thành ủy thành phố hồ chí minh lãnh đạo công tác thanh niên trong giai đoạn hiện nay

1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Thanh niên có vai trị to lớn trong tiến trình phát triển của lịch sử nhân
loại. Đối với dân tộc chúng ta, qua quá trình dựng nước và giữ nước, qua lịch
sử hàng ngàn năm tồn tại và phát triển cũng đã khẳng định vai trò to lớn của
thế hệ trẻ gắn chặt với vận mệnh thiêng liêng của Tổ quốc. Những người trẻ
tuổi luôn là những người đi đầu trong cuộc đấu tranh chinh phục thiên nhiên,
chống giặc ngoại xâm, xây dựng và phát triển kinh tế, xã hội. Chính sức mạnh
của tuổi trẻ đã đem lại các nguồn lực vô tận cho dân tộc ta vượt qua bao gian
lao, thử thách, tự lực tự cường, vững buớc trên con đường công nghiệp hoá,
hiện đại hoá, tiến tới xây dựng một đất nước Việt Nam: Dân giàu, nước mạnh,
dân chủ, công bằng, văn minh.
Thanh niên cịn là lực lượng đóng vai trị quan trọng trong sự phát triển
của mỗi quốc gia, dân tộc. Nhận thức rõ vị trí, vai trị của thanh niên đối với
sự nghiệp cách mạng, ngay từ khi mới ra đời, Đảng luôn quan tâm, lãnh đạo
công tác thanh niên. Thực tiễn lịch sử đã chứng minh, thanh niên có những
đóng góp quan trọng trong cuộc cách mạng giải phóng dân tộc dưới sự lãnh
đạo của Đảng. Trong sự nghiệp đổi mới, lực lượng thanh niên và công tác
thanh niên càng trở nên quan trọng, mang ý nghĩa chiến lược. Vì vậy, Nghị
quyết Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá VII chỉ rõ:
Sự nghiệp đổi mới có thành cơng hay khơng, cách mạng Việt
Nam có vững bước theo con đường xã hội chủ nghĩa hay không,
phần lớn là tuỳ thuộc vào lực lượng thanh niên, vào việc bồi dưỡng
rèn luyện thế hệ thanh niên. Cơng tác thanh niên là vấn đề sống cịn
của dân tộc, là một trong những nhân tố quyết định sự thành bại của
cách mạng [14, tr. 56].
Lãnh đạo công tác thanh niên là một nhiệm vụ trong tồn bộ cơng tác
của Đảng, là yếu tố quan trọng góp phần bảo đảm thắng lợi của sự nghiệp

2
cách mạng. Thực tiễn đã chứng minh, ở bất cứ địa phương, ngành, cơ quan
đơn vị nào, sự lãnh đạo của Đảng mà trực tiếp là các cấp uỷ đảng luôn là yếu
tố quyết định, đảm bảo cho tổ chức Đoàn hoàn thành tốt nhiêm vụ, chức năng
đoàn kết, tập hợp, giáo dục thanh niên đưa họ vào phong trào hành động cách
mạng nhằm thực hiện thắng lợi đường lối chủ trương của Đảng cũng như
chính sách, pháp luật của Nhà nước.
Công cuộc đổi mới đất nước do Đảng khởi xướng và lãnh đạo trong
những năm vừa qua đã thu được nhiều thắng lợi to lớn, tạo ra những tiền đề
cần thiết để đưa đất nước chuyển sang thời kỳ phát triển mới - thời kỳ đẩy
mạnh cơng nghiệp hố, hiện đại hố. Trong những thắng lợi đó có sự đóng
góp khơng nhỏ của thanh niên. Tuy nhiên, do những biến đổi của tình hình
trong nước và quốc tế đang tác động mạnh mẽ làm biến đổi về cơ cấu xã hội,
địa vị kinh tế, học vấn, tư tưởng, tâm lý, lối sống. Vì vậy, cơng tác thanh niên
hiện nay đang đặt ra những vấn đề mới, đòi hỏi phải tiếp tục có những giải
pháp kịp thời nhằm đáp ứng u cầu của sự nghiệp cơng nghiệp hố, hiện đại
hố đất nước, phù hợp với nhu cầu lợi ích của thanh niên.
Từ yêu cầu thực tiễn của sự nghiệp cách mạng, địi hỏi Đảng khơng
ngừng đổi mới và tăng cường sự lãnh đạo đối với công tác thanh niên. Đây là
vấn đề vừa có tính lý luận, vừa có tính thực tiễn sâu sắc, đồng thời đáp ứng
yêu cầu có tính cấp bách trong giai đoạn cách mạng hiện nay.
Thực hiện chủ trương của Đảng về công tác thanh niên, những năm qua
Thành uỷ thành phố Hồ Chí Minh đã có nhiều cố gắng trong lãnh đạo cơng
tác thanh niên, động viên thu hút đông đảo thanh niên tham gia sự nghiệp
cách mạng, tạo môi trường kinh tế - văn hóa - xã hội... lành mạnh, văn minh
cho thanh niên rèn luyện, cống hiến và trưởng thành, góp phần xây dựng
thành phố văn minh, hiện đại, nghĩa tình. Tuy nhiên, cơng tác thanh niên cũng
cịn bộc lộ những tồn tại, yếu kém, chưa đáp ứng được yêu cầu giai đoạn cách
mạng mới. Từ những trăn trở qua thực tế công tác Đoàn và phong trào thanh

3
niên ở cơ sở, với những kiến thức và kinh nghiệm ban đầu đã thôi thúc người
viết chọn đề tài: "Thành uỷ thành phố Hồ Chí Minh lãnh đạo cơng tác
thanh niên trong giai đoạn hiện nay" với mong muốn góp phần nhỏ bé của
mình nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác thanh niên, thực hiện
thắng lợi các mục tiêu chính trị của Đảng bộ thành phố Hồ Chí Minh trong
thời kỳ mới.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Ngay từ khi ra đời, Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh ln coi trọng cơng
tác vận động, giáo dục thanh niên. Vì vậy, nghiên cứu sự lãnh đạo của Đảng
đối với công tác thanh niên là một lĩnh vực quan trọng, được các nhà khoa
học quan tâm. Đáng chú ý, gần đây có cuốn sách "Đảng Cộng sản Việt Nam
với công tác vận động thanh niên trong thời kỳ đẩy mạnh cơng nghiệp hố hiện đại hố đất nước" (2001), Nxb Chính trị quốc gia, do tiến sĩ Nguyễn Văn
Hùng, Ban Dân vận Trung ương, làm chủ biên. Luận văn thạc sĩ Chính trị học
"Đồn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh trong hệ thống chính trị Việt Nam
hiện nay" của tác giả Nguyễn Thọ Ánh (2004). Nghị quyết số 25-NQ/TW Hội
nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá X về tăng cường sự
lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên thời kỳ đẩy mạnh cơng nghiệp
hố, hiện đại hố (2008).
- Ban Dân vận Trung ương, Đảng lãnh đạo Đoàn Thanh niên cộng sản
Hồ Chí Minh, Đề tài khoa học, năm 2000.
- Đại tướng Văn Tiến Dũng, Thế hệ trẻ Việt Nam đối với sự nghiệp bảo
vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa, Hà Nội, 1980.
- Nguyễn Văn Lượng, Một số suy nghĩ về đổi mới và tăng cường sự
lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên quân đội hiện nay, Luận văn
chuẩn hoá thạc sĩ khoa học, chuyên ngành Xây dựng Đảng, Hà Nội, 1995.
- Ban Dân vận Trung ương, Đảng Cộng sản Việt Nam với công tác vận
động thanh niên trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hố, hiện đại hố, Nxb
Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2001.

