SƠ-CẤP CỨU
GÃY XƯƠNG CHẤN THƯƠNG
Bs Nguyễn Quốc Doanh
Ngoại Chấn thương
BV Đa khoa Long An
3/10/14 10:27:22 AM 1
Bs Nguy n Qu c Doanhễ ố
B nh vi n a khoa Long Anệ ệ Đ
Bs Nguy n Qu c Doanhễ ố
B nh vi n a khoa Long Anệ ệ Đ
ÑAÏI CÖÔNG
CHAÁN THÖÔNG CÔ QUAN VAÄN ÑOÄNG
3/10/14 10:27:22 AM 2
CHẤN THƯƠNG CƠ QUAN VẬN ĐỘNG
CHẤN THƯƠNG CƠ QUAN VẬN ĐỘNG
•
Gãy xương kín
•
Trật khớp
•
Bong gân
•
Chấn thương phần mềm
•
Gãy xương hở
•
Vết thương khớp
•
Vết thương phần mềm
Kín
Hở
3/10/14 10:27:22 AM
3Bs NQD
Điều làm ta quan tâm
Điều làm ta quan tâm
•
CHẨN ĐOÁN
•
XỬ TRÍ
•
CHĂM SÓC VÀ THEO DÕI
•
CHẨN ĐOÁN
•
XỬ TRÍ
•
CHĂM SÓC VÀ THEO DÕI
3/10/14 10:27:22 AM
4Bs NQD
Các vấn đề liên quan đến chẩn đoán
Các vấn đề liên quan đến chẩn đoán
•
Tuổi và giới tính
•
Cơ chế chấn thương
•
Thời gian
•
Vùng bò chấn thương (giải phẫu)
•
Các triệu chứng lâm sàng
•
Các xét nghiệm CLS
•
Phân loại
•
Tuổi và giới tính
•
Cơ chế chấn thương
•
Thời gian
•
Vùng bò chấn thương (giải phẫu)
•
Các triệu chứng lâm sàng
•
Các xét nghiệm CLS
•
Phân loại
3/10/14 10:27:22 AM
5Bs NQD
Các vấn đề liên quan đến điều trò
Các vấn đề liên quan đến điều trò
•
Tuổi và giới tính
•
Nghề nghiệp
•
Thời gian
•
Loại tổn thương (phân loại)
•
Có biến chứng không
•
Phương tiện
•
Tuổi và giới tính
•
Nghề nghiệp
•
Thời gian
•
Loại tổn thương (phân loại)
•
Có biến chứng không
•
Phương tiện
3/10/14 10:27:22 AM
6Bs NQD
Chăm sóc và theo dõi
Chăm sóc và theo dõi
•
Phát hiện các biến chứng
•
Phát hiện các thương tổn bỏ sót
•
Luyện tập phục hồi
•
Đánh giá điều trò
Tốt
Xấu
•
Phát hiện các biến chứng
•
Phát hiện các thương tổn bỏ sót
•
Luyện tập phục hồi
•
Đánh giá điều trò
Tốt
Xấu
Cách giải quyết
3/10/14 10:27:22 AM
7Bs NQD
ÑAÏI CÖÔNG VEÀ GAÕY XÖÔNG
3/10/14 10:27:23 AM 8
Gãy xương là gì ?
Gãy xương là gì ?
là sự phá hủy đột ngột cấu trúc bên trong của xương do nguyên nhân cơ
học
là sự phá hủy đột ngột cấu trúc bên trong của xương do nguyên nhân cơ
học
3/10/14 10:27:23 AM 9Bs NQD
Nguyên nhân gãy xương
Nguyên nhân gãy xương
Chấn thương
Chấn thương
Bệnh lý
Bệnh lý
Stress
Stress
Tùy lực chấn thương và hình thức gãy xương mà chúng ta nghó đến nguyên nhân
Tùy lực chấn thương và hình thức gãy xương mà chúng ta nghó đến nguyên nhân
3/10/14 10:27:23 AM 10Bs NQD
Hình thức gãy xương
Hình thức gãy xương
Gãy hoàn toàn
Gãy hoàn toàn
Tùy vò trí gãy là thân xương hay đầu xương (xương cứng hoặc
xương xốp) và tùy theo tuổi có thể có những dạng gãy khác
nhau.
Tùy vò trí gãy là thân xương hay đầu xương (xương cứng hoặc
xương xốp) và tùy theo tuổi có thể có những dạng gãy khác
nhau.
