Đề tài: TÁC ĐỘNG CỦA CÔNG NGHIỆP HÓA TỚI SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ XÃ HỘI CỦA XÃ CẨM PHÚC HUYỆN CẨM GIÀNG, TỈNH HẢI DƯƠNG docx

TÁC ĐỘNG CỦA CÔNG NGHIỆP
HÓA TỚI SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ
XÃ HỘI CỦA XÃ CẨM PHÚC
HUYỆN CẨM GIÀNG, TỈNH HẢI
DƯƠNG

Le Thi Xuan
NỘI DUNG
I. GIỚI THIỆU
1.1. Vấn đề nghiên cứu
1.2. Mục đích nghiên cứu
1.3. Phạm vi nghiên cứu
II. CƠ SỞ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
III. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
IV KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
4.1. Địa bàn nghiên cứu
4.2. Ảnh hưởng của công nghiệp hóa tới kinh tế xã hội Cẩm Phúc
V. KIẾN NGHỊ
NỘI DUNG
I. GIỚI THIỆU
1.1. Vấn đề nghiên cứu
• Thực tiễn kinh tế thế giới cho thấy, tất cả các nước phát
triển đều đã trải qua quá trình công nghiệp hóa
• Là một quốc gia đang phát triển với 70.3 % (2009) dân số
sống ở nông thôn và 58% (2009) lao động làm việc trong
lĩnh vực nông nghiệp, Việt Nam coi công nghiệp hóa là
môt trong những giải pháp quan trọng hàng đầu để phát
triển đất nước
• Công nghiệp hóa ở Việt Nam dẫn đến nhiều thay đổi tích
cực đồng thời cũng làm xuất hiện nhiều vấn đề kinh tế, xã
hội và môi trường cần giải quyết.

• Nghiên cứu quá trình công nghiệp hóa ở Cẩm Phúc, Cẩm
Giàng, Hải Dương sẽ góp phần làm phong phú thêm
những đánh giá về tác động của quá trình công nghiệp
hóa đối với sự phát triển của Việt Nam hiện nay .



Mục tiêu chung
Mục tiêu của nghiên cứu là chỉ rõ những mặt tích cực
và tồn tại của quá trình công nghiệp hóa tại xã Cẩm
Phúc, huyện Cẩm Giàng, tỉnh Hải Dương, đóng góp
cho sự phát triển bền vững của địa phương
 Mục tiêu cụ thể
• Tìm hiểu thực trạng công nghiệp hóa tại xã Cẩm
Phúc, huyện Cẩm Giàng, tỉnh Hải Dương
• Đánh giá những ảnh hưởng tích cực và tiêu cực của
công nghiệp hóa tới đời sống của các hộ gia đình
• Đưa ra một số gợi ý (đề xuất) đối với quá trình công
nghiệp hóa của Cẩm Phúc
I.GIỚI THIỆU
1.2 Mục tiêu nghiên cứu

I. GIỚI THIỆU
1.2 Mục tiêu nghiên cứu
 Công nghiệp hóa ở Cẩm phúc hiện nay đang
diễn ra như thế nào?
 Công nghiệp hóa ảnh hưởng như thế nào đến
đời sống của các hộ gia đình ở Cẩm phúc?
 Phải làm gì để giải quyết những mặt tiêu cực
góp phần nâng cao hiệu quả của quá trình công

nghiệp hóa ở cẩm phúc?
I.GIỚI THIỆU
1.3 Câu hỏi nghiên cứu


Đề tài tập trung nghiên cứu tác động của
quá trình công nghiệp hóa đến các vấn đề
lao động, việc làm, thu nhập, môi trường và
xã hội của các hộ gia đình tại xã Cẩm phúc,
huyện Cẩm Giàng, tỉnh Hải Dương.

I. GIỚI THIỆU
1.4 Phạm vi nghiên cứu

1. Khái niệm công nghiệp hóa
Năm 1963 tổ chức phát triển công nghiệp của Liên hợp quốc
(UNIDO) đã đưa ra khái niệm quy ước về công nghiệp hóa: CNH
là một quá trình phát triển kinh tế, trong đó một bộ phận nguồn
lực ngày càng tăng của đất nước được huy động để phát triển
một cơ cấu kinh tế đa ngành với công nghệ hiện đại.
• Đảng cộng sản Việt Nam xác định: Công nghiệp hóa là quá trình
chuyển đổi cơ bản toàn diện các hoạt động sản xuất, kinh doanh,
dịch vụ và quản lý kinh tế xã hội từ sử dụng lao động thủ công là
chính sang sử dụng một cách phổ biến lao động cùng với công
nghệ, phương tiện và phương pháp tiên tiến hiện đại dựa trên sự
phát triển của công nghiệp và tiến bộ khoa học công nghệ ….để
tạo ra năng suất lao động cao.

