(SKKN HAY NHẤT) một số biện pháp giúp học sinh lớp 5 học tốt văn tả cảnh

MỘT SỐ BIỆN PHÁP
GIÚP HỌC SINH LỚP 5 HỌC TỐT VĂN TẢ CẢNH
A. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài:
Tiếng Việt ở bậc Tiểu học là một môn học có nhiệm vụ hình thành và phát
triển cho học sinh các kỹ năng nghe, đọc, nói, viết để học tập và giao tiếp, góp
phần rèn luyện các thao tác tư duy. Ngoài việc được cung cấp các kiến thức ban
đầu về Tiếng Việt, thông qua môn học này, các em cịn được bồi dưỡng tình u
với tiếng mẹ đẻ, hình thành thói quen giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt, góp
phần hình thành nhân cách.
Trong chương trình Tiểu học, Tiếng việt được chia thành nhiều phân môn,
mỗi phân môn có nhiệm vụ rèn cho HS những kĩ năng nhất định. Đặc biệt, Tập
làm văn là phân mơn có tính tổng hợp cao nhất, nó giúp học sinh rèn luyện năng
lực trình bày trình bày ở dạng văn bản với nhiều thể loại khác nhau, tích lũy vốn
sống, hướng các em tới đỉnh cao của chân, thiện, mĩ.
Đối với học sinh lớp 5, các em bắt đầu được tiếp cận với kiểu văn tả cảnh nên
còn nhiều lúng túng. Việc hướng dẫn các em học tốt văn tả cảnh tức là giúp các
em tháo gỡ những vướng mắc, xóa đi mặc cảm ngại học văn, góp phần nâng cao
chất lượng học tập đối với môn Tiếng Việt trong trường Tiểu học. Mặt khác cịn
bồi dưỡng cho các em tình u thiên nhiên,cao hơn nữa là bồi dưỡng tình yêu quê
hương đất nước thơng qua tình u đối với những cảnh vật thân thuộc quanh
mình.
Đó chính là lý do mà tơi lựa chọn đề tài “ Giúp học sinh lớp 5 học tốt văn tả
cảnh”.
2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài:
- Học sinh khối 5 nói chung , các đội tuyển Văn ; học sinh các lớp 5A năm
học
1

LUAN VAN CHAT LUONG download : add

2011- 2012; năm học 2012 - 2013 ; năm học 2013- 2014 ; năm học 2014-2015;
- Qua quá trình giảng dạy, bồi dưỡng, dự giờ,trao đổi học hỏi kinh nghiệm
đồng nghiệp;
- Các tài liệu có liên quan đến các biện pháp nâng cao chất lượng dạy học
văn tả cảnh cho học sinh;
- Một số tác phẩm văn học cho thiếu nhi.
3. Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu:
- Rèn luyện cho học sinh thói quen quan sát tích cực, tưởng tượng, ghi
chép và tích lũy kiến thức, vốn từ.
- Giúp học sinh biết cách xác định đúng yêu cầu của đề bài để xây dựng
hướng làm bài.
- Hướng dẫn học sinh cách tìm ý , chọn ý cho bài văn tả cảnh.
- Rèn kỹ năng diễn đạt trong văn miêu tả cảnh cho học sinh.
- Giúp HS nhận ra và khắc phục lỗi.
- Nâng cao chất lượng làm văn nói chung và viết văn miêu tả nói riêng.
4. Các phương pháp nghiên cứu chủ yếu:
- Phương pháp nghiên cứu lý thuyết;
- Phương pháp nghiên cứu thực tiễn;
- Phương pháp nghiên cứu thực nghiệm;
- Phương pháp thực hành, luyện tập;
……………….
5. Đóng góp mới về mặt khoa học của đề tài:
- Tạo cho HS một thói quen học tập khoa học, chủ động đối với phân mơn
Tập làm văn nói chung và làm văn tả cảnh lớp 5 nói riêng;
- Làm tiền đề cho việc học tốt môn văn ở bậc học trên;
- Hỗ trợ cho GV Tiểu học một số biện pháp trong q trình giảng dạy góp
phần nâng cao chất lượng dạy học văn tả cảnh cho học sinh lớp 5;
B. PHẦN NỘI DUNG:
2

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


1. Cơ sở khoa học:
a) Cơ sở lý luận:
Chúng ta biết rằng, quá trình nhận thức của con người đi từ trực quan sinh
động đến tư duy trừu tượng, từ tư duy trừu tượng đến thực tiễn. Văn học là một
bộ môn nghệ thuật sáng tạo ngôn từ đầy giá trị. Có thể coi mỗi tác phẩm văn học
là một viên ngọc trong cuộc sống, nó bay bổng, tạo nên những khúc nhạc làm cho
cuộc sống đời thường thêm chất thơ. Vậy làm thế nào để cho học sinh tiểu học
nói chung và học sinh lớp 5 nói riêng cũng cảm nhận được chất thơ trong cuộc
sống, cũng có thể sáng tạo nên những tác phẩm nghệ thuật “ bé con” có giá trị?
Tơi nghĩ đó chính là cơng việc mà mỗi giáo viên Tiểu học cần làm được.
Thực tế, chương trình Tiếng Việt lớp 5 so với lớp 4 thì thời lượng các tiết
luyện kĩ năng viết văn được nâng lên khá nhiều. Riêng kiểu bài tả cảnh có 15 tiết
( từ tuần 1 – tuần 11 ), sau đó lại ơn tập về cuối năm. Các em đã bước đầu làm
quen với các khái niệm trừu tượng, làm văn đã địi hỏi các em phải có cách viết
già dặn hơn, sinh động hơn. Và đặc biệt, trong văn tả cảnh phải có hình ảnh sống
động, thuyết phục lịng người, làm thế nào để khi đọc, ta có cảm giác như cảnh
đó đang hiển hiện ngay trước mắt. Như vậy, tức là ta phải làm được cái việc của
người họa sỹ là “ vẽ nên một bức tranh” nhưng không phải bằng cây cọ vẽ mà
bằng ngôn từ. Điều đó khơng thể có được từ lý thuyết sang thực hành bởi tư duy
của các em còn chưa tiếp nhận ngay được những kiến thức trừu tượng. Cảm quan
của các em cịn rất thơ sơ, chưa có nhiều tính hình ảnh, sáng tạo nghệ thuật.
b) Cơ sở thực tiễn:
Thực tế học văn cũng còn nhiều bất cập. Các em học văn một cách khó
khăn,miễn cưỡng. Hơn nữa, sự say mê của các em trong con đường tìm tịi tư liệu
học văn cũng q ít ỏi, hầu như là khơng có bởi những thơng tin thời hiện đại:
hoạt hình, truyện tranh, game… cuốn hút. Hiếm khi vào thư viện hay nhà sách

thấy các em tìm lựa chọn những tác phẩm văn học như Dế Mèn phiêu lưu ký,
Đất rừng phương Nam, Tuổi thơ dữ dội, Búp sen xanh hay những tập thơ nổi
3

