Quản lý giáo dục quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non quận đống đa, thành phố hà nội (klv02557)

1

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Nhận thức vai trò quan trọng giáo dục kĩ năng sống, trong đó có giáo dục
kĩ năng tự phục vụ. Bộ GD&ĐT đã ban hành công văn số 463/BGDĐT-GDTX
ngày 28/01/2015 đưa ra nội dung giáo dục kĩ năng sống cho trẻ mầm non là:
“Giúp trẻ nhận thức về bản thân: sự tự tin, tự lực, thực hiện những quy tắc an
tồn thơng thường, biết làm một số việc đơn giản; hình thành và phát triển các
kỹ năng xã hội cần thiết: thể hiện tình cảm, sự chia sẻ, hợp tác, kiên trì, vượt
khó; hình thành một số kỹ năng ứng xử phù hợp với gia đình, cộng đồng, bạn bè
và mơi trường”.
Trong giai đoạn thực hiện đổi mới căn bản toàn diện giáo dục mầm non,
các trường mầm non quận Đống Đa, thành phố Hà Nội đã quan tâm chỉ đạo thực
hiện giáo dục kĩ năng sống cho trẻ trong đó chú trọng kĩ năng tự phục vụ. Bên
cạnh thành tựu đạt được vẫn còn những hạn chế, bất cập trong giáo dục kĩ năng
tự phục vụ và quản lý hoạt động giáo kĩ năng tự phục vụ như: Một số cán bộ
quản lý, giáo viên, CMHS chưa nhận thức hết tầm quan trọng của việc rèn luyện
kỹ năng tự phục vụ cho trẻ; không kiềm chế được bản thân để hướng dẫn trẻ đến
nơi đến chốn khi trẻ tiếp thu chậm hoặc không chịu tập trung khi được hướng
dẫn mà để cho trẻ tự mày mị hoặc làm ln giúp trẻ...; cơng tác xây dựng kế
hoạch chưa bám sát thực tế, công tác tổ chức chỉ đạo triển khai chưa thường
xuyên…
Từ những lý do trên, tác giả chọn đề tài “Quản lý hoạt động giáo dục kĩ
năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non quận Đống Đa,
thành phố Hà Nội” để nghiên cứu nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục
kĩ năng tự phục vụ cho trẻ.
2. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn của quản lý hoạt động giáo dục kĩ
năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non, đề xuất các biện pháp
quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở các trường

mầm non quận Đống Đa, thành phố Hà Nội nhằm nâng cao chất lượng giáo dục
toàn diện cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non trong quận Đống Đa nói riêng,
góp phần nâng cao chất lượng mầm non của thành phố Hà Nội nói chung.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu: Hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ và
quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo
3.2. Đối tượng nghiên cứu: Quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục
vụ cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non quận Đống Đa, thành phố Hà Nội.


2

4. Giả thuyết khoa học
Nếu xác định đúng được các nguyên nhân và đề xuất được những biện
pháp quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở các
trường mầm non quận Đống Đa, thành phố Hà Nội phù hợp với đặc điểm của
nhà trường, giáo viên, với tình hình kinh tế, chính trị, văn hóa và địa lý ở địa
phương thì sẽ nâng cao hiệu quả giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ, góp phần
nâng cao hiệu quả giáo dục trẻ ở trường mầm non.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Hệ thống hóa cơ sở lý luận về quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng tự
phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non.
5.2. Khảo sát, phân tích thực trạng quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng
tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non quận Đống Đa, thành phố
Hà Nội.
5.3. Đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ
cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non quận Đống Đa, thành phố Hà Nội. Khảo
nghiệm mức độ cấp thiết và khả thi của các biện pháp đề xuất.
6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu
6.1. Giới hạn về nội dung nghiên cứu

Biện pháp quản lý của trường mầm non đối với hoạt động giáo dục kĩ năng
tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non quận Đống Đa, thành phố Hà
Nội.
6.2. Giới hạn về chủ thể quản lý
Hiệ trưởng trường non quận Đống Đa, thành phố Hà Nội, đối tượng phối
hợp là Tổ trưởng, Giáo viên, nhân viên, CMHS và trẻ.
6.3. Giới hạn về khách thể nghiên cứu
Khảo sát ở 7 trường mầm non công lập quận Đống Đa, thành phố Hà Nội
(Trường MN Trung Tự; Trường MN Tuổi Hoa; Trường MN Hoa Sữa; Trường
MN Kim Liên; Trường MN Hoa Hồng; Trường MN Phương Mai; Trường MN
Hoa Mai).
Khảo sát lấy ý kiến của 250 người gồm:
Cán bộ quản lý (Hiệu trưởng + Phó Hiệu trưởng): 15 người
Giáo viên: 235 người
Bên cạnh đó, tác giả phỏng vấn 15 người là CMHS của trẻ mầm non
6.4. Giới hạn về thời gian nghiên cứu
Thời gian thu thập thông tin thực tiễn từ năm học 2016 - 2017 đến năm
học 2019 - 2020.


3

7. Phương pháp nghiên cứu
7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Nghiên cứu các tư liệu, các tài liệu, phân tích, khái qt hóa, so sánh, tổng
hợp các thơng tin, tư liệu có liên quan đến nội dung nghiên cứu.
Các văn bản pháp quy như các văn kiện, các chỉ thị, nghị quyết của Đảng,
các văn bản pháp quy về giáo dục và đào tạo của Nhà nước.
Kinh nghiệm thực tế của các nhà nghiên cứu khoa học, các nhà quản lý
giáo dục đề cập tới công tác quản lý các hoạt động giáo dục kĩ năng sống, kĩ

năng tự phục vụ cho trẻ ở trường mầm non.
7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
7.2.1. Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi
Bằng việc xây dựng hệ thống câu hỏi điều tra theo những nguyên tắc và
nội dung đề ra, phương pháp này được sử dụng với mục đích chủ yếu là thu
thập các số liệu nhằm minh chứng thực trạng quản lý hoạt động giáo dục kĩ
năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non quận Đống Đa, thành
phố Hà Nội.
7.2.2. Phương pháp phỏng vấn
Phỏng vấn CBQL, GV, CMHS về thực trạng quản lý hoạt động giáo dục
kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non quận Đống Đa,
thành phố Hà Nội từ đó làm căn cứ cho việc đề xuất các biện pháp.
7.2.4. Phương pháp nghiên cứu sản phẩm
Nghiên cứu các kế hoạch tại các trường mầm non liên quan đến các hoạt
động giáo dục kĩ năng tự phục vụ và kết quả chất lượng giáo dục của nhà
trường nhằm đánh giá thực trạng, xem xét tính khả thi của các biện pháp mà
đề tài đưa ra.
7.2.5. Phương pháp hỗ trợ
Sử dụng phương pháp thống kê toán học cùng ứng dụng công nghệ thông
tin để xử lý kết quả điều tra và số liệu thu được bằng các phương pháp điều tra
xã hội học. Qua đó so sánh, phân tích, tổng hợp để rút ra nhận định.
8. Những đóng góp mới của luận văn
Đề tài hệ thống hóa lý luận về quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng sống
trong đó có kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non quận
Đống Đa, thành phố Hà Nội, góp phần cụ thể hóa quan điểm đổi mới giáo dục
toàn diện của Đảng, Nhà nước vào giáo dục trẻ và quản lý giáo dục trẻ ở trường
mầm non.
Phân tích thực trạng về hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ và quản lý
hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non

