CÁC PHƯƠNG TIỆN THANH TOÁN TRONG THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ

CHƯƠNG 2
CÁC PHƯƠNG TIỆN THANH TOÁN
TRONG THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ


NỘI DUNG
1. THẺ THANH TOÁN
2. SÉC TRỰC TUYẾN – SÉC ĐIỆN TỬ
3. TIỀN ĐIỆN TỬ
4. THƯ ĐIỆN TỬ - P2P


THẺ THANH TỐN
• Thẻ thanh tốn là một phương tiện thanh tốn tiền mua hàng hóa, dịch vụ
hoặc có thể được dùng để rút tiền mặt tại cac ngân hàng đại lý hoặc tại các
máy rút tiền tự động
• Thẻ thanh tốn là một loại thẻ giao dịch tài chính được phát hành bởi ngân
hàng, các tổ chức tài chính hay các cơng ty
• Thẻ thanh tốn là một phương tiện thanh tốn khơng dùng tiền mặt mà người
chủ thẻ có thể sử dụng để rút tiền mặt hoặc thanh tốn tiền mua hàng hóa,
dịch vụ tại các điểm chấp thuận thanh tốn bằng thẻ.
• Thẻ thanh tốn là phương thức ghi sổ những số tiền cần thanh tốn thơng qua
máy đọc thẻ phối hợp với hệ thống mạng máy tính kết nối giữa ngân hàng/tổ
chức tài chính với các điểm thanh tốn. Nó cho phép thực hiện thanh tốn
nhanh chóng, thuận lợi và an tồn đối với các thành phần tham gia thanh toán


THẺ THANH TỐN
Thẻ thanh tốn là một
phương tiện thanh tốn
tiện dụng và tiên tiến

trên thế giới. Thẻ thanh
toán ra đời và phát triển
gắn liền với sự phát triển
và việc ứng dụng công
nghệ tin học vào hoạt
động của các ngân hàng
thương mại


THẺ THANH TỐN
• Ngành cơng nghiệp thẻ thanh tốn tuy mới được phát triển thật sự trong khoảng 25
năm gần đây, nhưng thẻ thanh tốn đã có một lịch sử lâu đời bắt nguồn từ việc các đại
lý bán lẻ cung cấp tín dụng cho khách hàng. Tuy nhiên trong thực tế nhiều đại lý nhỏ
không đủ khả năng cung cấp tín dụng cho các khách hàng của họ và điều này đã tạo
điều kiện cho các tổ chức tài chính vào cuộc
• Năm 1946 thẻ ngân hàng John Biggins có tên là Charg-It xuất hiện lần đầu tiên tại Mỹ.
Đó là tiền đề cho việc phát hành thẻ tín dụng đầu tiên của ngân hàng Franklin National
New York vào năm 1951
• Năm 1960 Ngân hàng Bank of America đã giới thiệu sản phẩm thẻ ngân hàng riêng của
mình gọi là BankAmericard. Năm 1966 14 ngân hàng tại Mỹ đã liên kết với nhau hình
thành tổ chức hiệp hội thẻ liên ngân hàng Interbank Card Association - ICA
• Năm 1967 4 ngân hàng ở California đổi tên từ California Bankcard Association thành
Western States Bankcard Association – WSBA. WSBA mở rộng mạng lưới thành viên với
các tổ chức tài chính khác ở phía tây nước Mỹ. Sản phẩm thẻ của tổ chức WSBA là
Master Charge tiền thân của Master Card và vào cuối thập niên 60 rất nhiều tổ chức tài
chính đã trở thành thành viên của WSBA
• Năm 1968 ICA mở rộng sang Châu Âu và Nhật Bản


THẺ THANH TỐN

Thẻ thanh tốn là phương tiện
thanh tốn khơng dùng tiền mặt
do ngân hàng phát hành thẻ cấp
cho khách hàng sủ dụng để thanh
tốn tiền hàng hóa và dịch vụ
hoặc để rút tiền mặt ở các máy rút
tiền tự động (ATM) hay tại các
ngân hàng đại lý trong phạm vi số
dư của tài khoản tiền gửi hoặc hạn
mức tín dụng được ký kết giữa
ngân hàng phát hành thẻ và chủ
thẻ


