Thiết kế nhà máy sản xuất bột tía tô năng suất 2000 kg nguyên liệu ngày

TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI
VIỆN CÔNG NGHỆ SINH HỌC & CÔNG NGHỆ THỰC PHẨM
⁕⁕⁕⁕⁕⁕⁕⁕

BÁO CÁO BÀI TẬP LỚN
CƠ SỞ DỰ ÁN VÀ THIẾT KẾ NHÀ MÁY
Dự án: “Thiết kế nhà máy sản xuất bột tía tơ năng suất
2000 kg nguyên liệu/ngày”
Giảng viên hướng dẫn: TS. Nguyễn Tiến Thành
TS. Lê Tuân
Nhóm SVTH:
1. Nguyễn Anh Thư
20180553
KTTP03 – K63
2. Phạm Thị Oanh
20180528
KTTP03 – K63
3. Trần Thị Thanh Huyền 20180474
KTTP03 – K63
4. Nguyễn Thị Thanh
20180537
KTTP03 – K63

Hà Nội, 2022


MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU ..................................................................................................................... 5
CHƯƠNG 1: SỰ CẦN THIẾT PHẢI ĐẦU TƯ .............................................................. 8
1.1. LẬP LUẬN KINH TẾ ............................................................................................... 8
1.2. SỰ CẦN THIẾT PHẢI ĐẦU TƯ .............................................................................. 8

1.2.1. Need ..................................................................................................................... 8
1.2.2. Approach .............................................................................................................. 9
1.2.3. Benefit .................................................................................................................. 9
1.2.4. Competition ....................................................................................................... 10
CHƯƠNG 2: PHƯƠNG ÁN SẢN PHẨM...................................................................... 11
2.1. KHÁCH HÀNG HƯỚNG ĐẾN .............................................................................. 11
2.2. ĐẶC TÍNH SẢN PHẨM ......................................................................................... 11
2.3. BAO BÌ .................................................................................................................... 12
2.4. DỊNG SẢN PHẨM................................................................................................. 13
2.5. SẢN LƯỢNG........................................................................................................... 13
CHƯƠNG 3: ĐỊA ĐIỂM XÂY DỰNG CƠNG TRÌNH ............................................... 14
3.1. PHÙ HỢP VỚI QUY HOẠCH CHUNG ................................................................ 15
3.2. THUẬN LỢI VỀ MẶT GIAO THÔNG .................................................................. 16
3.3. THUẬN LỢI VỀ NHÂN LỰC ................................................................................ 17
3.4. THUẬN LỢI VỀ ĐỊA CHẤT, ĐỊA HÌNH, THỜI TIẾT ........................................ 17
3.5. THUẬN LỢI VỀ ĐIỆN, NƯỚC.............................................................................. 18
3.6. THUẬN LỢI VỀ MẶT XỬ LÝ MÔI TRƯỜNG .................................................... 19
3.7. ĐỦ DIỆN TÍCH YÊU CẦU .................................................................................... 19
3.8. VÙNG NGUYÊN LIỆU .......................................................................................... 19
CHƯƠNG 4: PHƯƠNG ÁN CƠNG NGHỆ .................................................................. 20
4.1. QUY TRÌNH CƠNG NGHỆ ................................................................................... 20
4.2. THUYẾT MINH QUY TRÌNH CƠNG NGHỆ....................................................... 21
4.2.1. Sơ chế .................................................................................................................... 21
4.2.2. Rửa ........................................................................................................................ 21
4.2.3. Chần ...................................................................................................................... 21
2


4.2.4. Làm mát ................................................................................................................ 22
4.2.5. Cắt nhỏ .................................................................................................................. 22

4.2.6. Sấy lạnh ................................................................................................................. 23
4.2.7. Nghiền ................................................................................................................... 23
4.2.8. Bao gói .................................................................................................................. 24
CHƯƠNG 5: TÍNH TỐN CÂN BẰNG SẢN PHẨM ................................................. 26
5.1. KẾ HOẠCH SẢN XUẤT ........................................................................................ 26
5.2. TÍNH TỐN CÂN BẰNG SẢN PHẨM ................................................................. 26
5.2.1. Độ ẩm của nguyên liệu qua các cơng đoạn sản xuất bột tía tơ .......................... 26
5.2.2. Hao phí qua các cơng đoạn sản xuất bột tía tơ .................................................. 27
5.2.3. Tính tốn cân bằng sản phẩm cho từng công đoạn sản xuất ............................. 28
CHƯƠNG 6: PHƯƠNG ÁN THIẾT BỊ ......................................................................... 32
6.1. THIẾT BỊ SƠ CHẾ .................................................................................................. 32
6.2. THIẾT BỊ RỬA........................................................................................................ 32
6.3. THIẾT BỊ CHẦN ..................................................................................................... 33
6.4. THIẾT BỊ LÀM MÁT ............................................................................................. 34
6.5. THIẾT BỊ CẮT ........................................................................................................ 35
6.6. THIẾT BỊ SẤY LẠNH ............................................................................................ 36
6.7. THIẾT BỊ NGHIỀN ................................................................................................. 37
6.8. THIẾT BỊ ĐÓNG GÓI ............................................................................................ 37
CHƯƠNG 7: XÂY DỰNG NHÀ MÁY .......................................................................... 40
7.1. SƠ ĐỒ DÂY CHUYỀN CÔNG NGHỆ .................................................................. 40
7.2. MẶT BẰNG PHÂN XƯỞNG SẢN XUẤT CHÍNH .............................................. 40
7.3. TỔNG BÌNH ĐỒ NHÀ MÁY ................................................................................. 42
CHƯƠNG 8: PHƯƠNG ÁN ĐIỆN – NƯỚC ................................................................. 44
8.1. PHƯƠNG ÁN ĐIỆN................................................................................................ 44
8.1.1. Tính phụ tải chiếu sáng ..................................................................................... 44
8.1.2. Tính điện cho các thiết bị................................................................................... 46
8.1.3. Xác định các thông số của hệ thống điện .......................................................... 46
8.1.4. Tính điện năng tiêu thụ hàng năm ..................................................................... 47
8.2. PHƯƠNG ÁN NƯỚC ............................................................................................. 48
8.2.1. Nước cho sản xuất ............................................................................................. 48

