THÔNG TIN KẾ TOÁN VỚI VIỆC RA CÁC QUYẾT ĐỊNH VIỆC RA CÁC QUYẾT ĐỊNH NGẮN HẠN NGẮN HẠN

1
Chương 8
THÔNG TIN KẾ TOÁN VỚI
THÔNG TIN KẾ TOÁN VỚI
VIỆC RA CÁC QUYẾT ĐỊNH
VIỆC RA CÁC QUYẾT ĐỊNH
NGẮN HẠN
NGẮN HẠN
2
Yêu cầu của thông tin kế toán
Thông tin kế toán muốn là hữu ích cho
Thông tin kế toán muốn là hữu ích cho
việc ra quyết định thì cần đáp ứng
việc ra quyết định thì cần đáp ứng
các yêu cầu . . .
các yêu cầu . . .

Tin cậy,
Tin cậy,

Kịp thời,
Kịp thời,

Phù hợp.
Phù hợp.
3
Chi phí phù hợp
(Chi phí liên quan)


Chi phí phù hợp

Chi phí phù hợp


là chi
là chi
phí phát sinh bằng tiền
phí phát sinh bằng tiền
trong tương lai và khác nhau
trong tương lai và khác nhau
giữa 2 phương án.
giữa 2 phương án.
1
2
4
Chuyến đi về quê của ông Kiệm
•
Ông Kiệm mua 1 vé máy bay khứ hồi (Vietnam
Ông Kiệm mua 1 vé máy bay khứ hồi (Vietnam
Airlines) từ Huế tới Hà Nội. Ông tới Hà Nội vào
Airlines) từ Huế tới Hà Nội. Ông tới Hà Nội vào
thứ hai và dự định quay về vào thứ 6. Ông không
thứ hai và dự định quay về vào thứ 6. Ông không
biết rằng, công ty cũng đi ra Hà Nội trong tuần
biết rằng, công ty cũng đi ra Hà Nội trong tuần
này bằng máy bay trực thăng và cũng dự định quay
này bằng máy bay trực thăng và cũng dự định quay
về vào thứ sáu. Ông Kiệm nghĩ rằng ông có thể
về vào thứ sáu. Ông Kiệm nghĩ rằng ông có thể
tiết kiệm cho công ty một ít tiền, nên ông đã lấy
tiết kiệm cho công ty một ít tiền, nên ông đã lấy

lại tiền từ vé khứ hồi và đi bằng máy bay trực
lại tiền từ vé khứ hồi và đi bằng máy bay trực
thăng của công ty. Ông quyết định có đúng không?
thăng của công ty. Ông quyết định có đúng không?
–
Chi phí của chuyến đi máy bay trực thăng từ Hà Nội tới Huế có
phải là chi phí phù hợp không?
–
Chi phí của chuyến bay 1 chiều có phải là chi phí phù hợp
không?
–
Các cổ đông muốn ông Kiệm làm gì?
5
Chuyến đi về quê của ông Kiệm
Ông Kiệm là một cán bộ quản lý trong công
Ông Kiệm là một cán bộ quản lý trong công
ty và ông được đánh giá trên cơ sở lợi
ty và ông được đánh giá trên cơ sở lợi
nhuận của bộ phận do ông phụ trách. Khi
nhuận của bộ phận do ông phụ trách. Khi
ông Kiệm nhận được BCKQKD tháng của bộ
ông Kiệm nhận được BCKQKD tháng của bộ
phận, ông phát hiện ra ông đã bị tính chi
phận, ông phát hiện ra ông đã bị tính chi
phí đi từ Hà Nội vào Huế bằng máy bay trực
phí đi từ Hà Nội vào Huế bằng máy bay trực
thăng của công ty nhiều hơn gấp đôi so với
thăng của công ty nhiều hơn gấp đôi so với
chi phí đi máy bay của Vietnam Airlines.
chi phí đi máy bay của Vietnam Airlines.

