Vẻ đẹp độc đáo trong bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá” của Huy Cận.

Đề bài: Vẻ đẹp độc đáo trong bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá” của Huy Cận.
Bài làm
Thơ ca là tiếng hát của trái tim, là món ăn của tinh thần. Do đó, khơng đơn giản mà cũng
khơng thần bí, thiêng liêng,… Thơ ca chân chính phải là nguồn thức ăn ni dưỡng tâm hồn con
người phát triển. Nó khơng được là thứ thuốc phiện tinh thần êm ái, nhỏ nhen mà độc hại… Bài
thơ “Đoàn thuyền đánh cá’’ của Huy Cận phải chăng vì vậy đã tạo nên một nguồn cảm hứng thi
ca vô cùng độc đáo và sâu sắc. Bài thơ hiện lên với một vẻ đẹp thật tràn trề sức sống, mang
hương vị của mùi muối biển..
Vẻ đẹp độc đáo trong bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá” được khắc họa rõ nét qua dòng cảm
hứng vũ trụ hòa quyện trong cảm hứng lãng mạn. Trước hết, cảm hứng vũ trụ trong bài thơ
được thể hiện rất sâu sắc. Trước Cách mạng và sau Cách mạng, hồn thơ Huy Cận đều có sự phát
triển, hịa quyện trong cảm hứng thiên nhiên, vũ trụ. Trước Cách mạng, hồn thơ Huy Cận mang
một nét thơ ảm đảm, u buồn: “Chàng Huy Cận xưa nay hay buồn lắm”. Nỗi buồn sâu lắng được
hiện lên qua các bài thơ, tiêu biểu như bài thơ “Tràng Giang”:
“Sóng gợn Tràng Giang buồn điệp điệp
Con thuyền xuôi mái nước song song
Thuyền về nước lại buồn trăm ngả
Củi một cành khơ lạc mấy dịng”.
Nỗi buồn dâng lên đến tột cùng... Nhưng sau Cách mạng, hồn thơ Huy Cận “thay da đổi thịt”,
thơ ông mang một nét đẹp khỏe khoắn, vui tươi, tràn trề sức sống của con người lao động mới
được thể hiện rõ nét qua bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá”. Mặc dù trước và sau Cách mạng, Huy
Cận thể hiện hai dòng cảm xúc thơ khác nhau nhưng quy tụ lại, cảm hứng vũ trụ luôn hiển hiện,
nổi bật trong thơ ông. Cảm hứng vũ trụ được khắc họa rất độc đáo qua bài thơ “Đồn thuyền
đánh cá”, thiên nhiên hịa quyện cùng con người tạo nên bức tranh lao động vô cùng sinh động,
đẹp đẽ.
Vẻ đẹp độc đáo trong bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá” của Huy Cận được thể hiện qua cảm
hứng lãng mạn. Cảm hứng lãng mạn cách mạng là nguồn cảm hứng chủ đạo trong bài thơ của
tác giả. Cái “tôi” trữ tình được bộc lộ trực tiếp mang vẻ đẹp, biểu tượng cho sức mạnh phi
thường, cái mạnh mẽ, khỏe khoắn trong công việc lao động, xây dựng Chủ nghĩa xã hội của con
người lao động mới. Nó hiện lên với một vẻ đẹp bình dị, gần gũi, hịa quyện với thiên nhiên để
dệt nên bức tranh lao động vui tươi, hào sảng.

