Thực trạng thị trường chứng khoán Việt Nam - một số giải pháp để phát triển

Bài tập môn Lý thuyết tài chính tiền tệ
LỜI NÓI ĐẦU
Qua một thời gian học tập và tìm hiểu môn lý thuyết tài chính tiền
tệ và môn thị trường chứng khoán, em đã bước đầu hiểu được những vấn
đề cơ bản về thị trường chứng khoán Việt Nam. Nhằm đáp ứng yêu cầu
của môn học và nhằm tìm hiểu rõ hơn về thị trường chứng khoán, em đã
tìm kiếm ,thu thập tài liệu và viết bài luận về môn này với nhan đề “ Thực
trạng thị trường chứng khoán Việt Nam - một số giải pháp để phát triển”
cấu trúc của bài được chia làm 3 phẩn:
- Phần 1: Tổng quan về thị trường chứng khoán
- Phần 2: Thực trạng thị trường chứng khoán Việt Nam - Một số
giải pháp để phát triển.
- Phần 3: Kết luận
Do kiến thức và thời gian nghiên cứu có hạn nên chắc chắn bài viết
còn nhiều thiếu sót. Kính mong sự đóng góp ý kiến của thầy cô để bài
viết này được hoàn thiện hơn. Xin chân thành cảm ơn!
1 1
Bài tập môn Lý thuyết tài chính tiền tệ
PHẦN 1
TỔNG QUAN VỀ THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN
1/Khái niệm và bản chất của thị trường chứng khoán
Hiện nay có rất nhiều quan điểm khác nhau về TTCK, nhưng thị
trường chứng khoán trong điều kiện của nền kinh tế hiện đại, được quan
niệm là nơi diễn ra các hoạt động giao dịch mua bán chứng khoán trung
và dài hạn. Chứng khoán được hiểu là các loại giấy tờ có giá hoặc bút
toán ghi sổ. Việc mua bán này được tiến hành ở thị trường sơ cấp khi
người mua mua được chứng khoán lần đầu từ những người phát hành, và
ở những thị trường thứ cấp khi có sự mua đi bán lại các chứng khoán đã
được phát hành ở thị trường sơ cấp.
Như vậy, xét về mặt hình thức, thị trường chứng khoán chỉ là nơi
diễn ra các hoạt động trao đổi, mua bán, chuyển nhượng các loại chứng

khoán, qua đó thay đổi chủ thể nắm giữ chứng khoán.
Thị trường chứng khoán không giống với các thị trường hàng hóa
thông thường khác vì hàng hóa của TTCK là một loại hàng hóa đặc biệt,
là quyền sở hữu về tư bản. Loại hàng hóa này cũng có giá trị sử dụng.
Như vậy có thể nói, bản chất của thị trường chứng khoán là thị trường thể
hiện mốI quan hệ giữa cung và cầu của vốn đầu tư mà ở đó, giá cả của
chứng khoán chứa đựng thông tin về chi phí vốn hay giá cả của vốn đầu
tư. Thị trường chứng khaón là hình thức phát triển bậc cao của sản xuất
và lưu thông hàng hóa.
2/ Vị trí và cấu trúc của thị trường chứng khoán
2.1/ Vị trí của thị trường chứng khoán trong thị trường tài chính
Thị trường chứng khoán là một bộ phận của thị trường tài chính. Vị
trí của thị trường chứng khoán trong thị trường tài chính thể hiện:
- Thị trường chứng khoán là hình ảnh đặc trưng của thị trường
vốn.
2 2
Bài tập môn Lý thuyết tài chính tiền tệ
Thời gian đáo hạn 1 năm t
Như vậy, trên TTCK giao dịch 2 loại công cụ tài chính: công cụ tài
chính trên thị trường vốn và công cụ tài chính trên thị trường tiền tệ.
- Thị trường chứng khoán là hạt nhân trung tâm của thị trường tài
chính, nơi diễn ra quá trình phát hành, mua bán các công cụ nợ và các
công cụ vốn (các công cụ sở hữu).
2.2/ Cấu trúc của thị trường chứng khoán
Thị trường chứng khoán là nơi diễn ra các giao dịch, mua bán những
sản phẩm tài chính (cổ phiếu, trái phiếu, các khoản vay ngân hàng... có kỳ
hạn trên 1 năm). Sau đây là một số cách phân loại TTCK cơ bản:
a. Căn cứ vào sự luân chuyển các nguồn vốn
3
TT tiền tệ Thị trường vốn