Ông Kiệm hỏi phòng Kế toán và được trả lời
Ông Kiệm hỏi phòng Kế toán và được trả lời
rằng tất cả các hành khách đều được phân
rằng tất cả các hành khách đều được phân
bổ chi phí của chuyến đi. Ông Kiệm đã bị
bổ chi phí của chuyến đi. Ông Kiệm đã bị
tính chi phí giống như ông Phó giám đốc -
tính chi phí giống như ông Phó giám đốc -
người đã yêu cầu có chuyến đi đó. Ông Kiệm
người đã yêu cầu có chuyến đi đó. Ông Kiệm
đã ra quyết định đúng hay sai?
đã ra quyết định đúng hay sai?
6
Thông tin kế toán với
Thông tin kế toán với
việc ra các quyết định
việc ra các quyết định
kinh doanh đặc biệt
kinh doanh đặc biệt
7
Chấp nhận (từ chối)
ĐĐH đặc biệt
•
Có nên SX thêm để đáp ứng ĐĐH đặc
Có nên SX thêm để đáp ứng ĐĐH đặc
biệt không?
biệt không?
–
Có, nếu doanh thu tăng thêm > chi phí tăng thêm.
•

Công ty có dư thừa công suất không?
Công ty có dư thừa công suất không?
•
Có các vấn đề chiến lược nào không
Có các vấn đề chiến lược nào không
giải quyết được bằng việc phân tích
giải quyết được bằng việc phân tích
tài chính?
tài chính?
8
Phân tích chi phí phù hợp
•
Vấn đề này sẽ được giải quyết
Vấn đề này sẽ được giải quyết
như thế nào?
như thế nào?
–
Xác định các tiêu chí để ra quyết định
–
Xác định các phương án lựa chọn
–
Xác định chi phí: CP sản phẩm
–
Loại bỏ các CP chìm hoặc các CP không
chênh lệch giữa các phương án.
–
Lựa chọn phương án trên cơ sở các CP còn
lại.
9
Phân tích chi phí phù hợp

•


Một công ty nhận được một
Một công ty nhận được một
hợp đồng đặc biệt. Để thực
hợp đồng đặc biệt. Để thực
hiện hợp đồng này công ty cần
hiện hợp đồng này công ty cần
100 lít vật liệu N và 300kg
100 lít vật liệu N và 300kg
vật liệu T.
vật liệu T.
•
Chi phí vật liệu phù hợp cho
Chi phí vật liệu phù hợp cho
hợp đồng này là bao nhiêu ?
hợp đồng này là bao nhiêu ?
•


Một công ty nhận được một
Một công ty nhận được một
hợp đồng đặc biệt. Để thực
hợp đồng đặc biệt. Để thực
hiện hợp đồng này công ty cần
hiện hợp đồng này công ty cần
100 lít vật liệu N và 300kg
100 lít vật liệu N và 300kg
vật liệu T.

vật liệu T.
•
Chi phí vật liệu phù hợp cho
Chi phí vật liệu phù hợp cho
hợp đồng này là bao nhiêu ?
hợp đồng này là bao nhiêu ?
10
Phân tích chi phí phù hợp


Công ty hiện đang tồn kho 200 lít
Công ty hiện đang tồn kho 200 lít
vật liệu N (là loại vật liệu
vật liệu N (là loại vật liệu
thường xuyên được sử dụng trong
thường xuyên được sử dụng trong
công ty). Số vật liệu này có giá
công ty). Số vật liệu này có giá
phí là 4.500đ/1 lít, tuy nhiên nếu
phí là 4.500đ/1 lít, tuy nhiên nếu
mua mới công ty chỉ phải mua với
mua mới công ty chỉ phải mua với
giá 4.000đ/1lít. Mặc dù vậy nếu
giá 4.000đ/1lít. Mặc dù vậy nếu
đem bán số vật liệu N tồn kho,
đem bán số vật liệu N tồn kho,
công ty chỉ có thể bán được với
công ty chỉ có thể bán được với
giá 2.000đ/lít.
giá 2.000đ/lít.