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


tiếng như Góc sân và khoảng trời…Mặt khác, sự trải nghiệm thực tế cuộc sống
của các em cịn bị bó hẹp bởi nhiều lý do. Điều đó đã làm nghèo đi vốn ngôn từ
nghệ thuật quý giá của văn học trong mỗi học sinh. Chính vì vậy, lên bậc Trung
học cơ sở, các em lại càng gặp nhiều khó khăn trong môn Ngữ văn, trong văn
biểu cảm,trong những dạng đề mở đầy sáng tạo. Là một giáo viên làm công tác
giáo dục ở bậc Tiểu học, tôi nhận thấy phương pháp học văn của học sinh và
phương pháp dạy văn của một số giáo viên còn nhiều hạn chế, thường khơng biết
nên bắt đầu từ đâu hoặc ngại khó bởi rèn kỹ năng viết văn là cả một quá trình bền
bỉ “ mưa dầm thấm lâu”.
2 .Thực trạng dạy và học văn hiện nay:
Qua thực tế giảng dạy và trao đổi với các bạn đồng nghiệp về dạy học các tiết
Tập làm văn có liên quan đến tả cảnh tơi nhận thấy cịn nhiều bất cập.
- Về phía người dạy, đây là một phân mơn khó, địi hỏi năng khiếu cá nhân,
địi hỏi phải có một kiến thức tổng hợp, có sự rung cảm của tâm hồn. Bên cạnh
đó, tổng số học sinh trên lớp vẫn cịn đơng nên chấm chữa khó có thể chi tiết, tỉ
mỉ, một bộ phận giáo viên chưa thực sự tận tâm. Vì vậy,trong quá trình giảng dạy
thường diễn ra hai thái cực:
+ Hoặc là hướng dẫn chung chung sau đó để học sinh tự mày mị.
+ Hoặc là hướng dẫn tỉ mỉ, mang tính định hướng, dùng văn mẫu. Cả hai cách
trên đều làm cho học sinh không biết làm văn, không biết cách sáng tạo, dẫn đến
tư tưởng ngại, chán .
- Về phía người học, kiến thức sách vở cũng như kiến thức thực tế còn nhiều
lỗ hổng . Nhiều học sinh ở nông thôn chưa một lần ra thành phố, đến thủ đô,

di du lịch…ở nhà bố mẹ ngôn ngữ thô mộc ( văn hóa gia đình rất quan trọng, các
em có thể tích lũy trong q trình giao tiếp hàng ngày). Ngược lại, học sinh thành
phố nhiều em lạ lẫm với ruộng đồng, với những dịng sơng, với đêm trăng
sáng…. Tài liệu, văn mẫu tràn lan trong các hiệu sách, trên internet cộng với việc
sử dụng thiếu tính tích cực đã tạo nên những bài văn với bức tranh phong cảnh
4

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


giống hệt nhau về góc nhìn, cảm nhận, thiếu thực tế đến đáng buồn. Có em tả
dịng sơng Hồng nước trong văn vắt, soi rõ mây trời lồng lộng mà khơng biết
dịng sơng Hồng chở nặng phù sa đỏ chói như son về mùa lũ và hồng nhạt khi
xuân về.Các em tả: Sau cơn mưa, trời hửng sáng, chị gà mái tơ dẫn đàn con lục
tục kiếm mồi mà không biết gà mái tơ là gà mái chưa đẻ trứng lứa nào..v..v
- Về phía phụ huynh, nhiều người cịn có cách nhìn lệch lạc về mơn Tiếng
Việt, cho rằng văn chỉ là lý thuyết, sáo rỗng, không phục vụ cho thực tế cuộc
sống nên xem nhẹ, không đầu tư.
Cụ thể qua nhiều năm học, tôi theo dõi, khảo sát nhận thấy các em có kĩ năng
viết văn tốt, có hứng thú với văn tả cảnh chỉ mới đạt 20-30 %, có khoảng 7 10% học sinh chưa đạt kỹ năng viết văn miêu tả. Điều đó thực sự đã làm tôi băn
khoăn, trăn trở. Tôi đã nghiên cứu và áp dụng một số biện pháp trong quá trình
dạy văn miêu tả cảnh cho học sinh. Cụ thể:
3. Các giải pháp chủ yếu trong việc rèn kĩ năng làm văn tả cảnh cho
học sinh lớp 5:
3.1. Hướng dẫn học sinh quan sát, tưởng tượng, ghi chép và tích lũy
kiến thức, vốn sống:
Vốn là yếu tố quan trọng để học sinh có thể làm nên bài văn hay nhưng vốn
không tự dưng mà có được, cũng như khơng phải chỉ tích cóp trong các tiết học
mà đủ.
Trong văn miêu tả, quan sát và tưởng tượng rất quan trọng. Việc quan sát

và vị trí quan sát tốt, góc quan sát phù hợp: xa hay gần, trong hay ngoài, ban ngày
hay ban đêm, mùa xuân hay mùa hạ,… sẽ giúp ta nắm được cái thần của đối
tượng, cảm nhận đối tượng một cách rõ ràng, tinh tế hơn. Chẳng hạn, với ngòi
bút của Thi Sảnh, Vịnh Hạ Long hiện lên sống động với từng góc nhìn, càm nhận
khác nhau: Trước hết đó là vẻ đẹp kĩ vĩ với hàng nghìn đảo nhấp nhơ khuất
khúc , có chỗ đảo sừng sững chạy dài như bức tường thành vững chãi, ngăn khơi

