chuong-1-va-2-international-trade-finance-for-2credits.pdf

1
THANH TOÁN QUỐC TẾ
INTERNATIONAL TRADE FINANCE
Giảng viên: ThS. Nguyễn Thị Thanh Phương
Khoa Tài chính – Ngân hàng
FBF - September 2010
NỘI DUNG MÔN HỌCNỘI DUNG MÔN HỌC

Tỷ giá hối đoái
Exchange rate

Các công cụ thanh toán quốc tế
International payment instruments

Phương thức thanh toán quốc tế
Methods of international payment
2
TÀI LIỆU HỌC TẬPTÀI LIỆU HỌC TẬP
Tài liệu bắt buộc:

Giáo trình Thanh toán quốc tế, GS Đinh Xuân
Trình

Bộ tập quán quốc tế về L/C theo UCP 600
TÀI LIỆU HỌC TẬPTÀI LIỆU HỌC TẬP
Tài liệu tham khảo:

Cẩm nang giải quyết tranh chấp trong thanh toán
quốc tế bằng L/C, PGS.TS Nguyễn Thị Quy

Thị trường thương phiếu Việt nam, GS Đinh Xuân

Trình và TS Đặng Thị Nhàn

Các phán quyết trọng tài, Trung tâm trọng tài quốc tế
3
PHẦN I
TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI
Exchange rate
NỘI DUNG NGHIÊN CỨU

Tỷ giá hối đoái và các vấn đề có liên quan
•
Các khái niệm cơ bản
•
Các loại tỷ giá
•
Phương pháp yết giá
•
Xác định tỷ giá theo pp chéo
•
Các nhân tố ảnh hưởng đến TGHĐ
•
Phương pháp điều chỉnh TGHĐ

Thị trường ngoại hối - Forex
9/29/2010
ThS Nguyễn T. Thanh Phương
4
CÁC KHÁI NIỆMCÁC KHÁI NIỆM

Ngoại hối

- Định nghĩa
- Các loại ngoại hối
(pháp lệnh quản lý ngoại hối -2006: khoản 1, điều 4)

Tỷ giá hối đoái
- Định nghĩa
- Cơ sở hình thành tỷ giá
- Học thuyết ngang giá sức mua
Purchasing power parity
PHÂN LOẠI TỶ GIÁPHÂN LOẠI TỶ GIÁ

Căn cứ phương tiện TTQT
- Tỷ giá điện hối
- Tỷ giá thư hối
- Tỷ giá séc
- Tỷ giá hối phiếu trả ngay
- Tỷ giá hối phiếu trả chậm
5
Chuyển tiền bằng điệnChuyển tiền bằng điện
City bank
VCB
P/O by cable
XX X
0 0 0 0
0
NK
VCB
City BXK
American
Vietnam

Tỷ giá sécTỷ giá séc
NHNK
NK
NHXK
XK
2
1
3 4

Tỷ giá séc = tỷ giá T/T – lãi phát sinh của một đv ngoại tệ trong
thời gian chuyển séc
1. Mua séc ngoại tệ
2. Phát hành séc
3, 4: Xuất trình và thanh toán séc
6
Tỷ giá hối phiếuTỷ giá hối phiếu
Cách tính tỷ giá hối phiếu trả ngay: giống tỷ giá séc ( thời gian tính lãi
là thời gian chuyển hối phiếu)
Tỷ giá HP trả chậm = Tỷ giá T/T – số tiền lãi phát sinh từ lúc ký phát
HP đến lúc HP đó được trả tiền
Thời gian tính lãi = thời gian chuyển HP + thời gian trả chậm HP
NHNK
NK
NHXK
XK
4. Đòi tiền
1.Bán HP (at sight)
ngoại tệ 2 trả nội tệ
3. Đòi tiền
Contract