Công ty hiện đang tồn kho 200 lít
Công ty hiện đang tồn kho 200 lít
vật liệu N (là loại vật liệu
vật liệu N (là loại vật liệu
thường xuyên được sử dụng trong
thường xuyên được sử dụng trong
công ty). Số vật liệu này có giá
công ty). Số vật liệu này có giá
phí là 4.500đ/1 lít, tuy nhiên nếu
phí là 4.500đ/1 lít, tuy nhiên nếu
mua mới công ty chỉ phải mua với
mua mới công ty chỉ phải mua với
giá 4.000đ/1lít. Mặc dù vậy nếu
giá 4.000đ/1lít. Mặc dù vậy nếu
đem bán số vật liệu N tồn kho,
đem bán số vật liệu N tồn kho,
công ty chỉ có thể bán được với
công ty chỉ có thể bán được với
giá 2.000đ/lít.
giá 2.000đ/lít.
11
Phân tích chi phí phù hợp


Công ty hiện đang tồn kho 200 kg
Công ty hiện đang tồn kho 200 kg
vật liệu T (là loại vật liệu cách
vật liệu T (là loại vật liệu cách

đây vài năm công ty đã mua với giá
đây vài năm công ty đã mua với giá
7.000đ/kg, nhưng gần đây công ty
7.000đ/kg, nhưng gần đây công ty
không sử dụng đến loại vật liệu
không sử dụng đến loại vật liệu
này nữa. Giá mua hiện tại của loại
này nữa. Giá mua hiện tại của loại
vật liệu này là 8.000đ/kg. Nếu
vật liệu này là 8.000đ/kg. Nếu
không sử dụng cho hợp đồng này,
không sử dụng cho hợp đồng này,
công ty có thể bán số vật liệu T
công ty có thể bán số vật liệu T
tồn kho với giá 4.000đ/kg.
tồn kho với giá 4.000đ/kg.


Công ty hiện đang tồn kho 200 kg
Công ty hiện đang tồn kho 200 kg
vật liệu T (là loại vật liệu cách
vật liệu T (là loại vật liệu cách
đây vài năm công ty đã mua với giá
đây vài năm công ty đã mua với giá
7.000đ/kg, nhưng gần đây công ty
7.000đ/kg, nhưng gần đây công ty
không sử dụng đến loại vật liệu
không sử dụng đến loại vật liệu
này nữa. Giá mua hiện tại của loại
này nữa. Giá mua hiện tại của loại

vật liệu này là 8.000đ/kg. Nếu
vật liệu này là 8.000đ/kg. Nếu
không sử dụng cho hợp đồng này,
không sử dụng cho hợp đồng này,
công ty có thể bán số vật liệu T
công ty có thể bán số vật liệu T
tồn kho với giá 4.000đ/kg.
tồn kho với giá 4.000đ/kg.
12
Phân tích chi phí phù hợp
13
Quyết định mua ngoài hay tự sản xuất
•
Công ty Rạng Đông chuyên sản xuất bộ
Công ty Rạng Đông chuyên sản xuất bộ
phận ruột phích cho các sản phẩm phích
phận ruột phích cho các sản phẩm phích
nước.
nước.
•
Chi phí đơn vị sản phẩm gồm:
Chi phí đơn vị sản phẩm gồm:
(1000đ)
NVL trực tiếp
$ 9
Nhân công trực tiếp 5
Sản xuất chung biến đổi 1
Khấu hao các thiết bị chuyên dùng 3
Lương quản đốc PX 2
Chi phí hành chính chung PX phân bổ 10

