Nghiên cứu sự thay đổi của một số chỉ số tuần hoàn khi chiếu Laser He - Ne lên huyệt nội quan pptx

TCNCYH 29 (3) - 2004

47
Nghiên cứu sự thay đổi của một số chỉ số huyết học
khi chiếu laser He-Ne lên huyệt Nội quan

Lê Ngọc Hng
1
, Trần Thị Hải Lý
2
1
Bộ môn Sinh lý học - Trờng Đại học Y Hà Nội
2
Bộ môn Sinh lý học - Trờng Đại học Y Thái Bình

Mục đích của công trình nghiên cứu này là tìm hiểu sự biến đổi của một số chỉ số huyết học khi
chiếu laser He-Ne lên huyệt Nội quan. Trên 45 sinh viên nam khoẻ mạnh của trờng Đại học Y Hà
Nội đợc chiếu laser He-Ne lên huyệt Nội quan, các tác giả nhận thấy: số lợng hồng cầu,
hemoglobin, hematocrit và tỷ lệ hồng cầu lới tăng lên sau chiếu 1 lần và sau 8 lần chiếu so với trớc
khi chiếu và so với khi đợc chiếu ngoài huyệt Nội quan.

I. Đặt vấn đề
Laser He-Ne là một loại laser khí, phát ánh
sáng đỏ có bớc sóng 632,8nm là bớc sóng
rất thích hợp với các mô của cơ thể sống. Tác
dụng chủ yếu của laser He-Ne là điều chỉnh
và kích thích các quá trình sinh học trong cơ
thể giúp cho việc phục hồi chức năng các cơ
quan [6], [7]. Chính vì vậy, laser He-Ne
thờng đợc ứng dụng rộng rãi trong điều trị
lâm sàng thông qua 3 hình thức nh chiếu

trực tiếp vào nơi tổn thơng, chiếu nội mạch
và chiếu lên huyệt [4], [5].
Huyệt Nội quan là huyệt thuộc kinh Thủ
quyết âm tâm bào. Trên lâm sàng huyệt này
đợc xếp vào nhóm các huyệt có tác dụng an
thần và thờng đợc sử dụng trong điện châm
để điều trị một số bệnh nh đau đầu, mất ngủ,
nôn nấc, bệnh lý tim mạch[1], [3]. Cho đến
nay cũng cha có tác giả nào nghiên cứu về sự
thay đổi của một số chỉ số sinh học khi chiếu
laser He-Ne lên huyệt Nội quan để có cơ sở khi
so sánh kết quả với điện châm huyệt này. Bởi
vậy, chúng tôi tiến hành đề tài này nhằm tìm
hiểu sự thay đổi của một số chỉ số huyết học khi
chiếu laser He-Ne lên huyệt Nội quan.
II. đối tợng và phơng pháp
nghiên cứu
1. Đối tợng nghiên cứu
- Đối tợng nghiên cứu là 45 sinh viên nam
khoẻ mạnh, tuổi từ 19-26 đang học tập và
sinh hoạt bình thờng tại trờng Đại học Y Hà
Nội. Các đối tợng nghiên cứu không dùng
thuốc an thần hoặc chất kích thích 3 ngày
trớc và trong quá trình nghiên cứu.
- Chọn 15 đối tợng có sự thay đổi các chỉ số
nghiên cứu rõ nhất sau khi chiếu laser lên huyệt
để chiếu ngoài huyệt và làm nhóm đối chứng.
2. Phơng pháp nghiên cứu
2.1. Các chỉ số nghiên cứu:
Các chỉ số về hồng cầu gồm: số lợng

