HOÁ HỌC ðẠI CƯƠNG
ðỘNG HÓA HỌC TS. ðẶNG VĂN HOÀI
8- ẢNH HƯỞNG CỦA XÚC TÁC
Bai tâp A: Phan ưng hoa hoc lam cho sưa chua co năng
lương hoat hoa băng 43,05 kJ/mol. Hay so sanh vân tôc
cua phan ưng nay ơ 30
0
C va 5
0
C.
E
a
ln k = + ln A
R
T
1
HOÁ HỌC ðẠI CƯƠNG
ðỘNG HÓA HỌC TS. ðẶNG VĂN HOÀI
8- ẢNH HƯỞNG CỦA XÚC TÁC
Bai tâp B: Phan ưng phân huy H
2
O
2
la phan ưng bâc nhât.
Năng lương hoat hoa E
a
= 75,312 kJ/mol. Khi co măt men
(enzym) xuc tac trong vêt thương, năng lương hoat hoa chi
con la 8,368 kJ/mol. Tinh xem ơ 20
0
C khi co măt men
xuc tac vân tôc phan ưng tăng lên bao nhiêu lân so vơi khi
không co xuc tac.
E
a
ln k = + ln A
R
T
1
HOÁ HỌC ðẠI CƯƠNG
ðỘNG HÓA HỌC TS. ðẶNG VĂN HOÀI
8- ẢNH HƯỞNG CỦA XÚC TÁC
Bai tâp C: Phan ưng xa phong hoa ester ethyl acetat băng
dung dich xut ơ 10
0
C co hăng sô tôc ñô k = 2,38 (mol/l
va min.). Tinh thơi gian cân ñê xa phong hoa 50% ethyl
acetat ơ 10
0
C khi trôn 1 lit dung dich ethyl acetat 0,05
M vơi: a- (1 lit NaOH 0,05M), b- (1 lit NaOH 0,10 M),
c- (1 lit NaOH 0,04 M).
Phan ưng xa phong hoa ester ethyl acetat la bâc II.
1
[a - x]
= kt +
1
a
[a – x]
[b - x]
ln
= [a – b]kt + ln
b
a
HOÁ HỌC ðẠI CƯƠNG
ðỘNG HÓA HỌC TS. ðẶNG VĂN HOÀI
8- ẢNH HƯỞNG CỦA XÚC TÁC
Bai tâp D: Hăng sô vân tôc cua phan ưng thuân va phan
ưng nghich cua phan ưng:
ClNO
2
+ NO NO
2
+ ClNO ñươc ño tai 25
0
C cho
kêt qua k
f
= 7,3 x 10
3
M/s va k
r
= 0,55 M/s. Tinh hăng
sô cân băng cua phan ưng.
HOÁ HỌC ðẠI CƯƠNG
ðỘNG HÓA HỌC TS. ðẶNG VĂN HOÀI
8- ẢNH HƯỞNG CỦA XÚC TÁC
Bai tâp E: Acetaldehyde, CH
3
CHO bi phân huy theo
phương trinh ñông hoc bâc II vơi hăng sô vân tôc
k = 0,334 M/s ơ 500
0
C.
Tinh thơi gian ñê 80% acetaldehyde bi phân huy vơi nông
ñô ban ñâu la 0,0075 M.
1
[a - x]
= kt +
1
a
HOÁ HỌC ðẠI CƯƠNG
ðỘNG HÓA HỌC TS. ðẶNG VĂN HOÀI
9- CƠ CHẾ PHẢN ỨNG
Bươc 1 (nhanh)
2 NO (k) N
2
O
2
(k)
2 NO (k) + O
2
(k) 2 NO
2
(k)
Bươc 2 (châm) N
2
O
2
(k) + O
2
(k) 2 NO
2
(k)
V
2ndstep
= k x [N
2
O
2
] x [O
2
]
HOÁ HỌC ðẠI CƯƠNG
ðỘNG HÓA HỌC TS. ðẶNG VĂN HOÀI
9- CƠ CHẾ PHẢN ỨNG
V
2ndstep
= k x [N
2
O
2
] x [O
2
]
Công thưc nay không thuân tiên trong tinh toan vi kho ño
nông ñô N
2
O
2
.
