Tài liệu Thoái hóa khớp bàn tay ở người cao tuổi pdf

Thoái hóa khớp bàn tay
ở người cao tuổi

Thoái hoá khớp (THK) bàn tay là một trong các bệnh
khớp thường gặp ở người cao tuổi, gây đau, ảnh hưởng
nhiều đến chức năng vận động và đời sống sinh hoạt hằng
ngày.



Ai hay bị THK bàn tay?
THK bàn tay thường hay gặp ở độ tuổi từ 60 - 65 tuổi. Tuy
nhiên, từ độ tuổi 55 đã bắt đầu xuất hiện các biểu hiện của
THK bàn tay. Tỉ lệ THK tăng dần theo tuổi, cao hơn ở nhóm
tuổi từ 60 trở lên và cao nhất ở nhóm 70 - 79 tuổi. Tuổi cao là
yếu tố nguy cơ cao nhất của THK, vì lượng máu đến nuôi
dưỡng vùng khớp bị giảm sút, sự lão hoá sụn càng rõ, làm
cho sụn kém chịu đựng được các yếu tố tác động có hại lên
khớp.
Bệnh cũng thường gặp ở nữ giới (75%). Số lượng bệnh nhân
nữ mắc THK bàn tay nhiều gấp 3 lần so với nam giới.
Nguyên nhân có thể là do sự thay đổi hormon như estrogen
dẫn đến thay đổi tế bào sụn khớp.
Những người béo phì cũng dễ bị THK bàn tay. Có tới 1/3
bệnh nhân THK bàn tay bị béo phì.
THK bàn tay thường xuất hiện sau một số bệnh lý bàn tay
như sau chấn thương, gãy xương khớp, hoại tử xương, viêm
khớp dạng thấp, gút mạn tính, đái tháo đường

Tuổi cao là yếu tố nguy cơ gây bệnh thoái hóa khớp. Ảnh:
MHoa
Khớp nào dễ bị tổn thương?
Bàn tay phải hay bị thoái hóa hơn vì đa số trong chúng ta đều
thuận tay phải, dùng nhiều tay phải hơn trong cuộc sống, lao
động và sinh hoạt. Trong số 5 ngón tay thì các ngón cái, ngón
trỏ, ngón giữa (ngón I, II, III) hay bị thoái hóa nhất do các
ngón này phải hoạt động tích cực nhất khi cầm, nắm, mang,
vác hay xách đồ vật.

Còn trong các vị trí khớp của từng ngón tay thì khớp ngón xa
hay khớp ngón gần, khớp gốc ngón tay cái hay bị THK nhất,
liên quan đến việc sử dụng các khớp này nhiều nhất khi cầm
nắm đồ vật. Đặc biệt, khớp gốc ngón tay cái có hình yên
ngựa, đảm nhiệm chức năng cầm, nắm đồ vật của bàn tay, do
đó dễ bị tổn thương hơn.
Dấu hiệu nhận biết THK bàn tay
Có 4 dấu hiệu cơ bản của THK bàn tay là gai xương, hẹp khe
khớp, đặc xương dưới sụn, hốc xương. Người bệnh thường bị
đau khớp bàn tay một bên hoặc cả hai bên, đau khi vận động
và giảm khi nghỉ ngơi. Đau tăng lên khi mặc quần áo, khi cài
khuy áo; đau khi nắm bàn tay lại, đau khi rót nước vào li và
đỡ đau khi nghỉ ngơi. Đau thường chỉ ở mức độ nhẹ và trung
bình. Vào buổi sáng, khi thức dậy, người bệnh thấy khớp bị
cứng, khó cử động, kéo dài từ 15 - 30 phút. Cứng khớp sau
khi nghỉ ngơi cũng thường gặp. Đó là dấu hiệu phá rỉ khớp.
Dần dần bàn tay trở nên khó làm các động tác sinh hoạt
thường ngày hơn, phát tiếng lạo xạo khi cử động, các cơ bàn
tay teo nhỏ.
Ở các giai đoạn muộn, có 1/3 bệnh nhân có các ngón tay bị

biến dạng. Khoảng 50% số bệnh nhân THK bàn tay gặp khó
khăn khi thực hiện các công việc tự chăm sóc bản thân, nội
trợ và các công việc trong sinh hoạt hằng ngày khác như chải
đầu, giặt giũ, mặc quần áo, ăn uống, chăm sóc con cháu, bế
trẻ nhỏ
Khi có những triệu chứng như trên, người bệnh cần đi khám
tại các cơ sở y tế chuyên khoa. Có thể sử dụng thêm chụp
Xquang bàn tay để chẩn đoán THK bàn tay. Đây là kĩ thuật
đơn giản, ít tốn kém, được sử dụng để đánh giá mức độ tổn
thương của THK trong nhiều năm nay.