hồng cầu, tỷ lệ hồng cầu lới, nồng độ
hemoglobin (Hb), tỷ lệ% thể tích khối hồng
cầu so với thể tích máu toàn phần, lợng
huyết cầu tố trung bình hồng cầu, nồng độ
huyết cầu tố trung bình hồng cầu. Các chỉ số
về bạch cầu gồm: số lợng bạch cầu, số
lợng từng loại bạch cầu trong 1 lít máu. Các
chỉ số tiểu cầu gồm: số lợng tiểu cầu, phân
bố đờng kính tiểu cầu theo kích thớc, thể
tích trung bình tiểu cầu.
2.2. Kỹ thuật nghiên cứu:
* Xác định vị trí huyệt Nội quan:
+ Xác định huyệt theo cách lấy thốn của
Đông y, sau đó đợc xác định lại bằng máy dò
huyệt Neurometer typ RB-68 của Nhật Bản. Vị
trí huyệt là nơi có cờng độ dòng điện cao nhất.
+ Vị trí ngoài huyệt đợc lấy cố định cách
huyệt Nội quan 10 mm, không trùng với các huyệt
khác và là nơi có cờng độ dòng điện thấp nhất.

* Kỹ thuật chiếu:
+ Đối tợng ngồi ở t thế thoải mái, tay để
lên mặt bàn bộc lộ vị trí chiếu, khoảng cách từ
TCNCYH 29 (3) - 2004
nguồn chiếu đến vị trí chiếu 30 cm, chùm tia
chiếu vuông góc với mặt da tại vị trí chiếu.
+ Thời gian chiếu 2 phút/ huyệt. Thời gian
chiếu lên một huyệt đợc tính theo công thức t
= E/W. Trong đó t là thời gian chiếu (giây), E
là mật độ năng lợng (mJ/cm

2
), W là mật độ
công suất (mW/cm
2
).
+ Mật độ công suất chiếu là 130 mW/cm
2
da.
* Kỹ thuật lấy mẫu máu và làm xét nghiệm
:
- Các mẫu máu đợc lấy tại ba thời điểm
trớc chiếu, sau chiếu laser He-Ne 30 phút và
sau chiếu laser He-Ne 8 lần. Các đối tợng
đợc lựa chọn để chiếu ngoài huyệt cũng
đợc lấy máu tại ba thời điểm nh trên.
- Số lợng tế bào máu ngoại vi (hồng cầu,
bạch cầu, tiểu cầu), lợng huyết sắc tố,
hematocrit đợc xác định bằng máy đếm tự
động Sysmex K-4500 của Nhật Bản. Các chỉ
số khác của hồng cầu và tiểu cầu nh: Thể
tích trung bình hồng cầu (MCV, đơn vị: fl),
nồng độ huyết cầu tố trung bình hồng cầu
(MCHC, đơn vị: g/l), lợng huyết cầu tố trung
bình hồng cầu (MCH, đơn vị: pg), phân bố
đờng kính hồng cầu theo kích thớc (RDW),
phân bố đờng kính tiểu cầu theo kích thớc
(PDW) máy sẽ tự động tính toán.
- Công thức bạch cầu đợc máy tự động phân
tích dựa theo kích thớc tế bào. Tỷ lệ hồng cầu
lới (

0
/
00
): đợc tiến hành bằng phơng pháp
nhuộm xanh cresyl trong cồn.
2.3. Xử lý số liệu:
Số liệu nghiên cứu đợc xử lý theo phơng
pháp so sánh tự đối chứng trên cùng một đối
tợng giữa trớc và sau chiếu.
III. Kết quả
1. Nghiên cứu các chỉ số hồng cầu máu
ngoại vi khi chiếu laser He-Ne lên huyệt và
ngoài huyệt Nội quan.
Các chỉ số hồng cầu trong máu ngoại vi
khi chiếu laser He-Ne lên huyệt Nội quan
đợc trình bày ở bảng 1.
Bảng 1. ảnh hởng của chiếu laser He-Ne huyệt Nội quan lên các chỉ số hồng cầu máu ngoại vi
Thời điểm
Các chỉ số
1. Trớc chiếu
X SD
2. Sau chiếu 30 phút
X SD
3. Sau chiếu 8 lần
X SD
1
SLHC ì 10
12
/l
4,88 0,44 5,06 0,46

p
1-2
< 0,01
5,12 0,43
p
1-3
< 0,01
2
Huyết cầu tố (g/l)
138,16 10,19 142,05 10,39
p
1-2
< 0,01
145,57 10,15
p
1-3
< 0,01
3
Hematocrit (%)
0,40 0,02 0,42 0,03
p
1-2
< 0,01
0,43 0,02
p
1-3
< 0,01
4
Thể tích trung bình
hồng cầu (fl)

