Phương pháp luận sang tạo khoa học
ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
BÀI TIỂU LUẬN MÔN PHƯƠNG PHÁP LUẬN SÁNG TẠO KHOA HỌC
SỰ VẬN DỤNG CÁC NGUYÊN LÝ SÁNG
TẠO KHOA HỌC TRONG LỊCH SỬ
PHÁT TRIỂN CỦA NGÔN NGỮ HTML
Giảng viên hướng dẫn :
GS, TSKH Hoàng Kiếm
Học viên thực hiện :
Nguyễn Thị Thu Trang – CH1101147
MỤC LỤC
I. 40 Nguyên tắc sáng tạo: 1
1.1. Nguyên tắc phân nhỏ: 1
1.2. Nguyên tắc “tách khỏi”: 1
1.3. Nguyên tắc phẩm chất cục bộ: 1
1.4. Nguyên tắc phản đối xứng: 1
1.5. Nguyên tắc kết hợp: 1
1.6. Nguyên tắc vạn năng: 1
1.7. Nguyên tắc “chứa trong”: 1
1.8. Nguyên tắc phản trọng lượng: 2
1.9. Nguyên tắc gây ứng suất sơ bộ: 2
1.10. Nguyên tắc thực hiện sơ bộ: 2
1.11. Nguyên tắc dự phòng: 2
1.12. Nguyên tắc đẳng thế: 2
1.13. Nguyên tắc đảo ngược: 2
1.14. Nguyên tắc cầu (tròn) hoá: 2
1.15. Nguyên tắc linh động: 3
1.16. Nguyên tắc giải “thiếu” hoặc “thừa”: 3
1.17. Nguyên tắc chuyển sang chiều khác: 3
1.18. Nguyên tắc sử dụng các dao động cơ học: 3
1.19. Nguyên tắc tác động theo chu kỳ: 3
1.20. Nguyên tắc liên tục tác động có ích 3
1.21. Nguyên tắc “vượt nhanh”: 4
1.22. Nguyên tắc biến hại thành lợi: 4
1.23. Nguyên tắc quan hệ phản hồi: 4
1.24. Nguyên tắc sử dụng trung gian: 4
1.25. Nguyên tắc tự phục vụ: 4
1.26. Nguyên tắc sao chép (copy): 4
1.27. Nguyên tắc “rẻ” thay cho “đắt”: 4
1.28. Thay thế sơ đồ cơ học: 5
1.29. Sử dụng các kết cấu khí và lỏng: 5
1.30. Sử dụng vỏ dẻo và màng mỏng: 5
1.31. Sử dụng các vật liệu nhiều lỗ: 5
1.32. Nguyên tắc thay đổi màu sắc: 5
1.33. Nguyên tắc đồng nhất: 5
1.34. Nguyên tắc phân hủy hoặc tái sinh các phần: 5
1.35. Thay đổi các thông số hoá lý của đối tượng: 6
1.36. Sử dụng chuyển pha: 6
1.37. Sử dụng sự nở nhiệt: 6
1.38. Sử dụng các chất oxy hoá mạnh: 6
1.39. Thay đổi độ trơ: 6
1.40. Sử dụng các vật liệu hợp thành (composite): 6
II. Lịch sử ngôn ngữ HTML 7
2.1. HTML1 8
2.2. HTML2 8
2.3. HTML 3 8
2.4. HTML4 9
2.5. HTML5 10
2.5.1. Tổng quan về HTML5 10
2.5.2. Nguyên tắc cơ bản và đặc điểm kỹ thuật của HTML5 11
2.5.3. HTML5 đơn giản hóa việc phát triển 12
2.5.4. HTML5 cấu trúc nội dung 13
2.5.5. HTML5 cho phép các nhà phát triển động, hỗ trợ hiệu ứng âm thanh,
video. 15
2.5.6. Lưu trữ ngoại tuyến (Offline storage) 16
2.5.7. Trình duyệt hỗ trợ 16
III. Áp dụng nguyên lý sáng tạo khoa học để xử lý vấn đề 17
IV. Kết luận 18
V. Tài liệu tham khảo 19
Phương pháp luận sang tạo khoa học
[1]
I. 40 Nguyên tắc sáng tạo:
1.1. Nguyên tắc phân nhỏ:
a) Chia đối tượng thành các phần độc lập.
b) Làm đối tượng trở nên tháo lắp được.
c) Tăng mức độ phân nhỏ đối tượng.
1.2. Nguyên tắc “tách khỏi”:
Tách phần gây “phiền phức” (tính chất “phiền phức”) hay ngược lại tách
phần duy nhất “cần thiết” (tính chất “cần thiết”) ra khỏi đối tượng.
1.3. Nguyên tắc phẩm chất cục bộ:
a) Chuyển đối tượng (hay môi trường bên ngoài, tác động bên ngoài) có cấu
trúc đồng nhất thành không đồng nhất.
b) Các phần khác nhau của đối tượng phải có các chức năng khác nhau.
c) Mỗi phần của đối tượng phải ở trong những điều kiện thích hợp nhất đối với
công việc.
1.4. Nguyên tắc phản đối xứng:
Chuyển đối tượng có hình dạng đối xứng thành không đối xứng (nói chung
giãm bật đối xứng).
1.5. Nguyên tắc kết hợp:
a) Kết hợp các đối tượng đồng nhất hoặc các đối tượng dùng cho các hoạt động
kế cận.
b) Kết hợp về mặt thời gian các hoạt động đồng nhất hoặc kế cận.