II. CƠ SỞ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU

2. Tác động của công nghiệp hóa
- Thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nâng cao thu nhập
- Thúc đẩy chuyển dich cơ cấu kinh tế và cơ cấu lao
động.
- Công nghiệp hóa gắn với quá trình đô thị hóa và tăng
trưởng nhanh của dân số
- Quá trình đô thị hóa lại gắn với sự xuất hiện của một số
vấn đề: thiếu nhà ở; sự bất bình đẳng và nếu tăng
trưởng chậm, nghèo đói ngày càng tồi tệ, tắc nghẽn giao
thông, ô nhiễm, tội phạm, …


II. CƠ SỞ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU

3.Một số mô hình công nghiệp hóa trên thế giới.
- Mô hình công nghiệp hóa cổ điển(XVIII-XIX)
• Mô hình công nghiệp hóa thay thế nhập khẩu(50 -60 ở
các nước đang phát triển Châu Á, Phi, Mỹ la tinh)
Mô hình công nghiệp hóa hướng về xuất khẩu(70 của
thế kỷ XX, là một số nền kinh tế Đông Á như: Hàn Quốc,
Đài Loan, Hồng Công, Singapo và một số nước châu mỹ
la tinh như: Mehico, Braxin, Achentina, Chile… )
Mô hình công nghiệp hóa hỗn hợp theo hướng hội nhập
quốc tế

II. CƠ SỞ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU

4. Chính sách công nghiệp hóa ở Việt Nam

 Công nghiêp hóa trước chính sách đổi mới
 Công nghiêp hóa trước chính sách đổi mới
• Thứ nhất, nhằm tránh nguy cơ tụt hậu công nghiệp hóa ở Việt Nam được xác định
là phải gắn liền với hiện đại hóa.
• Thứ hai, Công nghiệp hóa được hiểu là quá trình trang bị lại những công cụ thiết
bị, phương tiện hiện đại và áp dụng công nghệ tiên tiến cho toàn bộ nền kinh tế
quốc dân, đặc biệt là các ngành quan trọng (trước hết là công nghiệp và dịch vụ)
• Thứ ba, Công nghiệp hóa ở Việt Nam găn liền với quá trình chuyển dịch cơ cấu
kinh tế và cơ cấu xã hội, trước hết là từ cơ cấu kinh tế “nông nghiệp – công nghiệp
- dịch vụ” sang cơ cấu kinh tế “công nghiệp - nông nghiệp - dịch vụ”
• Thứ tư, Quá trình công nghiệp hóa ở Việt Nam vừa là quá trình xây dựng cơ sở
vật chất kỹ thuật vừa là quá trình làm thay đổi các lĩnh vực kinh tế, xã hội, văn hóa,
khoa học. Quá trình công nghiệp hóa tác động đến tới tất cả mọi người, mọi gia
đình và mọi lĩnh vực của đời sống xã hội
• Thứ năm, Công nghiệp hóa ở Việt Nam đồng thời là quá trình mở rộng quan hệ
hợp tác quốc tế về các mặt kinh tế - xã hội, khoa học công nghệ, văn hóa
• Thứ sáu, Quá trình công nghiệp hóa ở Việt Nam nhằm hướng tới mục tiêu cuối
cùng là cải biến xã hội Việt Nam từ xã hội truyền thống thành xã hội hiện đại, phát
triển.

II. CƠ SỞ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU


III. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

Mục tiêu
Báo cáo
Viết báo cáo
Lựa chọn địa bàn
Phân tích thông tin

Thông tin sơ cấp
Thu thập thông tin
Quan sát Điều tra hộ
Thiết kế & chọn mẫu
Cấu trúc bảng hỏi
Phỏng vấn sâu
Thông tin thứ cấp
- Điều kiện tự nhiên, kinh
tế, xã hội
- Lịch sử công nghiệp
hóa tại xã
- Tác động của công
nghiệp hóa tới:
+ Kinh tế
+ Xã hội
+ Môi trường…

- Các nghiên cứu trước đây
- Tài liệu đã xuất bản
- Bài báo
- Báo cáo hàng năm của xã

Tổng quan về công
nghiệp hóa
IV KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
4.1 Địa bàn nghiên cứu

Tổng diện tích: 591.68 ha
Dân số: 7661 người(2010)
7 thôn: Lê Xá, Tân Ha, Cờ Đỏ, Vũ Xá,

Phúc A, Phúc B, Phúc Cầu
Nằm ở phía Tấy
Nằm ở phía tây huyện Cam Giang, tỉnh
Hai Duong, có vị trí địa lý ở giữa vùng
tam giác trọng điểm kinh tế phía bắc: Ha
Noi – Hai Phong- Quang Ninh
Hệ thống giao thông của xã tương đối
thuận lợi cả đường bộ, đường sắt và
đường thủy
Cam phuc có cơ sở hạ tầng thuận lợi cho
việc phát trển kinh tế như 100% số hộ có
điện lưới quốc gia, tỷ lệ đường được
nhựa,bê tông hóa là 90%, có công trình
cấp nước sạch …

