NGHIÊN CỨU CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ LỰA CHỌN ĐIỂM ĐẾN KHU DU LỊCH TÂY BẮC BỘ, TRƯỜNG HỢP SAPA

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN LANG

KHOA DU LỊCH

BÀI TIỂU LUẬN CUỐI KỲ
XÃ HỘI HỌC DU LỊCH

Đề tài: NGHIÊN CỨU CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ
LỰA CHỌN ĐIỂM ĐẾN KHU DU LỊCH TÂY BẮC BỘ,
TRƯỜNG HỢP SAPA

Nhóm thực hiện: 5_Chơi đi nghĩ chi
Lớp: 213_DDL0140_06
GVHD: ThS Lê Mỹ Trang

Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 1 tháng 08 năm 2022


2


BẢNG ĐÁNH GIÁ THÀNH VIÊN NHÓM

3


NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN
·····································································································
·····································································································

·····································································································
·····································································································
·····································································································
·····································································································
·····································································································
·····································································································
·····································································································
·····································································································
·····································································································
·····································································································
·····································································································
·····································································································
·····································································································
·····································································································
·····································································································
·····································································································
·····································································································
·····································································································
·····································································································
Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 1 tháng 08 năm 2022

NGƯỜI HƯỚNG DẪN

4


MỤC LỤC
Lý Do Chọn Đề Tài ..........................................................................................6

I.

Lý do chọn điểm đến Sapa ...............................................................................6

i.

ii. Xác định vấn đề nghiên cứu .............................................................................7
iii. Mục tiêu nghiên cứu .........................................................................................8
Thực Trạng .......................................................................................................9

II.

Giới thiệu về Sapa ............................................................................................9

i.

ii. Phân tích thực trạng vấn đề nghiên cứu .........................................................10
a.

Những tài nguyên du lịch mang lại giá trị cho du lịch Sapa ....................10

b.

Hiện trạng phát triển du lịch ở Sapa hiện nay ..........................................12

c.
Những vấn đề bất cập trong quá trình khai thác, phát triển tài nguyên du
lịch ở Sapa .........................................................................................................13
d.

Một số giải pháp phát triển bền vững ở Sapa ...........................................15

III.

Giải Pháp ........................................................................................................18

IV.

Kết Luận .........................................................................................................20

5


I.

Lý Do Chọn Đề Tài
Hiện nay nghành du lịch được xem như là một trong những nghành kinh tế

quan trọng của nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Không những
được thiên nhiên ưu ái ban tặng nhiều thắng cảnh hùng vĩ nhiều bản sắc văn hóa
truyền thống của dân tộc cũng góp phần tạo nên sức hấp dẫn đối với du khách trong
và ngồi nước.
Vì đây là một đề tài hết sức thực tế và vô cùng rộng mở. Những nơi đã và đang
phát triển là những vùng đất được nhiều người biết đến và được nhiều du khách tới
khám phá, tuy vậy nhưng vẫn còn nhiều điều thú vị và bí ẩn vẫn chưa được bật mí,
bề ngồi là vậy nhưng để biết được nhiều hơn ta cần phải chạy thẳng vào sâu bên
trong ta mới thấy được chân trời rộng như thế nào, những nơi đã và đang phát triển
có vẻ cịn q quen thuộc đối với nhiều du khách du lịch. Nhưng thực tế ta chỉ đi đến
những chỗ nổi tiếng và được Pr nhiều trên những nền tảng trang chủ hay mạng xã hội
mà chưa đi được đến những nơi xinh đẹp đến nao nức lịng người, những nơi tuy hẻo
lánh khơng người ở nhưng lại chính là một bức tranh hùng vĩ giữa chốn thiên nhiên

đại ngàn.
i.

Lý do chọn điểm đến Sapa
Nhiều năm trước, Sa Pa vốn là nơi “nghe tên là người ta chỉ nghĩ tới việc nghỉ

ngơi”. Dịp lễ hội 100 năm Sa Pa, thị trấn quá tải với 10 nghìn du khách. Ban tổ chức
phải vận động các nhà dân cho khách nghỉ dưới dạng phòng tập thể và huy động thêm
40 lều bạt để đáp ứng nhu cầu lưu trú tăng cao. Đó là thời điểm mà thị trấn chỉ đếm
trên đầu ngón tay những khách sạn đủ tiêu chuẩn và gần như dậm chân tại chỗ trong
việc khai thác giá trị văn hoá bản địa đầy màu sắc tại đây. Sa Pa khi ấy, ngồi
Fansipan, Ơ Quy Hồ cùng một chợ tình đang đối mặt với sự phai nhạt, níu giữ du
khách chỉ nhờ vào “tài nguyên” khí hậu trong trẻo với núi rừng hoang sơ, những thửa
ruộng bậc thang và trời mây bảng lảng.
Tại đây, du khách như lạc vào một khơng gian văn hố bản địa, với những mái
nhà người Mông, hoạ tiết, hoa văn trên váy áo người Dao ẩn mình tinh tế trong những
kiến trúc của các cơng trình. Du khách cũng khơng cịn phải chờ đến tận 10 năm cho
một lễ kỷ niệm, để được thưởng thức sự hội tụ của những tinh hoa văn hoá dân tộc,
6


bởi các lễ hội diễn ra quanh năm, như một bữa tiệc ln sẵn món ngon để mời gọi du
khách. Lễ hội Khèn hoa với cuộc thi múa khèn của những “nghệ sỹ” dân tộc hàng
đầu tổ chức đầu năm mới. Lễ hội ẩm thực hội tụ hàng trăm món ngon sơn cước như
thắng cố, xôi ngũ sắc, rượu nếp nương… Hay giải đua Vó ngựa trên mây tái hiện lại
một thời kiêu hùng của những “kỵ sỹ” vùng cao … Đặc biệt, chỉ duy nhất tại Sun
World Fansian Legend, du khách mới có cơ hội được thưởng thức chương trình nghệ
thuật độc đáo Vũ điệu trên mây, một “sự chắt chiu văn hóa Tây Bắc tỉ mỉ và sâu sắc,
dựa vào những giá trị độc đáo, khác biệt mà chỉ miền biên viễn mới có được”- như
đạo diễn Phạm Hoàng Nam đã khẳng định.