83,62 5,82 83,49 5,80
p
1-2
> 0,05
83,56 5,67
p
1-3
> 0,05
5
Lợng huyết cầu tố
trung bình hồng cầu (pg)
28,41 2,43 28,41 2,45
p
1-2
> 0,05
28,51 2,51
p
1-3
> 0,05
6
Nồng độ huyết cầu tố
trung bình hồng cầu (g/l)
334,33 35,33 335,20 31,77
p
1-2
> 0,05
341,09 12,52
p
1-3
> 0,05

7
Phân bố đờng kính
hồng cầu theo kích thớc
0,127
0,01
0,127 0,01
p
1-2
> 0,05
0,127 0,01
p
1-3
> 0,05
8
SLHC lới/1000 hồng cầu
3,31 1,65 4,67 2,13
p
1-2
< 0,001
4,24 1,89
p
1-3
< 0,001

48
TCNCYH 29 (3) - 2004
Kết quả đợc trình bày ở bảng1 cho thấy:
sau khi chiếu laser He-Ne lên huyệt Nội quan
1 lần và sau chiếu 8 lần số lợng hồng cầu,
lợng hemoglobin, tỷ lệ hematocrit, số lợng

hồng cầu lới đã tăng lên có ý nghĩa thống kê
so với trớc khi chiếu (p < 0,001; p < 0,01).
Các chỉ số khác của hồng cầu không có sự
khác biệt sau chiếu 1 lần và sau chiếu 8 lần
so với trớc khi chiếu (p đều > 0,05).
- Các chỉ số hồng cầu trong máu ngoại vi
khi chiếu laser He-Ne ngoài huyệt Nội quan
đợc trình bày trong bảng 2.
Bảng 2. Các chỉ số hồng cầu máu ngoại vi khi chiếu laser He-Ne ngoài huyệt Nội quan
Thời điểm
Các chỉ s
ố

1.Trớc chiếu
X SD
2.Sau chiếu 30 phút
X SD
3.Sau chiếu 8 lần
X SD
SLHC ì10
12
/l 5,04 0,53 4,97 0,46
p
1-2
> 0,05
5,06 0,53
p
1-3
> 0,05
Huyết cầu tố (g/l)

138,33 9,99 136,60 9,57
p
1-2
> 0,05
138,00 0,53
p
1-3
> 0,05
Hematocrit (%)
0,41 0,02 0,43 0,02
p
1-2
> 0,05
0,41 0,03
p
1-3
> 0,05
SLHC lới/1000 HC
3,01 0,94 3,001,30
p
1-2
> 0,05
3,02 1,29
p
1-3
> 0,05
Thể tích trung bình
hồng cầu (fl)
81,85 6,20 81,93 6,21
p

1-2
> 0,05
81,75 6,09
p
1-3
> 0,05
Lợng huyết cầu tố
trung bình hồng cầu (pg)
27,65 2,94 27,71 8,95
p
1-2
> 0,05
27,47 2,94
p
1-3
> 0,05
Nồng độ huyết cầu tố
trung bình hồng cầu (g/l)
337,00 14,01 337,53 14,80
p
1-2
> 0,05
336,47 15,03
p
1-3
> 0,05
Phân bố đờng kính
hồng cầu theo kích thớc
0,129 0,01 0,129 0,01
p

1-2
> 0,05
0,1280,01
p
1-3
>0,05

Khi chiếu ngoài huyệt các chỉ số hồng cầu
trong máu ngoại vi sau chiếu 1 lần và sau chiếu
8 lần đều không thay đổi so với trớc khi chiếu.
2. Nghiên cứu các chỉ số bạch cầu ở
máu ngoại vi khi chiếu laser He-Ne lên
huyệt và ngoài huyệt Nội quan.
- Các chỉ số bạch cầu trong máu ngoại vi
khi chiếu laser He-Ne lên huyệt Nội quan
đợc trình bày ở bảng 3.
Bảng 3.
ả
nh hởng của chiếu laser He-Ne huyệt Nội quan lên các chỉ số bạch cầu ở máu ngoại vi
Thời điểm
Các chỉ số
1.Trớc chiếu
X SD
2. Sau chiếu 30 phút
X SD
3. Sau chiếu 8 lần
X SD
SLBC chung ì 10
9
/l

