Phân tích báo cáo tài chính của Ngân hàng TMCP Kỹ Thương Việt Nam

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ Q́C DÂN
---------------------

NGUYỄN QUANG HUY

PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH
NGÂN HÀNG TMCP KỸ THƯƠNG
VIỆT NAM

LUẬN VĂN THẠC SĨ KẾ TỐN

Hà Nợi, năm 2022


TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ Q́C DÂN
---------------------

NGUYỄN QUANG HUY

PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH
NGÂN HÀNG TMCP KỸ THƯƠNG
VIỆT NAM

CHUYÊN NGÀNH: KẾ TỐN, KIỂM TỐN VÀ PHÂN TÍCH
MÃ NGÀNH: 8340301

ḶN VĂN THẠC SĨ KẾ TOÁN
Người hướng dẫn khoa học:
TS. LÊ THỊ NHU

Hà Nội, năm 2022

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đề tài luận văn: “Phân tích báo cáo tài chính Ngân hàng
TMCP Kỹ Thương Việt Nam” là do chính tơi viết ra dựa trên cơ sở tìm hiểu thực tế
tại Ngân hàng cũng như nghiên cứu các tài liệu sơ cấp, thứ cấp, dưới sự hướng dẫn
của TS. Lê Thị Nhu. Mọi trích dẫn trong bài đều có cơ sở và được ghi chép cẩn thận
trong Danh mục tài liệu tham khảo. Tôi xin chịu trách nhiệm với Nhà trường về lời
cam đoan này.
Tác giả luận văn

Nguyễn Quang Huy


LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành luận văn này, trước tiên tác giả luận văn xin cảm ơn những giảng
viên đã truyền đạt những kiến thức đại cương cũng như chuyên ngành trong suốt bốn
năm học đại học và ba kỳ học cao học tại trường Đại học Kinh tế Quốc dân.
Tác giả xin chân thành cảm ơn TS. Lê Thị Nhu đã hướng dẫn, chính sửa từ
khâu lập đề cương đến khâu hồn thiện. Luận văn khơng thể thành cơng nếu thiếu
sự hướng dẫn của Cô.
Tác giả xin chân thành cảm ơn Ban Lãnh đạo và toàn thể cán bộ, công nhân
viên trong Ngân hàng TMCP Kỹ Thương Việt Nam đã tạo điều kiện cho tác giả
được tìm hiểu tình hình thực tế tại Ngân hàng cũng như cung cấp các tài liệu liên
quan phục vụ quá trình viết luận văn.
Trân trọng!


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC BẢNG
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ
TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ..........................................................................i
CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU.....................................1
1.1. Tính cấp thiết của đề tài...................................................................................1
1.2. Tổng quan tình hình nghiên cứu.....................................................................2
1.3. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài........................................................................3
1.3.1. Mục tiêu tổng quát..................................................................................4
1.3.2. Mục tiêu cụ thể.......................................................................................4
1.4. Câu hỏi nghiên cứu...........................................................................................4
1.5. Đối tác, phạm vi nghiên cứu............................................................................4
1.5.1. Đối tượng nghiên cứu của đề tài là hệ thống chỉ tiêu trình bày trên
BCTC của Techcombank..................................................................................4
1.5.2. Phạm vị nghiên cứu của đề tài là hệ thống BCTC đã được kiểm toán của
Techcombank trong giai đoạn từ năm 2018 đến năm 2020...............................4
1.6. Phương pháp nghiên cứu.................................................................................4
1.7. Kết cấu của đề tài nghiên cứu..........................................................................5
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH
NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI..............................................................................6
2.1. Báo cáo tài chính Ngân hàng thương mại.......................................................6
2.1.1. Khái niệm................................................................................................6
2.1.2. Hệ thống Báo cáo tài chính của Ngân hàng Thương mại........................6
2.1.3. Ý nghĩa của phân tích Báo cáo tài chính trong Ngân hàng Thương mại......10


2.2. Phân tích Báo cáo tài chính Ngân hàng Thương mại...................................11
2.2.1. Khái niệm phân tích Báo cáo tài chính của Ngân hàng Thương mại.....11

