MÔN TÂM LÝ HỌC ĐẠI HỌC Y DƯỢC TP HCM BÀI CAN THIỆP KHỦNG HOẢNG tâm lý

CAN THIỆP
KHỦNG HOẢNG TÂM LÝ

BM: GDSK - TLYH


Mục tiêu bài học

-

Trình bày ý nghĩa của can thiệp khủng hoảng tâm lý
Hiểu và trình bày được các tiến trình can thiệp khủng hoảng tâm lý


I. NHỮNG NGƯỜI CẦN ĐƯỢC CAN THIỆP KHỦNG HOẢNG TÂM LÝ

1. Những người cần một người mạnh mẽ để bảo vệ, gánh vác và chịu trách nhiệm
thay họ. “ Làm ơn làm giúp tơi”

2. Những người cần một ai đó duy trì sự nối kết với thực tại. “ Giúp tôi biết rằng tôi
đang ở thực tại”.


3.Họ cảm thấy trống rỗng và cần được yêu thương. “ Hãy quan tâm và chăm sóc tơi”.
4. Họ cần nhà tâm lý trở thành một giá trị để luôn được cảm an tồn. “ Ln ln ở đây”
5. Được thoát khỏi ám ảnh mặc cảm tội lỗi, những người này thường tìm đến và xưng
tội.
6. Ngay lập tức, khẩn cấp họ cần được nói ra hết mọi thứ đang giữ trong lịng. “ Hãy cho
tơi nói hết mọi thứ đang giữ trong lòng”

•

7. Dưới áp lực thôi thúc, họ mong ước được một lời khun. “Hãy nói cho tơi biết
phải làm gì”

•

8. Họ tìm kiếm sự sắp xếp lại những ý tưởng, ý nghĩa mâu thuẫn của bản thân. “Hãy
giúp tôi đặt mọi thứ trong quy luật”

•

9. Những người thực sự mong muốn tự bản thân hiểu được bản thân hiểu được
những vấn đề bên trong của mình. “Tơi muốn tham vấn”.

•

10. Họ cảm thấy khơng thoải mái, khó chịu vì các vấn đề y khoa và cần sự chăm sóc
về mặt thể chất. “Tôi cần một bác sĩ”


11. Những người tìm kiếm một sự giúp đỡ về kinh tế hay một nơi nào đó để chia sẽ. «Tôi
cần sự giúp đỡ chuyên nghiệp»

12. Họ tin rằng những khó khăn vẫn đang tiếp diễn trong các mối quan hệ hiện tại và cần
nhà tâm lý can thiệp, hòa giải. «Làm điều này vì/cho tơi»


13. Những người muốn có được các thơng tin về nơi sẽ giúp đỡ đáp ứng những nhu cầu
đa dạng của bản thân, thực chất họ đang tìm kiếm nguồn lực hỗ trợ từ cộng đồng. «Hãy

cho tơi biết nơi nào tơi có thể nhân được điều mà tơi cần»
14. Những người khơng có động cơ thức đẩy hay các loạn thần, những người được đưa
đến với nhà tâm lý trái với ý muốn của họ. «Tơi khơng muốn gì cả»


II. TIẾN TRÌNH
CAN THIỆP KHỦNG HOẢNG

1.

Sự can thiệp tức thì

- Y khoa
- Tâm lý


Mục tiêu can thiệp khủng hoảng:

-

Mục tiêu tối thiểu: khôi phục tình trạng cân bằng, và mức độ hoạt động chức năng
trước đó.

- Mục tiêu tối ưu: tích lũy những bài học kinh nghiệm, làm giàu thêm nguồn lực ứng
phó, để có khả năng đối phó tốt hơn cho những áp lực trong tương lai.