Và như một hiệu ứng domino, những giá trị bản địa đã và đang dần dần được
người làm du lịch ở Sa Pa khôi phục và lan toả nhiều hơn, dưới những góc nhìn mới
mẻ hơn. Những Hợp tác xã cộng đồng ở Tả Phìn, Tả Van, Sử Pán…lần lượt hoạt
động trở lại mạnh mẽ, kéo theo đó là nhiều kế hoạch mang văn hố Tây Bắc mở rộng
tới không chỉ trong nước và quốc tế.
Nhưng giá trị của cuộc đổi thay đâu chỉ được đánh giá bằng những con số. Khi
ngồi trên chuyến tàu hoả leo núi Mường Hoa, chiêm ngưỡng cả di sản ruộng bậc
thang đẹp nhất thế giới thu vào tầm mắt, lướt cáp treo ngắm trập trùng núi rừng, làng
bản, hay khi đứng trên đỉnh Fansipan lộng gió để được tự hào trước giang sơn gấm
vóc Việt, người ta mới thấy hết giá trị thật sự của những sản phẩm du lịch được đầu
tư bài bản, cùng sự tận tâm của những người làm du lịch đang ngày ngày đu dây nhặt
rác, trồng hoa trên đá, xoá những điểm đen về cảnh quan, mơi trường, chăm sóc, tơ
điểm cho đại ngàn Hồng Liên Sơn … Đó là những giá trị bền vững, khi cảnh quan
thiên nhiên được nâng niu giữ gìn, khi văn hóa bản địa được nâng tầm.
ii.

Xác định vấn đề nghiên cứu
- Tìm hiểu về những địa điểm, các khu du lịch tại khu vực Tây Bắc Bộ thuộc

Sapa.
- Tìm hiểu những vấn đề các yếu tố ảnh hưởng đến du lịch tại nơi đó.
- Nắm bắt tình hình phát triển du lịch tại khu vực Tây Bắc.
- Đưa ra các biện pháp giải quyết để có thể hồn thiện.

7


iii.

Mục tiêu nghiên cứu

Thị xã Sa Pa sở hữu cảnh quan thiên nhiên hùng vỹ, khí hậu đặc trưng và văn

hóa dân tộc độc đáo là một trong những địa danh du lịch hấp dẫn của Việt Nam. Phát
huy những lợi thế về điều kiện tự nhiên và nhân văn riêng có, trong những năm gần
đây du lịch Sa Pa đã và đang có những bước phát triển vượt bậc cả về chất và lượng
với tốc độ tăng trưởng đạt 20%. Sự phát triển của du lịch cũng khiến Sa Pa trở thành
nơi giao thoa giữa các nền văn hóa. Người dân Sa Pa có nhiều cơ hội để tiếp cận với
nhiều nền văn hóa khác nhau trên thế giới thông qua các hoạt động tương tác với
khách du lịch; tạo cơ hội quảng bá rộng rãi cho văn hóa các dân tộc Sa Pa, trở thành
nhân tố quan trọng thu hút khách du lịch. Du lịch hiện chiếm tỷ trọng cao trong tổng
thu nhập của Sa Pa và đóng góp khơng nhỏ vào tổng thu nhập của tỉnh Lào Cai. Ða
dạng hóa sản phẩm, vừa chú trọng giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, thu hút đầu tư du
lịch, du lịch Sa Pa đang từng bước phát triển tương xứng tiềm năng để trở thành khu
du lịch trọng điểm quốc gia trong không gian tiểu vùng du lịch miền núi phía Bắc của
đất nước.
- Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến sự lựa chọn điểm đến với địa điểm
Tây Bắc Bộ, trường hợp Sapa
- Đề xuất những giải pháp phát triển du lịch bền vững tại nơi đây nhằm góp
phần phát triển khu vực về các giá trị xã hội và văn hóa giúp cho nơi đây trở thành
địa điểm được yêu thích.

8


II.
i.

Thực Trạng
Giới thiệu về Sapa
Sa Pa là một huyện vùng cao của tỉnh Lào Cai, nằm ở phía Tây Bắc của Việt

