Bài giảng Pháp luật tài chính và ngân hàng - Chương 2: Pháp luật ngân sách nhà nước

Chương 2: Pháp luật ngân sách
nhà nước


I. TỔ CHỨC HỆ THỐNG NSNN
1

KHÁI NIỆM

LIÊN HỆ CHẶT
CHẼ VỚI NHAU

YẾU TỐ CÙNG LOẠI

LIÊN HỆ CHẶT
CHẼ VỚI NHAU
YẾU TỐ CÙNG CHỨC
NĂNG


I. TỔ CHỨC HỆ THỐNG NSNN
1

KHÁI NIỆM
TỔ CHỨC HỆ THỐNG NSNN
HỆ THỐNG NSNN

Là một thể thống nhất
được tạo thành bởi
các bộ phận cấu thành
là các khâu NS độc

lập nhưng giữa chúng
có mqh qua lại lẫn
nhau trong q trình
thực hiện các nhiệm
vụ thu, chi của mình.

+ Là xác định, sắp xếp, bố
trí các bộ phận cấu thành
hệ thống NSNN
+ Nhằm thực hiện hiệu
quả các nhiệm vụ thu, chi
của từng cấp ngân sách
cũng như của toàn bộ hệ
thống NSNN


I. TỔ CHỨC HỆ THỐNG NSNN
1

HỆ THỐNG NS
THƯỜNG
ĐƯỢC TỔ
CHỨC PHÙ
HỢP VỚI
HỆ THỐNG
CHÍNH
QUYỀN

KHÁI NIỆM
NHÀ NƯỚC LIÊN BANG

( Mỹ, Đức, Malaysia...)
+ NS Liên Bang
+ NS Bang
+ NS Địa phương
THỂ
HIỆN

NHÀ NƯỚC ĐƠN NHẤT
(Trung quốc, Nhật,VN...)
+ NS Trung ương
+ NS Địa phương


I. TỔ CHỨC HỆ THỐNG NSNN
1

KHÁI NIỆM
PHÙ HỢP VỚI THỂ CHẾ,
HIẾN PHÁP

HỆ THỐNG NS
THƯỜNG
ĐƯỢC TỔ
CHỨC PHÙ
HỢP VỚI
HỆ THỐNG
CHÍNH
QUYỀN

VÌ

ĐẢM BẢO TẬN THU
CÁC KHOẢN THU, HỢP
LÝ HĨA TỐI ĐÃ
KHOẢN CHI
PHÁT HUY TÍNH CHỦ
ĐỘNG SÁNG TẠO CỦA
ĐỊA PHƯƠNG


I. TỔ CHỨC HỆ THỐNG NSNN
1

KHÁI NIỆM
ĐIỀU KIỆN
1 CẤP CQ=1 CẤP NS

Cấp chính
quyền được
giao nhiệm vụ
tương đối tịan
diện trên các
lĩnh vực KTXH-HC.

Tổng nguồn thu trên
vùng lãnh thổ mà cấp
chính quyền đó quản
lí phải giải quyết
được phần lớn nhu
cầu chi tiêu của mình

I. TỔ CHỨC HỆ THỐNG NSNN
2

MƠ HÌNH HỆ THỐNG NSNN Ở VIỆT NAM

Lịch sử tổ chức hệ thống NSNN

1967

1945

1983

1978

NSTW

2002

NSTW

NSTW
NS TỈNH
NS TỈNH

NSNN

NS HUYỆN

NS TỈNH
NS HUYỆN

NS XÃ

Nay


I. TỔ CHỨC HỆ THỐNG NSNN
2

MƠ HÌNH HỆ THỐNG NSNN Ở VIỆT NAM

ĐIỀU 6 LUẬT NSNN 2015

NSNN bao gồm NSTW và NSĐP. NSĐP là ngân
sách của các cấp chính quyền địa phương


I. TỔ CHỨC HỆ THỐNG NSNN
2

MƠ HÌNH HỆ THỐNG NSNN Ở VIỆT NAM

NSTW

ĐƠN VỊ
DỰ TOÁN

NSĐP

NS TỈNH
NS HUYỆN
NS XÃ

ĐƠN VỊ
DỰ
TOÁN
ĐƠN
VỊ
DỰ
TOÁN
ĐƠN
VỊ
DỰ TOÁN


I. TỔ CHỨC HỆ THỐNG NSNN
2

ĐƠN VỊ
DỰ TỐN

MƠ HÌNH HỆ THỐNG NSNN Ở VIỆT NAM

Là một cơ quan, đơn vị được NN
thành lập hay thừa nhận - thực
hiện một nhiệm vụ được NN giao,
được nhận kinh phí từ ngân sách
cấp để thực hiện nhiệm vụ đó.