2 NO (k) N
2
O
2
(k)
V
f
= k
f
x [NO]
2
V
r
= k
r
x [N
2
O
2
]
HOÁ HỌC ðẠI CƯƠNG
ðỘNG HÓA HỌC TS. ðẶNG VĂN HOÀI
9- CƠ CHẾ PHẢN ỨNG
Bươc ñâu tiên cua phan ưng xay ra nhanh va ñên trang
thai cân băng.
k
f
x [NO]
2
= k
r
x [N
2
O
2
]
V
2ndstep
= k x k
f
/ k
r
x [NO]
2
x [O
2
]
V = k
’
x [NO]
2
x [O
2
]
HOÁ HỌC ðẠI CƯƠNG
ðỘNG HÓA HỌC TS. ðẶNG VĂN HOÀI
9- CƠ CHẾ PHẢN ỨNG
CH
3
Br (aq) + OH
-
(aq) CH
3
OH (aq) + Br
-
(aq)
V = k x [CH
3
Br][OH
-
]
Cơ chê thê ai nhân lương phân tư (S
N
2)
C X
C XY Y
Y
-
+ X
-
HOÁ HỌC ðẠI CƯƠNG
ðỘNG HÓA HỌC TS. ðẶNG VĂN HOÀI
9- CƠ CHẾ PHẢN ỨNG
(CH
3
)
3
CBr (aq) + OH
-
(aq) (CH
3
)
3
COH (aq) + Br
-
(aq)
V = k x [(CH
3
)
3
CBr]
Cơ chê thê ai nhân ñơn phân tư (S
N
1)
C X
C
Y
Y
+
HOÁ HỌC ðẠI CƯƠNG
ðỘNG HÓA HỌC TS. ðẶNG VĂN HOÀI
9- CƠ CHẾ PHẢN ỨNG
(CH
3
)
3
CBr, 2H
2
O
(CH
3
)
3
C
+
Br
-
, 2H
2
O
(CH
3
)
3
C
+
, Br
-
, 2H
2
O
(CH
3
)
3
C
δ
δδ
δ+
δ
δδ
δ-
OH
2
, Br
-
, H
2
O
(CH
3
)
3
CO
+
H
2
, Br
-
, H
2
O
(CH
3
)
3
COH H OH
2
, Br
-
(CH
3
)
3
COH,
+
OH
3
, Br
-
HOÁ HỌC ðẠI CƯƠNG
ðỘNG HÓA HỌC TS. ðẶNG VĂN HOÀI
9- CƠ CHẾ PHẢN ỨNG
Phan ưng dây chuyên: gôc tư do hoat ñông, chưa bao hoa
nên co hoat tinh cao (khơi mao phan ưng), tương tac vơi
phân tư bao hoa phat sinh gôc tư do mơi (phat triên
mach), sau cung la sư kêt hơp cua cac hat hoat ñông
(ngăt mach).
Vi du phan ưng cua khi metan va chlor dươi tac dung
anh sang khuêch tan.
HOÁ HỌC ðẠI CƯƠNG
ðỘNG HÓA HỌC TS. ðẶNG VĂN HOÀI
9- CƠ CHẾ PHẢN ỨNG
Phan ưng quang hoa: thưc vât xanh hâp thu khi carbonic
va nươc dươi tac dung anh sang măt trơi 4000 – 7000 A
0
tông hơp glucid va phong thich oxy.
Diêp luc tô co mau xanh nên hâp thu ñươc bưc xa vung
tim-lam 4400 – 4700 A
0
va vang-ño 6400 – 6600 A
0
,
năng lương hâp thu nay ñươc nhương cho carbonic va nươc
qua va cham, ñê thưc hiên phan ưng quang hơp.