2.2.2. Phương pháp phân tích Báo cáo tài chính của Ngân hàng Thương mại 12
2.3. Nợi dung phân tích Báo cáo tài chính trong các Ngân hàng Thương mại........14
2.3.1. Phân tích cơ cấu tài sản.........................................................................14
2.3.2. Phân tích cơ cấu nguồn vốn..................................................................15
2.3.3. Phân tích mối quan hệ giữa nguồn vốn và tài sản.................................16
2.3.4. Phân tích hoạt động huy động vốn........................................................17
2.3.5. Phân tích khả năng thanh tốn...............................................................18
2.3.6. Phân tích hoạt động tín dụng.................................................................20
2.3.7. Phân tích tình hình thu nhập, chi phí, khả năng sinh lợi........................23
CHƯƠNG 3: PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH TẠI NGÂN HÀNG
THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN KỸ THƯƠNG VIỆT NAM....................................34
3.1. Tổng quan về Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam...............................34
3.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của Ngân hàng TMCP Kỹ Thương
Việt Nam........................................................................................................34
3.1.2. Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý hoạt động của Ngân hàng TMCP Kỹ
Thương Việt Nam...........................................................................................39
3.1.3. Một số hoạt động kinh doanh chủ yếu của Techcombank.....................44
3.2. Phân tích báo cáo tài chính tại Ngân hàng TMCP Kỹ Thương Việt Nam........45
3.2.1. Phân tích cơ cấu, biến động tài sản.......................................................45
3.2.2. Phân tích cơ cấu, biến động nguồn vốn.................................................51
3.2.3. Phân tích mối quan hệ giữa nguồn vốn và tài sản.................................55
3.2.4. Phân tích hoạt động huy động vốn........................................................56
3.2.5. Phân tích khả năng thanh tốn...............................................................60
3.2.6. Phân tích hoạt động tín dụng.................................................................62
3.2.7. Phân tích tình hình thu nhập, chi phí và khả năng sinh lợi....................69
Kết luận Chương 3................................................................................................81


CHƯƠNG 4: THẢO LUẬN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU KIẾN NGHỊ GIẢI
PHÁP VÀ KẾT LUẬN..........................................................................................82

4.1. Thảo luận kết quả nghiên cứu phân tích thực trạng BCTC tại
Techcombank.........................................................................................................82
4.1.1. Những điểm mạnh về tình hình tài chính và hiệu quả kinh doanh của
Techcombank..................................................................................................82
4.1.2. Những điểm yếu về tình hình tài chính và hiệu quả kinh doanh của
Techcombank..................................................................................................83
4.2. Thiết lập mục tiêu, định hướng phát triển của Techcombank trong những
năm sắp tới.............................................................................................................84
4.3. Các giải pháp nâng cao năng lực tài chính, hiệu quả kinh doanh cho
Techcombank.........................................................................................................86
4.4. Điều kiện cơ bản để thực hiện các giải pháp nâng cao tình hình tài chính
tại Techcombank....................................................................................................88
4.4.1. Đối với các cơ quan quản lý nhà nước..................................................88
4.4.2. Đối với Ngân hàng TMCP Kỹ Thương Việt Nam.................................89
4.5. Đóng góp của đề tài nghiên cứu.....................................................................90
4.6. Hạn chế của đề tài...........................................................................................91
Kết luận Chương 4................................................................................................92
KẾT LUẬN............................................................................................................93
TÀI LIỆU THAM KHẢO


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
STT
1.

Ký hiệu
BCLCTT

Nguyên nghĩa
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ

2.

BCTC

Báo cáo tài chính

3.

BQ

4.

CASA

Tiền gửi khơng kì hạn

5.

CBNV

Cán bộ nhân viên

6.

CĐKT

Cân đối kế toán

7.

DTBB

Dự trữ bắt buộc

8.

GTCG

Giấy tờ có giá

9.

HĐKD

Hoạt động kinh doanh

10.

HĐQT

Hội đồng quản trị

11.

IMF

Quỹ tiền tệ Quốc tế

12.

KBNN

Kho Bạc Nhà nước

13.

KKH, CKH

14.

L/C

15.

LNST

16.

LS

Bình qn

Khơng kì hạn, Có kì hạn
Thư tín dụng
Lợi nhuận sau thuế
Lãi suất


17.

MB

Ngân hàng Quân đội

18.

NH

Ngân hàng

19.

NHNN

Ngân hàng Nhà nước

20.

NHTM

Ngân hàng thương mại

21.

NSNN

Ngân nhà nước

22.

ROA

Tỷ suất lợi nhuận trên tổng tài sản

23.

ROE

Tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu

24.

TCKT

Tổ chức kinh tế

25.

TCTC

Tổ chức tài chính

26.

TCTD

Tổ chức tín dụng

27.

TDH

Trung, dài hạn

28. Techcombank Ngân hàng TMCP Kỹ Thương Việt Nam
29.

TMCP

30.

