tư tưởng hồ chí minh về công tác cán bộ

TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ CÁN BỘ
VÀ CÔNG TÁC CÁN BỘ


1. Tư tưởng Hồ Chí Minh về cán bộ và công tác cán bộ
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đưa ra nhiều luận điểm về cán bộ
và công tác cán bộ. Người đã chỉ ra rằng: cán bộ là “cái gốc của mọi công
việc”, là “công bộc của dân”, là “đầy tớ cho nhân dân”. Có nghĩa là cán bộ
có vai trò, vị trí rất quan trọng, là những người phục vụ, bảo vệ lợi ích,
nguyện vọng chính đáng của nhân dân. Lịch sử cách mạng Việt Nam cho
thấy, dưới sự lãnh đạo của Đảng sự nghiệp cách mạng to lớn của nhân dân
đi đến thắng lợi, nhân tố quan trọng phải kể đến trước tiên là tinh thần bất
khuất, trí tuệ, sự tận tụy, hi sinh anh dũng của đội ngũ cán bộ cách mạng.
Suốt cuộc đời hoạt động cách mạng, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn quan
tâm, chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ. Bời theo Người: “Cán bộ là người
đem chính sách của Đảng, của Chính phủ giải thích cho dân chúng hiểu rõ
và thi hành đồng thời đem tình của dân chúng báo cho Đảng, cho chính
phủ hiểu rõ để đặt chính sách cho đúng”
1
.
Từ đó có thể thấy được vai trò, vị trí và nhiệm vụ cách mạng của cán
bộ trước nhân dân, trước Đảng và Nhà nước.
Bất kỳ ai, ở cấp nào, thuộc lĩnh vực công tác gì (Đảng, Nhà nước hay
đoàn thể …) nếu không nhận thức được và không tự thể hiện được vai trò,
trách nhiệm của mình theo những lời Bác dạy đều không thể có “tư cách là
cán bộ”.
Từ vị trí, vai trò và nhiệm vụ cách mạng của cán bộ, Chủ tịch Hồ Chí
Minh nêu ra những đức tính mà người cán bộ cần có. Đó là: “Không tự
kiêu, không có cái bệnh làm “quan cách mạng”. Phải siêng năng: siêng
nghe, siêng thấy, siêng đi, siêng nghĩ, siêng nói, siêng làm. Cầu tiến bộ
luôn luôn, không lúc nào ngừng nghiên cứu, tự luyện, sửa chữa những

khuyết điểm. Trung thành với mục đích cách mạng: giữ cho nước nhà
được độc lập, nòi giống được tự do”
2
.
Thời kỳ nào cũng vậy, người cán bộ cần phải có lập trường vững
vàng, tư tưởng kiên định, không sợ khó, không sợ khổ, dũng cảm, thật thà.
Có khuyết điểm thì sửa chữa ngay, không đợi đến khi ra hội nghị, cuộc họp
1
. Sửa đổi lối làm việc, tr 52, NXB Sự thật, Hà Nội năm 1959
2
. Hồ Chí Minh toàn tập, tập 4, tr 34, NXB Chính trị quốc gia.
mới phê bình, sửa chữa mà cần tự phê bình, phê bình thường xuyên để kịp
thời sửa chữa những khuyết điểm, sai lầm đó.
Trên cơ sở đó, Bác đã nêu ra 4 tiêu chuẩn để lựa chọn, đào tạo, bồi
dưỡng cán bộ, bao gồm:
“Những người đã tỏ ra trung thành, hăng hái trong công việc, trong
lúc đấu tranh.
Những người liên lạc mật thiết với quần chúng, hiểu biết dân chúng,
luôn chú ý đến lợi ích của dân chúng. Như thế thì dân chung mới tin cậy
cán bộ và nhận cán bộ đó là người lãnh đạo họ.
Những người có thể phụ trách giải quyết các vấn đề trong những
hoàn cảnh khó khăn. Ai sợ phụ trách và không có sáng kiến thì không phải
là người lãnh đạo. Người lãnh đạo đúng đắn cần phải: khi thất bại không
hoang mang, khi thắng lợi không kiêu ngạo, khi thi hành các nghị quyết thì
kiên quyết không sợ khó khăn.
Những người luôn giữ đúng kỷ luật”
3
.
Điều đó cho thấy, quan điểm, tư tưởng của Bác thể hiện tầm nhìn xa,
rộng và bao quát đối với việc lựa chọn, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ thật sự

