Bài giảng tranh luận tại quốc hội về tài chính, ngân sách nhà nước PGS TS đặng văn thanh

1
TRANH LuËn t¹i qUèC HéI VÒ
TÀI CHÍNH, NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC
Người trình bày
PGS.TS. Đặng Văn Thanh
2
THẨM QUYỀN QUỐC HỘI

QUỐC HỘI - cơ quan có quyền lập
hiến, lập pháp, giám sát tối cao và
quyết định những vấn đề quan trọng
của đất nước

Khoản 4, Điều 84 của Hiến pháp quy
định nhiệm vụ và quyền hạn của
Quốc hội trong lĩnh vực tài chính-
ngân sách
3
HỆ THỐNG
TÀI CHÍNH VIỆT NAM
TÀI CHÍNH QUỐC GIA
TÀI CHÍNH
NHÀ NƯỚC
TÀI CHÍNH
DOANH NGHIỆP
TÀI CHÍNH
DÂN CƯ
Ngân
sách
Nhà
nước

Các
quỹ
T/c tập
trung
Tín
dụng
Nhà
nước
Doanh
nghiệp
Các
trung
gian
Tài chính
Tổ chức
xã hội,
xã hội
nghề
nghiệp
Kinh tế
gia
đinh
Ngân hàng
thương mại
Kinh doanh
bảo hiểm
4
QUY TRÌNH NSNN –
3 GIAI ĐOẠN
1. Lập, thẩm tra, xem xét, quyết định dự toán

NSNN, phân bổ NSTW
2. Chấp hành NSNN (thu, chi, thanh toán, hạch
toán, kiểm tra, giám sát,…)
3. Quyết toán NSNN (kế toán, kiểm toán)
5
QUỐC HỘI

Quyết định tài chính và chính sách tài
chính quốc gia : Ngân quỹ, các cân đối ,
vay và trả nợ, chính sách động viên

Quyết định ngân sách nhà nước
Quyết định dự toán NSNN
Quyết định phương án phân bổ NSTW
Phê chuẩn quyết toán NSNN

Giám sát về tài chính, ngân sách
6
PHÂN ĐỊNH TRÁCH NHIỆM,QUYỀN HẠN
VỀ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC
QUỐC HỘI
Ủy ban
Thường
vụ QH
Kỳ họp
QUỐC
HỘI
- Ủy ban
Tài chính,
Ngân sách

- HĐDT
-
Ủy ban
khác
CHÍNH PHỦ
Bộ Tài chính,
Các Bộ khác,
UBND
-
Dự toán NSNN
-
Phương án phân bổ
ngân sách TW
-
Báo cáo quyết toán
NSNN
Thẩm tra
Cho
ý kiến
Thảo luận
quyết định
7
Khởi động

Khi Thảo luận và quyết định về Ngân
sách nhà nước tại kỳ họp Quốc hội:
1-Anh (chị) quan tâm nhất vấn đề gì?
2-Khó khăn nhất đối với Anh, chị ?
8
Các công việc

chu N B TRANH L u NẨ Ị Ậ

Xác định vấn đề cần tranh luận

Nội dung và hướng tranh luận

Thu thập thông tin, tài liệu

Hình thành các ý kiến cần trao đổi

Chuẩn bị lập luận, lý lẽ, ph.pháp trình bày,
nêu câu hỏi, đưa minh chứng

Lường trước các tình huống, chuẩn bị các
giải pháp ứng xử
9
CHỌN, XÁC ĐỊNH VẤN ĐỀ CẦN TRANH LUẬN
1-Vấn đề đang được cử tri quan tâm, có tác
động nhiều đời sông kinh tế xh
2-Vấn đề có nhiều ý kiến khác nhau, nhiều
phương án xử lý
2-Thuộc lĩnh vực mà mình công tác và có
hiểu biết
3-Có điều kiện thu thập thông tin, tư liệu
10
Những vấn đề ngân sách
có thể tranh luận

Liên quan tới Quan điểm : Mức động
viên vào NS; cơ cấu thu, cơ cấu chi; Tỷ lệ

bội chi & nguồn bù đáp bội chi

Liên quan giải pháp, chính sách: Biện
pháp tăng thu, Tiết kiệm chi, NS thắt chặt,
nới lỏng