TN – CP

31.

TNDN

32.

TS

33.

TSCĐ

Thương mại Cổ phần
Thu nhập – Chi phí
Thu nhập doanh nghiệp
Tài sản

Tài sản cố định


34.

TSN, TSC

Tài sản Nợ/Có

35.

UB

36.

VCB

37.

VCSH

38.

VĐL

Vốn điều lệ

39.

VNĐ

Việt Nam Đồng

40.

VP

Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng

41.

VTB

Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam

Ủy ban
Ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt Nam
Vốn chủ sở hữu


DANH MỤC BẢNG
Bảng 3.1: Cột mốc quan trọng của Techcombank...................................................35
Bảng 3.2: Chức năng/nhiệm vụ của Khối kinh doanh/hỗ trợ...................................41
Bảng 3.3: Sản phẩm, dịch vụ của Techcombank......................................................45
Bảng 3.4: Cơ cấu tài sản Techcombank giai đoạn 2018-2020.................................46
Bảng 3.5: Bảng so sánh cơ cấu tài sản với các TCTD khác năm 2020....................48
Bảng 3.6: Bảng cơ cấu, tỷ trọng nguồn vốn của Techcombank các năm 2018-2020......51
Bảng 3.8: Huy động vốn của Techcombank giai đoạn 2018-2020...........................56
Bảng 3.9: Bảng so sánh huy động vốn của Techcombank với các TCTD năm 2020......57
Bảng 3.10: Cơ cấu huy động theo loại tiền tệ của Techcombank (2018-2020)........60

Bảng 3.11: Tình hình dữ trữ tiền mặt tại Techcombank giai đoạn 2018-2020.........60
Bảng 3.12: Các chỉ tiêu thanh toán của Techcombank giai đoạn 2018-2020...........61
Bảng 3.13: Dư nợ tín dụng theo nhóm nợ của Techcombank giai đoạn 2018-2020.66
Bảng 3.14: Tổng hợp tình hình doanh thu, chi phí của Techcombank giai đoạn
2018-2020..............................................................................................69
Bảng 15: Thu nhập, chi phí của Techcombank so sánh với các ngân hàng năm 2020....70
Bảng 3.16: Tình hình doanh thu của Techcombank giai đoạn 2018-2020...............71
Bảng 3.17: Bảng chi phí Techcombank giai đoạn 2018-2020..................................74
Bảng 3.18: Lợi nhuận và chỉ số sinh lợi của Techcombank giai đoạn 2018-2020. . .76


DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ
Sơ đồ 3.1: Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý hoạt động Techcombank.......................39
Biểu đồ 3.2: Cơ cấu huy động theo kỳ hạn của Techcombank giai đoạn 2018-2020......58
Biểu đồ 3.3: Cơ cấu huy động theo phần kinh tế của Techcombank giai đoạn
2018-2020..............................................................................................59
Biểu đồ 3.4: Tổng cho vay khách hàng Techcombank giai đoạn 2018-2020...........62
Biểu đồ 3.5: Cơ cấu dư nợ theo kỳ hạn của Techcombank giai đoạn 2018-2020.....64
Biểu đồ 3.6: Cơ cấu dư nợ theo thành phần kinh tế của Techcombank giai đoạn
2018-2020..............................................................................................65
Biểu đồ 3.7: Tỷ lệ nợ xấu, nợ quá hạn của Techcombank giai đoạn 2018-2020......67
Biểu đồ 3.8: So sánh nợ xấu các Ngân hàng năm 2020...........................................68
Biểu đồ 3.9: Cơ cấu thu nhập hoạt động của Techcombank năm 2020....................73
Biểu đồ 3.10: Chỉ tiêu ROA, ROE tại Techcombank giai đoạn 2018-2020.............77
Biểu đồ 3.11. Hệ số CAR của Techcombank giai đoạn 2018-2020.........................78


TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ Q́C DÂN
---------------------

NGUYỄN QUANG HUY

PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH
NGÂN HÀNG TMCP KỸ THƯƠNG
VIỆT NAM