3


8.2.2. Nước cho mục đích khác ................................................................................... 48
CHƯƠNG 9: ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG MƠI TRƯỜNG VÀ AN TỒN LAO ĐỘNG
............................................................................................................................................ 49
9.1. ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG CỦA MÔI TRƯỜNG .................................................... 49
9.1.1. Chất thải rắn ....................................................................................................... 49
9.1.2. Nước thải ........................................................................................................... 50
9.1.3. Khí thải .............................................................................................................. 50
9.2. AN TOÀN LAO ĐỘNG .......................................................................................... 52
9.2.1. Tai nạn lao động ................................................................................................ 52
9.2.2. Biện pháp phòng ngừa, ứng phó đối với các rủi ro, sự cố ................................. 53
CHƯƠNG 10: HIỆU QUẢ CỦA DỰ ÁN ....................................................................... 57
10.1. PHƯƠNG ÁN NHÂN SỰ ..................................................................................... 57
10.2. TÍNH KINH TẾ ..................................................................................................... 60
10.2.1. Dự kiến vốn đầu tư dự án .................................................................................... 60
10.2.2. Tính giá thành sản phẩm .................................................................................. 64
10.2.3. Đánh giá hiệu quả của dự án ............................................................................ 65
KẾT LUẬN ....................................................................................................................... 68
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................ 69

4


Tỷ lệ đóng góp của các thành viên trong nhóm (%)

1

Nguyễn Anh

Thư
25

2
3

25
25

25
25

25
25

25
25

4

25

25

25

25

5
6

25
25

25
25

25
25

25
25

Chương

PFD
Mặt bằng
Tổng bình
đồ

7

Thành viên
Nguyễn Thị
Phạm Thị
Thanh
Oanh
25
25

50
100

50

75

25

8
9

Trần Thị
Thanh Huyền
25

100
100

10
Tổng hợp word
Làm powerpoint

100
50
50

50
50

Tổng kết
STT

Thành viên

Tỷ lệ đóng góp (%)

1
2
3
4

Nguyễn Anh Thư (Nhóm trưởng)
Nguyễn Thị Thanh
Phạm Thị Oanh
Trần Thị Thanh Huyền

26,8
25,0
23,2
25,0

5


LỜI MỞ ĐẦU
Việt Nam là đất nước có điều kiện khí hậu, đất đai phù hợp với sự phát triển của nhiều
loại cây nông sản đặc thù. Nhiều sản phẩm chế biến từ các loại cây nông sản đã ra đời và
đang ngày một phát triển hơn. Việc phát triển sản phẩm mới có giá trị từ chính cây nơng
sản trong nước vẫn ln được quan tâm, được Chính phủ phê duyệt theo các quyết định và

kế hoạch hành động để phát triển công nghiệp chế biến theo hướng nâng cao giá trị gia tăng
và phát triển bền vững. Không những vậy, sự bùng nổ của đại dịch COVID-19 nhưng năm
gần đây giúp nguồn cung rau quả chế biến tăng khi xuất khẩu sản phẩm tươi hoặc đông
lạnh giảm, buộc các nhà sản xuất phải chuyển hướng sang chế biến. Trong khi đó, giá cả,
thời gian sử dụng và sự đổi mới là những động lực chính thúc đẩy sự gia tăng tiêu thụ trái
cây và rau quả chế biến. Người tiêu dùng cũng ngày càng quan tâm hơn về các loại thực
phẩm tốt cho sức khỏe của mình. Bên cạnh đó với sự phát triển của xã hội, con người ngày
càng trở nên bận rộn hơn, việc bỏ ra thời gian để chế biến thực phẩm dường như thu hẹp
lại. Có thể nói, các sản phẩm vừa tốt cho sức khỏe vừa nhanh chóng tiện lợi đã và đang trở
thành xu hướng.
Trước xu thế của thị trường, chúng em mong muốn được mang sản phẩm chất lượng
đến người tiêu dùng, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm từ rau củ. Đặc
biệt với mục tiêu giới thiệu cây nông sản Việt Nam đến với bạn bè quốc tế. Vì vậy, nhóm
em quyết định đưa ra dự án: “Thiết kế nhà máy sản xuất bột tía tơ má sấy lạnh, năng suất
2000 kg nguyên liệu/ngày”.
Nhóm xin gửi lời cảm ơn đến thầy Nguyễn Tiến Thành và thầy Lê Tuân đã có những
hướng dẫn đầy đủ, chi tiết để bài báo cáo được hồn thiện nhất có thể. Bài báo cáo có thể
cịn nhiều sai sót, mong nhận được sự góp ý từ các thầy để hồn thiện hơn.
▪ Nội dung chính gồm 10 chương:
Chương 1: Sự cần thiết phải đầu tư
Chương 2: Phương án sản phẩm
Chương 3: Địa điểm xây dựng cơng trình
Chương 4: Phương án cơng nghệ
Chương 5: Tính tốn cân bằng sản phẩm
Chương 6: Phương án thiết bị
6


Chương 7: Xây dựng nhà máy
Chương 8: Phương án điện – nước

Chương 9: Đánh giá tác động môi trường và an toàn lao động
Chương 10: Hiệu quả dự án
▪ Bản vẽ (Số lượng: 3)
1. Bản vẽ sơ đồ công nghệ.
2. Bản vẽ bố trí thiết bị trong phân xưởng chính.
3. Bản vẽ tổng bình đồ nhà máy.