5

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


với lộng, nối mặt biển với chân trời. Có chỗ đảo dồn ra thưa thớt, hòn này với
hòn kia biệt lập, xa trông như quân cờ bày chon von trên mặt biển.
Tác giả còn nhận thấy Hạ Long chẳng những kì vĩ mà cịn dun dáng. Đó
chính là sự tươi mát của sóng nước, rạng rỡ của đất trời. Sóng nước Hạ Long
quanh năm trong xanh. Đất trời Hạ Long bốn mùa sáng nắng…
Chính vì vậy, tơi thường hướng dẫn học sinh quan sát, ghi nhận, khám phá
những cảnh vật xung quanh một cách tích cực. Trong những buổi sinh hoạt ngoại
khóa, thậm chí giờ chơi, tơi cùng học sinh quan sát . Ví dụ, một buổi sáng thời
tiết đẹp, tôi cùng các em quan sát bầu trời. Tôi yêu cầu các em nói lên những điều
mình thấy, khuyến khích tìm ra những nét riêng biệt mà người khác chưa phát
hiện ra .
Có em thấy bầu trời hơm nay thật cao và thật xanh; có em lại thấy trên nền
trời cịn có những cụm mây trắng xơm xốp trơi bồng bềnh; tinh tế hơn, có em
cịn trơng thấy một cánh cò mải mốt bay ngang như một dấu ngã của cậu học trò
viết vội trên trang giấy…. Hay khi quan sát góc sân trường mùa xuân, có em thấy
sân trường như vừa được thay một lần áo mới. Cây xoài đâm những lớp lá non
màu nâu đỏ nổi bật trên nền xanh thẫm của lá già. Trên những cành bàng khẳng
khiu đã có vơ số ngọn nến xanh lấp ló. Cây phượng cũng vội vã khoe những

chiếc lá non tơ, xanh mượt . Tất cả tạo nên một bức tranh xn tràn đầy sức
sống. Tuy nhiên, có em cịn phát hiện ra: Bụi cỏ gà hơm qua cịn xanh thẫm bởi
lớp lá già mà hôm nay đã xuất hiện một lớp lá mới trắng xanh, non nớt.
Cũng có khi, tơi cho các em xem các đoạn video về : cảnh dịng sơng, cơn
mưa, một vùng q…tơi u cầu các em xem lần thứ nhất và nêu xem mình quan
sát được những gì. Lần thứ hai cho các em xem lại và ghi chép, nói những điều
em nhìn thấy, nghe thấy, liên tưởng…để bổ sung cho các em những cảnh quan
mà mình chưa từng được đến.
Song song với các biệp pháp đó thì thư viện cũng được xem là một cơng

6

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


cụ đắc lực cho q trình giúp học sinh tích lũy cho mình cái vốn. Thời gian ngoại
khóa khơng có nhiều nên tôi định hướng cho các em chủ đề đọc sách trong 2
tháng. Chẳng hạn tháng 9,tháng 10, tôi yêu cầu các em đọc cuốn Dế Mèn phiêu
lưu kí của nhà văn Tơ Hồi, ghi lại những tình tiết thú vị, những câu văn tả cảnh
mà em thích. Cuối tháng 10, tơi tổ chức sinh hoạt ngoại khóa, xây dựng các trị
chơi có liên quan đến nội dung câu chuyện hoặc có thể đưa ra các câu hỏi:
- Khi bị bắt bỏ nằm trong đáy giỏ, Dế Mèn thấy cảnh vật xung quanh như
thế nào?
( Cỏ non xanh rờn, mặt nước bạc mênh mông. Nắng vàng rải trên lá cây,
vàng một màu tươi lạ lùng – điều đó nói lên được tâm trạng buồn man mác của
Dế Mèn.)
- Khi rời quê hương lần thứ hai vào mùa thu, Dế Mèn thấy cảnh vật thế
nào?
( Hôm ấy nước đầm trong xanh. Những áng cỏ mượt rời rợi. Trời đầy mây
trắng. Gió hiu hiu thổi như giục lịng kẻ ra đi.)

- Mùa đông trong con mắt của Dế Mèn như thế nào?
( Cánh đồng vàng rượi xưa kia đã được người ta lấy liềm gặt, bó từng lượm, cái
địn xóc đâm ngang thành từng gánh, quẩy về sân. Trên mênh mông chỉ cịn trơ
lại những gốc rạ khơ.
Thế là mùa rét đã tới. Cánh đồng vắng ngắt, màu xám trên trời và màu
xám dưới đất đã liền vào nhau và ở giữa có gió suốt đêm ngày.)
- Dế Mèn chu du thiên hạ trong tiết trời mùa xuân.
( Trời đất giờ đây lại sắp sang xn. Gió nhẹ. Thinh khơng cao cao. Mỗi
năm gặp lại mùa xuân, trong lòng lại thấy hai câu thơ tự nhiên trở lại, thật xinh
tươi thay:
Cỏ non xanh rợn chân trời
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.
Ai nấy đều ca hát.)…v.v.
7

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Phần thưởng cho các em đôi khi chỉ là que kẹo mút, bông hoa hay được
ghi tên vào “ bảng vàng” trong vườn văn học nhưng đã thực sự tạo cho các em
sự hứng khởi với việc đọc sách tích cực.
Bên cạnh việc quan sát, khám phá, tôi hướng dẫn các em ghi chép lại các
câu, từ, hình ảnh mà mình thích, mà mình quan sát được hoặc học được từ bạn, từ
cô giáo và những người xung quanh, vào Sổ tay văn học. Như vậy, dần dần, các
em đã tích lũy được cho mình một cái “ vốn” nhất định phục vụ cho quá trình học
tập, giao tiếp.
3.2. Hướng dẫn học sinh xác định đúng yêu cầu của đề bài để xây dựng
hướng làm bài.
Đề bài, chủ đề của bài văn quyết định cách quan sát, tìm ý, sắp xếp ý và
diễn đạt của bài văn. Nếu không nắm vững yêu cầu của đề bài thì bài văn sẽ đi

chệch hướng và không đạt yêu cầu. Nhiều học sinh làm văn lạc đề, xa đề là vì
vậy. Bởi thế ,cần thiết phải luyện tập cho học sinh kỹ năng tìm hiểu, xác định
đúng yêu cầu đề ra.
Các yêu cầu đều nằm toàn bộ trong lời văn của đề ra. Vì thế, việc đầu tiên
là tìm những từ ngữ thể hiện yêu cầu của đề bằng cách trả lời các câu hỏi: Tả cái
gì? ( xác định đối tượng miêu tả ), tả như thế nào? ( đặc điểm, tính chất đối
tượng), tả để làm gì? ( mục đích miêu tả). Khi trả lời xong tất cả những câu hỏi
này chúng ta sẽ định hướng bộ xương, cái khung của bài văn.
Ví dụ: Hãy tả lại cảnh quê hương em vào một buổi chiều thu.
GV hỏi:
- Đề yêu cầu tả gì? ( cảnh quê hương )
- Tả vào thời điểm nào?(buổi chiều thu - đặc điểm,tính chất của cảnh )
- Vậy cảnh q hương gồm có những gì?
( Ở q như: dịng sơng, cây đa, bến nước, con đường, cánh đồng, triền đê,
làng mạc….
Ở thành phố như: góc phố, những ngôi nhà, vỉa hè, hàng cây, con đường..)
8

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


- Vậy đó là cảnh tổng hợp hay phong cảnh hay 1 địa điểm?
( cảnh tổng hợp – quang cảnh )
- GV mở rộng thêm: yêu cầu tả cảnh tổng hợp thường chứa các từ ngữ
như: một miền quê, quê hương em, cảnh vùng quê, nơi em ở… Nó bao gồm
nhiều cảnh nhỏ, lẻ, gộp lại.
- Vậy buổi chiều mùa thu thường có những đặc điểm gì ?
( Trời trong xanh, cao, nắng vàng rải nhẹ, không gay gắt, không gian
thường thật êm, thật dịu dàng. Cuối thu thường có gió heo may. Sắc màu của mùa
thu thường là màu vàng: vàng hoa cúc, lá vàng…Mùa thu cũng là mùa quả chín.