5. Trả tiền
PHÂN LOẠI TỶ GIÁPHÂN LOẠI TỶ GIÁ

Căn cứ vào nghiệp vụ kinh doanh ngân hàng
- Bid/Ask (ex: USD/VND = 19480/19500
- Opening/Closing exchange rate
- Spot/forward
- Transfer exchange rate.......
7
PHÂN LOẠI TỶ GIÁPHÂN LOẠI TỶ GIÁ
Căn cứ vào cơ chế quản lý ngoại hối
a
. Fixed rate/floating rate
b. Official rate/market rate
c. Prime rate/commercial bank’s rate
d. Common rate/preference rate
e. Single rate/multimodal exchange rate
PHƯƠNG PHÁP YẾT TỶ GIÁ
( Exchange rate quotation)
PHƯƠNG PHÁP YẾT TỶ GIÁ
( Exchange rate quotation)
USD/ VND = 19 460/19500
GBP/ USD = 1.5501/1.5505
USD/JPY = 96.48/96.52
Base currency
(equal 1)
Counter currency
Bid Ask/offer
Spread = Ask - Bid
Pips (point)

8
PHƯƠNG PHÁP YẾT GIÁPHƯƠNG PHÁP YẾT GIÁ
-Phương pháp yết giá trực tiếp (direct quote)
1đv ngoại tệ = x đơn vị nội tệ
Tại Singapore:
USD/SGP = 7.8965/ 7.8975
-Phương pháp yết giá gián tiếp (indirect quote)
1 đv nội tệ = x đơn vị ngoại tệ
Tại Lodon: GBP/CAD = 2.2398/92
XÁC ĐỊNH TỶ GIÁ THEO
PHƯƠNG PHÁP TÍNH CHÉO
XÁC ĐỊNH TỶ GIÁ THEO
PHƯƠNG PHÁP TÍNH CHÉO

Xác định tỷ giá của hai tiền tệ đứng ở vị trí định
giá của hai cặp tỷ giá khác nhau

Xác định tỷ giá của hai tiền tệ đứng ở vị trí yết
giá của hai cặp tỷ giá khác nhau.

Xác định tỷ giá của hai tiền tệ đứng ở hai vị trí
khác nhau (yết giá; định giá) của hai cặp tỷ giá
khác nhau
9
XÁC ĐỊNH TỶ GIÁ THEO
PHƯƠNG PHÁP TÍNH CHÉO
XÁC ĐỊNH TỶ GIÁ THEO
PHƯƠNG PHÁP TÍNH CHÉO
USD/VND & USD/HKD 
HKD/VND

USD/VND & GBP/VND 
GBP/USD
GBP/USD & USD/JPY
 GBP/JPY
USD/VND
HKD/VND =
USD/HKD
GBP/VND
GBP/USD =
USD/VND
GBP/JPY =
GBP/USD x USD/JPY
Bid(c) = Ask(b)/Bid (b) Bid(c) = Ask(b)/Bid(b) Bid(c) = Ask(b) x Ask (b)
Ask(c) = Bid(b)/Ask (b) Ask(c) = Bid(b)/Ask (b) Ask(c) = Bid (b) x Bid (b)
NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ BIẾN
ĐỘNG TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI
NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ BIẾN
ĐỘNG TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI

Mức chênh lệch lạm phát

Quan hệ cung cầu trên thị trường ngoại hối

Mức chênh lệch lãi suất

Một số yếu tố khác: chính sách thuế quan, hạn
ngạch, .....
10
BIỆN PHÁP ĐIỀU CHỈNH TỶ GIÁBIỆN PHÁP ĐIỀU CHỈNH TỶ GIÁ


Chính sách chiết khấu

Chính sách lãi suất

Nghiệp vụ thị trường mở

Phá giá tiền tệ

Nâng giá tiền tệ
Chính sách chiết khấuChính sách chiết khấu
NHTW
NHTM
NHPT
CTY TC QHTPT
DN DN DN DN DN DN
DN
DN
CSCK CAO : CSCK THẤP :
CHỐNG LẠM PHÁT - CHỐNG GIẢM PHÁT
CUNG TĂNG , CẦU GIẢM - CUNG GIẢM , CẦU TĂNG
THU HẸP SX - KÍCH THÍCH SX
HIỆU ỨNG NGẮN HẠN - HIỆU ỨNG DÀI HẠN
11
Phá giá tiền tệ - DevaluationPhá giá tiền tệ - Devaluation
a. Khái niệm:
➽ Devaluation là một phạm trù tiền tệ của chế độ tỷ giá cố định
➽ Depreciation là phạm trù tiền tệ của chế độ tỷ giá thả nổi
b. Tác dụng :
* XK ( hh ) ⇧ NK (HH) ⇩ ⇨ favourable trade balance
* NK vốn ⇧ XK vốn ⇩ ⇨ favourable capital balance