Nam, thị trấn Sa Pa ở độ cao 1.600 mét so với mực nước biển, cách thành phố Lào
Cai 38 km và 376 km tính từ Hà Nội. Ngồi con đường chính từ thành phố Lào Cai,
để tới SaPa cịn một tuyến giao thơng khác, quốc lộ 4D nối từ xã Bình Lư, Lai Châu.
Sapa với diện tích khoảng 678,6 km2 là nơi sinh sống chủ yếu của các dân tộc Mơng,
Dao, Tày, giáy, Xá Phó, Kinh, Hoa. Sapa - một vùng đất khiêm nhường, lặng lẽ
nhưng ẩn chứa bao điều kỳ diệu của cảnh sắc thiên nhiên. Phong cảnh thiên nhiên
của Sa Pa được kết hợp với sức sáng tạo của con người cùng với địa hình của núi đồi,
màu xanh của rừng, như bức tranh có sự sắp xếp theo một bố cục hài hoà tạo nên một
vùng có nhiều cảnh sắc thơ mộng hấp dẫn.
Chìm trong làn mây bồng bềnh thị trấn Sa Pa như một thành phố trong sương
huyền ảo, làm cho du khách cữ ngỡ như mình đang lạc trong chốn thần tiên. Nơi đây,
có thứ tài ngun vơ giá đó là khí hậu trong lành mát mẻ, mang nhiều sắc thái đa
dạng.
Nằm ở độ cao trung bình 1500m – 1800m, nên khí hậu Sa Pa ít nhiều lại mang
sắc thái của xứ ơn đới, với nhiệt độ trung bình 15-18°C. Từ tháng 5 đến tháng 8 có
mưa nhiều. Thời tiết ở thị trấn một ngày có đủ bốn mùa: buổi sáng là tiết trời mùa
xuân, buổi trưa tiết trời như vào hạ, thường có nắng nhẹ, khí hậu dịu mát, buổi chiều
mây và sương rơi xuống tạo cảm giác lành lạnh như trời thu và ban đêm là cái rét của
mùa đông. Nhiệt độ khơng khí trung bình năm củaSaPalà 15ºC. Mùa hè, thị trấn
không phải chịu cái nắng gay gắt như vùng đồng bằng ven biển, khoảng 13ºC – 15°C
vào ban đêm và 20ºC – 25°C vào ban ngày. Mùa đông thường có mây mù bao phủ và
lạnh, nhiệt độ có khi xuống dưới 0°C, đơi khi có tuyết rơi. Lượng mưa trung bình
hàng năm ở đây khoảng từ 1.800 đến 2.200 mm, tập trung nhiều nhất vào khoảng thời
gian từ tháng 5 tới tháng 8. Thị trấn SaPa là một trong những nơi hiếm hoi của Việt
Nam có tuyết. Vào thập niên 1940, người Pháp đã quy hoạch, xây dựngSaPa thành
nơi nghỉ mát, điều dưỡng khá lý tưởng.

9

Phân tích thực trạng vấn đề nghiên cứu

ii.

a. Những tài nguyên du lịch mang lại giá trị cho du lịch Sapa
- Tài nguyên du lịch tự nhiên:
Sa Pa là điểm du lịch hấp dẫn nhất Việt Nam không chỉ bởi thiên nhiên đã ưu
đãi cho Sa Pa một vùng đất với núi non kỳ vĩ của đỉnh Phanxipang, phong cảnh hữu
tình nên thơ của núi Hàm Rồng, những ruộng bậc thang lượn sóng, của Thác Bạc,
suối Vàng.. mà ở đó cịn có khơng khí mát mẻ quanh năm, có đủ bốn mùa trong một
ngày. Sa Pa - nơi được mệnh danh là thành phố trong sương nhưng khơng khí lại vô
cùng trong lành. Hệ động, thực vật ở đây phong phú về số lượng và đa dạng về chủng
loại, đặc biệt có nhiều loại động, thực vật quý hiếm cần được bảo vệ. Trên dãy núi
Hoàng Liên thuộc khu du lịch Sapa có những loại dược liệu quý, hiếm, là "mỏ" của
lồi gỗ q như thơng dầu. Khu rừng quốc gia Hồng Liên Sơn có 136 lồi chim, có
56 lồi thú, 553 lồi cơn trùng. Có 37 lồi thú được ghi trong "sách đỏ Việt Nam".
Rừng Hồng Liên Sơn có 864 lồi thực vật, trong đó có 173 lồi cây thuốc.
Phan Xi Păng: được ví như "Nóc nhà của Đơng Dương", nơi đây cao 3.143m
rất thích hợp cho những người thích mơn leo núi và là khu vực của nhiều loại động,
thực vật quý hiếm như cây Hoàng Liên, cây Thông Dầu, gà gô, gấu, sơn dương.. Để
lên được đỉnh núi ngồi hình thức đi bộ, leo núi cịn có hệ thống cáp treo 3 dây và tàu
hỏa leo núi hiện đại nhất khởi điểm từ Thung lũng Mường Hoa đến đỉnh Phan Xi
Păng.
Núi Hàm Rồng: với độ cao 1.800m, là một ngọn núi hình đầu rồng, nằm ngay
trong trung tâm trị trấn Sa Pa, đồng thời cũng là khu du lịch sinh thái nổi tiếng. Khu
du lịch sinh thái gồm 3 khu vực chính đó là vườn hoa Hàm Ròng, vườn đá Thạch
Lâm và cuối cùng là đỉnh Hàm Rồng, nơi có thể phóng tầm mắt ngắm nhìn tồn cảnh
Sa Pa từ trên cao. Càng lên cao càng có cơ hội khám phá những khung cảnh tuyệt đẹp
như: Vườn Lan, Cổng Trời, Sân Mây, vườn Đào ... Nơi đây được ví như một Sapa

thu nhỏ bởi vẻ đẹp hội tụ của thiên nhiên, văn hóa và con người của thị trấn vùng cao.
Thung lũng Mường Hoa: lôi cuốn đông đảo du khách tham quan bởi vẻ đẹp hữu tình
của cảnh đất trời hội tụ. Nơi đây có một bãi đá cổ kỳ bí, nằm xen giữa cỏ cây và
những thửa ruộng bậc thang của đồng bào dân tộc sinh sống. Hàng trăm tảng đá sa
10