4

quận Đống Đa, thành phố Hà Nội, chỉ ra các hạn chế bất cập cần giải quyết trong
quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở các trường
mầm non quận Đống Đa, thành phố Hà Nội.
Đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho
trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non quận Đống Đa, thành phố Hà Nội gắn với
định hướng phát triển giáo dục mầm non trong những năm tới. Các vấn đề đổi
mới được xây dựng trên tiếp cận chức năng quản lý phù hợp yêu cầu đổi mới
hiện nay.
Kết quả nghiên cứu luận văn là tài liệu tham khảo trong bồi dưỡng
CBQL, cho GV các trường mầm non có thể vận dụng phù hợp với bối cảnh
của trường mình.
9. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận - khuyến nghị, tài liệu tham khảo và phụ lục,
luận văn gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động giáo dục kĩ tự phục vụ cho
trẻ mầm non.
Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho
trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non quận Đống Đa, thành phố Hà Nội.
Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho
trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non quận Đống Đa, thành phố Hà Nội


5

CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
GIÁO DỤC KĨ NĂNG TỰ PHỤC VỤ CHO TRẺ MẪU GIÁO

Ở TRƯỜNG MẦM NON
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề (Những nghiên cứu về giáo dục kĩ năng
tự phục vụ cho trẻ; Những nghiên cứu về quản lý giáo dục kĩ năng tự phục vụ
cho trẻ)
1.2. Một số khái niệm cơ bản của đề tài
1.2.1. Kĩ năng tự phục vụ
1.2.1.1. Kỹ năng sống
Kỹ năng sống là kỹ năng, năng lực của mỗi cá nhân được hình thành thơng
qua những trải nghiệm của cá nhân đó trong suốt q trình tồn tại và phát triển
của con người
1.2.1.2. Kỹ năng tự phục vụ
Kĩ năng tự phục vụ là khả năng thực hiện có kết quả những hành động
mang tính chu trình như: ăn, ngủ, mặc, vệ sinh thân thể, chơi, học,... phù hợp với
điều kiện cho ph p nhằm duy trì sức khỏ bản thân và vệ sinh cá nhân.
1.2.2. Hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ
Giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mầm non là quá trình tác động sư
phạm có mục đích, có kế hoạch của nhà giáo dục đến trẻ m nhằm hình thành
cho trẻ những kỹ năng trong những hành động mang tính chu trình như: ăn, ngủ,
mặc, vệ sinh thân thể, chơi, học, ... phù hợp với các điều kiện cho ph p để nhằm
duy trì sức khỏ bản thân và vệ sinh cá nhân cho trẻ.
1.2.3. Quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ
Quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ là quá trình tác động có
định hướng của chủ thể quản lý lên hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ được
thực hiện bởi giáo viên, trẻ và các lực lượng giáo dục khác nhằm thực hiện có
hiệu quả mục tiêu giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ.
1.3. Một số vấn đề lý luận về giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở
trường mầm non
1.3.1. Đặc điểm của trẻ mẫu giáo ở trường mầm non (Đặc điểm phát triển thể
chất; Đặc điểm phát triển nhận thức; Đặc điểm phát triển ngôn ngữ; Đặc điểm
phát triển tự ý thức; Đặc điểm giao tiếp)

1.3.2. Bộ chuẩn phát triển ngôn ngữ và giao tiếp cho trẻ 5-6 tuổi ở trường
mầm non
Bộ Chuẩn phát triển trẻ m năm tuổi gồm 4 lĩnh vực phát triển cơ bản: +
Phát triển thể chất (6 chuẩn - 26 chỉ số); + Phát triển tình cảm và quan hệ xã hội


6

(7 chuẩn - 34 chỉ số); + Phát triển ngôn ngữ và giao tiếp (6 chuẩn - 31 chỉ số); +
Phát triển nhận thức (9 chuẩn - 29 chỉ số).
1.3.3. Các thành tố của giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở
trường mầm non
Mục tiêu giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non
Nội dung những kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non
Phương pháp, hình thức giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở trường
mầm non
1.3.2.4. Kiểm tra đánh giá kết quả giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo
ở trường mầm non
1.3.2.5. Điều kiện cơ sở vật chất, nguồn nhân lực phục vụ giáo dục kĩ năng tự
phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non.
1.4. Quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở
trường mầm non
1.4.1. Nội dung quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu
giáo ở trường mầm non
1.4.1.1. Xây dựng kế hoạch giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở
trường mầm no.
- Xác định mục tiêu, nội dung của hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ
cho trẻ trong trường mầm non.
- Phân tích đánh giá thực trạng những mặt mạnh, mặt hạn chế, thuận lợi và
khó khăn; xác định nguyên nhân của thực trạng kỹ năng tự phục vụ và giáo dục

kỹ năng tự phục vụ cho trẻ tiến hành trong thời gian qua.
- Xây dựng kế hoạch hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho trẻ theo
tuần, tháng, năm phù hợp với chủ đề để định hướng cho kế hoạch giáo dục của
giáo viên trong từng nhóm trẻ, độ tuổi của trẻ.
Hướng dẫn giáo viên lập kế hoạch từng hoạt động, dựa trên những yêu
cầu, quy định chung đảm bảo sự thống nhất về nội dung hình thức hoạt động với
tính chất chỉ dẫn, khơng phải là khn mẫu.
1.4.1.2. Tổ chức thực hiện kế hoạch giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu
giáo ở trường mầm non
+ Phối hợp CMHS nhằm tăng cường giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ
tại gia đình (các cơng việc như: tự phục vụ bản thân, thu dọn đồ chơi, kĩ năng
chào hỏi...)
+ Phối hợp với các lực lượng chức năng như UBND phường, Công an,
Trật tự dân phố, Y tế để tổ chức tuyên truyền, giáo dục Luật giao thông đường
bộ cho trẻ, nhà trường tổ chức các hoạt động giáo dục bảo vệ môi trường, an


7

tồn vệ sinh thực phẩm, hoạt động chăm sóc sức khỏ .
+ Phối hợp với Hội cựu chiến binh tổ chức giáo dục những kĩ năng trẻ tự
bắt chước hành động.
+ Phối hợp với đơn vị văn hóa thể thao trên địa bàn tổ chức các hoạt động
thể thao, các buổi biểu diễn võ thuật, các chương trình biểu diễn đồng diễn, các
bài thể dục phù hợp với trẻ tạo khơng khi vui tươi góp phần nâng cao kĩ năng tự
phục vụ cho trẻ.
+ Phối hợp với tổ chức Đoàn địa phương để tổ chức các trò chơi, cuộc thi
kể chuyện nhằm rèn luyện kĩ năng tự phục vụ, biểu đạt bằng nhiều cách khác
nhau....
Hiệu trưởng chỉ đạo phó Hiệu trưởng trực tiếp kiểm tra giám sát việc thực

hiện kế hoạch giáo dục KN TPV cho trẻ của các tổ chun mơn.
Để thực hiện có hiệu quả kế hoạch giáo dục KN TPV cho trẻ, Tổ trưởng
chuyên môn tổ chức thực hiện những công việc sau:
1.4.1.3. Chỉ đạo thực hiện kế hoạch giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu
giáo ở trường mầm non.
- Xác định phương hướng, mục tiêu hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục
vụ cho trẻ.
- Ra các quyết định về hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho trẻ
trong trường MN.
- Động viên, khuyến khích các lực lượng tham gia hoạt động giáo dục kỹ
năng tự phục vụ cho trẻ hoàn thành nhiệm vụ công việc.
- Tổ chức thực hiện các nội dung của hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục
vụ cho trẻ.
- Tổ chức các hình thức hoạt động phù hợp để giáo dục kỹ năng tự phục vụ
cho trẻ.
- Điều chỉnh kế hoạch thực hiện hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ
cho trẻ (nếu cần).
- Tổng kết việc thực hiện kế hoạch hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ
cho trẻ.
1.4.1.4. Kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu
giáo ở trường mầm non.
- Xác định các tiêu chí đánh giá hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ
cho trẻ.
- Kiểm tra việc thực hiện kế hoạch hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ
cho trẻ thông qua các hoạt động.