THẺ THANH TỐN
Đặc điểm của thẻ thanh tốn
• Tính linh hoạt: Thẻ thanh tốn có nhiều
loại, đa dạng, phong phú về hạn mức tín
dụng của thẻ nên thích hợp với hầu hết
mọi đối tượng khách hàng, từ những
khách hàng có thu nhập thấp cho tới
những khách hàng có thu nhập cao
• Tính tiện lợi: là một phương tiện thanh
tốn khơng dùng tiền mặt, thẻ cung cấp
cho khách hàng sự tiện lợi mà khơng
một phương tiện thanh tốn nào có thể
mang lại được
• Tính an tồn và nhanh chóng:

THẺ THANH TỐN
Cấu tạo của thẻ: thẻ thường có đặc
điểm chung là: được làm bằng nhựa
theo tiêu chuẩn quốc tế với kích thước
là 5.5 x 8.5 cm dày từ 2 – 2.5mm. Trên
thẻ có in các thơng số nhận dạng như
nhãn hiệu thương mại của thẻ, tên và
logo của nhà phát hành thẻ, số thẻ,
tên chủ thẻ, ngày hiệu lực và ngày hết
hạn. Hiện nay thẻ có gắn 1 con chip có
lưu trữ thơng tin về chủ thẻ. Mặt sau
của thẻ gồm có dải băng từ có khả
năng lưu trữ thơng tin về chủ thẻ, dải
bang có chữ ký của chủ thẻ


THẺ THANH TỐN
Phân loại thẻ thanh tốn: đứng trên các góc độ khác
nhau để phân loại thì có thẻ chia thẻ thanh tốn thành
nhiều loại khác nhau:
• Phân loại theo cơng nghệ sản xuất
• Theo chủ thể phát hành
• Theo tính chất thanh tốn của thẻ
• Theo phạm vi sử dụng
• Theo mục đích và đối tượng sử dụng
• Theo hạn mức của thẻ


THẺ THANH TỐN
Phân loại theo cơng nghệ sản xuất:

• Thẻ khắc chữ nổi (Embossing Card): là loại thẻ mà trên bề mặt được
khắc chữ nổi các thông tin cần thiết, ngày nay loại thẻ này khơng
cịn được sử dụng
• Thẻ băng từ (Magnetic stripe): là loại thẻ được sản xuất dựa trên kỹ
thuật những thông tin của thẻ và chủ thẻ được mã hóa trên băng từ
ở mặt sau của thẻ.
• Thẻ thơng minh (Smart card): đây là loại thẻ mới nhất dựa trên kỹ
thuật vi xử lý, một chip điện tử có cấu trúc hoạt động như một máy
tính mini được gắn vào thẻ khiến cho thẻ có tính an toàn và bảo
mật cao


THẺ THANH TỐN
Phân loại theo chủ thể phát hành:
• Thẻ do ngân hàng phát hành giúp
cho khách hàng sử dụng linh động
tài khoản của mình tại ngân hàng
sử dụng số tiền do ngân hàng cấp
tín dụng
• Thẻ do các tổ chức phi ngân hàng
phát hành là loại thẻ du lịch giải trí
của các tập đồn kinh doanh lớn
hoặc do các công ty xăng dầu, các
cửa hiệu lớn phát hành.


THẺ THANH TỐN
Phân loại theo tính chất của thẻ
• Thẻ tín dụng (credit card): là loại thẻ được sử dụng phổ biến nhất
theo đó chủ thẻ sẽ được cấp 1 hạn mức tín dụng tuần hồn để mua

sắm hàng hóa, dịch vụ tại những cơ sở chấp nhận loại thẻ này.
• Thẻ ghi nợ (Debit card): với loại thẻ này chủ thẻ có thể chi trả tiền
hàng hóa, dịch vụ cơ bản dựa trên số dư tài khoản tiền gửi hoặc tài
khoản vãng lai của mình tại ngân hàng phát hành thẻ. Có 2 loại thẻ
ghi nợ cơ bản: Thẻ online và thẻ offline
• Thẻ rút tiền mặt (Cash card) hay còn gọi là thẻ ATM dung để rút tiền
mặt từ tài khoản tại các máy rút tiền tự động ATM và sử dụng các
dịch vụ khác tại máy ATM