thạch có khắc những hình vẽ, ký tự kỳ lạ mà đến nay vẫn chưa giải mã được. Khu
chạm khắc cổ này đã được xếp hạng di tích quốc gia, là di sản độc đáo của người Việt
cổ.
Ngồi ra cịn có nhiều địa điểm khác như: Thác Bạc, Thác Tiên Sa, Cầu
Mây, Động Tả Phìn, Tả Giàng Phình, vườn quốc gia Hồng Liên …
- Tài ngun du lịch nhân văn:
Khơng chỉ tài nguyên du lịch tự nhiên mà những tài nguyên du lịch nhân văn
còn mang lại giá trị cho du lịch Sa Pa. Sa Pa là nơi sinh sống của rất nhiều dân tộc
anh em, sự đa dạng dân tộc đã làm nên sự phong phú về bản sắc văn hóa của SaPa
nói riêng và tỉnh Lào Cai nói chung. Điều này mang lại giá trị không nhỏ cho phát
triển loại hình du lịch trải nghiệm về văn hóa bản địa ở Sa Pa.
Bản Cát Cát (thôn Cát Cát): là một ngơi làng nhỏ được hình thành từ giữa thế
kỷ XIX do một bộ phận dân tộc ít người quần tụ. Là bản lâu đời của người Mơng,
cịn lưu giữ nhiều nghề thủ công truyền thống như trồng bông, lanh, dệt vải và chế
tác đồ trang sức. Đặc biệt nơi đây còn giữ được khác nhiều phong tục độc đáo, trong
đó khơng thể khơng kể đến "tục kéo vợ". Ngồi ra, nơi đây cịn có nhiều đặc sản như
rượu Sán Lùng, thắng cố, thịt hun khói "khăng gai", bánh ngô, đậu xị ...
Bãi Đá Cổ: trải dài trên thung lũng Mường Hoa với gần 200 khối đá, được
khám phá bởi nhà khảo cổ người Pháp. Đây được xem là di chứng cho sự xuất hiện
của người tiền sử và được xem là di sản quý giá mảnh đất Tây Bắc. Trên những phiến
đá có những hoa văn độc đáo, lạ mắt như ruộng bậc thang, hình người, nhà sàn hay
chữ viết được chạm khắc rất rõ ràng.
Sa Pa còn có nhiều hoạt động lễ hội, giao lưu văn hóa nghệ thuật của đồng

bào dân tộc thiểu số độc đáo như: Hội xòe của dân tộc Tày; hội hát giao duyên của
dân tộc Dao; hội Gầu Tào của dân tộc Mông; hội xuống đồng của dân tộc Giáy ...
với những vũ điệu độc đáo và huyền bí; những làn điệu dân ca mê đắm lòng người
cùng những trò chơi dân gian mang tính nhân văn. Ngồi ra, Sapa cịn có nhiều nét
văn hóa hấp dẫn như: Chợ tình, múa khèn, tết cơm nới của người Giáy ...

11


b. Hiện trạng phát triển du lịch ở Sapa hiện nay
Phát triển du lịch ở Sapa đã có nhiều khởi sắc và trong những năm tới sẽ còn
thay đổi theo hướng tích cực. Một Sapa vươn mình ra tầm cỡ quốc tế và xây dựng
ngành du lịch phát triển như hiện nay.
Du lịch mang lại nguồn thu cho huyện Sa Pa bằng việc thu thuế, phí tham quan
và một số nguồn thu khác. Đồng thời du lịch cũng mang lại cơ hội để tăng nguồn thu
nhập và tạo công ăn việc làm cho người dân địa phương. Du lịch phát triển cũng đã
giải quyết được vấn đề lớn về việc làm tại Sa Pa. Năm 2017 có 5.800 người tham gia
làm du lịch và thu nhập bình quân là 5, 7 triệu đồng/người/tháng, trong đó số lượng
người dân tộc thiểu số tham gia làm du lịch khoảng hơn 2.000 người.
Bên cạnh đó, lĩnh vực du lịch, hạ tầng du lịch đã và đang được đầu tư nâng
cấp; nhiều dự án mang tầm quốc tế đã và đang được đầu tư trên địa bàn. Thế mạnh
về du lịch sinh thái, du lịch mạo hiểm, du lịch tâm linh kết hợp với bản sắc văn hóa
của các dân tộc được phát huy có hiệu quả. Du lịch sinh thái và du lịch cộng đồng
tiếp tục là điểm đến hấp dẫn và thu hút ngày càng nhiều du khách trong và ngồi
nước, góp phần tạo công ăn việc làm và tăng thêm thu nhập cho nhân dân. Du lịch
phát triển cũng tạo công ăn việc làm cho hàng nghìn lao động địa phương tham gia
vào các khâu dịch vụ: Nhà hàng, khách sạn, hướng dẫn viên du lịch.. Ngồi ra, cũng
tạo cơng ăn việc làm cho những người làm đồ thủ công mỹ nghệ.
Hiện nay, du lịch Sa Pa đã góp phần đánh thức và bảo tồn các ngành nghề thủ
công mĩ nghệ cổ truyền mang đậm bản sắc dân tộc. Nhiều lễ hội, phong tục truyền

thống được duy trì, tái tạo và phát triển như Tết "Nhảy" của người Dao Đỏ; lễ hội
xuống đồng của người Giáy.. đã làm cho các hoạt động văn hóa trở nên năng động
và linh hoạt hơn trong cơ chế thị trường. Các hoạt động du lịch trên địa bàn huyện đã
góp phần khơi dậy các tiềm năng văn hóa, nâng cao nhận thức và thúc đẩy tích cực
cho việc bảo tồn di sản thiên nhiên, văn hóa.
Về mơi trường, phát triển du lịch hiện nay cũng đã thay đổi được thói quen sử
dụng nhiên liệu của người dân địa phương. Thay vì chặt cây, phá hủy mơi trường sinh
thái làm củi thì hiện nay phần lớn đã chuyển sang dùng gas hoặc điện để đun nấu và
sưởi ấm.
12


