ĐỀ TÀI QUAN ĐIỂM CỦA TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN VỀ CON NGƯỜI VÀ BẢN CHẤT CON NGƯỜI. Ý NGHĨA LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN

Đặc biệt ta có thể nhận thức rõ hơn về con người và vị trí của con người trong xã hội, đồng
thời hiểu rõ về quy luật của đời sống để dự đoán và bắt kịp theo xu hướng phát triển của
thời đại mới qua hệ thống quan điểm triết học Mác với đề tài : Phân tích “QUAN ĐIỂM
CỦA TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN VỀ CON NGƯỜI VÀ BẢN CHẤT CON NGƯỜI. Ý
NGHĨA LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN”.
ĐẠI HỌC UEH
TRƯỜNG KINH DOANH
KHOA LÝ LUẬN CHÍNH
TRỊ

-------🕮-------

TIỂU LUẬN
TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN

ĐỀ TÀI

QUAN ĐIỂM CỦA TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN
VỀ CON NGƯỜI VÀ BẢN CHẤT CON NGƯỜI.
Ý NGHĨA LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN.
Giảng viên: Nguyễn Thị Thanh Hà
Mã lớp học phần: 21C1PHI51002346
Sinh viên: Lê Thùy Trang
MSSV: 31211020778
Khóa – Lớp: K47-MR001


Đặc biệt ta có thể nhận thức rõ hơn về con người và vị trí của con người trong xã hội, đồng
thời hiểu rõ về quy luật của đời sống để dự đoán và bắt kịp theo xu hướng phát triển của
thời đại mới qua hệ thống quan điểm triết học Mác với đề tài : Phân tích “QUAN ĐIỂM
CỦA TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN VỀ CON NGƯỜI VÀ BẢN CHẤT CON NGƯỜI. Ý

NGHĨA LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN”.

Bình Dương , ngày 24 tháng 12 năm 2021


Đặc biệt ta có thể nhận thức rõ hơn về con người và vị trí của con người trong xã hội, đồng
thời hiểu rõ về quy luật của đời sống để dự đoán và bắt kịp theo xu hướng phát triển của
thời đại mới qua hệ thống quan điểm triết học Mác với đề tài : Phân tích “QUAN ĐIỂM
CỦA TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN VỀ CON NGƯỜI VÀ BẢN CHẤT CON NGƯỜI. Ý
NGHĨA LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN”.
LỜI MỞ ĐẦU

Xuất hiện từ rất lâu vào khoảng thế kỉ VIII đến thế kỉ VI trước Công nguyên, Triết học là bộ
môn nghiên cứu những vấn đề chung và cơ bản nhất của con người. Trải qua thời gian, sự
phát triển của khoa học tự nhiên với những phát minh vô cùng quan trọng đã cung cấp cơ sở
tri thức khoa học để phát triển tư duy biện chứng, khắc phục những hạn chế trong việc nhận
thức thế giới thời cổ đại, song song với đó là sự tài năng và hoạt động thực tiễn không biết
mệt mỏi của C.Mác và Ph.Ăngghen. Từ đó, Triết học Mác-Lênin được hình thành, là hệ
thống quan điểm duy vật biện chứng về tự nhiên, xã hội và tư duy; là thế giới quan và
phương pháp luận khoa học, cách mạng của giai cấp công nhân và nhân dân lao động trong
nhận thức và cải tạo thế giới. Trong mỗi hoạt động thực tiễn, triết học cung cấp những định
hướng chung, có tính khái qt và phổ biến, có vai trị quan trọng trong việc định hướng cho
con người nhận thức thế giới cũng như là tiền đề để xác lập nhân sinh quan tích cực. Bên
cạnh đó, trong thời đại của khoa học – cơng nghệ, hiện đại hóa, tồn cầu hóa hiện nay, Triết
học Mác-Lênin càng trở nên cần thiết hơn, giúp phân tích xu hướng vận động, phát triển
chứa đựng tính phong phú và phức tạp của tồn xã hội, từ đó mới khơng bị thụt lùi, lạc hậu
so với thế giới.
“Trên đời này có những việc chính mắt mình trơng thấy rành rành
mà vẫn khơng hiểu được đúng sự thật."
- Khổng TửDo đó, mỗi chúng ta ai cũng cần đến với bộ môn Triết học Mác-Lênin, như tìm đến được

chiếc chìa khóa dẫn lối tư duy, thế giới quan, nhân sinh quan theo hướng tích cực và đa diện
hơn. Đặc biệt ta có thể nhận thức rõ hơn về con người và vị trí của con người trong xã hội,
đồng thời hiểu rõ về quy luật của đời sống để dự đoán và bắt kịp theo xu hướng phát triển
của thời đại mới qua hệ thống quan điểm triết học Mác với đề tài : Phân tích “QUAN ĐIỂM
CỦA TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN VỀ CON NGƯỜI VÀ BẢN CHẤT CON NGƯỜI. Ý
NGHĨA LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN”.


