Tỉnh uỷ thanh hóa lãnh đạo công tác thanh niên trong giai đoạn hiện nay

1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Thanh niên là lực lượng đóng vai trị quan trọng trong sự phát triển của
mỗi quốc gia, dân tộc. Thời kỳ nào cũng vậy, thanh niên là rường cột và tương
lai của đất nước. Thanh niên ln là lực lượng xung kích trong các cuộc đấu
tranh cách mạng, có vị trí, vai trị đặc biệt quan trọng đối với sự tồn tại và
phát triển của xã hội.
Vận động thanh niên là một nhiệm vụ hết sức quan trọng của Đảng, của
Đoàn và toàn xã hội. Trong sự nghiệp đấu tranh cách mạng lâu dài, gian khổ
vì độc lập, tự do thống nhất đất nước cũng như trong công cuộc xây dựng và
bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, Đảng ta ln xác định thanh niên
là lực lượng xung kích trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Vấn đề
thanh niên, công tác thanh niên luôn được đặt ở vị trí trung tâm trong chiến
lược phát huy nhân tố và nguồn lực con người của Đảng.
Nghị quyết Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương khoá VII
chỉ rõ:
Sự nghiệp đổi mới có thành cơng hay khơng, đất nước bước vào thế
kỷ 21 có vị trí xứng đáng trong cộng đồng thế giới hay không, cách
mạng Việt Nam có vững bước trên con đường xã hội chủ nghĩa hay
không phần lớn tuỳ thuộc vào lực lượng thanh niên, vào việc bồi
dưỡng rèn luyện thế hệ thanh niên; công tác thanh niên là vấn đề
sống còn của dân tộc, là một trong những nhân tố quyết định sự
thành bại của cách mạng [15, tr.3].
Nghị quyết Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương khoá X
tiếp tục khẳng định:
Thanh niên là rường cột của nước nhà, chủ nhân tương lai của đất
nước, là lực lượng xung kích trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc,


2

một trong những nhân tố quyết định sự thành bại của sự nghiệp
cơng nghiệp hố, hiện đại hố đất nước, hội nhập quốc tế và xây
dựng chủ nghĩa xã hội. Thanh niên được đặt ở vị trí trung tâm trong
chiến lược bồi dưỡng, phát huy nhân tố và nguồn lực con người.
Chăm lo, phát triển thanh niên vừa là mục tiêu, vừa là động lực bảo
đảm cho sự ổn định và phát triển bền vững của đất nước [18, tr.1].
Đường lối đó một mặt khẳng định vai trị xung kích của thanh niên
trong sự nghiệp cơng nghiệp hố, hiện đại hoá đất nước, mặt khác đặt ra cho
Đảng, Nhà nước, Đồn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh và xã hội những
yêu cầu và nhiệm vụ mới đối với công tác thanh niên.
Ở nước ta, thanh niên là nhóm nhân khẩu xã hội đặc thù tuổi từ 16 đến
30, có trong mọi giai cấp, mọi tầng lớp, mọi lĩnh vực hoạt động của đời sống
xã hội. Thanh niên là độ tuổi sung sức nhất về thể chất và phát triển trí tuệ,
ln năng động, sáng tạo, muốn tự khẳng định mình. Song, thanh niên cũng
chứa đựng rất nhiều vấn đề phức tạp đòi hỏi phải được quan tâm, định hướng
và chăm lo giải quyết. Trước yêu cầu của thời kỳ đẩy mạnh cơng nghiệp hóa,
hiện đại hóa đất nước, q trình hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng và sự
biến đổi nhanh chóng của tình hình thanh niên, địi hỏi phải tăng cường sự
lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên nhằm chăm lo, bồi dưỡng và
phát huy cao nhất vai trò, sức mạnh của thanh niên trong công cuộc xây dựng
và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Thanh Hố là tỉnh có địa bàn rộng và đa dạng, với 27 huyện, thị xã,
thành phố; 637 xã, phường, thị trấn; 6073 thôn, bản, phố; dân số trên 3,4 triệu
người, được phân bổ trên 04 vùng lãnh thổ: vùng núi, trung du, đồng bằng và
ven biển. Tồn tỉnh có 1.008.000 thanh niên - đủ 16 tuổi đến 30 tuổi (526.200
nam, chiếm 52,2%; 481.800 nữ, chiếm 47,8%), chiếm 30% dân số, 55% lực
lượng lao động, trong đó có 680.348 thanh niên được tập hợp trong 10.749
chi đồn và 8.130 chi hội, đội, nhóm, câu lạc bộ thanh niên (đạt 67,5%). Thực

3
hiện chủ trương của Đảng về công tác thanh niên, những năm qua Tỉnh uỷ
Thanh Hố đã có nhiều cố gắng trong lãnh đạo công tác thanh niên, động viên
thu hút đông đảo thanh niên tham gia sự nghiệp cách mạng, tạo mơi trường
kinh tế, văn hóa, xã hội lành mạnh cho thanh niên rèn luyện, cống hiến và
trưởng thành. Thanh niên đã đóng góp quan trọng trong thực hiện các mục
tiêu, nhiệm vụ của đảng bộ tỉnh, góp phần xây dựng tỉnh Thanh Hoá ngày
càng giàu đẹp, văn minh.
Tuy nhiên, tình hình thanh niên ở Thanh Hố có những diễn biến phức
tạp. Một bộ phận lớn thanh niên không tham gia vào các tổ chức của thanh
niên (32,5%), sống thực dụng, thiếu lý tưởng cách mạng, vi phạm pháp luật.
Trong khi đó, chất lượng, hiệu quả hoạt động của các tổ chức thanh niên chưa
cao, tỷ lệ đoàn kết tập hợp thanh niên trên thực tế còn rất thấp; Tỉnh uỷ Thanh
Hóa ít ban hành nghị quyết chun đề bàn về công tác thanh niên, chưa quyết
liệt trong chỉ đạo hệ thống chính trị quan tâm chăm lo thanh niên và công tác
thanh niên; nội dung và phương thức lãnh đạo công tác thanh niên chưa đáp
ứng yêu cầu trong giai đoạn cách mạng hiện nay. Ở cơ sở, một số cấp uỷ,
chính quyền, đồn thể nhân dân nhận thức chưa đầy đủ về vai trị, vị trí của
thanh niên và cơng tác thanh niên, chưa có nhiều hành động thiết thực quan
tâm chăm lo, giáo dục, phát triển thanh niên; công tác thanh niên, công tác
“bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau” còn bộc lộ những tồn tại, yếu kém,
ở nhiều nơi công tác thanh niên cịn “khốn trắng” cho tổ chức đồn, hội.
Từ những trăn trở qua thực tế cơng tác đồn và phong trào thanh niên ở
cơ sở, với những kiến thức và kinh nghiệm ban đầu đã thôi thúc tác giả chọn
đề tài: "Tỉnh uỷ Thanh Hóa lãnh đạo cơng tác thanh niên trong giai đoạn
hiện nay" để nghiên cứu.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Thanh niên và công tác thanh niên là vấn đề quan trọng được những
người mác xít dày cơng nghiên cứu. Đặc biệt chúng ta có thể tìm đọc nhiều