* Khuyến khích du lịch vào trong nước bị phá giá
* Tước đoạt một phần giá trị thực tế của người có tiền bị phá giá
c. Hiệu qủa của phá giá phụ thuộc :
- Dự trư hàng hoá cho XK
- Môi trường đầu tư thuận lợi
- Bí mật
Nâng giá tiền tệ - AppreciationNâng giá tiền tệ - Appreciation
a. Khái niệm :
➻ Revaluation là phạm trù tiền tệ của cơ chế tỷ giá cố định
➻
Appreciation là phạm trù tiền tệ của cơ chế tỷ giá thả nổi
VD: 1970: USD/JPY = 360
2004: USD/JPY = 114
b. Tác dụng : Ngược với phá giá tiền tệ
@ XK hàng hoá ⇩ NK hàng hoá ⇧
@ NK vốn ⇩ XK vốn ⇧
@ Khuyến khích du lịch ra nước ngoài
12
9/29/2010 23
Thị trường ngoại hối -FOREXThị trường ngoại hối -FOREX

Thị trường ngoại hối là nơi diễn ra hoạt động mua
bán các loại ngoại tệ. Thị trường ngoại hối của Việt
Nam bao gồm thị trường ngoại hối liên ngân hàng và
thị trường ngoại hối giữa ngân hàng với khách hàng.

Chức năng của TT Ngoại hối
– Cung cấp cơ chế chuyển đổi từ đồng tiền đang có
sang đồng tiền đang cần phục vụ nhu cầu ngoại tệ
cho các chủ thể tham gia thị trường

– Cung cấp công cụ phòng tránh rủi ro tỷ giá
9/29/2010 24
Chủ thể tham gia giao dịchChủ thể tham gia giao dịch

Thương nhân (traders)

Nhà đầu tư (investors)

Ngân hàng thương mại

Cá nhân và hộ gia đình

Ngân hàng trung ương

Nhà kinh doanh (Dealers)

Nhà môi giới (Brokers)

Nhà đầu cơ (Speculators)

Nhà kinh doanh chênh lệch giá
(Arbitrageures)
Phân biệt mục tiêu hoạt động
của từng thành phần tham gia giao dịch
13
9/29/2010 25
CHỨC NĂNG CỦA FOREXCHỨC NĂNG CỦA FOREX
1.
Phục vụ TMQT
2.

Phục vụ luân chuyển vốn quốc tế
3.
Nơi hình thành tỷ giá
4.
Nơi kinh doanh và phòng ngừa rủi ro tỷ giá
(forward, swap, future, option)
5.
Nơi NHTW can thiệp vào tỷ giá
9/29/2010 26
ĐẶC ĐIỂM CỦA FOREXĐẶC ĐIỂM CỦA FOREX
-
Là thị trường toàn cầu, diễn ra 24/24h
-
Trung tâm của Forex là Interbank với các thành viên
chủ yếu là các NHTM, các dealer và các NHTW
-
Đồng tiền được sử dụng nhiều trong giao dịch là các
đồng tiền mạnh: USD (41.5%), GBP, EUR, JPY…
-
Là thị trường nhạy cảm với các sự kiện kinh tế, chính
trị…
14
9/29/2010 27
Phân loại thị trườngPhân loại thị trường

Phân loại theo hình thức tổ chức
– Thị trường có tổ chức
– Thị trường không có tổ chức

Phân theo loại nghiệp vụ giao dịch

– Thị trường giao ngay
– Thị trường kỳ hạn
– Thị trường tương lai
– Thị trường quyền chọn
– Thị trường hoán đổi ngoại tệ
9/29/2010 28

Theo phương thức giao dịch
– Giao dịch giao ngay (spot transactions)
– Giao dịch có kỳ hạn (forward transactions)
– Giao dịch tương lai (future transactions)
– Giao dịch quyền chọn (options transactions)
– Giao dịch hoán đổi (swap transactions)

