U XƯƠNG docx

TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y THÁI BÌNH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y THÁI BÌNH
U XƯƠNG



Khái niệm
Khái niệm
- U xương là một khối tổ chức bệnh lý ở xương, có nguồn
- U xương là một khối tổ chức bệnh lý ở xương, có nguồn
gốc phát sinh từ mô xương, mô sụn, mô tủy, mô nâng đỡ
gốc phát sinh từ mô xương, mô sụn, mô tủy, mô nâng đỡ
của xương và không phải xương. chúng phát triển một
của xương và không phải xương. chúng phát triển một
cách độc lập khác thường, tiến triển có thể lành tính hoặc
cách độc lập khác thường, tiến triển có thể lành tính hoặc
ác tính, có nguy hại đến sinh tồn của cơ thể
ác tính, có nguy hại đến sinh tồn của cơ thể
- U xương hiếm gặp nhưng rất đa dạng
- U xương hiếm gặp nhưng rất đa dạng
- Chẩn đoán u xương dễ với những trường hợp điển hình,
- Chẩn đoán u xương dễ với những trường hợp điển hình,
nhưng rất khó với những trường hợp không điển hình
nhưng rất khó với những trường hợp không điển hình
Đại cương u xương
2.1 Phân loại dựa theo giải phẫu bệnh lý
2.1 Phân loại dựa theo giải phẫu bệnh lý
+ U xương lành tính
+ U xương lành tính
+ U Trung gian (bướu giáp biên)
+ U Trung gian (bướu giáp biên)

+ U xương ác tính
+ U xương ác tính
2.2 Phân loại tiến triển của u theo hệ T.N.M
2.2 Phân loại tiến triển của u theo hệ T.N.M
Phân loại u xương
•
2.3 Phân loại của tổ chức y tế thế giới( 1972)
•
+ U tạo xương: - U tạo xương lành tính ( osteoma)
- U tạo xương ác tính ( osteosacom)
+ U tạo sụn: - U tạo sụn lành tính ( Chondroma)
- U tạo sụn ác tính ( Chondrosaccoma)
+ U tế bào khổng lồ (Giant-Celltumor osteoclassome)
+ U tủy ( Marrow tumours)
+ U mạch máu - Lành tính ( Vascular tumors)
•
- ác tính (Angiosarcome)
+ U của mô liên kết: - Lành tính
- ác tính
+ Các u khác
+ U không phân loại được
+ Tổn thương giả u



Hoàn cảnh phát hiện bệnh
+ Đau
+ Tự sờ thấy u
+ Tình cờ chụp film phát hiện thấy
+ Gẫy xương bệnh lý

Chẩn đoán u xương
4.1 Chẩn đoán dựa trên lâm sàng và tiền sử
+ Dựa vào tuổi bệnh nhân
+ Dựa vào vị trí khối u
+ Dựa vào tính chất đau
+ Dựa vào tốc độ phát triển u
+ Dựa vào tính chất khối u
+ Dựa vào số lượng u
4.2 Chẩn đoán dựa vào hình ảnh học
+ Chụp XQ thường quy
+ Chụp động mạch
+ Chụp nhấp nháy
+ Siêu âm xương
+ Chụp cắt lớp vi tính
+ Chụp cộng hưởng từ hạt nhân
+ Xạ hình xương
Chẩn đoán u xương
4.3 Chẩn đoán dựa vào xét nghiệm sinh hóa
Photphataza kiềm
Lactico dehydrogenaza (LDH)
4.4 Chẩn đoán dựa vào giải phẫu bệnh lý
Sinh thiết bằng chọc hút kim nhỏ
Sinh thiết bằng troca
Sinh thiết bằng cắt một mẫu nhỏ u
Sinh thiết toàn bộ u
Sinh thiết lạnh
4.5 Theo dõi kiểm tra người bệnh
Chẩn đoán u xương
5.1 U xương lành
- U nhỏ theo dõi và không cần can thiệp

- U lớn ảnh hưởng cơ năng, thẩm mỹ đục bỏ u
5.2 U xương ác tính
- Phối hợp hóa chất tia xạ và phẫu thuật
- Phẫu thuật có thể là: Cắt bỏ u tái tạo khớp,
cắt đoạn chi, tháo khớp

Một số u xương thường gặp
Một số u xương thường gặp
1. U xương sụn
Bản chất: u xương lành tính
Đặc điểm lâm sàng: Thường gặp ở trẻ em < 15 tuổi, vị trí
thường gặp ở đầu các xương dài. Triệu chứng u nhỏ không
đau hoặc đau ít ,đau khi u to gây chèn ép hoặc gây biến dạng
khớp
XQ: U phát triển ở bề mặt của xương, hình dạng bất kỳ độ cản
quang tương đối đång nhất có thể thấy rõ các bè xương, thớ
xương ở phía cuống nuôi, kích thước nhỏ hơn khi khám lâm
sàng
Tiến triển lánh tính. U phát triển cùng sự lớn lên của trẻ, dừng
phát triển khi hết tuổi trưởng thành
Điều trị U nhỏ theo dõi không cần can thiệp gì, U lớn ảnh
hưởng đến cơ năng, thẩm mỹ điều trị phẫu thuật đục bỏ khối u
U xương sụn lành tính
U xương sụn lành tính
U nang xương đơn độc ở thiêu nhi