Theo quy hoạch tổng thế phát triển du lịch quốc gia Sa Pa đến năm 2030, Sa
Pa sẽ trở thành nơi nghỉ dưỡng, văn hóa tầm cỡ quốc gia, quốc tế, thu hút khoảng 5,
2 triệu du khách. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu đó, Sa Pa cần phải quyết tâm và
tập trung cao độ bởi địa phương này đang phải đối mặt với vấn đề: Xây dựng và triển
khai quy hoạch tổng thể khu du lịch, vấn đề sức chứa, vấn đề xây dựng sản phẩm du
lịch đặc thù, xây dựng hệ thống cơ sở vật chất phục vụ lưu trú và vui chơi giải trí.
c. Những vấn đề bất cập trong quá trình khai thác, phát triển tài nguyên du lịch
ở Sapa
Sở hữu cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, khí hậu đặc trưng và văn hóa dân tộc
độc đáo, Sa Pa được coi là một trong những địa danh du lịch hấp dẫn của Việt Nam
và chính thức được Thủ tướng chính phủ ban hành quyết định công nhận là Khu du
lịch quốc gia vào năm 2017, tạo ra một thế và lực mới cho sự phát triển của du lịch
Sa Pa trong giai đoạn mới. Phát huy những lợi thế về điều kiện tự nhiên và nhân văn
riêng có, trong những năm gần đây du lịch Sa Pa đã và đang có những bước phát triển
vượt bậc cả về chất và lượng với tốc độ tăng trưởng đạt 23, 4%. Riêng năm 2018, Sa
Pa đón 2, 7 triệu lượt khách với tổng doanh thu du lịch và dịch vụ đạt 5.507 tỷ đồng;
cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ du lịch của Sa Pa đang dần được hoàn thiện; các dịch
vụ du lịch ngày càng phong phú.. Tính đến thời điểm tháng 5/2019, Sa Pa có 677 cơ

sở lưu trú (gồm cả khách sạn và homestay) với gần 9000 phòng; 23 đơn vị kinh doanh
lữ hành; 290 cơ sở kinh doanh ăn uống và giải khát cùng với trên 1000 điểm bán hàng
phục vụ du khách.
Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đạt được, hiện nay du lịch Sa Pa còn gặp
phải những vấn đề bất cập chưa được giải quyết trong quá trình khai thác, phát triển
tài nguyên du lịch ở Sa Pa như:
- Sự quá tải của đô thị Sa Pa gây nên tình trạng quá tải, tạo áp lực lên cơ sở hạ
tầng, làm mất cân bằng sinh thái, cảnh quan bị xâm hại, suy thối: Thí dụ điển hình,
nhờ phát triển dịch vụ du lịch mà Tả Van (Sa Pa) đã "thay da đổi thịt", nhưng lại theo
hướng đơ thị hóa nhiều hơn. Từ khi trào lưu làm du lịch cộng đồng len lỏi đến từng
thôn, bản, nhiều hộ đua nhau dỡ nhà cũ xây nhà mới để làm thêm phòng đón khách.
Nhiều người ở các tỉnh miền xi cũng lên đây thuê đất của dân địa phương để mở
13


các quán ăn, cửa hàng dịch vụ phục vụ khách.. Vấn đề địa phương lo ngại nhất hiện
nay là do nhiều hộ dân "bung" ra làm du lịch cộng đồng nên xảy ra tình trạng lấn
chiếm đất nơng nghiệp, thậm chí chiếm cả diện tích của di tích ruộng bậc thang Sa
Pa, để xây dựng nhà và hàng quán đón khách, làm phá vỡ cảnh quan, sinh thái ...
- Sự thay đổi về thị trường khách từ khi đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai khai
thơng.
- Q trình đơ thị hóa nhanh làm cho bản sắc văn hóa bị mai một, nguy cơ ô
nhiễm môi trường cao. Việc khai thác tài nguyên du lịch một cách ồ ạt dẫn đến tình
trạng ơ nhiễm mơi trường sinh thái và mai một di sản văn hóa truyền thống. Các loại
thực vật, động vật từ rừng được khai thác quá mức để phục vụ cho nhu cầu của khách
du lịch đã dẫn đến việc mất dần đi hệ động, thực vật của rừng; việc xây dựng các khu
nghỉ dưỡng, khu vui chơi làm giảm diện tích, nguồn tài nguyên rừng. Khai thác di
sản văn hóa để phục vụ du lịch cũng xuất hiện hiện tượng "thương mại hóa" văn hóa,
lai căng văn hóa.
- Cơ sở vật chất chuyên ngành về du lịch và sản phẩm du lịch chưa đáp ứng

