Bài giảng Quản lý nhà nước về lao động

BÀI GIẢNG

Quản lý nhà nước
về lao động
Chương 1,2,3,4
L/O/G/O
www.themegallery.com

www.trungtamtinhoc.edu.vn


Tài liệu tham khảo
1. PGS.TS. Trần Xuân Cầu, PGS.TS. Mai
Quốc Chánh (2017) Kinh tế nguồn nhân
lực (NXB ĐH Kinh tế quốc dân)
2. Phạm Đức Thành, Mai Quốc Chánh (1998)
Kinh tế lao động (NXB Giáo dục)
3. PGS.TS. Phạm Cơng Đồn,Bài giảng
QLNN về LĐ
4. luật lao động,chương XV.
5. George J.Borjas (2000) Labour
economics, The MC.Greahill
www.trungtamtinhoc.edu.vn


• Đối tượng nghiên cứu:
Các chính sách và biện pháp của nhà nước hình
thành, duy trì, phát triển và sử dụng nguồn nhân lực
có hiệu quả.
• Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp luận duy vật biện chứng, duy vật lịch

sử.
- Phương pháp nghiên cứu cụ thể: Phương pháp
thống kê, điều tra xã hội học (trắc nghiệm, phỏng
vấn) phương pháp phân tích, dự báo, tổng hợp,…
- Vận dụng các mơn khoa học có liên quan: kinh tế lao
động, kinh tế vĩ mơ, kinh tế doanh nghiệp, thống kê,
chính sách kinh tế-XH, toán kinh tế, dân số học,…
www.trungtamtinhoc.edu.vn


Kết cấu mơn học:
- Chương I: Tổng quan quản lí nhà nước về lao
động.
- Chương II: Chiến lược,qui hoạch,kế hoạch,
chính sách về lao động.
- Chương III: Tổ chức bộ máy và thực thi hoạt
động quản lý nhà nước về LĐ.
- Chương IV: Thanh tra ,kiểm tra hoạt động QLNN
về LĐ.

www.trungtamtinhoc.edu.vn


Chương I:
Tổng quan QLNN về LĐ
- Một số khái niệm cơ bản
- Vai trò,chức năng,nhiệm vụ,mục tiêu QLNN
về LĐ.
- Nội dung, Công cụ QLNN về LĐ.

www.trungtamtinhoc.edu.vn


1.1. Khái niệm và vai
trò QLNN về LĐ.
+ Lao động: Là hoạt động có mục đích của con
người
- Con người tác động vào thế giới tự nhiên
- Tạo của cải, dịch vụ phục vụ con người
Theo luật lao động: Lao động không phải là lao
động trừu tượng mà là LĐ cụ thể,được
Cụ thể hóa thành việc làm có ích ,được XH thừa
nhận và trả công.

www.trungtamtinhoc.edu.vn


1.1. Khái niệm cơ bản
+ Nguồn lao động: Toàn bộ những người trong
độ tuổi lao động và có khả năng lao động.
Nam từ 15-60 tuổi, nữ từ 15-55 tuổi.

Thực tế: gồm cả những người ngồi độ
tuổi lao động, có khả năng lao động, mong
muốn tham gia lao động.

www.trungtamtinhoc.edu.vn


+Khái niệm QLNN về LĐ

-là hoạt động thực thi quyền lực nn,do các cơ
quan QLNN về LĐ thực hiện nhằm Phát Triển
và Sử dụng LĐ hiệu quả để đạt mục tiêu đã
định.
- Chủ thể QLNN
- Đối tượng QLNN
- Công cụ QLNN

www.trungtamtinhoc.edu.vn


1.1. Khái niệm và vai
trò QLNN về LĐ
+ Vai trò QLNN về LĐ.
- Đảm bảo thực hiện mục tiêu PT và SD lao động hiệu
quả.
- Tạo lập và đưa các qui định pháp luật về QLNN về
LĐ vào thực tiễn trên cơ sở thực hiện các chức năng
QLNN về LĐ.

www.trungtamtinhoc.edu.vn


1.2 Chức năng, nhiệm
vụ,mục tiêu QLNN về
+ chức
LĐ.năng QLNN về LĐ :
-Định hướng PT nguồn lao động
-Tạo khung khổ PL,môi trường,điều kiện
PT nguồn LĐ

-Điều tiết sự PT
-Kiểm tra,giám sát việc thực hiện
+Nhiệm vụ QLNN về LĐ :
- Xây dựng CL,QH,CT mục tiêu,KH,CS,D/A phát triển nguồn
LĐ
- Tổ chức hệ thống TT thị trường LĐ,cung cấp TTTT LĐ
- Ban hành,HD thực hiện các văn bản qui phạm PL về QL LĐ.