của dân, vì dân, được dân nhìn nhận là người lãnh đạo họ. Đó là những
người hiểu biết quần chúng, luôn chú ý đến lợi ích của dân chúng, có thể
phụ trách, giải quyết các vấn đề lợi ích của dân chúng, những người có thể
phụ trách giải quyết các vấn đề trong hoàn cảnh khó khăn…. Những điều
Người căn dặn ấy đến nay vẫn mang tính thời sự. Vấn đề là làm sao phát
hiện sớm, phát hiện đúng để nuôi dưỡng, phát huy những phẩm chất ấy
trong đội ngũ cán bộ.
Để rèn luyện đội ngũ cán bộ phục vụ sự nghiệp cách mạng, Chủ tịch
Hồ Chí Minh căn dặn: “Các sự hi sinh, khó nhọc thì mình làm trước người
ta, còn sự sung sướng, thanh nhàn thì nhường người ta hưởng trước. Các
việc đáng thì khó mấy cũng làm cho kỳ được. Ham làm những việc ích
quốc, lợi dân, không ham địa vị, công danh, phú quý. Đem lòng chí công
vô tư mà đối với người, đối với việc. Quyết tâm làm gương về mọi mặt,
siêng năng, tiết kiệm, trong sạch. Chớ kiêu ngạo, tự mãn, nói ít làm nhiều,
thân ái, đoàn kết”
4
.
Chủ tịch Hồ Chí Minh cho rằng muốn được quần chúng nhân dân tin
yêu, cán bộ cần:
Một là, không ngừng học tập, tu dưỡng, nhất là tự học để nâng cao
trình độ về mọi mặt.
3
. Sửa đổi lối làm việc, tr59, NXB Sự thật, Hà Nội năm 1959.
4
. Thư gửi các bạn thanh niên 17-8-1947, Học tập đạo đức cách mạng Hồ Chí Minh, NXB Thông tấn, năm 2004.
2
Hai là, đi vào quần chúng, cùng quần chúng tham gia tích cực cuộc
vận động đấu tranh nhằm xây dựng xã hội mới, kiên cuờng đấu tranh
chống lại mọi tiêu cực xã hội bằng hành động cụ thể “siêng năng, tiết
kiệm, trong sạch, nói ít làm nhiều, đem lòng chí công vô tư mà đối với

người, đối với việc, không háo danh, không ham địa vị…”
Hiện nay, bên cạnh đông đảo đội ngũ cán bộ hăng hái rèn luyện, trau
dồi đạo đức cách mạng, vẫn còn một bộ phận chưa thật gương mẫu trong
học tập, công tác, làm gương cho quần chúng noi theo, một số tỏ ra tự mãn,
háo danh nói nhiều làm ít, đi xuống quần chúng theo kiểu “cưỡi ngựa xem
hoa”, không tham mưu, đề xuất được ý kiến cụ thể trong chỉ đạo, nhưng lại
thường so đo, đòi hưởng thụ, sách nhiễu nhân dân …
Từ cái gốc phẩm chất, đạo đức, mọi cán bộ không phân biệt cấp nào,
ngành gì phải luôn ý thức đầy đủ việc học tập, nâng cao năng lực, trình độ,
bởi lẽ trong mỗi con người cũng như cả đội ngũ cán bộ cách mạng phải có
sự hài hòa giữa đức và tài. Một người cán bộ tốt phải là người có đủ đức và
tài, Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ: Đức là đạo đức cách mạng, là cần, kiệm,
liêm, chính, chí công vô tư; tài là người có khả năng hành động, làm việc
mang lại hiệu quả cao. Đức và tài phải thống nhất với nhau trong đó ''Đức
là gốc''. Do đó, Người dạy: “Cách mạng tiến lên mãi, Đảng tiến lên mãi
cho nên người cách mạng cũng phải tiến lên mãi. Phong trào cách mạng
lôi cuốn hàng ức, hàng triệu người. Công việc cách mạng là nghìn điều,
muôn loại phức tạp, khó khăn. Để cân nhắc mọi hoàn cảnh phức tạp, nhìn
rõ cái mâu thuẫn, để giải quyết đúng các vấn đề thì chúng ta cần phải cố
gắng học tập”
5
. Người đặt ra yêu cầu về chế độ học tập trong đó nhấn
mạnh: phải học chính trị, văn hóa, kỹ thuật, chuyên môn, quân sự và rèn
luyện thân thể, đặc biệt là chế độ tự học, tự nghiên cứu….
Một trong những vấn đề quan trọng và khó khăn nhất trong công tác
cán bộ là làm sao có sự nhìn nhận, đánh giá đúng đắn, khách quan đối với
cán bộ. Chủ tịch Hồ Chí Minh cho rằng trước hết phải chí công, vô tư
trong việc xem xét cán bộ: “Biết người cố nhiên là khó. Tự biết mình cũng
không phải dễ. Đã không tự biết mình thì khó mà biết người, vì vậy muốn
biết đúng sự phải trái của người ta thì trước hết phải biết đúng sự phải trái