3,19 0,74 3,20 0,73
p
1-2
> 0,05
3,18 0,70
p
1-3
> 0,05
SLBC lympho ì 10
9
/l
1,89 0,44 1,89 0,44
p
1-2
> 0,05
1,88 0,42
p
1-3
> 0,05
SLBC mono, a acid,
a bazơ ì 10
9
/l
0,77 0,41 0,76 0,40
p
1-2
> 0,05
0,75 0,39
p
1-3

> 0,05
SLBC trung tính ì 10
9
/l
3,19 0,74 3,20 0,73
p
1-2
> 0,05
3,18 0,70
p
1-3
> 0,05

49
TCNCYH 29 (3) - 2004
Kết quả đợc trình bày ở bảng 3 cho thấy sau khi chiếu laser He-Ne lên huyệt Nội quan 30
phút và sau 8 lần chiếu thì các chỉ số bạch cầu không thay đổi so với trớc khi chiếu (p đều >
0,05).
- Các chỉ số bạch cầu trong máu ngoại vi khi chiếu laser He-Ne ngoài huyệt Nội quan đợc
trình bày ở bảng 4.
Bảng 4. Các chỉ số bạch cầu trong máu ngoại vi khi chiếu laser He-Ne ngoài huyệt Nội quan.
Thời điểm
Các chỉ số
1. Trớc chiếu
X SD
2. Sau chiếu 30 phút
X SD
3. Sau chiếu 8 lần
X SD
SLBC chung ì 10

9
/l
6,14 1,36 6,20 1,24
p
1-2
> 0,05
5,89 1,42
p
1-3
> 0,05
SLBC lympho ì 10
9
/l
2,03 0,42 2,01 0,55
p
1-2
> 0,05
2,07 0,56
p
1-3
> 0,05
SLBC mono, a acid,
a bazơ ì 10
9
/l
0,79 0,20 0,80 0,22
p
1-2
> 0,05
0,78 0,25

p
1-3
> 0,05
SLBC trung tính ì 10
9
/l
3,34 1,09 3,39 0,98
p
1-2
> 0,05
3,11 0,99
p
1-3
> 0,05

Kết quả trình bày ở bảng 4 cho thấy sau
chiếu laser He-Ne ngoài huyệt Nội quan 30
phút và sau 8 lần chiếu thì không có sự thay
đổi các chỉ số bạch cầu so với trớc khi chiếu
(p đều > 0,05).
3. Nghiên cứu các chỉ số tiểu cầu máu
ngoại vi khi chiếu laser He-Ne lên huyệt và
ngoài huyệt Nội quan.
Các chỉ số tiểu cầu trong máu ngoại vi khi
chiếu laser He-Ne lên huyệt Nội quan đợc
trình bày ở bảng 5 (ở dới).
Kết quả ở bảng 5 cho thấy sau chiếu laser
He-Ne huyệt Nội quan 30 phút và sau 8 lần
chiếu các chỉ số tiểu cầu không thay đổi so
với trớc chiếu (p > 0,05).

Bảng 5. ảnh hởng của chiếu laser He-Ne huyệt Nội quan lên các chỉ số tiểu cầu.
Thời điểm
Các chỉ số
1. Trớc chiếu
X SD
2. Sau chiếu 30 phút
X SD
3. Sau chiếu 8 lần
X SD
SLTC ì 10
9
/l
225,42 45,60 218,00 45,62
p
1-2
> 0,05
216,44 46,38
p
1-3
> 0,05
Phân bố đờng kính tiểu cầu
theo kích thớc (fl)
13,00 2,48 12,94 2,63
p
1-2
> 0,05
12,87 2,88
p
1-3

> 0,05
Thể tích trung bình
1 tiểu cầu (fl)
10,00 1,06 9,09 1,04
p
1-2
> 0,05
9,87 0,95
p
1-3
> 0,05

- Các chỉ số tiểu cầu trong máu ngoại vi khi chiếu laser He-Ne ngoài huyệt Nội quan đợc
trình bày ở bảng 6.