Đặc biệt ta có thể nhận thức rõ hơn về con người và vị trí của con người trong xã hội, đồng
thời hiểu rõ về quy luật của đời sống để dự đoán và bắt kịp theo xu hướng phát triển của
thời đại mới qua hệ thống quan điểm triết học Mác với đề tài : Phân tích “QUAN ĐIỂM
CỦA TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN VỀ CON NGƯỜI VÀ BẢN CHẤT CON NGƯỜI. Ý
NGHĨA LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN”.
MỤC LỤC
LỜI MỞ
ĐẦU NỘI
DUNG
1. PHÂN TÍCH QUAN ĐIỂM CỦA TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN VỀ CON NGƯỜI VÀ

2.

BẢN CHẤT CỦA CON NGƯỜI

1

1.1 Con người là thực thể sinh học – xã hội

1

1.2 Con người là sản phẩm lịch sử và của chính bản thân mình

2

1.3 Con người vừa là chủ thể của lịch sử, vừa là sản phẩm của lịch sử

2

1.4 Bản chất của con người là tổng hòa các mối quan hệ của xã hội

3

Ý NGHĨA LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA QUAN ĐIỂM TRIẾT HỌC

MÁC-LÊNIN VỀ CON NGƯỜI VÀ BẢN CHẤT CỦA CON NGƯỜI

3

2.1 Ý nghĩa lý luận

3

2.2 Ý nghĩa thực tiễn

4

a.

Triết học Mác-Lênin về con người và bản chất con người là nền tảng thực tiễn

và có tính quyết định trong bối cảnh khủng hoảng sinh thái nghiêm trọng như hiện

nay
b.

4
Triết học Mác-lênin về con người và bản chất con người có ý nghĩa quan

trọng trong việc bồi dưỡng đạo đức, tư duy tích cực, văn minh của mỗi người trong
xã hội

5

c. Trách nhiệm của học sinh, sinh viên

6

TÀI LIỆU THAM KHẢO
LỜI CẢM ƠN 🟔


Đặc biệt ta có thể nhận thức rõ hơn về con người và vị trí của con người trong xã hội, đồng
thời hiểu rõ về quy luật của đời sống để dự đoán và bắt kịp theo xu hướng phát triển của
thời đại mới qua hệ thống quan điểm triết học Mác với đề tài : Phân tích “QUAN ĐIỂM
CỦA TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN VỀ CON NGƯỜI VÀ BẢN CHẤT CON NGƯỜI. Ý
NGHĨA LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN”.
NỘI DUNG
1.

PHÂN TÍCH QUAN ĐIỂM CỦA TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN VỀ CON

NGƯỜI VÀ BẢN CHẤT CỦA CON NGƯỜI 1

1.1 Con người là thực thể sinh học - xã hội
Về phương diện sinh học: Giới tự nhiên chính là tiền đề vật chất đầu tiên quy
định sự tồn tại và phát triển của con người, do đó bản tính tự nhiên là phương diện cơ
bản khi ta phân tích về con người. Và quan điểm triết học Mác-Lênin cũng đã thể hiện
rõ cái “tự nhiên” của mỗi cá thể trong xã hội loài người qua hai giác độ:
Thứ nhất, con người là kết quả tiến hóa và phát triển lâu dài của giới tự nhiên.
Cơ sở khoa học của kết luận này đã được chứng minh trên toàn thế giới bằng sự phát
triển của chủ nghĩa duy vật và các thành tựu khoa học, nổi bật là học thuyết ĐacUyn
về sự tiến hóa của các lồi. Cũng theo C.Mác: “Bản thân cái sự kiện là con người từ
loài động vật mà ra, cũng đã quyết định việc con người khơng bao giờ hồn tồn thốt
ly khỏi những đặc tính vốn có của con vật”2. Theo đó, con người phải phục tùng những
quy luật chung của giới tự nhiên như có các nhu cầu về thức ăn, nước uống, đấu tranh
sinh tồn, duy trì nịi giống để tồn tại và phát triển theo thời gian.
Thứ hai, con người là một bộ phận của giới tự nhiên và song song với đó, giới tự
nhiên cũng “là thân thể vơ cơ của con người”. Do đó, sự tồn tại và phát triển của con
người cũng bị ảnh hưởng trực tiếp hay gián tiếp bởi các quy luật tự nhiên và ngược lại,
mọi hoạt động của loài người cũng tác động trở lại mơi trường, làm biến đổi mơi
trường. Vì thế con người phải dựa vào giới tự nhiên, gắn bó với giới tự nhiên, hịa hợp
với giới tự nhiên mới có thể tồn tại và phát triển. Quan điểm này là nền tảng lý luận
vững chắc và phương pháp luận vơ cùng quan trọng, có tính quyết định trong bối cảnh
khủng hoảng sinh thái nghiêm trọng như hiện nay.
Về phương diện xã hội: Ta khơng thể dùng “đặc tính sinh học và sự sinh tồn thể
xác” để lý giải hoàn chỉnh các cơ sở cấu thành một con người do bên cạnh phần “con”
thì cịn phần “người” tồn tại song song với nhau. C.Mác đã nhận định: Con người là
một thực thể xã hội có các hoạt động xã hội.
Đầu tiên, xét về nguồn gốc hình thành, con người khơng chỉ có nguồn gốc từ sự