Chi phí SX đơn vị
30$
(1000đ)
NVL trực tiếp
$ 9
Nhân công trực tiếp 5
Sản xuất chung biến đổi 1
Khấu hao các thiết bị chuyên dùng 3
Lương quản đốc PX 2
Chi phí hành chính chung PX phân bổ 10
Chi phí SX đơn vị
30$
14
Quyết định mua ngoài hay tự sản xuất
•
Các thiết bị chuyên dùng để sản xuất ruột
Các thiết bị chuyên dùng để sản xuất ruột
phích có giá trị thanh lý = 0.
phích có giá trị thanh lý = 0.
•
Tổng chi phí hành chính chung của phân
Tổng chi phí hành chính chung của phân
xưởng được phân bổ cho các SP theo số giờ
xưởng được phân bổ cho các SP theo số giờ
lao động trực tiếp, tổng chi phí này không
lao động trực tiếp, tổng chi phí này không
bị ảnh hưởng bơỉ quyết định mua ngoài hay
bị ảnh hưởng bơỉ quyết định mua ngoài hay
tự sản xuất.
tự sản xuất.

•
Chi phí đơn vị sản phẩm 30.000đ được xác
Chi phí đơn vị sản phẩm 30.000đ được xác
định dựa trên tổng số lượng 20.000 ruột
định dựa trên tổng số lượng 20.000 ruột
phích/quí.
phích/quí.
•
Một công ty Trung Quốc chào hàng với giá
Một công ty Trung Quốc chào hàng với giá
25.000đ/sp cho 20.000 ruột phích/năm.
25.000đ/sp cho 20.000 ruột phích/năm.


Có nên chấp nhận chào hàng này không?
Có nên chấp nhận chào hàng này không?
•
Các thiết bị chuyên dùng để sản xuất ruột
Các thiết bị chuyên dùng để sản xuất ruột
phích có giá trị thanh lý = 0.
phích có giá trị thanh lý = 0.
•
Tổng chi phí hành chính chung của phân
Tổng chi phí hành chính chung của phân
xưởng được phân bổ cho các SP theo số giờ
xưởng được phân bổ cho các SP theo số giờ
lao động trực tiếp, tổng chi phí này không
lao động trực tiếp, tổng chi phí này không
bị ảnh hưởng bơỉ quyết định mua ngoài hay
bị ảnh hưởng bơỉ quyết định mua ngoài hay

tự sản xuất.
tự sản xuất.
•
Chi phí đơn vị sản phẩm 30.000đ được xác
Chi phí đơn vị sản phẩm 30.000đ được xác
định dựa trên tổng số lượng 20.000 ruột
định dựa trên tổng số lượng 20.000 ruột
phích/quí.
phích/quí.
•
Một công ty Trung Quốc chào hàng với giá
Một công ty Trung Quốc chào hàng với giá
25.000đ/sp cho 20.000 ruột phích/năm.
25.000đ/sp cho 20.000 ruột phích/năm.


Có nên chấp nhận chào hàng này không?
Có nên chấp nhận chào hàng này không?
15
CP
đơn vị
sp
CP cho 20,000 sp
Tự SX
Mua ngoài
Giá mua ngoài $ 25 $ 500,000
NVLTT 9$
NCTT 5
Sxchung biến đổi 1
KH thiết bị chuyên dùng 3

Lương quản đốc PX 2
CPhành chính PX phân bổ 10
Tổng CPhí
30$ -$ 500,000$
Quyết định mua ngoài hay tự sản xuất
16
Quyết định mua ngoài hay tự sản xuất
Nguyên tắc
Nguyên tắc
Xác định các chi phí phù hợp bằng
Xác định các chi phí phù hợp bằng
cách
cách
loại bỏ
loại bỏ
:
:
–
Chi phí chìm.
–
Các chi phí trong tương lai nhưng không
khác nhau giữa 2 phương án mua ngoài
hay tự sản xuất.
Nguyên tắc
Nguyên tắc
Xác định các chi phí phù hợp bằng
Xác định các chi phí phù hợp bằng
cách
cách
loại bỏ

