TRUNG TÂM DS-KHHGĐ THỊ XÃ AYUN PA
PHẦN IV:
CÁC BIỆN PHÁP
TRÁNH THAI
CÁC BIỆN PHÁP TRÁNH THAI
Tơi sẽ trình bày từng biện pháp và giải đáp các
thắc mắc, để các bạn cân nhắc và chọn biện
pháp phù hợp nhất với mình.
1/ Các biện pháp tránh thai hiện đại phổ biến
2/ Các BPTT truyền thống.
3/ Các biện pháp tránh thai mới.
I. Các biện pháp tránh thai hiện đại.
Các biện pháp thuộc nhóm này được sử dụng rộng rãi do
hiệu quả tránh thai cao. Và bạn cũng nên lưu ý rằng các biện
pháp này chỉ thực sự hiệu quả nếu bạn sử dụng nó đúng
cách, đúng lúc.
► 1 - Bao cao su (nam giới).
► 2 - Vòng tránh thai.
► 3 - Thuốc uống tránh thai.
► 4 - Thuốc tiêm tránh thai.
► 5 - Thuốc cấy tránh thai.
► 6 - Triệt sản.
1/ Bao cao su
Bao cao su là một biện pháp tránh thai hiệu quả, an toàn và
rẻ tiền, đồng thời là một biện pháp phòng HIV/AIDS và
BLTQÐTD. Bao cao su có hai loại: loại sử dụng cho nam và
nữ.
1. Chỉ định
Dùng cho tất cả các trường hợp muốn tránh thai.
Bao cao su còn là biện pháp tránh thai hỗ trợ (ví dụ: sau khi
thắt ống dẫn tinh, quên uống thuốc tránh thai).
Phòng HIV/AIDS và BLTQÐTD.
2. Chống chỉ định
Dị ứng với cao su.
3. Cách sử dụng và bảo quản
Khách hàng cần có sẵn bao cao su, kiểm tra trước về hạn
dùng.
Mỗi lần giao hợp đều phải sử dụng bao cao su mới.
Xem hạn sử dụng, Đẩy bao về
một phía rồi mới xé vỉ để tránh
làm rách bao
Hướng mang bao là núm
bao ở trên, vịng bao phía
ngồi.
Bóp xẹp đầu bao rồi chụp vịng
bao lên đầu dương vật.
Lăn nhẹ cho bao trùm kín đến
sát gốc dương vật.
Sau khi phóng tinh, vừa giữ đáy
bao vừa rút dương vật đang còn
cương ra.
Mỗi bao cao su chỉ sử dụng một
lần rồi bỏ.
SỬ DỤNG BAO CAO SU ĐÚNG CÁCH
1/ Quan sát hộp đựng, xem vỏ ngồi có bị rách hay khơng, xem hạn sử
dụng.
2/ Đẩy BCS về một góc, Cẩn thận khi mở bao cao su ra, tránh đụng vào
các vật nhọn như móng tay có thể làm thủng bao cao su.
3/ Kiểm tra chiều quấn của bao cao su, vòng cuốn bao phải ở phía ngồi.
Có hai loại bao cao su. Loại bao có túi nhỏ ở đầu có thể mang thẳng
vào và loại bao đầu trịn khơng có túi nhỏ, cần phải cầm đầu kéo dài ra
vài phân để tạo một túi nhỏ. Đó là nơi để chứa tinh dịch khi xuất tinh.
Bóp túi nhỏ để đuổi khơng khí ra ngoài trước khi mang bao cao su.
4/ Đeo bao cao su vào sát đầu dương vật đã cương cứng và se nhẹ cho
vòng bao tròng vào hết chiều dài dương vật.
Nếu bao cao su rách trong khi giao hợp, lập tức phải đeo ngay bao mới.
5/ Khi rút dương vật ra khi dương vật vẫn còn cương phải giữ bao cao su
ở phần gốc để tránh cho tinh dịch chảy ra ngoài.
6/ Bao cao su chỉ được dùng một lần và vứt vào thùng rác sau khi thắt nút
ở đầu để tránh rò rỉ tinh dịch.
2.Dụng cụ tránh thai trong tử cung
1. Chỉ định
Phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, muốn áp dụng một biện pháp tránh thai
tạm thời nhưng dài hạn và không có chống chỉ định.
Dụng cụ tránh thai trong tử cung (dụng cụ tử cung) cũng được dùng
như một biện pháp tránh thai khẩn cấp.
2. Chống chỉ định
- Về kinh nguyệt: rong kinh, kinh nhiều, đau bụng kinh nặng, rong
huyết bất kỳ do nguyên nhân gì.
- Về phụ khoa: mọi viêm nhiễm đường sinh dục chưa được chữa khỏi
(viêm âm đạo, viêm cổ tử cung), viêm tử cung, viêm vòi trứng, buồng
trứng, viêm tiểu khung, sa sinh dục, khối u lành tính hoặc ác tính
trong tử cung hay ở cổ tử cung; các dị dạng ở tử cung.