CHUYÊN NGÀNH: KẾ TỐN, KIỂM TỐN VÀ PHÂN TÍCH
MÃ NGÀNH: 8340301

TĨM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ

Hà Nội, năm 2022


1

TĨM TẮT ḶN VĂN THẠC SĨ

Luận văn: “Phân tích báo cáo tài chính tại Ngân hàng TMCP Kỹ Thương
Việt Nam" được thực hiện nhằm mục tiêu phản ánh thực trạng năng lực tài chính
của doanh nghiệp, từ đó đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao năng lực tài chính
cũng như hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của Ngân hàng.
Luận văn nghiên cứu thực trạng tài chính tại Ngân hàng TMCP Kỹ Thương
Việt Nam trong giai đoạn 2018-2020 trên cơ sở thu thập các số liệu thứ cấp về tình
hình sản xuất kinh của Ngân hàng. Luận văn sử dụng các phương pháp thống kê;
phương pháp đồ thị, phương pháp tỷ lệ, phương pháp liên hệ, cân đối, so sánh,
thống kê cho phân tích. Qua số liệu sẵn có kết hợp với những chỉ tiêu tài chính thích
hợp để phân tích, đánh giá thực trạng tình hình tài chính tại Ngân hàng TMCP Kỹ
Thương Việt Nam. Luận văn gồm các chương chính sau:
- Chương 1: Giới thiệu đề tài nghiên cứu: Giới thiệu lý do chọn đề tài, mục

tiêu nghiên cứu, phạm vi và phương pháp nghiên cứu, kết cấu đề tài.
- Chương 2: Lý luận chung về phân tích báo cáo tài chính của NHTM. Nội
dung trình bày lý thuyết về nội dung báo cáo tài chính doanh nghiệp bao gồm phân
tích cấu trúc tài chính; tình hình thanh tốn; kết quả và hiệu quả kinh doanh và rủi
ro tài chính doanh nghiệp.
- Chương 3: Phân tích báo cáo tài chính của Ngân hàng TMCP Kỹ Thương
Việt Nam. Nội dung chương phân tích tình hình tài chính tại Techcombank trong
giai đoạn 2018-2020, thơng qua phân tích báo cáo tài chính, bảng báo cáo kết quả
kinh doanh, phân tích cơ cấu tài sản, cơ cấu nguồn vốn và hiệu quả hoạt động kinh
doanh, tình hình lưu chuyển, tình hình thanh tốn, khả năng sinh lợi.
- Chương 4: Thảo luận kết quả nghiên cứu; các giải pháp và kết luận. Đề
tài tổng hợp các kết quả nghiên cứu và đề xuất một số kiến nghị nhằm góp phần
cải thiện tình hình tài chính cũng như hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh
của Ngân hàng.


1

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ Q́C DÂN
---------------------

NGUYỄN QUANG HUY

PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH
NGÂN HÀNG TMCP KỸ THƯƠNG
VIỆT NAM

CHUYÊN NGÀNH: KẾ TỐN, KIỂM TỐN VÀ PHÂN TÍCH
MÃ NGÀNH: 8340301

2

LUẬN VĂN THẠC SĨ KẾ TOÁN
Người hướng dẫn khoa học:
TS. LÊ THỊ NHU

Hà Nội, năm 2022


1

CHƯƠNG 1
GIỚI THIỆU VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU
1.1. Tính cấp thiết của đề tài
Năm 2020 được xem là một năm của những khó khăn và thách thức lớn đối
với kinh tế thế giới, trong đó có Việt Nam. Nguyên nhân chủ yếu bắt nguồn từ Đại
dịch bệnh Covid 19- diễn biến phức tạp, làm gián đoạn hoạt động kinh tế xã hội của
các quốc gia trên thế giới; tuy nhiên kinh tế Việt Nam vẫn duy trì tăng trưởng với
tốc độ tăng trưởng GDP ước tính đạt 2,91%, Việt Nam trở thành điểm sáng khi thực
hiện thành công “mục tiêu kép” vừa phịng chống dịch quyết liệt; vừa duy trì đà
tăng trưởng kinh tế ở mức cao so với các quốc gia trên thế giới. Đóng góp vào
phịng, chống dịch bệnh, phục hồi và phát triển kinh tế- xã hội của đất nước, hệ
thống Ngân hàng khẳng định và phát huy tốt vai trò chủ lực, trụ cột và chủ đạo của
nền kinh tế, đồng hành hỗ trợ doanh nghiệp và người dân vượt qua khó khăn, khơi
phục, phát triển sản xuất kinh doanh, ổn định đời sống. Hậu quả của dịch bệnh tác
động đến nền kinh tế thật đáng lo ngại, bên cạnh việc điều tiết chính sách tiền tệ của
Ngân hàng Nhà nước (NHNN), hành động mạnh mẽ kịp thời của Chính phủ, bằng
những chiến lược chủ động, hiệu quả của Ngân hàng Thương mại Cổ phần (TMCP)
đã tạo ra thị trường ngân hàng Việt Nam cạnh tranh ngày càng gay gắt. Đối với trở