Ở q ta có thể ngửi được hương quả chín trong các vườn nhà. Bức tranh thu
thường được tốt lên vẻ dịu dàng, êm ả )
Sau khi làm xong các cơng đoạn đó, các em đã có được một hướng đi cho
mình khi quan sát và chọn ý .
3.3. Hướng dẫn học sinh cách tìm ý cho bài văn tả cảnh:
Khi học sinh đã xác định đúng yêu cầu của đề, xác định chính xác đối
tượng miêu tả nhưng chắc chắn chưa thể định hướng một cách cụ thể cho bài
viết. Để giúp học sinh định hình được hướng viết bài tả cảnh, tôi đã hướng dẫn
các em các bước tìm ý:
- Nhất nhất phải theo trình tự: tìm ý bao quát không gian của cảnh chung sẽ
tả, sau đó cụ thể sẽ có những cảnh nào? Cảnh như thế nào?
- Bao quát không gian cảnh được coi là một bước phác hình cơ bản
trong hội họa, là một thao tác sơ khoáng của bức tranh phong cảnh ,rất quan
trọng trong việc định hình tâm thế cũng như nhãn thế cho người thưởng thức bức
tranh bằng ngôn từ.Vậy học sinh cần phải nắm được cách viết phần bao quát
không gian cảnh như thế nào. Thực tế tôi thấy học sinh thường viết một cách cộc
lốc, cụt lủn, có khi chỉ được 1-2 câu cho phần tả bao quát. Nên dù văn không phải
là lĩnh vực tự nhiên, tôi vẫn đưa ra theo một công thức dễ nhớ cho học sinh:

9

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


+ Để tả bao quát cảnh, trước hết phải có câu xác định vị trí miêu tả khái
quát. ( từ xa, từ trên nhìn xuống, đứng trên triền đê…) Thường là một vị trí cao
hơn, xa cảnh trung tâm để có thể chụp được tồn cảnh miêu tả vào nhãn quan của
người quan sát một cách tương đối trọn vẹn.
+ Sau câu văn giúp người đọc biết được vị trí của người quan sát là những
lời văn nhận xét, đánh giá đầy nghệ thuật về cảnh chung đó.

Cũng khơng qn lưu ý với học sinh rằng: Lời văn nhận xét, đánh giá khái
quất đầy nghệ thuật là những lồ văn sử dụng linh hoạt các biện pháp tu từ sao cho
cảnh tả nổi lên sống động,tự nhiên, hồn hậu, trong sáng, sát hợp với yêu cầu của
đề đã xác định, bộc lộc được tình cảm của người quan sát cảnh.
Ví dụ: Tả cảnh quê hương em vào một buổi chiều thu.
Đứng trên triền đê, thả mắt ngắm nhìn tồn cảnh q hương, tơi như đang
đắm mình trong sắc thu vàng của chốn làng quê thanh bình, trù phú. Chiều thu
êm ả lạ lùng, chỉ có làn gió nhè nhẹ thổi cùng tiếng sáo diều du du trên thinh
khơng.
Hay một ví dụ khác về tả dịng sơng q hương.
Đứng trên núi cao nhìn xuống, dịng sơng Ngàn Phố hiện ra trước mắt tôi
như một con rồng đang mải mê tưới mát cho xóm làng, cho bãi mía nương
ngơ.Chẳng biết sơng bắt nguồn từ đâu, chỉ biết lịng sơng đầy ăm ắp nước , hiền
hịa trơi mãi rồi hợp lại ở bến Tam Soa…..
- Những ý cốt yếu nhất của một dàn bài văn tả cảnh cịn có cụ thể những
cảnh nào? ( nếu là cảnh tổng hợp thì cảnh sẽ chia thành nhiều cảnh đơn, trong đó
cảnh đơn nào là nổi bật nhất? nếu là tả cảnh đơn thì trong cảnh đơn có điểm nổi
bật gì? Như thế nào?)
Muốn như vậy, người viết phải quan sát và dẫn ra được hình ảnh cụ thể,
tiêu biểu. Nhưng phần lớn học sinh thường sa vào gặp đâu nói đó và khơng hề
xác định được mình đưa ra những cảnh đó nhằm mục đích làm nổi lên diện mạo
gì của cảnh, có làm nổi bật được chủ đề mà mình đã xác định ở đầu bài yêu cầu
10

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


khơng? Để khắc phục tình trạng này, tơi đã chú trọng rèn luyện cho học sinh kỹ
năng xác định, lựa chọn những đặc điểm tiêu biểu của cảnh sẽ tả.
Ví dụ: Cảnh khu vườn buổi sáng mùa thu sẽ có những gì?

Đầu tiên, tơi giúp các em xác định: đó là một khu vườn tươi tốt, đầy hoa
thơm trái ngọt, rất thanh bình, đậm chất thơn q, dân dã mà mang được vẻ đẹp
trù phú của chốn quê hương yêu dấu. Đặc biệt cảnh phải mang được dáng dấp
của thời gian, khơng gian mà đề quy định ( có đặc trưng của mùa thu). Trong khu
vườn đó nổi bật nhất là cây gì? Đặc điểm cây đó như thế nào? Nó có tác dụng
như thế nào trong tổng quan của khu vườn?
Sau đó, giáo viên hướng cho học sinh tái hiện từng hình ảnh của khu vườn
theo trí tưởng tượng nhưng phải sát với hiện thực.
Ví dụ:
Trước sân nhà, giàn thiên lý dây leo vấn vít khéo léo khoe những chùm hoa
xinh xắn như muôn ngàn ngôi sao xanh.
Cạnh bể nước có cây cau đang trổ hoa. Tàu là già dang rộng, đọt lá non
cao vút, bên nách lá, lấp ló buồng hoa mứi nở.Hoa cau trắng rơi lộp độp trên
nền sân gạch.
Những đọt mồng tơi quăn mình vắt trên bờ dậu.
Bụi chuối với buồng quả nặng đã ngả màu trứng cuốc.
Hàng bưởi với những trái chín vàng ong lúc lỉu, đu đưa.
Cảnh nổi bật nhất trong khu vườn là vạt cải đã trổ ngồng. Những bông
hoa cải củ trăng trắng tim tím trộn lẫn sắc vàng tươi như màu nắng của đám hoa
cải sen gọi đàm bướm rập rờn trông xa như những đốm nắng lung linh.
Với cách làm như trên, tơi đã cho học sinh luyện tập tìm đặc điểm của
nhiều cảnh khác nhau với những thời gian và không gian đa dạng. Các em được
luyện tập dưới hình thức “ Ai tìm được nhiều đặc điểm nhất ”. Giáo viên hệ
thống và giúp các em lựa chọn những đặc điểm tiêu biểu nhất trong mỗi cảnh.
Điều đó giúp học sinh tìm được hứng thú làm văn tả cảnh khi mình có thể tự
11