của mình. Nếu không biết sự phải trái ở mình thì chắc không thể nhận rõ
người cán bộ tốt hay xấu”
6
. Khi xem xét, đánh giá cán bộ phải có quan
điểm toàn diện, cụ thể, lịch sử: “Không chỉ xem mặt ngoài mà xem tính
chất, không chỉ xem một việc, một lúc mà phải xem toàn cả lịch sử, toàn cả
công việc của họ”
7
. Bác chỉ rõ: “Trong đánh giá cán bộ không được mắc
các bệnh tự cao, tự đại, ưa người ta nịnh mình; do lòng yêu ghét của mình
5
. Hồ Chí Minh toàn tập, tập 9, tr.292, NXB Chính trị Quốc gia.
6
. Hồ Chí Minh toàn tập, tập 5, tr277, NXB Chính trị Quốc gia.
7
. Hồ Chí Minh toàn tập, tập 5, tr.281.
3
mà đối với người, đem cả một cái khuôn khổ nhất định, chật hẹp mà lắp
vào tất cả mọi người khác nhau. Nếu đã phạm một trong bốn bệnh đó thì
cũng như mắt đã mang kính có màu, không bao giờ thấy rõ cái mặt thật
của những cái mình trông”
8
. Trên cơ sở những quan điểm đó, quá trình
nhìn nhận, đánh giá cán bộ còn phải vận dụng các phương pháp khoa học
nhằm bảo đảm công bằng, dân chủ, công khai kết hợp với việc lắng nghe ý
kiến của quần chúng, của cấp lãnh đạo trực tiếp… Phương pháp ấy, phải
dựa vào việc xem xét thái độ của cán bộ đối với bản thân như: cần, kiệm,
liêm, chính, chí công vô tư, ham học, ham làm, ham tiến bộ, không ham
tiền tài, không ham người tâng bốc mình…
Những cán bộ như thế thì “giàu sang không thể quyến rũ, nghèo khó

không thể chuyển lay, uy vũ không thể khuất phục”.
Thái độ của cán bộ đối với mọi người như gắn bó với quần chúng,
khoan dung, cởi mở, không nịnh hót kẻ trên, không xem khinh người dưới,
chân thành, khiêm tốn, thật thà, đoàn kết.
Thái độ của cán bộ đối với công việc như: biết để việc công việc nước
lên trên việc tư, việc nhà, khi làm việc biết điều tra, nghiên cứu, không cậy
thần, cậy thế, không tự đặt mình cao hơn tổ chức, không đứng ngoài kỷ
luật…
Căn bệnh nguy hiểm nhất đối với mọi cán bộ là chủ nghĩa cá nhân,
Chủ tịch Hồ Chí Minh coi đó là “Kẻ thù hung ác” của cách mạng và của
đội ngũ cán bộ cách mạng. Chủ nghĩa cá nhân là mẹ đẻ của nhiều thứ bệnh
do chủ nghĩa quan liêu, mệnh lệch, tham ô, lãng phí, lười biếng, dối trá…
Tuy nhiên, Người cho rằng không ai hoàn toàn tránh khỏi sai lầm nhưng
quyết tâm sửa chữa sẽ thành người tốt.
Để có đội ngũ cán bộ đáp ứng với yêu cầu nhiệm vụ cách mạng, Chủ
tịch Hồ Chí Minh đòi hỏi, “Đảng phải quan tâm huấn luyện cán bộ”, tức
đào tạo, bồi dưỡng họ “hiểu biết về chính trị, thạo về chuyên môn và có
phẩm chất, đạo đức cách mạng”. Để có nguồn cán bộ cho Đảng, Nhà
nước, đoàn thể, Người nói: “Bất kỳ công việc gì cũng có người hăng hái
hơn, đắc lực hơn, sáng kiến hơn, nếu khéo chú ý tìm tòi cất nhắc thì đó là
những cán bộ”.
Sau khi phát hiện, bồi dưỡng thì cần phát huy sức mạnh của đội ngũ
cán bộ để họ “làm được việc” và “hành động là thước đo kết quả của công
tác huấn luyện cán bộ”, tức không lấy lời nói mà lấy kết quả công việc để
xem xét cán bộ.
Khi đã có cán bộ thì sử dụng họ thế nào? Theo Người, đầu tiên phải
xác định đúng yêu cầu của công việc, ''công việc yêu cầu cán bộ'' và khi bố
8
. Hồ Chí Minh toàn tập, tập 5, tr.278, NXB Chính trị Quốc gia
4