Cảm hứng lãng mạn cách mạng là một vẻ đẹp độc đáo trong “Đoàn thuyền đánh cá”, bài
thơ đã khắc họa một không gian lao động, đánh cá trên biển vơ cùng hăng say, đẹp đẽ. Đó là
khơng gian biển đêm rất sinh động, không u ám, hiu hắt, vắng lặng mà vô cùng sống động:
“Mặt trời xuống biển như hòn lửa


Sóng đã cài then đêm sập cửa”
Khơng gian biển đêm thật yên tĩnh. Mặt trời bắt đầu, dần dần lặn xuống tít tắp xa xa phía chân
trời. Nó đỏ lịm lọm như hòn lửa, ánh nắng mặt trời lung linh, hịa vào dịng nước tạo nên những
gợn sóng lấp lánh. Trong thi ca, các nhà thơ thường nói: “mặt trời xuống núi”,.. nhưng ở đây,
Huy Cận lại cho rằng “mặt trời xuống biển”. Một hình ảnh so sánh thật đẹp và độc đáo khơng
thể nào trộn lẫn được. “Sóng” là hình ảnh biểu tượng cho chiếc “then” cài cửa, đóng lại không
gian rộng lớn của biển cả. “Đêm sập cửa”, màn đêm chính là chiếc cửa lớn khép lại, đóng lại
không gian u tối. Như vậy, khung cảnh, không gian biển đêm đã đi vào trạng thái nghỉ ngơi, yên
tĩnh để con người tiếp tục ra khơi đánh bắt cả với tinh thần hăng say lao động.
Không gian lao động, khung cảnh đánh bắt cá tiếp tục được nhà thơ khắc họa trên biển,
khi đoàn thuyền đang tung chài bắt cá:
“Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng”
Khơng khí lao động thật hăng say, vui tươi trên biển. Đoàn thuyền đang ra khơi đánh cá trong
một khung cảnh thật lộng lẫy có ảnh trăng soi rọi tạo nên những luồng sáng lấp lánh ánh trăng
bạc. Khơng khí vơ cùng tưng bừng, hăng hái và sơi động, làn gió mát khiến ý chí, sức mạnh của
người lao động thêm sung sức, tràn trề sinh lực. “Buồm trăng” là một hình ảnh đẹp, gợi cho ta
khung cảnh đánh cá trên biển thật tráng lệ. Không gian ở đây cũng vô cùng rực rỡ và thật nhiều
màu sắc:
“Cá nhụ cá chim cùng cá đé
Cá song lấp lánh đuốc đen hồng
Cái đi em quẫy trăng vàng chóe
Đêm thở sao lùa nước Hạ Long”
Khung cảnh rực rỡ màu sắc. Ánh trăng khiến cho vảy của các loại cá ánh lên những màu sắc

lung linh, huyền ảo. Các loài cá tấp nập, rộn ràng, khơng khí lao động thật tưng bừng, nhộn nhịp
rực rỡ, sắc màu khiến lòng người cũng rộn ràng niềm vui, niềm hứng khởi. “Cái đuôi em quẫy
trăng vàng chóe”, ánh trăng lan tỏa, chiếu sáng mọi vạn vật, khiến cho đi những chú cá vàng
óng lên, cảnh sắc màu. Khung cảnh lao động đánh cá trên biển thật sống động và có hồn.
Huy Cận đã khắc họa không gian, khung cảnh đánh cá trên biển mang một sắc màu mới,
vô cùng hào hứng, thể hiện một sức mạnh lớn lao, khơng khí tràn trề sức sống khi đồn thuyền
trở về:
“Mặt trời đội biển nhơ màu mới
Mắt cá huy hồng mn dặm khơi”
Khung cảnh thiên nhiên thật hùng vĩ tráng lệ. Mặt trời đang dần dần nhô lên, tỏa sáng, chiếu
sáng cho vạn vật. Ánh sáng của mặt trời xua đi màn đêm đen tối, mang lại ánh sáng tươi vui,


