ĐÁNH GIÁ
CÁC HOẠT ĐỘNG Y TẾ
Ths Trương Thành Nam
Khoa Y Tế Công Cộng
Mục tiêu học tập
1. Đánh giá các hoạt động y tế để làm gì?
2. Đánh giá các hoạt động y tế như thế nào?
Hoạt động y tế cơ sở
-
Tuyên truyền GDSK
-
Nước sạch và VSMT
-
Bảo vệ SKBMTE và KHHGĐ
-
Dinh dưỡng
-
Tiêm chủng mở rộng
-
Phòng chống các bệnh XH
Chu trình quản lý
Theo dõi/
Giám sát
Phân biệt một số khái niệm
Đánh giá?
Mục đích của các hình thức
Giám sát Theo dõi Đánh giá
Giống
nhau
Giúp người quản lý nắm bắt tình
hình hoạt động, điều chỉnh công việc
Khác
nhau
Động viên,
giúp đỡ
người đang
thực hiện
Nắm bắt
tiến độ và
điều chỉnh
hoạt động
Xem xét
hiệu
quả/giá trị
của CTYT
Các câu hỏi liên quan
khi đánh giá
1. Đối tượng?
2. Mục tiêu?
3. Bằng cách nào?
4. Tiến độ/ Hiệu quả thực hiện
Đánh giá để làm gì?
1. So sánh kết quả thực hiện với mục tiêu
2. Nhận biết những thuận lợi, khó khăn
3. Tăng cường công tác quản lý
4. Cơ sở cho lập kế hoạch mới
Các hình thức đánh giá
1. Dựa vào thời gian thực hiện
-
Đánh giá ban đầu
-
Đánh giá tiến độ (Theo dõi)
-
Đánh giá kết thúc
Các hình thức đánh giá
2. Dựa vào mô hình
-
Đối chiếu với mục tiêu
-
So sánh trước và sau khi thực hiện
-
So sánh trước và sau có đối chứng với địa
phương khác
Đối chiếu với mục tiêu
So sánh trước và sau thực hiện
Kế hoạch
Mục tiêu
Đánh giá sau
can thiệp
So sánh
Đánh giá
trước can
thiệp
So sánh
So sánh trước – sau có đối chứng
So sánh
Thực
hiện kế
hoạch
Đánh
giá sau
Đánh giá
trước
Địa phương A
Địa phương B
So sánh
Đánh
giá
trước
Không
thực
hiện
Đánh
giá sau
Có can thiệp
Không can
thiệp
Chỉ số để theo dõi và đánh giá
•
“….là đại lượng dùng để đo lường và mô
tả một sự vật hay một hiện tượng”
•
Các dạng chỉ số
–
Đầu vào: Nguồn lực, nhân lực, kinh phí, thiết
bị, thông tin
–
Hoạt động và kết quả
–
Tác động (Kết quả)
Ví dụ: Hoạt động phòng chống SDD trẻ em
Các dạng chỉ số
◦
Đầu vào:
Số thôn bản có CTV dinh dưỡng
Số trẻ < 5 tuổi bị SDD
Số tờ rơi tuyên truyền về nuôi con bằng sữa
mẹ
Ví dụ: Hoạt động phòng chống SDD trẻ em
Các dạng chỉ số
◦
Hoạt động và kết quả
Tỷ lệ các cán bộ chuyên trách về dinh dưỡng có thể
tư vấn đúng về dinh dưỡng ở trẻ em
Tỷ lệ các bà mẹ có con dưới 1 tuổi nói đúng về cách
nuôi con bằng sữa mẹ
◦
Tác động (Kết quả)
Tỷ lệ trẻ dưới 5 tuổi bị SDD
Thực hành
•
Ví dụ về chỉ số để đánh giá CT KHHGĐ
•
Phân loại các chỉ số đã cho ví dụ
Thực hành xác định các chỉ số của
chương trình KHHGĐ
•
Tổng kinh phí nhận được từ nhà tài trợ và khách
hàng
•
Trang thiết bị và phương tiện tránh thai đã cung cấp
•
Số lượng buổi họp với cộng đồng về KHHGĐ
•
Tỷ lệ khách hàng hài lòng với dịch vụ
•
Tổng số người/cặp vợ chồng áp dụng các biện pháp
KHHGĐ
•
Tỷ lệ sinh thô trong khu vực
Chỉ số để theo dõi và đánh giá
•
Yêu cầu của một chỉ số tốt
–
Cụ thể
–
Đo lường được
–
Phản ánh chính xác kết quả đo lường
–
Cần thiết
–
Có thể so sánh được
Các bước đánh giá chương trình
•
Giai đoạn 1: Xác định câu hỏi đánh giá
–
Bước 1: XĐ giả thuyết và mục tiêu của CTYT
–
Bước 2: Diễn dịch giả thuyết và mục tiêu của
chương trình sang câu hỏi đánh giá
–
Bước 3: Lựa chọn câu hỏi đánh giá
Các bước đánh giá chương trình
•
Giai đoạn 2: Trả lời câu hỏi đánh giá
–
Bước 1: Thiết kế đánh giá
–
Bước 2: Lập kế hoạch và tiến hành đánh giá,
bao gồm XĐ đối tượng, phương pháp thu thập
thông tin, phương tiện thu thập, phân tích số
liệu
Các bước đánh giá chương trình
•
Giai đoạn 3: Sử dụng câu trả lời vào
quá trình quản lý
–
Bước 1: Viết báo cáo và đưa ra các khuyến
nghị
–
Bước 2: Lập kế hoạch thông báo kết quả
–
Bước 3: Sử dụng kết quả
Kết luận
•
Đánh giá là thành phần quan trọng trong chu
trình quản lý
•
Đánh giá khách quan và khoa học giúp công
tác quản lý hiệu quả
THẮC MẮC?