trí, sử dụng phải tránh sự thiên vị cá nhân. Dùng người là cả một khoa học
và nghệ thuật, do đó, nếu bố trí đúng sẽ phát huy mặt mạnh của cán bộ,
thúc đẩy được phong trào và còn hạn chế được mặt yếu, mặt dở của họ.
Bác cũng đã chỉ ra những khuyết điểm khi sử dụng cán bộ, người quản lý
hay mắc phải đó là: ''Ham dùng người bà con, anh em quen biết, bầu bạn,
cho họ là chắc chắn hơn người ngoài. Ham dùng những kẻ nịnh hót mình
mà chán ghét những người chính trực. Ham dùng những người tính tình
hợp với mình, mà tránh những người tính tình không hợp với mình''
9
.
Như vậy, muốn sử dụng cán bộ cho đúng, người lãnh đạo cần phải
làm gì? Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ ra rằng, người lãnh đạo phải độ
lượng, vị tha thì mới có thể đối với cán bộ một cách chí công -vô tư, không
có thành kiến, khiến cán bộ không bị bỏ rơi. Phải có tinh thần rộng rãi, mới
có thể gần gũi những người mình không ưa. Phải có tính chịu khó dạy bảo
mới có thể nâng đỡ những đồng chí còn kém, giúp cho họ tiến bộ. Phải
sáng suốt mới khỏi bị bọn vu vơ bao vây, mà cách xa cán bộ tốt. Phải có
thái độ vui vẻ, thân mật, các đồng chí mới vui lòng gần gũi mình. Đồng
thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh nhắc nhở phải mạnh dạn cất nhắc cán bộ và
thường xuyên luân chuyển cán bộ, chống bệnh ích kỷ, địa phương, kéo bè,
chia rẽ phái này, phái kia ''phải kết thành một khối không phân biệt, không
kèn cựa và giúp đỡ nhau thì công việc mới chạy”. Trong quá trình sử dụng
cán bộ phải thường xuyên đánh giá để kịp thời uốn nắn, sửa chữa khuyết
điểm cho cán bộ và bố trí lại cán bộ khi cần thiết.
Quan điểm, tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về vấn đề cán bộ và
công tác cán bộ trở thành kho tàng lý luận vô cùng quý báu đối với việc
xây dựng đội ngũ cán bộ ngang tầm thời đại, đáp ứng nhiệm vụ cách mạng
hiện nay, là tài sản tinh thần to lớn của Đảng và dân tộc ta.
2. Đảng Cộng sản Việt Nam vận dung tư tưởng Hồ Chí Minh về
cán bộ và công tác cán bộ.