50
TCNCYH 29 (3) - 2004
Bảng 6. Các chỉ số tiểu cầu máu ngoại vi khi chiếu laser He-Ne ngoài huyệt Nội quan
Thời điểm
Các chỉ số
1. Trớc chiếu
X SD
2. Sau chiếu 30 phút
X SD
3. Sau chiếu 8 lần
X SD
SLTC ì 10
9
/l

218,93 53,71 215,20 54.90
p
1-2
> 0,05
211,53 38,10
p
1-3
> 0,05
Phân bố đờng kính tiểu cầu
theo kích thớc (fl)
13,55 2.01 13,47 2,10
p
1-2
> 0,05
13,99 1,74
p
1-3
> 0,05
Thể tích trung bình
1 tiểu cầu (fl)
10,01 0,75 10,13 0,82
p
1-2
> 0,05
10,30 0,77
p
1-3
> 0,05

Kết quả thu đợc ở bảng 6 cho thấy các

chỉ số tiểu cầu không thay đổi sau chiếu laser
He-Ne huyệt Nội quan 30 phút và sau 8 lần
so với trớc khi chiếu.
IV. Bàn luận
1. ảnh hởng của chiếu laser He-Ne
huyệt Nội quan lên chỉ số hồng cầu.
Kết quả nghiên cứu ở bảng 1 và 2 đã chỉ
rõ: Sau chiếu laser He-Ne huyệt Nội quan lần
đầu và sau chiếu 8 lần, số lợng hồng cầu,
hemoglobin, hematocrit và tỷ lệ hồng cầu lới
đã tăng một cách có ý nghĩa thống kê so với
trớc khi chiếu và so với sau khi chiếu ngoài
huyệt. Kết quả nghiên cứu này của chúng tôi
cũng tơng tự nh kết quả nghiên cứu của tác
giả Bùi Mỹ Hạnh. Khi điện châm huyệt Nội
quan, Bùi Mỹ Hạnh đã thấy số lợng hồng
cầu, nồng độ hemoglobin, tỷ lệ hematocrit và
tỷ lệ hồng cầu lới tăng lên so với trớc khi
châm [2]. Trong nghiên cứu của chúng tôi,
mức tăng hồng cầu sau chiếu laser He-Ne lên
huyệt Nội quan là từ 0,1ì10
12
đến 1.0ì10
12

hồng cầu và mức tăng có phần nào nhiều hơn
so với mức tăng hồng cầu sau khi điện châm
huyệt Nội quan trong nghiên cứu của Bùi Mỹ
Hạnh (từ 0,01ì10
12

đến 0,06ì10
12
). Theo
chúng tôi, khi chiếu laser He-Ne lên huyệt Nội
quan có lẽ đã gây tăng huy động máu từ các
cơ quan dự trữ cũng nh tăng huy động hồng
cầu lới từ tuỷ xơng ra máu ngoại vi. Tuy
nhiên, để tìm hiểu cơ chế của sự tăng huy
động hồng cầu trởng thành và hồng cầu lới
từ các cơ quan dự trữ và từ tuỷ xơng ra máu
ngoại vi dới tác dụng của chiếu laser He-Ne
nh thế nào, cần phải có những nghiên cứu
sâu hơn.
Từ những kết quả thu đợc về các chỉ số
hồng cầu khi điện châm cũng nh khi chiếu
laser He-Ne lên huyệt Nội quan đã phần nào
lý giải tại sao các nhà lâm sàng lại hay chọn
một số huyệt trong đó có Nội quan để điều trị
chứng thiếu máu [1], [3], [8].
2. ảnh hởng của chiếu laser He-Ne
huyệt Nội quan lên các chỉ số bạch cầu và
tiểu cầu.
Kết quả nghiên cứu ở các bảng 3, 4, 5 và
6 cho thấy khi chiếu laser He-Ne huyệt Nội
quan các chỉ số bạch cầu cũng nh tiểu cầu
không thay đổi sau chiếu lần đầu và sau
chiếu 8 lần so với trớc khi chiếu và so với khi
chiếu ngoài huyệt. Kết quả nghiên cứu của
chúng tôi thu đợc cũng tơng tự nh kết quả
nghiên cứu của Bùi Mỹ Hạnh. Khi điện châm