LUAN VAN CHAT LUONG download : add

phát hiện ra nhiều điều thú vị trong thiên nhiên. Dần dần, các em sẽ có được kỹ
năng tìm và lựa chọn ý mà không cần sự giúp đỡ nhiều của cô giáo.
3.4. Rèn kỹ năng diễn đạt cho học sinh trong bài văn tả cảnh.
Tìm được các đặc điểm tiêu biểu của cảnh định tả vẫn chưa phải là tả cảnh
tốt. Vấn đề là học sinh phải dựng lại được cảnh một cách sống động, chân thực
và có tính nghệ thuật. Vậy những đặc điểm vừa tìm được ở trên sẽ được diễn đạt
như thế nào? Đó là một điều cần được quan tâm.
Thực tế là qua chấm các bài tả cảnh của các em còn thật đáng buồn bởi vốn
từ cịn nghèo, có kết quả quan sát rồi chuyển thành câu văn, bài văn đầy vụng về,
rời rạc, thiếu liên kết, dùng từ sai nghĩa….Như vậy, để bài làm văn cảu học sinh
diễn đạt trong sáng, có sức hấp dẫn, khơng có con đường nào khác là phải tăng
cường luyện tập , trau dồi vốn ngôn từ nghệ thuật cho các em.
Ta biết rằng,thế giới âm thanh, hình tượng và màu sắc tạo cho bài văn
miêu tả của các em thật hơn, sống động hơn, góp phần khơng nhỏ cho vẻ đẹp của
bài văn.
Các biện pháp tu từ như nhân hóa, so sánh cũng là thế mạnh đặc trưng, là
phương tiện miêu tả hữu hiệu. So sánh là biện pháp nghệ thuật tạo hình, khiến
cho sự vật được so sánh cụ thể hơn, hấp dẫn và lôi cuốn người đọc. Sử dụng so
sánh trong bài văn còn là cách thức làm đẹp ngôn từ. trong tả cảnh cần có nhiều
hình ảnh so sánh.
Chẳng hạn:
Mặt hồ phẳng lặng như một tấm gương lớn soi rõ bầu trời xanh.
Dịng sơng như một chiếc khăn voan mỏng mà nàng tiên nào đó đánh rơi
trên cánh đồng.
Quê hương vào thu như một bức tranh với những sắc màu tươi sáng….
Nhân hóa cũng là một biện pháp miêu tả sinh động, hấp dẫn, lý thú các sự
vật, hiện tượng, làm cho những đối tượng này không phải là người nhưng lại
mang dấu hiệu, thuộc tính của người. Nhân hóa là con đường thú vị nhất, ngắn
12

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


nhất đưa những vấn đề trừu tượng đến với nhận thức của con người. Khi sử dụng
nhân hóa, người viết được thả sức vùng vẫy, lựa chọn ngôn từ để làm tăng sự
uyển chuyển , mềm mại khi diễn đạt.
Chẳng hạn:
Dịng sơng chảy vịng quanh làng, ta liên tưởng đến điều gì?
Như vịng tay của người mẹ hiền ơm ấp lấy đứa con yêu.
Gió thổi khiến lá cây va vào nhau xào xạc có thể liên tưởng đến hàng cây
đang bá vai nhau thì thầm trị chuyện.
Hình ảnh trăng nhơ ra khỏi đám mây, chiếu sáng có thể liên tưởng chị
Hắng vén mây, âu yếm nhìn đàn em nhỏ đang chơi đùa dọc con đường nhỏ.
Ngồi ra,tơi cịn bồi dưỡng khả năng sử dụng các từ ngữ gợi tả, gợi cảm,
các biện pháp tu từ bằng hệ thống bài tập bổ trợ thông qua các phân môn khác
hoặc các tiết tự học.
Một số dạng bài tập như:
Tìm các từ gợi tả
+ Tiếng gió: vi vu, lao xao, rì rào, xào xạc…
+ Tiếng mưa: lộp độp, tí tách, boong boong, rào rào…
+ Âm thanh trong cuộc sống : lợn eng éc, ụt ịt, chim hót véo von, chim kêu
lích rích, tiếng cịi xe bim bim, bíp bíp, tiếng dế kêu rỉ rả, rích rích…
+ Hình ảnh: sâu hun hút, xanh ngăn ngắt, rộng thênh thênh,
+ Chỉ màu: đỏ ối, vàng hoe, xanh lè, trong vắt…
+ Chỉ mùi: thơm thoang thoảng, hăng hắc, nồng nàn, nồng nồng, ngan
ngát…
Sau khi các em đã tìm được từ, tơi tiến hành giúp các em lựa chọn từ phù
hợp
Ví dụ : Hoa cau chúng ta chọn mùi hương như thế nào? ( hăng hắc)
Âm thanh giọt mưa rơi khi đã tạnh miêu tả như thế nào? ( tí tách)