Gãy không hoàn toàn
Gãy không hoàn toàn
Gãy đặc biệt
Gãy đặc biệt
3/10/14 10:27:23 AM 11Bs NQD
Các yếu tố ảnh hưởng đến gãy xương
Các yếu tố ảnh hưởng đến gãy xương
Tuổi và giới
Tuổi và giới
Nguyên nhân và cơ chế chấn thương
Nguyên nhân và cơ chế chấn thương
Vùng giải phẫu
Vùng giải phẫu
Xương bình thường hay có bệnh
Xương bình thường hay có bệnh
3/10/14 10:27:23 AM 12Bs NQD
Gãy xương ảnh hưởng như thế nào
đến xung quanh và toàn thân?
Gãy xương ảnh hưởng như thế nào
đến xung quanh và toàn thân?
Chảy máu và Mất máu
Chảy máu và Mất máu
Đau do thương tổn thần kinh, kích ứng
Đau do thương tổn thần kinh, kích ứng
Sự di lệch các đầu gãy
Sự di lệch các đầu gãy
Tổn thương các mô mềm xung quanh: da, cơ, gân, bao khớp, dây
chằng
Tổn thương các mô mềm xung quanh: da, cơ, gân, bao khớp, dây
chằng
Xương gãy có tác động đến vùng chi và toàn thân do các nguyên nhân sau
đây:
Xương gãy có tác động đến vùng chi và toàn thân do các nguyên nhân sau
đây:
3/10/14 10:27:23 AM 13Bs NQD
Gãy xương ảnh hưởng như thế nào
đến xung quanh và toàn thân?
Gãy xương ảnh hưởng như thế nào
đến xung quanh và toàn thân?
Chảy máu và Mất máu
Chảy máu và Mất máu
Máu chảy do tổn thương các mạch máu nhỏ trong tủy xương, vỏ xương, màng xương
và các mô mềm xung quanh. Trong gãy kín tuy không chảy ra ngoài nhưng máu đã
ra khỏi mạch không còn tham gia lưu thông trong hệ tuần hoàn nên xem như đã mất
Máu chảy do tổn thương các mạch máu nhỏ trong tủy xương, vỏ xương, màng xương
và các mô mềm xung quanh. Trong gãy kín tuy không chảy ra ngoài nhưng máu đã
ra khỏi mạch không còn tham gia lưu thông trong hệ tuần hoàn nên xem như đã mất
Mất máu nhiều là nguyên nhân gây nên sốc
Mất máu nhiều là nguyên nhân gây nên sốc
3/10/14 10:27:23 AM 14Bs NQD
Gãy xương ảnh hưởng như thế nào
đến xung quanh và toàn thân?
Gãy xương ảnh hưởng như thế nào
đến xung quanh và toàn thân?
Chảy máu và Mất máu
Chảy máu và Mất máu
Máu chảy ứ đọng lại thành ổ máu tụ. Lượng máu tụ lớn là nguyên nhân gây chèn ép
khoang, làm tăng áp lực trong ống tủy có thể là nguyên nhân gây nên tắc mạch mỡ.
Trong gãy hở, máu tụ là nơi giúp vi trùng sinh sôi nẩy nở.
Máu chảy ứ đọng lại thành ổ máu tụ. Lượng máu tụ lớn là nguyên nhân gây chèn ép
khoang, làm tăng áp lực trong ống tủy có thể là nguyên nhân gây nên tắc mạch mỡ.
Trong gãy hở, máu tụ là nơi giúp vi trùng sinh sôi nẩy nở.
Trong gãy kín máu tụ có vai trò giúp liền
xương.
Trong gãy kín máu tụ có vai trò giúp liền
xương.
3/10/14 10:27:23 AM 15Bs NQD
Gãy xương ảnh hưởng như thế nào
đến xung quanh và toàn thân?
Gãy xương ảnh hưởng như thế nào
đến xung quanh và toàn thân?
Tổn thương các thần kinh cảm giác
Tổn thương các thần kinh cảm giác
Thần kinh cảm giác nằm trên màng xương và xung quanh. Vì vậy gãy
xương sẽ làm BN rất đau. Đau quá mức có thể gây ra sốc, gây co mạch
và dễ gây nên hội chứng rối loạn dinh dưỡng về sau.
Thần kinh cảm giác nằm trên màng xương và xung quanh. Vì vậy gãy
xương sẽ làm BN rất đau. Đau quá mức có thể gây ra sốc, gây co mạch
và dễ gây nên hội chứng rối loạn dinh dưỡng về sau.
3/10/14 10:27:23 AM 16Bs NQD
Gãy xương ảnh hưởng như thế nào
đến xung quanh và toàn thân?
Gãy xương ảnh hưởng như thế nào
đến xung quanh và toàn thân?