IV KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
4.2 Tác động của công nghiệp hóa đến kinh tế, xã hội Cẩm Phúc

3.2.1 Ảnh hưởng của quá
trình công nghiệp hóa
đến cơ cấu đất đai

Năm

Tổng số hộ

1996

80

2004

685

2005

316

Tổng

1081

Bảng 1: Cơ cấu đất đai của xã Cam Phuc (2000-2010)
Bảng 2: Số hộ gia dình bị thu hồi
đất ở Cẩm Phúc qua các năm

2000 2005 2010
Tổng diện tích 591.06 591.06 591.68
1. Đất nông nghiệp 363.7 237.73 232.98
2. Phi nông nghiệp 226.34 353.33 358.7
2.1 Đất ở 45.98 45.94 46.54
2.2 đất sản xuất kinh
doanh 2.69 146.02 148.15
2.3 Đất công cộng
(đường, công trình
công cộng ) 82.23 83.28 85.3

4.2.1.Ảnh hưởng của quá trình công nghiệp hóa đến
cơ cấu đất đai

4.2.1 Ảnh hưởng của quá trình công nghiệp hóa đến
cơ cấu đất đai
Bảng 4: Hiện trạng sử dụng đất của các hộ trước và sau thu hồi đất
Chỉ tiêu
Hộ có diện tích thu hồi< 50%
tổng diện tích
Hộ có diện tích thu hồi> 50%
tổng diện tích
Trước thu hồi đất Sau thu hồi đất Trước thu hồi đất Sau thu hồi đất
Số lượng
(m2)
tỷ
lệ(%)
Số
lượng(m2)
tỷ
lệ(%)
Số
lượng(m2)
tỷ
lệ(%)
Số
lượng(m2) tỷ lệ(%)
Tổng diện
tích bình
quân /hộ 2370.6 100 1715 100 1768.2 100 911 100
Diện tích đất
nông nghiệp
bình quân/hộ 1939 81.8 1283 74.8 1542.8 87.3 685 75.3
Diện tích đất

thổ cư bình
quân/hộ 432 18.2 432 25.2 225.4 12.7 225 24.7
Nguồn: Tổng hợp phiếu điều tra hộ 2011
4.2.2 Ảnh hưởng đến ngành nghề

65
35
0
25
60
15
70
25
5
15
65
20
65
30
5
50
45
5
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%

70%
80%
90%
100%
1 2 3 4 5 6
Non agricultural HHs
Mixed HHs
Agricultural HHs
Figure 9: Sự thay đổi ngành nghề các hộ điều tra
* Note:
1 Ngành nghề chính của
các hộ bị thu hồi < 50% trước
thu hồi đất
2 Ngành nghề chính
của các hộ bị thu hồi <
50% sau thu hồi đất
3 Ngành nghề chính
của các hộ bị thu hồi >
50% trước thu hồi đất
4 Ngành nghề chính
của các hộ bị thu hồi >
50% sau thu hồi đất
5 Ngành nghề chính
của các hộ không bị thu
hồi đất năm 2000
6 Ngành nghề chính
của các hộ không bị thu
hồi đất năm 2010

Những hoạt động phi nông nông nghiệp

chính

+ Buôn bán nhỏ: 13 trong số 40 hộ bị thu
hồi đất chuyển sang buôn bán nhỏ
chiếm 32.5%.
+ Cho thuê nhà trọ: 8 hộ (20%)(Toàn xã
có 500 hộ với khoảng 2000 phng trọ )
+ Công nhân khu công nghiệp: 25/129
người 19.4%.
+ Xuất khẩu lao động có 6 hộ gia đình có
người xuất khẩu lao động (10%)
+ Thợ nề, thợ mộc, thu mua phế liệu…

4.2.2 Ảnh hưởng đến ngành nghề

4.2.3 Ảnh hưởng đến lao động
Tình hình độ tuổi lao động của các nhóm hộ


4.2.3 Ảnh hưởng đến lao động
Chất lượng nguồn lao động ở các nhóm hộ điều tra

Figure13: Trình độ học văn hóa và chuyên môn kỹ thuật của các hộ điều tra
4.2.3 Ảnh hưởng đến lao động
Lao động và cơ hội tìm kiếm việc làm
Table8: Đánh giá của các hộ về cơ hội tìm kiếm việc làm sau thu hồi đất
Khi bàn giao đất cho các
doanh nghiệp, có đến
62.5% số hộ nhận được
cam kết giải quyết việc

làm từ các doanh nghiệp
(25/40 hộ). Việc các công
ty doanh nghiệp cam kết
giải quyết việc làm cho
các hộ nông dân sau khi
thu hồi đất của họ tạo ra
tâm lý yên tâm cho người
lao động nhưng trên thực
tế chỉ có 27.5% số hộ
được kí hợp đồng lao
động(11/40 hộ)
Chỉ tiêu
HHs with <
50%
of land
recovered
HHs with
>50%of
land
recovered
HHs
withoutland
recovered