8

- Kiểm tra việc phối hợp giữa các lực lượng hoạt động giáo dục KN TPV

cho trẻ trong trường MN.
- Phát hiện các sai sót và kịp thời điều chỉnh kế hoạch hoạt động giáo dục
kỹ năng tự phục vụ cho trẻ phù hợp.
- Sử dụng kết quả kiểm tra hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ để đánh
giá cán bộ GV trong trường MN.
1.4.1.5. Quản lý điều kiện cơ sở vật chất phục vụ hoạt động giáo dục kĩ năng tự
phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non.
Chỉ đạo đến Tổ chuyên môn và giáo viên rà sốt CSVC, thiết bị để có kế
hoạch bổ sung, chuẩn bị các điều kiện phục vụ cho hoạt động giáo dục kĩ năng
tự phục vụ cho trẻ.
Chỉ đạo các TCM căn cứ vào kế hoạch tổ chức các hoạt động giáo dục kĩ
năng tự phục vụ cho trẻ của các GV trong tổ, đề xuất nhu cầu sử dụng CSVC,
thiết bị giáo dục phục vụ cho các hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ để trình
Hiệu trưởng bổ sung đáp ứng yêu cầu phục vụ cho hoạt động giáo dục kĩ năng tự
phục vụ trẻ. Hướng dẫn GV, TCM và các bộ phận khác khai thác, sử dụng có
hiệu quả CSVC, thiết bị hiện có trong việc tổ chức các hoạt động giáo dục kĩ
năng tự phục vụ cho trẻ.
Huy động cộng đồng, phối hợp với cộng đồng để khai thác các điều kiện
vật chất sẵn có ở địa phương vào tổ chức các hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục
vụ cho trẻ mầm non (nhà văn hóa, sân vận động, di tích lịch sử, nghĩa trang liệt
sĩ, đơn vị bộ đội, trang trại, nhà máy...).
Xây dựng các điều kiện đảm bảo an toàn cho GV và trẻ trong quá trình
diễn ra các hoạt động (bổ sung biển báo, nội qui...).
Kiểm tra, đánh giá hoạt động đảm bảo cơ sở vật chất và thiết bị giáo dục
cho hoạt động giáo dục KN TPV cho trẻ báo cáo Hiệu trưởng để có biện pháp
quản lý nhằm phát huy ưu điểm và hạn chế nhược điểm.
Tổ trưởng chỉ đạo, kiểm tra việc sử dụng cơ sở vật chất, thiết bị phục vụ
giáo dục KN TPV cho trẻ của giáo viên. Hướng dẫn giải đáp thắc mắc về tham
mưu đề xuất bổ sung, thay thế trang thiết bị không đạt yêu cầu.
Giáo viên căn cứ các hoạt động trong bài học để chuẩn bị và mượn những

tài liệu cần thiết phục vụ hiệu quả nhất hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ
cho trẻ.
1.4.2. Vai trò của các chủ thể trong quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng tự
phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non (Hiệu trưởng; Tổ trưởng
chuyên môn)


9

1.5. Những yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng tự
phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non (Nhận thức và năng lực đội ngũ
cán bộ quản lý; Nhận thức và năng lực đội ngũ giáo viên; Sự phối hợp nhà
trường với gia đình; Mơi trường giáo dục; Đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị giáo
dục phục vụ hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở trường
mầm non)
Kết luận chương 1
Trên cơ sở tìm hiểu tổng quan nghiên cứu vấn đề, tác giả đã phân tích và
làm sáng tỏ các vấn đề lý luận về giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ và quản lý
các hoạt động giáo dục KN TPV cho trẻ. Hiệu trưởng thực hiện q trình tác
động đó thơng qua các chức năng: Lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra
đánh giá việc thực hiện hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ với một loạt các
công việc cụ thể để triển khai các hoạt động th o qui định của chương trình giáo
dục mầm non, nhằm hướng tới mục tiêu phát triển năng lực, phẩm chất, hoàn
thiện nhân cách cho trẻ. Quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ
chịu tác động của nhiều yếu tố, như: trình độ, năng lực đội ngũ cán bộ quản lý,
của đội ngũ GV và sự phối hợp gia đình, mơi trường giáo dục, cơ sở vật chất
thiết bị giáo dục phục vụ hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ... Đây là
những luận cứ cơ bản, là cơ sở để tác giả x m x t thực trạng quản lý hoạt động
giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non quận Đống
Đa, thành phố Hà Nội trong chương 2 và chương 3.

CHƯƠNG 2
THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC
KĨ NĂNG TỰ PHỤC VỤ CHO TRẺ MẪU GIÁO Ở CÁC TRƯỜNG MẦM
NON QUẬN ĐỐNG ĐA, THÀNH PHỐ HÀ NỘI
2.1. Khái qt tình hình kinh tế, chính trị, xã hội và giáo dục ở quận Đống
Đa, thành phố Hà Nội (Tình hình kinh tế, chính trị, xã hội; Khái quát giáo dục
mầm non ở quận Đống Đa, thành phố Hà Nội)
2.2. Tổ chức khảo sát thực trạng
2.2.1. Mục tiêu khảo sát
Mục tiêu khảo sát thực trạng hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ và
quản lý giáo dục kĩ năng tự phục vụ nhằm thu thập các số liệu thực tế và khách
quan về thực trạng hoạt động giáo dục kĩ năng sống trong đó có quản lý hoạt
động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ ở các trường mầm non quận Đống Đa,
thành phố Hà Nội.


10

2.2.2. Đối tượng và quy mô
Khảo sát thực trạng quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ
mẫu giáo ở 7 trường mầm non quận Đống Đa, thành phố Hà Nội (Trường MN
Trung Tự; Trường MN Tuổi Hoa; Trường MN Hoa Sữa; Trường MN Kim Liên;
Trường MN Hoa Hồng; Trường MN Phương Mai; Trường MN Hoa Mai)
Thời gian thu thập thông tin thực tiễn từ năm học 2016 - 2017 đến năm
học 2019 – 2020. Khảo sát lấy ý kiến của 250 người gồm: Cán bộ quản lý (Hiệu
trưởng + Phó Hiệu trưởng): 15 người; Giáo viên: 235 người; Bên cạnh đó, tác
giả phỏng vấn 15 người là CMHS
2.2.3. Nội dung khảo sát
- Thực trạng hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở các
trường mầm non quận Đống Đa, thành phố Hà Nội

- Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu
giáo ở các trường mầm non.
- Thực trạng mức độ ảnh hưởng của các yếu tố đến quản lý hoạt động giáo
dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non.
2.2.4. Tiến hành khảo sát và xử lý số liệu
2.2.4.1. Xử lý số liệu
Việc xử lý kết quả các phiếu hỏi dựa vào phương pháp toán thống kê định
lượng kết quả nghiên cứu. Đề tài sử dụng hai phương pháp đánh giá là: định
lượng theo tỷ lệ % và phương pháp tính điểm trung bình.
2.3. Thực trạng hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở
các trường mầm non quận Đống Đa, thành phố Hà Nội.
2.3.1. Nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên, CMHS về hoạt động giáo dục
kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non.
Với 14,04% giáo viên đánh giá ở mức độ ít quan trọng, đặc biệt cịn 9,79%
đánh giá khơng quan trọng. Với CMHS, qua khảo sát, có 26,67% đánh giá ít
quan trọng, đặc biệt 20% đánh giá không quan trọng. Đây là những hạn chế mà
đội ngũ cán bộ quản lý cần có những biện pháp để nâng cao nhận thức của các
đối tượng về nội dung này.
2.3.2. Thực trạng thực hiện nội dung giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu
giáo ở các trường mầm non.
Bên cạnh những nội dung như: Kỹ năng tự phục vụ trong học tập; Kỹ năng
tự phục vụ trong vệ sinh cá nhân; Kỹ năng tự phục vụ khi ngủ có điểm đạt mức
trung bình. Nội dung có điểm trung bình thấp nhất là: Kỹ năng chăm sóc sức
khỏe của bản thân, có điểm 2,58 đạt mức yếu. Đây là những hạn chế, đội ngũ


11

cán bộ quản lý cần tìm hiểu nguyên nhân và đề ra các biện pháp nhằm khắc phục
những hạn chế đó.