4
- Ngơ Bích Ngọc, Sự lãnh đạo của tổ chức cơ sở đảng đối với Đoàn
Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh trong các trường đại học và cao đẳng ở
Hà Nội giai đoạn hiện nay, Luận án tiến sĩ khoa học chính trị, Hà Nội, 2004.
- Nguyễn Xuân Trung, Đảng bộ Học viện Quân y lãnh đạo công tác thanh
niên trong giai đoạn hiện nay, Luận văn thạc sĩ khoa học chính trị, Hà Nội, 2008.
Ngồi ra, cịn một số bài viết, bài phát biểu của các đồng chí lãnh đạo
Đảng và Nhà nước, một số đề tài nghiên cứu có liên quan, như “Đổi mới nhận
thức và tăng cường trách nhiệm của cấp uỷ đối với thanh niên và cơng tác
thanh niên" (1999), Phạm Gia Cư, Tạp chí Tư tưởng Văn hoá, (7); "Tăng
cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác vận động thanh niên" (2001),Lê
Thanh Đạo, Tạp chí Cộng sản, (7).
Tuy nhiên, cho đến nay chưa có đề tài nào nghiên cứu một cách tồn
diện và có hệ thống về Thành uỷ thành phố Hồ Chí Minh lãnh đạo cơng tác
thanh niên trong giai đoạn hiện nay.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của luận văn
3.1. Mục đích của luận văn
Làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn về sự lãnh đạo của Thành ủy
thành phố Hồ Chí Minh đối với cơng tác thanh niên; trên cơ sở đó đề xuất
những giải pháp chủ yếu tăng cường sự lãnh đạo của Thành ủy thành phố Hồ
Chí Minh đối với cơng tác thanh niên trong giai đoạn hiện nay.
3.2. Nhiệm vụ của luận văn
- Luận giải làm rõ những vấn đề cơ bản về công tác thanh niên và sự
lãnh đạo của Thành uỷ thành phố Hồ Chí Minh đối với cơng tác thanh niên.
- Đánh giá đúng thực trạng, chỉ rõ nguyên nhân của thực trạng và rút ra
những kinh nghiệm về sự lãnh đạo của Thành uỷ thành phố Hồ Chí Minh đối
với công tác thanh niên trong giai đoạn hiện nay.
- Đề xuất những giải pháp chủ yếu tăng cường sự lãnh đạo của Thành uỷ

thành phố Hồ Chí Minh đối với công tác thanh niên trong giai đoạn hiện nay.


5
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Luận văn nghiên cứu sự lãnh đạo của Thành uỷ thành phố Hồ Chí Minh
đối với cơng tác thanh niên trong giai đoạn hiện nay.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
Luận văn khảo sát, nghiên cứu thực trạng công tác thanh niên và sự
lãnh đạo của Thành ủy thành phố Hồ Chí Minh đối với cơng tác thanh niên từ
năm 2005 đến nay.
5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn
5.1. Cơ sở lý luận
Luận văn dựa trên lý luận của Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh, quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về thanh niên, công tác thanh
niên và sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên.
5.2. Phương pháp nghiên cứu
Luận văn sử dụng phương pháp luận của Chủ nghĩa Mác - Lênin và các
phương pháp nghiên cứu chuyên ngành như phương pháp điều tra, khảo sát,
phân tích, so sánh, tổng hợp, thống kê, tổng kết thực tiễn…
6. Đóng góp về khoa học của luận văn
Kết quả nghiên cứu của luận văn góp phần làm rõ những vấn đề lý luận
và thực tiễn về công tác thanh niên và sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác
thanh niên.
Luận văn có thể dùng làm tài liệu tham khảo cho các tổ chức đảng, các cấp
của Đảng ở thành phố Hồ Chí Minh và làm tài liệu tham khảo cho trường đào tạo
cán bộ thành phố, các trung tâm bồi dưỡng chính trị các quận, huyện ở thành phố
Hồ Chí Minh.
7. Kết cấu của luận văn

Ngồi phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục,
luận văn gồm 3 chương, 6 tiết.


6
Chương 1
THÀNH ỦY THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LÃNH ĐẠO CÔNG TÁC
THANH NIÊN - NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
1.1. THÀNH ỦY THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH VÀ CƠNG TÁC THANH
NIÊN CỦA THÀNH ỦY THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

1.1.1. Thành phố Hờ Chí Minh và đặc điểm, chức năng, nhiệm vụ
của Thành ủy thành phố Hờ Chí Minh
1.1.1.1. Khái quát tình hình kinh tế - xã hội của thành phố Hồ Chí Minh
Thành phố Hồ Chí Minh nằm ở tọa độ địa lý 10 010’-10038’ vĩ độ Bắc
và 106022’-106054’ kinh độ Đông. Thành phố là khu vực tiếp giáp giữa đồng
bằng sông Cửu Long và miền Đông Nam bộ, Nam Trung bộ, Nam Tây
nguyên. Phía bắc giáp tỉnh Tây Ninh, đông và đông bắc giáp tỉnh Đồng Nai
và Bình Dương, đơng nam giáp tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, tây và tây nam giáp
tỉnh Long An và tỉnh Tiền Giang, phía nam giáp với biển Đơng. Thành phố có
tổng diện tích tự nhiên 2.093km2, chiếm 0,67% diện tích tồn quốc; gồm 24
quận, huyện với 322 phường, xã, thị trấn; thành phố là nơi tập trung nhiều cơ
quan nhà nước Trung ương, địa phương, nhiều cơ quan ngoại giao, nhiều nhà
máy, xí nghiệp cơng nghiệp lớn, các cơ sở thương nghiệp, dịch vụ quan trọng,
các cơ sở văn hóa, giáo dục, y tế, khoa học - kỹ thuật, thể dục thể thao, tương
đối hiện đại. Đất đai của thành phố tương đối bằng phẳng, khơng có đồi núi,
do phù sa cũ và mới lập nên. Về sông biển: do đất thấp, lại gần biển nên sông
rạch chằng chịt, gồm hơn 100 sông, rạch lớn nhỏ với tổng chiều dài hơn 700
km, rất thuận lợi cho việc đi lại của nhân dân và vận chuyển hàng hóa. Về khí
hậu: thành phố nằm trong vùng nhiệt đới, nhưng nhờ chịu ảnh hưởng của gió

mùa, có nhiều sơng rạch, rừng, vườn cây ăn quả, lại gần biển nên thời tiết
tương đối điều hịa, ít bão và ngập lụt; mỗi năm chia làm hai mùa mưa, nắng.
Dân số thành phố hiện nay (tính đến ngày 01/4/2009) là: 7.123.340 người,


7
trong đó nữ: 3.697.415 người và nam: 3.425.925 người. Về dân tộc: có 22 dân
tộc, với 458.251 người, trong đó có 437.860 người Hoa, 5.970 người Chăm,
5.918 người Khơme và 8.503 người là các dân tộc thiểu số khác. Thành phố
có 8 tơn giáo, đó là: Phật giáo, Cơng giáo, Tin lành, Hồi giáo, Cao đài, Hòa
hảo, Ấn giáo và Baha’I, có 2.438.129 tín đồ các tơn giáo, 8.147 chức sắc,
5.086 tu sĩ nam nữ, 3.784 chức việc, 1.544 cơ sở thờ tự, 122 điểm nhóm Tin
lành hệ phái tư gia [53, tr.35]. Thành phố nằm ở trung tâm Nam bộ, là đầu mối
giao thông lớn, tỏa về các tỉnh trong vùng và là một cửa ngõ quốc tế. Thành phố
Hồ Chí Minh là một trung tâm lớn về kinh tế, văn hóa, khoa học cơng nghệ, đầu
mối giao lưu quốc tế, có vị trí chính trị quan trọng của cả nước.
Kinh tế trên địa bàn thành phố đạt tốc độ tăng trưởng cao, cơ cấu kinh
tế chuyển dịch đúng hướng, các nguồn lực xã hội được phát huy, các ngành,
lĩnh vực đều phát triển, góp phần cùng Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và
cả nước duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế hợp lý. Quy mô kinh tế thành phố
đến năm 2010 bằng 1,7 lần năm 2005, GDP bình quân đầu người năm 2010
ước 2.800 USD, bằng 1,68 lần năm 2005 (1.660 USD) [63, tr.2].
Chương trình hỗ trợ chuyển dịch cơ cấu kinh tế bước đầu đạt kết quả tích
cực, từng bước tạo chuyển biến về chất trong cơ cấu kinh tế theo hướng tăng
dần tỉ trọng các ngành có giá trị gia tăng và hàm lượng khoa học - cơng nghệ
cao. Nơng nghiệp chuyển dịch tích cực theo hướng nông nghiệp đô thị, sản
xuất giống cây, giống con và các sản phẩm có chất lượng, hiệu quả kinh tế
cao, đáp ứng yêu cầu thị trường trong nước và xuất khẩu.
Nền kinh tế nhiều thành phần ngày càng khẳng định sức sống mạnh mẽ.
Khu vực kinh tế tập thể phát triển ngày càng đa dạng các hình thức tổ chức và

hoạt động, nhất là trong lĩnh vực dịch vụ phục vụ nông nghiệp và thương mại.
Kinh tế tư nhân ngày càng phát triển nhanh, cả loại hình doanh nghiệp cổ
phần, doanh nghiệp tư nhân, công ty trách nhiệm hữu hạn và các cơ sở kinh
doanh cá thể, đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế, giải quyết việc làm và