….
13

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Chuyển các câu kể thành câu văn có sử dụng các biện pháp so sánh
hoặc nhân hóa:
- Chim hót trên cành.
- Cây đa cổ thụ đứng đầu làng.
- Vào đêm trăng sáng, dịng sơng rất đẹp.
- Trong mưa, cây ớt rạp xuống đất.
HS có thể viết thành:
- Đàn chim đang hát vang bài hát ca ngợi thiên nhiên tươi đẹp.
Hay: Đàn chim đang tấu lên bản nhạc ngợi ca cuộc sống tự do.
- Cây đa đứng đó từ bao đời như một người vệ sĩ khổng lồ bảo vệ cho bình
n của thơn xóm.
- Mặt nước tĩnh lặng. Sơng giờ đây như một chiếc khăn kim tuyến được
đính mn vàn vì sao lấp lánh.
- Mưa mỗi lúc một to hơn. Cây ớt nhỏ dường như không chống chọi nổi
cơn thịnh nộ của trời chới với ngã rạp xuống đất.
3.5.Chấm bài kỹ, phân loại lỗi, dự kiến phương án khắc phục:
Tuy chấm bài khơng nằm trong q trình lên lớp 40 phút trả bài, nhưng nó
lại là yếu tố quan trọng làm cơ sở cho giờ trả bài. Giờ trả bài có thành cơng hay
khơng ? Học sinh có thấy được đúng sai trong bài làm của em đó hay khơng ?....
đều được bắt đầu bằng việc chấm. Đó chính là phần chuẩn bị của giáo viên.
Song song với việc chấm bài kỹ là sổ chấm bài. Sổ chấm bài có tác dụng
thống kê các loại lỗi để tìm ra lỗi phổ biến, ghi chép những sai, đúng cụ thể của
từng học sinh làm tư liệu để phục vụ cho việc nhận xét và hướng dẫn chữa lỗi..
Nhưng trước hết muốn ghi chép đúng thì giáo viên phải chấm kỹ, bám sát yêu

cầu mà chuẩn kiến thức và kĩ năng đã đề ra, đưa ra một biểu điểm để đảm bảo
tính khoa học , khách quan, vơ tư. Từ đó thấy được ưu và nhược điểm của bài
viết. Đồng thời sổ này giúp giáo viên so sánh đối chiếu những bài sau so với
những bài trước xem sự dứt điểm của từng loại lỗi đã làm được chưa ? Làm đến
14

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


đâu ? Sự tiến bộ của các em đạt đến mức độ nào? Số được trình bày theo bảng
sau:
Loại sai

Tên học sinh

Dẫn chứng

Hướng chữa

1.Bố cục
2. Lạc đề
3.Chính tả, dùng từ
4.Diễn đạt
5.Câu
Cuối bảng giáo viên ghi rõ cần dứt điểm loại lỗi nào trong bài viết, kế tiếp
việc này được nêu ở giờ trả bài phần củng cố, học sinh sẽ thấy được để ở giờ sau
phấn đấu đạt kết quả tốt hơn. Như vậy việc làm từng bước ấy rõ ràng không bị
miên man kéo dài.
3.6. Thực hiện tốt tiết Tập làm văn trả bài:
Muốn nâng cao chất lượng cho học sinh mơn Tập làm văn nói chung và tả

cảnh nói riêng, giáo viên phải đặc biệt chú ý trong tiết tập làm văn trả bài. Điều
tôi đi sâu nhất đó chính là bước "sửa lỗi sai cần thiết " trong q trình lên lớp như
sau:
Thơng thường bước này giáo viên thường làm qua loa vì thời gian, vì trọng
tâm khơng xác định, vì một số giáo viên ngại khó khăn... Nhưng nếu có sự bố trí
lơgic và khoa học trong thiết kế mà phần này chúng ta vẫn thấy có thể làm chủ
được thời gian. Về phương pháp, có thể nêu ra phương pháp chung nhất cho phần
này mang tính tổng qt là" Thầy chủ đạo, trị chủ động " và cùng với nó sự vận
dụng linh hoạt, hỏi, phát hiện, gợi tìm, gợi mở, tổng hợp, đánh giá. Tôi tổ chức
cho học sinh học tiết trả bài theo tuần tự:

15

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


* Giáo viên nhận xét, đánh giá bài làm của học sinh, các ưu, nhược điểm
của bài làm.
* Hướng dẫn học sinh chữa lỗi:
Theo tôi, đây là bước quan trọng. Học sinh tự tìm ra lỗi của mình, biết cách
sửa hoặc sửa được cho bạn tức là các em đã được củng cố thêm về kỹ năng viết.
Vì vậy, việc đầu tiên của khâu này là tôi cho HS:
- Tự tìm lỗi sai trong bài của mình
Nghĩa là tơi khơng nên nêu ra cái sai cụ thể trên bảng, làm như vậy học
sinh bị thụ động mặc dù cái sai đó tơi đã nắm được chắc và ghi trong sổ
chấm trả, nhận xét về bài làm rồi. Về vấn đề này tôi đã gợi mở làm cho học sinh
phải động não bằng cách như sau:
- Gọi học sinh (học sinh này bài văn có câu sai, lỗi sai tơi đã ghi trong bài)
và yêu cầu em đọc cho đoạn văn sai của em mà cô đã gạch trong vở. Tôi có thể
phát vấn em:

+ Em có nhận xét gì về câu (đoạn) văn em vừa đọc
+ Em định trình bày ý gì? Nội dung gì? Nội dung ấy đã tốt lên chưa?
+ Theo em phải sửa lại như thế nào?
- Nếu học sinh đó vẫn chưa làm được thì tơi tiếp tục hỏi học sinh khác.
Như vậy kết hợp hỏi, gợi tìm với giáo cụ trực quan (ghi bảng) nó tác động vào tư
duy của các em, bắt buộc tư duy phải hoạt động. Làm việc như vậy các em sẽ nhớ
rất lâu. Các em thấy cách viết ấy là sai, và phải biết sửa lại như thế nào.
* Chữa lỗi về bố cục:
Trước tiên tôi hỏi về bố cục thơng thường của một bài văn, sau đó cho học
sinh đối chiếu với bài của mình xem đã đủ về bố cục chưa? Nếu chưa đủ thì cịn
thiếu phần nào? Em cần sửa ra sao? Giáo viên hướng dẫn học sinh chữa lỗi về
16

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


mở bài, kết bài (Theo cách đã học), về thân bài(sắp xếp ý theo trình tự đã học
một cách hợp lí . Sau đó, tơi tổ chức cho các em tiến hành sửa lỗi cá nhân và trao
đổi bài cho nhau để cùng kiểm tra trao đổi kinh nghiệm.
Ngoài ra,ở phần này học sinh thường không biết tách giữa mở bài với thân bài
hoặc giữa thân bài với kết bài. Vì vậy khi sửa lỗi về bố cục, tơi gợi học sinh nhớ
lại dàn ý của bài.Từ đó học sinh sẽ tách được đoạn văn viết lẫn hoặc viết được
đoạn văn còn thiếu trong bài văn.
* Chữa lỗi về cách dùng từ
Ví dụ: Dịng sơng trải ra trước mắt em rộng mênh mơng.
+ Em có nhận xét gì về cách dùng từ ở câu trên?
- Nếu học sinh vẫn chưa nhận ra, tôi tiếp tục gợi ý:
+ Em nhớ lại xem, dịng sơng có đặc điểm gì về hình dạng?
( HS có thể nhớ lại: dịng sơng dài, chảy quanh co..)
+ Vậy các từ gợi tả trong câu có chỗ nào chưa hợp lý?