ngại, khó khăn đó, buộc các Ngân hàng TMCP phải có nghiên cứu phân tích các
điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức, đánh giá nguồn lực đúng đắn để bắt kịp
với sự thay đổi chóng mặt của thị trường. Trong bối cảnh đó, việc đánh giá dữ liệu
thơng tin tài chính tổng hợp là phương tiện cung cấp những thơng tin có giá trị cho
mọi đối tượng trong nền kinh tế thị trường cạnh tranh và phát triển, nhưng Báo cáo
tài chính (BCTC) là những con số khơ khan, mang tính kỹ thuật để hiểu rõ. Do vậy,
việc phân tích BCTC là công việc quan trọng giúp các nhà quản lý doanh nghiệp
nắm bắt được trạng thái kinh doanh, tình trạng tài chính để có thể đưa ra được
những quyết định quan trọng đúng đắn, phù hợp. Do đó việc phân tích tài chính của


2

các Ngân hàng Thương mại (NHTM) cần được chú trọng và quan tâm sâu sắc hơn
để giúp các thành phần kinh tế tiếp cận được dữ liệu chính xác, đúng đắn, phản ánh
đúng hiện trạng. Đối với Ngân hàng TMCP Kỹ Thương Việt Nam (Techcombank)
sau hơn 20 năm ra đời và phát triển đã khẳng định được chỗ đứng trong hệ thống
Ngân hàng TMCP tại Việt Nam. Với đặc thù ngành nghề nhất định là tổ chức kinh
doanh các sản phẩm dịch vụ liên quan đến tiền tệ và sự non trẻ của thị trường tài
chính Việt Nam, cơng tác phân tích tài chính tại hệ thống Ngân hàng nói chung hay
Techcombank nói riêng cịn nhiều hạn chế và cần thúc đẩy phát triển hơn nữa. Vì vậy
cơng tác phân tích báo cáo tài chính đã và đang được Ngân hàng quan tâm và đẩy
mạnh để phục vụ chính xác và kịp thời nhu cầu thơng tin tài chính của nhà quản trị.
Nhận thức được tầm quan trọng đặc biệt của cơng tác phân tích Báo cáo tài
chính trong bối cảnh ngày nay, qua thực tế làm việc tại Techcombank, những năm
gần đây Techcombank vươn lên vị trí dẫn đầu trong khối ngân hàng TMCP với 21
quý tăng trưởng liên tục 20-30%, cạnh tranh trực tiếp với khối ngân hàng nhà nước,
tác giả muốn tìm hiểu thêm về nguyên nhân đằng sau của sự thành công này, nên tôi
đã đi đến quyết định lựa chọn đề tài: “Phân tích báo cáo tài chính của Ngân hàng
TMCP Kỹ Thương Việt Nam” cho luận văn thạc sỹ của mình.

1.2. Tổng quan tình hình nghiên cứu
Trong thời gian qua đã có nhiều cơng trình nghiên cứu, luận văn thạc sỹ đã
phân tích báo cáo tài chính áp dụng trong các Ngân hàng TMCP. Cụ thể như sau:
Luận văn thạc sỹ của tác giả Nguyễn Thị Xuyến (2014): “Phân tích Báo cáo
tài chính của Ngân hàng TMCP Quân Đội”, Đại học Kinh tế- Đại học Quốc Gia Hà
Nội. Bài viết có đưa ra những lý luận về phân tích báo cáo tài chính tại Ngân hàng
TMCP chi tiết, nhưng phần đánh giá phân tích rủi ro và an tồn vốn vẫn cịn sơ sài,
chưa chi tiết và chưa thể hiện mức độ quan trọng của công tác quản trị rủi ro của
Ngân hàng này.