1.6. Nguyên tắc vạn năng:
Đối tượng thực hiện một số chức năng khác nhau, do đó không cần sự tham
gia của các đối tượng khác.
1.7. Nguyên tắc “chứa trong”:
a) Một đối tượng được đặt bên trong đối tượng khác và bản thân nó lại chứa
đối tượng thứ ba
b) Một đối tượng chuyển động xuyên suốt bên trong đối tượng khác.
Nguyễn Thị Thu Trang – CH1101147
[2]
1.8. Nguyên tắc phản trọng lượng:
a) Bù trừ trọng lượng của đối tượng bằng cách gắn nó với các đối tượng khác
có lực nâng.
b) Bù trừ trọng lượng của đối tượng bằng tương tác với môi trường như sử
dụng các lực thủy động, khí động
1.9. Nguyên tắc gây ứng suất sơ bộ:
Gây ứng suất trước với đối tượng để chống lại ứng suất không cho phép
hoặc không mong muốn khi đối tượng làm việc (hoặc gây ứng suất trước để khi
làm việc sẽ dùng ứng suất ngược lại ).
1.10. Nguyên tắc thực hiện sơ bộ:
a) Thực hiện trước sự thay đổi cần có, hoàn toàn hoặc từng phần, đối với đối
tượng.
b) Cần sắp xếp đối tượng trước, sao cho chúng có thể hoạt động từ vị trí thuận
lợi nhất, không mất thời gian dịch chuyển.
1.11. Nguyên tắc dự phòng:
Bù đắp độ tin cậy không lớn của đối tượng bằng cách chuẩn bị trước các
phương tiện báo động, ứng cứu, an toàn.
1.12. Nguyên tắc đẳng thế:
Thay đổi điều kiện làm việc để không phải nâng lên hay hạ xuống các đối
tượng.
1.13. Nguyên tắc đảo ngược:
a) Thay vì hành động như yêu cầu bài toán, hành động ngược lại (ví dụ, không
làm nóng mà làm lạnh đối tượng)
b) Làm phần chuyển động của đối tượng (hay môi trường bên ngoài) thành
đứng yên và ngược lại, phần đứng yên thành chuyển động.
1.14. Nguyên tắc cầu (tròn) hoá:
a) Chuyển những phần thẳng của đối tượng thành cong, mặt phẳng thành mặt
cầu, kết cấu hình hộp thành kết cấu hình cầu.
b) Sử dụng các con lăn, viên bi, vòng xoắn.
c) Chuyển sang chuyển độg quay, sử dung lực ly tâm.
Phương pháp luận sang tạo khoa học
[3]
1.15. Nguyên tắc linh động:
a) Cần thay đổi các đặt trưng của đối tượng hay môi trường bên ngoài sao
cho chúng tối ưu trong từng giai đoạn làm việc.
b) Phân chia đối tượng thành từng phần, có khả năng dịch chuyển với nhau.
1.16. Nguyên tắc giải “thiếu” hoặc “thừa”:
Nếu như khó nhận được 100% hiệu quả cần thiết, nên nhận ít hơn hoặc
nhiều hơn “một chút”. Lúc đó bài toán có thể trở nên đơn giản hơn và dễ giải hơn.
1.17. Nguyên tắc chuyển sang chiều khác:
a) Những khó khăn do chuyển động (hay sắp xếp) đối tượng theo đường (một
chiều) sẽ được khắc phục nếu cho đối tượng khả năng di chuyển trên mặt
phẳng (hai chiều). Tương tự, những bài toán liên quan đến chuyển động (hay
sắp xếp) các đối tượng trên mặt phẳng sẽ được đơn giản hoá khi chuyển sang
không gian (ba chiều).
b) Chuyển các đối tượng có kết cấu một tầng thành nhiều tầng.
c) Đặt đối tượng nằm nghiêng.
d) Sử dụng mặt sau của diện tích cho trước.
e) Sử dụng các luồng ánh sáng tới diện tích bên cạnh hoặc tới mặt sau của diện
tích cho trước.
1.18. Nguyên tắc sử dụng các dao động cơ học:
a) Làm đối tượng dao động. Nếu đã có dao động, tăng tầng số dao động ( đến
tầng số siêu âm).
b) Sử dụng tầng số cộng hưởng.
c) Thay vì dùng các bộ rung cơ học, dùng các bộ rung áp điện.
d) Sử dụng siêu âm kết hợp với trường điện từ.
1.19. Nguyên tắc tác động theo chu kỳ:
a) Chuyển tác động liên tục thành tác động theo chu kỳ (xung).
b) Nếu đã có tác động theo chu kỳ, hãy thay đổi chu kỳ.
c) Sử dụng các khoảng thời gian giữa các xung để thực hiện tác động khác.
1.20. Nguyên tắc liên tục tác động có ích
a) Thực hiện công việc một cách liên tục (tất cả các phần của đối tượng cần
luôn luôn làm việc ở chế độ đủ tải).
b) Khắc phục vận hành không tải và trung gian.
Nguyễn Thị Thu Trang – CH1101147
[4]
c) Chuyển chuyển động tịnh tiến qua lại thành chuyển động qua.
1.21. Nguyên tắc “vượt nhanh”:
a) Vượt qua các giai đoạn có hại hoặc nguy hiểm với vận tốc lớn.
b) Vượt nhanh để có được hiệu ứng cần thiết.
1.22. Nguyên tắc biến hại thành lợi:
a) Sử dụng những tác nhân có hại (thí dụ tác động có hại của môi trường) để
thu được hiệu ứng có lợi.
b) Khắc phục tác nhân có hại bằng cách kết hợp nó với tác nhân có hại khác.
c) Tăng cường tác nhân có hại đến mức nó không còn có hại nữa.