huyệt Nội quan, tác giả cũng thấy các chỉ số
bạch cầu sau 1 lần và sau 8 lần châm đều
không có sự thay đổi so với trớc khi châm và
so với khi châm ngoài huyệt [2]. Riêng đối với
tiểu cầu, Bùi Mỹ Hạnh khi điện châm huyệt
Nội quan lại thấy số lợng tiểu cầu giảm sau
điện châm lần đầu nhng lại không thay đổi
sau điện châm 8 lần so với trớc khi châm.
Tác giả cho rằng đây có thể là tác dụng tức
thì của điện châm huyệt Nội quan đã huy
động tiểu cầu tham gia vào cơ chế cầm máu

51
TCNCYH 29 (3) - 2004

52
nên đã làm giảm số lợng tiểu cầu lu thông trong máu ngoại vi [2].
IV. Kết luận
- Sau chiếu laser He-Ne lên huyệt Nội
quan 1 lần và sau chiếu 8 lần, số lợng hồng
cầu, hemoglobin, hematocrit và tỷ lệ hồng cầu
lới tăng lên với sự khác biệt có ý nghĩa thống
kê so với trớc khi chiếu và so với khi chiếu
ngoài huyệt.
- Sau chiếu laser He-Ne lên huyệt Nội quan
1 lần và sau 8 lần chiếu, các chỉ số khác của
hồng cầu cũng nh các chỉ số về bạch cầu và
tiểu cầu không có sự khác biệt so với trớc khi
chiếu và so với khi chiếu ngoài huyệt.
Tài liệu tham khảo

1. Bộ môn Y học cổ truyền dân tộc,
Trờng Đại học Y Hà Nội (1994), Y học cổ
truyền, Nhà xuất bản Y học, Hà Nội.
2. Bùi Mỹ Hạnh, Phạm Thị Minh Đức
(2002), "ảnh hởng của điện châm huyệt Nội
quan lên một số chỉ số về huyết học", Tạp chí
Nghiên cứu Y học, Trờng Đại học Y Hà Nội,
20 (4) trang 38 - 45.
3. Đỗ Công Huỳnh và CS (1991), "Đặc
điểm và tác dụng của các huyệt Hợp cốc và
Nội quan", Đề tài cấp Bộ quốc phòng, Học viện
Quân Y, Hà Nội.
4. Trần Ngọc Liêm, Nguyễn Quang Minh,
và CS (1993), "Vấn đề xác định liều trong
điều trị bằng laser công suất thấp", Kỷ yếu
công trình nghiên cứu - ứng dụng laser y học,
Hội thảo quốc gia lần thứ hai, Hà Nội, tr. 88-
93.
5. atsumi K. (1992), "The state of the art of
low power laser in medicine", Laser
Applications in Medicine and Surgery-
Proceedings of the 3
rd
World Congress,
Bologna, Italy, pp. 3-10.
6.Kamikawa K., Ohnishi T. (1992),
"Essential mechanisms of low power laser
effects", Laser application in medicine and
surgery, Eds: Galleti G et al., Moduzzi editor,
Bologna, Italy, pp. 11-18.

7. Karu Ti (1988), "Molecular mechanism of
the therapeutic effect of intensity laser
irradiation", Laser in life, science 2, pp. 53-74.
8. Lupyr-V.M., Samoilov (1990), The effect
of laser puncture on the funtional indices of the
mamalian body, Radiobiologia, 30 (5):671-4,
USSR.

Summary
Investigation on the change in some blood indexes caused
by He-Ne laser irradiation on the Neiguan point

The purpose of this study was to investigate the change in some blood indexes caused by
He-Ne laser irradiation on the Neiguan point. 45 male students of Hanoi Medical University were
subjected to study. The result of study showed:
After 1 time and 8 time of irradiation, the number of red blood cells, average concentration of
hemoglobin, hematocrit and percentage rate of reticulocyte have increased significantly in
comparison with those taken at the times prior to irradiation and taken place beside the Neiguan
point.