Sự di lệch của các đầu xương gãy
Sự di lệch của các đầu xương gãy
Các đầu xương gãy di lệch làm tổn thương các bộ phận
xung quanh: thần kinh chính, mạch máu chính, cơ, bao
khớp
Các đầu xương gãy di lệch làm tổn thương các bộ phận
xung quanh: thần kinh chính, mạch máu chính, cơ, bao
khớp
3/10/14 10:27:23 AM 17Bs NQD
Gãy xương ảnh hưởng như thế nào
đến xung quanh và toàn thân?
Gãy xương ảnh hưởng như thế nào
đến xung quanh và toàn thân?
Mất máu, tụ máu, đau, sự di lệch các đầu xương gãy và tổn thương các
mô mềm là mầm móng của các biến chứng sớm
Mất máu, tụ máu, đau, sự di lệch các đầu xương gãy và tổn thương các
mô mềm là mầm móng của các biến chứng sớm
3/10/14 10:27:23 AM 18Bs NQD
Bạn cần biết những điều gì khi đứng
trước một bệnh nhân gãy xương?
(do chấn thương)
Bạn cần biết những điều gì khi đứng
trước một bệnh nhân gãy xương?
(do chấn thương)
3/10/14 10:27:23 AM 19Bs NQD
Những điều Bạn cần biết
Những điều Bạn cần biết
•
Bệnh nhân bao nhiêu tuổi ?
•
Nghề nghiệp ?
•
Tổn thương một hay nhiều nơi ? Một hay nhiều cơ
quan ?
•
Thời gian bao lâu sau tai nạn ?
•
Có gãy xương không ?
•
Loại gãy xương ?
•
Có biến chứng không ?
•
Bệnh nhân bao nhiêu tuổi ?
•
Nghề nghiệp ?
•
Tổn thương một hay nhiều nơi ? Một hay nhiều cơ
quan ?
•
Thời gian bao lâu sau tai nạn ?
•
Có gãy xương không ?
•
Loại gãy xương ?
•
Có biến chứng không ?
3/10/14 10:27:24 AM 20Bs NQD
Chaồn ủoaựn gaừy xửụng dửùa vaứo caựi gỡ ?
Chaồn ủoaựn gaừy xửụng dửùa vaứo caựi gỡ ?
3/10/14 10:27:24 AM 21Bs NQD
Chẩn đoán gãy xương dựa vào :
Chẩn đoán gãy xương dựa vào :
Bệnh sử
Bệnh sử
Khám lâm sàng
Khám lâm sàng
Cận lâm sàng
Cận lâm sàng
3/10/14 10:27:24 AM 22Bs NQD
Chẩn đoán gãy xương dựa vào :
Chẩn đoán gãy xương dựa vào :
Bệnh sử
Bệnh sử
Tuổi, giới
Nguyên nhân,cơ chế chấn thương
Thời điểm chấn thương
Sơ cứu,xữ trí tuyến trước
Tuổi, giới
Nguyên nhân,cơ chế chấn thương
Thời điểm chấn thương
Sơ cứu,xữ trí tuyến trước
3/10/14 10:27:24 AM 23Bs NQD
Chẩn đoán gãy xương dựa vào :
Chẩn đoán gãy xương dựa vào :
Khám lâm sàng
Khám lâm sàng
3 dấu hiệu đặc hiệu:
Biến dạng
Cử động bất thường
Tiếng lạo xạo
3 dấu hiệu đặc hiệu:
Biến dạng
Cử động bất thường
Tiếng lạo xạo
3 dấu hiệu nghi ngờ:
Sưng, bầm
Mất cơ năng
Đau chói
3 dấu hiệu nghi ngờ:
Sưng, bầm
Mất cơ năng
Đau chói
Có dấu hiệu đặc hiệu
chứng tỏ xương gãy hoàn
toàn
3/10/14 10:27:24 AM 24Bs NQD
Chẩn đoán gãy xương dựa vào :
Chẩn đoán gãy xương dựa vào :
Cận lâm sàng
Cận lâm sàng
X-quang kinh điển: yêu cầu 3đ
Chụp đủ
Chụp đúng
Chụp đạt
X-quang kinh điển: yêu cầu 3đ
Chụp đủ
Chụp đúng
Chụp đạt
CT-scan cần trong :
Gãy khung chậu và ổ cối
Gãy phức tạp vùng khớp
CT-scan cần trong :
Gãy khung chậu và ổ cối
Gãy phức tạp vùng khớp
Chụp sai tư thế sẽ không
chẩn đoán chính xác được
Chụp sai tư thế sẽ không
chẩn đoán chính xác được
3/10/14 10:27:24 AM 25Bs NQD