1.23. Nguyên tắc quan hệ phản hồi:
a) Thiết lập quan hệ phản hồi
b) Nếu đã có quan hệ phản hồi, hãy thay đổi nó.
1.24. Nguyên tắc sử dụng trung gian:
Sử dụng đối tượng trung gian, chuyển tiếp.
1.25. Nguyên tắc tự phục vụ:
a) Đối tượng phải tự phục vụ bằng cách thực hiện các thao tác phụ trợ, sửa
chữa.
b) Sử dụng phế liệu, chát thải, năng lượng dư.
1.26. Nguyên tắc sao chép (copy):
a) Thay vì sử dụng những cái không được phép, phức tạp, đắt tiền, không tiện
lợi hoặc dễ vỡ, sử dụng bản sao.
b) Thay thế đối tượng hoặc hệ các đối tượng bằng bản sao quang học (ảnh, hình
vẽ) với các tỷ lệ cần thiết.
c) Nếu không thể sử dụng bản sao quang học ở vùng biẻu kiến (vùng ánh sáng
nhìn thấy được bằng mắt thường), chuyển sang sử dụng các bản sao hồng
ngoại hoặc tử ngoại.
1.27. Nguyên tắc “rẻ” thay cho “đắt”:
Thay thế đối tượng đắt tiền bằng bộ các đối tượng rẻ có chất lượng kém hơn
(ví dụ như về tuổi thọ).
Phương pháp luận sang tạo khoa học
[5]
1.28. Thay thế sơ đồ cơ học:
a) Thay thế sơ đồ cơ học bằng điện, quang, nhiệt, âm hoặc mùi vị.
b) Sử dụng điện trường, từ trường và điện từ trường trong tương tác với đối
tượng.
c) Chuyển các trường đứng yên sang chuyển động, các trường cố định sang hay
đổi theo thời gian, các trường đồng nhất sang có cấu trúc nhất định .
d) Sử dụng các trường kết hợp với các hạt sắt từ.
1.29. Sử dụng các kết cấu khí và lỏng:
Thay cho các phần của đối tượng ở thể rắn, sử dụng các chất khí và lỏng:
nạp khí, nạp chất lỏng, đệm không khí, thủy tĩnh, thủy phản lực.
1.30. Sử dụng vỏ dẻo và màng mỏng:
a) Sử dụng các vỏ dẻo và màng mỏng thay cho các kết cấu khối.
b) Cách ly đối tượng với môi trường bên ngoài bằng các vỏ dẻo và màng mỏng.
1.31. Sử dụng các vật liệu nhiều lỗ:
a) Làm đối tượng có nhiều lỗ hoặc sử dụng thêm những chi tiết có nhiều lỗ
(miếng đệm, tấm phủ…)
b) Nếu đối tượng đã có nhiều lỗ, sơ bộ tẩm nó bằng chất nào đó.
1.32. Nguyên tắc thay đổi màu sắc:
a) Thay đổi màu sắc của đối tượng hay môi trường bên ngoài
b) Thay đổi độ trong suốt của của đối tượng hay môi trường bên ngoài.
c) Để có thể quan sát được những đối tượng hoặc những quá trình, sử dụng các
chất phụ gia màu, hùynh quang.
d) Nếu các chất phụ gia đó đã được sử dụng, dùng các nguyên tử đánh dấu.
e) Sử dụng các hình vẽ, ký hiệu thích hợp.
1.33. Nguyên tắc đồng nhất:
Những đối tượng, tương tác với đối tượng cho trước, phải được làm từ cùng
một vật liệu (hoặc từ vật liệu gần về các tính chất) với vật liệu chế tạo đối tượng
cho trước.
1.34. Nguyên tắc phân hủy hoặc tái sinh các phần:
a) Phần đối tượng đã hoàn thành nhiệm vụ hoặc trở nên không càn thiết phải tự
phân hủy (hoà tan, bay hơi ) hoặc phải biến dạng.
Nguyễn Thị Thu Trang – CH1101147
[6]
b) Các phần mất mát của đối tượng phải được phục hồi trực tiếp trong quá trình
làm việc.
1.35. Thay đổi các thông số hoá lý của đối tượng:
a) Thay đổi trạng thái đối tượng.
b) Thay đổi nồng độ hay độ đậm đặc.
c) Thay đổi độ dẻo
d) Thay đổi nhiệt độ, thể tích.
1.36. Sử dụng chuyển pha:
Sử dụng các hiện tượng nảy sinh trong quá trình chuyển pha như: thay đổi
thể tích, toả hay hấp thu nhiệt lượng
1.37. Sử dụng sự nở nhiệt:
a) Sử dụng sự nở (hay co) nhiệt của các vật liệu.
b) Nếu đã dùng sự nở nhiệt, sử dụng với vật liệu có các hệ số nở nhiệt khác
nhau.
1.38. Sử dụng các chất oxy hoá mạnh:
a) Thay không khí thường bằng không khí giàu oxy.
b) Thay không khí giàu oxy bằng chính oxy.
c) Dùng các bức xạ ion hoá tác động lên không khí hoặc oxy.
d) Thay oxy giàu ozon (hoặc oxy bị ion hoá) bằng chính ozon.
1.39. Thay đổi độ trơ:
a) Thay môi trường thông thường bằng môi trường trung hoà.
b) Đưa thêm vào đối tượng các phần , các chất , phụ gia trung hoà.
c) Thực hiện quá trình trong chân không.