Đặc biệt ta có thể nhận thức rõ hơn về con người và vị trí của con người trong xã hội, đồng
thời hiểu rõ về quy luật của đời sống để dự đoán và bắt kịp theo xu hướng phát triển của

thời đại mới qua hệ thống quan điểm triết học Mác với đề tài : Phân tích “QUAN ĐIỂM
CỦA TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN VỀ CON NGƯỜI VÀ BẢN CHẤT CON NGƯỜI. Ý
NGHĨA LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN”.
tiến hoá, tác động của thiên nhiên mà cịn có nguồn gốc xã hội riêng mà “lao động” là
nhân tố đóng vai trị quyết định: “người là giống vật duy nhất có thể bằng lao động mà


Đặc biệt ta có thể nhận thức rõ hơn về con người và vị trí của con người trong xã hội, đồng
thời hiểu rõ về quy luật của đời sống để dự đoán và bắt kịp theo xu hướng phát triển của
thời đại mới qua hệ thống quan điểm triết học Mác với đề tài : Phân tích “QUAN ĐIỂM
CỦA TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN VỀ CON NGƯỜI VÀ BẢN CHẤT CON NGƯỜI. Ý
NGHĨA LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN”.
thoát khỏi trạng thái thuần túy là lồi vật”3. Nhờ có lao động, con người mới có thể tạo
ra các sản phẩm để phục vụ nhu cầu của chính bản thân và xã hội lồi người. Q trình
lao động cũng giúp con người sáng tạo ra tiếng nói và chữ viết – các yếu tố cần thiết
để xã hội loài người đi lên một tầm cao, trở thành “động vật cấp cao” của giới tự
nhiên.
Thứ hai, xét về sự tồn tại và phát triển, con người có các sinh hoạt xã hội và đồng
thời phải chịu sự chi phối của các quy luật trong xã hội. Xã hội thay đổi thì con người
cũng có những sự biến đổi tương ứng và song song với đó, sự thụt lùi hay phát triển
của mỗi cá nhân cũng mang tới những ảnh hưởng tiêu cực hay tích cực đến bộ mặt xã
hội. Tính xã hội của con người chỉ có trong chính “xã hội lồi người”, con người
khơng thể tự mình tách rời khỏi cộng đồng và đó là điểm khác nhau cơ bản giữa lồi
người và loài vật.
1.2 Con người là sản phẩm của lịch sử và của chính bản thân con người
Mang tính kế thừa các tư tưởng nhân loại tiến bộ trong lịch sử, chủ nghĩa Mác
khẳng định con người vừa là sản phẩm của sự phát triển lâu dài của giới tự nhiên, vừa
là sản phẩm của lịch sử xã hội loài người và của chính bản thân con người. C.Mác đã
nhấn mạnh trong “Hệ tư tưởng Đức” rằng “tiền đề của lý luận duy vật biện chứng và
duy vật lịch sử của các ơng chính là những con người hiện thực đang hoạt động, lao

động sản xuất và làm ra lịch sử của chính mình, làm cho họ trở thành những con người
như đang tồn tại”4.
1.3 Con người vừa là chủ thể của lịch sử, vừa là sản phẩm của lịch sử
Theo C.Mác, con người là chủ thể của lịch sử thông qua q trình lao động và
sáng tạo – thuộc tính xã hội tối cao của con người. Hoạt động lịch sử đầu tiên khiến
con người tách khỏi con vật, có ý nghĩa sáng tạo chân chính là hoạt động chế tạo công
cụ lao động để tạo ra các giá trị vật chất và tinh thần đồng thời thúc đẩy sự vận động
và phát triển của lịch sử xã hội thông qua hoạt động thực tiễn. Nhờ chế tạo công cụ lao
động mà con người tách khỏi loài vật, trở thành chủ thể hoạt động thực tiễn xã hội.
Chính ở thời điểm đó con người bắt đầu làm ra lịch sử của mình.
Tuy vậy, con người cũng là sản phẩm của lịch sử, là sản phẩm của thời đại mình