Vận dụng tư tưởng của Người, từ khi thành lập đến nay Đảng ta luôn
khẳng định: cán bộ là nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng, gắn
liền với vận mệnh của Đảng, của đất nước và chế độ, là khâu then chốt
trong công tác xây dựng đảng. Nhằm tạo ra những cán bộ tốt, đáp ứng yêu
cầu nhiệm vụ của từng thời kỳ cách mạng, trong thời chiến, để đáp ứng
nhiệm vụ cấp bách của chiến tranh, Đảng ta đã tổ chức nhiều lớp huấn
luyện cán bộ ngắn hạn, dài hạn phù hợp với điều kiện chiến tranh, cử cán
bộ đi đào tạo ở nước ngoài (Liên Xô cũ, Đức, Trung Quốc…). Chính Bác
Hồ đã lựa chọn một số thanh niên để đào tạo họ trở thành những cán bộ
đầu tiên của Đảng ta. Ngay sau khi đất nước giải phóng, để đáp ứng nhu
cầu cán bộ cho xây dựng xã hội chủ nghĩa, Đảng ta đã củng cố và thành lập
9
. Hồ Chí Minh toàn tập, tập 5, tr279
5
hệ thống trường đảng từ trung ương đến cấp huyện, trường đào tạo cán bộ
cho các ngành, các đoàn thể. Thông qua hệ thống này, hằng năm đã đào tạo
hàng ngàn lượt cán bộ đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ cách mạng nước ta.
Tăng cường cử cán bộ đi đào tạo ở nước ngoài bằng nguồn ngân sách nhà
nước (xây dựng và triển khai thực hiện Đề án đào tạo, bồi dưỡng cán bộ
lãnh đạo, quản lý ở nước ngoài bằng ngân sách Nhà nước (Đề án 165),…);
tích cực liên kết với các nước, các tổ chức quốc tế tăng cường đào tạo cán
bộ chính trị, quân sự, khoa học kỹ thuật cho các cấp, các ngành. Ngoài việc
đào tạo cán bộ tại các trường, các cơ quan, vận dụng tư tưởng của Bác,
Đảng ta đã tiến hành luân chuyển cán bộ từ địa phương này, đến địa
phương khác, từ cơ quan này đến cơ quan khác, từ trung ương đến các địa
phương và ngược lại nhằm đào tạo, bổ sung kiến thức thực tiễn cho đội
ngũ cán bộ của Đảng.
Đồng thời, những giá trị lý luận và thực tiễn trong các tác phẩm của
Người về cán bộ và công tác cán bộ đã được Đảng ta nghiên cứu vận dụng
sáng tạo và được bổ sung phát triển trong các Nghị quyết, chính sách của

Đảng. Đại hội VII xác định: “Cán bộ và công tác cán bộ thực sự là một
yêu cầu vừa cơ bản vừa bức xúc, đòi hỏi phải được đổi mới từ quan điểm,
phương pháp, chính sách và tổ chức, chẳng những để đáp ứng yêu cầu của
sự nghiệp xây dựng đất nước hôm nay, mà còn phải chuẩn bị những thế hệ
cách mạng kế tục sự nghiệp của Đảng ta và dân tộc ta trong tương lai”
10
.
Và đề ra nhiệm vụ: “Tiếp tục đổi mới công tác cán bộ, xây dựng đội ngũ
cán bộ đáp ứng yêu cầu của công cuộc đổi mới và kế tục sự nghiệp cách
mạng. Đây là một nhiệm vụ đặc biệt quan trọng. Mục tiêu của công tác
cán bộ là xây dựng đội ngũ cán bộ đồng bộ và có chất lượng, mà nòng cốt
là đội ngũ cán bộ chủ chốt của các ngành, các cấp và cơ sở”
11
.
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIII đặt ra nhiệm vụ: “Toàn Đảng
phải hết sức chăm lo xây dựng thật tốt đội ngũ cán bộ, chú trọng đội ngũ
cán bộ kế cận vững vàng, đủ bản lĩnh về các mặt. Sớm xây dựng chiến
lược cán bộ của thời kỳ mới. Đảng phải lo cán bộ cho cả hệ thống chính
trị, trên tất cả các lĩnh vực. Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ toàn diện cả về lý
luận chính trị, phẩm chất đạo đức, trình độ chuyên môn và năng lực thực
tiễn. Đổi mới quan niệm và phương pháp đánh giá, bố trí cán bộ, bảo đảm
thật sự dân chủ, với một quy trình chặt chẽ. Bố trí và sử dụng cán bộ phải
đảm bảo đúng tiêu chuẩn và sở trường. Đề bạt, bổ nhiệm đúng lúc, giao
việc đúng tầm, thay thế kịp thời khi cần thiết”
12
. Trong nhiệm kỳ Đại hội
VIII, Ban Chấp hành Trung ương ương đã quyết định ban hành Nghị quyết
Hội nghị lần thứ ba Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khoá VIII) xác định
10
. Văn kiện Đảng toàn tập, tập 51, trang 40-41.