1.40. Sử dụng các vật liệu hợp thành (composite):
Chuyển từ các vật liệu đồng nhất sang sử dụng những vật liệu hợp thành
(composite). Hay nói chung sử dụng các vật liệu mới.
Phương pháp luận sang tạo khoa học
[7]
II. Lịch sử ngôn ngữ HTML
HTML là viết tắt của cụm từ HuyperText Markup Language (Ngôn ngữ
đánh dấu siêu văn bản),và đây là ngôn ngữ chính được sử dụng cho việc thiết kế
các website. Ngôn ngữ này gây ấn tượng cho người ta bởi sự ngắn gọn.Việc hình
thành HTML có mối quan hệ mật thiết với sự phát triển của Internet. Ngày nay,
HTML rất được khuyên dùng bởi sự xuất hiện của một chuẩn mới, thực tế là một
phiên bản cao hơn của ngôn ngữ này như là một sự phát triển tất yếu – HTML5.
HTML đã có thời kỳ phát triển mạnh mẽ trong vòng 7 năm. Trong suốt thời
gian đó, nó đã được phát triển từ một ngôn ngữ đơn giản với một số lượng nhỏ các
tag thành một hệ thống đánh dấu văn bản phức tạp, có thể cho phép người viết tạo
ra tất cả những gì hát hò và nhảy múa (all – singing – and – dacing). Những trang
web hoàn thiện với tất cả hiệu ứng hình ảnh, âm thanh Chúng ta sẽ cùng xem lại
những ngày đầu tiên của web, của HTML, những con người, công ty, tổ chức đã
đóng góp vào sự phát triển của HTML.
Tim Berners – Lee là cha đẻ của HTML. Năm 1989,
ông nghiên cứu ra ngôn ngữ HTML như là một giao thức
truyền đạt thông tin giữa giới khoa học với nhau và thành
công của nó vẫn còn cho đến ngày nay. Ông đầu tiên tạo ra
20 thẻ trong HTML, lấy ý tưởng từ ngôn ngữ SGML ,nhưng
điều kì diệu đáng kinh ngạc là ở chỗ 13 trong số 20 thẻ đó
vẫn còn được hiển thị trong HTML4.
Nguyễn Thị Thu Trang – CH1101147
[8]
2.1. HTML1
HTML 1 không cho phép truyền đạt cấu trúc trang phức tạp, nhưng vừa đủ
để cho phép tạo ra một trang web đơn giản. Vạn sự khởi đầu nan, vào thời điểm đó,
không có nhiều người quan tâm tới website nên ngôn ngữ này được sử dụng rất
hạn chế. Phiên bản đầu tiên được tung ra vào cuối năm 1990 và gần như một năm
sau, ngôn ngữ này mới thực sự được ứng dụng. Năm 1993 các chuẩn HTML trở
thành nền tảng của Mosaic- Trình duyệt đầu tiên của Internet.
2.2. HTML2
Nhiều công ty lớn đã đánh giá không đúng sức mạnh của ngôn ngữ siêu văn
bản, nhưng cuối cùng thì các chuẩn HTML cũng được phổ biến rộng rãi. Bởi vì
không có một tổ chức nào đứng ra hỗ trợ cho sự phát triển ngôn ngữ HTML , mọi
thứ bị ngừng trệ. Tháng 7 năm 1994, HTML 2 được phát hành. HTML 2 là phiên
bản cải tiến của HTML. Phiên bản lần này được tạo ra bởi sự nỗ lực rất lớn của
những người yêu thích HTML trên khắp thế giới. Những người này đã đảm nhận
một nỗ lực khổng lồ khi chú ý đến tất cả đóng góp từ khắp nơi trên thế giới cho
phiên bản mới này. Trước tình hình này, cũng trong cùng năm 1994, Tập Đoàn Tài
Chính World Wide Web được thành lập với người đứng đầu là Tim Berners-Lee.
HTML 2 thừa hưởng lại tất cả những đặc điểm của phiên bản trước và thêm một số
tính năng mới. Năm 1995, thẻ mới là thẻ “bgcolor”(màu nền) hay thẻ “font
face”(font chữ) được đưa vào ứng dụng. HTML 2 đã trở thành một chuẩn thiết kế
website cho tới tháng 1 năm 1997 và lần đầu tiên định nghĩa được nhiều đặc điểm
cốt lõi của HTML.
2.3. HTML 3
Internet làm cho ngôn ngữ HTML phát triển và chính nó cũng ứng dụng
những phát triển của HTML. Ngày càng có nhiều người các ứng dụng game
HTML. Vào thời điểm đó, Nestcape là công ty hàng đầu về thị trường trình duyệt
với sản phẩm Netscape Navigator, họ giới thiệu một số thẻ thuộc tính mới gọi là
Netscape extension tags nhưng chỉ hiển thị tốt trên trình duyệt của họ và gây lỗi
hiển thị trên những trình duyệt khác. Cùng lúc đó, một nhóm phát triển HTML
khác đứng đầu là Dave Raggett đã đưa ra bản phác thảo ban đầu về HTML 3.
Trong khi chuẩn của phiên bản trước đề xuất một số tính năng thích hợp cơ bản
cho các nhà thiết kế web, thì phiên bản thứ 3 này lại thêm nhiều đặc tính mới và
thẻ mới hơn để nâng cao tính thẫm mĩ cho giao diện. W3C chấp nhận những phiên
bản cải tiến của HTML với các thẻ mới và các chức năng mới đó. Tuy nhiên phiên
Phương pháp luận sang tạo khoa học
[9]
bản này gặp phải vấn đề khi làm chậm đường truyền của các trình duyệt nên nó đã
bị bỏ đi.