3

Luận văn thạc sỹ của tác giả Phạm Thị Thu Phương (2015), “Hồn thiện phân
tích báo cáo tài chính tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam” Bài
viết đã đưa ra lý thuyết chung về phân tích báo cáo tài chính tại Ngân hàng, phân
tích vào thực trạng phân tích Báo cáo tài chính tại Ngân hàng, từ đó đưa ra giải
pháp phù hợp giúp hồn thiện phân tích báo cáo tài chính. Tuy nhiên Ngân hàng
TMCP Đầu tư và phát triển Việt Nam là Ngân hàng thuộc khối Nhà nước, có đặc
thù cơ cấu tài chính, sản phẩm dịch vụ khác nhau, chiến lược và mục tiêu kinh
doanh khác nhau. Ngồi ra, thị trường tài chính Việt Nam đã có những thay đổi sau
5 năm nên nhận định đánh giá của tác giả có thể sẽ khơng cịn phù hợp nữa.
Luận văn Thạc sỹ của tác giả Nguyễn Chí Tâm (2018): “Phân tích Báo cáo tài
chính tại Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam”, Đại học Kinh tế Quốc Dân.
Bài viết tập trung phân tích các chỉ số tài chính của Ngân hàng Cơng Thương Việt
Nam đưa ra những nhận định về tình hình tài chính của ngân hàng trong giai đoạn
năm 2014 đến 2017, bài viết chưa nhấn mạnh vai trị của Phân tích BCTC và việc
hồn thiện Phân tích BCTC để nâng cao hiệu quả Quản trị Ngân hàng.
Luận văn thạc sỹ của tác giả Nguyễn Phương Anh (2021): “Hồn thiện Phân

tích Báo cáo tài chính tại Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam”, Đại học
Cơng Đồn. Bài viết tập trung vào hồn thiện cơng tác phân tích báo cáo tài chính
của Ngân hàng Ngoại Thương, đưa ra giải pháp cụ thể và thiết thực giúp cho công
tác này được thực hiện và tiến hành hiệu quả hơn, tốt hơn trong tương lai. Tuy
nhiên, tác giả chưa có sự so sánh về tình hình tài chính và cơng tác phân tích tài
chính với ngành, với các tổ chức tín dụng khác trong ngành.
Các cơng trình và luận văn nêu trên đã cung cấp cho tác giải nhiều kiến thức
bổ ích, chuyên sâu để phục vụ cho luận văn của mình. Tuy nhiên để áp dụng vào
hồn thiện phân tích báo cáo tài chính tại Ngân hàng TMCP Kỹ Thương Việt Nam
cần có nhiều điều chỉnh, bổ sung, sáng tạo để đáp ứng các yêu cầu:
Thứ nhất: Việt hồn thiện phân tích báo cáo tài chính phải phù hợp với tình


4

hình hoạt động của Ngân hàng hiện tại về quy mơ, cơ cấu hoạt động, chính sách
định hướng phát triển của Ngân hàng trong tương lai.
Thứ hai: Chưa có cơng trình nào nghiên cứu cụ thể phân tích BCTC của
Ngân hàng TMCP Kỹ Thương Việt Nam, nhấn mạnh hiệu quả của việc sử dụng kết
quả BCTC vào đẩy mạnh hoạt động kinh doanh.

.

1.3. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài
1.3.1. Mục tiêu tổng quát
Nghiên cứu đề tài này giúp hệ thống hóa những kiến thức lý luận vể phân tích
báo cáo tài chính Ngân hàng Thương mại, qua đó tác giả áp dụng vào trường hợp cụ
thể là Ngân hàng TMCP Kỹ Thương Việt Nam (Techcombank).

1.3.2. Mục tiêu cụ thể

Hệ thống hóa cơ sở lý luận cơ bản và những vấn đề lý luận chung về phân tích
báo cáo tài chính của ngân hàng thương mại.
Phân tích, đánh giá tình hình tài chính, kết quả hoạt động kinh doanh tại
Techcombank.
Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao năng lực tài chính và hoạt động kinh
doanh của Techcombank.

1.4. Câu hỏi nghiên cứu
Để thực hiện được mục tiêu nghiên cứu của đề tài, tác giả đưa những câu hỏi
nghiên cứu như sau:
- Cơ sở lý luận về phân tích BCTC trong ngân hàng thương mại gồm những
nội dung nào?
- Thực trạng tài chính, kết quả hoạt động kinh doanh của Techcombank trong


5

những năm qua như thế nào?
- Những giải pháp nhằm nâng cao năng lực tài chính và hoạt động kinh doanh
tại Techcombank sẽ là gì?

1.5. Đối tác, phạm vi nghiên cứu
1.5.1.

Đối tượng nghiên cứu của đề tài là hệ thống chỉ tiêu trình bày trên BCTC

của Techcombank.
1.5.2.

Phạm vị nghiên cứu của đề tài là hệ thống BCTC đã được kiểm toán của

Techcombank trong giai đoạn từ năm 2018 đến năm 2020.