7


CHƯƠNG 1: SỰ CẦN THIẾT PHẢI ĐẦU TƯ
1.1. LẬP LUẬN KINH TẾ
Ở Việt Nam tía tơ là loại cây gia vị lâu đời, quen thuộc và có tiềm năng phát triển nhưng
hiện nay mức độ phát triển và sử dụng cây tía tơ ở nước ta vẫn cịn rất hạn chế, vùng trồng
tía tơ chưa được quy hoạch cụ thể, chúng ta sử dụng tía tơ cịn rất đơn giản, chủ yếu để làm
gia vị hay một phần sử dụng trong các bài thuốc dân gian. Do vậy, việc trồng và phát triển
cây tía tơ cịn rất manh mún, các sản phẩm từ cây tía tơ cịn nghèo nàn nên giá trị của cây
tía tơ cịn rất thấp.
Theo Cục Chế biến và phát triển thị trường nông sản thuộc Bộ NN&PTNT, trong tổng
cộng 7.500 doanh nghiệp chế biến nông lâm thủy sản, có rất nhiều đơn vị chỉ chế biến quy
mơ nhỏ lẻ, hộ gia đình nên các phước pháp cịn gặp nhiều hạn chế, chưa biết áp dụng cơng
nghệ cao. Do đó, nơng sản thành phẩm vẫn chưa đạt chất lượng cao. Sản phẩm sơ chế giá
trị gia tăng thấp chiếm đến 70%-80%. Đây là hạn chế lớn làm giảm giá trị nông sản Việt
Nam trên thị trường thế giới.
Giá trị gia tăng của nông sản nằm ở công nghệ chế biến. Nếu có cơng nghệ bảo quản
tốt sẽ giúp nông sản tạo ra nhiều giá trị, giúp nông dân tăng thu nhập. Một kg tía tơ tươi
được bán với giá khoảng 15.000 - 25.000 đồng/kg nhưng 1 kg bột tía tơ có giá trên dưới 1
triệu đồng. Bột tía tơ có nhiều cơng dụng, lại có thời gian bảo quản dài gấp nhiều lần, để
được thời gian dài khơng sợ biến tính, giảm chất lượng.
Đây chính là tiềm năng để xuất khẩu nông sản tăng giá trị trên thị trường, đảm bảo yêu

cầu để xuất khẩu tới các thị trường khó tính trên thế giới. Nơng dân cũng bán được nhiều
hàng hơn vì để làm ra được 1 kg bột rau thì cần đến khoảng 20 kg rau tươi.
1.2. SỰ CẦN THIẾT PHẢI ĐẦU TƯ
Đánh giá ý tưởng bằng NABC
1.2.1. Need
-

Trong đại dịch Covid – 19 nhu cầu sử dụng thực phẩm đem lại sức khỏe và sức đề
kháng tốt ngày càng cao , điều đó dẫn đến xu hướng thực phẩm được chế biến từ
8


thiên nhiên và thảo dược ngày càng tăng.
-

Đặc biệt thời gian gần đây xu hướng sử dụng các sản phẩm an toàn, tự nhiên đang
được mọi người quan tâm, việc chế biến một cốc nước ép thảo dược tự nhiên thì
mọi người phải tốn cơng thời gian ra chợ mua nguyên liệu, về nhà sơ chế, ngâm rửa,
tốn công xay ép sau đó dọn rửa.

-

Ý tưởng sản xuất bột tía tô là một sự lựa chọn tối ưu, vừa tiết kiệm thời gian, cơng
sức mà vẫn có thể thưởng thức một thức uống thảo dược đảm bảo dinh dưỡng và
đem lại sức đề kháng tốt.

-

Sản phẩm này phù hợp với mọi lứa tuổi, nhất là với chị em phụ nữ đang ưa chuộng
các sản phẩm làm đẹp từ thảo dược thì đây là một sản phẩm khơng tồi

1.2.2. Approach
-

Sản xuất bột tía tơ có tem mác rõ ràng, đạt tiêu chuẩn chất lượng từ đó giúp người
dùng yên tâm về nguồn gốc, xuất sứ đồng thời giải quyết được vấn đề khơng có thời
gian nhưng vẫn có thể thưởng thức thức uống có lợi sức khỏe, tăng cường sức đề
kháng, phù hợp với xu hướng ăn uống healthy ngày nay.

-

Nguyên liệu tạo ra sản phẩm có nguồn gốc thảo dược đem lại tính tự nhiên và an
tồn với người tiêu dùng.

-

Về chiến lược phân phối: ngoài việc sử dụng các kênh phân phối như siêu thị, cửa
hàng nhỏ, lẻ. Ta có thể làm việc và quảng cáo với các trang web lớn: facebook,
shopee, tiktok...

1.2.3. Benefit
-

Trong bột tía tơ có giá trị dinh dưỡng cao, giàu vitamin A, C, giàu hàm lượng Ca,
Fe, và P… Bột tía tơ có khả năng chữa bệnh trong điều trị ngộ độc thực phẩm, cúm
và virus đường hô hấp, hen suyễn, tiểu đường và bệnh tim, các đặc tính bảo vệ tim
mạch, bảo vệ thần kinh và chống trầm cảm.

-

Bột tía tơ có thể làm đẹp, giúp trắng da, giảm thâm và trị nám.

-

Giải cảm, chữa ho, hen, đàm suyễn tức ngực, khó thở, rối loạn tiêu hóa, ngộ độc cua
cá, dưỡng thai, điều trị bệnh Gout, giúp giảm cân, làm trắng da, trị thâm nám…

-

Theo Đơng y, hương vị của tía tơ được đánh giá là có sự pha trộn giữa hương vị hồi
9


hương, cam thảo, quế và bạc hà. Chính vì vậy, tía tơ được y học cổ truyền xếp vào
loại giải biểu, thuộc nhóm phát tán phong hàn có tác dụng hỗ trợ giải cảm, hạ sốt,
giải độc cua cá.
-

Bột tía tơ là một sản phẩm tự nhiên và an tồn cho sức khỏe.

1.2.4. Competition
▪ Ưu điểm:
-

Phù hợp với phương án phát triển của nhà nước, góp phần giải quyết vấn đề lao
động, tạo công ăn việc làm ổn định cho người dân tại địa phương xây dựng cơ sở
sản xuất, đóng góp kinh tế nhà nước.

-

Mặc dù rất tốt cho sức khỏe nhưng tía tơ lại khơng phổ biến ở các thành phố lớn bởi
nguyên liệu khan hiếm và việc nghiền ép rất mất thời gian. Do đó, sản phẩm bột tía
tơ là một sản phẩm tiềm năng nhờ vừa có nhiều cơng dụng tốt cho sức khỏe, vừa sử
dụng thuận tiện, tiết kiệm thời gian chế biến.

-

Tạo ra sản phẩm đảm bảo chất lượng dinh dưỡng và an toàn vệ sinh hơn so với các
sản phẩm được chế biến thủ cơng, hơn nữa cây tía tơ là loại cây dễ trồng và dễ sống
đem lại nguồn nguyên liệu dồi dào.