Số
lượng
Tỷ
lệ
%
Số

lượng
Tỷ
lệ
%
Số
lượng
Tỷ
lệ
%
Tăng ít 1 5 0 0
tăng nhiều 7 35 1 5 11 55
giảm ít 0 0 0 0 0 0
giảm nhiều 9 45 16 80 0 0
không thay đổi 3 15 3 15 9 45
4.2.4. Ảnh hưởng của quá trình công nghiệp hóa đến thu nhập
Sự thay đổi trong cơ cấu thu nhập của các hộ điều tra

1 2 3 4 5 6
Trước thu hồi Sau thu hồi Trước thu hồi Sau thu hồi 2000 2010
Hộ bị thu hồi <50% diện tích
đất
Hộ bị thu hồi >50% diện tích
đất
Hộ không bị thu
hồi

4.2.4. Ảnh hưởng thu nhập hộ
Tình hình sử dụng tiền đền bù thu hồi đất
Figure: 16. Sử dụng tiền đền bù thu hồi đất của các hộ
*House building, repairing, Purchase of transport means, Purchase of living facilities

(food, foodstuff…), other…


Figure 17: Nhiều ngôi nhà mới được xây dựng sau khi nhận
tiền thu hồi đất
4.2.5. Ảnh hưởng của quá trình công nghiệp hóa điều kiện sống của hộ
Chỉ tiêu
Hộ bị thu hồi <50% diện tích
đất
Hộ bị thu hồi >50% diện tích
đất Hộ không bị thu hồi
Trước thu hồi Sau thu hồi Trước thu hồi Sau thu hồi 2000 2010

Số
lượng Tỷ lệ%
Số
lượng
Tỷ
lệ%
Số
lượng
Tỷ
lệ%
Số
lượng
Tỷ
lệ%
Số
lượng
Tỷ

lệ%
Số
lượng
Tỷ
lệ%
Chi tiêu
bình quân
hộ 17.99 100 34.2 100 22.4 100 43.5 100 20.8 100 29.2 100
Chi ăn
uống 14.1 78.4 18.8 55.1 15.6 69.8 25.2 57.95 14.7 70.67 19 65.07
Chi may
mặc 1.6 8.89 5.1 14.8 3.35 14.9 5.9 13.57 2.9 13.94 3.2 10.96
Chi tiền
điện 0.5 2.78 1.3 3.8 0.72 3.2 1.56 3.59 0.69 3.32 1 3.42
Chi đi lại,
giải trí 0.45 2.5 3.8 11.1 1.08 4.8 4.2 9.65 0.96 4.62 2.8 9.59
Chi y tế 0.48 2.67 0.8 2.3 0.8 3.6 1.2 2.75 0.8 3.85 1 3.42
Chi học tập 0.28 1.56 3.3 9.7 0.33 1.5 3.09 7.11 0.25 1.20 0.9 3.08
Chi khác 0.58 3.22 1.1 3.2 0.5 2.2 2.35 5.39 0.5 2.40 1.3 4.45

4.2.6. Ảnh hưởng của quá trình công nghiệp hóa đến môi trường
Ô nhiễm nguồn nước

- Nước thải không được xử lý từ các doanh nghiệp, các khu công nghiệp
Tháng 4/2010, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về môi
trường (C36 - Bộ Công an) đã bắt quả tang Công ty
Tung Kuang (Công ty sản xuất khung nhôm định hình
100% vốn Đài Loan) vận hành hệ thống xả nước thải
chưa qua xử lý ra sông Ghẽ (Cam Phuc,huyện Cẩm
Giàng). Nước thải ra môi trường gồm nhiều hóa chất

độc hại như Chrome 6 (cao gấp 10 lần tiêu chuẩn cho
phép), mangan, sắt cũng có hàm lượng vượt quy
định.Chrome 6 và Mangan là những chất độc, có khả
năng gây ung thư với con người. Nguy hại hơn Nằm
cách nơi xả nước thải vài trăm mét là điểm xử lý
nước của Xí nghiệp kinh doanh nước sạch của huyện
Cẩm Giàng. Đơn vị này sử dụng nguồn từ sông Ghẽ
để cung cấp nước cho các hộ dân và cơ quan trên địa
bàn…
Nguồn: Vnexpress