được nhu cầu của du khách: Tiềm năng phát triển du lịch rất lớn, khách đến Sa Pa
ngày càng đông nhưng trên thực tế, thời gian lưu trú của khách du lịch ở Sa Pa còn
ngắn, mức độ chi tiêu còn thấp. Lý do là bởi hệ thống hạ tầng du lịch, vui chơi giải
trí tại Sa Pa cịn đơn điệu, chưa đáp ứng đủ nhu cầu của du khách. Nguồn thu du lịch
chủ yếu đến từ ăn uống và lưu trú. Gần hai năm qua, tình trạng này vẫn chưa được
cải thiện.
- Nguồn nhân lực du lịch cịn thiếu và yếu, tính chuyên nghiệp chưa cao. Đây
là những khó khăn lớn cho du lịch Sa Pa trong quá trình triển khai, tổ chức các hoạt
động du lịch mang tính chuyên nghiệp, hiện đại. Chất lượng của các đơn vị lữ hành
du lịch và đội ngũ hướng dẫn viên còn hạn chế. Hoạt động của các hiệp hội du lịch
chưa thực sự phát huy hiệu quả. Các doanh nghiệp du lịch ở Sa Pa đang thiếu vắng
vai trò của một "nhạc trưởng" để dẫn dắt các doanh nghiệp trong bối cảnh hội nhập
và phát triển.
- Du lịch cộng đồng phát triển mang tính tự phát, người dân tộc thiểu số ít
được hưởng lợi trực tiếp từ hoạt động du lịch.
14


- Năm 2012, thị trấn Sa Pa được Bộ Xây dựng công nhận là đô thị loại IV.
Huyện đã lập đề án thành lập thị xã nhưng ở một số địa phương miền núi nhiều xã
chưa thốt nghèo cịn trong diện Chương trình 135 nên sẽ cịn thiếu một số tiêu chí.
Tuy vậy, tốc độ phát triển du lịch thì không phụ thuộc vào cấp quản lý, du khách
không chờ đợi Sa Pa có đủ các tiêu chí lên thị xã mới được nâng cấp. Sa Pa khơng
thể đợi có bất cập, chính quyền mới "chạy" theo quản lý. Bộ máy quản lý Nhà nước
ở Sa Pa đang thực sự "tụt hậu" so với tốc độ phát triển bùng nổ của đô thị và du lịch.
- Nhiều dự án lớn đang được triển khai sẽ tạo ra những cơ hội, bước đột phá
mới cho du lịch Sa Pa xong cũng mang lại những thách thức lớn đối với Sa Pa như
cơng tác giải phóng mặt bằng phức tạp, sự bùng nổ về lượng khách gây khó khăn cho
cơng tác quản lý.
- Đặc biệt, những năm gần đây do diễn biến của dịch COVID-19 vô cùng phức

tạp tại các nước trên thế giới khiến du lịch ở Sa Pa bị ảnh hưởng một cách nặng nề,
nhiều khách sạn, nhà hàng tại các điểm du lịch trở nên vắng khách, doanh thu ngành
du lịch sụt giảm mạnh.
d. Một số giải pháp phát triển bền vững ở Sapa
Với mục tiêu phát triển du lịch bền vững và xây dựng thành khu du lịch trọng
điểm quốc gia, vươn tầm quốc tế, lãnh đạo huyện Sa Pa, các cơ quan ban ngành và
nhân dân huyện Sa Pa thống nhất cao quan điểm phát triển du lịch của huyện là đảm
bảo phát triển bền vững. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu đó cần phải chú trọng các
giải pháp sau đây:
- Xây dựng chính sách khuyến khích thu hút đầu tư trong lĩnh vực du lịch cộng
đồng, kêu gọi các nhà đầu tư lớn, có đủ uy tín, có đủ năng lực, đảm bảo hiệu quả xã
hội, trong đó người dân địa phương tham gia hoạt động du lịch phải được hưởng lợi
nhiều nhất (gắn với vấn đề tạo việc làm, nâng cao thu nhập, giảm nghèo).
- Tập trung xây dựng hệ thống các sản phẩm đặc thù, riêng biệt của Sa Pa; cần
phải có quy hoạch cụ thể du lịch đối với từng vùng phù hợp, ví dụ cần phải quy định
cụ thể số hộ gia đình được phép làm homestay, hộ nào được bán hàng lưu niệm, hộ
nào được sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ.. Điều đó khiến việc chun mơn hóa trong
15


từng khâu phục vụ được tốt hơn, tránh trường hợp hộ nào cũng có thể làm đủ các dịch
vụ thì chất lượng phục vụ du khách không được tốt.
- Tăng cường sự tham gia của cộng đồng địa phương đối với phát triển du lịch:
Cộng đồng dân cư cần phải được tham gia vào quá trình xây dựng quy hoạch và giám
sát q trình thực hiện quy hoạch đó. Phải được đào tạo để nâng cao nhận thức về giá
trị tài nguyên thiên nhiên, tài nguyên nhân văn và giá trị của chúng trong kinh doanh
du lịch, từ đó sẽ có ý thức hơn nữa trong việc bảo tồn và gìn giữ phục vụ phát triển
du lịch. Xây dựng một số mơ hình cụ thể nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho cộng đồng
được vay vốn với lãi suất ưu đãi, hỗ trợ đào tạo kĩ năng, phương pháp làm du lịch
nhằm dần dần thay đổi sinh kế, nâng cao mức sống cho người dân; tích cực thúc đẩy