-

Trên thị trường hiện tại, sản phẩm bột rau tía tô khá được ưa chuộng, mà cầu lớn
hơn cung nên việc phải tăng sản lượng là rất cần thiết. Nhu cầu khách hàng đa dạng
nên phải phát triển thêm các sản phẩm bột từ các loại rau khác: chùm ngây, rau diếp
cá, rau má

▪ Nhược điểm:
-

Là một sản phẩm có hương vị hăng nên nhiều người tiêu dùng e ngại khi sử dụng
sản phẩm.

-

Đối thủ cạnh tranh: Trên thị trường có rất nhiều sản phẩm bột nghiền khác cũng đem
lại công dụng sức khỏe và làm đẹp cạnh tranh như: bột rau má, rau diếp cá...ngoài
ra mọi người tự làm sản phẩm tại nhà.

10


CHƯƠNG 2: PHƯƠNG ÁN SẢN PHẨM
2.1. KHÁCH HÀNG HƯỚNG ĐẾN
Mọi đối tượng và những đối tượng quan tâm đến sức khỏe bên trong, chất lượng dinh
dưỡng nạp vào cơ thể mỗi ngày.
Nhu cầu về sản phẩm: Họ thường là những người bận rộn, khơng có nhiều thời gian tự
chế biến rau quả nên cần những sản phẩm hữu cơ tiện lợi, có thể sử dụng hàng ngày, dễ chế
biến, dễ bảo quản, có thời hạn sử dụng lâu dài và có thể mang đi bên mình; trong nhiều
trường hợp có thể chữa bệnh, giải khát, làm đẹp da…
2.2. ĐẶC TÍNH SẢN PHẨM
-

Hàm lượng dinh dưỡng:
Thành phần dinh dưỡng

-

Khẩu phần trong 100g
Năng lượng cung cấp: 37 kcal

Chất béo

1g

Carbohydrat tổng

7g

Chất xơ dinh dưỡng

7g

Canxi

160 mg

Sắt

3,2 mg

Vitamin C
Chỉ tiêu hóa lý:

30 mg

Độ ẩm, tính theo % khối lượng, không lớn hơn 5
Độ tan trong nước nóng ở 60 ºC

Tan trong 30 s có khuấy nhẹ

Độ tan trong nước lạnh ở nhiệt độ 16 °C ± 2 Tan trong 3 phút có khuấy nhẹ
°C
pH
- Chỉ tiêu kiểm nghiệm rau củ quả sấy khô:

4,5 – 5,5

Loại vi sinh vật

Giới hạn vi sinh vật
(Trong 1g hay 1ml thực phẩm)

Tổng số vi sinh vật hiếu khí ở 30 ºC

104

Coliform

10
11


E. coli

Khơng có

Cl. perfringens

10
102

B. cereus
- Chỉ tiêu cảm quan:

+ Màu sắc: màu xanh tím đặc trưng của lá tía tơ
+ Mùi vị: khơng có mùi hăng ngái của rau tươi, mùi thơm đặc trưng của tía tơ
+ Trạng thái: dạng bột mịn, khơ
-

Chỉ tiêu liên quan đến an tồn vệ sinh thực phẩm:
+ Mức giới hạn tối đa ô nhiễm kim loại nặng: Mức giới hạn tối đa ô nhiễm kim loại
nặng trong bột sản phẩm nguyên chất theo quy định hiện hành [1]
+ Mức giới hạn tối đa ô nhiễm độc tố vi nấm: Mức giới hạn tối đa ô nhiễm độc tố vi
nấm trong bột sản phẩm nguyên chất theo quy định hiện hành [2]
+ Phụ gia thực phẩm: Mức giới hạn tối đa phụ gia thực phẩm, chất hỗ trợ chế biến,
bảo quản bột sản phẩm nguyên chất theo quy định hiện hành [3]
+ Dư lượng thuốc bảo vệ thực vật:
• Bột sản phẩm ngun chất khơng được có dư lượng thuốc bảo vệ thực vật cấm
sử dụng theo quy định hiện hành [4]
• Mức giới hạn tối đa dư lượng thuốc bảo vệ thực vật trong danh mục cho phép
quy định hiện hành [5]
[1] QCVN 8-2:2011/BYT Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với giới hạn ô nhiễm
kim loại nặng trong thực phẩm.
[2] QCVN 8-1:2011/BYT Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về giới hạn an toàn cho phép
đối với ô nhiễm độc tố vi nấm trong thực phẩm.
[3] Văn bản hợp nhất Thông tư hướng dẫn quản lý phụ gia thực phẩm số 02/VBHNBYT ngày 15/6/2015 của Bộ Y tế đối với Thông tư số 27/2012/TT-BYT ngày
30/11/2012 của Bộ Y tế. Hướng dẫn quản lý phụ gia thực phẩm

2.3. BAO BÌ
-

Phân tích sản phẩm: dạng bột khô nên dễ hút ẩm, cần tránh tiếp xúc giữa sản phẩm
bên trong và khơng khí ẩm bên ngồi; bao bì có thể ngăn được sự thốt mùi của sản
phẩm.
12


-

Bao bì: đóng gói từ túi 200g, sử dụng túi zip có tráng bạc bên, ngăn ánh ánh chiếu
trực tiếp vào sản phẩm

2.4. DỊNG SẢN PHẨM
-

Ngồi sản phẩm bột tía tơ sấy lạnh từ lá tía tơ, ta có thể sản xuất nhiều loại bột rau
khác như: bột cần tây, bột diếp cá, bột rau má…

-

Ngồi ra cũng có thể làm mặt nạ chiết suất từ bột tía tơ.

2.5. SẢN LƯỢNG
-

Tổng ngun liệu dự kiến: 610 tấn tía tơ/năm.

-

Tổng sản lượng dự kiến: 60 tấn bột tía tơ/năm.