Đặc biệt ta có thể nhận thức rõ hơn về con người và vị trí của con người trong xã hội, đồng
thời hiểu rõ về quy luật của đời sống để dự đoán và bắt kịp theo xu hướng phát triển của
thời đại mới qua hệ thống quan điểm triết học Mác với đề tài : Phân tích “QUAN ĐIỂM
CỦA TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN VỀ CON NGƯỜI VÀ BẢN CHẤT CON NGƯỜI. Ý
NGHĨA LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN”.
đang sống và của một nền văn hóa nhất định. Con người tồn tại và phát triển luôn luôn
ở trong một hệ thống môi trường xác định. Đó là tồn bộ điều kiện tự nhiên và xã hội,
có quan hệ trực tiếp hoặc gián tiếp đến đời sống của con người và xã hội, là những
điều


Đặc biệt ta có thể nhận thức rõ hơn về con người và vị trí của con người trong xã hội, đồng
thời hiểu rõ về quy luật của đời sống để dự đoán và bắt kịp theo xu hướng phát triển của
thời đại mới qua hệ thống quan điểm triết học Mác với đề tài : Phân tích “QUAN ĐIỂM
CỦA TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN VỀ CON NGƯỜI VÀ BẢN CHẤT CON NGƯỜI. Ý
NGHĨA LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN”.
kiện không thể thiếu. Quan trọng hơn hết, chính nhờ mơi trường văn hóa, xã hội mà

con người trở thành một thực thể xã hội và mang bản chất xã hội. Môi trường xã hội
cũng là tiền đề để con người có thể thực hiện quan hệ với giới tự nhiên ở quy mô rộng
lớn và hữu hiệu hơn.
1.4 Bản chất con người là tổng hòa các quan hệ xã hội
Trong Luận cương về Phoiơbắc, C.Mác đã viết: “Bản chất con người không phải
là một cái trừu tượng cố hữu của cá nhân riêng biệt. Trong tính hiện thực của nó, bản
chất của con người là tổng hòa các quan hệ xã hội”5. Chủ nghĩa duy vật biện chứng đã
khơng tuyệt đối hóa “bản tính tự nhiên” của con người mà đồng thời lý giải con người
từ các quan hệ lịch sử xã hội, từ đó thể hiện rõ bản tính xã hội của nó, giúp tách biệt
con người với những tồn tại khác của sinh giới. Như vậy, ta có thể hiểu rõ rằng con
người là một thực thể tự nhiên mang đặc tính xã hội. Bản chất của con người là “tổng
hịa các quan hệ xã hội”, xã hội chính là xã hội của con người, được tạo nên từ mối
quan hệ giữa loài người với nhau trên các phương diện khác nhau.
Nói tóm lại, C.Mác đã phủ định con người trừu tượng, thốt ly điều kiện, hồn
cảnh lịch sử xã hội, khẳng định con người luôn cụ thể, sống trong một điều kiện lịch
sử cụ thể nhất định và thông qua tất cả các mối quan hệ xã hội của hoàn cảnh lịch sử
đó, bản chất con người mới hình thành và bộc lộ.
2.

Ý NGHĨA LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA QUAN ĐIỂM TRIẾT HỌC

MÁC- LÊNIN VỀ CON NGƯỜI VÀ BẢN CHẤT CỦA CON NGƯỜI.
2.1 Ý nghĩa lý luận6
Có thể nói, quan điểm Triết học Mác-Lênin là cái nhìn đúng đắn và cơ sở phương
pháp luận cho mọi hoạt động thực tiễn của con người, biểu hiện ở:
Thứ nhất, vì “con người là một thực thể tự nhiên mang tính xã hội” nên khi xem
xét đánh giá, ta cần phải nhìn vào cả hai phương diện tự nhiên và xã hội, trong đó,
phương diện bản tính xã hội của con người nên được đặt lên trên hết. Bên cạnh đó,
trong quá trình tồn tại và phát triển, nên tránh rơi vào lối sống chạy theo nhu cầu bản
năng tầm thường mà phải biết cân bằng cả hai mặt, vừa biết cách đáp ứng nhu cầu sinh

học của bản thân, vừa phải luôn rèn luyện phẩm chất xã hội để ngày càng hoàn thiện


Đặc biệt ta có thể nhận thức rõ hơn về con người và vị trí của con người trong xã hội, đồng
thời hiểu rõ về quy luật của đời sống để dự đoán và bắt kịp theo xu hướng phát triển của
thời đại mới qua hệ thống quan điểm triết học Mác với đề tài : Phân tích “QUAN ĐIỂM
CỦA TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN VỀ CON NGƯỜI VÀ BẢN CHẤT CON NGƯỜI. Ý
NGHĨA LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN”.
và phát triển.