Phiên bản HTML 3.2 là phiên bản mạnh nhất của sê-ri này, nó thay đổi từ từ
thành chuẩn như hiện nay và trước khi được tung ra, nó được duyệt bởi World
Wide Web – W3C và các nhà cung cấp trình duyệt là Netscape và Microsoft.
2.4. HTML4
Dave Raggets đang làm việc tại nhà ở Boston
Người ta dành cả năm 1997 để phát triển phiên bản HTML4, một bước tiến
triển quan trọng trong những phiên bản cũ. HTML4 có những công cụ có giá trị
mang lại thêm nhiều đất sáng tạo cho dân thiết kế web là CSS. Ban đầu CSS cũng
không được coi là quan trọng lắm, nhưng đến nay, người ta đánh giá nó cũng quan
trọng không kém gì bản thân HTML. Một sự kiện quan trọng nữa là sự phát triển
của các trình duyệt, Microsoft ứng dụng hầu như tất cả các thẻ và trình duyệt
Internet Explorer được người sử dụng yêu thích hơn, làm lu mờ Netscape. Vào
tháng 4 năm 1998 HTML4 đã được chứng nhận bởi W3C và tương lai trở nên sáng
lạng hơn. HTML có một “đối thủ” gọi là XHTML(Extensible HyperText Markup
Language – ngôn ngữ đánh dấu siêu văn bản mở rộng) và từ năm 1998 đến nay,
cuộc chiến vẫn diễn ra ác liệt.
Nguyễn Thị Thu Trang – CH1101147
[10]
2.5. HTML5
2.5.1. Tổng quan về HTML5
Vào tháng 1 năm 2008, W3C tung ra bản nháp của HTML5 và thế thượng
phong có vẻ nghiêng về HTML (so với XHTML).
HTML5 là phiên bản sửa đổi thứ 5 của ngôn ngữ World Wide Web – HTML.
Ngôn ngữ web này kế tiếp sự nghiệp của HTML4. Nhóm Web Hypertext
Application Technology Working Group (WHATWG) đã bắt đầu nghiên cứu về các
đặc tính của HTML5 từ tháng 10/2009, dưới dự án Web Applications 1.0. Mặc dù
hiện nay các đặc tính của HTML5 được nói đến rất nhiều và các công trình nghiên
cứu về HTML5 cũng đã bắt đầu từ giữa những năm 2000, song các đặc tính kỹ
thuật của nó dự kiến sẽ được hoàn thiện vào tận năm 2022.
Chính xác thì các công trình nghiên cứu về HTML5 bắt đầu vào tháng
6/2004, do các tổ chức World Wide Web Consortium HTML Working Group (W3C
HTML WG) và WHATWG cùng phối hợp thực hiện.
Phương pháp luận sang tạo khoa học
[11]
Ian Hickson, biên tập kỹ thuật của HTML5, ông hy vọng những đặc tính kỹ
thuật của HTML5 sẽ được trình lên W3C Candidate Recommendation vào năm
2012 và lên W3C Recommendation vào năm 2022. Tuy nhiên, nhiều đặc tính kỹ
thuật của HTML5 đã ổn định và có thể được ứng dụng ngay từ bây giờ.
Theo Hickson, khung thời gian đệ trình và thử nghiệm kỹ thuật HTML5 là:
- Dự thảo đầu tiên gửi lên W3C vào tháng 10/2007.
- Dự thảo cuối cùng vào tháng 10/2009.
- Kêu gọi thử nghiệm vào năm 2011.
- Bản Đề cử (Candidate Recommendation) vào năm 2012.
- Dự thảo bộ thử nghiệm đầu tiên vào năm 2012.
- Dự thảo thử nghiệm thứ hai vào năm 2015.
- Phiên bản thử nghiệm cuối cùng vào năm 2019.
- Phát hành lại Dự thảo Last Call Working Draft vào năm 2020.
- Đề cử dự kiến vào năm 2022.
HTML5 sẽ cho phép một lớp ứng dụng web mới ra đời, hỗ trợ nội dung đa
phương tiện và các tính năng offline mà không cần đến những công nghệ độc
quyền đi kèm.
2.5.2. Nguyên tắc cơ bản và đặc điểm kỹ thuật của HTML5
Nguyên tắc cơ bản của HTML 5 là “Don’t break the web”. Đây là một chuẩn
không nên đưa ra những thay đổi mới, mà những thay đổi mới này sẽ làm cho các
website của những người khác ngừng hoạt động. Don’t Break the Web cũng có
nghĩa là không nên thay đổi các quy tắc cơ bản để ngay cả các trang web cũ cũng
hoạt động tốt. Không như XHTML 2 đã phá vỡ cắc quy luật của Web khi nó yêu
cầu thay đổi đáng kể và ngay lập tức trong các trang web đã được viết. Các trang
web cũ thì vẫn hoạt động nhờ tính tương thích với các tính năng cũ được xây dựng
trong các trình duyệt.
Trong HTML5 mọi thứ mà đúng, hợp lệ với phiên bản trước nó thì vẫn còn
hiệu lực. Thật ra, mọi thứ mà đúng, hợp lệ trong HTML 4.01 thì vẫn hợp lệ trong
HTML5. HTML5 hỗ trợ tất cả các thành phần của HTML, nó hỗ trợ nhiều tính
năng được xem là rất cũ và lỗi thời.