THẺ THANH TỐN
Phân loại theo mục đích và đối
tượng sử dụng:
• Thẻ kinh doanh: là loại thẻ phát
hành cho nhân viên của một công
ty sử dụng, nhằm giúp công ty
quản lý chặt chẽ việc chi tiêu của
các nhân viên vì mục đích chung
của cơng ty trong kinh doanh
• Thẻ du lịch và giải trí: là loại thẻ
được phát hành để phục vụ cho
ngành du lịch, giải trí


THẺ THANH TỐN
Phân loại theo hạn mức của thẻ:
• Thẻ thường: là một loại thẻ tín dụng nhưng mang tính
phổ thơng phổ biến được sử dụng rộng rãi trên tồn thế
giới
• Thẻ vàng (gold card): là loại thẻ ưu hàng phù hợp với

mức sống và nhu cầu tài chính của khách hàng có thu
nhập cao. Thẻ được phát hành cho các đối tượng có uy
tín, có khả năng tài chính lành mạnh, nhu cầu chi tiêu
lớn. Điểm khác biệt của thẻ vàng so với thẻ thường là
hạn mức tín dụng lớn hơn.
•


THẺ THANH TỐN
Vai trị của thẻ thanh tốn:
• Đối với người sử dụng
• Linh hoạt và tiện lợi trong việc
thanh tốn ở trong nước và ngồi
nước
• Tiết kiệm thời gian mua hàng, giá
trị thanh tốn cao hơn
• Khoản tín dụng tự động, tức thời
• Bảo vệ người tiêu dùng
• Rút tiền mặt
• Kiểm sốt được chi tiêu


THẺ THANH TỐN
Vai trị của thẻ thanh tốn:
• Đối với cơ sở chấp nhận thẻ
• Đảm bảo chi trả
• Tăng doanh số bán hàng hóa,
dịch vụ và thu hút thêm
khách hàng
• Nhanh chóng thu hồi vốn

• An tồn, đảm bảo
• Nhanh chóng giao dịch với
khách hàng
• Giảm chi phí bán hàng


THẺ THANH TỐN
Vai trị của thẻ thanh tốn:
• Đối với ngân hàng
• Tăng lợi nhuận ngân hàng
• Dịch vụ tồn cầu hóa
• Hiệu quả cao trong thanh
tốn
• Đa dạng hóa các loại hình
dịch vụ ngân hàng
• Hiện đại hóa cơng nghệ
ngân hàng
• Tăng nguồn vốn cho ngân
hàng


THẺ THANH TỐN
Vai trị của thẻ thanh tốn:
• Đối với kinh tế - xã hội
• Giảm khối lượng tiền mặt trong lưu thơng
• Tăng nhanh khối lượng chu chuyển,
thanh tốn trong nền kinh tế
• Thực hiện chính sách quản lý vĩ mơ của
nhà nước
• Thực hiện biện pháp “kích cầu” của nhà

nước
• Cải thiện mơi trường văn minh thương
mại, thu hút khách hàng du lịch và đầu
tư nước ngoài


THẺ THANH TỐN
Các dịch vụ thanh tốn bằng
thẻ
• Rút tiền gửi tiền: thẻ ATM,
thẻ liên ngân hàng
• Thanh tốn mua hàng
• Thanh tốn các dịch vụ
khác


SÉC TRỰC TUYẾN – SÉC ĐIỆN TỬ
Séc điện tử là một phương tiện thanh toán mới kết hợp sự an toàn,
tốc độ và hiệu quả xử lý của tất cả các nghiệp vụ điện tử. Đây là cơ
chế thanh toán điện tử đầu tiên được Cục dự trữ liên bang Mỹ lựa
chọn để tiến hành các khoản thanh tốn có giá trị cao trên mạng
công cộng
Séc điện tử hoạt động như séc bằng giấy nhưng dưới dạng điện tử
thuần túy với rất ít các bước bằng tay. Nó được thiết kế để đáp ứng
nhu cầu của doanh nghiệp và người tiêu dùng trong thế kỷ 21
Séc điện tử sẽ là một cơng cụ thanh tốn quan trọng trong việc
chuyển đổi và dẫn dắt các doanh nghiệp và người tiêu dùng vào
thế giới mới nổi của thương mại điện tử