1.6. Phương pháp nghiên cứu
 Phương pháp thu thập dữ liệu:
- Dữ liệu về cơ sở lý luận phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp lấy từ các
giáo trình, bài giảng, sách báo uy tín.
- Thơng tin lấy từ website của Techcombank bao gồm: BCTC và báo cáo
thường niên các năm 2018, 2019, 2020; lịch sử hình thành và phát triển của Ngân
hàng; định hướng phát triển...
- Các chỉ tiêu tài chính được tác giả tính tốn theo trên hệ thống BCTC của
Ngân hàng các năm 2018, 2019 và 2020.
- Ngồi ra trong q trình phân tích, tác giả chọn bốn Ngân hàng TMCP khác
niêm yết để so sánh trực tiếp, gồm: Ngân hàng TMCP Ngoại Thượng Việt Nam
(VCB), Ngân hàng TMCP Quân Đội (MB), Ngân hàng Công Thương Việt Nam
(CTG), Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VP Bank).
 Phương pháp phân tích và xử lý dữ liệu:
Các phương pháp được tác giả sử dụng trong bài viết gồm: phương pháp so


6

sánh, phương pháp liên hệ, phương pháp loại trừ, phương pháp phân tích Dupont,
phương pháp phân tích tỷ lệ. Cơng cụ tính tốn dựa trên ứng dụng Excel.
1.7. Kết cấu của đề tài nghiên cứu.
Ngoài các phần phụ lục đi kèm như danh mục bảng, hình, mục lục đề tài thì
nội dung luận văn được tác giả triển khai thành bốn chương chính như sau:
Chương 1: Giới thiệu về đề tài nghiên cứu
Chương 2: Cơ sở lý luận về phân tích báo cáo tài chính Ngân hàng Thương mại
Chương 3: Phân tích thực trạng báo cáo tài chính tại Ngân hàng TMCP Kỹ

Thương Việt Nam.
Chương 4: Thảo luận kết quả nghiên cứu, kiến nghị giải pháp và kết luận.


7

CHƯƠNG 2
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH
NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI

2.1. Báo cáo tài chính Ngân hàng thương mại
2.1.1. Khái niệm
Báo cáo tài chính của NHTM là báo cáo tổng hợp về tình hình hoạt động của một
NHTM. “BCTC của NHTM là hệ thống báo cáo được lập theo chuẩn mực và chế độ
kế toán hiện hành phản ánh các thơng tin kinh tế, tài chính chủ yếu của NHTM. BCTC
chứa đựng những thông tin tổng hợp nhất về tình hình tài sản, nguồn VCSH và cơng nợ
cũng như tình hình tài chính, kết quả kinh doanh trong kỳ của NHTM”.
Theo Khoản 3 Điều 2 Chương 1 về Chế độ báo cáo tài chính đối với các tổ chức tín
dụng (TCTD),“ Báo cáo tài chính của TCTD là báo cáo tài chính được lập bởi pháp nhân
TCT trên cơ sở tổng hợp số liệu tron toàn hệ thống TCTD (bao gồm Trụ sở chính, Sở
giao dịch, các ngân hàng và các đơn vị trực thuộc hạch tốn phụ thuộc) để phản ánh
thơng tin kinh tế, tài chính của pháp nhân TCTD” Những dịch vụ cụ thể mà mỗi ngân
hàng lựa chọn cung cấp cũng như hoạt động tổng thế của một tổ chức ngân hàng được
phản ánh trong các báo cáo tài chính.
Khái niệm “Báo cáo tài chính” được quy định ở nhiều văn bản pháp lý khác
nhau, tuy nhiên về cơ bản các BCTC của NHTM đều thống nhất bao gồm các báo
cáo cơ bản như: bảng cân đối kế toán, báo cáo thu nhập chi phí, báo cáo lưu chuyển
tiền tệ, thuyết minh BCTC.

2.1.2. Hệ thống Báo cáo tài chính của Ngân hàng Thương mại

Hệ thống BCTC của NHTM cũng có kết cấu bộ phận giống như doanh
nghiệp thông thường như: Bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả hoạt động kinh
doanh, báo cáo lưu chuyển tiền tệ, Thuyết minh Báo cáo tài chính.