- Về tiền sử sản khoa: chưa đẻ lần nào, đã bị chửa ngoài tử cung, đang
có thai hoặc nghi ngờ có thai, có sẹo mổ ở tử cung trong vòng 6
tháng. Sau 6 tháng nếu cần, đặt ở bệnh viện.
- Về tiền sử bệnh tật: bệnh tim, các bệnh về máu có rối loạn đông
máu, thiếu máu nặng, cơ địa dễ nhiễm khuẩn, tiểu đường, giảm bạch
cầu, điều trị Corticoid kéo dài. Nếu đã có các bệnh này cần chuyển
khách hàng lên tuyến trên.
VÒNG TRÁNH THAI
3. Viên thuốc tránh thai: (viên tránh thai kết hợp, viên cho con bú)
Viên thuốc tránh thai kết hợp là thuốc tránh thai tạm thời, chứa 2 loại
hocmon Estrogen và Progestin. Viên dùng cho phụ nữ đang cho con bú
1. Chỉ định
Phụ nữ muốn sử dụng một biện pháp tránh thai hiệu quả cao và khơng có
chống chỉ định dùng thuốc tránh thai.
2. Chống chỉ định
Có thai hoặc nghi ngờ có thai.
Ðang cho con bú dưới 6 tháng tuổi.
Nếu khơng cho con bú thì trong vịng 21 ngày đầu sau đẻ cũng không
dùng.
Trên 35 tuổi hút thuốc lá (1 ngày 10 điếu trở lên).
Huyết áp cao, bệnh van tim, rối loạn đông máu, tiền sử tắc mạch máu ,
bệnh gan mật, đái đường.
Ðang bị hoặc tiền sử ung thư vú.
Ðau nửa đầu.
Ra máu âm đạo bất thường chưa rõ nguyên nhân.
Ðang điều trị bệnh lao, nấm.
4. Thuốc tiêm tránh thai DMPA
Thuốc tiêm tránh thai DMPA là loại hocmon Progestin liều 150mg có tác
dụng tránh thai 3 tháng.
1. Chỉ định
Phụ nữ ở tuổi sinh sản muốn dùng một biện pháp tránh thai dài hạn, có hồi
phục, hiệu quả cao mà không phải dùng thuốc hàng ngày.
2. Chống chỉ định
Có thai hay nghi ngờ có thai.
Chảy máu âm đạo chưa rõ nguyên nhân.
Vàng da.
Ung thư vú.
Bệnh tim mạch.
3 Thời điểm tiêm thuốc (mũi đầu)
Trong vòng 7 ngày đầu kể từ ngày hành kinh đầu tiên. Có thể tiêm muộn
hơn vào bất cứ ngày nào nếu chắc chắn khơng có thai phải dùng bao cao
su hoặc kiêng giao hợp trong 2 ngày sau tiêm.
Trong vòng 7 ngày đầu sau nạo hút thai.
Sau đẻ: + Nếu cho con bú, tiêm sau 6 tuần sau đẻ. + Nếu không cho con
bú, tiêm từ tuần thứ 3 trở đi.
Các mũi tiếp theo thực hiện 3 tháng một lần (có thể sớm hoặc muộn hơn 2
tuần vẫn có tác dụng).
HÌNH MINH HỌA THUỐC TIÊM TT
5. Que cấy dưới da ngừa thai
1. Chỉ định.
Phụ nữ muốn sử dụng một BPTT dài hạn và có hồi phục.
2. Chống chỉ định.
- Có thai, nghi ngờ có thai
- Đang bị ung thư vú.
Hiện nay trên thế giới có nhiều phụ nữ ưa chuộng, vì nó có độ an toàn
và cho hiệu quả cao, tác dụng tránh thai cũng được lâu dài, ít tác dụng
phụ.
Nếu muốn có thai thì nên ngưng áp dụng biện pháp tránh thai này từ
3 tháng trở lên trước khi mang thai để cơ thể trở về trạng thái ổn định.
Que cấy tránh thai này được sử dụng ngay cả trong thời kỳ đang cho
con bú.
Tuy nhiên, que cấy có một số tác dụng phụ như: vơ kinh, rong kinh,
đau đầu, mụn trứng cá… Ngồi ra, cịn có những phản ứng phụ khác
như tăng cân nhẹ, căng tức ngực, cảm giác khô âm đạo. Do chi phí
cho một lần cấy que ở Việt Nam cịn cao, khoảng 2 triệu đồng nên
phương pháp này vẫn còn ít phổ biến.
6. TRIỆT SẢN
Triệt sản hay đình sản là thuật ngữ đề cập
đến bất kỳ các hình thức của những kỹ thuật y
tế nhằm loại bỏ khả năng duy trì nịi giống của
người bị triệt sản, đây là biện pháp tránh thai
cho kết quả hầu như chắc chắn và vĩnh viễn.
6.1 TRIỆT SẢN NỮ
-
-
Là phương pháp thủ thuật thắt và cắt vịi tử cung (vịi trứng)
khơng cho tinh trùng gặp noãn để thụ tinh.