Các đặc điểm kỹ thuật của HTML5 có hai phần riêng biệt. Phần đầu tiên tập
trung vào các nhà phát triển web. Họ cần phải tránh các thói quen xấu và những
Nguyễn Thị Thu Trang – CH1101147
[12]
thành phần đã bị loại bỏ trong quá khứ, chúng ta sử dụng các công cụ Validator
cho phần này của HTML5.
Phần thứ hai dài hơn, đây là phần miêu tả các đặc điểm kỹ thuật
của HTML5 tập trung vào các phát triển trình duyệt. Họ cần hỗ trợ mọi thứ mà đã
tồn tại trong HTML, mang tính tương thích với các tính năng cũ.
Đặc điểm kỹ thuật HTML5 cũnh chính thức hóa cách các trình duyệt nên đối
phó với một loạt các lỗi (như quên các thẻ markup hoặc sử dụng các thẻ markup
không phù hợp). Đây là điểm rất quan trọng, bởi vì nó chắc chắn rằng một trang
web sẽ hoạt động giống nhau trên các trình duyệt khác nhau, thậm chí khi gặp các
vấn đề tinh vi hơn như cách 1 trang được tạo mô hình trong DOM (DOM là 1 cấu
trúc cây, nó chứa các object trong bộ nhớ). Để viết ra phần dài và tẻ nhạt để mô tả
các chuẩn HTML5, các nhà phát triển HTML5 đã thực hiện các bài kiểm tra trên
các trình duyệt hiện đại để tìm những cách xử lý lỗi.
Thực tế nguyên tắc này rất đơn giản: những thay đổi nên có những mục đích
thực tế. Các nhà phát triển web có thể thích những thiết kế độc đáo, các tiêu chuẩn
phù hợp, nhất quán, nhưng đó chưa đủ là lý do tốt để thay đổi một ngôn nhữ lập
trình đã được sử dung để tạo và vài tỉ trang web. Tất nhiên, nó vẫn phụ thuộc vào
một số người để quyết định những mối quan tâm nào là quan trọng nhất.
2.5.3. HTML5 đơn giản hóa việc phát triển
Hầu hết những gì mới trong HTML5 đã được thực hiện trên web. Nó chỉ
được hợp pháp hóa và thực hiện dễ dàng hơn với các đặc điểm kỹ thuật mới. Đặc
biệt, hàm Date picker đang được xây dựng vào trình duyệt web với HTML5. Trước
khi có HTML,thường thì các nhà phát triển web tạo DatePicker bằng cách sử
dụng CSS và JavaScript, hoặc họ đã phải mua một thư viện có chứa chức năng
đó. Với HTML5, tất cả những gì bạn cần làm là thiết lập kiểu đầu vào "date" và
một trình duyệt web hỗ trợ HTML5 (trên điện thoại di động của bạn, máy tính để
bàn hoặc máy tính bảng) sẽ tự động đính kèm DatePicker.
Thẻ <form> trong HTML5 cũng đã có sự nâng cấp đáng kể từ HTML 2,
cho phép bạn thực hiện một số việc mà trước đây phải dùng Ajax, Flash,
ASP.NET, … để thực hiện số số chức năng đơn giản như kiểm tra số điện thoại,
email trong khi thiết kế web :
Phương pháp luận sang tạo khoa học
[13]
- Form chỉ cho phép nhập vào số điện thoại, email. Giống như và Validator
control trong ASP.NET.
- Cho phép bạn chọn ngày tháng năm kiểu DatePicker, giống như
Calenda control trong ASP.NET
- Có thể đặt giá trị mặc định cho một trường nào đó trong web
- Có thể làm highlight một số textbox khi cần thiết.
2.5.4. HTML5 cấu trúc nội dung
Các phiên bản trước của HTML, trong khi tìm kiếm bằng máy, thường rất
khó để lập trình cho các chương trình tự động giải thích. Để cải thiện điều này, cấu
trúc của HTML5 diễn tả chính xác các vùng trong nội dung website như: vùng tiêu
đề (header), vùng thanh thực đơn (menu), nội dung chính, phụ đề (footer), … được
gọi là Blocking trong HTML5. Thường chúng ta hay sử dụng thẻ <p> hoặc
<div> để dịnh nghĩa một đoạn văn bản. Với HTML5, chỉ cần sử dụng các thẻ
mới về cấu trúc như <sections>, <articles>, <asides>, navigation
areas, header groups, <headers>, <footers>. Cách này dễ dàng hơn
cho các ứng dụng nhận biết tổ chức về mặt nội dung như thế nào, cho phép mọi
người duyệt web nhanh hơn. Và cũng tốt hơn cho công cụ tìm kiếm (search
engines) để tìm đúng nội dung. Ngoài ra, còn có thể làm nhiều việc hơn như tự
động sắp xếp, phân loại thông qua các trang web để tái sử dụng.
Chính cấu trúc nội dung này cũng giúp các nhà phát triển dễ dàng hơn trong
việc thiết kế giao diện của một trang web.
Nguyễn Thị Thu Trang – CH1101147
[14]
Phương pháp luận sang tạo khoa học
[15]
2.5.5. HTML5 hỗ trợ đồ họa tương tác.
HTML5 đã giới thiệu nhiều thẻ mới để tiện cho các nhà lập trình web. Một
trong những thẻ làm người sử dụng trở nên mê mệt sẽ là thẻ <video> có chức
năng cho phép xem video mà không cần phải cài đặt Flash hay bất cứ plug-in phụ
nào.