www.trungtamtinhoc.edu.vn


- QL các hđ đào tạo,dạy nghề,TiềnLương,
Bhiểm,vệ sinh an toàn LĐ
- NCKH,ứng dụng KHKT,CN,Thông tin trong lĩnh
vực LĐ.
- Kiểm tra ,giám sát việc thực hiện..
+ Mục tiêu QLNN về LĐ:
-Đảm bảo PT nguồn LĐ ổn định theo CL,KH để
thực hiện mục tiêu PT kinh tế xã hội trong từng
giai đoạn.
www.trungtamtinhoc.edu.vn


1.3 Nội dung qlnn về LĐ.
+ Xây dựng chính sách,pháp luật về LĐ
+Tổ chức bộ máy và thực hiện,hướng dẫn thực thi chính
sách,PL về lao động.
+Kiểm tra, thanh tra,giám sát việc thực hiện C/S, PL về LĐ.
- Chương XV luật LĐ: qui định các nội dung QLNN về LĐ.
…

www.trungtamtinhoc.edu.vn


1.4 Công cụ QLNN về lao
động.
+ Chiến lược phát triển NNL
-KN
-Mục tiêu
-Biện pháp PT NNL.
+ Qui hoạch PT NNL
-KN
-mục tiêu
-Biện pháp

www.trungtamtinhoc.edu.vn


+Kế hoạch phát triển LĐ
-KN
-mục tiêu PTLĐ
-Biện pháp PTLĐ.
+ Chính sách PTLĐ.
-KN
-Mục tiêu c/s
-Biện pháp.

www.trungtamtinhoc.edu.vn

Chương 2 Chiến lược,qui hoạch, kế hoạch,chính sách phát triển
LĐ.
2.1 Ban hành các văn bản pháp qui QLNN về LĐ.
-Chủ thể ban hành: các cơ quan QLNN về lđ:
Chính phủ,bộ, ngành,CQ địa phương.
- Các văn bản là cụ thể hóa luật LĐ và các luật có liên quan
QLNN về LĐ: Nghị định,quyết định,thông tư hd…và các QĐ
quản lý lđ khác.
- - một số văn bản cụ thể:Thông tư 23/2014 tt BLĐTBXH,Qui định
đối với cơ quan QL các cấp;Quyđịnh về bảohộ lđ,xử lí hành
chính các vi phạm;qqqqql các cơ sở đào tạo,dạy nghề,NCKH
LĐ,NC và cung cấp thông tin thị trường

www.trungtamtinhoc.edu.vn


2.2 Hoạch định chiến lược,quy hoạch phát triển LĐ.
2.2.1Hoạch định chiến lược PTLĐ.
+ KN và các bộ phận cấu thành CLPTLĐ
+Nội dung : mục tiêu,các biện pháp
+Qui trình hoạch định CLPTLĐ
+ Chiến lược PT NL VN 2011-2020.(QĐsố 579/QĐ-Ttg,năm
2011)
2.2.2 Qui hoạch PT LĐ(QĐ số 1216/QĐ-Ttg,22/7/2011)
+KN và các yếu tố cấu thành QH,
+Nội dung : xác định quan điểm, mục tiêu, Định hướng QH.

www.trungtamtinhoc.edu.vn

+ Nguyên tắc QH :
-Đảm bảo tính thống nhất,đồng bộ với CL PT NL,kết hợp QL
ngành,lãnh thổ.
-Đảm bảo tuân thủ,liên tục,kế thừa,ổn đinh,thứ bậc trong hệ thống
QH quốc gia.
-Đảm bảo tính khoa học,thực tiễn khả thi
-Đảm bảo tính độc lập giữa cơ quan lập QH với cơ quan Thẩm định
QH.Đảm bảo đủ nguồn lực thực hiện QH
-Đảm bảo tính thống nhất quản lý NN,Phân cấp,phân quyền hợp lý.

www.trungtamtinhoc.edu.vn


+ Hệ thống QH :
-QH quốc gia
-QH ngành
-QH địa phương,vùng.
+TRình tự QH:
-lập QH (lập,thẩm định,phê duyệt nhiệm vụ lập QH; tổ chức lập QH)
-Thẩm định QH
-Quyết định hoặc phê duyệt QH
-Công bố QH
-Thực hiện QH.
Tham khảo QĐ QH phát triển nhân lực VN giai đoạn 2011-2020 của
ttg.