8
thu ngân sách. Khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) đang chuyển dần sang
các ngành thâm dụng vốn và khoa học - công nghệ, từng bước đầu tư phát triển
kết cấu hạ tầng và bảo vệ môi trường, đóng góp ngày càng nhiều vào q trình
cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa.
Tổng vốn đầu tư xã hội tiếp tục tăng cao, đa dạng hóa các hình thức huy
động vốn. Thu ngân sách tăng cao, hàng năm đều vượt chỉ tiêu nộp ngân sách
do Trung ương giao. Kinh tế đối ngoại tiếp tục được mở rộng trên cả 3 lĩnh
vực xuất nhập khẩu, thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và nguồn vốn
viện trợ phát triển (ODA) là nhân tố quan trọng thúc đẩy kinh tế thành phố
tăng trưởng.
Quản lý và phát triển đô thị đạt một số kết quả nhất định, góp phần
xây dựng đơ thị văn minh, hiện đại. Tiếp tục đẩy mạnh, nâng cao chất
lượng công tác quy hoạch. Trên cơ sở quy hoạch xây dựng Vùng, thành phố
Hồ Chí Minh đã xây dựng và được Chính phủ phê duyệt, đang triển khai
thực hiện Đồ án điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng thành phố Hồ Chí
Minh đến năm 2025.
Giáo dục - đào tạo có chuyển biến tích cực; chương trình xây dựng
nguồn nhân lực được đẩy mạnh; hoạt động nghiên cứu, ứng dụng khoa học cơng nghệ góp phần thiết thực hơn vào q trình phát triển kinh tế - xã hội;
lĩnh vực văn hóa - xã hội có nhiều tiến bộ, đời sống vật chất và văn hóa của
nhân dân khơng ngừng được cải thiện. Đời sống văn hóa của nhân dân thành
phố ngày được nâng lên; các thiết chế, cơng trình văn hóa được tăng cường
đầu tư, nâng cấp. Thể dục - thể thao được chú trọng đầu tư và mở rộng theo
hướng xã hội hóa để phát triển cơ sở vật chất cho ngành, đáp ứng yêu cầu đào

tạo và tổ chức thi đấu, đóng góp thiết thực vào thành tựu chung của thể thao
đất nước.
Hệ thống y tế được đầu tư phát triển; mạng lưới y tế cơ sở được củng cố,
nâng cấp. Trình độ chun mơn của đội ngũ cán bộ y tế được nâng lên, từng


9
bước thực hiện các kỹ thuật cao trong điều trị ngang tầm các nước trong khu
vực; số lượng bác sĩ, số giường bệnh ở các bệnh viện hàng năm đều tăng. Các
chính sách dân số, gia đình và trẻ em được chú trọng thực hiện đạt kết quả
thiết thực.
Các chương trình an sinh xã hội đạt kết quả tích cực, đời sống nhân dân
ngày càng được cải thiện. Mục tiêu tạo việc làm mới hàng năm vượt chỉ tiêu
đề ra, góp phần kéo giảm tỉ lệ thất nghiệp. Chương trình giảm nghèo theo tiêu
chí 6 triệu đồng/người/năm đã hồn thành vào năm 2008, theo tiêu chí dưới
12 triệu đồng/người/năm (cả nội thành và ngoại thành) đến cuối tháng 6 năm
2010 giảm còn 7,12% [63, tr.6]. Phong trào đền ơn đáp nghĩa, thực hiện chính
sách với người có cơng và gia đình, xây dựng nhà tình nghĩa, tình thương tiếp
tục được nhân rộng.
An ninh chính trị và trật tự an tồn xã hội được giữ vững, cải cách tư
pháp có chuyển biến tích cực. Tăng cường chỉ đạo lập lại trật tự an tồn giao
thơng, kéo giảm tội phạm và tệ nạn xã hội; xử lý kịp thời các vụ tranh chấp
lao động tập thể của công nhân; tập trung giải quyết các vụ khiếu kiện tồn
đọng, chấn chỉnh, nâng cao hiệu quả công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu
nại, tố cáo, nhất là "khiếu kiện đông người" từ các tỉnh về thành phố, gắn với
phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, bảo đảm an ninh, trật tự trên địa
bàn, góp phần giữ vững ổn định chính trị của đất nước.
Bên cạnh những thành tựu trên, thành phố Hồ Chí Minh vẫn cịn nhiều
khó khăn, tồn tại và yếu kém:
Cơ cấu kinh tế chuyển dịch chậm, chất lượng tăng trưởng và năng lực

cạnh tranh chưa cao. Kết cấu hạ tầng ngày càng quá tải, gây bức xúc cho nhân
dân, cản trở mục tiêu tăng trưởng kinh tế và cải thiện dân sinh; quy hoạch và
quản lý đô thị chưa theo kịp tốc độ phát triển. Chất lượng giáo dục - đào tạo
và nguồn nhân lực chưa tương xứng với yêu cầu phát triển và hội nhập; một
số vấn đề văn hóa - xã hội bức xúc chậm được khắc phục. Phát triển văn hóa


10
chưa tương xứng với vị trí và tiềm năng của thành phố. Quy hoạch phát triển
mạng lưới y tế chưa đồng bộ với quy hoạch chung của thành phố.
1.1.1.2. Đặc điểm, chức năng, nhiệm vụ của Thành ủy thành phố Hồ
Chí Minh
- Đặc điểm:
Đảng bộ thành phố (tính đến tháng 6/2010) có 2.762 tổ chức cơ sở
đảng, trong đó có 1.005 đảng bộ cơ sở và 1.757 chi bộ cơ sở. Tổng số cơ sở
đảng được đánh giá chất lượng năm 2009 là: 2692(đạt 97,46%), kết quả, có
1747 đạt trong sạch vững mạnh(chiếm 63,25%), trong đó đạt trong sạch vững
mạnh tiêu biểu: 351(chiếm 20,09%); số cơ sở đảng đạt hoàn thành tốt nhiệm
vụ: 695(chiếm 25,16%); số cơ sở đảng đạt hoàn thành nhiệm vụ: 225(chiếm
8,14%); số cơ sở đảng yếu kém: 25(chiếm 0,9%); số cơ sở đảng chưa được
đánh giá chất lượng năm 2009 là: 70 (trong đó, mới thành lập dưới 8 tháng là
50, đang thanh tra:11, nội bộ mất đoàn kết:01, chờ giải thể, sáp nhập: 8). Tổng
số chi bộ trực thuộc đảng bộ cơ sở là:8758, trong đó số chi bộ được đánh giá
chất lượng năm 2009 là:8519(đạt 97,27%), kết quả, có 6762 đạt trong sạch
vững mạnh(chiếm 79,38%), trong đó đạt trong sạch vững mạnh tiêu
biểu:1042(chiếm 11,90%); số chi bộ đảng đạt hoàn thành tốt nhiệm vụ:
1424(chiếm 16,72%); số chi bộ đảng đạt hoàn thành nhiệm vụ: 311(chiếm
3,65%); số chi bộ yếu kém: 22(chiếm 0,33%) [63, tr.38].
Tổng số đảng viên của Đảng bộ thành phố (tính đến tháng
6/2010):156.377 đảng viên, trong đó có 51.918 nữ (chiếm 33,20%), 20.349

đồng chí là cơng nhân lao động trong các thành phần kinh tế (13,01%), 1.320
đồng chí là người dân tộc, 1.642 đồng chí là người có đạo, 16.207 đồng chí
dưới 30 tuổi; 88,20% đảng viên có trình độ trung học phổ thơng, trong đó
39,55% có trình độ cao đẳng, đại học; 2,52% có trình độ trên đại học, 28,32%
đảng viên có trình độ lý luận chính trị trung cấp, 9,98% có trình độ lý luận
chính trị cao cấp, cử nhân [63, tr.39].