4
tác phẩm, bài viết của Mác - Ăngghen, đặc biệt là V.I.Lênin bàn về vai trị, vị
trí của thanh niên, chức năng, nhiệm vụ của tổ chức đoàn thanh niên.
Kế thừa quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, Chủ tịch Hồ Chí Minh
trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng của mình đã có rất nhiều tác
phẩm, bài nói chuyện, những huấn thị về công tác thanh niên và việc chăm
lo bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau. Tư tưởng Hồ Chí Minh về
thanh niên và cơng tác thanh niên được Bác Hồ, Đảng Cộng sản Việt Nam
và các nhà nghiên cứu biên soạn thành nhiều tác phẩm, đây là những tài
sản quý giá, là cẩm nang lý luận của bất kỳ ai khi nghiên cứu về sự lãnh
đạo của Đảng đối với công tác thanh niên.
Ngay từ khi ra đời lãnh đạo cách mạng Việt nam, Đảng Cộng sản Việt
Nam đã đặc biệt quan tâm đến vai trị, vị trí của thanh niên và lãnh đạo cơng
tác thanh niên. Có rất nhiều tác phẩm, chỉ thị, nghị quyết, những đường lối,
quan điểm chủ trương của Đảng về công tác thanh niên. Trong khuôn khổ
luận văn, tác giả tập trung tìm hiểu, nghiên cứu Nghị quyết Hội nghị lần thứ
tư Ban Chấp hành Trung ương (Khoá VII) “Về tăng cường sự lãnh đạo của
Đảng đối với công tác thanh niên trong tình hình mới”, Nghị quyết Hội nghị lần
thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương khoá X (Nghị quyết 25, khóa X) “Về tăng
cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên thời kỳ đẩy mạnh cơng
nghiệp hố, hiện đại hố đất nước”; Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ
IX, X, XI có những nội dung bàn về thanh niên và cơng tác thanh niên.
Bàn về thanh niên và công tác thanh niên có rất nhiều học giả quan tâm
được thể hiện qua những cơng trình nghiên cứu khoa học cấp nhà nước, cấp
bộ, ngành, địa phương, đơn vị, những tác phẩm tổng kết lý luận thực tiễn,
những bài viết, bài nói chuyện của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các nhà khoa
học và các nhà hoạt động chuyên môn.
Đáng chú ý, gần đây có một số cuốn sách, tác phẩm, cơng trình nghiên
cứu có nội dung liên quan đến đề tài luận văn:

5
Dương Tự Đam (2000), Những tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về
xây dựng Đảng, xây dựng Đồn", Nxb Thanh niên, Hà Nội.
Nguyễn Văn Hùng (2001), Đảng Cộng sản Việt Nam với công tác vận
động thanh niên trong thời kỳ đẩy mạnh cơng nghiệp hố, hiện đại hố đất
nước, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
Đồn Văn Thái (2001), Nhiệm vụ cơ bản của thanh niên Việt Nam trong
thời kỳ cơng nghiệp hố, hiện đại hố đất nước, Nxb Thanh niên, Hà Nội.
Văn Tùng (2001), Một số vấn đề về cơng tác Thanh niên trong thời kỳ
cơng nghiệp hố, hiện đại hoá đất nước, Nxb Thanh niên, Hà Nội.
Trung ương Đồn (2003), Tổng quan tình hình thanh niên, cơng tác
đoàn và phong trào thanh thiếu nhi, Nxb Thanh niên, Hà Nội.
Lâm Quốc Tuấn - Phạm Tất Thắng (chủ biên) (2011), Đảng cộng sản
Việt Nam lãnh đạo công tác thanh niên trong giai đoạn hiện nay, Nxb Chính
trị Quốc gia, Hà Nội.
Một số luận văn thạc sĩ, tiến sĩ, đề tài khoa học có nội dung đề cập đến
vấn đề thanh niên, công tác thanh niên và sự lãnh đạo của Đảng đối với công
tác thanh niên:
Lê Văn Cầu (1999), Đổi mới đội ngũ đội ngũ cán bộ Đoàn thanh niên
cộng sản Hồ Chí Minh cấp huyện trong điều kiện hiện nay (qua thực tế một
số tỉnh miền Trung), Luận án tiến sĩ Khoa học chính trị.
Ban Dân vận Trung ương (2000), Đảng lãnh đạo Đoàn thanh niên
cộng sản Hồ Chí Minh, đề tài khoa học.
Trần Thị Nhơn (2001), Tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trị thanh niên và
sự vận dụng của Đảng Cộng sản Việt Nam trong công cuộc xây dựng đất
nước (Từ 1975 - 1996), Luận án tiến sĩ Lịch sử.
Nguyễn Thọ Ánh (2004), Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh
trong hệ thống chính trị Việt Nam hiện nay, Luận văn thạc sĩ chính trị.

6
Ngơ Bích Ngọc (2004), Sự lãnh đạo của tổ chức cơ sở đảng đối với
Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh trong các trường đại học và cao
đẳng ở Hà Nội giai đoạn hiện nay, Luận án Tiến sĩ Khoa học chính trị.
Nguyễn Minh Trí (2010), Thành uỷ Thành phố Hồ Chí Minh lãnh đạo
cơng tác thanh niên trong giai đoạn hiện nay, Luận văn thạc sĩ chuyên ngành
Xây dựng Đảng Cộng sản Việt Nam.
Ban Dân vận Tỉnh uỷ Thanh Hoá (2010), Thực trạng và giải pháp củng
cố, nâng cao chất lượng tổ chức và hoạt động của các hội quần chúng ở
Thanh Hoá, đề tài khoa học cấp tỉnh.
Lê Hoà (2011), Cấp uỷ cấp huyện ở tỉnh Hải Dương lãnh đạo công tác
thanh niên giai đoạn hiện nay, Luận văn thạc sĩ Khoa học chính trị.
Ban Dân vận Tỉnh uỷ Thanh Hố (2011), Đổi mới cơng tác dân vận
của hệ thống chính trị Thanh Hố giai đoạn mới, đề tài khoa học cấp tỉnh.
- Bên cạnh đó, tác giả luận văn cũng đã nghiên cứu một số bài viết, bài
phát biểu của các đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà nước, một số đề tài nghiên
cứu có liên quan bàn về thanh niên và công tác thanh niên trên các báo, tạp
chí từ năm 2008 đến nay.
Tuy nhiên, cho đến nay chưa có đề tài, cơng trình, luận văn khoa học
nào nghiên cứu một cách toàn diện và có hệ thống vấn đề “Tỉnh uỷ Thanh
Hố lãnh đạo công tác thanh niên trong giai đoạn hiện nay”.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của luận văn
3.1. Mục đích của luận văn
Trên cơ sở làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn về sự lãnh đạo của
Tỉnh uỷ Thanh Hố đối với cơng tác thanh niên, luận văn đề xuất những giải
pháp chủ yếu tăng cường sự lãnh đạo của Tỉnh uỷ Thanh Hoá đối với công tác
thanh niên trong giai đoạn hiện nay.
3.2. Nhiệm vụ của luận văn

- Làm rõ những vấn đề lý luận về sự lãnh đạo của Tỉnh uỷ Thanh Hoá
đối với công tác thanh niên.


7
- Đánh giá đúng thực trạng công tác thanh niên và sự lãnh đạo của Tỉnh
uỷ Thanh Hoá đối với công tác thanh niên; chỉ rõ nguyên nhân của thực trạng
và rút ra những kinh nghiệm về sự lãnh đạo của Tỉnh uỷ Thanh Hố đối với
cơng tác thanh niên trong giai đoạn hiện nay.
- Đề xuất những giải pháp chủ yếu tăng cường sự lãnh đạo của Tỉnh uỷ
Thanh Hố đối với cơng tác thanh niên trong giai đoạn hiện nay.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của luận văn là sự lãnh đạo của Tỉnh uỷ Thanh
Hoá đối với công tác thanh niên trong giai đoạn hiện nay.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
Luận văn khảo sát, nghiên cứu thực trạng công tác thanh niên và sự
lãnh đạo của Tỉnh uỷ Thanh Hố đối với cơng tác thanh niên từ năm 2008 đến
nay. Phương hướng và những giải pháp đề xuất trong luận văn có giá trị đến
năm 2020.
5. Cơ sở lý luận, thực tiễn và phương pháp nghiên cứu của luận văn
5.1. Cơ sở lý luận, thực tiễn của luận văn
Luận văn dựa trên lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh, quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về thanh niên, công tác thanh
niên và sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên.
Cơ sở thực tiễn của luận văn là công tác thanh niên và thực trạng hoạt
động lãnh đạo của Tỉnh uỷ Thanh Hố đối với cơng tác thanh niên. Đồng thời
luận văn cũng căn cứ vào yêu cầu nhiệm vụ của công tác thanh niên trong giai
đoạn hiện nay.
5.2. Phương pháp nghiên cứu

Luận văn được nghiên cứu trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa
Mác - Lênin, kết hợp các phương pháp cụ thể như: điều tra, khảo sát, phân
tích, so sánh, tổng hợp, thống kê, tổng kết thực tiễn.