11
. Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII của Đảng: Thông qua "Báo cáo xây dựng Đảng và sửa đổi Điều lệ Đảng
của Ban Chấp hành Trung ương (khoá VI) tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII của Đảng, ngày 27-6-1991.
12
. Báo cáo Chính trị của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa VII tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIII của Đảng.
6
mục tiêu xây dựng đội ngũ cán bộ thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện
đại hóa đất nước: “Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức các cấp từ trung
ương đến cơ sở, đặc biệt là cán bộ đứng đầu, có phẩm chất và năng lực,
có bản lĩnh chính trị vững vàng trên cơ sở lập trường giai cấp công nhân,
đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, đảm bảo sự chuyển tiếp liên tục và
vững vàng giữa các thế hệ cán bộ nhằm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ công
nghiệp hóa, hiện đại hóa, giữ vững độc lập tự chủ, đi lên chủ nghĩa xã
hội”
13
.
Trước trước tình hình suy thoái về tư tưởng chính trị, phẩm chất đạo
đức và lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, nhân dịp kỷ
niệm 109 năm ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Trung ương Đảng
phát động Cuộc Vận động xây dựng, chỉnh đốn Đảng nhằm "nâng cao
năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, phù hợp với yêu cầu khách
quan của cách mạng trong tình hình mới, làm trong sạch đội ngũ cán bộ,
đảng viên, bảo đảm thực hiện có kết quả các nhiệm vụ chính trị do Đại hội
VII Đảng Cộng sản Việt Nam đề ra, trong đó trọng tâm là phát triển kinh
tế, làm cho dân giàu, nước mạnh, giữ vững ổn định chính trị". Trong đó,
xác định, tạo bước chuyển biến quan trọng về công tác cán bộ. Đây là khâu
then chốt có ý nghĩa quyết định toàn bộ sự nghiệp cách mạng. Phải xây
dựng đội ngũ cán bộ ngang tầm nhiệm vụ. Sắp xếp, điều chỉnh, bồi dưỡng
đội ngũ cán bộ hiện có và chuẩn bị đội ngũ kế cận. Thực hiện phân công,
phân cấp cán bộ hợp lý. Đổi mới chính sách cán bộ.

Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X tiếp tục khẳng định: “Mục tiêu
chúng ta xây dựng đội ngũ cán bộ có bản lĩnh chính trị vững vàng, có đạo
đức, lối sống lành mạnh, không quan liêu tham nhũng, lãng phí, kiên quyết
đấu tranh chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí; có tư duy đổi mới, sáng
tạo, có kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ đáp ứng yêu cầu của thời kỳ đẩy
mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hóa; có tinh thần đoàn kết, hợp tác, ý thức
tổ chức kỷ luật cao và phong cách làm việc khoa học, tôn trọng tập thể,
gắn bó với nhân dân, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm. Đội ngũ
cán bộ phải đồng bộ, có tính kế thừa và phát triển, có số lượng và cơ cấu
hợp lý”. “Nhiệm vụ quan trọng nhất là xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo,
trước hết là cán bộ lãnh đạo cấp chiến lược và người đứng đầu tổ chức
các cấp, các ngành của hệ thống chính trị… Quan tâm xây dựng đội ngũ
cán bộ trẻ cán bộ nữ, cán bộ dân tộc thiểu số, cán bộ xuất thân từ công
nhân, con em những gia đình có công với cách mạng”
14
.
Tại Hội nghị lần thứ chín, Ban Chấp hành Trung ương đã quyết định
đẩy mạnh việc thực hiện Chiến lược cán bộ từ nay đến năm 2020 với mục
13
. Nghị quyết Hội nghị lần thứ ba Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khoá VIII) về chiến lược cán bộ thời kỳ đẩy mạnh công
nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
14
. Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá IX tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng.
7
tiêu: “xây dựng đội ngũ cán bộ có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất
và năng lực tốt, có cơ cấu phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế - xã
hội và bảo vệ Tổ quốc, bảo đảm sự chuyển tiếp liên tục, vững vàng giữa
các thế hệ cán bộ, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của thời kỳ mới”
15
. Trong đó