13


CHƯƠNG 3: ĐỊA ĐIỂM XÂY DỰNG CƠNG TRÌNH
Việc chọn địa điểm để xây dựng nhà máy đóng vai trị rất quan trọng. Vị trí của nhà
máy phải đảm bảo cho nhà máy hoạt động tốt trong thời gian sản xuất. Nhà máy được xây
dựng cần đảm bảo thỏa mãn các điều kiện:

• Phù hợp với quy hoạch chung
• Thuận lợi về mặt giao thông: cho nguyên liệu và phân phối sản phẩm
• Thuận lợi về nhân lực
• Thuận lợi về địa chất, địa hình, thời tiết
• Thuận lợi về điện, nước
• Thuận lợi về mặt xử lý mơi trường
• Đủ diện tích yêu cầu
Từ các nguyên tắc trên kết hợp q trình khảo sát thị trường, nhóm chúng em quyết
định lựa chọn địa điểm thiết kế: Nhà máy được xây dựng trong khu công nghiệp Phố Nối
A – Thuộc địa bàn huyện Yên Mỹ, huyện Văn Lâm và thị xã Mỹ Hào, tỉnh Hưng Yên.

14


3.1. PHÙ HỢP VỚI QUY HOẠCH CHUNG
Theo Sở Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với đơn vị tư vấn tổ chức lập Quy hoạch tỉnh
Hưng Yên thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050:
* Quan điểm phát triển về nông nghiệp:
- Xây dựng nền nông nghiệp theo hướng hiện đại, bền vững, sản xuất hàng hóa chất
lượng, hiệu quả và có sức cạnh tranh cao trên cơ sở phát triển nông nghiệp công nghệ cao,
nông nghiệp thông minh, nông nghiệp sạch, nơng nghiệp hữu cơ, hình thành các vùng sản
xuất nông nghiệp chuyên canh quy mô lớn.
- Tập trung phát triển các sản phẩm chủ lực, sản phẩm đặc trưng có tiềm năng, lợi thế
củ từng tiểu vùng trong tỉnh. Thu hút các doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, hợp tác,
liên kết với các HTX, trang trại, để nâng cao giá trị gi tăng, chất lượng sản phẩm và có thị
trường tiêu thụ.
- Thu hút và khuyến khích phát triển công nghiệp bảo quản, chế biến sâu, chế biến tinh,
sử dụng công nghệ tiên tiến kết hợp với các biện pháp tổ chức tiêu thụ ứng dụng công nghệ
thông tin, công nghệ số gắn với phát triển thương mại điện tử; đồng thời đầu tư đồng bộ hệ
thống xử lý nước thải, chất thải, bảo vệ môi trường.

* Mục tiêu phát triển về nông nghiệp:
a) Mục tiêu tổng quát
- Phát triển nền nông nghiệp theo hướng hiện đại, bền vững gắn với xây dựng nông
thôn mới phồn vinh và văn minh; nâng cao giá trị gia tăng, sản xuất hàng hố quy mơ lớn
trên cơ sở phát huy các lợi thế của từng địa phương trong tỉnh; phát triển theo hướng nông
nghiệp xanh, ứng dụng công nghệ cao, thông minh, để tăng năng suất, chất lượng, hiệu quả
và năng lực cạnh tranh cao, tham gia chuỗi giá trị trong nước và thế giới.
b) Mục tiêu cụ thể
- Tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất ngành nông nghiệp 2-2,5 %/năm.
- Cơ cấu giá trị sản xuất nội bộ ngành: Trồng trọt 35% - Chăn nuôi 60% - Dịch vụ nông
15


nghiệp 5%.
- Giá trị bình quân thu được trên 1ha canh tác đạt trên 280 triệu đồng/ha.
- Tỷ lệ hàng hóa qua chế biến đạt 80%.
- Định hướng đến năm 2050, nền nông nghiệp tỉnh Hưng Yên phát triển hiện đại; 100%
các vùng sản xuất nông nghiệp tập trung ứng dụng công nghệ cao; hoạt động sản xuất nông
nghiệp được ứng dụng công nghệ số trong quản lý và sản xuất. Người nơng dân có mức thu
nhập cao từ nơng nghiệp.
* Định hướng phát triển về nông nghiệp (đối với trồng trọt):
- Rau màu: Giai đoạn đến năm 2030, diện tích sản xuất rau màu khoảng 16.000 ha và
100% diện tích sản xuất rau chun canh được ứng dụng cơng nghệ cao. Ngoài các vùng
sản xuất rau đang phát triển như: Kim Động, Yên Mỹ, Ân Thi, Khoái Châu... dự kiến mở
rộng vùng sản xuất rau các huyện khu vực phía Nam của tỉnh như Phù Cừ, Tiên Lữ.
- Cây dược liệu: phát triển, mở rộng thêm khoảng 800-1.000 ha cây dược liệu có lợi
thế, giá trị kinh tế cao ở các huyện Khoái Châu, Văn Lâm, Kim Động, Phù Cừ.
Như vậy, việc xây dựng Nhà máy sản xuất bột tía tơ sấy lạnh trong khu cơng nghiệp
Phố Nối A là hoàn toàn phù hợp với quy hoạch chung của tỉnh Hưng n.
3.2. THUẬN LỢI VỀ MẶT GIAO THƠNG

Khu cơng nghiệp Phố Nối A nằm trên cạnh đường Quốc lộ 5 (Hà Nội - Hải Phịng),
Hưng n; với địa hình và vị trí thuận lợi như vậy khu cơng nghiệp Phố Nối A vô cùng
thuận lợi trong việc giao thương, xuất nhập khẩu hàng hóa với bên ngồi. Khơng những thế
khu cơng nghiệp Phố Nối A cịn nằm trên địa bàn các huyện Yên Mỹ, Mỹ Hào và Văn Lâm;
với diện tích lớn nằm trải dài như vậy, khu cơng nghiệp có thể xây dựng rất nhiều nhà máy
và thu hút nhiều nhân lực.
-

Cách trung tâm Hà Nội 24 km (khoảng 30 phút đi bằng ô tô)

-

Cách sân bay Nội Bài 45 km (khoảng 45 phút đi bằng ô tô)

-

Cách Cảng Hải Phòng Hải Phòng 75 km (khoảng 70 phút đi bằng ô tô)
16


-

Cách cảng biển nước sâu Quảng Ninh 120 km (khoảng 120 phút đi bằng ô tô)

-

Nằm giáp Lạc Đạo (ga đường sắt Hà Nội - Hải Phòng).