11
Quán triệt quan điểm xây dựng Đảng là nhiệm vụ then chốt, toàn Đảng
bộ tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu quả xây dựng và chỉnh đốn Đảng, nâng cao
năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng và chất lượng đội ngũ đảng
viên, gắn với thực hiện Cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo
đức Hồ Chí Minh" tạo được kết quả bước đầu quan trọng.
Việc nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức đảng có
chuyển biến tích cực, vai trò hạt nhân lãnh đạo của tổ chức đảng đối với hệ
thống chính trị, nhất là tại phường - xã, thị trấn được phát huy; công tác xây
dựng, củng cố tổ chức đảng ở các lĩnh vực trọng yếu, có nhiều khó khăn được
chú trọng hơn. Việc phân tích chất lượng tổ chức cơ sở đảng và đảng viên
hàng năm được cải tiến theo hướng nâng cao chất lượng, phù hợp với chức
năng, nhiệm vụ từng loại hình tổ chức cơ sở đảng; kịp thời đề ra biện pháp
khắc phục hạn chế, yếu kém, kéo giảm số cơ sở đảng yếu kém, số đảng viên
vi phạm tư cách, nâng tỉ lệ đảng viên hoàn thành tốt nhiệm vụ hàng năm; chất
lượng sinh hoạt chi bộ, ý thức trách nhiệm xây dựng đảng, tinh thần tự phê
bình và phê bình của cán bộ, đảng viên được nâng lên. Công tác đảng viên
được quan tâm chỉ đạo trên cả 3 mặt : phát triển, quản lý và nâng cao chất
lượng; số lượng đảng viên mới kết nạp hàng năm đều tăng; xây dựng tổ chức
đảng, kết nạp đảng viên trong các doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp có vốn
đầu tư nước ngồi bước đầu đạt một số kết quả thiết thực.
Cơng tác cán bộ được chú trọng. Việc quy hoạch cán bộ dài hạn gắn với

chủ trương đào tạo, tăng cường cán bộ trẻ tuổi về cơ sở và bổ sung cán bộ trẻ
tuổi vào cấp ủy đạt kết quả thiết thực. Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ gắn
với quy hoạch và yêu cầu nhiệm vụ chính trị từng bước được mở rộng, bảo
đảm yêu cầu tiêu chuẩn hóa cán bộ đáp ứng nhiệm vụ trước mắt và lâu dài.
Cơng tác quy hoạch, đào tạo, bố trí, điều động, luân chuyển cán bộ được thực
hiện đúng quy trình, quy định, bảo đảm tiêu chuẩn và phát huy tốt.
Công tác kiểm tra, giám sát được tăng cường. Chức năng, nhiệm vụ,
thẩm quyền, bộ máy tổ chức, điều kiện hoạt động của ủy ban kiểm tra và cơ


12
quan ủy ban kiểm tra các cấp tiếp tục được củng cố, phát huy và thực hiện tốt
công tác luân chuyển, quy hoạch, bồi dưỡng, đào tạo cán bộ kiểm tra các cấp.
Xây dựng và thực hiện tốt kế hoạch kiểm tra, giám sát đối với các tổ chức
đảng hàng năm.
Phương thức lãnh đạo của Thành ủy và các cấp ủy đối với hệ thống
chính trị tiếp tục được đổi mới theo hướng tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy
đối với những vấn đề trọng yếu, đồng thời phát huy trách nhiệm, tính năng
động, sáng tạo của các tổ chức đảng, chính quyền, mặt trận và các đồn thể
chính trị - xã hội, giữ vững nguyên tắc tập trung dân chủ, đề cao vai trò, trách
nhiệm của người đứng đầu. Việc mở rộng, phát huy dân chủ trong Đảng được
chú trọng. Chủ trương thực hiện thí điểm bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch
ủy ban nhân dân quận, huyện, phường, xã, thị trấn bước đầu phát huy vai trò
người đứng đầu của tổ chức đảng, cơ quan quản lý Nhà nước trong lãnh đạo,
chỉ đạo và xử lý công việc kịp thời, hiệu quả.
Công tác vận động nhân dân được tập trung thông qua việc xây dựng,
thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội, nâng cao đời sống nhân dân, thực
hiện quyền làm chủ của nhân dân trên các lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hóa,
xã hội, bảo đảm vai trị giám sát của nhân dân đối với hoạt động của các tổ
chức đảng, cơ quan quản lý hành chính, cán bộ, đảng viên, cơng chức. Mặt

trận và các tổ chức chính trị - xã hội phát huy tốt hơn vai trò tập hợp, xây
dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc; củng cố, nâng cao chất lượng tổ chức, đa
dạng hóa các hình thức tập hợp; cùng Nhà nước chăm lo, bảo vệ quyền và lợi
ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân; các phong trào hành động cách mạng
được tổ chức đều khắp, chất lượng được nâng lên.
- Chức năng:
Lãnh đạo tất cả các hoạt động trên địa bàn thành phố, đảm bảo cho các
hoạt động ấy theo đúng đường lối, quan điểm của Đảng gồm: lãnh đạo các tổ
chức đảng trong đảng bộ thành phố thực hiện các nhiệm vụ xây dựng nội bộ


13
Đảng, thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị của địa phương; lãnh đạo các
lĩnh vực của đời sống xã hội, lãnh đạo xây dựng và hoạt động của chính quyền
các cấp thành phố, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân, thể hiện ở:
Đề ra quy chế hoạt động, chương trình làm việc tồn khóa của Ban chấp
hành đảng bộ thành phố; quy chế làm việc của Ủy ban kiểm tra thành ủy.
Quán triệt và tổ chức thực hiện các nghị quyết và chủ trương lớn của
Đảng và nghị quyết của đại hội đảng bộ thành phố; cụ thể hóa chương trình
hành động, kế hoạch thực hiện trong từng thời gian và trên từng lĩnh vực hoạt
động. Xây dựng dự thảo báo cáo chính trị, phương án nhân sự, các điều kiện
để tổ chức đại hội đảng bộ thành phố nhiệm kỳ tới.
Quyết định những chủ trương, nhiệm vụ và giải pháp lớn về kinh tế xã hội; quốc phòng - an ninh; xây dựng Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc
và các đồn thể nhân dân. Kiểm tra, đôn đốc, giải quyết những vấn đề phát
sinh trong thực tiễn đặt ra trên địa bàn thành phố.
Quyết định những vấn đề về tổ chức, cán bộ thuộc diện Thành ủy
quản lý, giới thiệu những cán bộ ra ứng cử vào các chức vụ chủ chốt của
Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân quận, huyện, thành phố, Mặt trận Tổ
quốc và các đoàn thể.
Quyết định việc khen thưởng, kỷ luật và xem xét giải quyết những

khiếu nại và kỷ luật đảng theo quy định của Điều lệ Đảng.
Như vậy, sự lãnh đạo của Thành ủy là sự lãnh đạo chính trị. Thực hiện
chức năng lãnh đạo, Thành ủy đề ra chỉ thị, nghị quyết, chủ trương và lãnh đạo tổ
chức thực hiện các chủ trương, nghị quyết đã đề ra.
Thành ủy cịn có chức năng đề xuất, kiến nghị với Trung ương Đảng về
những chủ trương, biện pháp thực hiện đường lối của Đảng, nghị quyết của
Thành ủy trên địa bàn thành phố, về những vấn đề liên quan đến thành phố
trước khi cấp trên quyết định. Thành ủy còn chịu trách nhiệm tổ chức quán
triệt và triển khai thực hiện các chủ trương, chỉ thị, nghị quyết của Đảng, đảm