xác định: Đổi mới mạnh mẽ phương thức lãnh đạo của Đảng về công tác
cán bộ. Tiếp tục cụ thể hoá, thể chế hoá nguyên tắc Đảng thống nhất lãnh
đạo công tác cán bộ và quản lý đội ngũ cán bộ, đi đôi với phát huy trách
nhiệm của các tổ chức và người đứng đầu các tổ chức trong hệ thống chính
trị về công tác cán bộ. Đổi mới tư duy, cách làm, khắc phục có kết quả
những yếu kém trong từng khâu của công tác cán bộ. Trong đó tập trung:
Đổi mới công tác đánh giá cán bộ, xây dựng mới tiêu chuẩn chức danh cán
bộ và tiêu chí đánh giá cụ thể đối với từng chức danh, từng đối tượng cán
bộ. Nâng cao chất lượng công tác quy hoạch cán bộ, bảo đảm sự chủ động,
có tầm nhìn xa, đáp ứng cả nhiệm vụ trước mắt và lâu dài. Đẩy mạnh thực
hiện chủ trương luân chuyển cán bộ, đưa công tác này trở thành nền nếp
thường xuyên trong công tác cán bộ. Tạo chuyển biến sâu sắc trong công
tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ theo quy hoạch, theo tiêu chuẩn chức danh
cán bộ, chú trọng bồi dưỡng, cập nhật kiến thức mới cho cán bộ lãnh đạo,
quản lý.
Cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức theo yêu cầu tăng cường chất
lượng, tinh giản biên chế hành chính, đáp ứng yêu cầu thực hiện Cương
lĩnh, Chiến lược phát triển đất nước giai đoạn 2010 – 2020. Cải cách hệ
thống chính sách, đảm bảo sự đồng bộ, thống nhất, công bằng trong thực
hiện chính sách cán bộ giữa các cấp, các ngành, các địa phương, các đối
tượng cán bộ. Đổi mới công tác tuyển chọn, bố trí, sử dụng cán bộ.
Tăng cường công tác giáo dục, quản lý cán bộ; gắn việc xây dựng đội
ngũ cán bộ, đổi mới công tác cán bộ với việc học tập và làm theo tấm
gương đạo đức Hồ Chí Minh, với phòng, chống tham nhũng, quan liêu,
lãng phí, tiêu cực. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của cấp uỷ cấp
trên đối với cấp dưới trong việc giáo dục, quản lý và thực hiện công tác cán
bộ.
Đẩy mạnh công tác nghiên cứu khoa học, xây dựng tổ chức và con
người làm công tác tổ chức, cán bộ. Xây dựng chương trình, kế hoạch và lộ
trình thực hiện việc tổng kết thực tiễn, nghiên cứu khoa học về tổ chức và

cán bộ phù hợp với đặc điểm của nước ta trong tình hình mới.
3. Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ và công tác cán bộ ttheo tư
tưởng Hồ Chí Minh
15
. Kết luận của Hội nghị lần thứ 9 Ban Chấp hành Trung ương khóa X về tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Chiến lược cán bộ từ
nay đến năm 2020.
8
Thực tiễn hiện nay cho thấy, không ít cán bộ dao động, giảm sút niềm
tin, nhận thức mơ hồ về chủ nghĩa Mác – Lênin và chủ nghĩa xã hội. Một
bộ phận cán bộ thoái hoá, biến chất về đạo đức, lối sống, lợi dụng chức
quyền để tham nhũng, buôn lậu, làm giàu bất chính, lãng phí của công,
quan liêu, ức hiếp dân, gia trưởng độc đoán, tham vọng cá nhân, cục bộ,
kèn cựa, địa vị, cơ hội, kém ý thức tổ chức kỷ luật, gây mất đoàn kết nội
bộ Đội ngũ cán bộ không đồng đều, vẫn còn tình trạng “vừa thừa, vừa
thiếu”, trình độ kiến thức, năng lực của một số cán bộ lãnh đạo quản lý
chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ mới, chưa ngang tầm với đòi hỏi của thời
kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Những yếu kém về công tác
cán bộ thời gian qua đã được Đảng ta chỉ rõ: “việc đánh giá, sử dụng cán
bộ nhiều khi còn chủ quan, chưa thật công tâm, chưa hợp lý, thiếu dân chủ
hoặc dân chủ hình thức Công tác đào tạo, bồi dưỡng chưa gắn với yêu
cầu, tiêu chuẩn và quy hoạch sử dụng cán bộ. Chất lượng và hiệu quả đào
tạo còn thấp Nguyên tắc Đảng thống nhất lãnh đạo quản lý công tác cán
bộ và nguyên tắc tập trung dân chủ chưa được cụ thể hoá ”
16
. Từ những
khuyết điểm, yếu kém của công tác cán bộ trong thời gian qua, những yêu
cầu đặt ra đối với cán bộ và công tác cán bộ trong tình hình hiện nay là rất
cấp bách. Chính vì vậy, Đảng ta đã phát động Cuộc Vận động “Học tập và
làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” - Đây chính là sự cụ thể hóa
và vận dung tư tưởng Hồ Chí Minh nhằm nâng cao chất lượng cán bộ và