TTCK
TT Nợ TT Vốn cổ phần
TT Trái phiếu TT Cổ phiếu
3
Bài tập môn Lý thuyết tài chính tiền tệ
Thị trường chứng khoán được chia thành thị trường sơ cấp và thị
trường thứ cấp.
· Thị trường sơ cấp
Thị trường sơ cấp là thị trường mua bán các chứng khoán mới phát
hành. Trên thị trường này, vốn từ nhà đầu tư sẽ được chuyển sang nhà
phát hành thông qua việc nhà đầu tư mua các chứng khoán mới phát
hành.
· Thị trường thứ cấp
Thị trường thứ cấp là nơi giao dịch các chứng khoán đã được phát
hành trên thị trường sơ cấp, đảm bảo tính thanh khoản cho các chứng
khoán đã phát hành.
b. Căn cứ vào phương thức hoạt động của thị trường
Thị trường chứng khoán được phân thành thị trường tập trung (Sở
giao dịch chứng khoán) và phi tập trung (thị trường OTC).
c. Căn cứ vào hàng hoá trên thị trường
Thị trường chứng khoán cũng có thể được phân thành các thị trường:
thị trường cổ phiếu, thị trường trái phiếu, thị trường các công cụ chứng
khoán phái sinh.
· Thị trường cổ phiếu: thị trường cổ phiếu là thị trường giao dịch và
mua bán các loại cổ phiếu, bao gồm cổ phiếu thường, cổ phiếu ưu đãi.
· Thị trường trái phiếu: thị trường trái phiếu là thị trường giao dịch
và mua bán các trái phiếu đã được phát hành, các trái phiếu này bao
gồm các trái phiếu công ty, trái phiếu đô thị và trái phiếu chính phủ.
· Thị trường các công cụ chứng khoán phái sinh
Thị trường các chứng khoán phái sinh là thị trường phát hành và mua đi

bán lại các chứng từ tài chính khác như: quyền mua cổ phiếu, chứng
quyền, hợp đồng quyền chọn...
4 4
Bài tập môn Lý thuyết tài chính tiền tệ
3/ Vai trò và chức năng của thị trường chứng khoán
Thứ nhất, thị trường chứng khoán, với việc tạo ra các công cụ có
tính thanh khoản cao, có thể tích tụ, tập trung và phân phối vốn, chuyển
thời hạn của vốn phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế.
Thứ hai, thị trường cứng khoán góp phần thực hiện tái phân phối
công bằng hơn, thông qua việc buộc các tập đoàn gia đình trị phát hành
chứng khoán ra công chúng, giải tỏa sự tập trung quyền lực kinh tế của
các tập đoàn, song vẫn tập trung vốn cho phát triển kinh tế.
Thứ ba, thị trường chứng khoán tạo điều kiện cho việc giữa sở hữu
và quản lý.
Thứ tư, hiệu quả của quốc tế hóa thị trường chứng khoán . Việc mở
của thị trường chứng khoán làm tăng tính thanh khoản và cạnh tranh trên
thị trường quốc tế.
Thứ năm, thị trường cứng khoán tạo cơ hội cho Chính Phủ huy
động các nguồn tài chính mà không tạo áp lực về lạm phát, đồng thời tạo
các công cụ cho việc thực hiện chính sách tài chính tiền tệ của Chính Phủ.
Thứ sáu, thị trường chứng khoán cung cấp một dự báo hiệu quả về
các chu kỳ kinh doanh trong tương lai.
4/ Các chủ thể tham gia thị trường chứng khoán
Thị trường chứng khoán là nơi diễn ra các giao dịch, mua bán những
sản phẩm tài chính (cổ phiếu, trái phiếu, các khoản vay ngân hàng... có kỳ
hạn trên 1 năm). Sau đây là một số cách phân loại TTCK cơ bản:
a. Căn cứ vào sự luân chuyển các nguồn vốn
Thị trường chứng khoán được chia thành thị trường sơ cấp và thị
trường thứ cấp.
· Thị trường sơ cấp

Thị trường sơ cấp là thị trường mua bán các chứng khoán mới phát
hành. Trên thị trường này, vốn từ nhà đầu tư sẽ được chuyển sang nhà
5 5