lịch Pháp người Maya

Chữ viết Maya cổ
Chữ Codex Madrid 


Tín ngưỡng- tơn giáo

Tượng thần Maya


4. Nền văn minh Aztec (TK XIII-XVI)

Chiến binh Aztec dũng mãnh 


Thành Tenochitan


Tơn giáo - tín ngưỡng