Liên quan nhiệm vụ thu chi : Nguyên
tắc, tiêu chí phân bổ nguồn thu, nhiệm vụ
chi; Bố trí ngân sách cho từng nhiệm vụ,
lĩnh vực
11
Ví dụ về chọn vấn đề ngân sách
hiện nay để tranh luận
1-Miễn, giảm, giãn hõan thuế để kích
cầu - - Ảnh hưởng thu ngân sách
- Phạmvi, đối tượng, mức miễn giảm, thời
gian hoãn
2-Dùng ngân sách bù lãi suất tiền vay
ngân hàng: Mức độ, cách làm?
3- Bội chi ngân sách và mức vay nợ ?
4-Cơ chế, định mức phân bổ ngân sách
5-Chi NS cho an sinh xã hội: Cần thiết,
cách làm, mức độ
12
THU THẬP THÔNG TIN, TƯ LiỆU
Phục vụ tranh luận
1. Từ cơ quan nhà nước (Thông tin chính
thức và những giải trình theo yêu cầu)
2. Từ cử tri, từ các tổ chức có liên quan
3. Từ ý kiến đánh giá của các cơ quan

chức năng (Kiểm toán, Thanh tra, Kiểm
tra )
4. Thu thập và tổng hợp của cá nhân
13
Đánh giá & Chọn lọc Thông tin
1. Tổng hợp, phân loại
2. Đánh giá và kiểm tra độ tin cậy,
3. Hình thành ý kiến
4. Khả năng sử dụng, thời điểm và mức độ sử
dụng
14
Chuẩn bị bài phát biểu
1-Những vấn đề đồng tình: Chi NS để
kích cầu, khắc phục suy giảm kinh tế.
2-Vấn đề không đồng tình: Cách thức,
phạm vi sử dụng ngân sách
3-Những nội dung yêu cầu lý giải : bù
lãi suất 4%; thời hạn và cách thức giãn
thuế Thu nhập cá nhân
15
Chuẩn bị các lập luận
-
Căn cứ pháp lý: Thẩm quyền Quyết định
ngân sách, quyết định các chính sách tài
chính và các sắc thuế
-
Căn cứ thực tế : Nguồn, khả năng quản lý,
kinh nghiệm đã xử lý
-
Lường trước Tác động và Hậu quả (Tích

cực , tiêu cực đến thu ngân sách, đến
neefn kinh tế, đến xã hội )
-
Nếu cần và phải làm sẽ có Giải pháp khác
ưu việt hơn
16
Tranh luận về ngân sách
1-Bày tỏ sự đồng tình và không đồng tình.
Nêu lý lẽ và minh chứng.
2-Thuyết phục, phân tích để bác bỏ hoặc tạo
sự đồng thuận
3-Đưa đề xuất và giải pháp mới khả dĩ có thể
chấp nhận : miễn thuế thu nhập doanh
nghiệp, miễn thuế thu nhập cá nhân, hạn
chế vay nợ nước ngoài, tăng hoặc giảm bội
chi
17
Chuẩn bị câu hỏi
-
Xác định đối tượng trả lời câu hỏi
-
Xác định mục đích hỏi
-
Nội dung rõ ràng : Quan điểm ngân
sách hay bố trí ngân sách cụ thể
-
Cách hỏi ngắn gọn, mạch lac.
-
Lường đóan khả năng diễn biến của
câu trả lời để có sự chuẩn bị chấp

thuận hay tiếp tục hỏi
-
Thái độ hợp tác & thân thiện
18
Một số tình huống
cần tranh luận

Về dự toán NSNN: Mức huy động, cơ
cấu Thu, chi. Bội chi. Nguồn bù đắp bội chi

Phân bổ ngân sách: Tiêu chí, định mức
phân bổ. Mức phân bổ cụ thể

Quyết toán ngân sách: Tăng thu,
không hòan thành nhiệm vụ thu. Tăng chi,
chi sai và vượt dự tóan. Chuyển nguồn
19
Trường hợp Thảo luận
1-Quốc hội sẽ thảo luận về gói kích cầu,
chống suy thoái kinh tế:
+ Chi ngân sách bù lãi suất
+ Giảm, hõan thuế, giãn thuế
2-Xử lý chi ngân sách trong điều kiện thu
không đạt dự toán theo nghị quyết của
Quốc hội:
Sắp xếp lại cơ cấu chi,
cắt giảm một số khỏan chi
Sử dụng dự trữ tài chính,dự phòng NS
Tăng bội chi (Vay nợ)
20

XIN CÁM ƠN QUÝ VỊ ĐẠI BIỂU