Thu hoach 6 tân lua/ha thi ña co 20 tân carbonic, 7 tân
nươc ñươc ñông hoa va tao ra 14 tân oxy. Sư dung 2 –
20% năng lương anh sang măt trơi.
HOÁ HỌC ðẠI CƯƠNG
ðỘNG HÓA HỌC TS. ðẶNG VĂN HOÀI
9- CƠ CHẾ PHẢN ỨNG
Phan ưng dây chuyên: gôc tư do hoat ñông, chưa bao hoa
nên co hoat tinh cao (khơi mao phan ưng), tương tac vơi
phân tư bao hoa phat sinh gôc tư do mơi (phat triên
mach), sau cung la sư kêt hơp cua cac hat hoat ñông
(ngăt mach).
C
H
CH
2
Cl
CH
3
C
2
H
5
C
CH
2
Cl
C
2
H
5
CH
3
C
Cl
CH
2
Cl
CH
3
C
2
H
5
C
Cl
C
2
H
5
CH
3
CH
2
Cl
Cl
.
- HCl
( R )-1,2-dichlo-2-methylbutan
( S )-1,2-dichlo-2-methylbutan
Cl
2
Cl
2
- Cl
.
- Cl
.
HOÁ HỌC ðẠI CƯƠNG
ðỘNG HÓA HỌC TS. ðẶNG VĂN HOÀI
9- CƠ CHẾ PHẢN ỨNG
C
H
3
(CH
2
)
5
Br
H
CH
3
CH
3
(CH
2
)
5
OH
H
CH
3
CH
3
(CH
2
)
5
OH
H
CH
3
H
2
O
Ethanol
( R )-2-Bromooctane
( S )-2-Octanol
( R )-2-Octanol
+
HOÁ HỌC ðẠI CƯƠNG
ðỘNG HÓA HỌC TS. ðẶNG VĂN HOÀI
9- CƠ CHẾ PHẢN ỨNG
CH
3
Br
H
CH
3
(CH
2
)
5
CH
3
(CH
2
)
5
OH
H
CH
3
NaOH
Ethanol-H
2
O
( S )-2-Bromooctane
( R )-2-Octanol
HOÁ HỌC ðẠI CƯƠNG
ðỘNG HÓA HỌC TS. ðẶNG VĂN HOÀI
9- CƠ CHẾ PHẢN ỨNG
Phan ưng quang hoa trong chup hinh
Niepce sang lâp năm 1824, Daguerre ưng dung thưc tê
1839, Talbot ñăng ky băng phat minh 1841.
AgBr (Crystal) + hν Ag + Br
Br
-
+ hν Br + e
-
Ag
+
+ e
-
Ag
HOÁ HỌC ðẠI CƯƠNG
ðỘNG HÓA HỌC TS. ðẶNG VĂN HOÀI
9- CƠ CHẾ PHẢN ỨNG
Phan ưng quang hoa trong chup hinh
AgBr ñươc nghiên min 1/1000 – 1/10 000 mm, môi hat
chưa 1011 – 1012 căp ion Ag
+
, Br
–
trôn ñêu vơi gelatin
thanh nhu tương, trang lơp mong lên nên chât trong suôt
(celluloid, thuy tinh, chât deo ) thu ñươc film anh,
giây anh.
Lương bac tao ra ti lê vơi photon anh sang ñươc hâp
thu, mau ñen ñâm hơn.
HOÁ HỌC ðẠI CƯƠNG
ðỘNG HÓA HỌC TS. ðẶNG VĂN HOÀI
9- CƠ CHẾ PHẢN ỨNG
Phan ưng quang hoa trong chup hinh
Chup cân han chê thơi gian phơi sang, ñê ñươc anh ân,
co 1 sô mâm Ag tao ra tao ñiêu kiên phan ưng khi trang
anh (lam hiên anh). Nhung film ña chup vao chât khư
nhe hydroquinon, AgBr se bi khư tao ra Ag, chô nao luc
chup nhân nhiêu photon thi se tao nhiêu mâm Ag, khi
trang se cho nhiêu Ag, thu ñươc anh âm.