8
6. Đóng góp về mặt khoa học và ý nghĩa của luận văn
6.1. Đóng góp về mặt khoa học của luận văn
- Luận văn góp phần làm rõ quan niệm, nội dung và phương thức lãnh
đạo của Tỉnh uỷ Thanh Hố đối với cơng tác thanh niên.
- Đề xuất những giải pháp chủ yếu tăng cường sự lãnh đạo của Tỉnh uỷ
Thanh Hố đối với cơng tác thanh niên đến năm 2020.
6.2. Ý nghĩa của luận văn
- Kết quả nghiên cứu của luận văn có thể được sử dụng làm tài liệu
tham khảo cho các cấp uỷ đảng ở tỉnh Thanh Hoá nhằm tăng cường sự lãnh
đạo của cấp uỷ đối với công tác thanh niên.
- Đồng thời, luận văn cũng có thể được sử dụng làm tài liệu phục vụ
trong nghiên cứu giảng dạy và học tập môn Xây dựng đảng ở trường Chính trị
tỉnh và các trung tâm bồi dưỡng chính trị các huyện, thị, thành phố ở tỉnh
Thanh Hố.
7. Kết cấu của luận văn
Ngồi phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục,
luận văn gồm 3 chương, 6 tiết.


9
Chương 1
TỈNH UỶ THANH HỐ LÃNH ĐẠO CƠNG TÁC THANH NIÊN
- NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
1.1. TỈNH UỶ THANH HỐ VÀ CƠNG TÁC THANH NIÊN CỦA TỈNH

1.1.1. Khái quát về tỉnh Thanh Hoá và đặc điểm, chức năng, nhiệm
vụ của Tỉnh uỷ Thanh Hóa
1.1.1.1. Khái quát đặc điểm kinh tế - xã hội của tỉnh Thanh Hoá
Thanh Hố nằm ở cực bắc miền trung, cách thủ đơ Hà Nội 150 km về
phía nam, cách thành phố Hồ Chí Minh 1.560 Km. Phía bắc giáp ba tỉnh Sơn
La, Hồ Bình và Ninh Bình, phía nam giáp tỉnh Nghệ An, phía tây giáp tỉnh
Hủa Phăn (nước Cộng hồ dân chủ nhân dân Lào), phía đơng là vịnh bắc bộ.
Thanh Hoá nằm trong vùng ảnh hưởng của những tác động từ vùng kinh tế
trọng điểm bắc bộ, các tỉnh bắc Lào và vùng trọng điểm kinh tế trung bộ, ở vị
trí cửa ngõ nối liền bắc bộ với trung bộ.
Là một tỉnh lớn, có diện tích tự nhiên 11.106km 2, dân số trên 3,4 triệu
người, sinh sống và làm việc tại 27 huyện, thị xã và thành phố. Thanh Hoá là
mảnh đất địa linh nhân kiệt, có truyền thống văn hố lâu đời, phong phú và đa
dạng. Khơng những thế, Thanh Hố cịn là mảnh đất có truyền thống đấu
tranh kiên cường, nơi phát tích của nhiều triều đại phong kiến Việt Nam.
Người xứ Thanh xưa và nay đã góp phần viết nên nhiều trang sử hào hùng
của dân tộc Việt Nam. Đặc biệt trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân
Pháp và đế quốc Mỹ, người dân đã không quản ngại hy sinh gian khổ, cùng
với cả nước làm nên một Điện Biên Phủ chấn động địa cầu và đại thắng mùa
xuân năm 1975 thống nhất đất nước.
Với tiềm năng của 3 vùng kinh tế miền núi trung du, đồng bằng và ven
biển, nguồn tài nguyên thiên nhiên của Thanh Hố vơ cùng phong phú, bao
gồm tài ngun đất, tài nguyên rừng, tài nguyên biển và tài nguyên khoáng


10
sản. Những lợi thế này đã giúp Thanh Hố có thể phát triển một nền kinh tế
toàn diện trên tất cả các mặt, từ sản xuất nông nghiệp đến công nghiệp (chế
biến nông - lâm - thuỷ sản, sản xuất vật liệu xây dựng; lọc, hố dầu; các

ngành cơng nghiệp công nghệ cao) và dịch vụ, du lịch. Bên cạnh đó, với
nguồn nhân lực dồi dào (1,9 triệu người) thơng minh, cần cù, sáng tạo, người
xứ Thanh đã góp phần làm nên nhiều “kỳ tích” trong sự nghiệp xây dựng và
bảo vệ quê hương, đất nước.
Với tiềm năng sẵn có cùng sự chỉ đạo tập trung của trung ương, đảng
bộ và nhân dân Thanh Hố ln đồn kết, thống nhất, ra sức thi đua nỗ lực
phấn đấu xây dựng tỉnh Thanh Hoá ngày một giàu mạnh. Trong 26 năm đổi
mới, đặc biệt những năm gần đây kinh tế - xã hội tỉnh Thanh đã có bước phát
triển quan trọng. Tăng trưởng hằng năm giai đoạn 2006 - 2010 ước đạt 11,3%,
cao hơn so với giai đoạn 2001 - 2005. Tổng GDP theo giá so sánh năm 2010
gấp 1,7 lần năm 2005. GDP bình quân đầu người năm 2010 ước đạt 810 USD.
Ngành nông, lâm nghiệp, thuỷ sản phát triển tương đối ổn định, giá trị
gia tăng bình quân hằng năm tăng 2,6%. Năng suất các loại cây trồng chủ yếu
đều tăng. sản lượng lương thực hằng năm đạt trên 1,5 triệu tấn. Ngành cơng
nghiệp duy trì tốc độ tăng trưởng cao, giá trị gia tăng bình quân hằng năm
tăng 16%. Năm 2010, giá trị sản xuất công nghiệp gấp hơn 2,1 lần so với năm
2005. Dịch vụ phát triển đa dạng, có chuyển biến tích cực cả về quy mơ, cơ
cấu và chất lượng. Giá trị gia tăng bình quân hằng năm tăng 12,3%. Cùng với
quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động cũng chuyển biến tích
cực. Tỷ lệ lao động trong nơng nghiệp giảm từ 72% năm 2005, xuống khoảng
55% năm 2010. Năm 2010 toàn tỉnh có 5.940 doanh nghiệp, gấp 3,1 lần
năm 2005. 27/27 huyện, 635/637 xã, phường, thị trấn có điện lưới. 96,5%
số hộ dân được sử dụng điện. 100% xã có điện thoại. Cơ sở y tế, trường
học được tăng cường; số giường bệnh năm 2010 tăng 1.543 giường so với
năm 2005. Tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 34,71% năm 2005 xuống khoảng