14
bảo cho mọi chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước đến với toàn thể
nhân dân trên địa bàn thành phố được thực hiện.
- Nhiệm vụ:
Điều 19 Điều lệ Đảng Cộng sản Việt Nam quy định: “Cấp ủy tỉnh,
thành phố trực thuộc Trung ương (gọi tắt là tỉnh ủy, thành ủy), cấp ủy huyện,
quận, thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh ủy (gọi tắt là Huyện ủy, Quận ủy, Thị
ủy, Thành ủy) lãnh đạo thực hiện nghị quyết đại hội đại biểu, nghị quyết, chỉ
thị của cấp trên” [17, tr.32].
Trên cơ sở quy định của Điều lệ Đảng và từ thực tiễn, thấy rằng nhiệm
vụ chủ yếu của Thành ủy thành phố Hồ Chí Minh, gồm:
Tổ chức thực hiện cương lĩnh chính trị, điều lệ đảng, các nghị quyết
của đại hội đại biểu toàn quốc. Tổ chức chỉ đạo và thực hiện cương lĩnh chính
trị, điều lệ đảng, các nghị quyết của đại hội đại biểu đảng bộ toàn thành; quyết
định những chủ trương, chính sách về đối nội, đối ngoại, công tác quần chúng
và công tác xây dựng đảng; chuẩn bị đại hội đại biểu toàn thành phố nhiệm kỳ
tiếp theo. Bầu Ban Thường vụ Đảng bộ Thành phố; bầu Bí thư Ban Chấp
hành Đảng bộ Thành phố (Bí thư Thành ủy) trong số ủy viên Ban Thường vụ;
bầu Ủy ban Kiểm tra Thành ủy; bầu Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Thành ủy

trong số ủy viên Ủy ban Kiểm tra Thành ủy. Quyết định số lượng ủy viên Ban
Thường vụ và ủy viên Ủy ban Kiểm tra Thành ủy...Triệu tập đại hội đại biểu
toàn thành thường lệ 5 năm một lần; có thể triệu tập sớm hoặc muộn hơn,
nhưng khơng q một năm.
Cụ thể hố nghị quyết đại hội đảng bộ thành phố thành các chương
trình cơng tác tồn khóa, chương trình cơng tác năm, từ đó ra các quyết định
lãnh đạo trên tất cả các lĩnh vực như: kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh;
xây dựng đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đồn thể nhân dân,
trong đó trọng tâm là lãnh đạo phát triển kinh tế và công tác xây dựng đảng.
Triển khai quán triệt và tổ chức thực hiện các nghị quyết, chỉ thị của
Đảng. Sơ kết và tổng kết việc thực hiện chỉ thị, nghị quyết, đề xuất và kiến


15
nghị với Trung ương Đảng những vấn đề vượt quá phạm vi, thẩm quyền của
cấp mình.
Lãnh đạo và thực hiện nhiệm vụ xây dựng, củng cố khối đại đoàn kết
toàn dân tộc trong thành phố; tập trung lãnh đạo phát huy tiềm năng, thế mạnh
của thành phố tạo sự phát triển nhanh, bền vững về kinh tế, nâng cao đời sống
nhân dân; giảm hộ nghèo, tăng hộ khá; giải quyết có hiệu quả những vấn đề
xã hội. Phát triển sự nghiệp giáo dục, y tế, văn hóa, thể thao, du lịch, quốc
phòng - an ninh, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc, nâng cao đời
sống tinh thần cho nhân dân.
Tăng cường công tác xây dựng đảng mà trọng tâm là cuộc vận động
xây dựng chỉnh đốn đảng gắn với việc học tập và làm theo tấm gương đạo
đức Hồ Chí Minh; chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên; Đồng thời
tăng cường công tác kiểm tra, giám sát hoạt động của các tổ chức cơ sở đảng,
cán bộ, đảng viên; tập trung lãnh đạo, củng cố các tổ chức cơ sở đảng yếu
kém. Xây dựng và thực hiện quy chế hoạt động của Thành ủy.
Lãnh đạo, chỉ đạo về những định hướng lớn trong từng thời kỳ; về

chương trình nội dung hoạt động hàng năm cho Mặt trận Tổ quốc và các đoàn
thể nhân dân trong đó có tổ chức Đồn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh.
Lãnh đạo, chỉ đạo kiểm tra sự phối hợp của các cơ quan đảng, chính
quyền với Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức đoàn thể trong việc tổ chức triển
khai, thực hiện các chủ trương lớn về công tác dân vận ở thành phố và lãnh
đạo, chỉ đạo các ban, ngành chức năng bảo đảm các điều kiện cần thiết cho
Mặt trận, các đoàn thể hoạt động. Định kỳ mỗi năm một lần, Ban Thường vụ
Thành ủy làm việc với Đảng đoàn, Ban Thường vụ đảng ủy và lãnh đạo chủ
chốt của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể thành phố để nghe Mặt trận Tổ
quốc và các đoàn thể báo cáo kết quả hoạt động và giải quyết các kiến nghị,
khó khăn, vướng mắc trong cơng tác vận động nhân dân nói chung và của
từng đồn thể nói riêng.


16
1.1.2. Công tác thanh niên của Thành ủy thành phố Hờ Chí Minh Quan niệm, đặc điểm và vai trị
1.1.2.1. Quan niệm về công tác thanh niên của Đảng bộ thành phố
Hồ Chí Minh
* Khái niệm thanh niên:
Thanh niên là đối tượng được nhiều bộ môn khoa học quan tâm nghiên
cứu như: Sinh lý học, tâm lý học, triết học, kinh tế học, xã hội học, dân số học
và các ngành khoa học khác. Mỗi ngành khoa học nghiên cứu về thanh niên
đều có cách tiếp cận riêng tuỳ thuộc vào nội dung và giác độ nghiên cứu.
Có rất nhiều khái niệm về thanh niên. Trong cuốn Đảng Cộng sản Việt
Nam với công tác vận động thanh niên trong thời kỳ đẩy mạnh cơng nghiệp
hóa, hiện đại hóa đất nước đã đưa ra khái niệm:
Thanh niên là một nhóm xã hội - nhân khẩu đặc thù, với độ
tuổi nằm trong giới hạn từ 15 đến 30 tuổi được gắn với mọi giai cấp
dân tộc, mọi tầng lớp xã hội và tuỳ thuộc vào điều kiện kinh tế - xã
hội và đặc điểm của từng quốc gia dân tộc. Đây là lứa tuổi phát triển

mạnh mẽ về thể chất, tinh thần, trí tuệ và phẩm chất, nhân cách của
một cơng dân, hình thành thế giới quan và lý tưởng đạo đức cuộc
sống [4, tr.8].
Hồ Chí Minh chưa đưa ra một khái niệm cụ thể nào về thanh niên,
nhưng khi nói và viết về thanh niên thì rất ngắn gọn, xúc tích dễ hiểu. Trong
thư gửi thanh niên và nhi đồng toàn quốc nhân dịp tết nguyên đán 1946
Người viết: "Một năm khởi đầu từ mùa xuân. Một đời khởi đầu từ tuổi trẻ.
Tuổi trẻ là mùa xuân của xã hội" [40, tr.167]. Trong một số bài nói, bài viết khác,
khi đề cập tới thanh niên, Người cho rằng: Thanh niên là lớp người trẻ tuổi, có
sức khoẻ, năng động, sáng tạo, giàu nghị lực, có lý tưởng cao đẹp, là lực lượng
có thể đảm trách và hồn thành tốt các nhiệm vụ khi được giao phó.
Như vậy, có thể hiểu: Thanh niên là nhóm xã hội - nhân khẩu đặc thù,
được phân chia theo độ tuổi (ở Việt Nam tính từ 15 - 30 tuổi), tồn tại trong