I. TỔ CHỨC HỆ THỐNG NSNN
2

ĐƠN VỊ
DỰ TỐN

MƠ HÌNH HỆ THỐNG NSNN Ở VIỆT NAM

- ĐV dự toán cấp I: là ĐV trực tiếp nhận
dự toán NS hàng năm do TTCP hoặc
UBND giao. (t/h phân bổ, giao dự toán NS
cho đơn vị cấp dưới trực thuộc)
- ĐV dự toán cấp II: là ĐV cấp dưới ĐV
dự toán cấp I, được ĐV dự toán cấp I giao
dự toán và phân bổ dự toán, được giao
cho ĐV dự toán cấp III.
-Đơn vị dự toán cấp III: là ĐV trực tiếp sử
dụng NS (được ĐV dự toán cấp I hoặc cấp
II giao dự toán NS.


I. TỔ CHỨC HỆ THỐNG NSNN
2
ĐV dự tốn
cấp 1

MƠ HÌNH HỆ THỐNG NSNN Ở VIỆT NAM
ĐV dự toán

cấp 2

ĐV dự toán
cấp 3
TRƯỜNG ĐẠI HỌC
LUẬT HÀ NỘI

Bộ tư pháp

TRƯỜNG TRUNG CẤP
LUẬT BAN MÊ THUẬT

VỤ HỢP TÁC
QUỐC TẾ
CỤC BỔ TRỢ
TƯ PHÁP
CỤC TRỢ GIÚP
PHÁP LÝ

TT BỒI DƯỜNG N.VỤ
TRỢ GIÚP PHÁP LÝ


I. TỔ CHỨC HỆ THỐNG NSNN
2

MƠ HÌNH HỆ THỐNG NSNN Ở VIỆT NAM

Lịch sử tổ chức hệ thống NSNN

1967

1945

1983

1978

NSTW

Nay

2002

NSTW

NSTW

NSTW
NS TỈNH
NS TỈNH

NSNN

NS HUYỆN
NS TỈNH

NSĐP
NS TỈNH
NS HUYỆN

NS HUYỆN

NS XÃ

NS XÃ


I. TỔ CHỨC HỆ THỐNG NSNN
3

CÁC NGUYÊN TẮC TỔ CHỨC HỆ THỐNG NSNN

NGUYÊN TẮC
THỐNG NHẤT

NGUYÊN TẮC
ĐỘC LẬP
– TỰ CHỦ

NGUYÊN TẮC
TẬP TRUNG
QUYỀN LỰC TRÊN
C.SỞ P.ĐỊNH
TQUYỀN GIỮA
CÁC CẤP NS


2.1.2. PHÂN PHỐI NGUỒN THU – NV CHI NS

KHÁI NIỆM
Phân phối nguồn thu, nhiệm vụ chi giữa các cấp
ngân sách là việc xác định mỗi cấp ngân sách
được tập trung những nguồn thu nào và mức độ
tập trung đến đâu đồng thời đề ra nhiệm vụ cụ thể
cho mỗi cấp ngân sách.


PHÂN PHỐI NGUỒN THU – NV CHI NS
1

THỨ 1

NGUYÊN TẮC PHÂN PHỐI

NSTW giữ vai trò chủ đạo, NSĐP chủ động
t.hiện nhiệm vụ được giao, tăng cường
nguồn lực cho NS xã.

THỨ 2

Nhiệm vụ chi thuộc NS cấp nào do NS cấp
đó bảo đảm thực hiện.