tràn đầy sức sống lao động. Nó chiếu lên, tỏa ra những đôi mắt của những con cá: “mắt cá huy
hồng mn dặm khơi”. Một khung cảnh thật nhộn nhịp, tấp nập, rộn ràng niềm vui hứng khởi.
Nét độc đáo trong cảm hứng lãng mạn của bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá” là xây dựng
được hình tượng con người với sức lao động mạnh mẽ, khỏe khoắn trong công cuộc xây dựng
xã hội chủ nghĩa. Đó là hình ảnh con người lao động ra khơi đánh cá với niềm vui say mê lao
động:
“Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi
Câu hát căng buồm cùng gió khơi”
Khi màn đêm bng xuống, “đồn thuyền” là hình ảnh của con người lao động tiếp tục hành
trình ra khơi đánh bắt cá. Từ “lại” diễn tả đây là một hành động, công việc thường ngày của con
người miền biển, họ ra khơi đánh cá trong niềm hứng khởi, vui tươi, không nhàm chán. Họ ra
khơi đánh cá cất cao tiếng hát cùng cảnh buồn đưa con thuyền ra xa đánh bắt cá, tung chài để có
những mẻ lưới bội thu. Câu hát vang vọng khắp biển khơi, khắp khơng gian khiến cho khơng
khí lao động trở nên tươi vui, sống động. Con người cất cao tiếng hát mong có một kết quả tốt
đẹp:
“Hát rằng cá bạc biển Đơng lặng
Cá thu biển Đơng như đồn thoi

Đêm ngày dệt biển mn luồng sáng
Đến dệt lưới ta đồn cá ơi.”
Con người lao động mới cất cao tiếng hát mong được những mạng lưới bội thu. Họ hát lên
những câu ca tràn đầy sức lao động nhịp nhàng, khỏe khoắn mà hồn hậu. Họ mong có những
nguồn cá nhiều tươi ngon để có thể mưu sinh cho cuộc sống của mình. “Đến dệt lưới ta đồn cá
ơi”, tiếng mời gọi đàn cá vô cùng thân thiết trong tiếng hát ra khơi. Con người lao động mới ra
khơi đánh cá với một niềm hăng say lao động thật đẹp đẽ, sinh động.
Hình ảnh con người lao động mới được Huy Cận khắc họa thật sống động, có sức khỏe
thật mạnh mẽ, khỏe khoắn, tràn đầy sinh lực khi đánh cá trên biển:
“Ra đậu dặm xa dò bụng biển
Dàn đan thế trận lưới vây giăng”
Con người lao động hiện lên với vẻ đẹp làm chủ thiên nhiên, vũ trụ. Hỏi chủ động trong mọi
cơng việc để có thể đánh cá một cách thuận lợi, có những mẻ cá bội thu. “Ra đậu dặm xa dị
bụng biển” thể hiện cơng việc mà người chài, đánh bắt cá phải thực hiện. “Dàn đan thế trận lưới
vây giăng” là hoạt động vô cùng sôi nổi của con người lao động trong công cuộc đánh bắt cá.
Con người lao động mới hiện lên với một vẻ đẹp với sức khỏe mạnh mẽ.
Huy Cận đã khắc họa hình tượng vẻ đẹp con người lao động mới thủy chung, son sắt, biết
ơn biển cả:


“Biển cho ta cá như lịng mẹ
Ni lớn đời ta tự thuở nào”
Con người lao động ra khơi đánh bắt cá khơng qn cảm ơn biển cả vì đã cho họ những gì tốt
đẹp nhất, tươi ngon nhất. Họ coi biển cả như người mẹ kính u của mình bởi biển đã cho họ
những nguồn thức ăn, nguồn sống để họ có thể tiếp tục như ngày hơm nay. “Ni lớn đời ta từ
thuở nào”, con người lao động mới hiện lên với một vẻ đẹp thật cao cả, bình dị và gần gũi.
Hình tượng con người lao động mới thật tráng lệ, làm chủ thiên nhiên, làm chủ cuộc đời
khi họ đánh cá trở về:
“Câu hát căng buồm cùng gió khơi
Đồn thuyền chạy đua cùng mặt trời”