( HS sẽ nhận ra đó là cách dùng từ mênh mông, từ trải không phù hợp cho
miêu tả dịng sơng. Từ mênh mơng gợi cảm giác về độ rộng không giới hạn; Trải
là mở rộng bề mặt về 4 phía. Nhưng dịng sơng có giới hạn là đơi bờ và nó kéo
dài, vì vậy hai từ này dùng chưa đúng)
+ Vậy ta có thể diễn đạt lại câu như thế nào?
Chẳng hạn: Khúc sông chảy qua làng em rộng lắm! Đứng bên này nhìn
sang chẳng thấy bờ bên kia.
* Chữa lỗi về câu về đoạn văn về diễn đạt
Các lỗi về câu thường gặp ở tiểu học là câu thiếu chủ ngữ hoặc vị ngữ, câu
chỉ có thành phần phụ chỉ địa điểm hoặc thời gian, nguyên nhân, kết quả... Thiếu

17

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


thành phần chính (tức là cả cụm chủ vị ), nêu ý chưa chọn vẹn , câu có nhiều từ
ngữ thừa, rườm rà, lủng củng. Cách chữa: giáo viên kẻ bảng thành ba cột.
CÂU SAI

LỖI NGỮ PHÁP

CÂU ĐÃ ĐƯỢC SỬA
THÀNH CÂU ĐÚNG

Ví dụ: Đứng trước cảnh đẹp nên thơ của dịng sơng La. Em càng thấy u q
q hương mình tha thiết.
- Em có nhận xét gì về hai câu văn trên? ( Về cách dùng từ, đặt câu? )
( Câu sai ngữ pháp: Đứng trước cảnh đẹp nên thơ của dịng sơng La chỉ mới là
một nhóm từ ngữ.)

- Em có thể sửa lại thế nào?
( Thay vì điền dấu chấm ở sau từ sông La, em điền dấu phẩy để tạo ra trạng ngữ)
* Giáo viên có thể thay đổi hình thức sửa bằng cách cho hai em đổi
vở cho nhau để tìm ra lỗi sai kết hợp cùng giáo viên để tìm ra cách sửa sai.
- Với hình thức này, tơi cho học sinh tạo thành nhóm đơi theo năng lực
(giỏi, khá, trung bình) hoặc Đơi bạn cùng tiến. Các em đổi vở, đọc bài của bạn,
phát hiện lỗi, nêu lỗi và hướng sửa, trao đổi xem bạn có đồng ý với cách sửa như
vậy khơng , ngồi ra cịn có thể phát hiện thêm một số lỗi giáo viên bỏ sót. Sau
đó cùng trao đổi, kiểm tra, chia sẻ kinh nghiệm làm bài và chữa lỗi với bạn.
* Có thể cho các em thảo luận trong nhóm để tìm ra cách sửa sai.
- Với cách làm này tơi thường chia nhóm theo năng lực, sở trường của học
sinh rồi giao việc:
+ Nhóm học sinh trung bình: Tìm lỗi chính tả của các bạn trong nhóm rồi
thảo luận, tìm cách sửa.
18

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


+ Nhóm học sinh khá: Tìm từ dùng sai, câu lủng củng...rồi tìm cách sửa.
+ Nhóm học sinh giỏi, có năng khiếu với yêu cầu cao hơn: Tìm câu hay
trong bài của bạn, thêm hình ảnh so sánh hoặc nhân hóa để câu văn được sinh
động hơn, hoặc chuyển mở bài trực tiếp thành gián tiếp, kết bài không mở rộng
thành kết bài mở rộng...Sau đó đọc lại bài đã sửa và đọc mẫu cho cả lớp tham
khảo.
Tóm lại: Hệ thống câu hỏi dành cho phần này là làm cho học sinh chỉ ra
được.
- Câu sai ở đâu?
- Lý do sai?
- Nêu cách sửa.

Và đặc biệt với phần chữa lỗi bao giờ tôi cũng đảm bảo chữa từ lỗi dễ, lỗi
đơn giản đến những lỗi khó, phức tạp.
Ví dụ: Trong một giờ trả bài tôi đi từ việc hướng dẫn nhận xét, chữa lỗi về:
- Bố cục.
- Chính tả
- Cách dùng từ
- Câu, về đoạn văn, cách diễn đạt nội dung.
Về cách diễn đạt, nó là một loại lỗi bao quát nhiều vấn đề. Cho nên cần
xắp xếp nó ở bài tập thứ tư trở đi nó thuộc câu, đoạn, lỗi khó. Đơi khi chỗ này
phải kết hợp với phương pháp diễn dịch , giảng giải để làm sáng tỏ vấn đề cho
học sinh.
* Song song với việc chữa lỗi và đọc cho học sinh nghe những câu văn
hay, đoạn văn hay để giúp các em học tập. Đồng thời người giáo viên còn phải
hướng dẫn các em biết cách lựa chọn chi tiết diễn đạt bằng câu văn có hình ảnh
19

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


và sử dụng một số biện pháp tu từ đã học để giúp các em những bài viết cô đọng,
giàu hình ảnh.
4. Kết quả thực hiện:
Sau ba năm học và một học kì thực hiện các hình thức tổ chức dạy học
như trên ở buổi học chính khóa , chương trình tăng buổi đại trà và buổi học tách
đối tượng,tơi thấy đã đem lại những hiệu quả nhất định.
Với phương pháp dạy học làm văn tả cảnh mà tôi đã thực hiện tạo được
cho các em thói quen tích cực , chủ động khám phá trong học tập đồng thời có
được một phương pháp học tập phân mơn Tập làm văn nói chung và phần tả cảnh
nói riêng. Ngồi việc biết làm một bài văn,các em còn đực tự do thể hiện cái tơi
của mình, được tự do bộc bạch cái riêng của bản thân một cách trọn vẹn, tự tin