11
14,85% năm 2010. Từ năm 2005 - 2010, đã giải quyết việc làm cho khoảng
254.000 lao động, trong đó có 47.000 lao động đi làm việc có thời hạn ở

nước ngoài. Đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân được cải thiện rõ
nét. An ninh nông thôn, an ninh trên các lĩnh vực được giữ vững; trật tự an
toàn xã hội được bảo đảm.
Từ năm 2000 đến nay, trên cơ sở đường lối, chính sách phát triển kinh
tế-xã hội của Đảng và Nhà nước, Thanh Hoá đã ban hành nhiều chính sách
ưu đãi, tạo mơi trường kinh doanh thơng thống hơn, nhằm thu hút các
nguồn vốn đầu tư trực tiếp, bao gồm: chính sách giảm thuế, miễn giảm tiền
thuế đất, cải cách hành chính, tạo mơi trường kinh doanh thuận lợi, thơng
thống cho các nhà đầu tư. Ngồi ra, Thanh Hố cịn hỗ trợ giải quyết kịp
thời những khó khăn vướng mắc trong q trình sản xuất kinh doanh của
một số dự án, doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn tỉnh. Cùng với những
chính sách ưu đãi đầu tư, Thanh Hố đã ban hành chính sách phát triển
cơng nghiệp, tiểu thủ cơng nghiệp, chính sách xuất khẩu. Huy động các
nguồn lực đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế-xã hội. Nhiều dự án
quan trọng đã và đang được xây dựng như: cảng Nghi Sơn, đường Mục
Sơn - Cửa Đạt, đường nối cảng Nghi Sơn với đường Hồ Chí Minh...Các
trục đường giao thơng chính được nâng cấp. Hầu hết các cầu qua sông đang
được xây dựng nối liền các vùng miền trong tỉnh.
Tuy nhiên, do đặc thù là tỉnh có vùng miền núi rộng, có tiềm năng phát
triển kinh tế nhưng chưa được tập trung đầu tư kết cấu hạ tầng tương xứng;
dân số nông thôn chiếm gần 80%, trình độ sản xuất hàng hố cịn thấp, chất
lượng nguồn nhân lực chưa cao, ở cách xa các vùng kinh tế nên giao lưu kinh
tế và thu hút đầu tư cịn khó khăn, trở ngại... Bên cạnh đó, năng lực lãnh đạo,
chỉ đạo và tư duy kinh tế của một số cấp uỷ, cán bộ đảng viên, nhân dân chậm
đổi mới, chưa năng động, sáng tạo, thủ tục hành chính cịn rườm rà, chậm trễ
làm ảnh hưởng đến tốc độ phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh.


12
1.1.1.2. Đặc điểm, chức năng, nhiệm vụ của Tỉnh uỷ Thanh Hóa

* Đặc điểm:
Ngày 29/7/1930 đảng bộ tỉnh Thanh Hố được thành lập. 82 năm qua,
Tỉnh uỷ Thanh Hoá đã lãnh đạo các tầng lớp nhân dân thực hiện thắng lợi
đường lối cách mạng Việt Nam, xây dựng tỉnh Thanh Hoá ngày càng giàu
đẹp, văn minh. Hiện nay, đảng bộ tỉnh Thanh Hố gồm có 27 huyện, thị,
thành uỷ và 8 đảng uỷ trực thuộc. Tổng số đảng viên toàn tỉnh tính đến ngày
31/12/2010 là 194.401 đảng viên sinh hoạt ở 10.447 chi bộ thuộc 1.685 tổ
chức cơ sở đảng. Đây là một đảng bộ có số lượng đảng viên lớn, sinh hoạt ở
nhiều chi bộ, trải dài trên địa bàn rộng. Đây vừa là điều kiện thuận lợi, nhưng
cũng có nhiều khó khăn trong q trình lãnh đạo của Tỉnh uỷ thực hiện các
mục tiêu đề ra. Đại hội đại biểu đảng bộ tỉnh lần thứ XVII, nhiệm kỳ 2010 2015 đã bầu Ban Chấp hành đảng bộ tỉnh gồm 69 đồng chí. Ban Chấp hành
Tỉnh ủy đã bầu Ban Thường vụ Tỉnh uỷ gồm 17 đồng chí.
Thực hiện sự nghiệp đổi mới đất nước, đảng bộ tỉnh Thanh Hố ln
coi trọng lãnh đạo phát triển kinh tế - xã hội gắn liền với công tác xây dựng
đảng, xây dựng chính quyền và các đồn thể nhân dân. Trong 82 năm qua, dù
ở giai đoạn lịch sử nào, Tỉnh uỷ Thanh Hố cũng ln quan tâm lãnh đạo
cơng tác thanh niên và phát huy vai trò của thanh niên trong chiến đấu, xây
dựng và bảo vệ quê hương, đất nước. Đặc biệt, trong những năm qua, trước
yêu cầu của sự nghiệp đẩy mạnh cơng nghiệp hố, hiện đại hố q hương,
đất nước, Tỉnh uỷ Thanh Hố ln quan tâm chăm lo tới thanh niên và có
những quyết sách quan trọng lãnh đạo công tác thanh niên. Quán triệt quan
điểm xây dựng đảng là nhiệm vụ then chốt, toàn đảng bộ tiếp tục đổi mới,
nâng cao hiệu quả xây dựng và chỉnh đốn đảng, nâng cao năng lực lãnh đạo,
sức chiến đấu của tổ chức đảng và chất lượng đội ngũ đảng viên, gắn với thực
hiện cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh"
tạo được kết quả bước đầu quan trọng. Việc nâng cao năng lực lãnh đạo và


13
sức chiến đấu của tổ chức đảng có chuyển biến tích cực, vai trị hạt nhân lãnh

đạo của tổ chức đảng đối với hệ thống chính trị, nhất là tại phường, xã, thị
trấn được phát huy; công tác xây dựng, củng cố tổ chức đảng ở các lĩnh vực
trọng yếu, có nhiều khó khăn được chú trọng hơn. Việc phân tích chất lượng
tổ chức cơ sở đảng và đảng viên hàng năm được cải tiến theo hướng nâng cao
chất lượng, phù hợp với chức năng, nhiệm vụ từng loại hình tổ chức cơ sở
đảng; kịp thời đề ra biện pháp khắc phục hạn chế, yếu kém, kéo giảm số cơ sở
đảng yếu kém, số đảng viên vi phạm tư cách, nâng tỉ lệ đảng viên hoàn thành tốt
nhiệm vụ hàng năm; chất lượng sinh hoạt chi bộ, ý thức trách nhiệm xây dựng
đảng, tinh thần tự phê bình và phê bình của cán bộ, đảng viên được nâng lên.
Theo báo cáo đánh giá của Ban Tổ chức Tỉnh uỷ Thanh Hoá, trong năm
2011, kết quả đánh giá xếp loại ở 32/35 đảng bộ: Tổng số tổ chức cơ sở đảng
1.480 trong đó, tổ chức cơ sở đảng vững mạnh là 1.070, chiếm 72,3% tăng 0,4%
so với năm 2010; tổ chức cơ sở đảng hoàn thành tốt nhiệm vụ là 340, chiếm
23%, tăng 1,2%; tổ chức cơ sở đảng hoàn thành nhiệm vụ là 64, chiếm 4,3%
giảm 1,6%; tổ chức cơ sở đảng yếu kém là 6, chiếm 0,4%, bằng tỷ lệ năm 2010.
Công tác đảng viên được quan tâm chỉ đạo trên cả 3 mặt: phát triển đảng viên,
quản lý đảng viên và nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên; số lượng đảng viên
mới kết nạp hàng năm đều tăng; xây dựng tổ chức đảng, kết nạp đảng viên trong
các doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài bước đầu đạt
một số kết quả thiết thực. Năm 2010 toàn tỉnh kết nạp được 5.764 đảng viên.
Tổng số đảng viên của 32/35 đảng bộ đáng giá xếp loại năm 2011 là
176.458 đảng viên, dự xếp loại là 150.066, đạt 85%; đảng viên đủ tư cách
hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ là 23.822, chiếm 13,5%, giảm 0,6%; đảng viên
đủ tư cách hoàn thành tốt nhiệm vụ là 128.474, chiếm 72%, tăng 0,3%; đảng
viên đủ tư cách hoàn thành nhiệm vụ 23.646, chiếm 14%, giảm 0,8%; đảng
viên không hoàn thành nhiệm vụ là 706, chiếm 0,4%, giảm 0,02% (so sánh
với kết quả năm 2010).