17
mọi giai cấp và tầng lớp xã hội. Họ là lớp người đang phát triển mạnh về thể
chất, tinh thần, trí tuệ và hồn thiện nhân cách, phẩm chất của một công dân,
luôn nhạy cảm với những nhân tố từ mơi trường họ đang sống. Đó là lứa tuổi
có sức khoẻ, giàu nghị lực, có lý tưởng cao đẹp, là lực lượng có thể đảm trách
và hồn thành tốt các nhiệm vụ khó khăn, nặng nề khi Tổ quốc giao phó.
Đặc điểm tâm lý của thanh niên là: yêu cái mới, thích cái vui, chuộng cái
đẹp; ln hướng đến tương lai và chóng quên quá khứ; tuổi của mộng mơ và
khát vọng; dễ nhạy cảm, ít sa lầy trong trí tuệ và tư duy; dễ tiếp nhận các giá
trị tiên phong và đổi mới. Tuy nhiên, thiếu kinh nghiệm trong cuộc sống và
hoạt động, nên thanh niên cũng dễ sa vào các trạng thái cực đoan: thực dụng,
tự do vô chính phủ, dễ bị lơi kéo, kích động, dễ sa vào các tệ nạn xã hội.
Đặc điểm về sinh học của thanh niên là có sự tăng trưởng nhanh về cơ
thể, cường tráng về thể lực, trưởng thành về sinh học.
Đặc điểm về mặt xã hội của thanh niên là q trình xã hội hóa cá nhân

định hình nhân cách, xác lập vai trò cá nhân qua các hoạt động độc lập với tư
cách công dân.
Đặc điểm về cơ cấu xã hội: Thanh niên cũng là một nhóm xã hội - nhân
khẩu đặc thù, chiếm số đông trong dân cư, đan xen trong các giai tầng, cơ cấu
xã hội và cơ cấu nghề nghiệp; họ cũng thường bị ảnh hưởng của các quan hệ
giai cấp, của dư luận xã hội, của lối sống cộng đồng và thời đại.
* Đặc điểm của thanh niên thành phố Hồ Chí Minh:
Ở thành phố Hồ Chí Minh, hiện có 2.098.677 thanh niên (chiếm
34,35% dân số), trong đó, thanh niên cơng nhân là 547.258 người (26,09%),
thanh niên nông dân là 344.183 người (16,40%), thanh niên sinh viên, học
sinh là 492.895 người (23,48%), thanh niên lực lượng vũ trang là 103.593
người (4,93%), thanh niên trí thức là 274.502 (13,14%) người, thanh niên
trong khối hành chính sự nghiệp là 36.600 (1,74%) người, các đối tượng khác
là 215.324 (10,26%) người. Tỷ lệ tập hợp thanh niên hiện nay chiếm 44,2%
(927.615 thanh niên) trong tổng số thanh niên toàn thành phố [21, tr.102].


18
Thanh niên thành phố phát huy và kế tục truyền thống thành phố anh
hùng; đại đa số sống có lý tưởng, hồi bão, có đạo đức, có lối sống giản dị,
khơng quản ngại gian khổ, khó khăn, chịu khó, lao động qn mình, có chí
cầu tiến, dũng cảm và nhân ái vì mọi người, dám nghĩ, dám làm vì sự nghiệp
chung, xung kích đi đầu trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ thành phố.
Đi vào một số lĩnh vực cụ thể, thấy rằng, thanh niên thành phố có
những đặc điểm nổi bật như sau:
Về nhận thức và thái độ chính trị: Nhận thức và thái độ chính trị của
thanh niên thành phố có những chuyển biến tích cực, ngày càng quan tâm đến
sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa, sự phát triển đất nước và thành phố;
tán thành đường lối đổi mới của Đảng; ý thức về các giá trị truyền thống, văn
hóa, dân tộc ngày càng sâu sắc, tiến bộ; trách nhiệm đối với cộng đồng, ý thức

sống và làm việc theo pháp luật ngày một tốt hơn; tích cực tham gia các hoạt
động nhằm bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an tồn xã hội trên địa bàn thành
phố Hồ Chí Minh.
Bên cạnh đa số thanh niên tiến bộ vẫn còn một bộ phận thanh niên
thành phố chậm tiến, thờ ơ với thời cuộc, chưa quan tâm đến công cuộc xây
dựng và phát triển đất nước, sống hưởng thụ, xem nhẹ các giá trị văn hóa dân
tộc; hiểu biết và ý thức chấp hành pháp luật còn yếu.
Về trình độ học vấn của thanh niên thành phố: theo báo cáo của Cục
Thống kê thành phố, số thanh niên trong độ tuổi từ 15 - 30 có 2.098.677 thanh
niên, trong đó, thanh niên có trình độ học vấn 2.047.902 (chiếm tỷ lệ 97,58%),
học phổ thơng có 1.773.850 (chiếm tỷ lệ 84,52%), trình độ cao đẳng 93.887
(chiếm tỷ lệ 4,47%), đại học 178.624 (chiếm tỷ lệ 8,51%), trên đại học 1.541
(chiếm tỷ lệ 0,73%) [21, tr.95]. Điều kiện và cơ hội học tập của thanh niên
ngày càng mở rộng, kiến thức được nâng lên; tính năng động, sáng tạo, tinh
thần tự lập, ý chí vươn lên ngày càng thể hiện rõ nét; thanh niên có điều kiện
học tập ở nước ngồi, làm quen với mơi trường làm việc tiên tiến tăng lên. Hệ


19
thống các trường đại học, cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp được nhà nước
đầu tư, các trường nghề tư thục đã tạo điều kiện và cơ hội cho thanh niên học
tập, nâng cao học vấn, nghề nghiệp.
Tuy nhiên, trình độ chuyên môn, năng lực nghề nghiệp của thanh niên
chưa cao, một phần do nội dung, phương pháp giáo dục chậm đổi mới, mặt
khác quá trình phát triển kinh tế làm nảy sinh nhiều ngành nghề, lĩnh vực mới,
đặc biệt là các lĩnh vực công nghệ thông tin, dịch vụ, tài chính với u cầu
chun mơn cao. Nguồn nhân lực trẻ phục vụ q trình cơng nghiệp hóa, hiện
đại hóa chưa đáp ứng yêu cầu.
Về lao động và việc làm: thanh niên thành phố luôn được tư vấn, trợ
vốn, hướng nghiệp, trợ nghề, tạo việc làm, do đó, thanh niên thành phố tích

cực, chủ động tìm việc làm và tự quyết định cho cơng việc của mình. Ý thức
lập thân, lập nghiệp của thanh niên cao hơn trước, đại đa số thanh niên thành
phố có nhu cầu và khả năng tiếp thu nhanh nhạy những thành tựu khoa học,
công nghệ, kỹ thuật và quản lý hiện đại, năng động, sáng tạo, ham học hỏi,
chủ động vươn lên tiếp cận với cái mới. Đa số thanh niên được qua đào tạo
nghề, chuyên môn kỹ thuật thường được giới thiệu vào làm ở các lĩnh vực
công nghiệp, thương mại, dịch vụ…và chọn những ngành nghề có thu nhập
cao. Đối với thanh niên ở các huyện ngoại thành đã mạnh dạn chuyển đổi cây
trồng, vật nuôi, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, chăn nuôi để
tăng năng suất, nâng cao thu nhập, ổn định cuộc sống.
Tuy nhiên, vẫn còn một số thanh niên thành phố chưa được đào tạo
nghề cơ bản nên một số chưa có việc làm hoặc có làm chỉ làm lao động phổ
thông, lao động thời vụ, nên cuộc sống không ổn định.
Về đạo đức, lối sống: Đoàn thanh niên các cấp chú trọng tổ chức nhiều
nội dung giáo dục, tuyên dương, nhân rộng điển hình như: Thanh niên tiên
tiến, Người con hiếu thảo, bình chọn gương mặt trẻ ba mươi năm, Công dân
trẻ thành phố, Sinh viên ba tốt, diễn đàn thanh niên sống đẹp - sống có ích…