công tác cán bộ của Đảng. Để nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng
viên theo tư tưởng Hồ Chí Minh, các cấp, các ngành cần cụ thể hóa và triển
khai thực hiện có hiệu quả Cuộc Vận động, trong đó tập trung vào một số
nội dung sau:
3.1. Nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức
về việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh:
- Quán triệt tư tưởng Hồ Chí Minh "đạo đức là cái gốc của người cách
mạng"; những phẩm chất đạo đức cơ bản của người cách mạng: trung với
nước, hiếu với dân, thương yêu đồng chí, đồng bào, sống giản dị, trung
thực, gần gũi nhân dân, sống có nghĩa, có tình; cần, kiệm, liêm, chính, chí
công, vô tư; nói đi đôi với làm, phải tu dưỡng, rèn luyện đạo đức suốt đời.
- Học và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh trên một số
điểm sau: Tấm gương trọn đời phấn đấu, hy sinh vì sự nghiệp giải phóng
dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng con người, vì sự nghiệp xây dựng
chủ nghĩa xã hội, vì hạnh phúc của nhân dân. Tấm gương về ý chí và nghị
lực to lớn, vượt qua mọi thử thách, khó khăn, vì mục tiêu, lý tưởng của
Đảng. Tấm gương tuyệt đối tin tưởng vào sức mạnh của nhân dân, kính
trọng nhân dân, hết lòng, hết sức phục vụ nhân dân. Tấm gương của một
con người nhân ái, vị tha, khoan dung, nhân hậu hết mực vì con người.
16
. Văn kiện Hội nghị Trung ương ba khoá VIII
9
Tấm gương về học tập: làm việc gì cũng phải học, ở đâu cũng có thể học;
học để làm việc, làm người, để phụng sự Tổ quốc, phụng sự nhân dân. Tấm
gương cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư; nói đi đôi với làm, trong
sáng, giản dị và đức khiêm tốn phi thường. Tấm gương về trí tuệ và tâm
đức lớn trong công tác cán bộ.
3.2. Trên cơ sở học tập đạo đức cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí
Minh, cán bộ, đảng viên cần cụ thể hoá và thường xuyên rèn luyện, tu
dưỡng theo những tiêu chí đạo đức sau: Đối với Đảng và nhân dân; đối với

công việc; đối với bản thân; đối với đồng chí, đồng nghiệp; đối với tổ
chức, đoàn thể.
3.3. Đưa công tác giáo dục, rèn luyện, tự phê bình và phê bình về
đạo đức, lối sống vào nền nếp:
- Từng cơ quan, đơn vị, từng chi bộ và cán bộ, đảng viên thường
xuyên quan tâm việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.
Đưa nội dung rèn luyện đạo đức, lối sống, tự phê bình, phê bình, xây dựng
đoàn kết nội bộ vào sinh hoạt chi bộ, sinh hoạt chuyên môn.
- Thực hiện nghiêm túc các nội dung các bước của cuộc vận động:
học tập tư tưởng và tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, liên hệ kiểm điểm
phê bình và tự phê bình; thông qua chương trình rèn luyện đạo đức lối
sống tổ chức quản lý và giám sát đạo đức lối sống của đảng viên, cán bộ.
- Cán bộ, đảng viên, công nhân viên tích cực tham gia xây dựng tổ
chức Đảng và đội ngũ cán bộ, đảng viên; phát huy tính tự giác, tích cực
học tập, rèn luyện của mỗi cá nhân./.
10