14

Công tác cán bộ được chú trọng. Việc quy hoạch cán bộ dài hạn gắn với
chủ trương đào tạo, tăng cường cán bộ trẻ tuổi về cơ sở và bổ sung cán bộ trẻ
tuổi vào cấp ủy đạt kết quả thiết thực. Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ gắn
với quy hoạch và yêu cầu nhiệm vụ chính trị từng bước được mở rộng, bảo
đảm yêu cầu tiêu chuẩn hóa cán bộ đáp ứng nhiệm vụ trước mắt và lâu dài.
Cơng tác quy hoạch, đào tạo, bố trí, điều động, luân chuyển cán bộ được thực
hiện đúng quy trình, quy định, bảo đảm tiêu chuẩn và phát huy tốt.
Công tác kiểm tra, giám sát được tăng cường. Chức năng, nhiệm vụ,
thẩm quyền, bộ máy tổ chức, điều kiện hoạt động của Uỷ ban kiểm tra và cơ
quan Uỷ ban kiểm tra các cấp tiếp tục được củng cố, phát huy và thực hiện tốt
công tác luân chuyển, quy hoạch, bồi dưỡng, đào tạo cán bộ kiểm tra các cấp.
Xây dựng và thực hiện tốt kế hoạch kiểm tra, giám sát đối với các tổ chức
đảng hàng năm.
Phương thức lãnh đạo của tỉnh uỷ và các cấp ủy đối với hệ thống chính
trị tiếp tục được đổi mới theo hướng tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy đối
với những vấn đề trọng yếu, đồng thời phát huy trách nhiệm, tính năng động,
sáng tạo của các tổ chức đảng, chính quyền, mặt trận và các đồn thể chính trị
- xã hội, giữ vững nguyên tắc tập trung dân chủ, đề cao vai trò, trách nhiệm
của người đứng đầu. Việc mở rộng, phát huy dân chủ trong Đảng được chú
trọng. Chủ trương thực hiện thí điểm Bí thư cấp ủy đồng thời là Chủ tịch Uỷ
ban nhân dân phường, xã, thị trấn bước đầu phát huy vai trò người đứng đầu
của tổ chức đảng, cơ quan quản lý nhà nước trong lãnh đạo, chỉ đạo và xử lý
công việc kịp thời, hiệu quả.
Công tác vận động nhân dân được tập trung thơng qua việc xây dựng,
thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội, nâng cao đời sống nhân dân, thực
hiện quyền làm chủ của nhân dân trên các lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hóa,
xã hội, bảo đảm vai trò giám sát của nhân dân đối với hoạt động của các tổ
chức đảng, cơ quan quản lý hành chính, cán bộ, đảng viên, cơng chức. Mặt

15
trận Tổ quốc và các đồn thể chính trị - xã hội phát huy tốt hơn vai trò tập
hợp, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân; củng cố, nâng cao chất lượng tổ
chức, đa dạng hóa các hình thức tập hợp; quan tâm chăm lo, bảo vệ quyền và
lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân; các phong trào hành động cách
mạng được tổ chức đều khắp, chất lượng được nâng lên.
* Chức năng:
Tỉnh uỷ Thanh Hóa lãnh đạo tất cả các hoạt động trên địa bàn toàn tỉnh,
đảm bảo cho các hoạt động ấy theo đúng đường lối, quan điểm của Đảng
gồm: lãnh đạo các tổ chức đảng trong đảng bộ thực hiện các nhiệm vụ xây
dựng nội bộ Đảng, thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị của địa phương;
lãnh đạo các lĩnh vực của đời sống xã hội, lãnh đạo xây dựng và hoạt động
của chính quyền các cấp, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân, thể hiện
ở những nội dung sau:
Đề ra quy chế hoạt động, chương trình làm việc tồn khóa của Ban
chấp hành đảng bộ tỉnh; Quy chế làm việc của Ủy ban kiểm tra tỉnh ủy; quán
triệt và tổ chức thực hiện các nghị quyết và chủ trương lớn của Đảng và nghị
quyết của đại hội đảng bộ tỉnh; cụ thể hóa chương trình hành động, kế hoạch
thực hiện trong từng thời gian và trên từng lĩnh vực hoạt động. Xây dựng dự
thảo báo cáo chính trị, phương án nhân sự, các điều kiện để tổ chức đại hội
đảng bộ tỉnh theo nhiệm kỳ; quyết định những chủ trương, nhiệm vụ và giải
pháp lớn về kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh, xây dựng Đảng, chính
quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đồn thể nhân dân; kiểm tra, đôn đốc, giải
quyết những vấn đề phát sinh trong thực tiễn đặt ra trên địa bàn tỉnh; quyết
định những vấn đề về tổ chức, cán bộ thuộc diện tỉnh uỷ quản lý, giới thiệu
những cán bộ ra ứng cử vào các chức vụ chủ chốt của Hội đồng nhân dân, Ủy
ban nhân dân, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể; quyết định việc khen
thưởng, kỷ luật và xem xét giải quyết những khiếu nại và kỷ luật đảng theo
quy định của Điều lệ Đảng.

16
Như vậy, sự lãnh đạo của tỉnh ủy là sự lãnh đạo chính trị. Thực hiện chức
năng lãnh đạo, tỉnh ủy đề ra chỉ thị, nghị quyết, chủ trương và lãnh đạo tổ chức
thực hiện các chủ trương, nghị quyết đã đề ra.
Tỉnh ủy cịn có chức năng đề xuất, kiến nghị với Trung ương Đảng về
những chủ trương, biện pháp thực hiện đường lối của Đảng, nghị quyết của
tỉnh ủy trên địa bàn toàn tỉnh, về những vấn đề liên quan đến tỉnh trước khi
cấp trên quyết định. Tỉnh ủy chịu trách nhiệm tổ chức quán triệt và triển khai
thực hiện các chủ trương, chỉ thị, nghị quyết của Đảng, đảm bảo cho mọi chủ
trương, chính sách của Đảng và Nhà nước đến với toàn thể nhân dân trên địa
bàn toàn tỉnh được thực hiện.
* Nhiệm vụ:
Điều 19 Điều lệ Đảng Cộng sản Việt Nam quy định: “Cấp ủy tỉnh,
thành phố trực thuộc Trung ương (gọi tắt là tỉnh ủy, thành ủy), cấp ủy huyện,
quận, thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh (gọi tắt là huyện ủy, quận ủy, thị ủy,
thành ủy) lãnh đạo thực hiện nghị quyết đại hội đại biểu; nghị quyết, chỉ thị
của cấp trên” [20, tr.32].
Trên cơ sở quy định của Điều lệ Đảng và từ thực tiễn, thấy rằng nhiệm
vụ chủ yếu của Tỉnh uỷ Thanh Hố, gồm:
Tổ chức thực hiện Cương lĩnh chính trị, Điều lệ Đảng, các nghị quyết
của Đại hội đại biểu toàn quốc. Tổ chức chỉ đạo và thực hiện Cương lĩnh
chính trị, Điều lệ Đảng, các nghị quyết của đại hội đại biểu đảng bộ tỉnh;
quyết định những chủ trương, chính sách về đối nội, đối ngoại, cơng tác quần
chúng và công tác xây dựng Đảng; chuẩn bị đại hội đại biểu toàn tỉnh nhiệm
kỳ tiếp theo. Bầu Ban Thường vụ đảng bộ tỉnh; bầu Bí thư Ban chấp hành
đảng bộ tỉnh (Bí thư tỉnh ủy) trong số ủy viên Ban Thường vụ; bầu Ủy ban
kiểm tra tỉnh ủy; bầu Chủ nhiệm Ủy ban kiểm tra tỉnh ủy trong số ủy viên Ủy
ban kiểm tra tỉnh ủy. Quyết định số lượng ủy viên Ban Thường vụ và ủy viên
Ủy ban kiểm tra tỉnh ủy; triệu tập đại hội đại biểu toàn tỉnh thường lệ 5 năm

một lần, đảm bảo theo quy định của Điều lệ Đảng.