Đặc biệt ta có thể nhận thức rõ hơn về con người và vị trí của con người trong xã hội, đồng
thời hiểu rõ về quy luật của đời sống để dự đoán và bắt kịp theo xu hướng phát triển của
thời đại mới qua hệ thống quan điểm triết học Mác với đề tài : Phân tích “QUAN ĐIỂM
CỦA TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN VỀ CON NGƯỜI VÀ BẢN CHẤT CON NGƯỜI. Ý
NGHĨA LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN”.
Thứ hai, cần phát huy vai trò chủ thể của lịch sử, trở thành một chủ thể tích cực,
sáng tạo, có ý thức tự giác vượt ra khỏi những sự lạc hậu, tiêu cực của hồn cảnh lịch
sử.
Thứ ba, vì bản chất của con người là tổng hòa các quan hệ xã hội nên cần xây
dựng một trường xã hội văn minh, tốt đẹp, với nền tảng đó sẽ xây dựng và phát triển
được những con người tốt đẹp, hoàn thiện. Đồng thời, trong q trình hoạt động nhận
thức và thực tiễn phải ln chú ý nhận định đúng đắn mối quan hệ xã hội – cá nhân,
tránh khuynh hướng đề cao quá mức cá nhân hoặc xã hội.
2.2 Ý nghĩa thực tiễn
a. Triết học Mác-Lê nin về con người và bản chất của con người là nền tảng
thực tiễn và có tính quyết định trong bối cảnh khủng hoảng sinh thái nghiêm trọng
như hiện nay.
Trong bối cảnh cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa với sự phát triển như “vũ bão” của
những “ông lớn” công nghệ, hệ thống sinh thái đa dạng phong phú đang dần bị thay

thế bởi những tòa nhà “chọc trời”, những dự án “hoàn hảo” để thúc đẩy nền kinh tế
tồn cầu, và chính sự phát triển ấy đã đem lại một cái giá quá đắt: thân thể vô cơ của
con người đã khơng cịn ngun vẹn mà bị tổn thương nghiêm trọng, đến nỗi những
hiện tượng thời tiết cực đoan đang xảy ra một cách ngày càng rõ rệt và khiến chúng ta
tự hỏi liệu con người đang phải trả giá? Câu trả lời chắc chắn là có, cụ thể theo thống
kê của tổ chức y tế thế giới WHO hằng năm có tới 12 triệu người chết vì ô nhiễm môi
trường
– con số cho thấy sự nổi giận của thiên nhiên đang mãnh liệt hơn bao giờ hết. Chúng ta
xây nhà ở, nơi vui chơi giải trí nhưng lại quên đi rằng những sinh vật ngoài kia cũng
cần nơi trú ngụ của riêng mình. Chúng ta sáng tạo ra phương tiện, ra nhà máy sản xuất
nhưng lại để tự nhiên hứng chịu khói bụi, chất thải. Chúng ta phá rừng, đốt nương rẫy,
xả rác ra ngồi mơi trường tự nhiên và vô số những hành động vô ý thức khác...
Khi tiếp cận Triết học Mác Lênin, đặc biệt là triết học Mác về con người và bản
chất con người, ta biết được con người “là một bộ phận của giới tự nhiên và song song
với đó, giới tự nhiên cũng là thân thể vô cơ của con người”. Với quan điểm rõ ràng về


Đặc biệt ta có thể nhận thức rõ hơn về con người và vị trí của con người trong xã hội, đồng
thời hiểu rõ về quy luật của đời sống để dự đoán và bắt kịp theo xu hướng phát triển của
thời đại mới qua hệ thống quan điểm triết học Mác với đề tài : Phân tích “QUAN ĐIỂM
CỦA TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN VỀ CON NGƯỜI VÀ BẢN CHẤT CON NGƯỜI. Ý
NGHĨA LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN”.
mối quan hệ giữa con người và tự nhiên: con người phải dựa vào giới tự nhiên, gắn bó
với giới tự nhiên, hịa hợp với giới tự nhiên mới có thể tồn tại và phát triển, triết học
Mác Lênin giúp con người nhận thức đúng đắn về trách nhiệm đối với tự nhiên, phải


Đặc biệt ta có thể nhận thức rõ hơn về con người và vị trí của con người trong xã hội, đồng
thời hiểu rõ về quy luật của đời sống để dự đoán và bắt kịp theo xu hướng phát triển của
thời đại mới qua hệ thống quan điểm triết học Mác với đề tài : Phân tích “QUAN ĐIỂM