2.1.2.1. Bảng cân đối kế tốn


8

Bảng cân đối kế toán (BCĐKT) là một bảng BCTC tổng hợp dùng để phản
ánh một cách tổng quát toàn bộ tài sản và nguồn hình thành tài sản của ngân hàng
tại thời điểm lập báo cáo.
Phần tài sản: Phản ánh tồn bộ giá trị tài sản hiện có của ngân hàng tại thời
điểm lập báo cáo. Bên tài sản bao gồm những khoản mục chủ yếu sau:
Tiền mặt và các khoản tương đương tiền (Tiền gửi tại các Ngân hàng khác):
Tiền mặt, vàng bạc đá quý, tiền gửi tại NHNN, tiền vàng gửi tại các Tổ chức tín
dụng (TCTD) khác và cho vay các TCTD khác. Khoản mục này thường được coi là
khoản dự trữ sơ cấp để đảm bảo duy trì khả năng thanh khoản của ngân hàng.
Cho vay các tổ chức kinh tế và dân cư: khoản mục này thường chiếm tỷ trọng
lớn (từ 70-80%) trong tổng tài sản của ngân hàng. Đây là khoản mục sinh lời chủ
yếu nhưng cũng chứa đựng nhiều rủi ro nhất.
Các chứng khốn kinh doanh và đầu tư chứng khốn, góp vốn mua cổ phần:
bao gồm chứng khốn Chính phủ, các tổ chức khác, các khoản đầu tư dưới dạng
góp vốn mua cổ phần, đầu tư chứng khoán để hưởng lãi hay chênh lệch giá.
Ngồi ra cịn có các tài sản khác như tài sản cố định, các khoản phải thu, lãi dự
thu và các tài sản Có (TSC) khác.
Phần nguồn vốn: Phản ánh nguồn hình thành tài sản hiện có của ngân hàng tại
thời điểm lập báo cáo. Bên nguồn vốn bao gồm các khoản mục chủ yếu sau:
- Các khoản tiền gửi: Đây là khoản mục nợ chủ yếu trong hoạt động của ngân
hàng thể hiện khả năng huy động vốn của ngân hàng.

- Các khoản tiền vay: các NHTM có thể đi vay trên thị trường liên ngân hàng,
vay NHNN, khoản mục này NHTM không phải thực hiện dự trữ bắt buộc.
- Vốn chủ sở hữu (VCSH): thể hiện giá trị vốn góp của người sở hữu ngân
hàng. Khoản mục này chiếm tỷ lệ khơng lớn nhưng đóng vai trò rất quan trọng
trong hoạt động của NHTM. VCSH càng lớn càng thể hiện được sự lớn mạnh về


9

quy mơ và năng lực tài chính của NHTM.
Ngồi các khoản mục được theo dõi trong bảng cân đối kế tốn, các Ngân
hàng thương mại cịn một bộ phận tài sản được theo dõi ngoại bảng có ảnh hưởng
trực tiếp đến hoạt động kinh doanh. Đó là những khoản chưa được thừa nhận là tài
sản hoặc nguồn vốn của Ngân hàng, dưới đây là một số nghiệp vụ chủ yếu:
- Các cam kết bảo lãnh, tài trợ cho khách hàng, bao gồm: bảo lãnh vay vốn,
bảo lãnh thanh toán, bảo lãnh thực hiện hợp đồng, cam kết trong nghiệp vụ L/C,…
- Các cam kết của ngân hàng với khách hàng trong việc thực hiện các giao dịch
trong tương lai như: các hợp đồng giao dịch lãi suất, hợp đồng giao dịch ngoại tệ,…
- Các khoản công nợ khách hàng chưa thực hiện theo hợp đồng, làm ảnh
hưởng đến tài sản, lợi nhuận của ngân hàng như các khoản nợ gốc, nợ lãi khơng có
khả năng thu hồi đã được đơn vị xử lý hay các khoản lãi cho vay quá hạn chưa thu
Mặc dù không nằm ở nội bảng nhưng các hoạt động này vẫn chứa đựng những
rủi ro nhất định ảnh hưởng đến an toàn trong hoạt động kinh doanh của mỗi ngân
hàng. Do đó, khi đánh giá hoạt động của NHTM, các nhà phân tích vẫn phải quan
tâm đến sự biến động của các tài sản ngoại bảng.

2.1.2.2.Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh.
Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh là một BCTC tổng hợp phản ánh tình
hình và kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh theo từng loại hoạt động của ngân
hàng trong một thời kỳ nhất định:

- Thu nhập từ lãi: bao gồm tất cả khoản thu từ các hoạt động tín dụng, đầu tư,
từ tiền gửi tại các tổ chức tín dụng khác.
- Chi phí trả lãi: là chi phí mà ngân hàng phải bỏ ra để chi trả cho các hoạt
động huy động vốn từ các đối tượng bên ngoài.
- Thu nhập lãi ròng (Lợi nhuận thuần từ lãi): là giá trị còn lại sau khi đã lấy