SÉC TRỰC TUYẾN – SÉC ĐIỆN TỬ
Đặc chưng của séc điện tử:
• Có các thơng tin giống như một tờ séc bình thường
• Được sử dụng dựa trên khn khổ luật pháp giống như séc giấy
• Có thể nối với các thơng tin khơng có giới hạn và trao đổi trực tiếp giữa
các bên
• Có thể được sử dụng trong tất cả các nghiệp vụ từ xa ở đó séc giấy ngày
nay đang được sử dụng
• Phát triển các chức năng và đặc tính được cung cấp bởi tài khoản séc
ngân hàng
• Mở rộng tính hữu ích của séc giấy bằng việc cung cấp các thông tin giá trị
gia tăng


SÉC TRỰC TUYẾN – SÉC ĐIỆN TỬ
Về nguyên tắc séc điện tử cũng như là một séc thơng thường do:
• Người viết séc cũng tiến hành viết séc bằng cách sử dụng thiết bị
điện tử với phần mềm chuyên dụng và gửi séc cho người nhận
thơng qua mạng internet
• Người nhận séc điện tử cũng gửi séc điện tử tới ngân hàng và
nhận khoản tiền thể hiện trên séc và ngân hàng người nhận sẽ
hoàn thành các thủ tục liên quan tới séc điện tử với ngân hàng trả
tiền
• Ngân hàng trả tiền chứng thực séc điện tử và sau đó thanh tốn
tài khoản của người viết séc đối với séc điện tử đã được phát hành


SÉC TRỰC TUYẾN – SÉC ĐIỆN TỬ
Séc điện tử đặc biệt hữu ích trong TMĐT do những đặc chưng của chúng:
• Séc điện tử cung cấp khả năng để xử lý các nghiệp vụ ngân hàng đủ an toàn để dùng

trên Internet
• Séc điện tử khơng giới hạn nhưng có thể kiểm sốt khả năng thể hiện thơng tin
• Séc điện tử giảm mất mát do lừa đảo cho tất cả các bên có thời hạn hiệu lực nhất định
• Séc điện tử có thể kiểm tra tự động nội dung và thời hạn
• Séc điện tử có các đặc chưng của séc truyền thống như có thể dừng thanh tốn và dễ
dàng hịa giải
• Séc điện tử có thể được sử dụng bởi tất cả những người có tài khoản, lớn và nhỏ thậm
trí là ở những nơi các giải pháp thanh toán điện tử khác quá rủi ro hoặc khơng phù hợp
• Séc điện tử là cơng cụ thanh tốn an tồn nhất hiện nay có khả năng thanh tốn
nhanh và an tồn các nghĩa vụ tài chính
• Séc điện tử có thể được sử dụng với các tài khoản séc hiện hành và có thể thích hợp
với nhiều loại phần cứng và phần mềm


SÉC TRỰC TUYẾN – SÉC ĐIỆN TỬ
Công nghệ séc điện tử là phần mềm và phần cứng được phát triển bởi các thành
viên FSTC nhằm:
• Tối thiểu hóa chi phí thiết lập (lắp đặt)
• Ứng dụng tiêu chuẩn cơng nghiệp tồn cầu
• Tạo sự hiện diện mọi nơi cho người tham gia
Séc điện tử được thiết lập dựa trên:
Ngôn ngữ lập trình dịch vụ tài chính (FSML)
• Chữ ký điện tử mạnh sử dụng bất kỳ thuật giải có thể nào
• Sử dụng phần mềm an tồn như thẻ thơng minh
• Chứng nhận số
• Các thực thành ngân hàng và kinh doanh


SÉC TRỰC TUYẾN – SÉC ĐIỆN TỬ
Séc điện tử là cơng cụ thanh

tốn an tồn nhất. Nó được thiết
kế với cơng nghệ an tồn dựa
trên:
• Sự chứng thực
• Mã hóa khóa cơng khai
• Chữ ký số hóa
• Chứng nhận giấy phép
• Kiểm tra kép
• Mã hóa