www.trungtamtinhoc.edu.vn


•

•
•
•

2.2.3,Chương trình, Kế hoạch phát triển LĐ.
+ Khái niệm CT,KH PT LĐ.
+Nội dung :
-Xác định nhu cầu,mục tiêu (số lượng,chất
lượng,cơ cấu LĐ) gắn với CL PT LĐ,mục tiêu
PT KT-XH.
• -Ban hành các chính sách biện pháp thực
hiện CT,KH PT LĐ.
• -Triển khai thực hiện.
www.trungtamtinhoc.edu.vn


+Trịnh tự XD:
- Xác định nhu cầu LĐ (SL,CL,CC cho toàn
quốc,ngành,ĐP)
- -Xác định cung LĐ
- -Cân đối cung,cầu LĐ.
- -XD kế hoạch hành động
- -triển khai thực hiện
- -Ktra,đánh giá,điều chỉnh.

www.trungtamtinhoc.edu.vn


2.2.4 Chính sách LĐ
+ NN ban hành C/S,tổ chức thực hiện, ktra ,thanh tra việc thực hiện C/S

-Ban hành C/S
-Thực hiện C/S
-Kiểm tra thực hiện
-Điều chỉnh CS (nếu cần thiết).
+ Chính sách về LĐ :
-CS bảo đảm quyền,lợi ích người ld,người sd lđ,cs tạo việc làm,dạy
nghề,học nghề,hđ sxkd thu hút nhiều lđ; phát triển,phân bổ NNl,đào
tạo,bồi dưỡng nâng cao trình độ,hỗ trợ chuyển nghề;cs phát triển thị
trường lđ;Xây dựng QHLĐ,đố thoại,thương lượng;Bình đẳng giới,lđ
nữ,người khuyết tật,cao tuổi,chưa thành niên.

www.trungtamtinhoc.edu.vn


Chương 3 Tổ chức quản lý nhà nước về lao động.
3.1 Tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về LĐ.
3.1.1 chức năng, nhiệm vụ:
a,Chính phủ,Bộ LĐ-TB-XH( điều 1,NĐ số 106/2012/NĐCP) và Bộ ,ngành liên quan
b, UBND địa phương (NĐ trên)
- Đối với tỉnh,TP có sở LĐ-TB-XH
- - Đối với Quận,huyện có phịng chức năng tương ứng.
- Miền núi phía Bắc, Tây Nguyên: ít lao động

www.trungtamtinhoc.edu.vn


3.1.2 Tổ chức bộ máy QLNN về LĐ
Sơ đồ Tổ chức bộ máy QLNN về LĐ

www.trungtamtinhoc.edu.vn

3.1.2 Mối quan hệ quản lý trong tổ chức bộ máy
QLNN về LĐ.
-Chính phủ
-Bộ LĐ-TB-XH,các Bộ,cơ quan ngang bộ theo
chức năng,nhiệm vụ,quyền hạn có trách nhiệm
thực hiện và phối hơp với Bộ LĐ-TB-XH trong
QLNN về LĐ.
-UBND tỉnh/TP,Sở LĐ-TB-XH,Sở ,ngành liên quan
-UBND Quận/Huyện, phòng LĐ-TB-XH,phòng chức
năng liên quan
www.trungtamtinhoc.edu.vn


3.2 Tổ chức hoạt động QLNN về LĐ
a,Ban hành các văn bản pháp qui,văn bản quản lý (các cơ quan QLNN theo thẩm
quyền ban hành CP,Bộ LĐ-TB-Xh,bọ ngành liên quan,UBND các cấp,sở lđ-tbxh,sở ,ngành liên quan…)
b, Tổ chức triển khai các hoạt động thực thi các qui định/VB pháp quy,VB quản
lý:
-theo rõi,thống kê,cung cấp thơng tin thị trường lđ,QĐ chính sách,quy hoạch,KH
NNL,phân bổ,sử dụng lđ,Quy định về đào tạo NNL,giáo dục nghề nghiệp
-NCKH về lđ,thông tin về lđ,thị trường lđ,mức sống,tiền lương,thu nhập,quản lý
lđ,biến động về lđ,việc làm
-xây dựng cơ chế,thiết chế hỗ trợ phát triển QH lđ,đăng kí và QL hoạt động của
tổ chức của người lđ.
-Kiểm tra,thanh tra,xử lý giải quyết khiéu nại,tố cáo,giải quyết tranh chấp về lđ
-Hợp tác QT về lđ
c, Thanh tra,kiểm tra việc thực hiện các qui định của pháp luật về LĐ.

www.trungtamtinhoc.edu.vn