3.3. THUẬN LỢI VỀ NHÂN LỰC
Hưng Yên là tỉnh thành có nguồn nhân lực dồi dào. Dân số tỉnh Hưng Yên năm 2020

là 1.269.090 người, trong đó:
-

Lực lượng lao động từ 15 tuổi trở lên của tỉnh là 722.006 người với đa số đều là lực
lượng lao động trẻ, khoẻ (chiếm 56,89% dân số); trong số đó, lực lượng lao động
nam chiếm 50,06%, lao động nữ chiếm 49,94%, lao động ở khu vực thành thị chiếm
15,93%; lao động ở khu vực nông thôn chiếm 84,07%.

-

Tỷ lệ lao động từ 15 tuổi trở lên đang làm việc đã qua đào tạo: 26,35%

-

Lao động trong công nghiệp, xây dựng chiếm 10,7%; lao động trong nông nghiệp,
lâm nghiệp và thuỷ sản chiếm 78,9%; lao động trong các ngành dịch vụ chiếm
10,4%.

Bên cạnh đó, khu cơng nghiệp cịn thu hút nguồn nhân lực từ các tỉnh thành lân cận
như: Bắc Ninh, Hải Dương, Thái Bình, Hà Nam…
3.4. THUẬN LỢI VỀ ĐỊA CHẤT, ĐỊA HÌNH, THỜI TIẾT
* Đặc điểm địa hình tỉnh Hưng Yên:
Địa hình tương đối bằng phẳng, khơng có núi đồi, thấp dần từ Bắc xuống Nam, từ Tây
sang Đông sen kẽ những ô đất trũng thường xun bị ngập nước. Địa hình cao chủ yếu ở
phía Tây Bắc gồm các huyện Văn Giang, Khoái Châu, Văn Lâm; địa hình thấp ở các huyện
Phù Cừ, Tiên Lữ, Ân Thi. Địa hình tỉnh Hưng n có thể chia thành 5 tiểu vùng, trong đó
có Tiểu khu Khối Châu, Văn Giang, Mỹ Hào, Yên Mỹ và Văn Lâm (nơi có KCN Phố Nối
A) có cốt đất cao +6m đến +7m.
* Đặc điểm địa chất:
Tỉnh Hưng Yên nằm gọn trong ô trũng thuộc đồng bằng sông Hồng được cấu tạo bằng

các trầm tích bở rời thuộc kỷ Đệ Tứ, chiều dày từ 150 đến 160 m. Theo thứ tự địa tầng bao
gồm các loại đất đá như sau:
17


- Các trầm tích Phistoxen, bề dày 130 đến 140 m với các trầm tích vụn thơ gồm sạn,
sỏi, cát thơ, cát trung có xen kẹp các thấu kính xét bột.
- Các trầm tích Holoxen, bề dày 5 đến 30m thành phần chủ yếu là sét cát, sét bột, sét
chứa hữu cơ, phân bố trên mặt địa tầng
* Về khí hậu, thời tiết:
Hưng Yên chịu ảnh hưởng của khí hậu nhiệt đới gió mùa, nóng ẩm, mưa nhiều, bốn
mùa rõ rệt. Trong thời kỳ đầu mùa đơng khí hậu tương đối khơ, nửa cuối thì ẩm ướt; mùa
hạ nóng ẩm, nhiều mưa.
- Số giờ nắng trung bình 1.650 giờ/năm.
- Nhiệt độ trung bình 23,2oC, nhiệt độ trung bình tháng thấp nhất là 16oC.
- Lượng mưa trung bình 1.450 - 1.650mm, nhưng lượng mưa phân bố không đều trong
năm. Mùa mưa (từ tháng 5 đến tháng 10) tập trung tới 70% lượng mưa cả năm, gây úng lụt,
ảnh hưởng xấu đến sản xuất. Mùa khô (từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau) lạnh và thường
có mưa phùn, thích hợp cho gieo trồng nhiều loại cây ngắn ngày có giá trị kinh tế.
- Gió: Khí hậu Hưng n có 2 mùa gió chính: gió mùa Đơng Bắc (từ tháng 9 đến tháng
2 năm sau), gió mùa Đơng Nam (tháng 3 đến tháng 5). Hướng gió trong một năm biến đổi
và thể hiện theo mùa của hoàn lưu. Các tháng giữa mùa đơng, gió Bắc, Đơng Bắc và Tây
Bắc chiếm tần suất từ 40 đến 65%, trong đó hướng Bắc xuất hiện nhiều hơn cả. Tuy vậy,
trong mùa đơng gió Đơng Nam vẫn có tần suất lớn (đầu mùa 15 đến 25%, giữa mùa 25 đến
45%, cuối mùa 50 đến 65%). Về mùa hạ gió Đơng Nam lại thịnh hành với tần suất 32 đến
65%. Ngồi ra, gió Tây Nam tuy xuất hiện với tần suất 5% nhưng có ảnh hưởng xấu tới
người, cây trồng và vật ni vì tính chất khơ nóng.
3.5. THUẬN LỢI VỀ ĐIỆN, NƯỚC
- Cấp điện: Nguồn điện được cung cấp liên tục và ổn định thông qua 02 trạm biến áp
110/22KV với công suất 4x63MVA.

- Cấp nước: Nhà máy nước Khu công nghiệp được xây dựng với công suất 12.000
m3/ngày đêm.
18