20
Thực hiện Chỉ thị 27-CT/TW của Bộ Chính trị về thực hiện nếp sống văn
minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội, các cấp bộ đoàn đã tổ chức vận động
thanh niên thực hiện lễ cưới văn minh, tiết kiệm, tổ chức lễ cưới tập thể cho
thanh niên có thu nhập thấp. Đặc điểm nổi bật của thanh niên thành phố là sự
năng động, tiếp thu cái mới nhanh, sáng tạo nhiều mơ hình, giải pháp được
nhân rộng trên phạm vi cả nước, điển hình là mơ hình đám cưới tập thể, văn
phòng hỗ trợ đám cưới, việc tổ chức các sân chơi ở khu chế xuất, khu công
nghiệp, việc hình thành các câu lạc bộ sở thích, câu lạc bộ sống đẹp trong
thanh niên, sinh viên.
Tuy nhiên, vẫn còn một bộ phận thanh niên có lối sống thực dụng, đua

địi, lãng phí. Đạo đức lối sống trong thanh niên cịn nhiều biểu hiện tiêu cực,
có mặt nghiêm trọng, vướng vào các tệ nạn xã hội, phạm pháp hình sự, mê tín,
dị đoan, việc tiếp thu văn hóa phương Tây khơng phù hợp với truyền thống
văn hóa dân tộc của Việt Nam. Sự phát triển của công nghệ thông tin, Internet,
trào lưu blog thời gian qua đã và đang thu hút một bộ phận khá lớn thanh niên,
gây lúng túng cho cơ quan quản lý nhà nước, gây khó khăn cho công tác tập
hợp, giáo dục thanh niên.
Về quan hệ xã hội: Đại bộ phận thanh niên thành phố phát huy được
truyền thống đạo lý, quý trọng cái đẹp, hướng tới cái thiện. Lòng nhân ái,
nhân văn, tinh thần xung phong, tình nguyện, ý thức chia sẻ, tương thân,
tương ái của thanh niên thành phố ngày càng được khơi dậy mạnh mẽ hơn.
Trong giao tiếp, ứng xử thể hiện mạnh dạn, tự tin và chủ động.
Tuy nhiên, có một số thanh niên cịn có những hành động thiếu văn
minh, thiếu tôn trọng pháp luật, phạm pháp, vướng vào các tệ nạn xã hội…
* Quan niệm về công tác thanh niên của Đảng bộ thành phố Hồ Chí Minh:
Từ luận điểm "Cách mạng là sự nghiệp của quần chúng" của chủ nghĩa
Mác - Lênin, nhận thức rõ vị trí và vai trò của thanh niên trong sự nghiệp cách
mạng, Đảng ta chỉ rõ: Công tác thanh niên là vấn đề sống còn của dân tộc,


21
quyết định sự thành bại của cách mạng. Kể từ khi có Đảng, cơng tác thanh
niên là hoạt động xã hội tự giác, trở thành hoạt động chính trị - xã hội, đặt
dưới sự lãnh đạo trực tiếp và toàn diện của Đảng; Đảng luôn coi công tác
thanh niên là một bộ phận hữu cơ trong hoạt động của mình; là quá trình giáo
dục, thuyết phục và vận động thanh niên tham gia thực hiện các nhiệm vụ của
cách mạng, đồng thời góp phần giải quyết các vấn đề xã hội vốn có của thanh
niên; là q trình tạo ra mơi trường kinh tế, văn hóa, xã hội và là trường học
cộng sản cho thanh niên học tập, rèn luyện và trưởng thành.
Từ sự phân tích trên đây, cơng tác thanh niên được hiểu là hoạt động co

mục đích của tổ chức tác động vào đối tượng thanh niên nhằm giáo dục, bồi
dưỡng, định hướng và phát huy thanh niên, đáp ứng những đòi hỏi nào đo
của thanh niên và của xã hội.
Nghiên cứu vấn đề công tác thanh niên của Đảng, tức là nghiên cứu một
vấn đề có tính chiến lược cách mạng, có tầm quan trọng cả trước mắt và lâu
dài. Nói cách khác, nghiên cứu sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh
niên là nghiên cứu một vấn đề liên quan đến sự sống còn của dân tộc, sự
thành bại của cách mạng. Ở nước ta, công tác thanh niên của Đảng được xác
định là một bộ phận trong công tác quần chúng, bao gồm toàn bộ những hoạt
động của Đảng, Nhà nước, Đoàn thanh niên, Mặt trận, các tổ chức quần
chúng, gia đình và xã hội nhằm giáo dục, bồi dưỡng và tạo điều kiện cho
thanh niên cống hiến, trưởng thành và phát huy tiềm năng, thế mạnh của
mình cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Từ đó chúng ta quan niệm rằng, cơng tác thanh niên của Đảng là tồn bộ
cơng tác tổ chức, giáo dục, rèn luyện thanh niên của Đảng nhằm đưa thanh
niên vào những hành động cách mạng, phát huy đội ngũ này thành lực lượng
xung kích sáng tạo, đội dự bị tin cậy của Đảng, kế thừa trung thành và xuất
sắc sự nghiệp cách mạng của Đảng, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân
chủ, cơng bằng, văn minh. Nhiệm vụ hàng đầu của công tác thanh niên là
đoàn kết, tập hợp, tổ chức họ lại thành “đội ngũ những chiến sỹ cách mạng


22
kiên cường” như Bác Hồ kính yêu đã dạy. Chưa đồn kết, tập hợp được thanh
niên, chưa thể nói đến giáo dục, cổ vũ thanh niên hành động cách mạng.
Chính vì vậy, tập hợp, đồn kết thanh niên được Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí
Minh đặc biệt quan tâm. Tư tưởng chiến lược xuyên suốt của Chủ tịch Hồ Chí
Minh là thức tỉnh thanh niên để thức tỉnh cả dân tộc; xây dựng tổ chức thanh
niên để từ đó xây dựng Đảng; tập hợp, đoàn kết thanh niên để giáo dục, đào
tạo giúp cho thanh niên cống hiến, trưởng thành.

Trên cơ sở quan niệm về công tác thanh niên nói chung, có thể thấy:
cơng tác thanh niên của Thành ủy thành phố Hồ Chí Minh là những hoạt
động của Thành ủy, của các cấp ủy, của các tổ chức trong hệ thống chính trị
thành phố và tồn xã hội nhằm giáo dục, bồi dưỡng, tạo điều kiện thuận lợi
cho thanh niên học tập, rèn luyện, phấn đấu và trưởng thành, đồng thời phát
huy vai trò xung kích, tính năng động, sức sáng tạo của thanh niên thành phố
để xây dựng thành phố văn minh, hiện đại.
- Chủ thể tiến hành công tác thanh niên của Đảng bộ thành phố Hồ Chí Minh.
Đảng bộ thành phố Hồ Chí Minh, trước hết là Thành ủy thành phố Hồ
Chí Minh là chủ thể lãnh đạo công tác thanh niên. Với trách nhiệm chính và là
chủ thể lãnh đạo, Thành ủy thành phố Hồ Chí Minh có trách nhiệm lãnh đạo,
chỉ đạo các cấp ủy đảng trong toàn Đảng bộ thành phố, các cơ quan chức
năng tiến hành cơng tác thanh niên có hiệu quả lãnh đạo định hướng nội dung
hoạt động của Đồn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh thành phố và lãnh đạo
xây dựng tổ chức đoàn trong sạch, vững mạnh.
Lực lượng tham gia cùng với chủ thể tiến hành cơng tác thanh niên là
chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đồn thể mà nịng cốt là Đồn thanh
niên cộng sản Hồ Chí Minh, Hội liên hiệp thanh niên Việt Nam thành phố,
Hội sinh viên thành phố cùng với gia đình, nhà trường và xã hội.
Chính quyền cụ thể hóa các chủ trương, nghị quyết của Thành ủy về
cơng tác thanh niên thành các chương trình, kế hoạch cơng tác, tạo điều kiện
thuận lợi mọi mặt cho tổ chức đồn các cấp hoạt động có hiệu quả.