CỦA TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN VỀ CON NGƯỜI VÀ BẢN CHẤT CON NGƯỜI. Ý
NGHĨA LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN”.
bảo tồn môi trường tự nhiên thì con người mới có thể phát triển lên những tầm cao
mới. Khi tự nhiên bị suy tàn, bị phá hủy đồng nghĩa với việc xã hội loài người bị diệt
vong.
Do đó, thế hệ trẻ tiếp thu tư tưởng tiến bộ của chủ nghĩa Mác -Lênin đang ngày
càng nâng cao ý thức của mình về bảo vệ mơi trường sống, đồng thời tuyên truyền
nâng cao ý thức của cộng đồng về sự cấp bách phải hành động vì môi trường, luôn đi
đầu trong những sáng chế công nghệ nhằm giảm thiểu ơ nhiễm. Điển hình là dự án
Think & Live Green của cộng đồng đại học UEH - nằm trong chiến lược “toward UEH
Future – Sustainable University” đáp ứng 17 mục tiêu phát triển bền vững toàn cầu của
Liên Hiệp Quốc đến 2030. Dự án hướng sinh viên tới một mơi trường đại học “khơng
rác”, tới hành trình trở thành công dân Cộng đồng UEHer xanh bằng nguyên tắc 3R và
5T đã và đang mang lại những kết quả tích cực7.
b. Triết học Mác-Lênin về con người và bản chất con người có ý nghĩa quan
trọng trong việc bồi dưỡng đạo đức, tư duy tích cực, văn minh của mỗi người trong
xã hội.
Ngoài phương diện “tự nhiên”, con người cũng đang sống trong môi trường xã
hội, là “một thực thể xã hội có các hoạt động xã hội” theo triết học Mác-lênin. Mỗi
người đóng vai trị là chủ thể của lịch sử, cần học tập và rèn luyện để trở thành một
chủ thể tích cực, sáng tạo, có ý thức tự giác vượt ra khỏi những sự lạc hậu, tiêu cực của
hoàn cảnh.
Song song với sự phát triển của toàn cầu, đạo đức suy đồi và lối sống văn hóa
đang dần bị tha hóa trở thành những mối quan ngại to lớn của xã hội. Mỗi sáng sớm
thức dậy, khơng khó để ta bắt gặp một bài báo nói về tình hình phạm tội trong những
qua, hơn nữa, các vụ án có thủ phạm là người chưa thành niên ngày càng gia tăng. Cụ
thể là trong 9 tháng của năm 2021, tòa án nhân dân tỉnh Đồng Nai đã thụ lý 60 vụ, 134
bị cáo là trẻ vị thành niêm phạm tội (9 tháng của năm 2020 đã thụ lý 46 vụ án, 89 bị
cáo). Trong đó, chủ yếu là các tội giết người, cố ý gây thương tích, hiếp dâm người
dưới 16 tuổi, trộm cắp tài sản và tội liên quan đến ma túy8. Từ đó ta thấy được sự cần

thiết của việc nâng cao ý thức về phẩm chất đạo đức của mỗi người để xã hội có thể


Đặc biệt ta có thể nhận thức rõ hơn về con người và vị trí của con người trong xã hội, đồng
thời hiểu rõ về quy luật của đời sống để dự đoán và bắt kịp theo xu hướng phát triển của
thời đại mới qua hệ thống quan điểm triết học Mác với đề tài : Phân tích “QUAN ĐIỂM
CỦA TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN VỀ CON NGƯỜI VÀ BẢN CHẤT CON NGƯỜI. Ý
NGHĨA LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN”.
phát triển văn minh và hiện đại hơn.
Có một câu nói vơ cùng nổi tiếng của vị lãnh tụ vĩ đại Hồ Chí Minh: “Có tài mà
khơng có đức là người vơ dụng”. Những con người bị tha hóa, để phần “con” lấn át đi