3.6. THUẬN LỢI VỀ MẶT XỬ LÝ MƠI TRƯỜNG
- Thốt nước: Hệ thống thoát nước sinh hoạt và nước thải được xử lý riêng biệt. Nước
mưa được thu gom qua hệ thống cống và thốt ra các sơng trong khu vực. Nước thải được
thu gom về nhà máy xử lý nước thải của Khu công nghiệp Phố Nối A.
- Xử lý nước thải và chất thải:
+ Nhà máy nước thải được xây dựng với công suất 6.000 m3/ngày đêm, sử dụng hệ
thống xử lý nước thải sinh học. Nước thải được xử lý cục bộ tại các nhà máy trước
khi thải ra hệ thống thoát nước thải chung của Khu công nghiệp.
+ Khu công nghiệp cung cấp dịch vụ thu gom và vận chuyển rác thải cho các doanh
nghiệp. Chất thải rắn từ các nhà máy sẽ được phân loại, thu gom tại chỗ và chuyển
về khu tập trung chất thải trong Khu công nghiệp trước khi vận chuyển đi nơi
khác để xử lý theo quy định.
3.7. ĐỦ DIỆN TÍCH U CẦU
Diện tích quy hoach của Khu cơng nghiệp Phố Nối A là 688,94 ha. Trong đó diện tích
đất cơng nghiệp cho thuê là 486 ha. Năm 2021, Khu công nghiệp được Thủ tướng Chính
phủ vừa đồng ý chủ trương dự án quy hoạch mở rộng, đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ
tầng kỹ thuật Khu công nghiệp Phố Nối A mở rộng với diện tích 92,5 ha.
Mặt bằng xây dựng: Mặt bằng các lô đất đã được xử lý, sẵn sàng cho việc xây dựng
Nhà máy
3.8. VÙNG NGUYÊN LIỆU
Nguyên liệu được nhập về nhà máy theo ngày và đưa luôn vào sản xuất. Nhà máy thu
mua nguyên liệu từ các hợp tác xã trồng rau đạt tiêu chuẩn VietGap trong địa bàn thành
phố Hưng Yên.

19

CHƯƠNG 4: PHƯƠNG ÁN CƠNG NGHỆ
4.1. QUY TRÌNH CƠNG NGHỆ

Hình 4.1. Quy trình cơng nghệ sản xuất bột tía tơ

20


4.2. THUYẾT MINH QUY TRÌNH CƠNG NGHỆ
4.2.1. Sơ chế
* Mục đích: Loại bỏ cành, lá héo, úa, bị dập nát hoặc những loại cỏ dại bị lẫn tạp trong
khi thu hoạch.
* Cách tiến hành
Công đoạn này được thực hiện bằng tay do công nhân trong nhà máy chịu trách nhiệm.
Nguyên liệu được cho lên băng tải, người công nhân tiền hành loại bỏ những lá bị héo, ngắt
lá nhặt các cành, rễ cịn sót lại sau khi thu hoạch. Lá tía tơ sau khi được sơ chế sẽ được băng
tải đưa sang cơng đoạn rửa.
4.2.2. Rửa
* Mục đích: Loại bỏ bụi bẩn, tạp chất, đặc biệt là trứng của các loại ấu trùng ẩn nấp
trong gân lá, một phần vi sinh vật và rửa sạch các hóa chất, thuốc bảo vệ thực vật, các chất
bảo quản…
* Các biến đổi:
-

Các tạp chất bị trơi.

-

Lá tía tơ có thể bị rách hoặc dập.

* Cách tiến hành

- Rửa bằng nước sạch, tránh làm dập lá, nhàu lá. Sử dụng thiết bị rửa băng tải có sục
khí, tùy theo mức độ nhiễm bẩn, có thể rửa một lần hay nhiều lần trong nước sạch
luân lưu đến khi sạch hết tạp chất trên lá.
-

Yêu cầu với lá tía tơ sau khi rửa: Lá tía tơ sau khi rửa phải sạch, khơng cịn lẫn đất
cát, tạp chất bẩn, khơng bị dập nát.

4.2.3. Chần
* Mục đích
-

Vơ hoạt enzyme có trong lá tía tơ, giúp các biến đổi hóa học dưới tác dụng của men
khơng xảy ra, giữ màu sắc đặc trưng của lá tía tơ.

-

Giảm mật độ tế bào vi sinh vật trong nguyên liệu, hạn chế những biến đổi bất lợi do
vi sinh vật gây nên trong q trình chế biến tiếp theo, góp phần làm tăng thười gian
bảo quản thành phẩm.
21


* Các biến đổi
- Biến đổi vật lý: Sự khuếch tán và hào tan một số cấu tử từ nguyên liệu vào dung dịch
chần (nước nóng) làm tổn thất thành phần dinh dưỡng trong nguyên liệu. Ngoài ra, một số

vi sinh vật và các tạp chất cũng sẽ khuếch tán vào nước nóng.
- Biến đổi hóa học: Nhiệt độ cao trong quá trình chần thúc đẩy một số phản ứng hóa
học xảy ra nhanh hơn như vitamin có thể bị phân hủy bởi nhiệt hoặc bị oxy hóa làm giảm
hàm lượng vitamin trong nguyên liệu (đặc biệt là vitamin C).
- Biến đổi hóa lý: Khí thốt ra khỏi gian bào trong cấu trúc mô thực vật.
- Biến đổi sinh học: Một số loài vi sinh vật bị ức chế hoặc tiêu diệt do nhiệt độ cao làm
biến tính protein và một số enzyme trong tế bào.
- Biến đổi hóa sinh: Các enzyme trong nguyên liệu bị vô hoạt.
* Cách tiến hành: Lá tía tơ sau khi rửa được băng tải vận chuyển tới thiết bị chần băng
tải, tiến hành quá trình chần. Quá trình chần cần đảm bảo các điều kiện:
-

Nhiệt độ: 85oC

- Thời gian: 30 giây
4.2.4. Làm mát
* Mục đích: Hạ nhiệt độ của nguyên liệu sau khi chần, tránh để lá tía tơ chín q mức
gây nhũn, thay đổi màu sắc, ảnh hưởng tới các công đoạn chế biến tiếp theo.
* Các biến đổi: Nhiệt độ bán thành phẩm hạ xuống (từ 85oC xuống còn 45 – 50oC).
* Cách tiến hành: Lá tía tơ sau q trình chần được vận chuyển tới băng tải làm mát,
tiến hành quá trình làm mát bằng khơng khí lạnh.
4.2.5. Cắt nhỏ
* Mục đích: Làm nhỏ bán thành phẩm giúp chuẩn bị cho quá trình sấy, giúp giảm thời
gian sấy và giúp quá trình sấy đồng đều hơn.
* Các biến đổi
- Biến đổi hóa lý: Lá tía tơ được cắt nhỏ, tăng diện tích bề mặt riêng của bán thành
phẩm.
* Cách tiến hành: Lá tía tơ sau khi làm mát được băng tải vận chuyển đến thiết bị cắt,
22

tiến hành quá trình cắt nhỏ. Bán thành phẩm sau công đoạn cắt được đưa vào khay, đặt lên
xe goong để vận chuyển tới phịng sấy.
4.2.6. Sấy lạnh
* Mục đích
-

Tách bớt nước ra khỏi nguyên liệu, làm giảm hàm ẩm của nguyên liệu để chuẩn bị
cho công đoạn nghiền tiếp theo.