2.3.3. Thực trạng thực hiện phương pháp và hình thức giáo dục kĩ năng tự
phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non.
Đa số thực hiện phương pháp ở mức đạt trở lên trong đó, phương pháp
được đánh giá thực hiện có điểm trung bình tốt nhất là: Phương pháp làm mẫu,
có điểm 3,95 đạt mức khá. điều đó cho thấy đội ngũ cán bộ quản lý rất quan tâm
chỉ đạo giáo viên thực hiện hiệu quả phương pháp này. Phương pháp có điểm
trung bình thấp nhất là: Phương pháp giao nhiệm vụ là 2,55 đạt mức yếu. Đây là
những hạn chế, bất cập đội ngũ CBQL cần có biện pháp cải tiến nhằm nâng cao
hiệu quả của phương pháp này.
Hình thức Hoạt động lao động, có điểm trung bình thấp nhất 2,60 đạt mức
yếu. Điều đó, cho thấy đội ngũ cán bộ quản lý chưa quan tâm chỉ đạo giáo viên
áp dụng hình thức linh hoạt và đa dạng, đây là hạn chế đội ngũ cán bộ quản lý
cần có biện pháp khắc phục hạn chế đó.
2.3.4. Thực trạng kiểm tra đánh giá kết quả hoạt động giáo dục kĩ năng tự
phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non
Nội dung Kết hợp đánh giá trong quá trình giáo dục với đánh giá qua nhận
xét CMHS, có điểm trung bình 2,5 đạt mức yếu, việc thực hiện đánh giá, nhận
xét trẻ của giáo viên chưa có sự phối hợp với cha mẹ của trẻ, đây là hạn chế đội
ngũ cán bộ quản lý cần quan tâm và có biện pháp khắc phục tồn tại đó.
2.3.5. Thực trạng cơ sở vật chất, nguồn nhân lực đảm bảo hoạt động giáo dục
kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non
Cơ sở vật chất cịn 34,80% đánh giá chưa đảm bảo và khơng có ý kiến nào
đánh giá rất đảm bảo. Đây là những hạn chế đội ngũ cán bộ quản lý cần quan
tâm để đầu tư cơ sở vật chất góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động trải nghiệm
cho học sinh.
2.4. Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu
giáo ở các trường mầm non quận Đống Đa, thành phố Hà Nội
2.4.1. Thực trạng xây dựng kế hoạch giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu
giáo ở trường mầm non

12

Bảng 2.12. Tổng hợp ý kiến đánh giá về thực trạng xây dựng kế hoạch hoạt
động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non
TT

1
2

3

4

5

6

7

8

9

Nội dung
Xác định mục tiêu, nội dung của hoạt động
giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho trẻ trong
trường mầm non.
Phân tích đánh giá thực trạng những mặt
mạnh, mặt yếu, thuận lợi và khó khăn

Xác định nguyên nhân của thực trạng kỹ
năng tự phục vụ và giáo dục kỹ năng tự
phục vụ cho trẻ tiến hành trong thời gian
qua.
Xây dựng kế hoạch hoạt động giáo dục kỹ
năng tự phục vụ cho trẻ theo tuần, tháng,
năm phù hợp với chủ đề
Xác định các biện pháp, các hành động cụ
thể để thực hiện kế hoạch giáo dục kỹ năng
tự phục vụ cho trẻ mỗi độ tuổi.
Xây dựng kế hoạch sử dụng kinh phí các
nguồn lực, chi phí cho hoạt động giáo dục
kỹ năng tự phục vụ trong nhà trường
Xây dựng kế hoạch tổ chức các lớp tập huấn
bồi dưỡng cho giáo viên về giáo dục kỹ
năng tự phục vụ cho trẻ.
Hướng dẫn giáo viên lập kế hoạch từng hoạt
động, dựa trên những yêu cầu, quy định
chung đảm bảo sự thống nhất về nội dung
hình thức hoạt động với tính chất chỉ dẫn,
khơng phải là khn mẫu.
Hiệu trưởng, hiệu phó và các tổ trưởng
chuyên môn thường xuyên kiểm tra, theo
dõi việc chuẩn bị hoạt động giáo dục kỹ
năng tự phục vụ của giáo viên bằng cách
kiểm tra kế hoạch hoạt động

Mức độ thực hiện
Điểm
Trung

Tốt Khá
Yếu Kém TB
bình
51

118

57

24

0

3,78

2

77

82

65

24

2,87

43

85

87

57

17

3,01

1

59

88

77

25

2,74

0

29

98

94

29

2,51

37

88

84

41

0

3,48

6

35

98

86

25

2,64

54

89

77

30

0

3,67

72

95

56

27

0

3,85

Nội dung có điểm trung bình thấp nhất đó là: Xác định các biện pháp, các
hành động cụ thể để thực hiện kế hoạch giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho trẻ mỗi


13

độ tuổi, có điểm trung bình 2,51 đạt mức yếu. Đó là hạn chế đội ngũ cán bộ quản
lý cần đề ra các biện pháp khắc phục hạn chế nói trên.
2.4.2. Thực trạng tổ chức thực hiện kế hoạch giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho

trẻ mẫu giáo ở trường mầm non
Việc tổ chức bồi dưỡng nâng cao năng lực thực hiện cho GV và các lực
lượng tham gia tổ chức hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ, có điểm
trung bình ở mức độ thấp nhất. Điểm trung bình th o đánh giá là 2,57 đạt mức
độ yếu. Đây là hạn chế, CBQL cần có biện pháp khắc phục nhằm nâng cao hơn
nữa nội dung này.
2.4.3. Thực trạng chỉ đạo thực hiện kế hoạch giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho
trẻ mẫu giáo ở trường mầm non
Việc điều chỉnh kế hoạch thực hiện hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ
cho trẻ được đánh giá với điểm trung bình thấp là 2,71. Đây là những hạn chế
đội ngũ cán bộ quản lý cần có biện pháp cải tiến nhằm nâng cao chất lượng hiệu
quả giáo dục kĩ năng tự phục vụ hiện nay.
2.4.4. Thực trạng kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ
cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non
Bảng 2.15. Tổng hợp kết quả đánh giá thực trạng kiểm tra, đánh giá
hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non
TT

1

2

3

4

5

Nội dung
Xác định các tiêu chí đánh giá hoạt

động giáo dục kỹ năng tự phục vụ
cho trẻ.
Kiểm tra việc thực hiện kế hoạch
hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục
vụ cho trẻ thông qua các hoạt động.
Kiểm tra việc phối hợp giữa các lực
lượng hoạt động giáo dục kỹ năng
sống cho trẻ trong trường MN.
Phát hiện các sai sót và kịp thời điều
chỉnh kế hoạch hoạt động giáo dục
kỹ năng tự phục vụ cho trẻ phù hợp.
Sử dụng kết quả kiểm tra hoạt động
hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục
vụ để đánh giá cán bộ GV trong
trường MN.