Theo mục tiêu giao dịch
– Giao dịch buôn bán ngoại hối (arbitrage)
– Giao dịch đầu cơ ngoại hối (speculation)
– Giao dịch tự bảo hiểm rủi ro ngoại hối (hedging)
15
9/29/2010 29
CÁC NGHIỆP VỤ KINH DOANH NGOẠI HỐICÁC NGHIỆP VỤ KINH DOANH NGOẠI HỐI
FOREX
PRIMARY OPERATION
(Nghiệp vụ sơ cấp)
DERIVATIVE OPERATIONS
(Nghiệp vụ phái sinh)
SPOT FORWARD
SWAP OPTION
FUTURE
OTC – OTC – OTC – OTC - OTC EXCHANGE

PHẦN II
CÔNG CỤ THANH TOÁN QUỐC TẾ
International payment instruments
16
CÁC CÔNG CỤ THANH TOÁN QT

HỐI PHIẾU THƯƠNG MẠI (BILL OF EXCHANGE)

KỲ PHIẾU THƯƠNG MẠI (PROMISSORY NOTE)

SÉC (CHECK/CHEQUE)

THẺ THANH TOÁN (CREDIT CARD)

BÀI TẬP – THẢO LUẬN
9/29/2010
ThS Nguyễn T. Thanh Phương
CÁCH THỨC TRẢ TIỀN
TRONG HỢP ĐỒNG MUA BÁN NGOẠI THƯƠNG
CÁCH THỨC TRẢ TIỀN
TRONG HỢP ĐỒNG MUA BÁN NGOẠI THƯƠNG
Exporter
Importer
at sight Draft
time draft
MT
Promisory
note
Check
T/T

17
HỐI PHIẾU THƯƠNG MẠI
(BIIL OF EXCHANGE)
HỐI PHIẾU THƯƠNG MẠI
(BIIL OF EXCHANGE)
Các nguồn luật điều chỉnh lưu thông hối phiếu

Luật Hối phiếu của Anh 1882

Luật thương mại thống nhất của Mỹ 1962 (UCC –
Uniform commercial code)

Công ước Geneva 1930 – ULB 1930 (Uniform law
for Bill of Exchange)

Luật công cụ chuyển nhượng Việt Nam, 2005
34
HỐI PHIẾU THƯƠNG MẠI
(BILL OF EXCHANGE)
HỐI PHIẾU THƯƠNG MẠI
(BILL OF EXCHANGE)
Khái niệm
-
Luật BEA 1882, Anh:
-
Luật CCCN VN, 2005:
“ Hối phiếu đòi nợ là giấy tờ có giá do Người ký
phát lập, yêu cầu Người bị ký phát thanh toán không
điều kiện một số tiền xác định khi có yêu cầu hoặc vào
một thời điểm nhất định trong tương lai cho người thụ

hưởng.”
18
9/29/2010 35
HỐI PHIẾU THƯƠNG MẠI
(BILL OF EXCHANGE)
HỐI PHIẾU THƯƠNG MẠI
(BILL OF EXCHANGE)
Các bên liên quan trong Hối phiếu
-
Người ký phát hối phiếu (Drawer)*
-
Người bị ký phát (Drawee)
-
Người hưởng lợi (Benificiary)
-
Người ký hậu HP (endorser)
-
Người được chuyển nhượng
-
Người bảo lãnh
-
Người chấp nhận trả tiền
36
HỐI PHIẾU THƯƠNG MẠI
(BILL OF EXCHANGE)
HỐI PHIẾU THƯƠNG MẠI
(BILL OF EXCHANGE)
Đặc điểm của Hối phiếu:

Hối phiếu được hình thành từ các giao dịch cơ sở


Hình thức của HP dễ dàng nhận dạng trực tiếp

Hối phiếu là trái vụ một bên

Tính trừu tượng của hối phiếu: trong nội dung của HP không
cần ghi rõ lý do của việc đòi tiền

Tính lưu thông của hối phiếu:
+ Nếu lưu thông nhằm mục đích đòi tiền  lưu thông hối
phiếu đóng vai trò như là phương tiện thanh toán thay cho tiền mặt
+ Nếu lưu thông nhằm mục đích chuyển nhượng quyền hưởng
lợi hối phiếu  lưu thông hối phiếu đóng vai trò như là chuyển
nhượng tài sản.