HTML5 sẽ thay thế HTML4, DOM2 HTML và XHTML1. Với HTML5, sẽ
không cần đến các công nghệ độc quyền. Ngôn ngữ web HTML5 ra đời nhằm mục
đích giảm bớt sự phụ thuộc và cần thiết của những công nghệ ứng dụng Internet
độc quyền như Adobe Flash, Microsoft Silverlight và Sun JavaFX. Tuy nhiên, phải
mất rất nhiều năm nữa mới đạt đến mục tiêu đó. Ngôn ngữ HTML4 không cho
phép nhúng hay kiểm soát các nội dung đa phương tiện, trái lại, các yếu tố video và
audio mới của HTML5 cho phép các nhà phát triển nhúng và kiểm soát các nội
dung đa phương tiện mà không cần đến Flash. HTLM5 còn cho phép giao tiếp 2
chiều với máy chủ, vì thế các nhà phát triển có thể thử nghiệm game, chat, điều
khiển từ xa
HTML5 Flash/SilverLight
Quyền sở hữu
Mã nguồn mở Thuộc sở hữu của Adobe
Sự phổ biến
Chưa được thực thi ở mọi nơi Được cung cấp trên hầu hết các
máy tính
Đa phương tiện
Không cần mã nhúng
Không cần sử dụng một định
dạng đặc biệt
Cần mã nhúng
Sử dụng định dạng mặc định
(flv,mp3)
Trình duyệt
Không cần bổ sung các phần
bổ trợ (plugin) bên ngoài
Chưa có trình duyệt hỗ trợ
đầy đủ cho HTML5
Cần các phần bổ trợ bên ngoài
Có thể làm treo trình duyệt
Không hỗ trợ các khóa
Navigation như nút back
Tốc độ
Nhanh hơn Chậm hơn
Cần nhiều tài nguyên trên CPU
SEO
Thân thiện với công cụ tìm
kiếm (search engine)
Không thân thiện với công cụ
tìm kiếm
HTML5 còn bao gồm khả năng để tạo ra một vùng bản vẽ, gọi là
<canvas>. Điều này sẽ cho phép các nhà phát triển vẽ đồ thị tức thì chỉ trong một
trang web, tạo ra hiệu ứng hình ảnh, và làm hình ảnh động. Khả năng vẽ của thẻ
<canvas> là một trong những lý do mọi người nghĩ rằng tương lai Flash không
Nguyễn Thị Thu Trang – CH1101147
[16]
còn được sử dụng nhiều trên các trang web nữa. Tuy nhiên, HTML5 không cung
cấp hàm mà trước đây chỉ có ở Flash.
2.5.6. Lưu trữ ngoại tuyến (Offline storage)
Tương tự Cookies, lưu trữ ngoại tuyến cho phép một trang web có thể lưu
trữ dữ liệu cục bộ. Nhưng khác với Cookies, dữ liệu này có thể là khá lớn và không
phải với mọi yêu cầu đều được gửi
Lưu trữ ngoại tuyến cũng có thể được sử dụng để theo dõi người dùng trên
trang web.Do đó để đảm bảo dữ liệu được an toàn các biện pháp an ninh đã được
đưa ra như trình duyệt sẽ làm cho nó không thể cho cá trang web truy cập dữ liệu
được tao ra bởi các tên miền khác.
2.5.7. Trình duyệt hỗ trợ HTML5
Những tính năng của HTML5 như canvas, lưu trữ ngoại tuyến và
WebWorker cho phép các nhà phát triển nâng cấp trình duyệt web theo những cách
mà công nghệ trước đó không cho phép. Opera software được xem là hãng đi đầu
trong việc triển khai công nghệ HTML5 trong trình duyệt của hãng. Tất cả các
hãng trình duyệt lớn hiện nay như Mozilla, Opera, Microsoft, Apple và Google đều
đang tham gia định hình các đặc tính kỹ thuật của HTML5 và hỗ trợ ngôn ngữ web
mới này, dù các đặc tính vẫn chưa được thông qua cuối cùng. Trình duyệt Chrome
của Google hiện đã có một số tính năng HTML5 như thẻ <video>. Vì thế cho
đến nay, các trình duyệt Google Chrome, Apple Safari, Opera và Firefox đều hỗ
trợ HTML5 <video>. Tuy vậy, Opera và Firefox không hỗ trợ phiên bản mã
h.264 dùng cho các video của YouTube và Vimeo. Trong khi đó, Internet Explorer
của Microsoft lại chưa hỗ trợ HTML5 <video>. Tuy vậy, người dùng IE có thể
sử dụng video HTML5 bằng cách cài đặt thêm plug-in nguồn mở Chrome Frame
của Google. Hiện nay YouTube và Vimeo cũng đã tuyên bố hỗ trợ video
HTML5. Hệ điều hành webOS của Palm cũng hỗ trợ cơ sở dữ liệu HTML5 và
Palm cũng hỗ trợ tính năng bản đồ dựa trên HTML5 trên Palm Pre.
Phương pháp luận sang tạo khoa học
[17]
Microsoft đã bắt đầu triển khai HTML5 trong Internet Explorer 8. Đại gia phần
mềm đang bổ sung các tính năng HTML5 như lưu trữ nội bộ, điều hướng AJAX.
Những phiên bản mới của CSS đi kèm với HTML 5 sẽ cho phép các nhà
thiết kế có thể thỏa sức sáng tạo. Do đó gần đây chúng ta thấy số lượng website
viết bằng HTML5 đang tăng đáng kể.