loại bỏ
:
:
–
Chi phí chìm.
–
Các chi phí trong tương lai nhưng không
khác nhau giữa 2 phương án mua ngoài
hay tự sản xuất.
17
Quyết định tiếp tục (ngừng) SXKD
một bộ phận (SP)
•
Thông tin nào là phù hợp?
Thông tin nào là phù hợp?
–
Số dư bộ phận
–
Chi phí cố định trực tiếp
18
Quyết định tiếp tục (ngừng) SXKD
một bộ phận (SP)
Do sự kém thông dụng của đồng
Do sự kém thông dụng của đồng
hồ số, bộ phận đồng hồ số của
hồ số, bộ phận đồng hồ số của
công ty Citizen báo cáo lỗ
công ty Citizen báo cáo lỗ
trong vài năm gần đây.
trong vài năm gần đây.

BCKQKD năm 2009 như sau.
BCKQKD năm 2009 như sau.
Do sự kém thông dụng của đồng
Do sự kém thông dụng của đồng
hồ số, bộ phận đồng hồ số của
hồ số, bộ phận đồng hồ số của
công ty Citizen báo cáo lỗ
công ty Citizen báo cáo lỗ
trong vài năm gần đây.
trong vài năm gần đây.
BCKQKD năm 2009 như sau.
BCKQKD năm 2009 như sau.
19
Quyết định tiếp tục (ngừng) SXKD
một bộ phận (SP)
Báo cáo KQKD
Bộ phận Đồng hồ số
Doanh thu 500,000$
Trừ: Biến phí
Biến phí sản xuất 120,000$
Biến phí vận chuyển 5,000
Hoa hồng 75,000 200,000
Số dư đảm phí 300,000$
Trừ: Định phí
Định phí hành chính PXSX 60,000$
Lương quản đốc dây chuyền
90,000
Khấu hao thiết bị SX 50,000
Chi phí q.cáo trực tiếp 100,000
Chi phí thuê mặt bằng PXSX 70,000

Chi phí QLDN 30,000 400,000
Lỗ
(100,000)$
20
Quyết định tiếp tục (ngừng) SXKD
một bộ phận (SP)
Điều tra cho thấy
Điều tra cho thấy
tổng chi phí hành chính PX
tổng chi phí hành chính PX
và
và
CPQLDN
CPQLDN
sẽ không bị ảnh hưởng nếu bộ phận
sẽ không bị ảnh hưởng nếu bộ phận
đồng hồ số bị loại bỏ. CPhành chính PX và
đồng hồ số bị loại bỏ. CPhành chính PX và
CPQLDN sẽ được phân bổ lại cho các SP khác.
CPQLDN sẽ được phân bổ lại cho các SP khác.
Điều tra cho thấy
Điều tra cho thấy
tổng chi phí hành chính PX
tổng chi phí hành chính PX
và
và
CPQLDN
CPQLDN
sẽ không bị ảnh hưởng nếu bộ phận
sẽ không bị ảnh hưởng nếu bộ phận

đồng hồ số bị loại bỏ. CPhành chính PX và
đồng hồ số bị loại bỏ. CPhành chính PX và
CPQLDN sẽ được phân bổ lại cho các SP khác.
CPQLDN sẽ được phân bổ lại cho các SP khác.
Thiết bị sử dụng để sản xuất đồng hồ số
Thiết bị sử dụng để sản xuất đồng hồ số
Có giá trị thanh lý bằng 0 và cũng không
Có giá trị thanh lý bằng 0 và cũng không
thể sử dụng vào việc gì khác.
thể sử dụng vào việc gì khác.
Thiết bị sử dụng để sản xuất đồng hồ số
Thiết bị sử dụng để sản xuất đồng hồ số
Có giá trị thanh lý bằng 0 và cũng không
Có giá trị thanh lý bằng 0 và cũng không
thể sử dụng vào việc gì khác.
thể sử dụng vào việc gì khác.
Citizen nên duy trì hay loại bỏ
bộ phận đồng hồ số?
Citizen nên duy trì hay loại bỏ
bộ phận đồng hồ số?
21
Phương pháp số dư đảm phí
Nguyên tắc
Nguyên tắc
Citizen nên loại bỏ bộ phận đồng
Citizen nên loại bỏ bộ phận đồng
hồ số chỉ khi lợi nhuận của
hồ số chỉ khi lợi nhuận của
công ty
công ty