Tốt

Mức độ thực hiện
Điểm
Trung
Khá
Yếu Kém TB
bình

30

38

98

66

18

2,98

82

65

58

37

8

3,7

13

43

98

76

20

2,80

69

76

66

30

9

3,66

87

75

60

28

0

3,88


14

Các tiêu chí đánh giá các hoạt động giáo dục trong nhà trường được xây
dựng ngay từ đầu năm học và đều thông qua trong hội nghị cán bộ viên chức đầu

năm, tuy nhiên việc xây dựng tiêu chí đánh giá cụ thể cho hoạt động giáo dục kĩ
năng tự phục vụ cho học sinh chưa được các trường chú ý. Đây là nội dung Hiệu
trưởng các trường cần có biện pháp khắc phục hạn chế đó.
2.4.5. Thực trạng quản lý điều kiện cơ sở vật chất phục vụ hoạt động giáo dục
kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non.
Nội dung có điểm trung bình thấp nhất là: Đầu tư cơ sở vật chất và nâng
cao hiệu quả sử dụng cơ sở vật chất trong việc đảm bảo hoạt động giáo dục kĩ
năng tự phục vụ, có điểm 2,53 đạt mức yếu. Đây là những vấn đề hạn chế, đội
ngũ cán bộ quản lý cần có những biện pháp để khắc phục những vấn đề đó.
2.5. Thực trạng mức độ ảnh hưởng của các yếu tố đến quản lý hoạt động
giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non
Đa số các ý kiến đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động
giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho trẻ ở mức độ ảnh hưởng và rất ảnh hưởng. Tuy
nhiên vẫn cịn có yếu tố đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên đánh giá ảnh hưởng
mức ảnh hưởng và ít ảnh hưởng.
2.6. Đánh giá thực trạng quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho
trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non quận Đống Đa, thành phố Hà Nội
2.6.1. Mặt mạnh
Đa số cán bộ quản lý và giáo viên các trường mầm non quận Đống Đa,
thành phố Hà Nội đều nhận thức đúng về mục đích ý nghĩa của hoạt động giáo
dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ, đều nhận thức đúng vai trò của đội ngũ CBQL,
GV và các lực lượng giáo dục trong nhà trường trong việc tổ chức, quản lý hoạt
động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ.
Hiệu trưởng đã quan tâm đến xây dựng kế hoạch hoạt động giáo dục kĩ
năng tự phục vụ cho trẻ trong đó xác định được mục tiêu nội dung của hoạt động
giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho trẻ trong trường mầm non. Nhà trường đã sử
dụng kết quả kiểm tra hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ để đánh giá cán bộ
GV trong trường MN, mang lại kết quả tạo đông lực cho đội ngũ giáo viên.
2.6.2. Mặt hạn chế
Một số cán bộ quản lý, giáo viên, CMHS các nhà trường chưa nhận thức đầy

đủ về tầm quan trọng của hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ
Hoạt động xây dựng kế hoạch giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ còn
chưa khoa học, chưa phù hợp với thực tiễn. Nhà trường tổ chức bồi dưỡng nâng
cao năng lực thực hiện cho GV và các lực lượng tham gia tổ chức hoạt động giáo
dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ còn hạn chế, việc tổ chức bồi dưỡng thiếu hiệu


15

quả. việc Phối hợp CMHS nhằm tăng cường giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ
tại gia đình (các công việc như: tự phục vụ bản thân, thu dọn đồ chơi, kĩ năng
chào hỏi...), chưa đồng bộ, thiếu nhất quán, chưa hiệu quả. Việc điều chỉnh kế
hoạch thực hiện hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho trẻ chưa được triển
khai. Hiệu trưởng chưa quan tâm đầu tư cơ sở vật chất và nâng cao hiệu quả sử
dụng cơ sở vật chất trong việc đảm bảo hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ,
chưa có biện pháp để giáo viên sử dụng có hiệu quả cơ sở vật chất hiện có của
nhà trường.
2.6.3. Nguyên nhân
Một số cán bộ quản lý, giáo viên, CMHS chưa quan tâm đến hoạt động
giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ dẫn tới có nhận thức chưa đầy đủ về tầm
quan trọng của hoạt động này.
Đội ngũ cán bộ quản lý, tổ trưởng chuyên môn và giáo viên chưa xây dựng kế
hoạch giáo dục KN TPV cho trẻ một cách khoa học, và phù hợp với thực tiễn.
Năng lực tổ chức hoạt động giáo dục kĩ năng tực phục vụ của GV còn hạn
chế, một bộ phận GV còn lúng túng trong việc tổ chức các hoạt động giáo dục kĩ
năng tự phục vụ cho trẻ. Do nguồn tài chính còn hạn hẹp nên CSVC phục vụ cho
tổ chức hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ mặc dù đã được UBND quận
quan tâm, nhưng vẫn chưa đáp ứng đủ, một số trường còn thiếu điều kiện để tổ
chức hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ.
Kết luận chương 2

Trên cơ sở nghiên cứu thực trạng công tác quản lý hoạt động giáo dục kĩ
năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non quận Đống Đa, thành
phố Hà Nội, tác giả nhận thấy rằng: Công tác quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng
tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non quận Đống Đa, thành phố Hà
Nội đã đạt được một số kết quả nhất định. Nhưng trong quá trình tổ chức thực
hiện kế hoạch chưa huy động được đơng đảo các lực lượng giáo dục trong và
ngồi nhà trường cùng tham gia. Một bộ phận lực lượng tham gia chỉ đạo còn
yếu về năng lực quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ; trong
kiểm tra đánh giá hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ vẫn còn mang
nặng yếu tố tình cảm. Trong quản lý, Hiệu trưởng đã quan tâm đến xây dựng kế
hoạch hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ trong đó xác định được
mục tiêu nội dung của hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho trẻ trong
trường mầm non còn gặp nhiều khó khăn. Bên cạnh những khó khăn về điều
kiện CSVC, nhận thức của các lực lượng giáo dục, về năng lực của đội ngũ
CBQL, GV và thành phần chun trách thì tính chính thống về mục tiêu, nội
dung, chương trình và hệ thống tiêu chí đánh giá dành cho hoạt động giáo dục kĩ


16

năng tự phục vụ ở trường mầm non cũng là một trong những yếu tố khách quan
tác động không nhỏ đến việc triển khai các hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục
vụ cho trẻ ở trường mầm non.
Đây chính là những luận chứng cần thiết làm cơ sở để tác giả đề xuất các
biện pháp quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ trong trường
mầm non ở chương 3.
CHƯƠNG 3
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC
KĨ NĂNG TỰ PHỤC VỤ CHO TRẺ MẪU GIÁO Ở CÁC TRƯỜNG
MẦM NON QUẬN ĐỐNG ĐA, THÀNH PHỐ HÀ NỘI