III. Áp dụng nguyên lý sáng tạo khoa học để xử lý vấn đề
Quá trình phát triển của ngôn ngữ HTML đã áp dụng một số nguyên lý sáng
tạo khoa học sau:
Nguyên tắc tách khỏi : Để tiện cho việc phát triển web tách biệt giữa giao
diện và nội dung thì HTML đã tách đi phần giao diện, chú trọng hơn về nội dung.
Phần giao diện đã đã được chuyển sang sử dụng hỗ trợ của các thẻ CSS. Điều này
vừa làm dễ dàng cho việc quản lí vừa thuận lợi cho việc tạo hiệu ứng cho trang
web. Do đó các phiên bản HTML thường được đi kèm với CSS.
Nguyên tắc phân hủy hoặc tái sinh : Trong HTML5 đã bỏ đi một số thẻ
không cần thiết so với các phiên bản trước như <acronym>, <applet>,
<basefont>, <big>, <center>, <dir>, <font>, <frame>,
<frameset>, <noframes>, <strike>, <tt>, <u>, <xmp> khi nhận thấy
các thẻ này trở nên rườm rà, phức tạp và không còn cần thiết như trước nữa.
Nguyên tắc kết hợp và Nguyên lý vạn năng : HTML5 đã có cải tiến đáng kể
khi kết hợp ngôn ngữ HTML của các phiên bản trước với một số tiện ích trong các
ngôn ngữ khác để nâng cao tiện ích của nó. Bằng việc phân định rõ ràng cấu trúc
nội dung bên trong trang web, thêm các thẻ <header>, <footer>,
<detail>, <section>, … hoặc chức năng lưu trữ ngoại tuyến, hoặc các thẻ hỗ
trợ đồ họa tương tác <video>, <canvas>,… Do đó, HTML5 không cần sự
tham gia hỗ trợ của bên thứ ba, các plugin ngoài hỗ trợ của các ngôn ngữ khác như
Javascrip, Ajax, ASP.NET ,
Nguyễn Thị Thu Trang – CH1101147
[18]
Nguyên tắc tự phục vụ : Khi nhận thấy việc cần thiết phải tạo thêm một số
đối tượng phức tạp hơn nhưng thường được sử dụng như kiểu datepicker thì
thay vì nhúng ngôn ngữ khác hoặc sử dụng thư viện bổ trợ thì HTML5 đã phát
triển thêm một tượng mới, để có thể tự phục vụ, tự đáp ứng được nhu cầu người
phát triển.
Nguyên tắc đồng nhất : Tất cả các phiên bản HTML sau đều kế thừa tất cả
các đặc điểm của phiên bản trước. HTML5 hỗ trợ tất cả các thành phần của HTML
cơ bản, thậm chỉ cả những tính năng được xem là rất cũ và lỗi thời, hỗ trợ mọi thứ
mà đã tồn tại trong HTML, mang tính tương thích với các tính năng cũ.
Nguyên tắc thực hiện sơ bộ : Để đảm bảo sự phát triển như mong muốn của
HTML5 và để nó trở thành định dạng cơ bản cho các trang web sau này thì
HTML5 đã đi từ từ từng bước trong chặng đường hoàn thiện tới năm 2022, đảm
bảo đươc sự ổn định của các thuộc tính. Thực hiện sự tương thích đối với từng
trình duyệt web.
IV. Kết luận
Phương pháp luận sáng tạo khoa học là bộ môn khoa học giúp con người
hành động tư duy có định hướng, được kế hoạch hóa một cách đúng đắn. Nó có
mục đích tổ chức hợp lý và làm tích cực hóa tư duy sáng tạo, có tính logic và linh
động. Về mặt logic, có tác dụng phân nhỏ bài toán sáng chế thành từng phần, vừa
sức với người giải bình thường. Về mặt linh động, nó khai thác tới mức lớn nhất
mặt mạnh của từng người giải như kiến thức, kinh nghiệm, trí tưởng tượng, linh
tính và hạn chế mặt yếu như tính ì tâm lý, sự phân tán trong suy nghĩ. Phương
pháp luận sáng tạo khoa học giúp nâng cao hiệu suất tư duy sáng tạo giải quyết vấn
và ra quyết định.
Vai trò của Phương pháp luận sáng tao khoa học cũng rất to lớn trong cuộc
sống, đối với mọi lĩnh vực cũng như lĩnh vực công nghệ thông tin. Áp dụng theo
các phương pháp, nguyên tắc, nguyên lý sáng tạo, chúng ta thấy được sự phát triển
mạnh mẽ của công nghệ thông tin, và như đã trình bày là sự phát triển của ngôn
ngữ HTML. Sự tồn tại bền vững của ngôn ngữ này đến nay và hứa hẹn tương lai
thống trị sau này là minh chứng rõ cho sự ảnh hưởng tích cực của Phương pháp
luận sáng tạo khoa học.
Phương pháp luận sang tạo khoa học
[19]
Tài liệu tham khảo
[1] Bài giảng “Phương pháp nghiên cứu khoa học trong tin học” – GS,TSKH
Hoàng Kiếm, trường Đại học Công nghệ thông tin – Đại học Quốc gia thành
phố Hồ Chí Minh.
[2] “Phương pháp luận sáng tạo khoa học – kỹ thuật giải quyết vấn đề và ra
quyết định” – Phan Dũng, Trung tâm sáng tạo khoa học kỹ thuật trường Đai
học Khoa học tự nhiên – Đại học Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh.
[3]
[4]
[5]
[6]
[7]
[8]
[9]
[10]
[11]
[12]