tăng lên. Điều này chỉ
tăng lên. Điều này chỉ
xảy ra khi CPCĐ tiết kiệm được
xảy ra khi CPCĐ tiết kiệm được
>
>
số dư đảm phí mất đi.
số dư đảm phí mất đi.
Nguyên tắc
Nguyên tắc
Citizen nên loại bỏ bộ phận đồng
Citizen nên loại bỏ bộ phận đồng
hồ số chỉ khi lợi nhuận của
hồ số chỉ khi lợi nhuận của
công ty
công ty
tăng lên. Điều này chỉ
tăng lên. Điều này chỉ
xảy ra khi CPCĐ tiết kiệm được
xảy ra khi CPCĐ tiết kiệm được
>
>
số dư đảm phí mất đi.
số dư đảm phí mất đi.
22
Phương pháp số dư đảm phí
Phương pháp
Số dư đảm phí
Số dư đảm phí mất đi nếu bộ phận
đồng hồ số bị loại bỏ

Trừ CPCĐ có thể tránh được
Lợi nhuận giảm đi
23
Phương pháp so sánh lợi nhuận
Lập BCKQKD so sánh kết quả giữa
Lập BCKQKD so sánh kết quả giữa
2 phương án có bộ phận đồng
2 phương án có bộ phận đồng
hồ số và không có bộ phận
hồ số và không có bộ phận
đồng hồ số.
đồng hồ số.
Lập BCKQKD so sánh kết quả giữa
Lập BCKQKD so sánh kết quả giữa
2 phương án có bộ phận đồng
2 phương án có bộ phận đồng
hồ số và không có bộ phận
hồ số và không có bộ phận
đồng hồ số.
đồng hồ số.
24
Phương pháp
So sánh Lợi nhuận
Duy trì bộ
phận đồng
hồ số
Loại bỏ bộ
phận đồng
hồ số
Chênh

lệch
Doanh thu 500,000$ -$ (500,000)$
Trừ Chi phí biến đổi: -
Chi phí SX 120,000 - 120,000
Chi phí vận chuyển 5,000 - 5,000
Hoa hồng bán hàng 75,000 - 75,000
Tổng chi phí biến đổi 200,000 - 200,000
Số dư đảm phí 300,000 - (300,000)
Trừ Chi phí cố định:
Chi phí hành chính nhà máy 60,000
Lương quản đốc dây chuyền SX 90,000
Khấu hao 50,000
Quảng cáo trực tiếp 100,000
Thuê mặt bằng PXSX 70,000
CPQLDN 30,000
Tổng chi phí cố định 400,000
Lỗ
(100,000)$
25
Quyết định kinh doanh trong điều
kiện nguồn lực hạn chế
•
CPCĐ thường không ảnh hưởng
CPCĐ thường không ảnh hưởng
tới loại quyết định này.
tới loại quyết định này.
•
Các nhà quản trị cần tập trung
Các nhà quản trị cần tập trung
vào việc tối đa hoá

vào việc tối đa hoá
số dư đảm
số dư đảm
phí
phí
.
.
•
CPCĐ thường không ảnh hưởng
CPCĐ thường không ảnh hưởng
tới loại quyết định này.
tới loại quyết định này.
•
Các nhà quản trị cần tập trung
Các nhà quản trị cần tập trung
vào việc tối đa hoá
vào việc tối đa hoá
số dư đảm
số dư đảm
phí
phí
.
.