q trình tái đầu tư lợi tức thu được từ du lịch "quay lại" hỗ trợ cộng đồng và công
tác bảo tồn tài nguyên du lịch.
- Đẩy mạnh công tác thu gom và xây dựng nhà máy tái chế rác thải, nước thải;
kiểm sốt chặt chẽ cơng tác vệ sinh và xả thải ra môi trường của doanh nghiệp, người
dân và du khách. Phối kết hợp với các đơn vị liên quan (cảnh sát môi trường, tài
nguyên môi trường) thực hiện tốt việc thanh kiểm tra và xử lí nếu có vi phạm.
- Thực hiện cơng tác tun truyền, khuyến khích và hỗ trợ cả về kinh tế lẫn
chính sách trong cơng tác tổ chức lễ hội nhằm bảo tồn và tái tạo lễ hội, phong tục
truyền thống của nhiều dân tộc. Khuyến khích người dân giữ gìn và duy trì việc mặc
trang phục truyền thống trong các ngày lễ và đặc biệt trong sinh hoạt hàng ngày. Điều
này tạo nên sức hấp dẫn riêng đối với khách du lịch mỗi khi đến Sa Pa. Giải quyết
triệt để nạn đeo bám, bán hàng rong của người dân bản địa đối với khách du lịch.
Tuyên truyền, vận động người dân cho trẻ đến trường, hỗ trợ thay đổi sinh kế mới và
thậm chí áp dụng cả biện pháp cứng rắn để răn đe đối với những người dân tiếp tục
đeo bám, bán hàng rong, ảnh hưởng xấu tới hình ảnh của du lịch Sa Pa.
- Cần phải cụ thể hóa các tiêu chí về phát triển du lịch bề vững, phải có các
nhóm chuyên gia của Trung ương, của khối các trường đại học, các tổ chức du lịch
chuyên nghiệp trong và ngoài nước về địa phương tư vấn cách làm du lịch hiệu quả,
tuân thủ chặt chẽ các tiêu chí để đạt được bền vững.

16


- Tập trung chú trọng công tác đào tạo hướng dẫn viên, thuyết minh đạt chuẩn
có trình độ nhận thức, hiểu biết rộng, chu đáo và thân thiện. Đặc biệt chú ý khuyến
khích người dân, địa phương tham gia cơng tác này, điều đó sẽ tạo nên động lực và
sức hấp dẫn đối với du khách và gia tăng thu nhập cho người dân.
- Đẩy mạnh liên kết phát triển vùng và tiểu vùng cho phát triển du lịch. Đây
được coi là một trong những vấn đề cốt lõi để giải quyết vấn đề đói nghèo, tăng trưởng
kinh tế. Việc làm này giúp phát huy các tài nguyên thế mạnh của từng địa phương và

kết nối các dịch vụ liên quan, góp phần vào phát triển kinh tế cộng đồng địa phương
bền vững.
- Đẩy mạnh công tác tuyên truyền các chủ trương, chính sách phát triển du lịch
cộng đồng trên các phương tiện thông tin đại chúng; tổ chức các hoạt động cổ động
trực quan, lưu động tới mọi địa bàn để nhân dân trong huyện, trong tỉnh được biết và
nhất trí làm theo, vận động nhân dân tự giác và tích cực tham gia giữ gìn vệ sinh mơi
trường, giữ gìn cảnh quan tự nhiên và an ninh trật tự.

17


III.

Giải Pháp
Tầm nhìn đến năm 2030, Lào Cai kiên định quan điểm, tiếp tục đưa ngành Du

lịch trở thành khâu đột phá trong phát triển kinh tế - xã hội của Tỉnh, cụ thể: Phát
triển 8 nhóm sản phẩm du lịch đặc thù (nghỉ dưỡng cao cấp, văn hóa cộng đồng, sinh
thái nông nghiệp làng nghề, thể thao mạo hiểm, hội thảo sự kiện, mua sắm, du lịch
thực tế ảo - du lịch thông minh, du lịch biên giới) .Xây dựng Lào Cai trở thành điểm
đến đặc biệt hấp dẫn, với các sản phẩm du lịch đặc sắc nhất khu vực Tây Bắc.
Để đạt được các mục tiêu đề ra, thời gian tới, tỉnh Lào Cai cần phát triển du
lịch theo hướng bền vững gắn với bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc; giữ
gìn cảnh quan thiên nhiên; bảo đảm quốc phòng - an ninh, trật tự an toàn xã hội; giải
quyết tốt vấn đề môi trường, lao động, việc làm… Trước mắt, cần tập trung vào một
số giải pháp trọng tâm sau:
- Một là, tiếp tục quán triệt và thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 92/NQ-CP
của Chính phủ về một số giải pháp đẩy mạnh phát triển du lịch Việt Nam trong thời
kỳ mới; Chỉ thị số 18/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường công tác quản
lý môi trường du lịch, đảm bảo an ninh, an toàn cho khách du lịch; Chỉ thị số 14/CTTTg của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước, tập

trung khắc phục yếu kém, thúc đẩy phát triển du lịch, để đảm bảo môi trường phát
triển du lịch bền vững, lành mạnh. Đồng thời, ban hành Quy chế quản lý du lịch của
Tỉnh, trong đó có cơ chế hỗ trợ bảo tồn cảnh quan thiên nhiên, đặc biệt là danh thắng
ruộng bậc thang.
- Hai là, xây dựng quy chế phối hợp, phát triển du lịch gắn với hoạt động tâm
linh tại một số địa phương; triển khai các tiểu dự án về bảo tồn văn hóa và di sản văn
hóa với danh sách của 500 danh mục cần bảo tồn.
- Ba là, kiện tồn Trung tâm Thơng tin xúc tiến du lịch tại 3 điểm cung cấp
thông tin du lịch chính gồm: Sa Pa, Bắc Hà và TP. Lào Cai.
- Bốn là, tiếp tục phối hợp với ngành Nông nghiệp, các địa phương phát triển
thêm các sản phẩm du lịch gắn với nông nghiệp; đồng thời hỗ trợ khai thác nhiều
điểm du lịch mới, có tiềm năng trên địa bàn các huyện Bảo Thắng, Mường Khương,
Bảo Yên.
18