3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp
3.1.1. Đảm bảo mục tiêu giáo dục mầm non
3.1.2. Đảm bảo tính kế thừa và phát triển
3.1.3. Đảm bảo tính hệ thống
3.1.4. Đảm bảo tính phù hợp với thực tiễn
3.2. Biện pháp quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu
giáo ở các trường mầm non quận Đống Đa, thành phố Hà Nội
3.2.1. Tổ chức phối hợp nhà trường và gia đình trong giáo dục kĩ năng tự
phục vụ cho trẻ mẫu giáo
3.2.1.1.Mục tiêu biện pháp
Tạo sự đồng thuận giữa CMHS, xã hội với nhà trường, tạo sức mạnh đồn
kết góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho trẻ
3.2.1.2. Nội dung của biện pháp
Nhà trường xây dựng kế hoạch tuyên truyền phối hợp với CMHS của
trẻ để cùng tham gia giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mầm non nhằm giúp
các em nâng cao khả năng tự phục vụ trong lĩnh vực cuộc sống phù hợp lứa
tuổi. Phối hợp với các lực lượng giáo dục ngoài nhà trường để cùng tham gia
giáo dục, rèn luyện các m trong môi trường giáo dục thực tế.
3.2.1.3. Cách tiến hành biện pháp
Xây dựng kế hoạch phối hợp với CMHS thông qua cuộc họp cha mẹ học
sinh đầu năm, bàn bạc thống nhất các nội dung phối hợp giữa nhà trường - gia
đình trong cơng tác giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mẫu giáo trong năm
học.Tạo hứng thú cho trẻ nhỏ qua các truyện bằng tranh tùy th o lứa tuổi, gợi
mở tính tị mị, ham học hỏi, phát triển khả năng thấu hiểu ở trẻ. Trong gia đình,
cha mẹ luân phiên cùng anh chị lớn là tấm gương về tự phục vụ đó chính là
phương pháp giáo dục trẻ hiệu quả. Khuyến khích trẻ sắp xếp góc đồ chơi, góc


17

để đồ dùng của bản thân. Việc này sẽ hình thành kỹ năng tự phục vụ cho trẻ khi
tham gia vào đời sống sau này.
3.2.1.4. Điều kiện thực hiện biện pháp
Xây dựng kế hoạch tuyên truyền vận động cho CMHS và xã hội một cách
khoa học có mục tiêu cụ thể, rõ ràng. Đội ngũ giáo viên, đoàn viên, các tổ chức
trong nhà trường phải là cầu nối để truyền tải những mục tiêu, vai trò giáo dục kĩ
năng tự phục vụ cho trẻ.
3.2.2. Chỉ đạo tổ chuyên môn và giáo viên xây dựng kế hoạch giáo dục kĩ
năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo theo từng giai đoạn
3.2.2.1. Mục tiêu của biện pháp
Mục tiêu của biện pháp nhằm chỉ đạo tổ chuyên môn và giáo viên căn cứ
vào kế hoạch giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ của Hiệu trưởng để xây dựng
được kế hoạch của tổ chuyên môn và của cá nhân từng giáo viên cụ thể về kĩ
năng tự phục vụ. Để thực hiện tốt và có hiệu quả, tổ chun mơn và giáo viên
cần xây dựng kế hoạch hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo
từ đầu năm học với mục tiêu, nội dung, hoạt động thống nhất với kế hoạch giáo
dục kĩ năng tự phục vụ của nhà trường. Thể hiện sự đồng tâm phát triển từ dễ
đến khó, từ đơn giản đến phức tạp để giúp trẻ hình thành những kỹ năng phù hợp
vừa sức với trẻ trong từng giai đoạn năm học.
3.2.2.2. Nội dung biện pháp
Xây dựng kế hoạch giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ trong cả một năm
học trên cơ sở kế hoạch về giáo dục KNS của nhà trường. Đặc biệt chú ý đặc
điểm tâm sinh lý lứa tuổi của trẻ theo từng tổ, từng lớp mà xây dựng, lựa chọn
hình thức, nội dung, phương pháp giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho phù hợp. Khi
xây dựng mục tiêu, cần xác định mục tiêu cụ thể đối với từng nhóm kĩ năng tự
phục vụ. Xây dựng kế hoạch giáo dục kĩ năng tự phục vụ bao gồm xây dựng
mục tiêu cho tổ, mục tiêu từng lớp, cụ thể mục tiêu lứa tuổi mẫu giáo lớn, thống
nhất mục tiêu với GV. Từ mục tiêu đưa ra, GV xây dựng nội dung hoạt động
phù hợp với tình hình trẻ, điều kiện của lớp và trình độ của bản thân.
Huy động sự tham gia của GV, nhân viên hành chính, nhân viên nuôi

dưỡng và đại diện CMHS tham gia xây dựng kế hoạch;
3.2.2.3. Cách thức thực hiện biện pháp
Bước 1: Phân tích SWOT
Bước 2. Khảo sát nhu cầu về các kĩ năng tự phục vụ cho trẻ
Bước 3. Xác định các căn cứ pháp lý
Bước 4. Xác định các điều kiện và nguồn lực cần thiết để giáo dục kĩ năng
tự phục vụ cho trẻ


18

Bước 5. Lập bản kế hoạch giáo dục kĩ năng tự phục vụ.
3.2.2.4. Điều kiện thực hiện biện pháp
Hằng năm, Hiệu trưởng phải hướng dẫn kịp thời về việc thực hiện các hoạt
động giáo dục kĩ năng tự phục vụ trong trường cho các tổ chuyên môn và giáo
viên.Tổ trưởng chuyên môn và giáo viên trường mầm non phải nắm vững các văn
bản chỉ đạo của các cấp. Hiểu đúng các văn bản chỉ đạo các cấp về hoạt động giáo
dục kĩ năng sống trong đó có kĩ năng tự phục vụ; có khả năng giải thích cho GV
và các lực lượng tham gia để có căn cứ xây dựng kế hoạch đúng.
3.2.3. Tổ chức bồi dưỡng đội ngũ giáo viên về năng lực thực hiện giáo dục kĩ
năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo
3.2.3.1. Mục đích của biện pháp
Mục đích của biện pháp xây dựng, lựa chọn, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên có
trình độ, năng lực, có khả năng tổ chức thực tiễn các hoạt động giáo dục kĩ năng tự
phục vụ cho trẻ, góp phần nâng cao hiệu quả của hoạt động giáo dục kĩ năng tự
phục vụ cho trẻ.
3.2.3.2. Nội dung của biện pháp
Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng năng lực đội ngũ giáo viên tổ chức các hoạt
động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ; Tổ chức hình thành các năng lực cần
có của đội ngũ giáo viên tham gia hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ;

Tổ chức thực hiện có hiệu quả kế hoạch bồi dưỡng năng lực cho đội ngũ giáo
viên tham gia hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ
3.2.3.3. Cách thức thực hiện biện pháp
Xây dựng kế hoạch BD thường xuyên, định kỳ theo hình thức tập trung,
vừa làm vừa học, tự BD, trao đổi kinh nghiệm. Xây dựng kế hoạch BD đối với
đội ngũ GV với các nội dung chủ yếu th o Chương trình bồi dưỡng nâng cao
năng lực tổ chức giáo dục kĩ năng tự phục vụ của trẻ cho đội ngũ giáo viên nhà
trường. Giao trách nhiệm và quyền hạn cho từng bộ phận chuyên môn để các bộ
phận chủ động xây dựng kế hoạch bồi dưỡng phù hợp với từng đối tượng. Phân
công nhân sự hợp lý, bố trí GV giỏi, GV có kinh nghiệm giáo dục kĩ năng tự
phục vụ cho trẻ kèm cặp GV còn hạn chế trong thực hiện giáo dục kĩ năng tự
phục vụ cho trẻ.
Xây dựng khung năng lực tổ chức các hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục
vụ cho đội ngũ giáo viên tham gia hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ
cần tập trung vào các năng lực.
Năng lực kiểm tra, đánh giá gồm: Thu thập, chọn lọc, xử lý thông tin, đánh
giá mức độ phát triển kĩ năng tự phục vụ của trẻ; biết đánh giá trẻ trong suốt quá