17
Cụ thể hoá nghị quyết đại hội đảng bộ tỉnh thành các chương trình cơng
tác tồn khóa, chương trình cơng tác năm, từ đó ra các quyết định lãnh đạo
trên tất cả các lĩnh vực như: kinh tế - xã hội, quốc phịng - an ninh; xây dựng
Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân, trong đó
trọng tâm là lãnh đạo phát triển kinh tế và công tác xây dựng Đảng. Triển khai
quán triệt và tổ chức thực hiện các nghị quyết, chỉ thị của Đảng. Sơ kết và
tổng kết việc thực hiện chỉ thị, nghị quyết, đề xuất và kiến nghị với Trung
ương Đảng những vấn đề vượt quá phạm vi, thẩm quyền của cấp mình. Lãnh
đạo và thực hiện nhiệm vụ xây dựng, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân
trong tỉnh; tập trung lãnh đạo phát huy tiềm năng, thế mạnh của tỉnh tạo sự
phát triển nhanh, bền vững về kinh tế, nâng cao đời sống nhân dân; giảm hộ
nghèo, tăng hộ khá; giải quyết có hiệu quả những vấn đề xã hội. Phát triển sự
nghiệp giáo dục, y tế, văn hóa, thể thao, du lịch, quốc phòng, an ninh, bảo tồn và
phát huy các giá trị văn hóa dân tộc, nâng cao đời sống tinh thần cho nhân dân.
Tăng cường công tác xây dựng đảng mà trọng tâm là cuộc vận động
xây dựng chỉnh đốn Đảng gắn với việc học tập và làm theo tấm gương đạo
đức Hồ Chí Minh; chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên; Đồng thời
tăng cường công tác kiểm tra, giám sát hoạt động của các tổ chức cơ sở đảng,
cán bộ, đảng viên; tập trung lãnh đạo, củng cố các tổ chức cơ sở đảng yếu
kém. Xây dựng và thực hiện quy chế hoạt động của tỉnh ủy. Lãnh đạo, chỉ đạo
về những định hướng lớn trong từng thời kỳ; về chương trình nội dung hoạt
động hàng năm cho Mặt trận Tổ quốc và các đồn thể nhân dân trong đó có tổ
chức Đồn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh. Lãnh đạo, chỉ đạo kiểm tra sự
phối hợp của các cơ quan đảng, chính quyền với Mặt trận Tổ quốc và các tổ
chức đoàn thể trong việc tổ chức triển khai, thực hiện các chủ trương lớn về
công tác dân vận và lãnh đạo, chỉ đạo các ban, ngành chức năng bảo đảm các

điều kiện cần thiết cho Mặt trận, các đoàn thể hoạt động. Định kỳ 6 tháng một
lần, Ban Thường vụ tỉnh uỷ làm việc với Đảng đoàn, Ban Thường vụ đảng ủy


18
và lãnh đạo chủ chốt của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể của tỉnh để nghe
Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể báo cáo kết quả hoạt động và giải quyết các
kiến nghị, khó khăn, vướng mắc trong cơng tác vận động nhân dân nói chung
và của từng đồn thể nói riêng.
1.1.2. Cơng tác thanh niên của Tỉnh uỷ Thanh Hóa - Quan niệm,
nhiệm vụ và vai trị
1.1.2.1. Quan niệm cơng tác thanh niên của Tỉnh uỷ Thanh Hóa
* Đặc điểm của thanh niên tỉnh Thanh Hố
Thanh niên Thanh Hoá được sinh ra và lớn lên trên mảnh đất giàu
truyền thống văn hoá, yêu nước và cách mạng. Được kế thừa những di sản
tinh thần vô giá cùng những kinh nghiệm đấu tranh xã hội và cải tạo thiên
nhiên, truyền thống thượng võ, ý chí quật cường bất khuất của cha ông. Dù
trải qua bao thăng trầm của lịch sử, bao hiểm hoạ ngoại xâm và thiên tai khắc
nghiệt, lớp lớp thanh niên Thanh Hoá vẫn hiên ngang tiến bước. Đặc biệt, khi
có Đảng dẫn đường, từ những năm đầu của thế kỷ 20 trong bóng đêm nô lệ,
dưới ánh sáng lý tưởng của Đảng, thanh niên Thanh Hố ln hướng tới khát
vọng độc lập, tự do. Ngay từ năm 1925, nhiều thanh niên tiến bộ và u nước
của tỉnh Thanh Hố đã nung nấu chí hướng ra đi tìm đường cách mạng như :
Lê Hữu Lập, Đinh Chương Dương, Đinh Chương Long (Hậu Lộc) ; Lê Mạnh
Trinh; Lê Tất Đắc (Hoằng Hoá). Từ chủ nghĩa yêu nước, bằng những con
đường khác nhau nhiều thanh niên tiến bộ Thanh Hoá đã đến với tư tưởng cách
mạng của Nguyễn Ái Quốc. Người tiêu biểu cho thế hệ thanh niên cách mạng
lúc bấy giờ là đồng chí Lê Hữu Lập - Người thanh niên cộng sản đầu tiên ở
tỉnh Thanh Hố. Đồng chí Lê Hữu Lập đã trực tiếp được lãnh tụ Nguyễn Ái
Quốc huấn luyện bồi dưỡng kết nạp vào tổ chức Việt Nam thanh niên cách

mạng đồng chí Hội và được giao nhiệm vụ về nước vận động thanh niên ra
nước ngồi học tập cách mạng, tích cực chuẩn bị cho việc thành lập Đảng
Cộng sản Việt Nam (3-2-19930).


19
Với nhận thức sâu sắc về vị trí, vai trị của thanh niên và công tác thanh
niên trong sự nghiệp cách mạng, ngay khi được thành lập (ngày 29/7/1930),
Đảng bộ tỉnh Thanh Hố đã có chủ trương xây dựng tổ chức Thanh niên cộng
sản Đồn. Vào thời gian đó, Ban chấp hành đảng bộ tỉnh Thanh Hoá đã bị địch
khủng bố rất gắt gao nên các nghị quyết của Trung ương Đảng, của Đảng bộ
tỉnh về công tác vận động thanh niên chưa triển khai thực hiện được ở Thanh
Hoá. Đến tháng 12-1936, Hội nghị Ban Chấp hành đảng bộ tỉnh họp phiên mở
rộng phân cơng đồng chí Bí thư tỉnh uỷ Trịnh Huy Quang phụ trách phong trào
thanh niên Thanh Hoá. Tháng 3/1938, đảng bộ tỉnh Thanh Hoá đã quyết định
lấy: Hội đọc sách báo cách mạng của học sinh trường Cole- Đào Duy Từ thị xã
Thanh Hoá để xây dựng tổ chức đoàn lấy tên là Đoàn thanh niên tân tiến thị xã
Thanh Hố gồm 15 đồn viên. Ngày 5-5-1938, Đồn thanh niên tân tiến thị xã
Thanh Hố tham gia Hội nghị đại biểu Đoàn thanh niên dân chủ tồn quốc và
chính thức trở thành thành viên tích cực của Đoàn thanh niên dân chủ cả nước.
Tháng 6-1938, Đồn thanh niên tân tiến thị xã Thanh Hố đổi tên thành Đồn
thanh niên dân chủ Thanh Hố. Từ đó đến nay, trải qua 7 lần đổi tên và 16 kỳ
đại hội, dưới sự lãnh đạo trực tiếp, toàn diện của Đảng, tổ chức đoàn thanh niên
và các thế hệ trẻ Thanh Hố đã lập lên nhiều kỳ tích xuất sắc, đóng góp xứng
đáng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ quê hương đất nước.
Theo tiếng gọi của Đảng, của Đồn, lớp lớp thanh niên Thanh Hố đã
khơng nề gian khổ, hiểm nguy góp phần cùng tồn dân tộc đánh thắng thực
dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược. Trong kháng chiến chống Pháp, Thanh
Hố có 55.792 thanh niên tham gia bộ đội, 18.920 thanh niên tham gia lực
lượng thanh niên xung phong; 291.508 thanh niên tham gia lực lượng dân

công. Trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Thanh Hố có 227.138 thanh
niên lên đường nhập ngũ; 40.000 thanh niên tham lực lượng thanh niên xung
phong; Nhiều tấm gương anh dũng của tuổi trẻ Thanh Hoá trong kháng chiến
như : Tơ Vĩnh Diện, Lê Mã Lương, Lê Đình Chinh, Nguyễn Bá Ngọc… trở


