Triển lãm ảnh nghệ thuật toàn quốc: Dậm chân tại chỗ
Thảm xanh Tam Đảo - Ảnh: Võ Huy Cát
Cuộc thi và triển lãm ảnh nghệ thuật toàn quốc l
ần thứ 24 do Bộ Văn
hóa Thông tin và H
ội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam (Hội NSNAVN)
phối hợp tổ chức vừa tổng kết và trao giải vào ngày 15-9-2006 tại H
à
Nội. 343 ảnh ở cả 2 thể loại: ảnh chụp trực tiếp và
ảnh kỹ thuật kỹ xảo
của 256 tác giả đã được lựa chọn triển lãm. Qua cuộc triển lãm này đ
ã
có nhiều ý kiến nhận xét: Triển lãm thành công,
ảnh đa dạng, phong
phú, đẹp, bám sát chủ đề Nhưng c
ũng không ít ý kiến trái chiều rằng:
ảnh ít sáng tạo, không có những nét mới, ý tưởng trùng l
ặp, xử lý kỹ
thuật không đẹp, nhiều ảnh đặt trên không đúng với nội dung
Thành công về số lượng và cách tổ chức
Điều dễ nhận thấy và có thể cho là thành công là số lượng ảnh đư
ợc
chọn trưng bày triển lãm. Trư
ớc đây Hội NSNAVN chỉ có thể chọn
trên dưới 200 ảnh để triển lãm, có số đó bây giờ l
à ngót nghét 400. Có
ảnh được treo Triển lãm toàn quốc là "c
ửa ải" đối với bất kỳ ai muốn
trở thành hội viên và đạt các tư
ớc hiệu khác của Hội NSNAVN, chính
vì vậy, số lượng tác giả gửi tác phẩm mỗi năm đều tăng, cho dù Ban t
ổ
chức có hạn chế số lượng ảnh dự thi. Hơn nữa, triển lãm
ảnh năm nay
kéo dài gần 15 ngày (từ 2 đến 15-9-2006) với phòng trưng bày rộng r
ãi,
trang trọng và r
ất qui mô tạo cảm giác trân trọng cho không chỉ các tác
giả có ảnh được triển lãm, các nghệ sĩ nhiếp ảnh, mà cả khách mời v
à
nhân dân đến dự.
Còn chất lượng, nội dung thì sao?
Tác phẩm tham gia cuộc thi lần này g
ồm có 2 thể loại: ảnh chụp trực
tiếp và ảnh kỹ thuật kỹ xảo. Ban tổ chức đưa ra thể lệ như v
ậy với hy
vọng tác giả nào "hứng thú" với photoshop tha hồ được "tung ho
ành" ý
tưởng, mặc sức sáng tạo Nhưng xem ra, nh
ững bức ảnh mới chỉ "rụt
rè" ở mức kích ánh sáng, thay phông nền, tăng độ đậm nhạt của m
àu
sắc, thêm bớt một vài chi tiết chưa tạo được sự đột phá, ấn tư
ợng,
cũng như ý tưởng sáng tạo được sự đột phá, ấn tượng, cũng như
ý
tưởng sáng tạo nghệ thuật. Nếu so sánh ảnh thể loại này c
ủa các tác giả
nước ngoài mới thấy, ảnh Việt Nam còn lâu mới đuôir kịp được
Không những thế, đây lại là cơ h
ội cho một số tác giả "đánh lận con
đen", rõ ràng có "shop" nhưng vẫn xếp ảnh của mình vào lo
ại ảnh chụp
trực tiếp. Có tác giả còn tự biện bạch rằng: Tôi có sửa bớt những rư
ờm
rà không cần thiết, lộ sáng 2 lần và nhiều ảnh đã "qua mặt" đư
ợc các
vị giám khảo và nghiễm nhiên "ngự" trên tường triển l
ãm: "Hoa Trúc"
của Huỳnh Thanh Phong (Bến Tre), "Đan vó" của Phan Ngọc Tr
ì (Bình
Định), "Lá thốt nốt" của Tuyết Giao (An Giang), "Sương hồng" -
Tô
Hồng Vũ (Cần Thơ), "Thế giới ngày mai" của Võ V
ăn Kiên (An
Giang). Các vị giám khảo đều "botay.com" và chỉ biết chờ mong, k
êu
gọi lòng tự trọng, đạo đức nghề nghiệp của những người cầm máy -
xem ra điều này không dễ vì một số ngư
ời dự thi với sự tham lam:
nếu thể lệ cuộc thi hạn chế số lượng thì lấy bút danh (sau này "lỡ
" có
ảnh được chọn thì lúc đó sẽ "đính chính"), hay có vị lại lấy tên ngư
ời
thân (để rồi sau này những người có "danh" mà không có "thực" n
ày
cũng nghiễm nhiên khoác danh "nghệ sĩ" - hội viên c
ủa Hội NSNAVN
- cho dù chẳng biết gì về ảnh nghệ thuật).
Chủ đề chính ở lần này là "Nhịp sống mới", nhưng có vẻ như, ảnh ch
ưa
thực sự thể hiện được nội dung này. Người ta chưa th
ấy nét sôi động,
nhộn nhịp, thiếu vắng những bức ảnh về giới trẻ - những ngư
ời chủ
tương lai của đất nước, bộ mặt của giới trí thức. Thậm chí có ảnh c
òn
chẳng hề đúng chủ đề, nhưng vì đẹp quá, nên vẫn cứ được triển l
ãm,
thậm chí còn được giải. Về phần triển lãm trước nhiều ngày đ
ể lấy ý
kiến đóng góp của công chúng rồi mới quyết định trao giải - ý tư
ởng có
vẻ hay, nhưng có thật sự là lắng nghe ý ki
ến của công chúng? Hay việc
ta ta cứ làm.
Ảnh đoạt giải
"So bó đũa chọn cột cờ" - cụm từ này đã trở nên quen thu
ộc trong
những năm gần đây với giới nhiếp ảnh. Năm nay cũng không có gì m
ới
hơn. Điều đó cho thấy, bộ ảnh đoạt giải sàn sàn như nhau Tuy c
ũng đủ
các giải Vàng, Bạc, Đồng và Khuyến khích nhưng xem ra, kho
ảng cách
giữa các giải chẳng xa nhau là mấy. Và để "đứng" được trong l
òng
công chúng chẳng dễ dàng gì. Bức ảnh đoạt Huy chương Vàng h
ẳn
nhiên là khá nhất - một bức ảnh cổ điển về bố cục, chủ đ
ề cũng không
có gì mới - nhưng cái đọng lại là nó khiến ngư
ời xem không cảm thấy
"nhàm" - tuy không thật sự xuất sắc, đột phá.
Sau mỗi triển lãm, những người tổ chức và những nhà qu
ản lý nhiếp
ảnh đều mong muốn ảnh lần sau sẽ tốt hơn lần trước. Chẳng ai mu
ốn
"dâm chân" tại chỗ, nhưng để có những "bư
ớc đi" phải chăng cần có sự
"đột phá" của chính những người tổ chức và Hội đồng giám khảo.