Nếu như ở khổ thơ trước là “câu hát căng buồm với gió khơi” thì ở đây tác giả lại sử dụng từ
“cùng” rất độc đáo. Con người lao động mới trở về với niềm vui hứng khởi, làm chủ cuộc đời,
họ cất cao tiếng hát của mình diễn tả sự vui mừng, phấn khởi tột cùng. Và một hình ảnh đẹp
“đồn thuyền chạy đua cùng mặt trời”, khi mặt trời dần lên cao sáng tỏ hơn, đoàn thuyền cũng
trở về mang một sức lực khỏe khoắn, tràn ngập hạnh phúc. Đoàn thuyền và mặt trời cùng sánh
vai, đồng hành cùng đi, hướng về phía trước. Tác giả sử dụng phép so sánh như thế nhằm khẳng
định vẻ đẹp vĩ đại mang tầm vóc dân tộc của con người lao động mới.
Nét độc đáo trong “Đoàn thuyền đánh cá” được thể hiện qua hình ảnh con người lao động
mới hịa quyền với khung cảnh thiên nhiên sinh động. Đó là cảm hứng lãng mạn quyện hòa
trong cảm hứng vũ trụ. Khung cảnh thiên nhiên hiện lên thật sống động, gần gũi nơi biển cả bao
la, rộng lớn. Đồng hành với nó chính là hình ảnh con người lao động mới với ý chí sục sôi, kiên
cường, mạnh mẽ trong công cuộc lao động đi lên xây dựng xã hội chủ nghĩa. Khung cảnh,
không khí lao động hịa quyện với sức khỏe khoắn của con người lao động mới tạo nên bức
tranh lao động thật đẹp và sống động, có hồn.
Vẻ đẹp độc đáo trong “Đồn thuyền đánh cá” của Huy Cận cịn thể hiện qua những hình
thức nghệ thuật độc đáo. Cảm xúc trong bài thơ tuôn trào mãnh liệt, vui tươi, hứng khởi mạnh
mẽ vô cùng. Giọng điệu thơ khỏe khoắn thể hiện sức sống, nhịp đập rộn ràng trong khơng khí
đánh cá của con người lao động mới. Hình ảnh thơ quen thuộc, gần gũi nhưng mang một tầm
vóc mới. Từ đó khắc họa hình ảnh con người lao động trong khung cảnh đánh bắt cá vô cùng
sinh động, giàu sức sống.
Thơ vừa là nhạc, là họa, là tạc tượng, là hùng biện. Thơ phải làm vui tai, thích chí, tỏ rõ
được âm thanh, bắt chước được màu sắc, khiến cho trơng thấy mọi vật và kích thích ở ta những
gì mà thơ tùy ý xui ra. Bởi vậy, chỉ có thơ là nghệ thuật hoàn hảo, cần thiết và bao hàm các nghệ
thuật khác. Để làm nên nét độc đáo mới lạ của một bài thơ, người thi sĩ cần tạo cho mình một
dấu ấn riêng, phong cách riêng khơng trộn lẫn trong tác phẩm của mình bài thơ. “Đồn thuyền
đánh cá” đã vẽ nên một nét đẹp độc đáo trong tác phẩm bởi dòng cảm hứng lãng mạn cách


mạng và cảm hứng vũ trụ hoà quyện với nhau. Từ đó làm nên bức tranh lao động vui tươi, tràn
đầy sức sống. Chính vì vậy tác phẩm có chỗ đứng trong vườn hoa của văn chương.

Thơ ca là sự kết tinh của những tình cảm cảm xúc của thi sĩ đối với cuộc đời. Nhà thơ
phải có cảm xúc, tình cảm cao đẹp, mang ý nghĩa nhân văn mới truyền cảm hứng được đến với
người đọc. “Đoàn thuyền đánh cá” của Huy Cận vì thế đã vượt qua mọi sự băng hoại của thời
gian, trường tồn mãi trong lòng bạn đọc.