19

trình; đánh giá vì sự tiến bộ của trẻ; Sử dụng được kết quả đánh giá mức độ phát
triển kĩ năng tự phục vụ của trẻ để phát huy thành tích, uốn nắn xử lý sai lệch….
Trong thực tế việc đào tạo ở trường Sư phạm, giáo sinh chưa được tham
gia các hoạt động này nhiều nên kinh nghiệm tổ chức các hoạt động cịn hạn
chế. Trong khi đó trường mầm non hiện nay hoạt động cịn hình thức đơn
điệu, chưa hiệu quả, khơng có mơi trường để GV học cách tổ chức. Do đó
phải bồi dưỡng thường xuyên cho GV cốt cán tổ chức hoạt động GD kĩ năng
tự phục vụ để họ cập nhật kiến thức mới, phát triển một số kỹ năng như kỹ
năng giao tiếp, kỹ năng tổ chức và qua đó chính họ được phát triển, từ đó u

thích cơng việc của mình.
3.2.3.4. Điều kiện thực hiện biện pháp
Hiệu trưởng tham mưu với phòng GD&ĐT tổ chức các lớp bồi dưỡng cho
đội ngũ giáo viên về tổ chức hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ.
Thường xuyên tổ chức bồi dưỡng giáo viên vào các thời gian hợp lý đáp
ứng nhu cầu bồi dưỡng đội ngũ giáo viên. Xây dựng được cơ chế phối hợp với
các trường mầm non trong huyện bồi dưỡng cho đội ngũ giáo viên th o cụm
nhằm nâng cao năng lực tổ chức hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ.
3.2.4. Chỉ đạo đổi mới kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục
vụ cho trẻ mẫu giáo
3.2.4.1Mục tiêu biện pháp
Kiểm tra, đánh giá là một trong bốn chức năng của hoạt động quản lý, nó
có vai trị đặc biệt quan trọng trong việc quản lý đánh giá hoạt động giáo dục kĩ
năng tự phục vụ cho trẻ 3 - 5 tuổi của Hiệu trưởng,là cơ sở để đánh giá chất
lượng giáo dục. Kiểm tra, đánh giá hoạt động dạy của GV và hoạt động học của
trẻ nhằm mục đích đánh giá mức độ đạt được của GV và của trẻ th o nội dung
kế hoạch đã đề ra, từ đó có những biện pháp quản lý kịp thời nhằm đưa đánh giá
hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo đạt được mục tiêu th o
kế hoạch đề ra.
3.2.4.2 Nội dung của biện pháp
Xây dựng kế hoạch kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục
vụ cho trẻ ; Tổ chức chỉ đạo hoạt động đổi mới công tác quản lý kiểm tra và
đánh giá hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ.
3.2.4.3. Cách thức thực hiện
Kế hoạch phải đảm bảo theo yêu cầu đổi mới kiểm tra, đánh giá, phải có
chỉ tiêu, tiêu chí cụ thể, rõ ràng và phải được thông báo tới tất cả cán bộ, GV và
trẻ trong nhà trường.


20

Ngay từ đầu năm học, hiệu trưởng phải chủ trì và chỉ đạo việc thành lập Tổ
chuyên môn của nhà trường gồm: Ban giám hiệu, Tổ trưởng, Tổ phó các tổ chun
mơn, đại diện các tổ chức đồn thể, một số GV có kinh nghiệm...Kiểm tra việc
thực hiện hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụcho trẻ của các tổ chuyên môn và
giáo viên. Kiểm tra việc thực hiện quy chế chuyên môn: Việc lập kế hoạch, thực
hiện chương trình giảng dạy và hồ sơ chun mơn, việc sử dụng đồ dùng dạy
học, việc tổ chức trò chơi cho trẻ...
Đa dạng hóa các hình thức kiểm tra như: Kiểm tra tồn diện có thơng báo
trước, kiểm tra đột xuất, kiểm tra th o chuyên đề…Chỉ đạo thực hiện nghiêm
túc kế hoạch công tác kiểm tra của các tổ chuyên môn. Tiến hành sơ kết, tổng
kết rút kinh nghiệm sau mỗi lần kiểm tra, đánh giá, động viên, kh n thưởng đúng
mức, khách quan, kịp thời đối với những GV thực hiện tốt các yêu cầu chuyên môn,
đồng thời cũng nghiêm túc chấn chỉnh những tồn tại, thiếu sót, lệch lạc, giúp GV
khắc phục, điều chỉnh kịp thời trong quá trình giảng dạy.
3.2.4.4. Điều kiện thực hiện biện pháp
Đội ngũ cán bộ quản lý phải là người cơng tâm, có năng lực phân tích tổng
hợp, qua đánh giá kiểm tra có thể tư vấn giúp đỡ cho cấp dưới hồn thành nhiệm
vụ. Đội ngũ giáo viên thực hiện nghiêm túc kế hoạch hoạt động giáo dục kĩ năng tự
phục vụ cho trẻ.
3.2.5. Đầu tư sử dụng có hiệu quả cơ sở vật chất để thực hiện giáo dục kĩ
năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo
3.2.5.1. Mục tiêu của biện pháp
Đầu tư xây dựng và nâng cao hiệu quả sử dụng CSVC là tiền đề để đổi
mới phương pháp giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ. Vì hoạt động giáo dục kĩ
năng tự phục vụ cho trẻ ngoài các hoạt động tổ chức tại lớp thì cịn những hoạt
động khác như: tham quan, lễ hội, văn nghệ…Để tổ chức những hoạt động trên
không chỉ cần nguồn lực đội ngũ mà cơ sở vật chất phục vụ cho hoạt động đó rất
quan trọng. Chính vì vậy mà người quản lý cần xây dựng và sử dụng CSVC có
hiệu quả nhằm đảm bảo sự cân bằng cho các hoạt động giáo dục nói chung và

giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ nói riêng.
3.2.5.2. Nội dung của biện pháp
Tham mưu, chỉ đạo tăng cường các điều kiện về CSVC, đồ dùng, trang
thiết bị phục vụ giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ. Khai thác, sử dụng hiệu
quả, bảo quản tốt nguồn lực cơ sở vật chất, các phương tiện, tài liệu, tiết kiệm
tài chính của đơn vị phục vụ cho các hoạt động giáo dục và giáo dục kỹ năng
tự phục vụ. Mua bổ sung thiết bị đồ dùng phục vụ cho hoạt động giáo dục
hàng năm. Huy động sự tham gia đóng góp, ủng hộ vật chất của CMHS, các


21

cơ quan, doanh nghiệp … trong việc tổ chức các hoạt động giáo dục kĩ năng
tự phục.
Làm tốt công tác xã hội hóa giáo dục, huy động mọi nguồn lực, các tổ
chức, đơn vị và các cá nhân có lịng hảo tâm đóng góp xây dựng CSVC cho nhà
trường, thực hiện phương châm nhà nước và nhân dân cùng làm.
3.2.5.3. Cách tiến hành biện pháp
Tham mưu với Phòng GD&ĐT cung cấp trang thiết bị phục vụ hoạt động
giáo dục theo danh mục thiết bị dạy học tối thiểu của Bộ GD&ĐT quy định, bổ
sung thường xuyên những đồ dùng dạy học tiêu hao hàng năm; tăng cường đầu
tư trang thiết bị dạy học th o hướng hiện đại cho nhà trường.
Xây dựng hệ thống hồ sơ, sổ sách th o dõi quá trình xây dựng CSVC, mua
sắm trang thiết bị dạy học, đồng thời phân công trách nhiệm bảo quản và kiểm
kê có kế hoạch tu sửa, bảo dưỡng hàng năm.
3.2.5.4. Điều kiện thực hiện biện pháp
Hiệu trưởng cần làm tốt cơng tác tham mưu với các cấp chính quyền địa
phương để đảm bảo cơ sở vật chất cho hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho
trẻ. Đội ngũ giáo viên cần sử dụng hiệu quả các trang thiết bị phục vụ cho hoạt
động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ

3.3. Mối liên hệ giữa các biện pháp
Theo phân tích trên, mỗi một biện pháp đều giữ một vị trí và vai trị quan
trọng riêng. Tuy vậy, các biện pháp lại có mối quan hệ hữu cơ với nhau. Khi các
biện pháp hợp lại tạo nên một sự thống nhất có tác động qua lại với nhau, tương
tác hỗ trợ cho nhau tạo nên động lực thúc đẩy hoạt động giáo dục kĩ năng tự
phục vụ cho trẻ. Các biện pháp đã thể hiện được các bước từ việc tuyên truyền
nâng cao nhận thức về vai trò trách nhiệm của CMHS đến những biện pháp thiết
thực trong quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ đáp ứng yêu
cầu của đổi mới giáo dục. Biện pháp quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục
vụ phải là một hệ thống đa dạng, linh hoạt và được tiến hành một cách đồng bộ.