Là biện pháp tránh thai vĩnh viễn, thực hiện 1 lần có tác
dụng suốt đời. Hiệu qua tt cao 99%. Khơng ảnh hưởng đến
tính tình, sức khỏe, giới tính và sinh hoạt tình dục.
Đang độ tuổi sinh sản có đủ số con mong muốn.
Q trình triệt sản phát thực hiện ở cơ sở Y tế cấp huyện trở
lên, có sự hướng dẫn của bác sỹ.
6.2 TRIỆT SẢN NAM
-
-
Là phương pháp cắt hoặc thắt ống dẫn tinh. Làm gián đoạn
ông dẫn tinh dẫn đến không có tinh trùng khi xuất tinh.
Là biện pháp tránh thai vĩnh viễn, thực hiện 1 lần có tác
dụng cả đời, hiệu quả 99,5%.
Biện pháp khơng phịng tránh được bệnh lấy qua đường tình
dục. Nam giới có vợ, đang trong độ tuổi sinh sản, đã có số
con mong muốn.
Phải thực hiện ở cơ sở Y tế cấp huyện trở lên, trong q
trình thực hiện phải có sự hướng dẫn của bác sỹ.
II. Các phương pháp tránh thai “kém hiệu quả”.
Các phương pháp này cịn có cách gọi là “tránh thai tự
nhiên”. Thực ra “tự nhiên” chỉ có nghĩa là khơng dùng một
dụng cụ nào, chứ cách thực hiện cũng chẳng phải là tự
nhiên. Các phương pháp này hiệu quả kém, dễ gây có thai.
Chính sự kém bảo đảm này làm ảnh hưởng đến tâm lý
người sử dụng, gây lo lắng và khơng thoải mái khi sinh hoạt
tình dục.
Giới thiệu 04 phương pháp:
1/ Tính vịng kinh
2/ Xuất tình ngồi âm đạo.
3/ Kiên giao hợp âm đạo.
4/ Tránh thai bằng phương pháp cho con bú.
► 1/ Tính vịng kinh: Tính vịng kinh là theo dõi chu kỳ kinh
nguyệt của người phụ nữ, tính ra thời kỳ mà nếu giao hợp
thì có khả năng thụ thai cao (thời kỳ khơng an tồn) để
kiêng giao hợp hoặc dùng một biện pháp bổ trợ (như bao
cao su) trong thời kỳ đó.
Phương pháp này hiệu quả thấp vì kinh nguỵệt phụ nữ có
những dao động thơng thường (vài ba ngày) và dao động bất
thường (một tuần, nửa tháng do căng thẳng về tinh thần
hoặc ốm đau) nên việc tính có thể khơng chính xác. Vả lại,
có những chu kỳ khơng có trứng rụng, sau đó trứng có thể
rụng bất cứ lúc nào, không nhất thiết trong khoảng thời gian
tính được.
► 2/ Xuất tinh ngồi âm đạo: Đó là khi đang giao hợp, sắp
đến lúc xuất tinh, người nam rút dương vật ra khỏi âm đạo,
xuất tinh ra ngoài.
Phương pháp này hiệu quả thấp, chỉ khoảng 60-70%, vì
ngay trong dịch tiết ra từ dương vật do hưng phấn tình dục
(trước khi xuất tinh) cũng có thể có tinh trùng. Đó là chưa
kể trước khi phóng tinh, một vài giọt tinh dịch có thể rơi ra
rồi mà người nam khơng biết, gây thụ thai. Hơn nữa, việc
xuất tinh ra ngồi khó thực hiện được đều đặn, vì nhiều khi
người nam khơng dừng lại kịp, xuất tinh từ khi chưa rút
dương vật ra.
► 3/ Kiêng giao hợp âm đạo: Giao hợp âm đạo là hành động
tình dục có dương vật ở trong âm đạo. Kiêng giao hợp có
nghĩa là khơng làm điều đó.
Hiệu quả của phương pháp này phụ thuộc vào cách thực
hiện. Nếu hai bạn khơng hề sinh hoạt tình dục thì hồn tồn
khơng có khả năng thụ thai. Nhưng cũng có thể hai bạn có
sự vuốt ve, âu yếm tạo cho nhau khối cảm tình dục, chỉ
tránh khơng cho dương vật vào trong âm đạo. Như thế gọi là
sinh hoạt tình dục khơng giao hợp âm đạo.
► 4/ Cho con bú: Nếu bạn mới sinh con chưa được 6 tháng,
chưa có kinh trở lại và đang cho con bú hồn tồn thì có thể
nhờ đó mà tránh thai. Cho con bú hoàn toàn là chỉ cho bé bú
mẹ, cho bú liên tục, bất cứ khi nào bé muốn bú, khơng cho
bé ăn uống gì thêm. Nếu đủ các điều kiện này, hiệu quả
tránh thai khá cao, khoảng 98%. Lý do là việc cho con bú
trong thời gian này tác động đến việc sản xuất các hoóc môn
của người mẹ, ức chế sự rụng trứng.