 Thiết lập trạng thái cân bằng

 Sử dụng các kỹ thuật «chống đỡ»

 Tránh những tác động, hậu quả bất hạnh, gây nguy hiểm


2. Hành động nhanh chóng



Thăm dị tìm hiểu trong q khứ



Thăm dị những «sức mạnh» và những nhược điểm của thân chủ



Xác định rõ nhu cầu tức thời của thân chủ




Tìm đến sự sáng tỏ, rõ ràng



Tạo điều kiện thuận lợi hay đóng vai trị hướng dẫn



Xem xét nhiều sự lựa chọn mới

3.Ngăn chặn, đẩy lùi những nguy hiểm, những kết thúc bi thảm

Làm tăng, thúc đẩy hy vọng và những mong chờ tích cực
Thơng tin
Tương tác


4. Cung cấp hệ thống hỗ trợ

Cuộc gọi lại
Mở rộng hệ thống hỗ trợ
Đảm nhận trách nhiệm


5. Tập trung vào việc giải quyết vấn đề

o Xác định vấn đề chính đưa đến khủng hoảng
o Hỗ trợ họ lập kế hoạch và tiến hành các phương cách giải quyết vấn đề chính ấy.


6. Yêu cầu, đề nghị các bước rõ ràng
xác thực

 Tập trung vào thực tại
 Phát triển kỹ thuật lắng nghe
 Kiểm tra mức độ lo âu của thân chủ
 Thăm dò cảm xúc của thân chủ

7. Nâng cao lịng tự tơn

 Sự tơn trọng, chấp nhận vô điều kiện, không phán xét và tin tưởng vào thân chủ
 Hỗ trợ thân chủ nhận ra những mục tiêu, sự mong đợi thiết thực và sự giới hạn trong việc
họ hoàn thành những mục tiêu

 Giúp thân chủ nhận thấy những điều họ đang có, những điểm mạnh.
 Giúp thân chủ lập danh sách những nguồn lực có thể sử dụng hỗ trợ họ nâng cao lịng tự
tôn một cách lành mạnh.


 Hỗ trợ thân chủ nhận ra mức độ của sự mong muốn thay đổi và phát triển tổ chức cơ cấu
giải quyết vấn đề...những điều mà họ có thể tận dụng hướng đến hoàn thành mục tiêu.

 Động viên, khuyến khích hỗ trợ thân chủ đối mặt với những khó khăn
 Ngăn chặn việc lập lại những suy nghĩ tiêu cực đưa đến hành vi tiêu cực


Hỗ trợ thân chủ tăng sự tự nhận thức bản thân:
- Viết nhật ký
- Bày tỏ những cảm xúc và suy nghĩ của mình


Hỗ trợ thân chủ tăng sự tự chấp nhận bản thân:
- Nhận ra hệ thống giá trị và niềm tin của bản thân
- Khuyến khích sự quan tâm một cách tích cực, khách quan đến việc tự đấu tranh
chống lại cảm giác bị hắt hủi, bỏ rơi. Hướng dẫn cho họ thấy sự tương tác giữa việc
tự nói tiêu cực có ảnh hưởng đến lịng tự tơn. Học cách tự chấp nhận bản thân.

Sự đánh giá khách quan, chân thật về những điều tích cực, tiêu cực trong cuộc
sống. Tập trung vào những điều tích cực, nhìn lại nhữnb thất bại như một cơ hội
để học hỏi, trưởng thành.

Cho thân chủ những phản hồi tích cực và thúc đẩy tăng năng lực.


8. Nâng cao sự tự lực, độc lập, tự dựa vào khả năng và nổ lực của bản
thân

Xây dựng nhóm hỗ trợ
Cổ vũ, động viên, khuyến khích sự tự giúp đỡ bản thân


II.PHÁT HIỆN VÀ CHẶN Ý ĐỊNH TỰ SÁT TRONG CƠN KHỦNG HOẢNG

1. Phát hiện ý định tự sát ở thân chủ
1.1 Các dấu hiệu có thể quan sát được khí sắc:






Khí sắc giảm khơng ngừng, liên tục. Ngày càng trở nên trầm buồn,lặng lẽ.
Tính bi quan, yếm thế
Tuyệt vọng
Sự liều lĩnh tuyệt vọng



Lo âu, nỗi đau tinh thần và căng thẳng bên trong



Rút lui khỏi các mối quan hệ gia đình, nghề nghiệp, bạn bè, xã hội. Những vấn đề
về giấc ngủ (thiếu ngủ, mất ngủ, ngủ li bì...)




Tăng hoặc bắt đầu sử các chất cồn (rượu), thuốc (an thần, chất gây nghiện)



Gần đây xuất hiện những xung động, thôi thúc bốc động và tự mang đến những
rủi ro nguy hiểm không cần thiết



Đe dọa tự sát hay bộc lộ một mong muốn mạnh mẽ là được chết