không phụ thuộc vào các bài mẫu. Các bài văn của các em đã bộc lộ được nét
riêng, không phải là các sản phẩm mang tính hàng loạt.
Thực sự các em đã khơng cịn ác cảm với Tập làm văn nữa và các buổi
học tách đối tượng, bồi dưỡng năng khiếu khơng cịn trở nên q nặng nề.
Khả năng viết văn của các em được nâng lên rõ rệt thể hiện qua các bài
hùng biện, các bài báo tường với nội dung ngộ nghĩnh, thuyết phục.
Qua chấm bài kiểm tra viết thường xuyên cũng như qua các bài thi định
kì , tơi thấy bài làm của các em có những ưu điểm sau:
Bài làm trình bày rõ bố cục, phân đoạn rõ ràng, kết cấu trong bài, trong
đoạn khá chặt chẽ, diễn đạt rành mạch, cân đối.
Bài làm có trọng tâm, nhiều bài văn giàu hình ảnh, thể hiện được những
cảm nhận khá tinh tế.Một số học sinh trước đây cịn yếu văn thì đã biết các làm
bài, đủ ý, bước đầu biết sử dụng các biện pháp nghệ thuật trong khi viết.
Các em đã biết sử dụng từ ngữ gợi tả, gợi cảm, biết bộc lộ tình cảm trong
khi tả, các em yêu vẻ đẹp của thiên nhiên, nhờ vậy khi viết tình cảm cũng rất tự
nhiên.
Trong thực tế giảng dạy , lớp tôi chủ nhiêm luôn là lớp có chất lượng viết
20

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


văn dẫn đầu trong tồn khối. Kèm theo đó là các em rất chủ động, sáng tạo trong
giao tiếp, trong tham gia hoạt động tập thể.
Các em tôi đã từng chủ nhiêm đã phát huy tốt lên các lớp trên, đậu vào
khối chuyên văn, đạt giải cao trong các kì thi HS giỏi Quốc gia.
Trong năm học 2012 - 2013, đội tuyển Văn hay - Chữ đẹp của trường do
tôi phụ trách có 6 em dự thi cấp Thành phố thì 6 em đều đạt giải cao được dự thi
cấp Tỉnh. Và cả 6 em dự thi cấp Tỉnh cũng đều đạt giải cao.
Năm học 2013-2014, đội tuyển Văn hay chữ đẹp do tôi phụ trách 100%

em đạt giải trong đó có 4 giải Nhất Thành phố.
Cuối năm bàn giao chất lượng, lớp tơi chủ nhiệm có 80% học sinh đạt
điểm giỏi mơn Tiếng Việt, trong đó có nhiều em đạt điểm 10.
Tôi đã mạnh dạn phổ biến, trao đổi kinh nghiệm, để đồng nghiệp áp dụng
các biện pháp trên và kết quả, năm học 2014-2015 lớp 5A có sự tiến bộ rõ rệt về
kỹ năng làm văn tả cảnh.
Nhiều đồng nghiệp đã có cái nhìn đúng đắn hơn đối với tác dụng tổng hợp
của cách thức tổ chức dạy học, khai thác tốt tính tích hợp của các mơn học. Giáo
viên cũng không quá ngại khi dạy Tập làm văn cho học sinh, sáng tạo hơn trong
cách thức tổ chức dạy học.Chúng tôi đã phổ biến, nhân rộng trên các lớp học
khác , nhờ vậy, chất lượng viết văn nói chung đang từng bước được cải thiện trên
khối học sinh lp 5.
C. PHN KT LUN
1. Bi hc kinh nghim:
Mỗi giáo viên đều có một phơng pháp và cách tổ chức dạy
học khác nhau, song qua thi gian nghiờn cu và áp dụng đề tài này vào
giảng dạy, tôi nhận thấy các biện pháp dạy học này có những ưu điểm sau:
- Học sinh học tập chủ động, sáng tạo, khơng rập khn, máy móc.
- Nhờ vậy, các em nắm vững cách làm bài,bố cục hợp lý, bài làm có trọng
tâm.
21

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


- Các em khơng cịn sợ văn, có hứng thú học văn , cách dùng từ đặt câu
chính xác, phong phú, giảu hình ảnh.
- Các tiết học khơng nhàm chán, căng thẳng.
- Bồi dưỡng được cho các em tâm hồn văn học, chủ động sáng tạo trong
giao tiếp.

- Giáo viên hết sức chủ động, khơng cịn lúng túng khi đứng trước các lỗi
của học sinh trong quá trình học văn tả cảnh….
2. Một số đề xuất, kiến nghị:
* Về phía giáo viên:
- Cũng như các môn học khác, để đạt kết quả cao trong việc dạy Tập làm
văn nói chung và tả cảnh nói riêng, giáo viên trước tiên phải là người yêu nghề,
yêu văn, nắm chắc phương pháp dạy bộ mơn Tiếng Việt nói chung và Tập làm
văn nói riêng.
- Giáo viên phải thực sự kiên trì, mẫu mực trong cách dùng từ, kiên trì
trong việc kiểm tra đánh giá, chỉnh sửa các phần luyện viết kỹ năng cũng như bài
viết của các em. Mặt khác, giáo viên phải có sự sưu tầm, tích lũy tư liệu tham
khảo, hướng dẫn các em vận dụng sáng tạo các tư liệu đó biến thành của riêng
mình.
* Về phía học sinh:
- Phải nhiệt tình, tự giác trau dồi vốn ngơn từ nghệ thuật.
- Phải biết quan sát, tích lũy vốn cho chính mình một cách tích cực.
- Phải say mê, kiên trì trong q trình luyeenjkyx năng viết văn.
* Về phía phụ huynh:
- Cần có cái nhìn đúng đắn về mơn học.
- Động viên, khích lệ con cái trong q trình học văn.
- Tạo thói quen nói có chọn lọc từ chính gia đình bởi văn hóa gia đình góp
phần khơng nhỏ trong vốn từ của học sinh.
* Về phía nhà trường, ngành:
22

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


- Cần có các buổi tập huấn, phổ biến kinh nghiệm dạy học văn;
- Bổ sung vốn sách văn học cho thư viện, tạo các sân chơi nhằm phát huy

vốn vn hc cho HS.
- Nâng cao vai trò và trách nhiệm của tổ chuyên môn
trong việc tổ chức triển khai các hoạt động chuyên môn.
Trờn õy l mt s vic tơi đã làm, đã bước đầu có hiệu quả trong quá trình
dạy Tập làm văn tả cảnh lớp 5 . Vì trình độ lý luận và thời gian giành
cho nghiên cứu có hạn nên đề tài này không thể tránh khỏi
những thiếu sót nhất định. Kính mong nhận đợc sự quan tâm,
đóng góp của Hội đồng Khoa học để đề tài này đợc hoàn
chỉnh hơn giỳp cho vic dy hc Tiếng Việt đạt hiệu quả nhất, góp phần
nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.
Ngày 30 tháng 3 năm 2015
NGƯỜI VIẾT

Hồ Thị Thu Chung

23

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


24

LUAN VAN CHAT LUONG download : add