23
Thành ủy là người trực tiếp chủ trì, chỉ đạo hướng dẫn cơng tác thanh
niên của thành phố Hồ Chí Minh, xây dựng kế hoạch phối kết hợp giữa các
lực lượng trong tồn thành phố tiến hành cơng tác thanh niên.
- Đối tượng công tác thanh niên của Đảng bộ thành phố Hồ Chí Minh.
Là tồn bộ những hoạt động của hệ thống tổ chức cơ sở đoàn thanh niên

cộng sản Hồ Chí Minh trong thành phố, bao gồm các tổ chức cơ sở đồn trong
khối cơng nhân, nơng dân, trí thức, lực lượng vũ trang, học sinh, sinh viên ở các
trường học…và tương ứng với hệ thống tổ chức đó là tồn bộ đồn viên và thanh
niên đang lao động, sản xuất, kinh doanh, học tập, nghiên cứu, sẳn sàng chiến
đấu bảo vệ an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội trên địa bàn thành phố.
- Nhiệm vụ công tác thanh niên của Đảng bộ thành phố Hồ Chí Minh.
Nhiệm vụ quan trọng hàng đầu là lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức và xây
dựng Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh trong thành phố trở thành lực
lượng nòng cốt trong các phong trào thanh niên.
Tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức cho đoàn viên và thanh niên
trong thành phố về mục tiêu, lý tưởng cách mạng; bồi dưỡng, giáo dục, rèn
luyện về tri thức, về bản lĩnh chính trị, xây dựng niềm tin vào con đường đi
lên chủ nghĩa xã hội, tạo nên một thế hệ tuyệt đối trung thành với sự nghiệp
cách mạng của Đảng; sẳn sàng phấn đấu, hy sinh vì sự phát triển kinh tế - xã
hội của thành phố Hồ Chí Minh và cả nước.
Động viên đồn viên, thanh niên của thành phố khơng ngừng phát huy
mạnh mẽ vai trị xung kích, sáng tạo, ra sức học tập, nghiên cứu khoa học, lao
động sản xuất và chiến đấu dũng cảm trên mặt trận giữ gìn an ninh trật tự, giữ
vững trật tự an tồn xã hội, tích cực tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính
quyền; tự giác thực hiện nghiêm chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách,
pháp luật của Nhà nước.
- Phương pháp tiến hành công tác thanh niên của Đảng bộ thành phố
Hồ Chí Minh.


24
Công tác thanh niên của Đảng bộ thành phố Hồ Chí Minh được tiến
hành thơng qua các phong trào hành động cách mạng, các phong trào thi đua
trong tất cả các đối tượng thanh niên nhằm tổ chức, bồi dưỡng, giáo dục thanh
niên. Các phong trào hành động cách mạng và phong trào thi đua của thanh

niên tập trung ở tất cả các lĩnh vực như học tập, nghiên cứu khoa học, lao
động sản xuất, kinh doanh, phục vụ chiến đấu, các hoạt động mang tính xã hội
sâu sắc như: thanh niên tình nguyện mùa hè xanh, nhân đạo từ thiện…
Các cấp ủy đảng và các tổ chức đảng tiến hành giáo dục thanh niên
thông qua công tác tư tưởng, văn hóa, thơng tin và tun truyền của các cấp
bộ đồn. Thơng qua các hoạt động này, giáo dục lịng yêu nước, yêu chủ
nghĩa xã hội, lòng tự hào, tự tôn dân tộc, tự hào về thành phố anh hùng mang
tên Bác, khơi dậy hoài bão, khát vọng vươn lên của thanh niên, xây dựng
niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng.
Đảng bộ tiến hành công tác thanh niên thông qua tổ chức đồn và ngay
trong tổ chức đồn. Thơng qua phương pháp này lựa chọn, tập hợp thanh niên
vào tổ chức đồn và cũng thơng qua phương pháp này giúp cho thanh niên rèn
luyện, tu dưỡng, phấn đấu, trưởng thành tạo nguồn cho công tác phát triển
đảng viên là thanh niên của thành phố.
Đảng bộ tiến hành công tác thanh niên thông qua sự phối kết hợp giữa
các tổ chức quần chúng, các đồn thể chính trị - xã hội, các ngành chức năng,
gia đình, nhà trường và tồn xã hội trong việc tiến hành công tác thanh niên;
xây dựng ý thức cộng đồng trách nhiệm của các lực lượng đối với cơng tác
thanh niên, góp phần xã hội hóa cơng tác thanh niên.
* Đặc điểm cơng tác thanh niên của Đảng bộ thành phố Hồ Chí Minh.
Cơng tác thanh niên của Đảng bộ thành phố thành phố Hồ Chí Minh
Có những đặc điểm như sau:
Một là, phát huy mạnh mẽ vai trị xung kích, sáng tạo, tinh thần tự
nguyện của thanh niên, trước hết là phát huy vai trị chủ động, xung kích,


25
sáng tạo, tinh thần tự nguyện của thanh niên trong tham gia thực hiện Nghị
quyết Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ IX; phối hợp thực hiện cơng trình
“Cải thiện mơi trường, cảnh quan sơng Sài Gịn” gắn với khơi thơng dịng

chảy các tuyến kênh rạch, giảm và chống ngập nước; triển khai đề án trồng
cây xanh, các hoạt động tình nguyện vì mơi trường; cuộc vận động thanh niên
thành phố với văn hóa giao thơng; chương trình “Trí thức trẻ tình nguyện”
chuyển giao, tư vấn khoa học kỹ thuật, khoa học công nghệ cho thanh niên
nông thôn, công nhân, sinh viên, học sinh; phong trào tham gia cải cách hành
chính của cán bộ cơng chứ trẻ. Thường xun tạo môi trường cho thanh niên
rèn luyện, trưởng thành; khơi dậy và bồi dưỡng truyền thống yêu nước, niềm
tự hào dân tộc, tính xung kích cách mạng, tinh thần xung phong tình nguyện,
sẵn sàng hy sinh của thanh niên; chăm lo giáo dục đạo đức, lối sống, truyền
thống cách mạng của Đảng cho thanh niên.
Hai là, các cấp ủy đảng phải có nội dung, chương trình hành động về
cơng tác thanh niên; kịp thời kiểm tra, giám sát, tổng kết, đánh giá tình hình
thanh niên, phát hiện những diễn biến mới trong thanh niên để có chủ trương,
biện pháp lãnh đạo phù hợp. Các cấp ủy Đảng quan tâm giao nhiệm ụ, cơng
trình, phần việc khó, mới, thiết thực, khả thi cho Đoàn thanh niên, Hội Liên
hiệp thanh niên Việt Nam thành phố, Hội sinh viên thành phố đảm nhận thực
hiện; phát huy vai trò thanh niên tham gia thực hiện nhiệm vụ chính trị của
địa phương, đơn vị. Thường xuyên quan tâm, chăm lo xây dựng tổ chức Đoàn
vững mạnh và đội ngũ cán bộ đoàn ngang tầm nhiệm vụ; có chính sách đào
tạo, sử dụng cán bộ trẻ.
Ba là, Ủy ban nhân nhân dân thành phố không ngừng hồn thiện cơ
chế, chính sách bồi dưỡng và phát huy thanh niên; tạo môi trường thuận lợi để
thanh niên rèn luyện và phát triển; triển khai thực các đề án như: đề án phát
huy vai trị xung kích của thanh niên, đề án phát hiện, đào tạo, bồi dưỡng tài
năng trẻ, đề án tư vấn, hướng nghiệp, đào tạo nghề, giải quyết việc làm cho