-

Sử dụng phương pháp sấy lạnh giúp giữ được màu sắc, mùi vị, bảo toàn được hàm
lượng dinh dưỡng cao nhất trong lá tía tơ.

-

Q trình sấy làm giảm giá trị hoạt độ nước trong nguyên liệu, giúp ức chế hệ vi
sinh vật và một số enzyme, giúp kéo dài thời gian bảo quản sản phẩm.

* Các biến đổi
- Biến đổi vật lý: Xảy ra sự khuếch tán ẩm do sự chênh lệch ẩm tại các vùng khác nhau
trong nguyên liệu và trong tác nhân sấy. Các tính chất vật lý của ngun liệu thay đổi như
hình dạng, kích thước, khối lượng, độ giịn…
- Biến đổi hóa học: Xảy ra sự biến đổi chất màu, phân hủy vitamin nhưng không nhiều
do sử dụng phương pháp sấy lạnh.
- Biến đổi hóa lý: Xảy ra sự chuyển pha của nước từ lỏng thành hơi. Các hợp chất dễ
bay hơi thốt ra mơi trường bên ngoài.
- Biến đổi sinh học: Các vi sinh vật, enzyme trong nguyên liệu bị ức chế hoặc tiêu diệt
do tác dụng nhiệt và do hoạt độ nước giảm.

* Cách tiến hành
Bán thành phẩm sau công đoạn cắt được đưa vào khay và chất lên xe goong để đưa vào
thiết bị sấy lạnh, tiến hành quá trình sấy. Quá trình sấy cần đảm bảo các điều kiện:
-

Nhiệt độ sấy: 50%

-

Thời gian sấy: 6 giờ

- Độ ẩm tác nhân sấy: 10 – 30%
4.2.7. Nghiền
* Mục đích: Hồn thiện, nghiền nhỏ bán thành phẩm để đạt được sản phẩm bột tía tô
đạt yêu cầu.
23


* Các biến đổi
- Biến đổi vật lý: Kích thước nguyên liệu giảm, diện tích bề mặt riêng tăng. Dưới tác
dụng của các lực trong quá trình nghiền, nhiệt độ vật liệu sẽ tăng lên, gây ra một số biến
đổi về cấu trúc hoặc diễn ra các phản ứng hóa học làm ảnh hưởng tới q trình nghiền và
tính chất sản phẩm.
- Biến đổi hóa học: Khi nghiền, cấu trúc vật liệu bị phá vỡ, các thành phần của nguyên
liệu tiếp xúc với oxy, gây phảm ứng oxy hóa, làm giảm giá trị dinh dưỡng của sản phẩm.
- Biến đổi hóa lý: Diện tích bề mặt riêng tăng làm tăng tốc độ bay hơi của các cấu tử
dễ bay hơi, làm giảm giá trị cảm quan về mùi của sản phẩm. Sản phẩm sau nghiền có tính
chất dễ hút ẩm, gây hiện tượng vón cục nên sản phẩm cần được bao gói ngay say q trình
nghiền để hạn chế tổn thất hương cũng như tránh hiện tượng hút ẩm.
* Cách tiến hành

Đặc điểm của bán thành phẩm đi vào quá trình nghiền có cấu trúc từ các sợi cenllulose
dai và bền nên ta cần sử dụng phương pháp nghiền đĩa để có thể nghiền nhỏ các sợi
cenllulose. Tuy nhiên, sử dụng thiết bị nghiền đĩa tạo nên lực ma sát gây nóng khối chè,
dẫn tới làm mất màu của sản phẩm. Do đó, ta lựa chọn phương pháp nghiền đĩa truyền
thống, sử dụng thiết bị cối đá Granite. Đây là phương pháp nghiền phù hợp với quy trình
sản xuất bột tía tơ, có những ưu điểm vượt trội so với các phương pháp khác:
-

Cối đá Granite là thiết bị sử dụng để nghiền tinh, có thể nghiền nhỏ được các sợi
cenllulose trong lá chè, tạo thành sản phẩm matcha dạng bột siêu mịn (kích thước
hạt bột < 20 µm).

Làm giảm sự ma sát tạo nhiệt hơn so với những phương pháp khác, giúp hạn chế tối
đa sự hao tổn các chất có hoạt tính sinh học, giữ được màu cho sản phẩm.
Tiến hành cho bán thành phẩm sau khi sấy vào cối đá Granite nghiền với tốc độ 40 –
50 vịng/phút.
-

u cầu sản phẩm bột tía tơ sau khi nghiền:
-

Sản phẩm dạng bột mịn, kích thước của hạt bột nhỏ hơn 20 µm.

-

Bột tơi xốp, độ ẩm từ 5 - 6 %.

- Màu sắc bột: xanh.
4.2.8. Bao gói
* Mục đích

24


-

Đóng gói bao bì giúp bảo vệ vật lý: bảo vệ chống sốc, chống va đập, nén, bảo vệ
khỏi thay đổi nhiệt độ, vi khuẩn, tránh các tác động từ oxy, hơi nước, bụi…

-

Kết hợp quá trình tách sắt, loại bỏ tạp chất sắt khỏi sản phẩm trước khi bao gói.

-

Bao bì cịn giúp truyền tải thơng tin, tiếp thị, tạo điều kiện sử dụng thuận lợi cho
người tiêu dùng.

* Cách tiến hành
- Sản phẩm bột tía tơ được đóng gói bằng máy đóng gói tự động, sử dụng bao bì túi zip
3 lớp (PE-PET tráng nhơm) giúp chống ánh sáng, áp suất, nhiệt độ và độ ẩm làm hư hỏng
sản phẩm, an toàn cho người sử dụng.
- Sau khi đóng gói, các gói sản phẩm được chuyển sang bàn đóng thùng, được cơng
nhân xếp và đóng thùng thủ cơng.

25