20
thành niềm tự hào của thanh niên xứ Thanh và thanh niên cả nước. Hồ bình
lập lại, khơng một chút ngưng nghỉ, cả nước chung một nhiệm vụ xây dựng
và bảo vệ Tổ quốc. Thanh Hố có 37 vạn đồn viên thanh niên tình nguyện
tham gia lực lượng thanh niên xung kích xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; thực
hiện tốt các phong trào “Lao động tình nguyện vượt mức kế hoạch”, “Ba xung
kích làm chủ tập thể”, “Ba mũi tiến cơng chống tiêu cực”… đảm nhận 5.000
cơng trình thanh niên, 10.000 sáng kiến cải tiến kỹ thuật và 200 đề tài khoa
học phục vụ sản xuất.
Thực hiện sự nghiệp đổi mới đất nước do Đảng cộng sản Việt Nam
khởi xướng và lãnh đao, công tác thanh niên ở Thanh Hoá tiếp tục nhận được
sự quan tâm đặc biệt của đảng bộ tỉnh, của cả hệ thống chính trị và tồn xã
hội, từ đó, đã đồn kết tập hợp được đơng đảo thanh niên, phát huy vai trị đội
qn xung kích cách mạng, góp phần hồn thành xuất sắc nhiệm vụ mà Đảng
và nhân dân tin tưởng giao phó.
Thanh Hố hiện có 1.008.000 thanh niên - đủ 16 tuổi đến 30 tuổi
(526.200 nam, chiếm 52,2%; 481.800 nữ, chiếm 47,8%). Trong đó: có
178.000 thanh niên dân tộc thiểu số (17,66%); 37.300 thanh niên thuộc các
tôn giáo: Công giáo, Tin lành, Cao đài, Phật giáo, Hồi giáo...(3,7%); 104.000
thanh niên thành thị (10,3%), 904.000 thanh niên nông thôn (89,7%); 252.000
thanh niên miền núi (25%); 730.000 thanh niên ngành nông, lâm nghiệp, thuỷ
sản (72,42%), 126.000 thanh niên ngành công nghiệp, xây dựng (12,5%),
83.000 thanh niên ngành kinh doanh, tài chính, ngân hàng (8,23%), 38.000
thanh niên ngành văn hoá, y tế, giáo dục (3,77%), 21.000 thanh niên trong các

cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội an ninh quốc phòng, khoa học và
cơng nghệ (2,08%); 37.000 thanh niên trình độ đại học trở lên (3,67%),
77.000 thanh niên trình độ cao đẳng (7,63%), 92.000 thanh niên trình độ sơ
cấp nghề, trung cấp nghề, cao đẳng nghề (9,12%); 40.000 thanh niên là học
sinh, sinh viên (3,96%).


21
Thanh niên nơng thơn đa số hiền lành, chịu khó lao động, sống tình
nghĩa, là lực lượng nịng cốt trong chuyển dịch cơ cấu và ứng dụng tiến bộ
khoa học kỹ thuật trong sản xuất nông nghiệp. Tuy nhiên đời sống cả vật chất
và tinh thần còn thấp. Do tác động của q trình cơng nghiệp hố, cơ cấu
nghề nghiệp của thanh niên nơng thơn có nhiều biến đổi, tỷ lệ thanh niên đi
làm ăn xa ngày càng tăng. Một bộ phận thanh niên nơng thơn sống đua địi,
khơng chịu lao động, vi phạm pháp luật, trật tự an toàn giao thông, không
tham gia các hoạt động do tổ chức đồn, hội phát động.
Thanh niên học sinh, sinh viên có nhiều cố gắng trong học tập và rèn
luyện, có ý thức cộng đồng, tích cực tham gia và là nịng cốt trong các hoạt
động do đoàn, hội tổ chức. Tuy nhiên, do tâm lý lứa tuổi, đây là đối tượng dễ
bị kích động, lơi kéo và có những hoạt động tự phát trước các tác động tiêu
cực của xã hội và “Diễn biến hồ bình” của các thế lực thù địch, một bộ phận
nhỏ còn sa vào các tệ nạn xã hội.
Thanh niên đô thị và trong các doanh nghiệp phần lớn được di chuyển
từ các vùng nông thôn ra thành, thị, vào các doanh nghiệp, các khu công
nghiệp, dịch vụ để kiếm sống, chủ yếu là lao động phổ thơng, mong muốn
được học tập nâng cao trình độ, tay nghề, có việc làm và thu nhập ổn định. Do
nhu cầu của cuộc sống, đa số thanh niên ít quan tâm đến chính trị, ngại tham
gia các hoạt động do đồn, hội tổ chức.
Thanh niên lực lượng vũ trang ln giữ vững và phát huy bản chất tốt
đẹp, truyền thống anh hùng của các thế hệ đi trước, xung kích đảm bảo an

ninh, chính trị và trật tự an tồn xã hội; thường xuyên được rèn luyện nâng
cao phẩm chất đạo đức, bản lĩnh chính trị, trình độ kỹ, chiến thuật để đáp ứng
nhiệm vụ xây dựng quân đội từng bước chính quy tinh nhuệ, xây dựng lực
lượng vũ trang vững mạnh, sẵn sàng chiến đấu bảo vệ Tổ quốc.
Thanh niên là cán bộ công chức, viên chức được đào tạo cơ bản, có
trình độ học vấn, chun mơn nghiệp vụ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, có nhu


22
cầu được học tập nâng cao trình độ, mong muốn được đứng vào hàng ngũ của
Đảng và có nhiều cơ hội để phát triển tồn diện; một bộ phận có trình độ học
vấn cao, có khả năng và thích ứng nhanh với cơng nghệ mới. Tuy vậy, cịn
một bộ phận chưa tích cực đầu tư học tập nâng cao trình độ; thiếu sáng tạo,
tâm huyết trong công việc và chưa tích cực tham gia vào các hoạt động chính
trị xã hội.
Thanh niên các dân tộc thiểu số trình độ văn hoá, đạo đức, nếp sống
của thanh niên dân tộc thiểu số ngày càng chuyển biến tích cực và có nhiều
tiến bộ. Đa số thanh niên có việc làm nhưng chất lượng, năng suất lao động
khơng cao; có nhu cầu giao lưu, thích tham gia các hoạt động tập thể, văn hố
văn nghệ… nhưng cịn một bộ phận có tâm lý tự ti, tư tưởng ỷ lại hoặc tự thoả
mãn với cuộc sống hiện tại.
Thanh niên tôn giáo đại đa số phấn khởi trước chính sách đại đồn kết
dân tộc của Đảng, Nhà nước; sống tốt đời, đẹp đạo, có ý thức vươn lên, có
nguyện vọng được học tập, nâng cao dân trí, ổn định sản xuất và nâng cao đời
sống. Phần đông thanh niên tôn giáo (nhất là đạo Công giáo) tham gia nhiều
trong các hội, đồn do các tơn giáo lập ra, nên ít có điều kiện học tập, nâng cao
trình độ và ít tham gia các hoạt động xã hội do tổ chức đồn, hội phát động.
Nhìn chung, những năm qua, tình hình thanh niên tiếp tục có nhiều
chuyển biến tích cực: Thanh niên ngày càng tin tưởng vào sự lãnh đạo của
Đảng; quan tâm hơn đến các giá trị văn hoá truyền thống, lịch sử của quê

hương, dân tộc; có ý chí và khát vọng vươn lên, khơng cam chịu nghèo nàn,
lạc hậu; tích cực học tập, lao động sáng tạo; đi đầu tiếp thu và ứng dụng công
nghệ thông tin vào học tập, sản xuất, công tác. Điểm nổi bật của thanh niên là
tinh thần và các hoạt động tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng, tính tích cực
chính trị - xã hội tiếp tục được khơi dậy và phát huy mạnh mẽ.
Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương khóa X đã ban hành
Nghị quyết 25 “Về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh


23
niên thời kỳ đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa”, tạo cơ sở và tiền đề
cho sự phát triển của thanh niên. Việc đa dạng hóa và mở rộng các loại hình
giáo dục - đào tạo, dạy nghề tạo cơ hội cho thanh niên tiếp cận tiến bộ khoa
học kỹ thuật cao, trình độ học vấn, tay nghề, chuyên mơn. Thanh niên ngày
nay có trình độ học vấn cao hơn trước, thơng minh, nhanh nhạy, có năng lực
tiếp cận và sáng tạo cơng nghệ mới, tích cực đi trước đón đầu ở những
ngành khoa học, cơng nghệ mũi nhọn. Đa số thanh niên thành phố tự giác
học tập, chủ động học thêm nhiều ngành, nghề, nhất là ngoại ngữ, tin học,
các kiến thức khoa học kỹ thuật. Đã và đang xuất hiện một bộ phận thanh
niên tiên tiến, đi đầu, thanh niên tài năng là tấm gương sáng cho đông đảo
thanh niên noi theo. Cùng với sự phát triển của đất nước, thái độ và ý thức
chính trị của thanh niên Thanh Hố đã có những chuyển biến tích cực.
Thanh niên ngày càng quan tâm và có trách nhiệm hơn đối với những vấn
đề của đất nước, xã hội và của chính thanh niên. Ý thức lập nghiệp của
thanh niên cao hơn, tinh thần tình nguyện, tinh thần tương thân, tương ái đã
được khơi dậy với một chất lượng mới. Thanh niên đã chủ động và tự tin
hơn trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế, mong muốn được rèn luyện,
cống hiến và trưởng thành.
* Quan niệm về cơng tác thanh niên của Tỉnh uỷ Thanh Hố
Từ luận điểm "Cách mạng là sự nghiệp của quần chúng" của chủ nghĩa

Mác - Lênin, nhận thức rõ vị trí và vai trò của thanh niên trong sự nghiệp cách
mạng, Đảng ta chỉ rõ: Công tác thanh niên là vấn đề sống còn của dân tộc,
quyết định sự thành bại của cách mạng. Kể từ khi có Đảng, cơng tác thanh
niên là hoạt động xã hội tự giác, trở thành hoạt động chính trị - xã hội, đặt
dưới sự lãnh đạo trực tiếp và tồn diện của Đảng; Đảng ln coi công tác
thanh niên là một bộ phận hữu cơ trong hoạt động của mình; là quá trình giáo
dục, thuyết phục và vận động thanh niên tham gia thực hiện các nhiệm vụ của
cách mạng, đồng thời góp phần giải quyết các vấn đề xã hội vốn có của thanh


24
niên; là q trình tạo ra mơi trường kinh tế, văn hóa, xã hội và là trường học
cộng sản cho thanh niên học tập, rèn luyện và trưởng thành.
Công tác thanh niên là toàn bộ những hoạt động nhằm bồi dưỡng và
phát huy lực lượng và tiềm năng của thanh niên để thực hiện mục đích lý
tưởng của Đảng, bao gồm toàn bộ các hoạt động nhằm giáo dục tổ chức thanh
niên của các tổ chức đảng, nhà nước, tổ chức đồn, hệ thống chính trị và của
tồn xã hội dưới sự lãnh đạo của Đảng.
Nghiên cứu vấn đề công tác thanh niên của Đảng, tức là nghiên cứu một
vấn đề có tính chiến lược cách mạng, có tầm quan trọng cả trước mắt và lâu
dài. Nói cách khác, nghiên cứu sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh
niên là nghiên cứu một vấn đề liên quan đến sự sống còn của dân tộc, sự
thành bại của cách mạng. Tư tưởng chiến lược xuyên suốt của Chủ tịch Hồ
Chí Minh là thức tỉnh thanh niên để thức tỉnh cả dân tộc; xây dựng tổ chức
thanh niên để từ đó xây dựng Đảng; tập hợp, đồn kết thanh niên để giáo dục,
đào tạo giúp cho thanh niên cống hiến, trưởng thành.
Cơng tác thanh niên của Tỉnh uỷ Thanh Hố là những hoạt động của
tỉnh uỷ, của các cấp ủy, của các tổ chức trong hệ thống chính trị tỉnh Thanh
Hố và tồn xã hội nhằm giáo dục, bồi dưỡng, tạo điều kiện thuận lợi cho
thanh niên học tập, rèn luyện, cống hiến và trưởng thành, đồng thời phát huy

vai trị xung kích, tính năng động, sức sáng tạo, tình nguyện của thanh niên để
xây dựng tỉnh Thanh Hoá ngày càng giàu đẹp, văn minh.
- Chủ thể tiến hành công tác thanh niên của Tỉnh uỷ Thanh Hoá
Đảng bộ tỉnh Thanh Hoá, trước hết là Tỉnh uỷ Thanh Hoá là chủ thể
lãnh đạo công tác thanh niên. Với trách nhiệm chính và là chủ thể lãnh đạo,
Tỉnh uỷ Thanh Hố có trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo các cấp ủy đảng trong
toàn đảng bộ, các cơ quan chức năng tiến hành cơng tác thanh niên có hiệu
quả, lãnh đạo định hướng nội dung hoạt động và lãnh đạo xây dựng tổ chức
đoàn trong sạch, vững mạnh. Lực lượng tham gia cùng với chủ thể tiến hành


25
cơng tác thanh niên là chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đồn thể mà
nịng cốt là đồn thanh niên, hội liên hiệp thanh niên, hội sinh viên tỉnh cùng
với gia đình, nhà trường và xã hội. Chính quyền cụ thể hóa các chủ trương,
nghị quyết của tỉnh uỷ về cơng tác thanh niên thành các chương trình, kế
hoạch công tác, tạo điều kiện thuận lợi mọi mặt cho tổ chức đồn các cấp hoạt
động có hiệu quả. Tỉnh uỷ là người trực tiếp chủ trì, chỉ đạo hướng dẫn cơng
tác thanh niên của tỉnh Thanh Hố, xây dựng kế hoạch chỉ đạo, hướng dẫn,
phối kết hợp giữa các lực lượng trong tỉnh tiến hành công tác thanh niên.
- Đối tượng công tác thanh niên của Tỉnh uỷ Thanh Hố
Là tồn bộ những hoạt động của hệ thống tổ chức cơ sở đoàn, hội trong
tỉnh, bao gồm các tổ chức cơ sở đồn, hội trong khối cơng nhân, nơng dân, trí
thức, lực lượng vũ trang, học sinh, sinh viên ở các trường học…và tương ứng
với hệ thống tổ chức đó là tồn bộ đồn viên và thanh niên đang lao động, học
tập, rèn luyện trên địa bàn toàn tỉnh và thanh niên Thanh Hố đi học tập, làm
việc ngồi tỉnh.
- Phương pháp vận động thanh niên của Tỉnh uỷ Thanh Hố
Cơng tác thanh niên của đảng bộ tỉnh Thanh Hố được tiến hành thơng
qua các phong trào hành động cách mạng, các phong trào thi đua trong tất cả

các đối tượng thanh niên, trên tất cảc các lĩnh vực nhằm tổ chức, bồi dưỡng,
giáo dục, phát huy thanh niên. Các cấp ủy đảng và các tổ chức đảng tiến hành
giáo dục thanh niên thông qua công tác tư tưởng, văn hóa, thơng tin và tun
truyền của các cấp bộ đồn. Thơng qua các hoạt động này, giáo dục lịng yêu
nước, yêu chủ nghĩa xã hội, lòng tự hào, tự tơn dân tộc, tự hào về tỉnh Thanh
Hố anh hùng, giàu lòng yêu nước và truyền thống cách mạng, khơi dậy hoài
bão, khát vọng vươn lên của thanh niên, xây dựng niềm tin vào sự lãnh đạo
của Đảng.
Tỉnh uỷ tiến hành cơng tác thanh niên thơng qua tổ chức đồn và ngay
trong tổ chức đồn. Thơng qua phương pháp này lựa chọn, tập hợp thanh niên