Đặc biệt ta có thể nhận thức rõ hơn về con người và vị trí của con người trong xã hội, đồng
thời hiểu rõ về quy luật của đời sống để dự đoán và bắt kịp theo xu hướng phát triển của
thời đại mới qua hệ thống quan điểm triết học Mác với đề tài : Phân tích “QUAN ĐIỂM
CỦA TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN VỀ CON NGƯỜI VÀ BẢN CHẤT CON NGƯỜI. Ý
NGHĨA LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN”.
phần “người” là những kẻ vô dụng trong môi trường xã hội, chẳng những khơng góp
phần xây dựng đất nước ngày càng đi lên mà còn là “con sâu làm rầu nồi canh”, khiến
xã hội thụt lùi, reo rắc nỗi kinh sợ cho những quan hệ xã hội khác và là tấm gương xấu
mà bất cứ đứa trẻ nào cũng có thể đi theo. Do đó, nếu ta khơng giải quyết triệt để từ
gốc rễ, liệu con người có thể hồn thành trách nhiệm là một “chủ thể tích cực, văn
minh và sáng tạo” của lịch sử lồi người hay khơng?
Và để đáp ứng nguyện vọng nâng cao đạo đức con người, hệ thống giáo dục đã
và đang tổ chức ngày càng nhiều hơn những hội thảo, diễn đàn nhằm ngăn chặn tội
phạm, hoàn thiện ý thức trách nhiệm của mỗi người trong xã hội về lối sống đẹp, sống
có ích, học tập và làm theo tư tưởng Hồ Chí Minh trong đạo đức, tác phong. Những
hành động trên tuy không thể giải quyết triệt để vấn đề này những cũng góp phần giảm
thiểu các loại tội phạm, đặc biệt là tội phạm ở độ tuổi cịn trẻ, tơ thêm hình ảnh đất

nước những màu sắc văn minh hơn, hiện đại hơn
c. Trách nhiệm của học sinh, sinh viên và bản thân em.
Sau khi tiếp thu hệ thống quan điểm Triết học Mác, em nhận thấy cần phải:
Thứ nhất, tự nâng cao ý thức bảo vệ môi trường tự nhiên đồng thời tuyên truyền
nâng cao ý thức trách nhiệm cộng đồng, khơng có suy nghĩ “một hành động nhỏ không
gây ảnh hưởng lên môi trường” vì “góp gió thành bão”, mỗi cá nhân trong xã hội nếu
đều có tư tưởng như vậy thì chính cái “thân thể vô cơ” của con người sẽ bị thay đổi
theo chiều hướng ngày càng tiêu cực và cuối cùng là suy tàn.
Thứ hai, phẩm chất đạo đức nên được đặt lên trên đầu, dù đang ngồi trên ghế nhà
trường hay đang làm việc để đáp ứng nhu cầu sống của bản thân vẫn phải có ý thức rèn
luyện đạo đức, lấy hệ thống triết học Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm tiền đề
để học tập và làm theo, tuyệt đối không chạy theo những bản năng tầm thường mà
đánh mất đi lí trí của phần “người”.
Là một sinh viên của trường đại học Kinh doanh UEH, em nhận thấy rằng mình
cần phải cố gắng nhiều hơn, rèn luyện nhiều hơn để dung hòa cả hai mặt “tự nhiên và
xã hội”. Em cần cố gắng tiếp thu đầy đủ và hiệu quả hệ thống quan điểm và phương
pháp luận của Triết học Mác-Lênin về con người và bản chất con người để nâng cao ý


Đặc biệt ta có thể nhận thức rõ hơn về con người và vị trí của con người trong xã hội, đồng
thời hiểu rõ về quy luật của đời sống để dự đoán và bắt kịp theo xu hướng phát triển của
thời đại mới qua hệ thống quan điểm triết học Mác với đề tài : Phân tích “QUAN ĐIỂM
CỦA TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN VỀ CON NGƯỜI VÀ BẢN CHẤT CON NGƯỜI. Ý
NGHĨA LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN”.
thức giữ gìn mơi trường tự nhiên ln tươi đẹp đồng thời góp phần tạo nên sự văn
minh, hiện đại của môi trường xã hội.


Đặc biệt ta có thể nhận thức rõ hơn về con người và vị trí của con người trong xã hội, đồng
thời hiểu rõ về quy luật của đời sống để dự đoán và bắt kịp theo xu hướng phát triển của

thời đại mới qua hệ thống quan điểm triết học Mác với đề tài : Phân tích “QUAN ĐIỂM
CỦA TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN VỀ CON NGƯỜI VÀ BẢN CHẤT CON NGƯỜI. Ý
NGHĨA LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN”.

Tài liệu tham khảo
1.

Tài liệu hướng dẫn ôn tập môn học TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN do trường ĐH

Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh - Khoa LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ biên soạn, 2020 ;
Slide bài giảng về Chương 3. CHỦ NGHĨA DUY VẬT LỊCH SỬ phần TRIẾT
HỌC VỀ CON NGƯỜI – GV.Nguyễn Thị Thanh Hà khoa Lý luận chính trị trường
UEH biên soạn.
2. C.Mác và Ph.Ăngghen. Tồn tập, t.20. Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1994,
tr.146.
3.