HOÁ HỌC ðẠI CƯƠNG
ðỘNG HÓA HỌC TS. ðẶNG VĂN HOÀI
9- CƠ CHẾ PHẢN ỨNG
Phan ưng quang hoa trong chup hinh
AgBr con lai ñươc loai băng Natri thiosulfate, rưa film
phơi co ñươc ban âm.
Muôn thu anh ñung thi lăp lai qua trinh trên giây anh,
phơi sang ñê in anh. Tiêp theo lam hiên anh dương như
lam vơi anh âm, phân sang dương ưng vơi phân tôi âm.
HOÁ HỌC ðẠI CƯƠNG
ðỘNG HÓA HỌC TS. ðẶNG VĂN HOÀI
BÀI TẬP
0,2000,0304,9 x 10
-8
Thi nghiêm 3
0,1000,0606,8 x 10
-8
Thi nghiêm 2
0,1000,0301,7 x 10
-8
Thi nghiêm 1
[B][A]
Nông ñô chât ban ñâu phan ưng
Vân tôc (M. s
-1
)Thư tư thi nghiêm
Vân tôc ñâu cua no ñươc ño dưa vao sư khac nhau vê nông ñô khac
luc ñâu
A + B C
a, Hay viêt biêu thưc vân tôc phan ưng dưa vao kêt qua thưc nghiêm
trên.
b, Tinh hăng sô vân tôc k, tinh vân tôc nêu [A] = 0,05 M va [B] =
0,02 M.
HOÁ HỌC ðẠI CƯƠNG
ðỘNG HÓA HỌC TS. ðẶNG VĂN HOÀI
BÀI TẬP
0,4000,0506,2 x 10
-5
Thi nghiêm 3
0,4000,1001,2 x 10
-5
Thi nghiêm 2
0,2000,1003,1 x 10
-5
Thi nghiêm 1
[C
2
O
4
2 -
][HgCl
2
]
Nông ñô chât ban ñâu phan ưng
Vân tôc (M. s
-1
)Thư tư thi nghiêm
Vân tôc ñâu cua no ñươc ño dưa vao sư khac nhau vê nông ñô khac
luc ñâu
2 HgCl
2
+ C
2
O
4
2 -
2 Cl
-
+ 2 CO
2
+ Hg
2
Cl
2
a, Hay viêt biêu thưc vân tôc phan ưng dưa vao kêt qua thưc nghiêm
trên.
b, Tinh hăng sô k, tinh vân tôc nêu [HgCl
2
] = 0,20 M va [C
2
O
4
2 -
] =
0,30 M.
HOÁ HỌC ðẠI CƯƠNG
ðỘNG HÓA HỌC TS. ðẶNG VĂN HOÀI
BÀI TẬP
Sư thai môt loai kim loai năng ra khoi cơ thê la bâc I va
co thơi gian ban huy la 60 ngay. Môt ngươi cân năng 75
kg bi ngô ñôc 6,4 x 10
-3
grams kim loai năng. Hoi phai
mât bao nhiêu ngay ñê mưc kim loai năng cua ngươi nay
vê mưc binh thương (binh thương 23 ppb theo thê trong).
HOÁ HỌC ðẠI CƯƠNG
ðỘNG HÓA HỌC TS. ðẶNG VĂN HOÀI
BÀI TẬP
Thơi gian ban huy cua môt phan ưng la 726 s, tac chât
co nông ñô ban ñâu la 0,6 M. nông ñô tac chât nay băng
bao nhiêu sau 1452 s nêu phan ưng la bâc 1. Hoi mât
thơi gian bao lâu thi nông ñô tac chât con 0,1 M.
Thơi gian ban huy cua môt phan ưng la 2,6 năm, tac chât
co nông ñô ban ñâu la 0,25 M. nông ñô tac chât nay
băng bao nhiêu sau 9,9 năm nêu phan ưng la bâc 1.