THỨ 3

NS cấp trên và NS cấp dưới có quan hệ vật
chất với nhau

PHÂN PHỐI NGUỒN THU – NV CHI NS
2

THẨM QUYỀN PHÂN PHỐI

Luật NSNN 1996, SĐ-BS 1998

2015

Đ 9Luật NSNN 2015
QUỐC HỘI

QUỐC HỘI

TW

CẤP TỈNH

NSTW

HĐND

NS
TỈNH

NS
HUYỆN

NS
XÃ

CẤP
HUYỆN

CẤP
XÃ


6

NỘI DUNG PHÂN PHỐI

PHÂN PHỐI NGUỒN THU – NV
CHI GIỮA NSTW VÀ NSĐP
PHÂN PHỐI NGUỒN THU

PHÂN PHỐI NGUỒN NV CHI

PHÂN PHỐI NGUỒN THU – NV
CHI GIỮA CÁC CẤP NSĐP


6.2

NỘI DUNG PHÂN PHỐI

NGUYÊN

TẮC

PHÂN PHỐI NGUỒN THU – NV CHI GIỮA CÁC CẤP NSĐP

1. Phù hợp với phân cấp nhiệm vụ kinh tế xã hội, quốc phòng, an ninh đối với từng
lĩnh vực và đặc điểm kinh tế, địa lý, dân cư
của từng vùng và trình độ quản lý của địa
phương;


6.2

NỘI DUNG PHÂN PHỐI

NGUYÊN

TẮC

PHÂN PHỐI NGUỒN THU – NV CHI GIỮA CÁC CẤP NSĐP

2. Trong các nguồn thu của ngân sách xã, thị
trấn, ngân sách xã, thị trấn được hưởng tối
thiểu 70% các khoản thu thuế chuyển quyền
sử dụng đất; thuế nhà, đất; thuế môn bài thu
từ cá nhân, hộ kinh doanh; thuế sử dụng đất
nông nghiệp thu từ hộ gia đình; lệ phí trước bạ
nhà, đất


6.2

NỘI DUNG PHÂN PHỐI

NGUYÊN

TẮC

PHÂN PHỐI NGUỒN THU – NV CHI GIỮA CÁC CẤP NSĐP

3. Trong các nguồn thu của ngân sách thị xã,
thành phố thuộc tỉnh, ngân sách thị xã, thành
phố thuộc tỉnh được hưởng tối thiểu 50%
khoản thu lệ phí trước bạ, khơng kể lệ phí
trước bạ nhà, đất;


6.2

NỘI DUNG PHÂN PHỐI

NGUYÊN

TẮC

PHÂN PHỐI NGUỒN THU – NV CHI GIỮA CÁC CẤP NSĐP

4. Trong phân cấp nhiệm vụ chi đối với thị xã,
thành phố thuộc tỉnh phải có nhiệm vụ chi đầu
tư xây dựng các trường phổ thông quốc lập
các cấp, điện chiếu sáng, cấp thốt nước, giao
thơng đơ thị, vệ sinh đơ thị và các cơng trình
phúc lợi công cộng khác

2.3. LẬP DỰ TOÁN NSNN
1

LẬP
DỰ
TOÁN
NSNN

Khái niệm – Đặc điểm

Là quá trình các cấp, các cơ quan đơn vị trong
hệ thống NSNN tổ chức xây dựng(soạn thảo và
thảo luận) và quyết định dự toán NSNN cho
năm sau theo thẩm quyền


LẬP DỰ TOÁN NSNN
1

Khái niệm – Đặc điểm
THỨ 1

Lập dự toán NSNN được tiến
hành hàng năm, vào trước năm NS

THỨ 2

Thể hiện rõ nét sự tập trung quyền

lực nhà nước vào tay Quốc hội

THỨ 3

THỨ 4

Có sự tham gia của nhiều chủ thế khác
nhau, giữa các chủ thể có sự phân định
quyền hạn và trách nhiệm rõ ràng
Được tiến hành theo quy trình, thủ tục
chặt chẽ được luật hóa


LẬP DỰ TOÁN NSNN
2.2.1
1

Thẩm quyền

QUYẾT ĐỊNH DỰ TOÁN

QUỐC HỘI

XÂY DỰNG DỰ TỐN

C.QUAN QUẢN LÝ NN

UBTVQH

CHÍNH PHỦ

UB KINH TẾ - NS

UBND CÁC CẤP

HĐND CÁC CẤP

CÁC C.QUAN ĐƠN VỊ
DỰ TOÁN KHÁC