C.Mác và Ph.Ăngghen. Tồn tập, t.20. Nxb. Chính trị quốc gia; Hà Nội, 1994,

Tr.673.
4. Hệ tư tưởng Đức – C.Mác, 1846.
5. C.Mác và Ph.Ăngghen. Tồn tập, t.3. Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1995, tr.11.
6.

Tài liệu hướng dẫn ôn tập môn học TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN do trường ĐH

Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh - Khoa LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ biên soạn, 2020.
7.

Trang Tư vấn nhập học UEH – Dự án Think & Live Green.

/>8.

Báo Đồng Nai về “Ngăn ngừa trẻ vị thành niên phạm tội”.

/>
Ngồi ra, cịn có các tài liệu đọc thêm khác gồm:
9. GIÁO TRÌNH TRIẾT HỌC MÁC – LÊNIN – GS.TS Phạm Văn Đức chủ biên,
2019.
10. Tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức.


Đặc biệt ta có thể nhận thức rõ hơn về con người và vị trí của con người trong xã hội, đồng
thời hiểu rõ về quy luật của đời sống để dự đoán và bắt kịp theo xu hướng phát triển của
thời đại mới qua hệ thống quan điểm triết học Mác với đề tài : Phân tích “QUAN ĐIỂM
CỦA TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN VỀ CON NGƯỜI VÀ BẢN CHẤT CON NGƯỜI. Ý
NGHĨA LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN”.

LỜI CẢM ƠN
Trước đây, em từng cảm thấy rằng Triết học là một bộ mơn vơ cùng khơ khan và khó
hiểu với những từ ngữ mang tính học thuật cao và địi hỏi phải tìm hiểu, nghiên cứu
mới có thể tiếp cận được. Tuy nhiên, khi bước chân vào môi trường đại học, trải qua
quá trình học tập cùng các bạn và đặc biệt dưới sự dẫn dắt, chỉ dạy tận tình với lối kiến
thức rộng và những ví dụ thực tiễn vơ cùng gần gũi của cô Nguyễn Thị Thanh Hà, em
chợt nhận ra: Triết học cũng khơng khó đến vậy! Thấm thốt 3 tháng học tập và làm
việc cùng nhau cũng đã kết thúc, em nhận thấy bản thân mình qua mỗi bài học cịn vơ
vàn những thiết sót và cần phải cố gắng hơn trên con đường hoàn thiện bản thân mình.
Điều đáng tiếc nhất là dịch COVID-19 vẫn cịn đang diễn biến phức tạp nên em vẫn
chưa thể gặp được cô để học hỏi, trao đổi, tương tác với cô nhiều hơn về những bài
giảng trên lớp và cả những vấn đề xã hội. Dù vậy, em vẫn rất trân quý những ngày

tháng này và mong rằng cô sẽ luôn có nhiều sức khỏe để tiếp tục trên con đường giữ
lửa và truyền lửa của mình!
Do kinh nghiệm và kiến thức còn hạn chế, bài tiểu luận kết thúc học phần của em cịn
rất nhiều thiếu sót. Mong nhận được những lời nhận xét, góp ý từ cơ để em có thể rút
ra những bài học quý và ngày càng hồn thiện hơn.
Trân trọng cảm ơn cơ!
ĐẠI HỌC UEH
LỜI MỞ ĐẦU
NỘI DUNG
Con người là thực thể sinh học - xã hội
Con người là sản phẩm của lịch sử và của chính bản thân con người
Con người vừa là chủ thể của lịch sử, vừa là sản phẩm của lịch sử
Bản chất con người là tổng hòa các quan hệ xã hội
Ý NGHĨA LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA QUAN ĐIỂM TRIẾT HỌC MÁC- LÊNIN VỀ CON NGƯỜI
VÀ BẢN CHẤT CỦA CON NGƯỜI.
Ý nghĩa thực tiễn
Triết học Mác-Lê nin về con người và bản chất của con người là nền tảng thực tiễn và có tính quyết định
trong bối cảnh khủng hoảng sinh thái nghiêm trọng như hiện nay.
Triết học Mác-Lênin về con người và bản chất con người có ý nghĩa quan trọng trong việc bồi dưỡng đạo
đức, tư duy tích cực, văn minh của mỗi người trong xã hội.


Đặc biệt ta có thể nhận thức rõ hơn về con người và vị trí của con người trong xã hội, đồng
thời hiểu rõ về quy luật của đời sống để dự đoán và bắt kịp theo xu hướng phát triển của
thời đại mới qua hệ thống quan điểm triết học Mác với đề tài : Phân tích “QUAN ĐIỂM
CỦA TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN VỀ CON NGƯỜI VÀ BẢN CHẤT CON NGƯỜI. Ý
NGHĨA LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN”.
Trách nhiệm của học sinh, sinh viên và bản thân em.