22

3.4. Khảo nghiệm mức độ cấp thiết và khả thi của các biện pháp đề xuất
2,88
2,86
2,86
2,84
2,84

2,84

2,83
2,82

2,82

2,82

2,81
2,8

2,8

2,8
2,79

2,78
2,76
2,74
BP1

BP2

BP3

Khả thi

Cần thiết

BP4

BP5

Khả thi

Biểu đồ 3.1. Đồ thị biểu diễn kết quả khảo nghiệm về mức độ cấp thiết
và khả thi của các biện pháp quản lý
Từ kết quả khảo nghiệm trên cho thấy, lãnh đạo phòng GD&ĐT, Cán bộ

quản lý, giáo viên, được hỏi đều đánh giá cao tính cấp thiết và mức độ khả thi
của các biện pháp mà tác giả đề xuất. Cụ thể: 100% các ý kiến đều cho rằng việc
áp dụng các quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở
các trường mầm non quận Đống Đa, thành phố Hà Nội mà tác giả đề xuất đều
cấp thiết và có tính khả thi. Qua đó có thể khẳng định các biện pháp của đề tài là
có cơ sở khoa học và giá trị thực tiễn.
Kết luận chương 3
Trong chương 3, tác giả xác định các nguyên tắc đề xuất biện pháp và
trình bày 05 biện pháp quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ
mẫu giáo ở các trường mầm non quận Đống Đa, thành phố Hà Nội. Mỗi biện
pháp đều làm rõ mục đích, nội dung, cách thực hiện và điều kiện thực hiện. Các
biện pháp được trình bày một cách hệ thống có mối quan hệ chặt chẽ với nhau.
Nếu triển khai đồng bộ và có hệ thống các biện pháp trên sẽ góp phần
nâng cao chất lượng hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo của
nhà trường. Đồng thời những biện pháp mà tác giả đã đề xuất cũng là những gợi
ý có giá trị nhất định cho các trường mầm non khác trong quá trình nghiên cứu,
tìm hiểu và triển khai các biện pháp nhằm nâng cao chất lượng hoạt động giáo
dục kĩ năng tự phục vụ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường.


23

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
1. Kết luận
1.1. Việc triển khai hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ giúp trẻ có kĩ
năng cơ bản nhất tự phục vụ bản thân phù hợp lứa tuổi, góp phần nâng cao chất
lượng giáo dục của trường mầm non. Hiệu trưởng thực hiện q trình tác động
đó qua các chức năng: Lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra đánh giá việc
thực hiện hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ với một loạt các công việc cụ
thể để triển khai các hoạt động th o qui định của chương trình giáo dục mầm

non, nhằm hướng tới mục tiêu phát triển năng lực và phẩm chất, hoàn thiện nhân
cách cho trẻ. Quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ chịu tác
động của nhiều yếu tố, như: trình độ, năng lực đội ngũ cán bộ quản lý, của đội
ngũ GV và sự phối hợp gia đình, môi trường giáo dục, cơ sở vật chất thiết bị
giáo dục phục vụ hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ.
1.2. Bằng phương pháp quan sát, khảo sát bằng phiếu hỏi, phỏng vấn trực
tiếp, nghiên cứu hồ sơ nhà trường, tác giả đã phân tích, đánh giá thực trạng công
tác quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở các trường
mầm non quận Đống Đa, thành phố Hà Nội tác giả nhận thấy rằng: Công tác
quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo ở các trường
mầm non quận Đống Đa, thành phố Hà Nội đã đạt được một số kết quả nhất
định. Nhưng trong quá trình tổ chức thực hiện kế hoạch chưa huy động được
đông đảo các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường cùng tham gia. Một
bộ phận lực lượng tham gia chỉ đạo còn yếu về năng lực quản lý hoạt động giáo
dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ; trong kiểm tra đánh giá hoạt động giáo dục kĩ
năng tự phục vụ cho trẻ vẫn còn mang nặng yếu tố tình cảm. Trong quản lý, Hiệu
trưởng đã quan tâm đến xây dựng kế hoạch hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ
cho trẻ, xác định được mục tiêu nội dung của hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục
vụ cho trẻ trong trường mầm non còn gặp nhiều khó khăn. Bên cạnh những khó
khăn về điều kiện CSVC, nhận thức của các lực lượng giáo dục, về năng lực của
đội ngũ CBQL, GV và thành phần chun trách thì tính chính thống về mục tiêu,
nội dung, chương trình và hệ thống tiêu chí đánh giá dành cho hoạt động giáo dục
kĩ năng tự phục vụ ở trường mầm non cũng là một trong những yếu tố khách quan
tác động không nhỏ đến việc triển khai các hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ
cho trẻ ở trường mầm non.
1.3. Để khắc phục các bất cập, nâng cao chất lượng giáo dục ở các trường
mầm non quận Đống Đa, thành phố Hà Nội, luận văn đã đề xuất 05 biện pháp
quản lý dành cho Hiệu trưởng nhà trường. Các biện pháp này tập trung khắc
phục những khâu yếu trong quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho

24

trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non quận Đống Đa, thành phố Hà Nội.
Kết quả đó cho ph p bước đầu khẳng định mục đích nghiên cứu đã đạt
được, giả thuyết khoa học đã được chứng minh. Tuy nhiên, để phát huy tác động
tích cực của các biện pháp, Hiệu trưởng trường mầm non quận Đống Đa, thành
phố Hà Nội cần tiến hành đồng bộ các biện pháp, điều chỉnh kịp thời những hạn
chế cũng như huy động nguồn lực một cách hợp lý để các biện pháp phát huy
hiệu quả góp phần nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường.
2. Khuyến nghị
2.1. Với UBND quận Đống Đa, thành phố Hà Nội
Ủy ban nhân dân quận cần đưa ra chủ trương cụ thể về xây dựng cơ chế
phối kết hợp giữa các lực lượng trong và ngoài nhà trường trong việc tổ chức các
hoạt động giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mầm non.
Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị phục vụ cho hoạt động giáo dục
kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mầm non.
2.2. Đối với Phòng GD&ĐT quận Đống Đa, thành phố Hà Nội
Triển khai bồi dưỡng giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ với những chuyên
đề thiết thực với đặc thù các trường mầm non ở quận Đống Đa.
Tăng cường quản lý giáo dục kĩ năng tự phục vụ cho trẻ tại các trường trên
địa bàn quận.
Tăng cường hướng dẫn các nhà trường về công tác phối hợp CMHS và xã
hội về giáo dục kĩ năng tự phục vụ để phát triển giáo dục trên địa bàn quận.

2.3. Đối với Ban giám hiệu các trường mầm non quận Đống Đa, thành
phố Hà Nội
Hiệu trưởng cần áp dụng các biện pháp đã được nghiên cứu trong đề tài
một cách linh hoạt, sáng tạo, phù hợp điều kiện thực tế của trường.
Hiệu trưởng chủ động trong tự nhận thức tầm quan trọng của hoạt động

giáo dục kĩ năng tự phục vụ với sự phát triển bền vững của nhà trường.