- Năm là, đẩy mạnh hơn nữa các chương trình liên kết du lịch; tăng cường hoạt
động xúc tiến, quảng bá du lịch; ứng dụng công nghệ thông tin và đưa vào quản lý bộ
3 phần mền sản phẩm du lịch thông minh trên địa bàn …
Lào Cai cần đẩy mạnh phát triển du lịch đồng gắn với gìn giữ cảnh quan tự
nhiên, sự đa dạng sinh học, những nét văn hóa bản địa đặc sắc và bảo vệ được môi
trường cần xây dựng các sản phẩm du lịch mới, hấp dẫn du khách. Thực tế cho thấy,
du lịch cộng đồng là sản phẩm thu hút 70% sự quan tâm của du khách nước ngoài khi
đến Lào Cai.
Cần quan tâm xây dựng và nhân rộng sản phẩm mới chất lượng, giá thành hợp
lý, bắt đúng nhu cầu thị hiếu khách hàng phục vụ du khách như: Đồi hoa tím của
Fansipan, các homestay Swing Sa Pa, Y Tý Ecologe... Bên cạnh đó, cần nghiên cứu,
phát hiện để có thể mở thêm các tuyến du lịch hấp dẫn ở vùng sâu, vùng xa, kết hợp
với việc phát triển các sản phẩm du lịch độc đáo của bà con dân tộc thiểu số; duy trì
các phiên chợ văn hóa vùng cao nhằm hướng tới việc khơi phục, bảo tồn nét văn hóa

địa phương, đồng thời khai thác văn hóa vào phát triển du lịch.
Việc phát triển du lịch cộng đồng khơng thể nóng vội, chạy theo phong trào
mà cần có chiến lược bài bản, đảm bảo phát triển theo hướng bền vững. Bởi vậy,
UBND tỉnh Lào Cai cần xây dựng những chiến lược dài hơi để phát triển, như xây
dựng Đề án phát triển riêng cho du lịch cộng đồng của Tỉnh, trong đó nhấn mạnh yêu
cầu các cơ quan có thẩm quyền và cơ quan chuyên ngành cần thực hiện các biện pháp
nâng cao trình độ văn hóa cho đồng bào và đề cao vai trị của người dân trong q
trình phát triển du lịch cộng đồng.
Đồng thời, cần lưu ý tới tính liên kết trong vùng miền núi phía Bắc, phát huy
tính liên kết du lịch giữa các địa phương trong vùng. Điều này khơng chỉ có ý nghĩa
trong việc cải tạo nguồn thu nhập và nâng cao đời sống của một bộ phận đồng bào,
mà còn giúp người dân mở mang kiến thức, góp phần giao lưu văn hóa giữa các dân
tộc trong vùng.

19


IV.

Kết Luận
Tạo hóa thiên nhiên đã ban tặng cho Sapa một bức tranh phong cảnh vừa lãng

mạn vừa hùng vĩ, bao la với những rặng núi hùng vĩ, những con sông chảy dài theo
hướng mặt trời, những thửa ruộng bậc thang rộng xa ngút tầm mắt, khí hậu mát mẻ
quanh năm cũng những dấu ấn bản địa độc đáo. Có thể nói, Sa Pa ngày càng được
khai thác, phát triển hơn bởi các tài nguyên du lịch mang lại giá trị cho du lịch Sa Pa
nói riêng và tỉnh Lào Cai nới chung. Mặc dù, du lịch tại Sa Pa cịn gặp một chút khó
khăn, song chính quyền và ngành du lịch Lào Cai cũng như Sa Pa đang tiếp tục nỗ
lực xây dựng, tạo điều kiện và môi trường thu hút đầu tư, nâng cao năng lực cạnh
tranh của các doanh nghiệp du lịch trên địa bàn; không ngừng cải thiện và nâng cấp

cơ sở hạ tầng, nhất là hạ tầng du lịch; chú trọng phát triển du lịch làng, bản, du lịch
cộng đồng; tuyên truyền nâng cao nhận thức về du lịch trong nhân dân cũng như
chính quyền, từng bước tăng cường quản lý, thúc đẩy tính chuyên nghiệp trong lĩnh
vực dịch vụ phục vụ du khách. Nhằm tiếp tục khai thác hiệu quả và phát triển du lịch
tương xứng tiềm năng mà các tài nguyên du lịch mang lại ở Sa Pa. Cùng nhau chung
tay để Sapa được phát triển và một phần nào đó giữ gìn đi bản sắc dân tộc để một đất
nước Việt Nam ngày càng văn minh và phát triển đồng đều.

20


Tài Liệu Tham Khảo
1. Nguyễn Thị, H., & Nguyễn Thị, T. (2021). Du lịch Lào Cai tìm hướng phục hồi
tăng trưởng và phát triển bền vững. Retrieved 31 July 2022, from
/>2. Nguyễn Đình, D. (2006). Nghiên cứu đề xuất một số giải pháp phát triển du lịch
bền vững ở sapa trong xu - Tài liệu text. Retrieved 27 July 2022, from
/>3. Đinh Thùy, D. (2022). Vị trí vùng núi Tây Bắc? Gồm các tỉnh nào? Có đặc điểm
gì?. Retrieved 1 August 2022, from />4. Tây Bắc Bộ vài nét tổng quan | Xã hội | Báo ảnh Dân tộc và Miền núi. (2017).
Retrieved 31 July 2022, from />5. Tây Bắc Bộ – Wikipedia tiếng Việt. (2022). Retrieved 31 July 2022, from
/>
21