Bản chất: Là một loại tổn thương giả u
Đặc điểm lâm sàng: Thường gặp ở trẻ em tuổi niên thiếu, vị
trí thường gặp đầu trên xương cánh tay, nữ> nam. Triệu
chứng u nhỏ đau ít nhưng đau sâu trong xương khám không

sờ thấy u. khi u lớn bệnh nhân đau nhiều đau liên tục khám
lâm sàng có thể sờ được u. có khi BN đến khám với gẫy
xương
XQ: U phát triển ở trong lòng của xương, hình tròn hoặc bầu
dục ranh giới rõ độ cản quang đồng nhất . giai đoạn muộn u
phá hủy vỏ xương có thể gây gẫy xương bệnh lý
Tiến triển lành tính.
Điều trị: U nhỏ phẫu thuật nạo bỏ u và ghép xương, U lớn có
nguy cơ gẫy xương bệnh lý hoặc đã gẫy xương bệnh lý
phẫu thuật nạo u ghép xương và KHX
U
U


- Bản chất: Là loại u trung gian giữa lành và ác tính
- Đặc điểm lâm sàng: Tuổi thường gặp 25-40 tuổi, vị trí
thường gặp ở đầu các xương dài ( gần gối xa khuỷu). Triệu
chứng chia 3 giai đoạn
+ Giai đoạn I thời kỳ im lặng
+ Giai đoạn 2 giai đoạn tiến triển
+ Giai đoạn 3 giai đoạn ác tính hóa
- XQ: U phát triển trong lòng xương, hình tròn hoặc bầu dục
độ cản quang tương đối đồng nhất điển hìnhcó thể thấy các
vách xương mỏng trong lòng khối u trong giống hình bọt bóng
xà phòng hoặc hình tổ ong. Giai đoạn ác tính u phá hủy vỏ
xương, màng xương xâm lấn phần mềm xung quanh
U
U



 ! "# $"

Đ
% # 
•
&'(%)*+,-
•
&'(.%)*+,-
•
/+,-$0*
% 1*+#23!*'
(
U
U


Ung thư xương tiên phát
Ung thư xương tiên phát

- Bản chất: Là một loại ung thư có độ ác tính cao mà bản
chất là các tạo cốt b
- Đặc điểm lâm sàng:
+ Thường gặp ở tuổi trẻ 17-22 tuổi, vị trí thường gặp
quanh đầu gối, nam > nữ. Triệu chứng toàn thân bệnh
nhân gầy sút đau nhiều đau liên tục vùng khối u có lúc đau
thành cơn đau thường về đêm dùng thuốc giảm đau ít tác
dụng.
+ Tại chỗ u không rõ ràng ấn đau sâu trong xương, da
vùng u thường căng bóng có thể có tuần hoàn bàng hệ
XQ: Có 2 thể

+ Thể tiêu xương chủ yếu thấy hình ảnh tiêu xương
mạnh
+ Thể tạo xương trên film có h×nh ảnh “đám cỏ cháy
“hình tia sáng mặt tròi”
Tiến triển ác tính tỷ lệ sống > 5 năm rất hạn chế
Diều trị Hóa chất, tia xạ- phẫu thuật- hóa chất, tia xạ. Phẫu
thuật chủ yếu là cắt cụt chi
Ung thư xương tiên phát
Ung thư xương tiên phát
Ung thư xương thể tiêu xương
Ung thư xương thể tiêu xương
Ung thư xương thể tiêu xương
Ung thư xương thể tạo xương
Ung thư xương thứ phát
- Bản chất là một ung thư xương sau một ung thư khác,
thường sau các ung thư liên bào
- Đặc điểm lâm sàng: tuổi thường gặp >45, vị trí thường gặp
nền sọ, cột sống, xương sườn, xương chậu, đầu trên xương
đùi
- Triệu chứng: toàn thân gầy sút, có thiếu máu nhẹ, có thể có
hạch ngoại biên. tại chỗ u BN đau nhiều đau sâu trong xương
sờ u ranh giới không rõ ,ấn đau, có tuần hoàn bàng hệ
- XQ chủ yếu gặp thể tiêu xương
- Tiến triển ác tính
- Điều trị: Dựa vào ĐT ung thư tiên phát, Phẫu thuật chỉ được
đặt ra khi ung thư tiên phát đã được ĐT cơ bản và chỉ có 1
khối u xương.